Folder "Akabe… Hoe begin je ermee?" 1. Akabe is…. 1.1. Scouting Het is je wel vertrouwd: een horde welpen op zondagmiddag in het bos, volledig opgaand in hun spel. Een patrouille verkenners op tocht met zware rugzakken, of een groepje gidsen op zoek naar het hoogste topje van de duinen… Allemaal samen zijn ze met zo’n 70 000, meisjes en jongens, lid van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Deze jeugdbeweging wil naast onderwijs en ouders een derde vorm van opvoeding bieden en wel volgens een eigens specifieke methode gesteund op vijf basispijlers: Engagement, Medebeheer, Zelfwerkzaamheid, Ploegwerk en Dienst. Ze zijn gegroeid uit een jarenlange traditie van scouting. Jongeren krijgen ruimte om “met vallen en opstaan” anderen te ontmoeten, samen op te groeien, vrienden te maken. Spel, buitenleven en creativiteit zijn dan ook drie essentiële ingrediënten van onze werking. Scouts en Gidsen Vlaanderen wil iedereen uitnodigen, ook kinderen en jongeren met een handicap om dit spel mee te spelen. Dit kan in de groep uit je buurt of in een groep die speciale aandacht heeft voor kinderen en jongeren met een fysieke, mentale of sociale handicap. Deze werking is beter bekend dan AKABE.
1.2. Op maat voor kinderen en jongeren met een handicap. We spelen het spel van scouting op maat van kinderen en jongeren met een handicap. Hierbij staat de ervaringswereld van deze jongeren centraal. Er wordt gespeeld in kleine groepjes, waar voldoende leiding aanwezig is zodat ieder kind tot zijn recht komt. Zo creëren we voor onze leden een veilige omgeving, waarin iedereen zich thuis en aanvaard voelt. Dit is belangrijk om te groeien naar zelfontplooiing. Het is binnen dit veilig milieu dat we uitdagende activiteiten aanbieden die kinderen uitnodigen om hun grenzen te ontdekken en te verleggen. In onze werking leggen we het accent op de zelfwerkzaamheid van onze leden. We stimuleren hen om zoveel mogelijk voor zichzelf te zorgen, zetten hen aan tot mondigheid om hen zo te leren opkomen voor zichzelf.
Portret van Chris: Zondagochtend, 10 uur. Stilaan loopt het lokaal voller en voller, overal om je heen bekende gezichten die je spontaan begroeten. Een kus rechts, een enthousiast woord links. “He, weet je nog op kamp….?” Het zomergebeuren ligt nog vers in het geheugen. Dan een nieuw gezicht. Nieuwsgierig loopt ze het lokaal rond, lacht even en ploft dan neer in een zetel. Voor haar lijkt het ergste voorbij en kan de vergadering beginnen. Aan de deur staan twee mensen wat onwennig rond te kijken, haar ouders. Voor hen is een nieuwe stap gezet: een stap in de wereld van AKABE. Het gesprek begint: “Dit is onze dochter Chris, ze is autistisch”. Na vele vragen: “Dit is de eerste keer dat we zoiets doen. Zien jullie het wel zitten? Past ze wel in de groep? Zou ze wel mee willen doen? Kunnen we haar hier echt achterlaten?”… De antwoorden lijken hen een beetje gerust te stellen en dus nemen ze afscheid van Chris. Zij reageert hier nauwelijks op en blikt alweer nieuwsgierig naar buiten. De vergadering begint, een eerste korte voorstelling van de leden kan beginnen. Chris haar blik gaat onrustig heen en weer. Terwijl andere jonggivers zich voorstellen aan de hand van een liedje, staat ze op en loopt naar de deur. Ze laat een hoog, schril geluid horen. Haar naam wordt geroepen maar er volgt geen reactie. Iemand staat op, neemt haar bij de arm en zegt duidelijk haar naam. Een flits van herkenning in haar gezicht en ze gaat mee naar de kring. Bij een volgend spelletje zien we hetzelfde scenario… Chris staat op en laat enkele vreemde geluiden horen. Verbaal contact lijkt onvoldoende, lichamelijk contact is duidelijker voor haar. Als we gaan eten blijkt Chris heel goed op gebaren reageert. Bij het teken van eten en drinken gaat ze
zonder problemen zitten. De boterham stoppen we in haar hand, ze neemt er een paar happen van, legt hem neer en lijkt totaal vergeten dat hij er nog ligt. Ze lijkt in het onbekende te staren en bij toevallig oogcontact begint ze luid te lachen. In de namiddag spelen we buiten, we laten Chris een tijdje doen om te zien wat haar boeit en of zij misschien een eigen spel heeft. Ze loopt onrustig rond. Er wordt besloten haar actief bij het spel te betrekken. Iemand neemt haar bij de hand en loopt met haar over het parcours. Ze aanvaardt dit zonder problemen en speelt de verdere middag mee, steeds dicht bij iemand van de leiding. Vier uur. De ouders van Chris staan al ongeduldig te wachten… “hoe zou het geweest zijn?”. Ze lopen al naar haar toe en vragen Chris hoe het was. Ze lacht en loopt onmiddellijk naar buiten, klaar om te vertrekken. Haar vader stapt echter nog even naar de leiding om een korte nabeschouwing. Dit kan maar heel kort want Chris wil er alweer vandoor, wachten hoort er niet bij… (naar een artikel van Annelies Boost in ’t Azertyfje van april ’96)
1.3. Gericht op integratie in de maatschappij Wij bieden jongeren met een handicap de mogelijkheid het spel van scouting te spelen samen met kinderen zonder handicap. We willen op straat komen en zichtbaar zijn binnen scouting maar ook in de bredere samenleving. Vanuit de overtuiging dat jongeren met een handicap meer mogelijkheden dan beperkingen hebben, roepen we scouts en gidsen en eigenlijk iedereen op tot openheid. Op die manier kunnen jongeren met een handicap optreden als volwaardige medespelers.
2. AKABE van dichtbij bekeken Hoe ziet zo’n AKABE-werking eruit: welke leden, welke activiteiten, wanneer, hoe vaak? Deze vragen worden in het vervolg van deze brochure beantwoord.
2.1. AKABE, in verschillende soorten en maten Elke AKABE-groep is anders, is uniek. Het is werkelijk onmogelijk om in één zin te beschrijven hoe zo’n AKABE-werking eruit ziet. Hier is een overzicht van 3 meest voorkomende vormen: • AKABE-takken: In de eerste plaats zijn er de gewone scouts- en gidsengroepen die binnen hun werking een AKABE-tak hebben uitgebouwd. In deze AKABE-tak zitten kinderen en jongeren met een handicap van alle leeftijden, ongeacht de aard van hun handicap. • AKABE-groepen: Daarnaast zijn er AKABE-groepen, die met verschillende takken werken (meerdere kleinere groepjes). Deze AKABE-groepen kunnen verder onderverdeeld worden naargelang de doelgroep waarmee ze werken: • Inclusieve groepen: deze groepen richten zich zowel tot kinderen met als zonder beperking. AKABE-groepen die enkel werken met kinderen met een handicap: hier kunnen we opnieuw een onderscheid maken naargelang de doelgroep. Sommige groepen richten zich uitsluitend tot kinderen met een fysieke handicap. Anderen werken met kinderen en jongeren met een meervoudige handicap. Er zijn ook groepen die openstaan voor alle kinderen, ongeacht de aard van hun handicap. Ideaal zou zijn dat jongeren met een handicap een plaatsje vinden in gewone scouts- en gidsengroepen en zo ook in de maatschappij. De ervaring leert ons echter dat dit niet altijd even vanzelfsprekend is. Vandaar dat we, als echte scouts en gidsen, op zoek gaan naar oplossingen. Samen met alle betrokken partijen: lid, ouders, leiding, medeleden,... Met als ultieme kroon op het werk een lid met beperking dat zich thuis voelt in zijn/haar groep.
Portret van Marike (lid zonder beperking bij givers met een beperking)
Hoi allemaal, mijn naam is Marike, ik ben lid bij de givertak van Akabe Ommekaar in Turnhout. In het dagelijks leven ben ik vijftien jaar en zit in het vierde jaar wiskunde- moderne talen. Mijn enige en grootse hobby is scouting, ik ben nu reeds het vierde scoutsjaar actief in de groep. Heel toevallig ben ik in contact gekomen met de groep, we waren met onze familie op de barbecue die door de groep georganiseerd werd. Daar vroeg de leiding of ik interesse had om mee te draaien in de werking. Na nagedacht te hebben, besloot ik om het een keer te proberen. Ik was nerveus en had wel wat angst omdat ik niet goed wist wat ik moest verwachten. Ik kende de werking van een groep voor jongeren met een handicap helemaal niet. Ik startte bij de jonggivers en in die tak was nog één valied lid, Bert. De eerste vergaderingen heb ik de kat wat uit de boom gekeken en hield ik me wat afstandelijk, ik maakte eest wel gemakkelijker contact met Bert dan met de anderen. Het eerste jaar vond ik helemaal niet zo leuk, alles was nieuw en ik moest aan een hoop dingen wennen. Ik wist ook niet zo goed hoe ik met mijn medeleden om moest gaan. Ik heb ook een keer een vriendin meegebracht maar zij is niet lang in de tak gebleven. Na mijn eerste kamp was ik volledig verkocht, ik voelde me helemaal thuis in die tak. Nu zit ik intussen bij de givers en ik vind dat alles daar goed draait. De activiteiten die we doen zijn echt aangepast en vooral gericht op de mogelijkheden van de leden met een handicap. Dit vraagt wel een aanpassing van ons omdat de activiteiten voor ons makkelijker zijn dan voor hen, maar ik vind dat het aan ons is om ons aan te passen. Ik heb eens meegedaan met een gewone scoutsgroep en ik vond dat de sfeer bij ons in Akabe toch aangenamer is, we maken altijd veel plezier samen. Ik heb wel een keertje schrik gehad van een agressief lid, maar door een goede tussenkomst van de leiding was ik weer gerust. Ik ben mensen met een handicap heel anders gaan bekijken sinds ik samen met hen in een tak zit, ook buiten de scouts heb ik nu oog voor deze mensen. Ik wil zeker nog enkele jaren bij de scouts blijven en zie het zeker zitten om in leiding te stappen. Graag zou ik dan beginnen bij de kabouters of de jong-givers, het liefst nog in een gemengde tak zijn waar jongeren met en zonder handicap samen spelen. (Naar een artikel van Marike, uit ’t Azertyfje van April ’97)
2.2. AKABE als jeugbeweging AKABE is een jeugdbeweging. Je kan er terecht vanaf 6 jaar. In AKABE-groepen werken we met verschillende takken. Voor de indeling in takken vinden we verschillende indelingscriteria terug. • Groepen die de kalenderleeftijd gebruiken als indelingscriterium. Zoals in gewone scouts- en gidsengroepen worden de leden ingedeeld volgens hun werkelijke leeftijd. Met dit indelingscriterium wordt meestal wel iets soepeler omgesprongen dan in gewone groepen. In deze groepen hebben we een minder omschreven takprofiel: de takwerking wordt ingevuld vanuit mogelijkheden en interesses van de leden. • Andere groepen delen hun leden in naar mentale leeftijd en motorische mogelijkheden. • Soms worden de leden ingedeeld volgens interesses en mogelijkheden. Bij de laatste twee soorten groepen is er vrijwel geen of weinig doorstroming doorheen de takken, die vaak een zeer afgelijnd profiel hebben. Wat deze takwerking betreft, zijn we van oordeel dat de kalenderleeftijd als indelingscriterium het meest ideale is. Ook al heeft een 17-jarige maar een mentale leeftijd van 8 jaar dan wil dit nog niet zeggen dat hij voor altijd bij de kabouters/welpen moet blijven. Hij heeft immers wel de levenservaring en de emotionele beleving van een 17-jarige en niet van een 8-jarige. Het gaat niet op om deze jongeren enkel te beoordelen op hun IQ. Vaak zullen ze ook zelf aangeven dat ze niet meer naar de speeltuin willen of niet meer verkleed Drie Koningen willen zingen. We behandelen volwassenen met een handicap ook niet als kinderen! Daarom pleiten we voor een indeling volgens werkelijke leeftijd ongeacht de ernst van de mentale handicap. Natuurlijk staat het kind steeds centraal en daarom kan er afhankelijk van de situatie een flexibiliteit van 1 à 2 jaar gehanteerd worden. Met dit criterium is er immers een optimale doorstroming doorheen de takken. Elke tak streeft ernaar om op het ritme en volgens de mogelijkheden van zijn leden de takprofielen, uitgetekend door de commissariaten, te concretiseren en te realiseren.
2.3. De “vergaderingen” Wat de concrete werking betreft zijn er in de eerste plaats de regelmatige bijeenkomsten tijdens het jaar (bv. wekelijks, om de 14 dagen). Dan spelen we in kleine groepjes het spel van scouting. De nadruk ligt vooral op de inkleding, het ontwikkelen en stimuleren van de eigen fantasie. Het is niet zozeer wat je doet, maar de manier waarop. Verder gaan we ook op weekend, drie dagen spelen en werken al of niet rond één bepaald thema. Tijdens het weekend kunnen de kinderen al eens ervaren hoe het is om ergens anders dan thuis te slapen, en om zelf hun boterhammetjes te smeren. Het hoogtepunt van het scoutsjaar is en blijft voor velen het kamp. Een hele week (of 10 dagen) samen weg, genieten van het openluchtleven, zingen rond het kampvuur, misschien wel op tweedaagse…. Mooi, je weet nu al een klein beetje “wat”, “waarom” en “wie” maar daarmee is de vergadering nog niet om: Wat doen ze eigenlijk bij AKABE? Eigenlijk gemakkelijk te beantwoorden: hetzelfde als bij andere jeugdbewegingen maar… toch net iets anders! We willen immers iedereen laten meespelen volgens eigen mogelijkheden en kunnen. Dat vraagt net iets meer voorbereiding. Maar aangepast staan een dagtocht, bos- of stadsspel, toneel,… evengoed op het menu. En waarom geen tentenkamp, belofte en totemisatie? We vertrekken zoveel mogelijk vanuit de leefwereld van onze leden. • bij kinderen met een mentale handicap kan werken met de zintuigen heel handig zijn. • Voor vele kinderen is een doorzichtige en duidelijke structuur belangrijk (vb. in een spel: terreinafbakening, in het verloop van de dag: een bepaalde dagvolgorde). • We passen iedere activiteit ter plaatse aan, flexibiliteit is belangrijk! In de verschillende takhandboeken van Scouts en Gidsen Vlaanderen vind je heel wat praktische informatie over ‘activiteiten’. Vooral het kapoenenhandboek sluit goed aan bij de AKABE-werking. Maar om je alvast te laten proeven geven we je enkele concrete ideeën.
Spelfiche Zeepbellenfabriek: In een plonsbadje gevuld met water giet je een fles badschuim leeg. Je leden laat je rond het badje plaats nemen. Stroop hun mouwen op en laat ze met hun handen schuim maken. De rest van het spel laat je maar over aan de fantasie van het moment. (voorzie wel reserve kledij) Speelclown: In een grote kartonneclown zijn er op verschillende plaatsen gaten uitgesneden. In elk gat zit een ballon met een spelletje op een briefje erin. Om beurt mag één van de leden met een dartspijltje een ballon stukgooien. Dat spelletje wordt gespeeld. Voorbeelden van spelletjes: touwtrekken, dikke Bertha met ballonnen aan de enkel, zak met voorwerpen tasten en herkennen, 10-bal met strandbal,… Zeepjes maken: Goedkope zeepblokken raspen. Een beetje badschuim of vloeibare zeep toevoegen (gekleurde geeft gekleurde zeep) en kneden. Met de pasta maak je zelf of met een vormpje figuurtjes. Materiaal: zeep, rasp, badschuim, kommen en kleine vormpjes Rolbal: Iedereen zit in een kring, een speler zit geblinddoekt in het midden van de kring. Een strandbal wordt door de spelers in de kring naar elkaar gerold waarbij hij het midden van de kring moet doorkruisen. De geblinddoekte speler tracht de bal te onderscheppen. Levend konijn: Twee ploegen opgesteld achter een lijn aan weerszijden van het terrein. Elk ploeglid heeft een nummer. In het midden ligt een leider op de grond. Als een nummer afgeroepen wordt, lopen de spelers van beide ploegen die dit nummer hebben naar het midden en trachten de leider naar hun kamp te sleuren. Als een ander nummer geroepen wordt, mogen deze leden gaan helpen.
Monster ontplof: Een aantal ballonnen hangen op de rug van een of ander monstersoort. Wie van de leden durft het aan om de ballonnen stuk te prikken? Als alle ballonnen stuk zijn is het monster geen monster meer maar een lief knuffelbeer voor het lokaal. Je kan deze en andere kleine spel- of knutselideetjes verwerken in een thema. Dat maakt het voor de leden nog leuker. L-olympische spelen: Organiseer voor heel de groep een soort olympische spelen, maar voorzie voldoende lollige opdrachten. Verdeel je leden in evenwichtige groepjes en geef hen per groep een bepaalde kleur. (ipv. Punten kunnen ze WC-papier verdienen) Op het einde van de l-olympische spelen staat het organiserend comité, gehuld in witte lakens op een materiaalkoffer te midden van een kring. Alle deelnemende ploegen nemen hun plaats in rond de ring, ze krijgen allemaal een badje verf met water in hun eigen kleur. Nu maken ze proppen met het WCpapier, drenken het in het gekleurde water en gooien de prop naar het organiserend comité. Zorg er wel voor dat de deelnemers voldoende WC-papier kunnen winnen zodat het een boeiend kleurengevecht kan worden. Je houdt er naast verf in neus en oren een prachtig gekleurd kleed aan over dat misschien wel kan dienen om het lokaal op te smukken. Integratie kooktocht met jonggivers van een AKABE-groep en een valiede groep: Gezien het de bedoeling is er een heuse woudloperskeuken van te maken kan je best afspreken in de voormiddag (rond 10u bv.). Als de leden van de verschillende groepen mekaar nog niet kennen, begin je liefst met een aantal (eenvoudige) kennismakingsspelletjes. Zo wordt het ijs een beetje gebroken en geraken jullie een beetje aan elkaar gewend. Na deze ijsbrekertjes kan je een “ingrediënten” spel spelen. De bedoeling van dit spel is dat jullie jonggivers de kookbenodigheden zoals boter, peper en zout, papier, lucifers,…. Bijeensprokkelen. Verdeel hiervoor de groep in kleine groepjes. Op twee plaatsen in het bos enkele leid(st)ers. De ene helft heeft een kleurencode (gekleurde bladen papier die in een bepaalde volgorde in een boom worden gehangen) die moeten worden doorgeseind naar de andere. De groepjes vertrekken bij de ontvangstpost (fluitsignaal). Sluipend zoeken ze de zendpost waar ze de kleurencode ongezien trachten te zien en over te brengen. Wie gezien wordt door de zendpost moet bij de zenders blijven zitten. Als ze een kleurencode kunnen overbrengen krijgen ze één van de benodigdheden. Na een minuut of tien wordt er gefloten. Iedereen gaat terug naar de ontvangstpost en we beginnen opnieuw met een andere code. Zorg wel dat de ontvangers weten welke code er op ieder moment hangt. Als ongeveer alle ingrediënten heeft kunnen bemachtigen kan je overgaan op het echte kookwerk. Liefst zorg je ervoor dat er voor ieder klein groepje een vuur kan gemaakt worden. Iedereen moet kunnen helpen: Takken aanslepen, sprokkelhout breken, vuur aansteken, wapperen of blazen,… SMAKELIJK Achteraf kan je nog een spel spelen, of je kan afspreken dat de activiteit eindigt rond 15u. OPMERKINGEN: o Zorg dat je plastiek zakken meeneemt om nadien de vuile vaat mee terug te nemen. o Let op de integratie binnen de kleine groepjes. o Maak een veilig vuur: let erop waar je deze activiteit laat doorgaan. Het sluipspel is het leukst in het bos maar daar mag je geen vuur maken. Ideaal is bv. De Kluis waar speciale plaatsen voorzien zijn om vuur te maken. Avonturentocht (paracommando parkoer) : Afhankelijk van de mogelijkheden van je leden kan je ook eens een echt avontuurlijke activiteit, zoals een commandotocht, organiseren. Het is belangrijk dat er begeleiding is die goed weet hoe je het materiaal gebruikt en hoe de deelnemers moeten gezekerd worden. “De vergeten gids” is een uitgave van Scouts en Gidsen Vlaanderen rond veiligheid binnen scouting. Is er in de groep onvoldoende begeleiding met ervaring of heb je niet het nodige materiaal beschikbaar
dan is het aan te raden om beroep te doen op één van de gespecialiseerde organisaties. o Ploeg technieken van Scouts en Gidsen Vlaanderen
2.4. Dag vader, dag moeder Voor AKABE leiding is het contact met de ouders wellicht nog belangrijker dan in een gewone groep. Er is immers heel wat praktische en/of medische informatie die de ouders of opvoeders kunnen geven. Het kan je op weekend heel wat problemen besparen als je vooraf weet wat de slaapgewoontes van Mark, die autistisch is, zijn. Of hoe je Kim kan kalmeren als ze in paniek slaat omdat er een hond over het speelplein loopt. Ook voor ouders is het belangrijk dat ze van de leiding vernemen wat er op een vergadering, weekend of kamp gebeurd is. Veel kinderen zijn verbaal niet sterk genoeg om dit uit te leggen. Ouders willen graag weten hoe hun kind zich voelt in de groep en of ze zich echt amuseren. Het gebeurt soms dat een kind niet graag vertrekt naar de scouts en dan zegt dat het bij mama of papa wil blijven, maar van zodra de ouders verdwenen zijn, zeer geboeid opgaan in het spel. Een goed contact met de ouders is essentieel!!! Je kan deze contacten opdelen in informele en formele contacten. De informele contacten, aan het lokaal voor en na de vergadering, na het takweekend. En de formele contacten die je zelf organiseert zoals een huisbezoek, een ouderavond met foto’s,….
Informeel Op momenten voor en na de vergadering, na een dagtocht kan je aan ouders en opvoeders vertellen hoe het geweest is, hoe hun kind heeft meegespeeld. Juist omdat veel van onze leden weinig zelf kunnen vertellen stellen ouders het echt op prijs als ze van de leiding wat meer uitleg krijgen of als ze foto’s van een weekend of kamp kunnen bijbestellen. Misschien is een dagboek van de vorige vergaderingen bij het maandprogramma ook wel eens fijn….
Formeel Net voor het kamp of aan het begin van het nieuwe werkjaar met de takleiding op huisbezoek gaan is echt geen luxe. Bereid zo’n huisbezoek wel degelijk voor. Zorg dat je weet wat je gaat vragen of wie wat vertelt. Neem ook informatie, folders, foto’s en de medische fiches mee. Deze laatste zijn trouwens handig om als leidraad te gebruiken. Spreek met de ouders een moment af waarop je zal langskomen, zo vermijd je gesloten deuren of onverwacht binnenvallen op een familiefeest. Als je veel leden hebt en het is onmogelijk hen allemaal een bezoekje te brengen kan je misschien een ouderavond organiseren. Of een show op de startdag, een voetbalmatch tussen ouders en leiding?
3. Achter de schermen van commissariaat Akabe Commissariaat Akabe is een team binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen dat zorgt voor de bekendmaking van Akabe binnen en buiten Scouting. Ons commissariaat bestaat uit mensen die actief (geweest) zijn binnen Akabe. Ze vertegenwoordigen Akabe op de nationale vergaderingen van Scouts en Gidsen Vlaanderen, streven er naar een volwaardige plaats voor Akabe binnen scouting. Maar ze zijn er vooral ter ondersteuning van de lokale groepen. Daarnaast staan zij natuurlijk steeds open voor alle vragen en kritieken vanuit de groepen en trachten waar mogelijk antwoorden en/of oplossingen aan te bieden. Het aanbod doorgelicht: Om de vijf weken krijg je als leid(st)er van Scouts en Gidsen Vlaanderen Over en Weer in je bus, met daarin telkens een artikel specifiek voor Akabe-leiding. Deze artikels zijn van allerlei aard: van concrete spelfiches, opinies, lezersbrieven tot reflecties op inhoudelijke thema’s. In de takhandboeken vind je telkens een hoofdstukje Akabe. Scouting op maat: De AKABE-ploeg heeft een nauwe samenwerking opgezet met Ploeg diversiteit (een ploeg binnen het
verbond, die ijvert voor de integratie van allochtone jongeren, kinderen met een handicap en kansarmen binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen). Mooiste product van deze samenwerking is de BeautyCase. Voor meer info hierover neem je best een kijkje op de pagina van Ploeg diversiteit.
HO (HerfstOntmoeting) Jaarlijks verzorgt ons commissariaat een speciaal aanbod voor jullie op het startweekend voor alle Vlaamse scouts- en gidsenleiding. Herfstontmoeting is het startweekend van alle scouts en gidsenleiding in Vlaanderen . Meer info vind je het planboek van Over en Weer. CONVENT Last but not least is er CONVENT waar AKABE-lievend Vlaanderen telkens in grote getale aanwezig is. Hier worden een aantal vormingsactiviteiten aangeboden, specifiek voor AKABE-leiding (hoewel ook andere leiding van harte welkom is). Het is eveneens een ontmoetingsmoment voor AKABE-leiding en een mogelijkheid om er met je hele ploeg eens op uit te trekken. Traditioneel gaat dit weekend door in november. Het begint op vrijdagavond en eindigt zondagmiddag. Er zijn een aantal sessietijden waarbij telkens kan gekozen worden uit een ruim aanbod (bv. werken met verhalen, mime, dans, praatcafé….). Natuurlijk wordt er ook gezorgd voor gezelligheid en ontspanning. Programma en inschrijvingsformulier vind je bij de groepsleidingszending. 3D en GILWELL Naast de specifieke activiteiten van de AKABE-ploeg zorgen ook andere ploegen en diensten binnen het verbond voor een hele waaier interessants. De meest bekende vormingsactiviteiten zijn 3D en GILWELL. ID is een cursus voor beginnende leiding, op GILWELL kan meer ervaren leiding zijn hartje ophalen. Maar daarnaast worden nog heel wat weekends georganiseerd rond verschillende thema’s: technieken, Chrimen (Christelijke Menswording), van ploeg op maat,…. Waar en wanneer deze cursussen doorgaan vind je in het planboek, dit is het eerste nummer van Over en Weer. Je kan natuurlijk ook altijd terecht op het nationaal secretariaat.
4. En nu, AKABE, hoe begin je er praktisch mee? 4.1. Een stappenplan Stap 1 : MARKTONDERZOEK Voor je er echt mee begint is het belangrijk eens na te gaan of er in je streek nood is aan een AKABEgroep. Misschien bestaat er al eentje in de omgeving of zijn er andere initiatieven voor jongeren met een handicap. Met andere woorden, doe eerst een marktonderzoek!!! Stap 2 : CONTACTEER DE AKABE-PLOEG Zij kunnen je zeggen waar er in je omgeving reeds AKABE-groepen zijn. Ze kunnen je ook vertellen waarop je moet letten bij het opstarten van een AKABE-groep. Met al je vragen en of problemen kan je bij ons terecht. Verwacht niet dat we voor ieder probleem kant en klare oplossingen hebben, wel kunnen we jullie de werktuigen aanreiken om verder te bouwen. Indien gewenst kan iemand van de AKABE-ploeg ook enkele groepsraden bijwonen. Stap 3 : AANSLUITEN BIJ Scouts en Gidsen Vlaanderen a. Als je bij een al bestaande groep een AKABE-werking wil starten Via de Groepsadministratie kan elke groep zijn leden beheren en nieuwe leden inschrijven. Je kan daar ook je AKABE-leden inschrijven. Er is dus geen speciale aanvraag nodig. Het is wel aan te raden een apart groepsnummer aan te vragen, niettegenstaande je scoutsgroep al een groepsnummer heeft. Dit biedt onder andere zijn voordelen voor subsidies. b. Je wil een volledig nieuwe groep opstarten.
Je moet als groep een aanvraag voorleggen aan de DistrictsCommissaris (DC). Het adres van je DC kan je krijgen op het nationaal secretariaat. De DC stelt deze aanvraag voor aan de districtsraad. Die bespreekt de haalbaarheid van de nieuwe groep. Indien het opstarten van een nieuwe groep realiseerbaar blijkt, zendt de DC een bericht door naar het nationaal secretariaat. Je groep wordt geregistreerd en krijgt een groepsnummer toegekend. De Verantwoordelijke Groepsadministratie (VGA) van de groep, krijgt een paswoordmail vanuit het nationaal secretariaat. Daarmee krijgt de VGA toegang tot de online toepassing om de leden te beheren. Vanaf dan kunnen de leiding en de leden ingetikt worden. Je groep krijgt dan een lijst van de aangesloten leden met een rekening voor het te betalen lidgeld. Na afrekening krijgt de groep de lidkaarten, de definitieve ledenlijst, een verzekeringsattest en een infopakket toegestuurd. Stap 4 : BEPAAL JE DOELGROEP EN ZOEK EEN LOKAAL Bij voorkeur richt je je natuurlijk naar een zo gemengd mogelijke doelgroep. Toch zijn er uiteraard een aantal beperkingen. Als je geen lokaal vindt dat toegankelijk is voor rolstoelgebruikers, kan je deze doelgroep wel vergeten. AKABE richt zich meestal tot kinderen met een mentale en/of fysieke handicap. Kinderen met enkel een fysieke handicap komen meestal niet tot hun recht in een AKABEgroep tenzij dit een volledig gemengde groep is met zowel valide als andersvalide kinderen. Een andere beperking is de grootte van de leidingsploeg. Je moet rekenen op één leid(st)er per twee à drie kinderen. Een lokaal zoeken is meestal één van de grote problemen. Daarvoor moet je binnen je stad of gemeente op zoek gaan. Soms kan je terecht bij scholen of instellingen. Het is ook mogelijk om tot een afspraak te komen met een andere scoutsgroep. Je kan dan bv. je vergaderingen op een ander moment laten plaatsvinden. Stap 5 : LEIDING- EN LEDENWERVING Hoe vind je leden en leiding? De beste manier om leden te werven is de sociale kaart van de Welzijnsgids openslaan en alle instellingen en scholen voor Bijzonder Onderwijs in je regio opzoeken. Als je die adressen hebt, is het belangrijk dat je vooral de ouders te pakken krijgt. Meestal niet zo evident omdat deze kinderen vaak opgehaald worden met een schoolbus en er weinig ouders aan de schoolpoorten staan. Daarom contacteer je best de directie en vraag je of zij je werking bekend willen maken. Een eigen folder is altijd handig of je kan de folder “AKABE SCOUTING Anders & Valied” gebruiken. Het is ook mogelijk om bv. op een ouderbijeenkomst een woordje uitleg te geven en folders uit te delen. Dit kan ook in combinatie met een bezoekje aan de klassen waarbij je de kinderen op een ludieke manier over je werking vertelt. Ook bij artsen, de mutualiteit, de bibliotheek en de jeugddienst kan je folders of affiches bezorgen. Verder is er natuurlijk ook de media. Een persartikel naar de krant of het streekblad waarin je je werking bekend maakt, levert ook vaak een goed resultaat. De regionale adressen van de pers kan je aanvragen bij de PR-verantwoordelijke van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Jan Van Reusel. Op de radio kan je via een aantal programma’s proberen je oproep in de ether te sturen. De beste reclame blijft de mond aan mond reclame. Eens je een paar leden hebt, kan je aan de ouders vragen of zij geen andere kinderen kennen die geïnteresseerd zijn. Om leiding te zoeken, zijn dezelfde bronnen nuttig. Scholen, andere verenigingen, kranten, radio, affiches,…! Een leuk idee is om onderaan een affiche een aantal afscheurbare strookjes te voorzien waarop het adres en het telefoonnummer van je contactpersoon staat. Wie geïnteresseerd is kan dan zo’n strookje afscheuren. Verder blijft het belangrijk om je groep naar buitenuit bekend te maken. Zo kan je je groep voorstellen op de cursussen van de scouts (ID en Gilwell). Gemengde vergaderingen met de Jins van een andere groep en deelnemen aan districtsactiviteiten zijn ideaal om mensen warm te maken. Twijfelende mensen overtuigen, doe je door ze mee te nemen als fourier of als extra leiding op een weekend of kamp. Succes verzekerd! Stap 6 : SPECIAAL VOOR AKABE-TAKKEN Als leiding van een gewone scouts- en gidsengroep wil je een AKABE-tak oprichten. Dan word je met een aantal specifieke vragen geconfronteerd. • Begin alvast met een goed gesprek op je groepsraad en nodig iemand van de AKABE- ploeg uit om
jullie vragen te beantwoorden. Nodig bij dit gesprek ook je jins uit, zij zijn immers de leiding van volgend jaar. • Als er nog twijfel is, kan je ook samen met enkele leid(st)ers een AKABE-tak of groep in je buurt bezoeken en één van hun vergaderingen meemaken. • Als je beslist hebt om van start te gaan, moet je ouders en leden hiervan op de hoogte brengen. Ouders kan je hiervoor een brief sturen of een geboortekaartje van de nieuwe tak. Verwacht je weerstand, nodig hen dan uit voor een vergadering waar je op hun vragen en bedenkingen kan antwoorden. Ook hier kan je steeds rekenen op de ondersteuning van de AKABE-ploeg. Je leden op de hoogte brengen van de nieuwe tak kan op een speelse manier ingeleid worden. Plan daarom bv. eerst een gemengde vergadering met een AKABE-tak of groep uit je buurt of speel een spel rond handicaps (vb. survival maar dan met de nodige handicaps).
4.2. Verzeker(d)ingen Personen die hun lidgeld betaald hebben en die voorkomen op de ledenlijst van je groep zijn aangesloten bij Scouts en Gidsen Vlaanderen en dus verzekerd. De verzekeringsmaatschappij van Scouts en Gidsen Vlaanderen is Ethias. Meer informatie over deze verzekering kan je vinden op de verzekeringspagina's van het secretariaat.
4.3. Minimumleeftijd Kinderen kunnen lid worden als ze voor 31 december van het lopend werkjaar 6 jaar worden. Je kan in takleiding stappen als je 18 wordt voor 31 december van het lopend werkjaar. Voor AKABE wordt er wel een uitzondering gemaakt, je kan reeds in leiding stappen op 17 jarige leeftijd, maar je wordt dan wel ingeschreven als JIN. Er is geen maximumleeftijd vastgesteld voor wat de verzekering betreft.
4.4. Lidgeld Iedere groep dient per lid lidgeld aan Scouts en Gidsen Vlaanderen te betalen. Hierin zitten onder meer de verzekering, tijdschriften,... Je mag als groep echter zelf beslissen hoeveel je vraagt aan je leden. Sommige groepen vragen iets extra voor knutselmateriaal of jaarkentekens. Andere groepen vragen iets minder om de drempel te verlagen. Het bedrag dat je aan Scouts en Gidsen Vlaanderen moet betalen kan je vinden door hier te klikken. Leden van nieuwe groepen betalen het eerste jaar maar de helft van het lidgeld.
5. Het kamp Het hoogtepunt van een scoutsjaar is nog steeds het kamp! Een aantal dagen lang worden jongeren en leiding ondergedompeld in die heerlijke, unieke kampsfeer. Onbeschrijfelijk achteraf maar toch zo intens op het moment zelf…. Om te helpen zo’n kamp in goede banen te leiden bestaat er het KAMPVISUM. Het is een document ter ondersteuning van scouts- en gidsenkampen. Het wil vooral een hulp zijn bij je kampvoorbereiding. (verzekering, subsidies,…) Het bevat ook een kampeercontract met de eigenaar van het terrein of de gebouwen. Voor elk kamp moet het kampvisum grondig ingevuld worden. Je DC moet het ondertekenen en hij zorgt ervoor dat het opgevolgd wordt. Je kan het kampvisum verkrijgen op het nationaal secretariaat. Wat als er iets gebeurt? Ieder ingeschreven lid is verzekerd in het binnenland. Wil je over de landsgrenzen trekken, dan moet je in het bezit zijn van een introductiekaart, die je kan aanvragen bij de dienst “Buitenland Scouts en Gidsen Vlaanderen” op het nationaal secretariaat. Mensen die tijdelijk meewerken met je groep (bv. verpleegsters, fouriers) kan je afzonderlijk verzekeren voor die periode. Ook die verzekering kan je bekomen via het nationaal secretariaat.
Beschikt je groep over weinig materiaal? Zijn er niet genoeg tenten beschikbaar? Geen nood! Bij de “Uitleendienst kampeermateriaal van de Vlaamse Gemeenschap” kan je materiaal aanvragen. Dit word je gratis ter beschikking gesteld. Enkel bij schade of verlies worden de kosten je aangerekend. Op kamp in het land van Oz Een kamp begint eigenlijk al met de voorbereiding; je zoekt een thema, vindt er één en werkt het uit. Meer en meer kom je in dat andere wereldje terecht. Tijdens het kampbezoek vertel je je leden en hun ouders dat je een heerlijk rustig plekje hebt gevonden om samen te spelen en te ravotten, enfin om te “kampen”. Je legt hen uit dat het land achter de regenboog ligt, dat het er steeds mooi weer is, behalve dan eens om de vijf dagen. Dan regent het gedurende enkele uren, zodat bloemen, planten en bomen er goed kunnen groeien. Als je leden op het kampterrein aankomen ziet alles er fantastisch uit. Ze worden ontvangen door een stel vriendelijke Oz-ers, met rare mutskes op en dikke buikjes. Om het land van Oz binnen te komen moeten ze door een magische poort. Deze poort is echter zodanig klein dat alleen kinderen erdoor kunnen. Het land van Oz is dan ook een land waar enkel kinderen op vakantie kunnen komen, voor volwassenen is er geen plaats. Het zou er anders al lang zo mooi en rustig niet meer zijn. Tja dit geeft maar één klein probleem, de leiding kan dus ook niet mee. Gelukkig zijn er die vriendelijke Oz-ers die zich over de kinderen willen ontfermen. Maar eerst nog even afscheid nemen van de ouders, die hebben intussen wel door dat ze zich zo snel mogelijk uit de voeten moeten maken zodat het avontuur kan beginnen. Vol vertrouwen laten ze hun liefste spruit achter bij die leuke Oz-ers. Maar in hun binnenste wensten ze dat ze zich in een vlieg konden veranderen om zo ook het kamp mee te maken. Aan het einde van het kamp krijgen de ouders allerlei onverstaanbare en verwarde verhalen te horen over de grote tovenaar en over Blikie, Lappie en Droezel die samen met hen in een fantastisch avontuur beland waren. En hoe zij, de dappere welpen, de boze heksen verslagen hadden, enz….. Voor de leiding was het minder leuk, die hadden allerlei spelletjes voorbereid maar er was nooit tijd om die te spelen want altijd gebeurde er wel iets onverwacht…. Zeg nu zelf: een arme vastgeroeste blikken man kan je toch niet z’n lot overlaten, of wel soms? En als er in het Westen arme Oz-ers zijn die door de slechte heks worden geterroriseerd, dan moet je die als dappere welpen toch helpen. Nee, rustig kampen was er dit jaar niet bij! Om een kampthema te kiezen kan je inspiratie putten uit een hele hoop kinderboeken. Veel van de avonturen die in deze boeken verhaald worden, vormen een uitstekende basis voor een kamp. Met wat fantasie en door je in te leven in de wereld van je leden kan je het kampverhaal ook zelf verzinnen. Eigenlijk ben je op dat moment bezig zelf een kinderboek te schrijven. Laat je leden de hoofdrol zijn van in het verhaal, zij beleven het avontuur. Als leiding speel je, vol overtuiging, allerlei verschillende rolletjes. Verkleedkleren, een beetje schmink, een hoofddeksel of een ander kapsel doen echt wonderen. Bij kinderen is de grens tussen werkelijkheid en fantasie nog vaag, je kan hen doen twijfelen. Maak hier gebruik van, het kan ook echt geen kwaad om je leden wijs te maken dat al wat ze beleven echt gebeurt. Op deze manier verdubbel je hun plezier, zij krijgen het gevoel dat zij echt een avontuur beleven. In hun achterhoofd weten ze wel dat het allemaal door de leiding is opgezet, maar dat is van geen belang. (naar een artikel van Ina Van Hove, ’t Azertyfje mei 1998)
6. Subsidies Sinds enkele jaren bestaat er een decreet over lokaal jeugdwerkbeleid. Je gemeente krijgt een bepaald bedrag dat besteed moet worden aan jeugdwerk. Het plan voor de verdeling van dit geld wordt opgesteld door de gemeente in nauwe samenwerking met de jeugd. Je kan dit meebepalen door in de jeugdraad of de stuurgroep van dit plan te stappen. M.b.t. die subsidies is het aangeraden voor je AKABE-groep een apart groepsnummer aan te vragen. Meer informatie over de subsidie van jeugdwerkinitiatieven kan je krijgen op de jeugddienst van je gemeente.
TOT SLOT…….. Zo, je bent er doorgeraakt! Of je speelt vals en leest eerst de laatste bladzijde?! Hoe dan ook, wij houden het hierbij. We hopen dat je genoeg weet om er superenthousiast en hyperactief tegen aan te gaan, zodat scoutend en gidsend Vlaanderen binnenkort weer een unieke, formidabele AKABE-groep rijker is!!!!!!! We wensen je alvast heel veel succes en plezier. De AKABE-ploeg
Wie, wat, waar!!!!!! Nuttige adressen
NATIONAAL SECRETARIAAT Scouts en Gidsen Vlaanderen Lange Kievitstraat 74 2018 Antwerpen TEL: 03/231.16.20 FAX: 03/232.63.92 e-mail:
[email protected] In het nationaal secretariaat bevindt zich ook de Hopper Winkel (TEL:03/231.62.68). Behalve voor scoutskledij kan je er ook terecht voor takhandboeken, brochures, kampeermateriaal…. Ook in Gent, Leuven, Aalst en Hasselt vind je een Hopper Winkel. Adressen vind je in de catalogus. Uitleendienst kampeermateriaal Rittwegerlaan 33 1830 Machelen
