JAARVERSLAG
2014
foto: Sandra Peerenboom
Inhoudsopgave Voorwoord 6 Profiel Stichting Thomas More Aanbod voor studenten
8 10
Publieksbijeenkomsten 16 Bijeenkomsten voor professionals
18
Een terugblik op de ‘In Gesprek Met...’ reeks
22
Activiteiten bijzonder hoogleraren
24
Netwerkpartners 27 Financiën 28 Opstelling Baten en Lasten over 2014
29
Profile In English
31
Sir Thomas More
32
Bestuur en commissies
33
Comité van aanbeveling
34
Colofon 37
foto: Wilco Versteeg
jaarverslag 2014 - pagina 5
Voorwoord Een tweede maal begroet ik lezers van het het jaarverslag van Stichting Thomas More. Het voorliggende jaarverslag 2014 volgt in opzet en indeling de lijnen die zijn uitgezet in onze Meerjarenvisie 2013-2018. Prominent in het beeldverslag figureren dit jaar onder meer afbeeldingen van het in samenwerking met het Thijmgenootschap en de Adelbertvereniging te ‘s-Hertogenbosch georganiseerde symposium over maatschappelijk vertrouwen, waaraan menig bezoeker goede herinneringen bewaart. Trots zijn we op de verdere uitbouw van ons in 2013 geïntroduceerde nieuwe beurzenprogramma, trots ook op de beslissende stappen die zijn gezet in het faciliteren van door professionals in eigen kring georganiseerde bijeenkomsten. Ook in 2014 maakten vele particulieren en organisaties ons werk door hun aanhoudende morele en financiële steun mogelijk. Graag dank ik hen voor hun betrokkenheid, in de hoop en verwachting dat zij ons willen blijven steunen op het pad van vernieuwing. Prof. dr. Ben Vedder ‘s-Hertogenbosch, juni 2015
foto: Sandra Peerenboom
jaarverslag 2014 - pagina 6
jaarverslag 2014 - pagina 7
Profiel
STICHTING THOMAS MORE Open geest Stichting Thomas More vormt een netwerk van studenten, academici en professionals die boven hun eigen vakgebied willen uitstijgen. Velen van hen hebben ontdekt dat de rijke en veelkleurige katholieke traditie helpen kan bij het scherp stellen van de fundamentele levensvragen en dringende actuele kwesties waarmee zij zich geconfronteerd zien. De stichting bevordert een aan dergelijke vragen en kwesties gewijde conversatie. Deelname daaraan staat open voor iedereen met een open geest. Thema’s Ook al is de conversatie bij Thomas More principieel ‘katholos’, d.w.z. ‘alomvattend’, een aantal thema’s keert regelmatig terug. In gesprekken en ontmoetingen gaat het bij de stichting vaak maar zeker niet uitsluitend - om vraagstukken die raken aan: • een menswaardige economie; • de Europese Unie, gedacht als ideale samenleving (‘EUtopia’); • de verbinding van religie en samenleving; • de verhouding tussen mens en techniek. Aanbod voor studenten Aan gesprek en ontmoeting onder studenten geeft Stichting Thomas More in het bijzonder vorm door middel van een studieprogramma gericht op honoursstudenten van Nederlandse universiteiten. Aan het programma is een beurs verbonden. Het bestaat uit twee elementen: een studiereis naar Rome en zogeheten ‘huiskamercolleges’. In deze colleges ontvangen deskundige docenten in hun werk- of huiskamer kleine groepen studenten voor verdieping in fundamentele levensvragen en prangende maatschappelijke kwesties. Naast de honoursbeurzen stelt Thomas More ieder jaar enkele individuele beurzen beschikbaar voor studenten die zich verder in de katholieke traditie willen verdiepen. Bijeenkomsten Een cruciale taak van Stichting Thomas More is het organiseren en faciliteren van een veelheid aan gesprekken en ontmoetingen: voor de studenten, academici en professionals in haar netwerk, voor andere geïnteresseerden, en ook voor de vele sponsoren die haar werk mogelijk maken. De stichting organiseert algemeen toegankelijke symposia, summerschools en lezingen, en participeert daarnaast in publieksbijeenkomsten die door anderen worden georganiseerd. In haar netwerk faciliteert Thomas More de conversatie verder onder meer door voor gesprek en ontmoeting zogeheten ‘formats’ ter beschikking te stellen.
jaarverslag 2014 - pagina 8
Hoogleraren Aan diverse Nederlandse universiteiten benoemt de stichting bijzonder hoogleraren. Zij verzorgen cursussen, colleges en voordrachten, die vrij toegankelijk zijn voor studenten van alle faculteiten. In bijeenkomsten van de stichting treden de hoogleraren veelvuldig op als inspiratoren. Giften en donaties Stichting Thomas More is een zelfstandige katholieke stichting. Zij financiert al haar activiteiten uit giften en donaties en ontvangt geen subsidie van de overheid. Stichting Thomas More wordt door de belastingdienst erkend als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Nieuwsbrief More Het huisorgaan van de stichting, nieuwsbrief More, maakt niet alleen de activiteiten van de stichting zichtbaar, maar biedt ook stof tot nadenken. De More wordt belangstellenden kosteloos toegezonden.
jaarverslag 2014 - pagina 9
Aanbod voor studenten I. Studieprogramma’s voor honoursstudenten Studieprogramma met beurs Veel universiteiten hebben de afgelopen jaren voor studenten met een brede blik speciale honoursof honoursachtige programma’s in het leven geroepen. Bepalend voor toelating tot deze programma’s is doorgaans niet zozeer een hoog cijfergemiddelde, als wel de motivatie van de student om met een open geest verdiepende vakken te volgen. Stichting Thomas More biedt deze honoursstudenten verdere verdieping aan door middel van een eigen studieprogramma. Dit programma is niet gericht op het verkrijgen van (extra) studiepunten, maar er is wel een beurs aan verbonden. Het bestaat uit de volgende onderdelen: • Een beurs van 1.000 euro, bedoeld om zoveel mogelijk tijd te kunnen vrijmaken voor het studie programma. Van de beurs betaalt de bursaal alle benodigde studiematerialen. • Studie in de vorm van zogeheten ‘huiskamercolleges’(‘privatissima’). Het ‘huiskamercollege’ oftewel ‘privatissimum’ is van oudsher een vorm van studie, waarin studenten zich onder leiding van een deskundig docent verdiepen in een bepaald thema. De kring van studenten is dusdanig klein, dat de docent het privatissimum in beginsel in zijn huiskamer kan geven: vandaar de aanduiding ‘huiskamercollege’. Bursalen volgen in de loop van hun beursjaar minimaal drie privatissima, die ieder gemiddeld uit drie bijeenkomsten bestaan. Ze doen dat in een eigen kring, die ze vormen met vier tot zes andere bursalen van hun eigen universiteit. Iedere kring stelt in overleg met de stichting vast waar ze het liefst college over zou willen hebben. De stichting draagt bij de gekozen onderwerpen uit haar netwerk deskundige docenten aan. • Een studiereis naar Rome. Te Rome kunnen bursalen in diverse gesprekken en ontmoetingen een rijke traditie verbinden met de dringende vragen van onze eigen tijd. • Vrije toegang tot diverse tijdens het beursjaar door Stichting Thomas More georganiseerde activiteiten. Lopende studieprogramma’s in 2014 In 2014 waren studenten van de beursjaren 2013-2014 en 2014-2015 met de volgende programma’s actief, in de volgende steden.
Aan gesprek en ontmoeting onder studenten geeft Stichting Thomas More in het bijzonder vorm door middel van een studieprogramma gericht op honoursstudenten van Nederlandse universiteiten. Aan het programma is een beurs verbonden. Het bestaat uit twee elementen: een studiereis naar Rome en zogeheten ‘huiskamercolleges’. In deze colleges ontvangen deskundige docenten in hun werk- of huiskamer kleine groepen studenten voor verdieping in fundamentele levensvragen en prangende maatschappelijke kwesties. Naast de honoursbeurzen stelt Thomas More ieder jaar enkele individuele beurzen beschikbaar voor studenten die zich verder in de katholieke traditie willen verdiepen.
jaarverslag 2014 - pagina 10
Nijmegen 2014-2015 ~ 1e groep Dr. Marcel Becker Dr. Thomas Quartier Dr. Marin Terpstra
De kardinale deugden bij Thomas van Aquino Maatschappelijke contrapunten Politieke theologie
jaarverslag 2014 - pagina 11
2014-2015 ~ 2e groep Dr. Marcel Becker Dr. Thomas Quartier Dr. Marin Terpstra
De kardinale deugden bij Thomas van Aquino Maatschappelijke contrapunten Politieke theologie
2013-2014 ~ 1e groep Prof. dr. Ciano Aydin Dr. Marcel Becker Prof. dr. Edith Brugmans
Identiteit, idealen en techniek De kardinale deugden bij Thomas van Aquino Is de mens tot vrijheid veroordeeld?
2013-2014 ~ 2e groep Prof. dr. Ciano Aydin Dr. Inigo Bocken Prof. dr. ing. René Munnik
Identiteit, idealen en techniek Wegen van Licht Het schrift onder druk?
foto: Tjeerd Jansen SJ
Tilburg 2014-2015 Prof. dr. Erik Borgman Prof. dr. Rudi te Velde Prof. dr. Rudi te Velde Prof. dr. Theo van de Klundert
Studiereizen naar Rome Geloven en denken Pascal als religieus denker Vriendschap - Arendt versus Augustinus Economie, ideologie en religie
De bursalen van het studiejaar 2013-14 troffen elkaar te Rome in januari 2014. De bursalen van het studiejaar 2014-15 deden Rome in januari 2015 aan. De reizen bevatten de volgende voordrachten en colleges.
Mensenrechten (I) Mensenrechten (II) Het Goede Leven in tijden van vooruitgang McIntyre’s ‘After Virtue’
Januari 2014 Dr. Claudio Betti Sant’Egidio: living the Gospel in the streets of Rome Gerald Blaszczak SJ Higher Education in contemporary Rome Dr. Marc Lindeijer SJ Het proces van zalig- en heiligverklaring Mgr. drs Ad van Luyn SDB & Dr. Sander Evers De Kerk van Rome in vogelvlucht Dr. Marko Rupnik SJ A visible Theology of Love: the Redemptoris Mater Chapel
Utrecht 2013-2014 Prof. dr. Ernst Hirsch-Ballin Prof. dr. Hans Joas Dr. Joost van der Net Prof. dr. Paul van Tongeren
Wageningen 2014-2015 Prof. dr. Donald Loose Dr. Joost van der Net Prof. dr. Paul van Tongeren Prof. dr. Rudi te Velde
jaarverslag 2014 - pagina 12
Vrijheid en Macht Thomas More’s ‘Utopia’ Goed Leven Christelijke cultuurgeschiedenis
Januari 2015 Dr. Marcel Becker Dr. Claudio Betti Dr. Sander Evers Dr. Natasa Govekar Bernd Hagenkord SJ Tjeerd Jansen SJ Dr. Marc Lindeijer SJ
Katholiek sociaal denken - een introductie Sant’Egidio: living the Gospel in the streets of Rome Een korte geschiedenis van de vroege kerk A visible Theology of Love: the Redemptoris Mater Chapel Modern media and the Vatican De Kerk van Rome in vogelvlucht Het proces van zalig- en heiligverklaring
jaarverslag 2014 - pagina 13
II. Individuele beurzen In 2014 heeft Stichting Thomas More aan vier oud-scholars individuele stimuleringsbeurzen toegekend: • aan Lotte Keetels en Hannah Andringa voor het volgen van een summerschool aan het Monastiek Instituut Sant’ Anselmo te Rome; • aan Daan Steijger voor het volgen van een interdisciplinaire minor gericht op vraagstukken van oorlog en vrede aan de University of California, Berkeley, U.S.A. • aan Rozemarijn Oosthoek voor haar aan de Radboud Universiteit Nijmegen ondernomen onderzoeksproject ‘Religiekritiek in de beeldende kunst van Aad de Haas’.
foto: Hannah Andringa
foto: William Moore
jaarverslag 2014 - pagina 14
jaarverslag 2014 - pagina 15
Publieksbijeenkomsten Een cruciale taak van Stichting Thomas More is het organiseren en faciliteren van een veelheid aan gesprekken en ontmoetingen: voor de studenten, academici en professionals in haar netwerk, voor andere geïnteresseerden, en ook voor de vele sponsoren die haar werk mogelijk maken. De stichting organiseert algemeen toegankelijke symposia, summerschools en lezingen, en participeert daarnaast in publieksbijeenkomsten die door anderen worden georganiseerd. In haar netwerk faciliteert Thomas More de conversatie verder onder meer door voor gesprek en ontmoeting ‘formats’ ter beschikking te stellen. Symposium Ter verantwoording geroepen, nieuwe visies op maatschappelijk vertrouwen In een tot de laatste stoel bezette zaal van het Noord-Brabants Museum te ‘s-Hertogenbosch werd zaterdag 1 november 2014 het gezamenlijk symposium van het Thijmgenootschap, Stichting Thomas More en de Adelbertvereniging gehouden. James Kennedy en Piet-Hein Donner leidden de dag in met beschouwingen over de vraag wat het betekent om in de huidige publieke ruimte ter verantwoording te worden geroepen. Na een beschouwing van essayist Bas Heijne en een muzikaal intermezzo presenteerden in een levendig forumgesprek Hans Boutellier, Jan Bransen, Maria van de Muijsenbergh, John Rijsman en Rachida Talal-Azimi hun visies op maatschappelijk vertrouwen. foto Sandra Peerenboom foto: Sandra Peerenboom
Symposium Kloostertijd Voor leden van in Nederland gevestigde ordes en congregaties werd op woensdag 4 juni in het ontmoetingscentrum St. Joseph op het Glorieuxpark te Eindhoven een symposium over het thema ‘kloostertijd’ georganiseerd. Als sprekers traden op Thomas Quartier, Esther van de Vate o.carm. en Ed Smolders, bestuurder van Erfgoed Glorieux. Aansluitend op zijn lezing verzorgde dhr. Smolders een rondleiding over het Glorieuxpark. Participatie in de Tilburgse Dag van de Filosofie Stichting Thomas More sluit voortaan graag aan bij publieksbijeenkomsten die door anderen worden georganiseerd. In 2014 werd het startschot voor deze verbreding van werkzaamheden gegeven door participatie in de Tilburgse Dag van de Filosofie, een jaarlijks terugkerend evenement in het kader van de nationale Maand van de Filosofie. In 2014 was het thema van de Maand van de Filosofie de verhouding tussen mens en techniek. Op 9 maart konden bezoekers van de Dag in het Tilburgse theater De NWE Vorst het thema verdiepen door middel van lezingen, debatten, interviews, masterclasses, documentaires en diverse kunstuitingen. Prof.dr.ing. René Munnik, vanwege Stichting Thomas More bijzonder hoogleraar aan de Technische Universiteit Twente, trad tijdens de Dag op als één van de hoofdsprekers. Niet alleen participeerde Stichting Thomas More in de Tilburgse Dag van de Filosofie, zij stelde ook 25 personen uit haar netwerk in de gelegenheid om kosteloos het programma bij te wonen, en tijdens het avondeten o.a. met professor Munnik van gedachten te wisselen.
jaarverslag 2014 - pagina 16
jaarverslag 2014 - pagina 17
Bijeenkomsten voor professionals Het project ‘Professionals in Kringverband’ In 2013 begon Stichting Thomas More aan een door het Skanfonds mogelijk gemaakt project, gericht op de op- en uitbouw van een netwerk van maatschappelijk geëngageerde hoger opgeleide professionals. De kern van dit netwerk wordt gevormd door de reeds met kringverbanden vertrouwde alumni van Stichting Thomas More. Het project ging in op het verlangen van deze alumni naar inspirerende formats voor bijeenkomsten en een kringondersteunende bijeenkomstenplanner. Deze webomgeving was eind 2014 testklaar, en kon in 2015 in gebruik genomen worden. foto: William Moore
Een rijke oogst aan nieuwe formats Het project ‘Professionals in Kringverband’ werd eind 2014 succesvol afgesloten met onder meer de volgende formats. Speciaal ontwikkeld voor professionals, worden deze formats de komende jaren voor het hele netwerk geschikt gemaakt.
Levensreflectie Bij Levensreflectie gaan 6 tot 12 personen in vertrouwen met elkaar in gesprek over hetgeen hen persoonlijk, professioneel of maatschappelijk raakt. Zich verrijkend aan elkaars perspectieven reflecteren zij op hun eigen leven en op dat van de ander. Het gaat bij Levensreflectie niet om debat en ook niet om het vinden van oplossingen of waarheden. Levensreflectie schept ruimte voor een onbevangen spreken en een open luisteren, waardoor persoonlijke zienswijzen en ervaringen over een bepaald onderwerp in een zogeheten ‘samenlezing’ oftewel ‘collatie’ van perspectieven naast elkaar komen te staan. Het format van Levensreflectie is gebaseerd op de middeleeuwse, onder meer in kringen van de Moderne Devotie populaire methode van de collatio. Levensreflectie staat buiten de in onze samenleving zo dominante sfeer van het ‘nut’. Om aan het nut voorbij te komen en te blijven is de rol van de moderator bij dit format cruciaal. De moderator heeft een leidende en begeleidende taak en kan niet zelf ook deelnemer zijn. Om als moderator van Levensreflectie op te kunnen treden, is een korte training vereist, die door Stichting Thomas More wordt verzorgd.
foto: Roy Lazet
jaarverslag 2014 - pagina 18
jaarverslag 2014 - pagina 19
foto: Hannah Andringa
Quaestiones Bij Quaestiones gaan 6 tot 15 personen met een spreker in debat over een prangend onderwerp. Ruim vóór de bijeenkomst leggen de deelnemers aan de spreker hun vragen (‘quaestiones’) over het onderwerp voor. Deze vragen beantwoordt de spreker in een samenhangende voordracht van maximaal 30 minuten. Na zijn voordracht wordt de spreker door de toehoorders uiterst kritisch ondervraagd, waarbij eventueel zelfs veronderstelde vooroordelen vrijmoedig ter sprake kunnen worden gebracht. Het format van de Quaestiones doet denken aan middeleeuwse universitaire werkvormen. Tekstreflectie Bij Tekstreflectie leest een groep van 4 tot 12 personen een betekenisvolle tekst, die doorgaans niet langer is dan twee alinea’s. De tekst, genomen uit het werk van een inspirerende denker uit heden of verleden, heeft ethische, filosofische of theologische diepgang. De auteursnaam van de te lezen tekst wordt vooraf bekend gemaakt, maar niet de tekst zelf; dit om de impact van het gelezene te vergroten. Tekstreflectie beoogt namelijk een tekstlezing waarbij de tekst leidend is en de deelnemers lijdend. Ontvankelijkheid bij de deelnemers voor de tekst en de daardoor opgeroepen reflectie is cruciaal. Wat een deelnemer in reflectie op het gelezene inbrengt, is niet bedoeld om snedig of geleerd voor de dag te komen, maar om het geschenk dat de tekst voor hem of haar is aan de anderen als geschenk door te geven. Tekstreflectie is gebaseerd op de in de katholieke gemeenschap bekende ‘lectio divina’.
jaarverslag 2014 - pagina 20
Een al bestaand format: ‘In Gesprek Met...’ In 2014 werd het reeds bestaande, onder alumni van de stichting geliefde format ‘In Gesprek Met...’ voortgezet. In dit format wisselt een groep van 15 tot 20 personen van gedachten met markante persoonlijkheden uit het maatschappelijk leven. Doorgaans komen in het gesprek maatschappelijke of professionele dilemma’s aan de orde, maar in deze minimaal geordende gespreksvorm kan in beginsel werkelijk alles ter tafel worden gebracht. Dit is uiteraard alleen mogelijk als volstrekte vertrouwelijkheid ten aanzien van het besprokene in acht wordt genomen. In 2014 vond op 9 april de bijeenkomst In Gesprek Met Gemeenten plaats. Fons Naterop, burgemeester van Aalburg; Kees Jan de Vet, lid van de directieraad van de Nederlandse Verenigde Gemeenten; en Theo Bemelmans, emeritus hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven, wisselden met een geboeid gehoor van gedachten. Studieweekend ‘Benedictijnse Impulsen’ Een ander bestaand format is het studieweekend. Dit kreeg in 2014 vorm als een heus ‘kloosterweekend’. Op 29 en 30 november opende Dr. Thomas Quartier, auteur van het boek Liturgische Spiritualiteit. Benedictijnse Impulsen, in de Sint Willibrordsabdij te Doetinchem een gedachtewisseling die nauw verbonden werd met het kloosterlijk ritme van de abdij.
jaarverslag 2014 - pagina 21
Dit zouden zomaar een aantal vragen kunnen zijn die zijn behandeld tijdens de ‘In Gesprek Met…’ reeks van Stichting Thomas More. Ik zeg ‘zouden kunnen’, want tijdens deze gesprekken tussen beursalumni en mensen uit allerlei werkvelden geldt volstrekte vertrouwelijkheid, waardoor deelnemers een open en eerlijk gesprek met elkaar kunnen aangaan. In de afgelopen jaren hebben gesprekken plaatsgevonden met personen uit onder meer het recht, de medische wereld, het bedrijfsleven, het openbaar bestuur, gemeentes en de journalistiek. Ik heb het genoegen en het geluk gehad dat ik al deze gesprekken heb kunnen bijwonen. Vrijwel elk gesprek stond garant voor openhartige ontboezemingen over ethische kwesties in een bepaald werkveld. Vaak werden we aan de hand van de rijke loopbaan van de genodigden meegenomen langs de dilemma’s waarmee ze geconfronteerd zijn in hun leven. Het waren verhalen over gelukjes, successen en tegenslagen, en de gevolgen van de toenemende verantwoordelijkheid voor mens en omgeving naarmate de carrièreladder beklommen wordt. Door de lange loopbanen merkte je ook dat de omstandigheden in de loop der jaren veranderden: hoe mensen in een omgeving die dit belemmerde probeerden om ethisch verantwoord te ondernemen, nog voordat ‘MVO’ bestond, laat staan dat er een structureel beleid voor was. Aan mijn nieuwsgierigheid werd meer dan eens tegemoet gekomen omdat we iedereen het hemd van het lijf konden vragen en op deze vragen een eerlijk antwoord kregen van de mens achter de functie, niet van de PR-afdeling. Uit de antwoorden bleek dat de genodigden, ongeacht hun hiërarchische positie, steeds naar eer en geweten proberen te handelen en recht trachten te doen aan de mensen met wie ze omgaan. Confrontaties met andere culturen noopten hen om anderen te leren kennen en begrijpen voordat hun zaken ook daar goed konden gaan lopen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat, geheel in lijn met de visie van de stichting, de moraal van de meeste verhalen was dat de menselijke maat niet uit het oog mag worden verloren. In tijden van niet te stuiten expansiedrift en globalisering wekt deze constatering vertrouwen.
Een terugblik op de ‘In Gesprek Met...’ reeks door Marjet van Loo
Hoe handel je als corruptie een onont koombare praktijk is in het land waar je je markt naar wilt uitbreiden? Wat doe je als een van je werknemers porno kijkt op het werk, om zijn gedachten te verzetten tijdens werkweken van 70 uur? Hoe krijg en houd je als burgemeester gezag in een gemeente met hechte sociale structuren maar weinig respect voor autoriteiten?
Deze terugblik betekent geenszins het einde van de reeks. Hierbij wil ik degenen die tot nu toe geen kans zagen om een gesprek bij te wonen dan ook van harte uitnodigen om eens aan te schuiven! foto: Sandra Peerenboom
jaarverslag 2014 - pagina 22
Marjet van Loo, oud-scholar van Stichting Thomas More, werkt als beleidsmedewerker onderzoek voor de Tilburg School of Humanities.
jaarverslag 2014 - pagina 23
Activiteiten bijzonder hoogleraren Aan een aantal openbare universiteiten in Nederland onderhoudt Stichting Thomas More leerstoelen filosofie en ethiek. De bijzonder hoogleraren puren uit de traditie, uitgaande van eigentijdse vragen, steeds opnieuw stof tot nadenken. Hun cursussen en colleges staan open voor studenten van alle faculteiten, ongeacht hun achtergrond. De door de stichting aangestelde bijzonder hoogleraren zijn niet alleen aan hun eigen universiteit present, maar bevorderen de katholieke conversatie via lezingen en voordrachten ook op diverse andere plaatsen.
Prof. dr. Rudi te Velde bijzonder hoogleraar vanwege Stichting Thomas More aan de Universiteit van Amsterdam Aan de Universiteit van Amsterdam doceerde professor Te Velde:
Prof. dr. Ciano Aydin
• de cursus Metafysica in historisch perspectief;
bijzonder hoogleraar vanwege Stichting Thomas More aan de Technische Universiteit Delft
• de cursus Christendom en wijsbegeerte;
Aan de Technische Universiteit Delft doceerde professor Aydin: • de cursus Technology and the Future of Humanity;
• het gastcollege Thomas van Aquino, voor eerstejaars-studenten filosofie. Aan de Wageningen Universiteit doceerde professor Te Velde: • de cursus Antieke en middeleeuwse filosofie;
• de cursus Identity in a Technological Culture.
• de cursus Moderne en hedendaagse filosofie.
Verder verzorgde professor Aydin in het academisch jaar 2013-2014:
Verder verzorgde professor Te Velde in het academisch jaar 2013-2014:
• een lezing Futures: technology & trans cendence aan de Universiteit Twente te Enschede, op 1 oktober 2013;
• een lezing over het Symposium van Plato voor docenten klassieke talen te Amsterdam, op 14 september 2013;
• een lezing Techniek en transcendentie aan de Saxion Hogeschool Enschede, op 9 januari 2014;
• twee lezingen over encycliek ‘Deus caritas est’ in de Obrecht-parochie te Amsterdam, op 28 oktober en 4 november 2013;
• een lezing Vrije wil en Functional Magnetic Resonance Imaging in de Boskapel te Nijmegen, op 10 maart 2014;
• een lezing over Thomas van Aquino voor de Academie voor Liberal Arts te Baarn, op 26 november 2013;
• een lezing The artifactual mind bij het Lyceum De Grundel te Hengelo, op 3 juni 2014;
• een lezing over Infused moral virtue op het congres van het Thomas Instituut te Utrecht, op 12 december 2013;
• een workshop Free will and neuroscience: an anthropological perspective bij de Universiteit Twente te Enschede, op 17 juni 2014.
foto: Rogier Chang
• de lezing Resolutio as method of metaphysics: Duns Scotus and Thomas op de Conference on
Analysis die 18-21 december 2013 gehouden werd aan de Vrije Universiteit Amsterdam; •d e lezing Impliciete intuïtie en de voorlopigheid van de metafysica op het symposium t.g.v. de 70e verjaardag van K.J. Brons, 15 mei 2014. Professor Rudi te Velde is begeleider en medepromoter van Rohnee Lowtoo bij het promotie onderzoek The human question in crisis: C. Taylor, P. Valadier, J. Ratzinger; promotie is voorzien voor het voorjaar van 2015. Tevens heeft professor Te Velde Laela Zwollo begeleid bij het promotieonderzoek Augustinus, de mens als beeld van God.
foto: Rogier Chang
jaarverslag 2014 - pagina 24
jaarverslag 2014 - pagina 25
Prof. dr. ing. René Munnik bijzonder hoogleraar vanwege Stichting Thomas More aan de Universiteit Twente Aan de Universiteit Twente doceerde professor Munnik: • de cursus God en natuur – de geschiedenis van de verwevenheid van religie en weten in het Westen; • de cursus Confrontaties (discussiesessie met minordocenten); foto: William Moore
• de cursus Meedenken met moderne filosofen: hedendaags denken over God; • de cursus Techniek en wereldbeschouwing. Verder verzorgde professor Munnik in het academisch jaar 2013-2014: • een inleiding met discussie over zijn boek Tijd machines voor de alumni van de Theologische Faculteit van Tilburg, op 14 november 2013; • de colloquiumvoordracht voor de Onderzoeksgroep Wijsbegeerte Enschede: The time is out of joint. Technological mediation and the concept of ‘history’, op 19 december 2013; • een lezing met discussie voor de Christelijke Studentenvereniging Ychtus in Rotterdam: Techway to heaven, op 5 maart 2014.
Netwerkpartners Stichting Thomas More heeft in 2014 opnieuw intensief samengewerkt met diverse partners in en buiten het katholieke netwerk. In 2014 werden goede relaties onderhouden met onder meer het Thijmgenootschap, de Adelbert Vereniging, Stichting Sobriëtas, de Nederlandse Bisschoppencon ferentie, het Verband van Katholiek Maatschappelijke Organisaties (VKMO), het Skanfonds, Porticus, het Soeterbeeckprogramma van de Radboud Universiteit Nijmegen, Stichting Erfgoed Glorieux, de Stichting voor Christelijke Filosofie/Vereniging voor Reformatorische Wijsbegeerte, de Stichting Socrates voor humanistische wijsbegeerte, het Koninklijk Instituut voor Ingenieurs (KIVI-NIRIA), de Vereniging van Nederlandse Ondernemers (VNO-NCW), en de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW). Belangrijk waren de banden met de universiteiten waaraan onze bijzonder hoogleraren namens de stichting in het collegejaar 2013-2014 college gaven: de Universiteit van Amsterdam, de Technische Universiteit Delft, de Universiteit Twente en Wageningen Universiteit. Vele, onze stichting bijzonder welgezinde wetenschappers waren te vinden aan deze universiteiten, en daarnaast ook aan de katholieke universiteiten in het Nederlands taalgebied: de Radboud Universiteit Nijmegen, de Universiteit van Tilburg en de Katholieke Universiteit Leuven. Bijzonder hecht was in het afgelopen kalenderjaar opnieuw de band tussen de stichting en de diverse religieuze ordes en congregaties, alsmede hun koepelorganisatie, de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR): met inhoudelijke, morele, en financiële ondersteuning schraagden de ordes en congregaties ook in 2014 mede het werk van Stichting Thomas More.
foto: William Moore
jaarverslag 2014 - pagina 26
jaarverslag 2014 - pagina 27
Financiën
Opstelling Baten en Lasten over 2014
Resultaat Onze uitgaven in 2014 bedroegen €507.280,- (2013: €800.288,-). Uit de reserve is een bedrag onttrokken van €139.973,- (2013: €478.245,-). Daarmee sloot 2014 af op nihil. Bestedingen Primair Na het overgangsjaar 2013 was 2014 het eerste verslagjaar waarin geheel volgens de Meerjarenvisie 2013-2018 kon worden gewerkt. Daarom ziet de opstelling van baten en lasten voor 2014 er ten opzichte van eerdere verslagen anders uit. Het primaire werk van Stichting Thomas More wordt nu en in komende jaren omschreven met in ieder geval de hoofdrubrieken: aanbod voor studenten; publieksbijeenkomsten; bijeenkomsten voor professionals; activiteiten van de bijzonder hoogleraren. Totaal werd aan deze primaire taken in het verslagjaar €331.000,- besteed. In dit bedrag begrepen zijn alle personeelskosten die direct aan de hoofdrubrieken toegerekend konden worden. Juist omdat Stichting Thomas More in 2014 als volwaardige netwerkorganisatie is gaan functioneren, leek het ons gepast om deze toerekening door te voeren: het onderhoud en de uitbouw van een netwerk is immers arbeidsintensief. Het overgangsjaar 2013 laat in een vergelijkbaar gemaakte opstelling van baten en lasten een uitgaventotaal van €380.000,- voor primaire taken zien. Ondersteunend De uitgaven voor ondersteunende activiteiten (waaronder voorlichting en publicaties, fondsenwerving en kantoorkosten) vielen in 2014 met een totaal van €176.000,- aanzienlijk lager uit dan in voorgaande jaren. Voor een deel is dit het geval omdat personeelskosten zo veel mogelijk aan het primaire werk zijn toegerekend. Dit is echter niet het hele verhaal. De vergelijkbaar gemaakte opstelling van baten en lasten voor 2013 laat voor ondersteunend werk een uitgaventotaal van €420.000,- zien. Hierdoor wordt duidelijk dat in 2014, ook los van de veranderde toerekening van personeelskosten, een substantiële reductie in de uitgaven voor ondersteuning is gerealiseerd. Baten Stichting Thomas More is voor haar activiteiten geheel afhankelijk van schenkingen. Wij prijzen ons gelukkig dat er verschillende charitatieve en andere stichtingen zijn die evenals de religieuze ordes en congregaties en parochies onze activiteiten stevig steunen. Daarnaast leveren ook de vele kleinere schenkingen van onze donateurs via de acceptgiro’s bij onze nieuwsbrief More en verschillende structuurschenkingen een substantiële bijdrage aan ons werk. Aan allen die het werk van onze stichting mogelijk maken, spreken wij onze hartelijke dank uit.
jaarverslag 2014 - pagina 28
UITGAVEN 2014 2013 cijfers x 1.000,- Primair Aanbod voor studenten 79 88 Publieksbijeenkomsten 4 20 Bijeenkomsten voor professionals 111 47 Activiteiten bijzonder hoogleraren 137 225 331 380 Ondersteunend Voorlichting en fondsenwerving 56 109 Bestuur/kantoor/huisvesting 120 311 176 420 Totaal uitgaven 507 800
INKOMSTEN 2014 2013 cijfers x 1.000,- Totaal inkomsten 367 322 Verliescompensatie uit de reserve 140 478 Totaal inkomsten
507
800
jaarverslag 2014 - pagina 29
Profile In English foto: Sandra Peerenboom
‘Man doesn’t live for himself alone,’ an old saying goes. The catholic tradition states, in the same spirit, that every individual is called to serve his fellow man. Especially those fortunate enough to have enjoyed a higher education are called to this service, since they can, from the positions of power and privilege they tend to rise to, make a real difference in the lives of their fellow men. The higher educated can answer this calling if and when they transcend the limits that come with the privileges of their class and profession, and find ways to freely reflect on the greater good and the ways by which they may serve it. Fellows of the Thomas More Foundation (‘Stichting Thomas More’) are men and women who have enjoyed a higher education, and are dedicated to finding and following their vocation as responsible members of society. Faithfully serving their fellow men, of open mind and strong spirit, they thoughtfully work for the greater good. This way, they can give ‘More’ to their society. Many a fellow feels that in reflecting on his personal, professional and political engagements, the catholic tradition has much to offer: not ready-made answers so much, but rather important, time-honoured clarifications of fundamental questions. Fellows of Thomas More show their engagement in a great number of activities. Especially important among these are: UNIVERSITY COURSES Stichting Thomas More has endowed numerous chairs in the humanities at Dutch state universities. Fellows holding these chairs give courses that are open to students from all faculties. SCHOLARSHIPS Stichting Thomas More provides selected honours students at Dutch universities with scholarships that enable them to explore the catholic tradition. These scholars are subsequently invited to take part, as fellows, in the activities of Stichting Thomas More. NETWORK In all kinds of groups, fellows of Thomas More reflect on their personal, professional and political engagements, seeking to better themselves and their service to society. SUMMERSCHOOL Each year, Stichting Thomas More organizes a summer school where the scholars and fellows of the foundation meet other students in higher education. LECTURES, SYMPOSIA AND PUBLICATIONS Through public lectures, symposia and publications, the fellows of Thomas More place their expertise at the service of society. Stichting Thomas More is an independent catholic foundation that receives no government grants. All its activities are funded from gifts and donations.
jaarverslag 2014 - pagina 30
jaarverslag 2014 - pagina 31
Sir Thomas More
Bestuur en commissies Algemeen Bestuur Ir. G.J.M. Braks R.J.G. Bandell Dr. J.G.J. van den Eijnden o.f.m. Drs.ir. T.J.P. Goossens Mw.dr. A.J.M. Hinten-Nooijen Mgr.dr. E.J. de Jong Mr. M.P.W.M. van den Oord Prof.dr. P.J.M. van Tongeren Drs. L.J. Urlings Prof.dr. B.H. Vedder
erelid
secretaris penningmeester voorzitter
Raad voor Advies en Ondersteuning Drs. Th.J.F.M. Bovens Prof.dr. J.M.H.J. Hemels Prof.dr. W.D.J. Kremer Mr. H.M.C.M. van Oorschot J. Oostrik Mw. mr. B.J.W.M. Raaijmaakers Mw.dr. J.G.M. Reuling Thomas More (1478-1535) was een groot humanist met een uitgesproken aandacht voor gelovige én intellectuele vorming. More droeg zorg voor een uitstekende vorming niet alleen van zijn zoon maar ook – wat in zijn tijd uitzonderlijk was – van zijn dochters. Niemand minder dan zijn vriend Erasmus noemde het huis van Thomas More een combinatie van de Academie van Plato en een christelijk klooster. More koesterde zijn passie voor geleerdheid en vorming niet in een ivoren toren, maar midden in de samenleving, die hij in een veelheid van functies en ambten wilde dienen. Zo was hij achtereenvolgens advocaat, parlementslid, rechter, ondersheriff van Londen, diplomaat, koninklijk raadgever en tenslotte Lord Chancellor van Engeland, het hoogste ambt in de Engelse staat. In die functie kwam hij in conflict met Hendrik VIII toen deze vorst, om de scheiding van zijn vrouw door te kunnen zetten, een breuk met de katholieke kerk forceerde. Vanwege zijn principiële opstelling in deze kwestie werd More in de Tower gevangen gezet, in een schijnproces van hoogverraad beschuldigd en vervolgens onthoofd. Sir Thomas More gaf samen met Erasmus en vele andere geestverwanten aan het begin van de 16e eeuw mede vorm aan een Christelijke Republiek der Letteren. More koesterde het visioen van wat wij in hedendaagse termen een netwerk van christelijke geletterden zouden noemen, of beter nog: een netwerk van christelijke hoger opgeleiden. Aan de opbouw van een dergelijk netwerk in het hier en nu wijdt Stichting Thomas More haar krachten, geïnspireerd door het oorspronkelijke visioen van haar naamgever.
jaarverslag 2014 - pagina 32
Wetenschappelijke Raad Prof.dr. O. Aydin Prof.dr. S.A.J. van Erp Prof.dr. A.J.M. van den Hoogen Prof.dr. W.D.J. Kremer Prof.dr. M. Moyaert Prof.dr. P.J.M. van Tongeren
voorzitter
Medewerkers secretariaat Mw. E.A.J. Dekker-van Hersel Mw. C.D.A.H. Kiel-Stuiver Mw. drs. I.A. Merks Dr. M.J. van der Net
secretaresse secretaresse administrateur/secretaresse directeur
Redactie nieuwsbrief More Mw. E.A.J. Dekker-van Hersel Dr. M.J. van der Net A.J.A. de Wit
eindredacteur
jaarverslag 2014 - pagina 33
Comité van aanbeveling Stichting Thomas More prijst zich gelukkig met haar Comité van Aanbeveling: Gerrit Braks oud-minister van Landbouw en Visserij erebestuurslid van Stichting Thomas More Pieter Broertjes burgemeester van Hilversum oud-hoofdredacteur van De Volkskrant Hans Clevers president Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen Mirjam Depondt-Olivers algemeen directeur-bestuurder Woonpunt oud-wethouder Maastricht Wim van de Donk commissaris van de Koning in de provincie Noord-Brabant Robbert Dijkgraaf directeur van en Leon Levy Professor bij het Institute for Advanced Study in Princeton (IAS), V.S. oud-president Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen
Ad van Luyn SDB oud-voorzitter COMECE, emeritus-bisschop van Rotterdam Jan Mengelers voorzitter van de Technische Universiteit Eindhoven oud-voorzitter van de TNO Raad van Bestuur Ton Nelissen voorzitter Kamer van Koophandel Brabant Hein van Oorschot voorzitter College van Bestuur NHTV in Breda oud-voorzitter College van Bestuur van de Universiteit van Tilburg Alexander Rinnooy Kan hoogleraar Economie en Bedrijfskunde bij de Universiteit van Amsterdam oud-voorzitter Sociaal-Economische Raad Herman Van Rompuy voorzitter Europese Raad Yvonne van Rooy voorzitter Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen oud-voorzitter College van Bestuur van de Universiteit Utrecht
Femke Halsema voorzitter Stichting Vluchteling oud-voorzitter raad van advies ASN Bank oud-fractieleider van Groen-Links in de Tweede Kamer
Peter Swinkels oud-voorzitter Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging oud-bestuursvoorzitter Bavaria
Harry Hendriks directeur Overheid en Publieke Zaken Philips
Doekle Terpstra voorzitter College van Bestuur van de Hogeschool Inholland
Hans de Jong voorzitter directie Philips Electronics Benelux
Herman Wijffels hoogleraar Universiteit Utrecht oud-voorzitter hoofddirectie Rabobank
Ton Koopman oprichter en dirigent van The Amsterdam Baroque Orchestra & Choir
jaarverslag 2014 - pagina 34
Roelof de Wijkerslooth de Weerdesteijn oud-voorzitter College van Bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen
jaarverslag 2014 - pagina 35
Colofon
Redactie Ontwerp Productie
: Inge Merks, Joost van der Net : Studio Claes : Multi Media Concepts
Stichting Thomas More voorheen Radboudstichting Walpoort 10 NL – 5211 DK ‘s-Hertogenbosch T I E
: + 31 (0)73 – 657 90 17 : www.thomasmore.nl :
[email protected]
Bank : 22 51 80 634 IBAN : NL18FVLB0225180634 BIC (Swiftcode) : FVLBNL22 foto: Sandra Peerenboom
jaarverslag 2014 - pagina 36
foto: Sandra Peerenboom
jaarverslag 2014 - pagina 37
foto: Sandra Sandra Peerenboom Peerenboom