Focus op Vakmanschap in MBO
Een tussenstand en een vooruitblik Rico Vervoorn – beleidsadviseur btg Communicatie en Media – MBO Raad
Sectoraal overleg onderwijsinstellingen
Hoe is het ook alweer begonnen? Februari 2011: Actieplan “Focus op Vakmanschap 2011-2015” Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten over vier jaar mbo-scholen een dikke zeven als rapportcijfer geven. • Het plan bevat de volgende doelstellingen: – verhoging kwaliteit onderwijs – verbetering besturing en bedrijfsvoering – vereenvoudiging van het BVE stelsel Gebaseerd op aanbevelingen commissies Oudeman en Hermans/van Zijl
Waar ligt o.a. de Focus op Vakmanschap Intensivering onderwijs
Aanpassing bekostiging
Entreeopleidingen
• •
•
Afnemend per studiejaar
•
Vereenvoudiging van de kwalificatiestructuur
•
•
Examinering
4 > 3 jaar Verhogen begeleide uren
Doorlopende leerlijn vmbo>mbo>hbo •
Kortere route (concurrentie havo)
Teveel kwalificaties
Macrodoelmatigheid •
Afstemming opleidingsaanbod • regionaal • arbeidsmarkt
Besturing en bedrijfsvoering • •
Governance Toezicht
• • •
Einde drempelloze instroom MBO2 AKA en niveau 1 samen
Centrale examens Examenprofielen Standaardisering
Professionalisering docenten • •
“Leraar 2020” Register
VERKORTEN EN INTENSIVEREN EN BEKOSTIGING
Verkorten en Intensiveren onderwijs • Niveau 4 opleidingen nominaal terugbrengen van 4 tot 3 jaar – Op de lijst met uitzonderingen: o.a. AV-productie en Mediavormgever
• Opvoeren aantal begeleide uren naar 1000 uur per jaar – Beperking BPV ruimte
• Beperking mogelijkheden voor 30+ studenten – INMIDDELS TERUGGEDRAAID
• Studenten voelen zich te weinig uitgedaagd • Voorkomen voortijdig schoolverlaten door nadruk te leggen op begin opleiding • Kortere route naar HBO
Verkorten en Intensiveren onderwijs opleidings Totaal uren duur
Begeleide onderwijs uren
BPV
Overige uren zelf in te vullen
1 jaar
1000
700
250
50
2 jaar
2000
1250 waarvan 700 1e jaar
450
300
3 jaar
3000
1800 waarvan 700 1e jaar
900
300
4 jaar
4000
2350 1350 Waarvan 700 1e jaar
Per jaar van 850 naar 1000 !!!! • 2 jarige opleiding + 300 contacturen
300
Aanpassing bekostiging EERSTE VOORSTEL
HUIDIG VOORSTEL
Jaar 1 factor 1,2
Jaar 1 factor 1,2
Jaar 2 factor 1
Jaar 2 factor 1
Jaar 3 factor 1
Jaar 3 factor 1
Jaar 4 factor 0,5
Jaar 4 factor 0,7
Jaar 5 factor 0,2
Jaar 5 factor 0,5
Jaar 6 factor 0,1
Jaar 6 factor 0,4
Jaar 7 en verder geen bekostiging
Jaar 7 en verder geen bekostiging
Gevolgen voor aanbod 4-jarige opleidingen
In de praktijk………… • Op basis van inhoud en complexiteit mag een aantal opleidingen 4 jaar blijven. • Op basis van bekostiging zal bij een aantal instellingen ook voor deze opleidingen voor 3 jaar gekozen. Dezelfde opleiding zal zowel 3- als 4-jarig worden aangeboden in het land – Zelfde diploma met gelijke waarde? Wel jaren van 1000 begeleide uren!!!!!!! i.p.v. 850 uren
VEREENVOUDIGING KWALIFICATIESTRUCTUUR
Kwaliteitseisen aan kwalificaties • Herkenbare diploma’s – één structuur domein - dossier – kwalificatie
• Overzichtelijke kwalificatiestructuur – waar mogelijk kwalificaties clusteren
• Duidelijkheid over het niveau – evenwichtigheid in kennis, vaardigheden, houding – EQF niveau
• Oordeel docentenpanels – vertaalbaar naar onderwijs en examens?
Het goede behouden • Drievoudige kwalificering – beroep én vervolgstudie én maatschappij – vooral initieel onderwijs
• Vrijheid in leerroute: bol en bbl – kwalificaties aansluiten bij kenmerken doelgroep
• Kwaliteitseisen optimaliseren – transparant, herkenbaar, flexibel, uitvoerbaar, duurzaam – én doelmatig – én neutraliteit
Wat moet er verbeteren? • Verwante beroepen binnen werkveldgebied – eenheid in wijze van clustering beroepen – één kenniscentrum eindverantwoordelijk per kwalificatiedossier
• Waarde diploma beter afspreken – exameneisen opnemen (“wat moet aantoonbaar zijn”) – prestatie-indicatoren hoger aggregatieniveau
• Compacte kwalificatiedossiers – helder en duurzame dossiers als basis voor aantrekkelijke mbo-opleidingen
Opbouw kwalificatiedossier • Basis (minimaal 50%) – naam diploma – algemene basistaken (talen, rekenen, L&B) – beroepsgerichte basistaken
• Profiel – naam uitstroom – sectorale verbreding, verdieping (contextspecifiek) – exameneisen opnemen
• Keuze (15%) – verplicht onderdeel diploma – verrijking (uit andere kwalificaties) – relevant voor arbeidsmarkt of doorstroom
Basis – Profiel - Keuze Keuze 2
Keuze 1
Keuze 3
Keuze 4 Diplomaeisen
Compacte concrete dossiers • Balans vakkennis, vaardigheden, houding - niveau, complexiteit op basis van NLQF - ontwikkeltaal: competentiemodel SHL - kerntaken en werkprocessen blijven
• Verwijzing naar verantwoordingsdocumenten - bijv. L&B, arbeidsmarktcijfers, docentenoordeel
• Exameneisen - kritische beroepssituaties, examenprofiel, geen afvinklijst
Keuzedelen • 15 % van de nominale studieduur – contacttijd + bpv + zelfstudie
• Verplicht onderdeel diploma – moet worden geborgd door examinering (inspectiestandaarden)
• Kan worden opgesteld in regio – altijd door onderwijs en bedrijfsleven gezamenlijk
• Eisen vastgesteld door paritaire commissie – kan branchecertificaat zijn
• 15 % van de nominale studieduur =240 sbu p.j. Vastgesteld door paritaire commissie Kan branchecertificaat zijn Niet voorwaardelijk voor start op arbeidsmarkt
• Verplicht onderdeel diploma • Moet worden geborgd door examinering (inspectiestand.) Kan worden opgesteld in regio, altijd door onderwijs en bedrijfsleven gezamenlijk
Keuzedelen
Wel verrijkend: Regio-accent, innovatie, doorstroom
1 groot keuzedeel in 15% (of meerdere kleine?)
Kunnen worden ingezet voor reductie aantal kwalificaties
Voor BOL en BBL
Gekoppeld aan dossier Ook sectoroverstijgende elementen Keuzedelen moeten vergelijkbaar zijn in complexiteit en gewicht
Planning 2012 - 2014 • Opleveren dossiers door kenniscentra – In 2012: 35-50% herzien (in afstemming met scholen/branches) – In 2013: 100% opleveren (streven: zomer 2013)
• Implementatie – Implementatietoets januari/december 2013 – Aanpassen administratieve systemen en crebo – Vanaf schooljaar 2014/15 volledige herziene kwalificatiestructuur en studenten – Synchroon aan Doelmatige leerwegen.
Focus op Vakmanschap Update Uitvoeringskalender
Maatregelen in werking 2012/13 • Wetsvoorstel beroepsgerichte kwalificatiestructuur en Examenbesluit beroepsopleidingen WEB • Dus per 1 augustus 2012: – – – –
Kwalificatiedossiers verplicht Opleidingsdomeinen mogelijk Engels verplicht voor alle mbo-4 opleidingen Loopbaan en burgerschap
Maatregelen vanaf 2014/15 • Invoering centrale examinering taal en rekenen niveau-2 en -3
• Start experimenten met doorlopende leerlijnen vmbo-mbo • Passend onderwijs
(studenten met een beperking)
Voornemens (Lente-akkoord) • Studiejaar 2013/14 – 240-urennorm bbl
• Studiejaar 2014/15 – Nieuwe bekostigingssystematiek – Verkorten en intensiveren van de opleidingen – Introductie van de entree-opleidingen – Herziening kwalificatiestructuur
Wetsvoorstel doelmatige leerwegen =verkorten en intensiveren
• Wetsvoorstel blijft in zijn geheel van toepassing • Wordt in zijn geheel met één jaar vertraging doorgevoerd dus 1 januari 2015 (T-2 = 2013) • Alle onderwijskundige veranderingen worden integraal met ingang van het studiejaar 2014 – 2015 doorgevoerd
…en modernisering bekostiging • De modernisering van de bekostiging wordt met ingang van 1 januari 2015 doorgevoerd • Minder stijl cascademodel: – – – – – – –
jaar 1 1,2 jaar 2 1,0 jaar 3 1,0 jaar 4 0,7 jaar 5 0,4 jaar 6 0,2 vanaf jaar 7 geen bekostiging meer
Wetsvoorstel bekostiging deelnemers 30 jaar en ouder • Bekostiging voor BOL en BBL
(niet meer voor dt-BOL en BBL-BPV-loos) • De 30-plusmaatregel wordt volledig teruggedraaid • Het wetsvoorstel voorgestelde alternatieve financieringsarrangement komt ook volledig te vervallen.
Focus op Vakmanschap Update Uitvoeringskalender
Gevolgen beroepsonderwijs • Focus op Vakmanschap gaat door – Maar in een realistischer tempo • Planning herziening moet wel doorgaan om scholen ruimte te geven
• 80 miljoen bezuinigen op kenniscentra (van de 105 miljoen) in 2 jaar • Afschaffing belastingmaatregel WVA – Vervangen door subsidieregeling – Met de helft terugbrengen