Fiscale Praktijkreeks
Echtscheiding Fiscale en juridische gevolgen
Tweede druk
drs. mr.
Kavelaars-Niekoop FM Labohm
Sdu Uitgevers, Den Haag, 2012
Inhoud
Voorwoord
1
Relatierecht, enkele civielrechtelijke regels
1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.3 1.4 1.41
Inleiding De gemeenschap van goederen Boedelmenging De omvang van de gemeenschap De uitsluitingsclausule / 20 Verknochte goederen / 23 Vergoedingsvordering / 26 Schulden / 33 Voorhuwelijkse schuld / 34 of gemeenschapsschuld / 34 Bestaan er verknochte schulden? / 36 Schulden met betrekking tot de huishouding / 37 Schulden: aansprakelijkheid, draagplicht, verhaalbaarheid / 38 Inlichtingen en bestuur 40 De ontbinding van de gemeenschap / 42 Fiscale gevolgen van ontbinding van de gemeenschap 43 Bestuur vanaf de ontbinding van de gemeenschap / 44 Vruchten van de ontbonden gemeenschap 45 Kosten van de huishouding na de ontbinding 47 De verdeling van de ontbonden gemeenschap 48 Huwelijkse Huwelijkse voorwaarden en het 58 Omvang en waarde van het te verrekenen vermogen / 59 Het vervalbeding in de overeenkomst van huwelijksvoorwaarden/60 Het inkomensbegrip in de overeenkomst van huwelijkse voorwaarden? / 61
1.4.3 1.4.4 1.45 1.5 1.6 1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4 1.7 1.8 1.9 1.9.1 1.9.2
Inhoud
1.94
Gevolgen beperkte vastlegging van geldstromen / 62
2
Enkele fiscale regels 65
2.1
Inleiding / 65
2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17 2.18 2.19
Soorten belastingplichtigen / 66 Het boxenstelsel / 66 Het tarief/ 67 Heffingskorting en toeslagen box 3 bij echtscheiding / 70 Het 71 Toerekening van inkomsten en vermogen 72 De toerekening van inkomsten van het minderjarige kind 73 Duurzaam gescheiden leven / 73 De toerekening van de persoonsgebonden aftrek / 74 Persoonsgebonden aftrek / 75 Kapitaalverzekeringen / 75 Spaarrekeningen en beleggingsrechten / 75
Overdrachtsbelasting / 76 Schenkbelasting / 77 Erfbelasting / 78
3 3.1 3.2
3.3.4
Inleiding / 79 Hoe bepaal je de behoefte van de ner? / 81 De behoefte / 81 Behoeftigheid / 85 Draagkracht / 86 Kinderalimentatie / 93 Tabel kosten kinderen 95 Netto gezinsinkomen / 96 Verdeling van de kosten van de kinderen / 97 Kinderen uit meerdere relaties / 98
4
Eigen woning
4.1
Inleiding
3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.3 3.3.1 3.3.2
Echtscheiding
part-
42 43 4.4 4.5 4.6 4.6.1 46.2 4.6.3 46.4 4.6.5
4.9 410 411 412 4.13
Hoofdlijnen van de eigenwoningregeling Periode van duurzaam gescheiden leven Hypotheekrenteaftrek Aftrek hypotheekrente bij verhuizing Kapitaalverzekering eigen woning bij echtscheiding Algemeen Periode van duurzaam gescheiden leven Einde fiscaal partnerschap De periode van De verdeling Enkele praktische voorbeelden Overbedelingsschulden De echtelijke woning en het verrekenbeding Gebruiksvergoeding Vergoedingsrechten Onverdeelde woning en verblijf in de woning door één der echtgenoten Wetsvoorstel Wet herziening fiscale behandeling eigen woning/123
5
5-2.2 5-2.3 5.2.4
54-2 55
Inleiding Pensioenaanspraken Algemeen Pensioenrechten Afkoopsom pensioen Verevening pensioenrecht door betaling Kapitaalverzekering (Tijdelijke) oudedagslijfrente, of nabestaandenlijfrente Andere lijfrenten Stamrecht Overhjdensrisicoverzekering Mogelijke schenking of verkrijging krachtens successierecht?
59 5.10 511
Inhoud
6
De ondernemer en echtscheiding
6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.10 6.11 6.12 6.13
Inleiding De eenmanszaak versus personenvennootschap en De personenvennootschap in personenvennootschapscontract De onderneming gedurende de periode van onverdeeldheid Verdelen en waardering Andere factoren voor de waardering De waardering van
6.14 6.15 6.16 6.17
De financiering van de overbedelingsvordering De ondernemer en huwelijkse voorwaarden Betaling van de
7
De persoonlijke ondernemer
7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.5.1 7.5.2 7.5.3 7.6 7.7 7.8 7.9 7.10 7.11 7.12 7.13 7.14 7.15
Een redelijke prijs voor ondernemingsvermogen Soms toch de waarde in het vrije economische verkeer Tijdstip van de waardering Onttrekkingen en de financiering van de
Huwehjksgoederenregime en ondernemer De ondernemer is gehuwd in gemeenschap van goederen De ondernemer is gehuwd op huwelijkse voorwaarden De ondernemer en de personenvennootschap of vervreemdingsclausule Winstverdelingsclausule /158 Winstrechtgenieters De positie van de echtgenoot van de ondernemer Fiscaal partnerschap en Het belang van fiscale vermogensetikettering Geruisloze doorschuiving Vennootschap onder firma en ontbinding huwelijk Medegerechtigden Medegerechtigde en echtscheiding
Echtscheiding
8
De
8.1 8.2 8.3 84 8.5
Inleiding De invloed van het op aanmerkelijk belang Waardering van de aandelen Uit te keren winsten Aandachtspunten bij de vaststelling van de verrekeningsvorde-
9
Overige zaken
9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.5.1 9.5.2 9.5.3 9.5.4 9.5.5 9.6
Inleiding Een tweede woning Andere onroerende zaken Vrije beleggingen
10
Mediation
10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 10.8 10.9 10.10
Inleiding Mogelijkheden voor conflictoplossing Contra-indicatie voor mediation Voordelen van mediation Nadelen van mediation Het mediationproces De rol van de mediator Deskundigenbericht met behulp van mediationtechnieken De en Adressen
Vermogensetikettering en werkzaamheid Echtscheiding en terbeschikkmgstelling en de besloten vennootschap Wat gebeurt er na afloop van de
Trefwoordenregister
Inhoud
