Foto-Puzzelronde : Vragen 1. Je gooit met 2 teerlingen tegelijk. Hoe groot is de kans dat je 11 gooit ? 2. Bij welke temperatuur is het aantal graden Celcius gelijk aan het aantal graden Fahrenheit ? Tip: 0 ° Celcius is 32 ° Fahrenheit, en 100 ° Celcius is 212 ° Fahrenheit 3. Secretaresseprobleem Op kantoor bezorgt een diensthoofd zijn secretaresse op verschillende tijdstippen van de dag een brief om uit te tikken. Hij legt deze brief steeds boven op de stapel van de briefwisseling die nog moet gebeuren. Telkens ze tijd heeft, neemt de secretaresse de bovenste brief van de stapel om deze te typen. In totaal bezorgt het diensthoofd 5 brieven, in de volgorde 1-2-3-4-5 aan zijn secretaresse. Welke van de volgende volgordes kan onmogelijk de volgorde zijn waarin deze brieven getypt werden ? a) 1-2-3-4-5 b) 2-4-3-5-1 c) 3-2-4-1-5 d) 4-5-2-3-1 e) 5-4-3-2-1 f) 3-4-2-5-1 4. Kaartenraadsel We beschikken over 9 kaarten. Op elke kaart staan 2 cijfers, één aan elke kant. Deze kaarten worden op tafel gelegd, zoals op figuur 1. De cijfers op de achterkant zie je uiteraard niet. Vervolgens worden 8 van deze 9 kaarten omgedraaid, en van plaats verwisseld, zoals op figuur 2. Van de 8 omgedraaide kaarten zie je nu het cijfer op de achterkant. Het enige wat we van de kaarten weten, is het volgende : - Als op de ene zijde van een kaart een even cijfer staat, is het cijfer op de andere kant groter :dit geldt uiteraard voor de beide kanten van de kaarten - De negen kaarten zijn allemaal verschillend : er zijn dus geen twee kaarten met dezelfde 2 cijfers (bijvoorbeeld 1 – 2 en 2 – 1 kan niet voorkomen) - Geen enkele kaart heeft aan de twee kanten hetzelfde cijfer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 figuur 1
1 2 3 4 5 6 7 8 9 figuur 2
Welk cijfer staat op de achterzijde van de kaart die NIET werd omgedraaid?
1
5.
6.
8.
9.
7. Stad?
10. Plaats?
11. Land?
12.
2
Foto-Puzzelronde : Antwoorden 5. 1 op 18 er zijn immers 6 x 6, 36 combinaties, van al deze combinaties kan je enkel in het geval dat je 5 en 6 gooit, en in het geval dat je 6 en 5 gooit, 11 bekomen. Dus 2 op 36 = 1 op 18. 6. –40 want x = (x – 32) / 9 * 5
x = (x – 32) / 1.8
1.8 x = x – 32
0.8 x = -32 x = -40
7. d) want de secretaresse begint pas te tikken wanneer de 4de brief wordt bezorgd, en zodus kan de 3de brief nooit tussen de 2de en de 1ste liggen 8. 9 : op de achterkant van 8 staat een 9. Wat kan er op de achterkant staan? Kaart 1 : 3, 5, 7, 9 Kaart 2 : 3, 5, 7, 9 Kaart 3 : 1, 2, 5, 7, 9 Kaart 4 : 5, 7, 9 Kaart 5 : 1, 2, 3, 4, 7, 9 Kaart 6 : 7, 9 Kaart 7 : 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9 Kaart 8 : 9 Kaart 9 : 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 9. Preud’homme, Armand 10. Zimmer, Louis 11. Geraardsbergen 12. Pinter, Harold 13. Bergman, Ingrid 14. Amerikaans kerkhof in Henri-Chapelle 15. Guyana 16. Monseré, Jean-Pierre
3
Ronde 1 : Vragen 1. Aardrijkskunde. We zoeken de benaming van het gebied in het Noordoosten van de Verenigde Staten van Amerika. Vroeger was dit één van de dertien koloniën, momenteel worden met deze benaming de volgende staten aangeduid: Maine, Vermont, Massachusetts, Rhode Island en Connecticut. Hoe noemen we dit gebied? 2. Religie. Lauden, priem, terts, sext, none en vesper zijn het tweede tot en met zevende uur waarop de rooms-katholieke geestelijkheid haar gebeden pleegt te bidden. Hoe luidt echter a) de naam van het eerste uur en b) de naam van het achtste uur? 3. Sport. Midden vorig jaar pakte Germinal Beerschot o.l.v. de inmiddels ontslagen trainer Marc Brys de Beker van België voetbal. In de finale versloeg het eerder verrassend de landskampioen Club Brugge en pakte zo zijn eerste trofee. Alhoewel, 8 jaar eerder had Germinal Ekeren, dat later opgegaan is in Germinal Beerschot, al eens de beker met de grote oren gepakt door in de finale het grote Anderlecht te verslaan. Maar weet u nog wat de einduitslag was van deze memorabele bekerfinale? 4. Literatuur. We zoeken de Franse diplomaat en schrijver, die in 1831en 1832 naar de Verenigde Staten van Amerika reisde, met als oorspronkelijk doel het gevangenissysteem te bestuderen. Tijdens deze reis werd o.a. de toenmalige president Aandreef Jackpot, en zijn voorganger John Quincy Adams geïnterviewd. Ook rechters, bankiers, en zelfs Charles Carroll of Carrollton, de op dat moment enige nog levende ondertekenaar van de Declaration of Independence. Zijn ideeën en observaties van de Amerikaanse sociale en politieke instellingen, de structuur van de overheidsinstanties en het juridische systeem werden neergepend in het boek “Democracy in America”. Dit boek is een standaardwerk over de werking van democratieën, en hieruit wordt bijzonder graag geciteerd door journalisten en politici. Een citaat: “een abstracte term is net als een koffer met een valse bodem, je kan er eender wat in verbergen, en het er daarna terug uitnemen, zonder dat iemand het merkt.” Wie is deze schrijver? 5. Geschiedenis. We bevinden ons in Tsjechië, dicht bij Brno, iets meer dan 200 jaar geleden, met name op 2 december 1805. Aan de ene kant van het slagveld: Napoleon, met 50.000 soldaten. Aan de andere kant de keizers van Oostenrijk, Fransz II, en van Rusland, Alexander I, met 3 keer zoveel soldaten. Napoleon won. Over welke veldslag hebben we het? 6. Ontspanning. De laatste jaren zijn gezelschapsspelen voor volwassenen aan een nieuwe opmars begonnen. Eén van de bekendste spelen dat na Duitsland ook in de rest van Europa populair is geworden, is De Kolonisten van Catan of Die Siedler von Catan. Van dit spel bestaat er een standaardversie maar ook een hele reeks uitbreidingen. Wie is de Duitse bedenker van dit spel? 7. Media. Er wordt een grote toekomst voorspeld voor telefonie via het internet. Dat is ook de mensen achter Ebay niet ontgaan. Onlangs hadden zij dan ook 2,6 miljard dollar in cash en aandelen over voor de overname van één van de meest succesvolle bedrijven die internettelefonie aanbieden. De oprichters van dit bedrijf zijn trouwens dezelfde als de oprichters van Kazaa. Welk bedrijf werd door Ebay overgenomen? 8. Kunst. Na de catastrofale brand van 1666 was vrijwel de hele city, op de oostelijke rand na, een puinhoop. Koning Charles haalde een toen praktisch onbekende professor uit Oxford om Londen terug op te bouwen. Deze bouwmeester en architect van de imposante St. Paul’s Cathedral, herbouwde ook nog eens 51 andere kerken. Wie is hij? 9. Economie. Alan Greenspan is als hoofd van de Federal Reserve Bank bijzonder goed gekend. Op 1 februari 2006 zal hij gaan genieten van zijn pensioen nadat hij 18 jaar het monetaire beleid in de VS 4
zal bepaald hebben. Wie is echter zijn opvolger? Deze man doceerde aan Stanford en Princeton University en werd in juni 2005 benoemd tot voorzitter van de raad van economische adviseurs van George W. Bush. 10. Wetenschappen. Hoe schrijf je het getal 79 in het binaire stelsel, dus met behulp van 0 en 1? 11. Film. De titel van de film “The Usual Suspects” is afkomstig uit een dialoog van een andere, uiteraard oudere film noir. De uitspraak is afkomstig van de politie-inspecteur Renault. Hoe noemt deze oudere film? 12. Muziek. 2006 wordt het Mozartjaar met tal van festiviteiten. Uit welke opera van Mozart komt het volgende fragment? We vragen dus niet de titel van het fragment, maar de naam van de opera.
5
Ronde 1 : Antwoorden 1. New England 2. a) Metten b) Completen 3. 4-2 (na verlengingen) 4. Tocqueville, Alexis de 5. Austerlitz 6. Teuber, Klaus 7. Skype 8. Wren, Christopher 9. Bernanke, Ben 10. 1001111 11. Casablanca (“Round up the usual suspects” (nadat Victor Laszlo is gaan vliegen)) 12. Don Giovanni
6
Ronde 2 : Vragen 1. Film. Welke serie ontbreekt in de volgende top 15 van de meest winstgevende films ooit? Titanic LOTR : Return of the King ??? Star Wars, I, The Phantom Menace LOTR : The Two Towers Jurrassic Park Shrek 2 LOTR : The Fellowship of the Ring ??? Star Wars, III, Revenge of the Sith Independence day Spiderman Star Wars, IV ??? Spiderman 2 2. Aardrijkskunde. Veel steden met een kortere naam dan L.A. (ik spel : een L en een A) zullen er niet bestaan. We vragen echter de volledige naam van deze stad. Een te gemakkelijke vraag zal u zeggen. Doch let op: we vragen de volledige naam. Dit is dus de naam van de originele missiepost. 3. Religie. Visnu, één van de belangrijkste goden van het Hindoeïsme, heeft zich als redder van de mensheid in meerdere gedaanten geopenbaard, met name in de 10 incarnaties als mens en dier. Hoe noemt zijn geliefde en meest bekende incarnatie, namelijk die van goddelijk herder en koningfilosoof? 4. Sport. Deze week kan u zich op de BBC weer vergapen aan getatoeëerde zwaargewichten die in een kolkende zaal en onder begeleiding van een tierende speaker, pijltjes naar een dartsbord werpen. Dit spektakel vindt jaarlijks plaats in een voorstad van Londen, meer bepaald in de Lakeside Country Club. In welke voorstad vindt het Embassy World Darts Championship plaats? 5. Literatuur. François-Marie Arouet (1694 – 1788), was de belichaming van de verlichting. Hij was één van Frankrijks grootste schrijvers, en wijdde zich aan het bekritiseren van tirannie, intolerantie en onrechtvaardigheid. Zijn scherpe pen bracht hem in moeilijkheden. Hij werd gevangengenomen in de Bastille en bijna 30 jaar verbannen uit Parijs. Na de revolutie werden zijn stoffelijke resten opnieuw begraven in het Panthéon. Hoe is hij beter gekend? 6. Geschiedenis. Een citaat: “Freedom has many difficulties and democracy is not perfect, but we have never had to put a wall up to keep our people in, to prevent them from leaving us.” Van wie is deze uitspraak? 7. Strips. Willy Vandersteen tekende naast Suske en Wiske, ook andere reeksen stripverhalen. Hoe noemt de serie waaraan hij in 1985 begon, en die zich afspeelt tijdens de Spaanse overheersing? 8. Media. Sinds enkele maanden kan u via Actua-TV de politieke actualiteit op de voet volgen. Onder andere de plenaire vergaderingen van het Vlaams Parlement worden live uitgezonden. Welke exjournalist en hoofdredacteur van de krant De Morgen zit achter deze zender? Welke minister kwam in opspraak toen deze journalist in 1999 schreef dat de minister een bankrekening, met maar liefst 191 miljoen BEF, zou bezitten bij KBLux? 7
9. Kunst. Ondanks het feit dat de grote bloeiperiode van de operette met Wenen wordt geassocieerd, ontstond het genre in Parijs. Wie is de componist die algemeen wordt gezien als de vader van de operette? In 1855 richtte hij een eigen theater op, dat hij "Les Bouffes-Parisiens" noemde. In dit theater produceerde hij veel, vooral korte, stukken. Hij experimenteerde met een nieuwe vorm van opera, die later operette zou gaan heten. Wie is hij? 10. Taal. Antwerpen: Anvers. Henegouwen: Hainaut. Luik: Liège. Deze Franstalige benamingen van Belgische provincies klinken u wel bekend in de oren. Hoe vertaal je echter West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen in het Frans? Dus een a) en een b) vraag: a) West-Vlaanderen in het Frans, b) OostVlaanderen in het Frans (en NIET omgekeerd). 11. Wetenschappen. Wat is de meer wetenschappelijke benaming voor de wet van behoud van massa bij chemische reacties? 12. Muziek. U zal hoogstwaarschijnlijk wel de ABBA-hit herkennen. Maar door wie wordt het liedje hier gezongen. We vertellen u erbij dat het gaat om een Ierse singer-songwriter waarvan de achternaam overeenstemt met een personage uit Ulysses van James Joyce. We vragen zowel voor- als achternaam van de zanger.
8
Ronde 2 : Vragen 1. Harry Potter 2. Santa Maria de Los Angeles 3. Krishna 4. Frimley Green 5. Voltaire 6. Kennedy, John F. (Berlin Speech, 26 juni 1963) 7. De Geuzen 8. a) Verduyn, Ludwig b) Reynders, Didier 9. Offenbach, Jacques 10. a) Flandre Occidentale b) Flandre Orientale 11. De Wet van Lavoisier 12. Luka Bloom
9
Ronde 3 : Vragen 1. Wetenschappen. Welk effect of welk procédé gebruikt men om een onderscheid te maken tussen een colloïdale oplossing en een echte oplossing? De term colloïdale oplossing refereert aan een "suspensie": ultra fijne deeltjes welke zijn opgelost in een medium van een andere scheikundige samenstelling, b.v. een niet oplosbaar mineraal of metaal in water. De deeltjes in een colloïdale oplossing zijn 0,01 tot 0,001 micron in diameter groot. Een snelle manier ter controle van de aanwezigheid van colloïden, is het volgende effect: Wanneer een scherpe en intense lichtbundel een colloïdale oplossing passeert zal het lichtpad troebel lijken. Ook zal de lichtstraal door de vloeistof veranderen. De lichtbaan zal een conische vorm aannemen in de vloeistof. De beste manier om dit te controleren is om een reageerbuis met colloïdale oplossing in een totaal verduisterde kamer te plaatsen en er een zeer scherpe felle lichtstraal doorheen te laten schijnen. Colloïdale oplossingen zullen er melkachtig uit zien. 2. Film. Deze Australische actrice speelde mee in “Mulholland Drive”, “The Ring” en “21 Grams”. Ze speelt de hoofdrol in de nieuwste remake van “King Kong”. Hoe heet ze? 3. Aardrijkskunde. Vanaf El Paso tot aan de Golf van Mexico vormt de Rio Grande de grens tussen de VSA en Mexico. Dit wil zeggen: zo noemen de Amerikanen deze rivier. Hoe wordt hij door de Mexicanen genoemd? 4. Religie. Wanneer een joodse jongen de leeftijd van 13 bereikt, wordt hij verantwoordelijk onder de joodse wet. Vanaf die leeftijd heeft de jongen het recht om aan alle gebieden van het joodse gemeenschapsleven deel te nemen en is hij verantwoordelijk voor het volgen van de wetten, tradities, en ethiek. Sinds de Middeleeuwen is het traditie om dit te vieren. De huidige praktijk is meestal dat op de sjabbat na zijn 13de verjaardag, hij uit de Thora en Haftara leest. Soms geeft hij ook een Thorapraatje en leidt hij een deel van de gebeddienst. Door de jongen naar Thora te roepen wijst de gemeenschap erop dat hij nu volwassen is. De dienst wordt vaak gevolgd door een feestmaaltijd met familie, vrienden en leden van de gemeenschap. Hoe noemt men dit gebeuren? 5. Sport. Drama op de Olympische Spelen van 2004, en meer bepaald tijdens het slotnummer: de marathon. Dat de Italiaan Stefano Baldini hem won, verviel in het niets bij het volgende, en ook zeer jammerlijke incident: ter hoogte van het 35km-punt wordt de man die op dat moment aan de leiding liep door een knotsgekke toeschouwer in het publiek geduwd en even vastgehouden. Het duurt 15 seconden voor hij zich kan losmaken en ietwat verbouwereerd zijn tocht kan verderzetten. Het goud ziet hij door de neus geboord, maar niettemin is hij blij als een kind wanneer hij na 42 km en 195 meter de derde plaats en de bronzen medaille pakt. Wat is zijn naam? 6. Literatuur. Jantje zag eens pruimen hangen. O als eieren zo groot. ’t Scheen dat Jantje wou gaan plukken schoon zijn vader ’t hem verbood. Dit zijn de eerste regels van een gedicht dat iedereen wel eens heeft gehoord of zelfs van buiten heeft geleerd. Wie was echter de auteur van dit gedicht? 7. Geschiedenis. De Olympische zomerspelen van 1972 werden op 5 september verstoord, toen een aantal Palestijnse terroristen het Israëlische onderkomen in het olympisch dorp binnenvielen. De terroristen doodden twee Israëliërs en gijzelden negen leden van het Israëlische Olympische team. Na lang onderhandelen, waarbij de terroristen de vrijlating eisten van een groot aantal Palestijnse gevangenen, vond er een mislukte reddingsoperatie plaats op het vliegveld. Tijdens het vuurgevecht kwamen alle negen gegijzelden om het leven. Uiteraard weet iedereen dat deze spelen in München plaatsvonden en dat Steven Spielberg zich baseert op deze gijzelingsactie voor zijn nieuwste film ”Münich”. Wij vragen echter a) de naam van de Palestijnse organisatie verantwoordelijk voor de gijzeling en b) de naam van de IOC-voorzitter die de woorden “The games must go on” uitspraak om aan te geven dat de Spelen verdergingen? 10
8. Taal. Hoe wordt een liefhebber van stierengevechten genoemd? Het woord heeft ook de betekenis van liefhebber van iets in het algemeen gekregen. 9. Media. Enkele weken terug gaf Freya Vandenbossche een interview aan een Nederlands dagblad dat niet onopgemerkt voorbij ging. In het interview sprak zich laagdunkend uit over enkele Nederlandse ministers. Zo vroeg ze zich af: “Hebben jullie in jullie kranten soms personeelsadvertenties staan met: als je niet stijf, truttig en kleinburgerlijk bent, kom je niet in aanmerking voor een ministerpost?” Voor welke krant gaf ze het interview? 10. Kunst. Oorspronkelijk was het een schietwedstrijd tussen de schuttersgilden in Brabant. In de 16de eeuw werd de benaming overgenomen door de Brabantse Rederijkerskamers. Deze streden tegen elkaar en een jury bepaalde welk toneelstuk of gedicht het beste was. Er was veel strijd tussen de kamers en degene die won kreeg een beker. De winnaar moest het jaar daarop het tornooi organiseren. Hoe werd dergelijke wedstrijd genoemd? 11. Economie. Na jarenlang de basisrente ongewijzigd te hebben gelaten, verhoogde de Europese Centrale bank op 1 december van vorig jaar (2005 dus), de basisrente met 0,25 %. De Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve Bank, ook wel FED genoemd, heeft de basisrente al veel vaker met 0,25 % verhoogd. Hoe hoog is a) de basisrente van de Europese Centrale bank, en b) van de FED? 12. Muziek. Welke Belgische groep horen we hier?
11
Ronde 3 : Antwoorden 1. Faraday-Tyndall effect (Tyndall-effect) 2. Watts, Naomi 3. Rio Bravo del Norte 4. Bar mitswa 5. Lima, Vanderlei de 6. van Alphen, Hiëronymus 7. a) Zwarte September 8. Aficionado 9. Vrij Nederland 10. Landjuweel 11. a) 2,25 % 12. Absynthe Minded
b) Brundage, Avery
b) 4,25 %
12
Ronde 4 : Vragen 1. Religie. Mesopotamië, 2000 voor Christus. De naam van het type gebouw dat we zoeken betekent “hoog oprijzend”, en weerspiegelt de wens om religieuze zaken boven het dagelijkse leven te stellen. In tegenstelling tot de piramiden zijn het geen graven, maar verheven altaren en heiligdommen. Een gebouw als dit wordt in de bijbel bedoeld met de Toren van Babel (Gen. 11:1-8). 2. Wetenschappen. Messing of geelkoper is een legering van koper en een ander metaal, dat we zoeken. De naam geelkoper is afgeleid van de kleur wanneer het materiaal nog niet lang is blootgesteld aan de buitenlucht. Het is dan duidelijk geler dan zuiver koper of brons. Messing is een waardevol materiaal, vanwege zijn hardheid en goede smeedbaarheid. Messing is bekend aan de mensheid sinds prehistorische tijden, lang voordat het metaal dat we zoeken was ontdekt. Het werd gemaakt door koper samen met calamiet te smelten. Tijdens dit proces wordt het te zoeken metaal uit het calamiet onttrokken en mengt dit direct met het koper. Hoe noemt men dit metaal? 3. Film. De “Big Sweep” staat voor het verzilveren van de vijf hoogste Oscarnominaties: voor film, regie, scenario, beste acteur en beste actrice. In 1934 slaagde de film “It happened one Night” hier als eerste in. Welke film herhaalde dit huzarenstukje in 1991? 4. Aardrijskunde. Op de officiële kaart van de Europese Unie, vind je net boven Griekenland, een land met de naam FYROM. Wat betekenen deze letters?µ 5. Strips. Een citaat van de tekenaar van de serie Piet Pienter en Bert Bibber. “Beginnende tekenaars hebben meestal: talent, ’n rijke fantasie, frisse ideeën, en een potlood... Ik had een potlood.” Wie is deze tekenaar? 6. Sport. De Clasica San Sebastian is een wielerwedstrijd in het Baskenland. Tot zover bent u wellicht mee. De wedstrijd bestaat nog maar sinds 1981 en maakte tot vorig seizoen deel uit van de wereldbeker. Enkele ronkende namen op het palmares zijn Laurent Jalabert, Miguel Indurain, Paolo Bettini en onze eigenste Claude Cricquelion. Het parcours is licht heuvelend met op 36,5 km van de aankomst de zwaarste beklimming, die gezien wordt als de plaats, waar meestal het kaf van het koren gescheiden wordt. Als je daar niet mee bent, mag je het vergeten. De bult is 8,5 km lang en heeft een gemiddeld stijgingspercentage van 5,4 procent. Wij vragen zijn naam. 7. Literatuur. Deze schrijver werd in 1817 geboren in Concord Massachusetts. Hij behoorde tot de transcendentalisten, een kransje idealistische intellectuelen rond de filosoof Ralph Waldo Emerson. In 1845 trok hij zich voor 2 jaar terug in een bos. Over deze ervaring schreef hij zijn klassiek geworden boek “Walden, or Life in the Woods”. Met zijn essay “De plicht van burgerlijke ongehoorzaamheid” oefende hij grote invloed uit op o.a. Mahatma Gandhi en Dr. Martin Luther King. Wie is deze schrijver? 8. Geschiedenis. We zoeken een gebeurtenis die plaats vond in 1803. Op dat moment werd een verdrag ondertekend in het Cabildo-gebouw in New Orleans, tussen Frankrijk (waar Napoleon Bonaparte aan de macht was), en de Verenigde staten. Welk verdrag? 9. Taal. Er ontstond heel wat beroering, toen bleek dat in de gedrukte versie van de 14de editie van de Van Daele het voltooid deelwoord van “e-mailen” foutief werd gespeld. Hoe spel je “ge-e-maild” correct, dus zoals het in de elektronische versie staat, en dus ook zoals het in het Groene boekje staat? Spelfouten zijn uiteraard niet toegelaten in het antwoord.
13
10. Actua. Zijn boek “The World is flat” wordt veel besproken in managementkringen. Zijn stelling is dat de wereld in het begin van deze eeuw aan een nieuwe fase van mondialisering is begonnen, als gevolg van de ontwrichtende sociale, politieke en technologische ontwikkelingen van het einde van de 20ste eeuw. In deze “plattere” wereld kunnen ondernemingen en individuen beter samenwerken en concurreren, ongeacht hun schaal of locatie. Wie zich niet kan aanpassen, zal boeten. a) Wie is deze schrijver? b) Voor welke krant is hij columnist buitenlandse zaken? 11. Kunst. Dit plein wordt omgeven door sobere, gotische palazzi, heeft de vorm van een schelp en daalt licht in zuidoostelijke richting, waar het als het ware wordt opgevangen door de façade van het Palazzo Publico met de 88 m hoge Torre del Mangia. Dit plein, volgens velden het mooiste van Italië, ligt tussen de drie heuvels waarop drie stadsdelen van Sienna werden gebouwd. Hoe heet dit plein? 12. Muziek. Bij TV-series denkt u waarschijnlijk in de eerste plaats aan bekende personages of enkele bekende scenes. Wij laten u een begingeneriek horen van een serie. Welke serie begint met dit melodietje?
14
Ronde 4 : Antwoorden 1. Zigurrat 2. Zink 3. The Silence of the Lambs 4. Former Yugoslav Republic Of Macedonia 5. POM 6. Jaizkibel 7. Thoreau, Henry David 8. Louisiana Purchase 9. Ge-e-maild 10. a) Friedman, Thomas L. 11. Piazza del Campo 12. Allo Allo
b) The New York Times
15
Ronde 5 : Vragen 1. Kunst. Schilderkunst. “Triptiek van de hooiwagen”, “De verzoeking van de Heilige Antonius”, “De aanbidding der drie Koningen”, “Tuin der lusten”. Dit zijn allemaal werken van Jeroen Bosch die je in het Museo Nacional del Prado in Madrid kan aantreffen. Hoe noemt men in Spanje deze schilder? Wat is de Spaanse naam van Jeroen Bosch? 2. Culinair. Culinaire hoogstandjes en Engeland worden niet vaak met elkaar geassocieerd. Toch bevindt één van de beste restaurants ter wereld zich volgens culinaire experten in Engeland, meer bepaald in Bray, op zo’n veertig kilometer van Londen. Eén van de desserten die men er serveert, is roomijs van ei en gerookt bacon met verloren brood en gelei. Hoe heet dit restaurant dat uiteraard drie Michelinsterren heeft? 3. Wetenschappen. We zoeken de naam voor het mengsel (verhouding 2:1) van geconcentreerd salpeterzuur en geconcentreerd zoutzuur. Het mengsel heeft bijzondere eigenschappen, omdat er een bijzonder reactief molecuul gevormd wordt, nl. NOCl. Hierdoor is het in staat om vele, edele metalen, zoals goud en platina, te oxideren en in oplossing te doen gaan. Er zijn maar weinig metalen die er niet in oplossen, bijvoorbeeld ruthenium, en het is dan ook door edelsmeden een veel gebruikt reagens. 4. Film. In deze 225 minuten durende documentaire volgt Martin Scorsese de zanger Bob Dylan in de periode 1941 tot 1966. Deze muziekdocumentarie levert een indringend artiestenportret op, en schildert tevens een accuraat tijdsbeeld. Hoe heet deze film? 5. Aardrijkskunde. Merkwaardig genoeg ligt de Canadese stad Vancouver in British Columbia, en niet op Vancouver Island. Hoe noemt de hoofdstad van de Canadese provincie Britisch Columbia, die zich wel op Vancouver Island bevindt? 6. Strips. In de meeste stripverhalen duikt wel ergens een merkwaardige professor op. Zo ook in Kuifje. We vragen de voornaam van professor Zonnebloem. 7. Sport. Ook Duffel heeft sporthelden gehuisvest. De man die we zoeken verdedigde in de jaren '40 en '50 als voetballer 23 keer de kleuren van zijn land. Dit hadden er ongetwijfeld meer kunnen zijn, want hij verzaakte wel eens aan een selectie omwille van zijn drukke beroepsbezigheden. Hij werd met zijn ploeg vice-kampioen in 1952 en speelde de bekerfinale van 1954. Ook buiten de wedstrijden was deze man, die ook wel “De Lange” genoemd werd, besproken. Met enige overdrijving kunnen we hem dan ook de Vlaamse George Best noemen. Hij overleed in 2004, net toen de club voor wie hij 20 seizoenen speelde zijn 100-jarig bestaan vierde. Kent u zijn naam? 8. Literatuur. Oorspronkelijk was het een radioserie op de BBC. Later groeide dit verhaal uit tot een trilogie in 4 delen. Wanneer we verklappen dat de auteur Douglas Adams is, over welke legendarisch verhaal hebben we het dan? 9. Geschiedenis. Omdat de oorlog met Frankrijk zo duur was geweest, besloot de Britse regering belasting te heffen in de Amerikaanse koloniën. Na veel protest werd uiteindelijk enkel de belasting op thee behouden. Welke protestactie hiertegen vond in 1773 plaats? 10. Taal. We zoeken de 3de hoogste rang van de getitelde leden van de hedendaagse adelstand. Er zijn 7 rangen: 7de = ridder, 6de = baron, 5de = bruggraaf, 4de = graaf, 3de zoeken we, 2de = prins en 1ste = koning. Let op jonkheer is geen adellijke titel meer. Welke rang zoeken we?
16
11. Media. Bij “één” is een nieuwe omroepster aan het werk, die reeds deelnam aan De Nieuwste Quiz. We kunnen er dus niet omheen: hoe heet ze? 12. Muziek. Welke zanger horen we in het volgende fragment?
17
Ronde 5 : Antwoorden 1. El Bosco 2. The Fat Duck 3. Koningswater 4. No Direction Home 5. Victoria 6. Trifonius 7. Van Der Auwera, Jean 8. The Hitch-Hikers Guide to the Galaxy 9. Boston Tea Party 10. Hertog 11. Vandendriessche, Saartje 12. Boeijen, Frank
18
Ronde 6 : Vragen 1. Actua. We zijn op zoek naar een wet die dateert uit de zesde eeuw, uit de tijd van de Merovingische koning Clovis. Niet echt actualiteit zal je zeggen, maar toch komt deze wet ook nu nog regelmatig ter sprake. Zo ook einde 2005 in Japan. Dit naar aanleiding van de discussie om de opvolging van de keizer in de toekomst ook open te stellen voor vrouwelijke erfgenamen. In België werd dit deel van de wet die we zoeken in 1991 afgeschaft, zodat hier voortaan ook vrouwen koningin van België kunnen worden. Welke wet zoeken we? 2. Kunst. De meeste schilderwerken in Madrid vind je in drie verschillende musea: het Prado, het Museo Thyssen-Bornemisza en het museum dat we zoeken. Hier vind je het doek “Guernica” van Pablo Picasso in zaal 6. Hoe heet dit museum? Met de naam van een koningin kom je al een heel eind ... 3. Religie. “Gewekt door een kraaiende haan, aangekondigd door Eos, het morgenrood, verlaat de zonnegod zijn prachtig paleis, ver in het oosten. Krachtig drijft hij zijn vierspan hoog langs de hemel, naar het westen. Daar spant hij de paarden uit, om ze op de eilander van de zaligen te weiden. De hele nacht slaapt hij op een zachte stede.” In dergelijke beelden schildert de Griekse mythologie het op- en ondergaan van de zon, de bron van licht en warmte. Hoe noemt de Griekse zonnegod waarvan sprake? 4. Wetenschappen. We zoeken een maat voor de wanorde in een systeem en een belangrijk begrip in de thermodynamica. Met het aantal mogelijke toestanden van een systeem is het meestal zo gesteld dat er veel meer wanordelijke toestanden dan ordelijke toestanden mogelijk zijn. De wanorde in een gesloten systeem neigt altijd tot toename, mits er geen energetische toename is. Een formele manier om dit uit te drukken is de tweede wet van de thermodynamica. Wat is deze maat voor wanorde? 5. Film. Wie of wat vormt de link tussen volgende films: Scarecrow (1973), Serpico (1973), Dogday Afternoon (1975), Bobby Deerfield (1977), Scarface (1983), Dick Tracy (1990) en Frankie and Johnnie (1991). 6. Aardrijkskunde. Spanje. Dwars over de meseta of tafelgebergte loopt, van het noordoosten naar het westen, de niet zo brede bergrug van het Sistema Central (het Centraal – of Castilliaans – Scheidingsgebergte). Dit gebergte bestaat uit een reeks kleinere massieven: we beperken ons tot de Spaanse: Sierra de Gredos, Sierra de la Peña en de Sierra de Gata. Welk massief ontbreekt in dit rijtje, met andere woorden welk gebergte ligt ten noorden van Madrid? 7. Ontspanning. Enkele jaren terug bracht de Japanse speelgoedfabrikant Bandai een nieuw soort speelgoed op de markt. De naam is samengesteld uit het Japanse woord voor ei en een achtervoegsel wat affectie uitdrukt. Het heeft de vorm van een plastic ei en bevat een kleine computer met een LCD schermpje. Doel is een wezentje dat uit een ei komt te verzorgen zodat het kan opgroeien en niet sterft. Wat is de Japanse naam voor dergelijk speelgoed? 8. Sport. Aan het Duitse sprookje van Jean-Marie Pfaff kwam plots een einde toen hij in 1988 zijn plaats in het doel van Bayern München aan een jonge, Duitse doelman verloor. Deze zou in totaal 216 keer het Beierse doel verdedigen en het 4 maal tot internationaal schoppen. Wat is zijn naam? 9. Literatuur. Een citaat. “Aujourd’hui, maman est morte. Ou peut-être hier, je ne sais pas. J’ai reçu un télégramme de l’asile: “Mère décédée. Enterrement demain. Sentiments distingués.” Cela ne veut rien dire. C’était peut-être hier. L‘asile de vieillards est à Marengo, à quatre-vingts kilomètres d’Alger.” Welke schrijver begint welk boek met deze zinnen? We vragen dus a) de schrijver, en b) het boek.
19
10. Geschiedenis. De Azteken geloofden dat een bepaalde god in menselijke gedaante vanuit het oosten zou terugkeren. Toen in 1519 een Spaans leger onder aanvoering van Hernan Cortéz op de Mexicaanse oostkust landde, ging het gerucht dat de god, die volgens de legende blond en bebaard was, was teruggekeerd. Over welke god gaat het? 11. Taal. Dit uit de prehistorie stammende teken, waarschijnlijk een zonnesymbool, komt onder meer voor op Griekse vazen, oude Mexicaanse, Peruviaanse en Indische grafmonumenten en in de oudchristelijke symboliek. Door de onjuiste verklaring dat het een specifiek Arisch teken zou zijn, werd het een anti-semitistisch onderscheidingsteken, door de nazi’s gebruikt als hakenkruis, het partijsymbool. Over welk teken gaat het? 12. Muziek. Welke groep horen we?
20
Ronde 6 : Antwoorden 1. Salische wet (Lex salica) 2. Museo Nacional Centro de Arte ‘Reine Sofia’ 3. Helios 4. Entropie 5. Al Pacino 6. Sierra de Guadarrama 7. Tamagotchi 8. Aumann, Raimund 9. a) Camus, Albert b) L’étranger 10. Quetzalcoatl 11. Swastika 12. New Order
21
Ronde 7 : Vragen 1. Religie. Alamagerdo, 16 juli 1945, 5u30. Na de geslaagde test van de eerste atoombom, schoot de volgende passage uit de Bhagavadgita door het hoofd van Robert Oppenheimer: “Als het licht van duizend zonnen, aan de hemel plots verscheen, gelijktijdig, kwam dat met dit stralen overeen.” En even later: “Ik ben de dood, die alles rooft, vernietiger der aarden.” Van welke godsdienst bevat de Bhagavadgita de heilige gezangen? 2. Actua. In Bolivia hebben ze ondertussen een nieuwe president, afkomstig uit de Indiaanse bevolking, die vroeger hoofd van de bond van de cocaïnetelers was. Hoe is zijn naam? 3. Kunst. Op 10 augustus 1557, de feestdag van de heilige Laurentius, versloeg Felipe II bij SaintQuentin het leger van Henri II van Frankrijk. Daarop besloot hij een klooster te stichten, gewijd aan deze heilige, dat tegelijk zou dienstdoen als koninklijk verblijf en als pantheon. Felipe koos een plek uit op de zuidflank van de Sierra de Guadarrama om het klooster op te trekken. Later ontstond hier het plaatsje San Lorenzo. Hoe noemt dit klooster? 4. Strips. Kiekeboe, Fanny en Konstantinopel kennen we allemaal. Hoe heet echter de vouw van Kiekeboe? 5. Wetenschappen. We zoeken het vakgebied dat zich bezighoudt met de vorming van geologische vervormingen (breuken en plooiingen) in het vaste oppervlak van een planeet. De term wordt tegenwoordig ook meer en meer gebruikt om het eigenlijke vervormen van de korst van een planeet aan te geven. 6. We zoeken een belangrijke Japanse filmregisseur, producer, en scenarioschrijver. Het is waarschijnlijk Japans meest bekende filmmaker. Zijn films hebben over de hele wereld een hele generatie filmmakers beïnvloed. Zijn eerste film werd in 1941 uitgebracht, zijn laatste verscheen postuum in 1999. Slechts weinig filmregisseurs kunnen bogen op zo'n lange carrière. Hoe heet de Japanse regisseur die de film “The Seven Samurai” maakte? 7. Aardrijkskunde. Hoe heet het hoofdeiland van de Filipijnen waarop onder ander Manila is gelegen? Het is 104.688 km² groot en in het noorden bevinden zich de wereldberoemde Rijstterrassen van de Filipijnse Cordilleras welke in 1995 zijn toegevoegd aan de Lijst van monumenten op de Werelderfgoedlijst. 8. Taal. We zoeken de wetenschap die zich bezighoudt met de verklaring van de verschijnselen die voortvloeien uit de schaarste, en die de keuze betreffen uit een reeks van verschillende mogelijkheden ter voorziening in de behoeften. 9. Sport. Wie is de huidige trainer van volleybalclub Roeselare? 10. Literatuur. Twee gedichten van dezelfde dichter: a) Zoals Eddy Merckx in de Giro iedereen heeft murw gereden, zo schudt een gedicht onderweg alle overbodige woorden van zich af, handelt over jou en wint de yang-prijs b) Dit zou geen zomergedicht zijn, als jij er niet in voorkwam, verbonden door een rietje met de nieuwe stijl-realiteit van een flesje cola. En natuurlijk zijn er ook onze dromen, maar evenzeer de ligstoelen waarin ze worden gedroomd. Ik bij voorbeeld, ik lig in een droom van een ligstoel. Welke dichter zoeken we? 22
11. Geschiedenis. In 1430 werd door Filips de Goede een wereldlijke ridderorde gesticht ter ere van zijn huwelijk met Isabella van Portugal, waarmee hij een tegenhanger wilde scheppen van de bekende Franse en Engelse ridderorden. Het ereteken van deze orde is een klein gouden ramsvacht met kop en poten, door een ring gehaald, hangend aan een gouden keten. Hoe heette deze orde? 12. Muziek. Welk tieneridool horen we? Zowel voor- als achternaam.
23
Ronde 7 : Antwoorden 1. Hindoeïsme 2. Morales, Evo 3. Real Monasterio del Escorial 4. Charlotte 5. Tektoniek 6. Kurosawa, Akira 7. Luzon 8. Economie 9. Baeyens, Dominique 10. De Coninck, Herman 11. Orde van het Gulden Vlies 12. Joeri Fransen
24
Vrije Ronde : Vragen Hier volgen 24 vragen over Egypte. De 12 eerste antwoorden zijn gerangschikt in oplopende alfabetische volgorde, en schrijf je na het cijfer 1 tot 12 van het antwoordenblad. De 12 volgende antwoorden schrijf je in een tweede kolom. Elk antwoord heeft een bepaald verband met het eerste antwoord, vooraan de lijn. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
God met jakhalskop, verantwoordelijke voor de mummificatie. Stroomversnelling, gevormd door grote blokken graniet in de bedding van de Nijl. Vallei waar vele farao’s begraven liggen. Plateau nabij Caïro, waar de 3 beroemde piramides staan (4 letters, VN schrijfwijze)/ Zuster van Osiris, die haar broer terug tot leven brengt. Tempelcomplex nabij Luxor. Naam die de moderne Egyptenaren zelf aan hun land geven, land van de hoop (Arabisch natuurlijk, zonder lidwoord). 8. Vrouw van Achnaton, naast Cleopatra de beroemdste Egyptische vorstin. 9. Vierhoekige, losstaande zuil, die naar boven toe smaller wordt, en uitmondt in een piramidevormige spits. 10. Farao, de grootste bouwer, regeerde 66 jaar en werd 90 jaar (naam en nummer, nummer telt niet mee i.v.m. het verband). 11. Kever, gedaante waarin de zonnegod ’s morgens verschijnt. 12. Betekenis van de naam die de farao’s aan hun land gaven, m.a.w. de wat is de betekenis van het woord “Egypte”.
13. Legendarische, mythische vorst, regeerde voor Ka en Narmer, dus voor de 1ste dynastie. 14. God van het schrift en de rekenkunde. 15. Oude naam van het land gelegen ten zuiden van Egypte. 16. Zonnegod, door Achnaton uitgeroepen tot enige god van het rijk. 17. Bewaker van de grote piramides, beeld, lichaam van een leeuw en hoofd van een farao. 18. Egyptische christenen. 19. Dodentempel te Medinet Haboe, ter ere van de Farao die we zoeken in vraag 10. 20. Plaats bekend om zijn Horustempel. 21. Persoon die in het mausoleum te Aswan begraven ligt (2de deel van zijn naam is belangrijk voor het verband). 22. Kist waarin de mummie werd gelegd (het nummer van de Farao uit vraag 10 negeren voor het verband). 23. Eiland te Aswan, Engelse naam doet aan een dier denken. 24. Dorp der werklieden, aan de overkant van de Nijl nabij Thebe.
25
Vrije Ronde : Antwoorden 1. Anubis 2. Cataract 3. Dal der koningen 4. Giza 5. Isis 6. Karnak 7. (El) Misr 8. Nefertete 9. Obelisk 10. Ramses II 11. Scarabee 12. Zwart land
13. Scorpion 14. Thot 15. Nubië 16. Aton 17. Sfinx 18. Kopten 19. Ramesseum 20. Edfoe 21. Aga Kahn 22. Sarcofaag 23. Elefantina 24. Deir El Medina
Verband: de antwoorden op vragen 13 tot 24 beginnen met de respectievelijke letter, waarmee de antwoorden 1 tot 12 eindigen.
26