Focus op Vernieuwing FOCUS! Waar staan we? Curriculumvisie Wat is verder nieuw? PAOFarmacie in cijfers. PAOFarmacie in een notendop

FOCUS!

Focus op Vernieuwing

Waar staan we? Curriculumvisie 2020 Wat is verder nieuw? PAOFarmacie in cijfers PAOFarmacie in een notendop Bestuur en adviesraad Quotes

FOCUS!

Inleiding In 2015 draait bij PAOFarmacie alles om Vernieuwing! U ziet dat niet alleen aan de uitstraling van deze Focus en die van andere uitingen (we hebben een nieuwe huisstijl), u zult de vernieuwingen vooral ook ontdekken in het cursusaanbod, in de leervormen die we aanbieden en in de samenwerkingen die we aangaan. Bij innovatie gaat PAOFarmacie niet over één nacht ijs. In 2014 zijn we begonnen met het project Curriculum 2020. Het doel van dit project is onze postacademische scholing optimaal te laten aansluiten op de ontwikkelingen in de zorg en de farmacie én bij uw scholingsbehoeften. In deze Focus schrijven we over de resultaten tot nu toe van het Curriculum-project en stippen we alvast een aantal belangrijke vernieuwingen aan. In deze Focus laten we ook weer kort een aantal mensen aan het woord. Zo vroegen we een PIAF-cursist van het eerste uur, om iets te zeggen over het belang van nascholing in het kader van vernieuwing. Zo’n quote vroegen we ook aan een aantal prominenten, waaronder de nieuwe voorzitter van de KNMP Gerben Klein Nulent. De uitspraken sterken ons in de gedachte dat we de goede weg bewandelen. FOCUS! op de toekomst

Wij zijn klaar voor Vernieuwing. U ook? PAOFarmacie|inhoud| 2 www.paofarmacie.nl

FOCUS! Waar staan we? Sharon Schouten-Tjin A Tsoi CEO / apotheker

We bevinden ons in Nederland in een zorgtransitie. De structuur van het stelsel verandert, er ontstaat een andere manier van werken met patiënten en dit leidt ook tot het opnieuw organiseren van het werk. De farmacie maakt een wezenlijk onderdeel uit van deze transitie. In de beroepspraktijk en in het wetenschappelijke veld zijn hierover veel toekomstvisies ontwikkeld voor de komende vijf tot tien jaar. Hierin is te lezen dat het beheersen van de kosten, de veranderende relatie met de patiënt (shared decision making), geïntegreerde zorg in de buurt, de noodzaak van complete en actuele dossiers (e-Health) en de grote wetenschappelijke vooruitgang (personalized medicine), belangrijke trends zijn waar we ons de komende jaren op zullen gaan richten. Er is een beweging zichtbaar van aanbodgerichte zorg naar vraaggerichte zorg. Verder richt het farmacotherapeutisch werk zich niet enkel meer op het distribueren van geneesmiddelen, maar steeds meer op patiëntenzorg. We hebben het dan over patiënten, die steeds ouder worden en meer en langer zorg in en rond de thuissituatie ontvangen. In die situatie gaan nieuwe far-

Hans van Son General Manager / apotheker

macotherapeutische behandelingen en ontwikkelingen, zoals zorgprogramma’s, personalized medicine, e-Health systemen en zaken als domotica, een rol spelen. Om de postacademische scholing van PAOFarmacie goed te laten aansluiten op deze ontwikkelingen én op de behoeften van cursisten, is het kunnen beschikken over een actuele en adequate opleidings- en curriculumvisie van levensbelang. Om deze visie, inclusief de uitwerking in een passend curriculum, goed te kunnen funderen, heeft PAOFarmacie een toekomstverkenning uitgevoerd. In het volgende hoofdstuk leest u meer over de aanpak en de resultaten van deze verkenning.

FOCUS! op de toekomst PAOFarmacie|inhoud| 3 www.paofarmacie.nl

FOCUS! Curriculumvisie 2020 Om onze postacademische scholing blijvend en goed te laten aansluiten op de transitie in de (farmaceutische) zorg én op de behoeften van huidige en aankomende cursisten, is onlangs een toekomstverkenning uitgevoerd. Met de resultaten ervan herijken we onze opleidings- en curriculumvisie voor de periode tot 2020.

De toekomstverkenning is door een adviesbureau opgezet in vier fasen. De eerste fase bestond uit het uitvoeren van een bronnenonderzoek, waarin vergezichten van relevante veldpartijen in kaart werden gebracht en geanalyseerd. De tweede fase werd uitgevoerd in de vorm van een verdiepend stakeholderonderzoek. In de volgende - deels nog lopende - fasen, wordt een hernieuwde curriculumvisie en een passend organisatiemodel voor PAOFarmacie vastgesteld.

Wat zeggen stakeholders?

Onderdeel van de toekomstverkenning was het interviewen van relevante stakeholders binnen en buiten het farmaceutische werkveld. Uit deze interviews willen we graag de volgende uitspraken met u delen, ze geven een goed beeld van de veranderingen waarmee we te maken hebben en krijgen. Zo zegt een huisarts het volgende. “Er komt steeds meer naar ons toe. We gaan ook veel meer multidisciplinair werken. Er zijn bijvoorbeeld praktijkondersteuners, die zich bezig houden met patiënten met diabetes, COPD of hartfalen. Als huisarts doe je het werk dus niet meer allemaal alleen.


FOCUS! > Curriculumvisie 2020 Maar dat betekent ook, dat je minder zicht hebt op wie wat slikt. Je doet minder controles zelf, je ziet patiënten minder. Praktijkondersteuners zien ook niet alles. Tegen die achtergrond is een apotheker hier bij ons in de praktijk meer dan welkom, vind ik. Als een apotheker ook hier praktiseert, zie je zo iemand sneller en voer je eerder overleg. Dat is gemakkelijker met medicatievragen. En zo iemand kan ook begeleidingszaken of het afbouwen van medicijnen van je overnemen. Ja, ik vind ‘t een goede ontwikkeling.” En een andere stakeholder uit de eerste lijn beschrijft goed hoe weerbarstig de dagelijkse praktijk van alle veranderingen is. “Je kunt ’n review doen, je kunt ook onduidelijkheden tegenkomen, mogelijk interacties zien of ontbrekende farmacotherapie, maar hoe ga je daarna verder? Ga ik rondbellen, wie dan en wat vervolgens? In het FTO misschien? Nee, want dat is niet op patiëntniveau. Ik moet het wiel zelf uitvinden, er zijn nog nauwelijks templates, voorbeelden of methoden.” Dat we bepaalde vaardigheden moeten gaan versterken om mee te kunnen in de veranderingen, blijkt uit het verhaal van een stakeholder, die vertelt over een medication review bij een polyfarmacie-patiënt.

“…. we zijn te veel boekgeleerden. We kennen feiten en die lepelen we op naar de patiënt en onze collega’s in de keten. Dat moet anders. We moeten klinische vlieguren gaan maken.”

Conclusies

De toekomstverkenning heeft duidelijk gemaakt dat de nieuwe apotheker zich, als medebehandelaar en farmacotherapeutisch adviseur, steeds meer zal richten op patiëntenzorg in een multidisciplinaire setting. Dit betekent dat de positie en de rol van de apotheker langzaamaan veranderen. Dit zal ook andere werkcontexten opleveren. Zo zal een aantal apothekers op termijn in huisartsenpraktijken werkzaam zijn, zullen openbare apotheken wellicht meer farmacotherapeutische centra en minder ‘medicijnwinkels’ worden en zullen ziekenhuisapothekers meer gespecialiseerd aan afdelingen gekoppeld zijn.


FOCUS! > Curriculumvisie 2020 Deze nieuwe rollen, taken en posities brengen met zich mee, dat nascholing nodig is op het gebied van nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen in farmacotherapie (bèta-kennis, maar ook medische kennis). Ook zal het meer klinische denken en doen, een nieuw te ontwikkelen kennis- en competentie aspect voor de apotheker worden. Tot slot zullen ook andere handelingsgerichte competenties meer nascholingsaandacht vragen. Gedacht moet hier worden aan bepaalde managementvaardigheden (organisatie en ICT-kennis en competentie) en sociale vaardigheden (samenwerking, communicatie en - meer in het bijzonder bijvoorbeeld - effectieve diagnostische gespreksvoering met patiënten).

dactische aanpak geformuleerd worden, waardoor bij de gewenste aspecten van nascholing voor specifieke doelgroepen, de meest effectieve leerwegen gevonden kunnen. Naast de blended learning-aanpak, kunnen hierbij elementen voor overweging zijn: multidisciplinariteit, kleinschalig interactief leren, praktijkleren, duaal leren, reflexief en toetsend leren. Ook het lifelong learning-concept is hierin verwerkt. Nieuw is bovendien dat PAOFarmacie haar cursisten ook intensiever wil betrekken bij de ontwikkeling en monitoring van haar curriculum, zodat het aanbod ‘real-time’ geactualiseerd kan worden.

Consequenties voor het aanbod

De conclusies uit de toekomstverkenning wijzen op de noodzaak van een andere nascholing, die niet enkel meer kennis-gedreven leren omvat, maar juist ook competentie-gedreven in de dagelijkse patiëntgerichte handelingspraktijk. Dit vraagt naast inhoudelijk nieuwe thema’s, ook om andere leervormen. PAOFarmacie zal daarom een nieuw curriculum ontwikkelen, dat inhoudelijk op de eerste plaats in lijn is met de vereiste nieuwe KNMP-competenties en de bijbehorende herregistratieregels. Verder zal er een di-


FOCUS! Wat is verder nieuw? Een nieuw curriculum met onderliggende visie ontwikkelen is één ding, maar zijn nog meer vernieuwingen die we onlangs hebben doorgevoerd of waarmee we nog actief zijn. Om u een indruk te geven, treft u hieronder een beknopt overzicht van de belangrijkste wapenfeiten.

Vernieuwing herregistratie

meer vaste relatie zou kunnen leiden tot een grotere slagkracht, zodat we nog sneller kunnen inspelen op alle trends en bijbehorende opleidingsbehoeften.

Vernieuwende samenwerking

Per 1 januari dit jaar kunnen we de Stichting Ephor toevoegen aan onze inmiddels grote groep samenwerkende partners. Voor Ephor zullen we scholing organiseren gericht op apothekers en apothekers-in-opleiding, maar er zal ook scholing worden opgezet in multidisciplinair verband met huisartsen, klinisch geriaters en specialisten, ouderengeneeskunde, praktijkondersteuners en apothekersassistenten. De eerste nascholing wordt dit jaar georganiseerd.

De nieuwe regels die per 1 januari dit jaar gelden voor de herregistratie van openbaar apothekers, vragen een nóg kritischere keuze bij het samenstellen van ons aanbod. Wij bieden apothekers aan, om ze bij de keuze uit dit aanbod te helpen. In onze agenda van 2015 hebben we bijvoorbeeld per cursus de CanMEDs-competenties aangegeven, zodat u gemakkelijker en gerichter kunt kiezen op grond van de competenties die u dient te ontwikkelen.

Om onze cursisten te helpen hun kwaliteiten als zorgverlener en professional te versterken, zijn we steeds op zoek naar partners die van toegevoegde waarde zijn voor ons hoogwaardige onderwijs. Met deze samenwerkingsverbanden zijn we in staat een nog beter en completer aanbod te ontwikkelen. Met een aantal partners wordt nu verkend of een intensievere en

Vernieuwing in klantcommunicatie

Misschien was het u al opgevallen dat PAOFarmacie gebruik maakt van een frisse nieuwe ‘look and feel’ (huisstijl). Met deze uitstraling willen we de communicatie met onze klanten en stakeholders in een meer eigentijds jasje steken.


FOCUS! > Wat is verder nieuw? Het is onderdeel van een lang traject van vernieuwingen, waarbij ook het implementeren van onze nieuwe curriculumvisie hoort.

Onderzoek: vernieuwing leervormen

Ons curriculum is ingebed in een heldere visie op effectieve leeromgevingen. Omdat we dit laatste als één van de sterke punten van PAOFarmacie zien, investeren we al geruime tijd in wetenschappelijk onderzoek op dit gebied. Daardoor worden we steeds meer specialist in het creëren van optimale leeromgevingen. Dit is een belangrijke toevoeging op het enkel beschikbaar stellen van kennis via internet of fysieke bijeenkomsten. Gebleken is immers, dat apothekers in de juiste leeromgevingen betere prestaties kunnen leveren als professional en als verlener van farmaceutische patiëntenzorg1.

Nieuw: toets BIG-Herregistratie

Per 1 januari 2012 is periodieke registratie ingevoerd voor onder andere apothekers. Om te voldoen aan de eisen voor periodieke registratie, moet een apotheker elke vijf jaar aantonen te kunnen functioneren op het niveau van de initiële opleiding. Dit betekent dat apothekers die hun titel willen behouden, vóór januari 2017 moeten beschikken over een herregistratie. Dat kan door voldoende te werken binnen het eigen deskundig-

heidsgebied. Indien dit niet het geval is geweest, wordt men in de gelegenheid gesteld om opnieuw een toets af te leggen. Bij voldoende resultaat wordt een Periodiek Registratie Certificaat toegekend. Hiermee kan voor een periode van vijf jaar herregistratie worden aangevraagd. Eind 2013 heeft het Ministerie van VWS de departementen van de universiteiten Groningen en Utrecht benaderd om een traject van scholing en toetsing voor de BIG-Herregistratie te ontwikkelen. PAOFarmacie werd gevraagd dit project te coördineren. Besloten werd om een traject van zelfstudie aan te bieden, gevolgd door een toets. Er wordt getoetst op beheersing van basiskennis, vergelijkbaar met het niveau dat een student heeft aan het eind van het eerste masterjaar. De toets zal vanaf dit jaar meerdere malen per jaar worden aangeboden. De ontwikkeling van dit programma heeft ruim één jaar in beslag genomen. Er is een speciale website BIG-Herregistratie (www.paofarmaciebigherregistratie.nl/) ingericht om geïnteresseerden te informeren. 1 Zie het artikel hierover dat Sharon Schouten-Tjin A Tsoi, samen

met Ton de Boer en Andries Koster schreef in PW van 4 juli 2014 - Autonomie-stimulerende leeromgeving maakt scholing effectief - Lifelong learning: alles draait om de intrinsieke motivatie.


FOCUS! PAOFarmacie in cijfers Het aantal verkochte cursusplaatsen blijft de afgelopen drie jaren vrijwel constant en is substantieel hoger dan in de drie daaraan voorafgaande jaren. Aantal verkochte cursusplaatsen

In 2014 hebben ruim 4800 apothekers deelgenomen aan één of meerdere cursussen. De lichte afname ten opzichte van 2013 is voornamelijk toe te schrijven aan een geringer aantal deelnemers van de KNMP-vervolgopleiding en de basiscursus ApOP. Het aantal apothekers in de herregistratie is vrijwel ongewijzigd gebleven. Van de cursisten is 73% geregistreerd apotheker en neemt deel aan de herregistratiecursussen. Gemiddeld volgt een cursist 2,5 cursussen. Hierbij zijn niet meegerekend deelnamen aan e-componenten als

% unieke cursisten onderverdeeld naar doelgroep

Farmacocasus, TE-learning, Trends kennistoets en geaccrediteerde huiswerkopdrachten. Uitgaande van een gemiddelde cursusdag van zes accreditatie-uren, betekent dit, dat een cursist ongeveer 15 accreditatie-uren bij PAOFarmacie behaalt. Aangezien veel van onze cursussen in blended-vorm worden aangeboden, mag redelijkerwijs worden gesteld, dat een cursist bij ons ongeveer 50% van het gemiddeld benodigde aantal accreditatie-uren per jaar (40) behaalt. In de praktijk worden de overige uren verkregen door het bijwonen van congressen en FTO-bijeenkomsten.


FOCUS! PAOFarmacie in een notendop Wie zijn we?

PAOFarmacie is in 2001 opgericht als een stichting. Inmiddels zijn we een topinstituut, dat hoogwaardig, onafhankelijk postacademisch onderwijs biedt aan apothekers en andere zorgverleners. PAOFarmacie is een samenwerkingsverband tussen universiteiten en farmaceutische beroepsverenigingen, te weten de UU, de RUG, de KNMP, de NIA en de NVZA. Vertegenwoordigers van deze partijen vormen samen het bestuur van PAOFarmacie. Verder beschikken we over een adviesraad, die ook is samengesteld uit vertegenwoordigers van deze partijen.

Wat is onze missie?

PAOFarmacie wil het postacademisch onderwijs zo inrichten, dat apothekers en andere zorgverleners op een gemakkelijke manier toegang hebben tot kwalitatief hoogwaardig, actueel en praktijkgericht onderwijs. Het onderwijs is gericht op een continue verbetering van de farmaceutische patiëntenzorg.

Wat doen we en voor wie?

Op het bureau van PAOFarmacie werken 12 mensen. Ze zijn dag-in-dag-uit actief met het ontwikkelen en

organiseren van nascholingscursussen voor apothekers (herregistratie). Kennis van de nieuwste ontwikkelingen en veranderingen op ons vakgebied zijn hierbij onmisbaar. Alleen zo kan PAOFarmacie u actueel en hoogwaardig postacademisch onderwijs bieden. Naast het herregistratieaanbod organiseren we voor de KNMP, de NVZA en de NIA de vervolgopleidingen en registratieopleidingen. Sinds een paar jaar richten we ons met nascholingsaanbod ook op apothekersassistenten, farmaceutisch consulenten, huisartsen en medisch specialisten.

Wat leveren we?

PAOFarmacie organiseert jaarlijks zo’n 250 cursusdagen verspreid over 50 tot 60 verschillende thema’s. Deze thema’s bevatten vooral farmaceutisch-inhoudelijke onderwerpen, maar ook management-gerelateerde onderwerpen. Jaarlijks verkopen we ongeveer 5000 cursusplaatsen. We zijn daarmee marktleider op het gebied van postacademisch onderwijs voor apothekers.


FOCUS! Bestuur en adviesraad Het bestuur

Het bestuur van PAOFarmacie bestaat uit vertegenwoordigers van de UU, RUG, KNMP, NVZA en NIA. Het bestuur is verantwoordelijk voor het beleid, de financiën en het personeel van PAOFarmacie. Prof. dr. A. de Boer Drs. R.J. Wolters Drs. M.M. Tjoeng Prof. dr. B. Wilffert Dr. C. Oussoren Vacant

voorzitter, lid namens UU penningmeester, lid namens NIA bestuurslid namens NVZA bestuurslid namens RUG bestuurslid namens UU bestuurslid namens KNMP

De adviesraad

De leden van de PAOFarmacie Adviesraad (PAR) zijn verbonden aan universiteiten en farmaceutische beroepsverenigingen. De adviesraad heeft als doel het verder ontwikkelen van het PAOFarmacie-curriculum. Adviesraadleden uit de wetenschap en de praktijk dragen nieuwe onderwerpen voor nascholing aan en ontwikkelen bestaande onderwerpen verder. Prof. dr. J.J. de Gier voorzitter, lid namens RUG Prof. dr. K. Taxis lid namens RUG Prof. dr. A.C.G. Egberts lid namens NVZA Dr. B. Koch lid namens PUOZ Dr. H. Buurma lid namens KNMP (opleidingsdirecteur) Dr. F.J. van de Vaart lid namens KNMP Drs. A. Nooij lid namens KNMP Dr. B.J.F. van den Bemt lid namesn NVPF Drs. A.A.P. Hildebrand lid namens NIA/ StRIA Vacant lid namens UU FOCUS! op de toekomst PAOFarmacie|inhoud| 11 www.paofarmacie.nl

FOCUS! Achter de schermen bij PAOFarmacie Het team van PAOFarmacie bestaat uit de volgende mensen: Sharon Schouten-Tjin A Tsoi Hans van Son Karin Smits Saskia Schiffelers Ans Jacobs Alice Bruggeman Miriam Huisman Lucienne Nagtegaal Andrea Beunk Lonneke van Bezooijen Hans Noordhuis Rebecca Muller

CEO/apotheker General Manager/apotheker Management Assistant Manager Quality & Finance Finance Assistant Project Manager Project Manager Project Manager Project Assistant Project Assistant Project Assistant Project Pharmacist


FOCUS! Quotes Gerben Klein Nulent, voorzitter KNMP

Goed opgeleide en kundige apothekers zijn van essentieel belang voor de farmaceutische zorg. In het licht van de toekomstvisie 2020 stimuleert de KNMP apothekers om hun competenties gedurende de loopbaan te blijven ontwikkelen. Naast ‘farmaceutisch handelen’ verdienen met name de competenties ‘communicatie’ en ‘samenwerking’ de komende jaren de volle aandacht van apothekers.

Henk-Jan Guchelaar,

Ziekenhuisapotheker-Klinisch Farmacoloog, Hoogleraar Klinische Farmacie Samenleving, gezondheidszorg en patiënten vragen om apothekers die een rol vervullen als zorgverlener. Maar dat nieuwe type apotheker ontstaat niet vanzelf: opleidingen moeten die ontwikkeling aanjagen. Zo moeten studenten Farmacie leren hun expertise in te brengen in een medisch team. Dat vergt een praktijkgerichte opleiding. Ook patiëntgerichtheid heeft veel training nodig, want alleen met goede begeleiding vind je de optimale match tussen mens en geneesmiddel en voorkom je onnodig of verkeerd gebruik. In Leiden zijn we druk bezig deze competenties, die horen bij de apotheker van de toekomst, een plek te bezorgen in het hart van het curriculum, pal naast gedegen productkennis.


FOCUS! > Quotes Rianne Schrijver, PIAF cursist

In 2014 heb ik de PIAF cursus bij PAO Farmacie afgerond. Een intensieve cursus, waarin ik ontzettend veel geleerd heb over communicatie met arts en patiënt en over farmacotherapie. De maandelijkse contactdagen met de vaste, kleine groep apothekers vond ik erg prettig. We hebben veel ervaringen uitgewisseld. De PIAF cursus biedt handvatten voor het uitvoeren van medication reviews. Hoe kan ik de gewenste informatie van de patiënt krijgen? Hoe ga ik in gesprek met de arts? Hoe kan ik efficiënte gesprekken voeren? Door middel van de farmacotherapie cursussen wordt je kennis opgefrist en houdt je je kennis up-to-date. PIAF is een leuke combinatie van theorie en praktijk!


FOCUS! Samenwerkingspartijen PAOFarmacie is een samenwerkingsverband tussen universiteiten (UU en RuG) en koepelorganisaties (KNMP, NIA en NVZA), gericht op het verzorgen van hoogwaardig, onafhankelijk postacademisch onderwijs voor apothekers. PAOFarmacie kan haar bijdrage aan een hoog niveau van onderwijs enkel leveren door goede samenwerkingsrelaties te onderhouden met deze en andere relevante organisaties in het farmaceutische en didactische veld. Hieronder treft u een overzicht van onze belangrijkste partners. UU De Universiteit Utrecht. Zie verder: www.uu.nl.

apothekers in het ziekenhuis. Zie verder: www.nvza.nl.

RUG De Rijksuniversiteit Groningen. Zie verder: www.rug.nl.

NIA De Vereniging Nederlandse van Industrie Apothekers behartigt de belangen van de Nederlandse industrieapothekers en bevordert de industriële farmacie in al haar facetten. Zie verder: www.industrieapothekers.com

KNMP De Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie is de beroeps- en brancheorganisatie voor apothekers. Zie verder: www.knmp.nl. NVZA De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers vertegenwoordigt en ondersteunt de

SIR Het Institute for Pharmacy Practice and Policy (SIR) is opgericht om de verbinding tussen wetenschap en farmaceutische praktijk

te versterken. SIR wil veiliger, effectiever en doelmatiger geneesmiddelgebruik bevorderen door onderwijs, farmaceutisch praktijkonderzoek en implementatie van innovatieve farmaceutische zorg. Zie verder: www.stevenshof.nl. PUOZ De Stichting Postuniversitair Onderwijs Ziekenhuisfarmacie verzorgt kwalitatief hoogwaardig onderwijs voor ziekenhuisapothekers (in opleiding). NVFZ De Nederlandse Vereniging voor Farmaciemedewerkers in ziekenhuizen (voorheen VAZ) behartigt de beroepsinhoudelijke belangen van haar leden in de ruimste zin van het woord. Zie verder: www.nvfz.nl. FOCUS! op de toekomst PAOFarmacie|inhoud| 15 www.paofarmacie.nl

FOCUS! > Samenwerkingspartijen NVPF De Nederlandse Vereniging voor Poliklinische Farmacie ondersteunt apothekers bij de specialistische farmaceutische patiëntenzorg. Zie verder: www.nvpf.nl. Lareb Het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb verzorgt als onafhankelijke stichting de landelijke registratie en evaluatie van bijwerkingen en interacties van geneesmiddelen. Zie verder: www.lareb.nl. IVM Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik verspreidt

informatie en ontwikkelt effectieve oplossingen voor een goed, veilig, betaalbaar en doelmatig medicijngebruik. Zie verder: www.medicijngebruik.nl. Boerhaave Boerhaave Nascholing werkt samen met het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en biedt nascholing aan voor medisch specialisten. Zie verder: www.boerhaavenascholing.nl. Julius De Julius Academy verzorgt gevarieerde en kwalitatief hoogstaande bij- en nascholing voor zorgprofessionals, zoals medici, paramedici, bestuurders en beleidsmakers. Zie verder:

www.juliusacademy.nl. CME-Online Is een online nascholingsinstituut (onderdeel van E-WISE) dat cursussen aanbiedt voor apothekers, apothekersassistenten, huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde, tandartsen, mondhygiënisten en fysiotherapeuten. Zie verder: www.e-wise.nl. TVO TVO Solutions is specialist in elektronische (open-source) kennis- en leersystemen. Zie verder: tvosolutions.nl. Ephor Ephor is het expertise centrum pharmacotherapie bij ouderen. Zie verder www.ephor.nl.


FOCUS! Contactgegevens PAOFarmacie Broederplein 39 3703 CD ZEIST Telefoon: 030 - 30 40 100 E-mail: [email protected] Website: www.paofarmacie.nl

FOCUS! op de toekomst PAOFarmacie|inhoud| 17

ontwerp en uitvoering: Wrik+Fier

www.paofarmacie.nl

Focus op Vernieuwing FOCUS! Waar staan we? Curriculumvisie Wat is verder nieuw? PAOFarmacie in cijfers. PAOFarmacie in een notendop

Recommend Documents