GBKN 1937 BGT-zakboekje voor GBKN-bestuurders 10 veel gestelde vragen over de Basisregistratie Grootschalige Topografie
In 1937 hield dijkgraaf J. Glerum in de Tweede Kamer een pleidooi voor een grootschalige topografische kaart, de GBKN om graafschades aan kabels en leidingen te verkomen. Hij gebruikte dit visionaire argument:
‘De kabel- en leidingeninfrastructuur is het zenuwenstelsel van de moderne maatschappij.’
Voorwoord In 2016 krijgt Nederland een nieuwe, wettelijke basisregistratie: de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Overheden en bedrijven gaan intensief gebruik maken van deze digitale plattegrond van ons land. De komende jaren wordt de Grootschalige Basiskaart van Nederland (GBKN) omgebouwd tot Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Dat doen we net zoals Rijkswaterstaat met de snelwegen in het programma van A naar Beter: tijdens de werkzaamheden blijft de kaart gewoon in gebruik. Vrijwel alle overheidsorganisaties krijgen met de BGT te maken. Als bronhouder bent u verantwoordelijk voor het inwinnen en bijhouden van topografische gegevens in uw eigen gebied. En uiteraard gaat uw organisatie de BGT ook zelf gebruiken. De transitie van GBKN naar BGT gaat niet vanzelf. Om op tijd klaar te zijn, is interbestuurlijke samenwerking nodig op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Wie nu in actie komt, kan de BGT kosteneffectief invoeren. Daarvan profiteert niet alleen uw organisatie, u voorkomt zo ook gevolgschade voor derden. Graag bieden wij u dit zakboekje aan als geheugensteun en checklist voor een soepele overgang naar de BGT.
Jetty Eugster, burgemeester van Schijndel Lid Dagelijks Bestuur, Stichting Landelijk Samenwerkingsverband GBKN
Stelsel van basisregistraties
Waarom komt er een Basisregistratie Grootschalige Topografie?
GBA
Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens
RNI
Registratie Niet Ingezetenen
NHR
Handelsregister
BAG
Basisregistraties Adressen en Gebouwen (bestaat uit twee
De overheid wil haar dienstverlening aan burgers en bedrijven verbeteren, onder meer door de inzet van ICT. De Basisregistratie Grootschalige Topografie of BGT is een essentiële bouwsteen van het Nationaal Uitvoeringsprogramma om de elektronische overheid mogelijk te maken, bekend onder de naam iNUP. In totaal zijn er 12 basisregistraties, o.a. voor adressen en gebouwen, ingezetenen en kentekens. Basisregistraties zorgen ervoor dat de hele overheid gebruik maakt van dezelfde basisgegevens. Nadat basisgegevens over grootschalige topografie van Nederland eenmalig zijn ingewonnen, is het mogelijk ze voor meerdere doelen opnieuw te gebruiken. Dat is niet alleen efficiënt, het leidt ook tot betere dienstverlening door de overheid, lagere administratieve lasten voor bedrijven en burgers en betere samenwerking tussen overheden. Door de BGT voldoet Nederland bovendien aan Europese regels over het beschikbaar maken van geo-informatie aan burgers en bedrijven.
basisregistraties)
1
BRT
Basisregistratie Topografie
BRK
Basisregistratie Kadaster
BRV
Basisregistratie Voertuigen (kentekenregister)
BLAU
Basisregistratie lonen, arbeids- en uitkeringsverhoudingen
BRI
Basisregistratie Inkomen
WOZ
Basisregistratie Waarde Onroerende Zaken
BGT
Basisregistratie Grootschalige Topografie (voorheen GBKN)
BRO
Basisregistratie Ondergrond (voorheen ook wel DINO)
Wat is de Basisregistratie Grootschalige Topografie? De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is een landsdekkende, digitale kaart van Nederland, waarop de ligging en kenmerken van gebouwen, wegen, waterlopen, terreinen en spoorlijnen eenduidig zijn weergegeven. De BGT komt voort uit de GBKN, die overheid en bedrijfsleven 30 jaar lang ondersteunde met bedrijfskritische gegevens. De kaart heeft een nauwkeurigheid van 20 centimeter en bevat veel details, bijvoorbeeld: van iedere straat is bekend of er asfalt ligt of klinkers. Zeven bronhouders zijn wettelijk verantwoordelijk voor het beheer van dit kaartbestand. De bronhouders verzamelen en leveren de basisgegevens die vervolgens door een samenwerkingsverband worden geassembleerd tot een landelijk uniform bestand. Het Kadaster beheert de LV BGT en verstrekt de topografische informatie volgens het open data beleid van de overheid. Dankzij de BGT zijn we klaar voor de toekomst, met meer gebruikers, moderne technologie en nieuwe wetten en regels.
2
Wat is het verschil tussen de BGT en de GBKN? De GBKN is een kaart met punten en lijnen, de BGT is een kaart met objecten. Van oudsher is de GBKN een nauwkeurig referentiebestand om ondergrondse kabels en leidingen makkelijker terug te vinden. Zo wordt graafschade voorkomen. De afgelopen decennia is het maatschappelijk belang van netwerken ingrijpend toegenomen. Op een lijnenkaart als de GBKN zijn deze netwerken prima weer te geven. Toch is er nu behoefte aan een kaart die ook fysieke objecten toont, zoals gebouwen, wegen, viaducten en groenstroken. De BGT voorziet in deze behoefte. Met de BGT kunnen overheden hun interne werkprocessen, zoals het beheer van de openbare ruimte, efficiënter uitvoeren. Ook is het dankzij BGT mogelijk om de basisregistratie over adressen en gebouwen te koppelen aan de basisregistratie over topografie. Samenwerking rond de BGT is bovendien efficiënt: Nederland wordt straks 1 keer ingemeten, nu gebeurt dat nog 1,5 keer.
3
Hoe groot zijn de maatschappelijk baten van de BGT? Met de BGT is veel meer mogelijk dan het beheer van kabels en leidingen en het voorkomen van graafschade. Op de korte termijn levert de invoering van de BGT een efficiëntere bedrijfsvoering op voor de bronhouders, effectiever beheer van de openbare ruimte en betere communicatie met de burger door het gebruik van locatiegebonden informatie. Detailinformatie over de ligging en kenmerken van fysieke objecten is van grote betekenis voor maatschappelijke vraagstukken op de middellange termijn zoals de transitie naar een duurzame energievoorziening, watermanagement en openbare orde en veiligheid. Omdat het informatiemodel van de BGT is voorbereid voor 3D kunnen we straks bijvoorbeeld berekenen welke daken het meest geschikt zijn voor zonnepanelen en hoeveel schade valt te verwachten door bodemdaling. Uit een analyse van alle maatschappelijke kosten en baten blijkt dat de invoering van het informatiemodel geografie (IMGeo), waarvan de BGT de verplichte kern vormt, 145 miljoen euro oplevert bij een investering tussen de 28 en 40 miljoen euro.
4
Welke organisaties zijn betrokken bij de invoering van de BGT?
Het Ministerie van Binnenlandse Zaken is verantwoordelijk voor de invoering van de basisregistraties en de uitvoering van het E-Overheid beleid.
5
Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu is registratiehouder c.q. politieke eigenaar van de BGT. In die rol heeft het ministerie voor de transitiefase een programmastuurgroep BGT aangesteld, met Hans van de Vlist als voorzitter. In deze stuurgroep zijn ook de beoogde bronhouders uit de diverse ministeries en alle lagere overheden en het Kadaster als Landelijke voorzieninghouder vertegenwoordigd, evenals de huidige en toekomstige gebruikers zoals de netbeheerders en het LSV GBKN. Daarnaast is er een Programma Begeleidingsgroep (PGB) als ambtelijk voorportaal, een programmabureau en een programma manager BGT (Ruud van Rossem).
De zeven bronhouders BGT Gemeenten, provincies en waterschappen maken de BGT samen met het ministerie van Economische Zaken, het ministerie van Defensie, Rijkswaterstaat en ProRail. Al deze partijen zijn bronhouder. Iedere bronhouder is verantwoordelijk voor het aanleveren en onderhouden van zijn eigen stukje van de digitale kaart. Bronhouders kunnen de BGT op verschillende manieren realiseren. Sommige bronhouders registreren zelf, anderen besteden het uit aan het Samenwerkingsverband Bronhouders (SVB-BGT) dat ook de regie voert over de transitie. Zonder goede samenwerking is de realisatie van de BGT onmogelijk!
Het Kadaster wordt beheerder van de landelijke voorziening. De voorzieningen van het programma Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) ontsluiten de digitale gegevens uit de landelijke voorziening van de BGT.
R
rie iste Minan EZ v
5. AFNEMERS
t
aa
rst
te wa ijks
ies
c vin Pro
R Pro
Welke afspraken zijn er al gemaakt en wat moet ik doen?
ail
rie iste sie MinDefen van
en
ent
me
Ge
2. SVB-BGT
Wa
en
pp
ha
sc ter
GT
1. BRONHOUDERS
B LV
3. CENTRALE REGISTRATIE LV BGT
Basisregistratie Grootschalige Topografie
Uitwisseling van IMGeo gegevens van bronhouder via SVB-BGT naar de landelijke voorziening en uiteindelijk de afnemers.
4. DISTRIBUTIE LV BGT
Op 4 juli 2013 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) als hamerstuk aangenomen; op 1 januari 2016 treedt de wet in werking. Voor de transitieperiode 2013 tot 2016 is in de stuurgroep BGT een afsprakenset overeengekomen. Daarin staat o.a. dat GBKN-bestuurders de interne organisatie moeten voorbereiden op de invoering van de BGT. Het is raadzaam om nu al na te denken over de manier waarop u gegevens uit de BGT gaat inpassen in uw werkprocessen om de maatschappelijke baten te realiseren. Bronhouders moeten de objecten waarvoor zij verantwoordelijk zijn gereed maken voor de BGT. Ook is het verstandig om intensief samen te werken. De BGT wordt namelijk opgebouwd uit objecten van verschillende bronhouders. Alle objecten samen leveren uiteindelijk één aaneengesloten kaart op. Dat vereist afspraken over wie de gegevens van welk object beheert. Er zijn standaarden beschikbaar die ervoor zorgen dat losse elementen samen één geheel gaan vormen.De nieuwe wet en de afsprakenset hebben gevolgen voor de regionale stichtingen (RSV’s). Richtlijnen daarvoor zijn vastgesteld door het landelijk samenwerkingsverband (LSV GBKN) en de RSV’s.
6
Welke planning hanteert het Rijk voor de invoering van de BGT? In 2012 heeft het landelijke BGT-programma de ontwerpfase afgerond en de wet BGT in procedure gebracht. De Tweede Kamer heeft in juli 2013 ingestemd met het wetsvoorstel. Na behandeling in de Eerste Kamer in het najaar van 2013 wordt de wet BGT in de Staatscourant gepubliceerd. De realisatie van de BGT gebeurt vervolgens in twee fasen. Eind 2015 is er een landsdekkend bestand waarin de ligging van alle objecten is vastgelegd. Uiterlijk 1 januari 2020 is van alle objecten ook de volledige en gedetailleerde beschrijving beschikbaar. Het verplicht gebruik van de BGT door de overheid gaat in op 1 januari 2016. Tot dat moment blijft de GBKN leverbaar. In een specifiek gebied kan de ingebruikname al eerder starten, namelijk vanaf het moment dat de BGT ter plekke is gerealiseerd. Daardoor komt de BGT niet overal tegelijk beschikbaar.
7
2012
2013
GBKN Wet BGT in procedure
2014
2015
2016
Transitie Publicatie in Staatscourant
Landsdekkend bestand ligging objecten
2017
2018
2019
BGT Verplicht gebruik
Landsdekkend bestand volledige beschrijving
Welke stappen doorloopt uw organisatie tijdens de transitie naar de BGT?
BGT Stappenplan en checklist voor BGT-bronhouders:
GBKN Stappenplan en checklist voor GBKN-bestuurders: Ja
Nee
Wie is transitie-regisseur?.............................................................. Ja
Nee
Is de vaststellingsovereenkomst landelijk gebied getekend?
Is er een transitieplan voor regionale beheer gebied?
Is er een transitieplan?
Zijn alle landelijke GBKN richtlijnen opgevolgd?
Is er interne transitie-regisseur in uw organisatie?
Is het opheffingsplan van de regionale stichting gereed?
Is er een intern implementatieplan voor de BGT?
Is het overdrachtsprotocol van GBKN naar BGT gereed?
Heeft u een community/facility-contract met het SVB-BGT?
Is er formeel decharge verleend aan u als GBKN bestuurders?
Bent u lid van het BGT-platform?
Heeft u reserveringen gemaakt voor de transitieperiode?
8
Wat zijn de gevolgen voor u, als bronhouder, als u niet klaar bent op 1 januari 2016? In de stuurgroep BGT is een afsprakenset vastgesteld. GBKN-bestuurders die zich niet aan de afspraken houden, zullen de termijnen voor invoering van de wet BGT waarschijnlijk niet halen. Dit heeft operationele, bestuurlijke en economische gevolgen. Zo kunnen ook alle andere bronhouders in een regio de transitie niet afronden als een van hen zijn deel van de BGT niet volgens afspraak aanlevert. Een regio is namelijk pas klaar als álle bronhouders hun deel van de digitale kaart hebben opgeleverd en onderling afgestemd. Landelijk is de BGT pas klaar als alle regionale gebieden zijn aangeleverd aan de landelijke voorziening. Om dezelfde reden leidt niet op tijd aanleveren door één bronhouder tot dubbele bijhoudingskosten voor álle bronhouders in de regio. Gebruikers kunnen intussen niet beschikken over een compleet en actueel topografisch bestand. Dit betekent onder andere een verhoogd risico op graafschade en daaruit voortvloeiende aansprakelijkstelling van de tekortschietende bronhouder. Bronhouders die niet tijdig aanleveren zijn bovendien vanaf 1 januari 2016 wettelijk in overtreding. Ze krijgen een ministeriële aanwijzing met indeplaatsstelling bij taakverwaarlozing.
9
Bron: SVB-BGT, status november 2012.
Hoe blijft u op de hoogte van de ontwikkelingen rond de BGT? Achtergronden, actuele informatie en praktische tips vindt u hier: BGTweb
Samenwerkingsverband
IMGeo
GBKN
Programmabureau BGT
bronhouders BGT
Informatiemodel geografie
Status van de huidige
van het Ministerie van
Praktische informatie over
(IMGeo) voor de uitwisseling
GBKN beheersorganisaties.
Infrastructuur communiceert
de invoering en het beheer
van grootschalige topo-
www.gbkn.nl en
via de website BGTweb.nl
van de BGT.
grafie, waarvan de BGT
gbkn.viadesk.com (Viadesk)
over wetgeving en invoering
[email protected]
het verplichte deel is.
van de BGT en verwijst naar
www.svb-bgt.nl
www.geonovum.nl/ dossiers/bgtimgeo
de partners voor specifieke informatie. Meer informatie
Geonovum
over monitor of aanmelden
Geonovum zet zich in voor
Stelselinformatiepunt
voor nieuwsbrief via:
laagdrempelige toegang tot
Een overzicht van alle
[email protected].
geo-informatie en ontwikkelt
basisregistraties
www.BGTweb.nl
en beheert de standaarden
www.e-overheid.nl/
die daarvoor nodig zijn.
onderwerpen/stelsel-van-
www.geonovum.nl
basisregistraties
10
Dit is een uitgave van het Landelijk Samenwerkingsverband GBKN, LSV GBKN. Het LSV GBKN en de regionale Stichtingen bevinden zich in een overgangssituatie van de huidige, oude organisatie GBKN naar de nieuwe, toekomstige organisatie conform de wet Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT).
Landelijk Samenwerkingsverband GBKN Hofstraat 10 (gebouw de Grift) Postbus 1442, 7301 BR Apeldoorn T 088-1833790
[email protected] www.gbkn.nl
Het LSV GBKN en de regionale stichtingen (RSV’s) worden tegelijkertijd met de invoering van de wet BGT per 1 januari 2016 als publiek privaat rechtspersoon opgeheven. De bronhouders van de BGT hebben zich georganiseerd in een nieuwe landelijke regie organisatie Stichting Samenwerkingsverband van Bronhouders BGT (SVB-BGT). Het LSV GBKN, de regionale stichtingen en het SVB-BGT werken nauw samen aan de invoering van de wet BGT, de realisatie van het nieuwe BGT bestand en de overdracht van bestuurlijke en beheer taken gedurende de transitieperiode van 2013 tot 2016. Dit zakboekje voor GBKN-bestuurders is bedoeld als geheugensteun en checklist voor een soepele overgang naar de BGT.
Concept & tekst: Lijn43, Utrecht Vormgeving: Ontwerpstudio Spanjaard, Maartensdijk Fotografie: Wendy Doodkorte, Utrecht Drukwerk: Drukkerij Badoux, Houten
BGT 2016 BGT volledig operationeel en voor iedereen te gebruiken