Radartestament En andere interessante fiscale en juridische varia
Nut en noodzaak van een testament • 70% van de Nederlanders heeft geen testament • (Zelfs) bij 60+’rs heeft meer dan 50% geen testament • 30% heeft nog nooit over een testament nagedacht • 30% denkt dat een testament niet nodig is of denkt te weinig na te laten
Nut en noodzaak van een testament(2) • Tot 2003 was de positie van de langstlevende echtgenoot/geregistreerd partner slecht , indien er geen testament was: • Kinderen konden hun erfdeel opeisen • Langstlevende moest huis verkopen of hypotheek op huis nemen • Alleen met behulp van een testament kon de positie van de langstlevende worden versterkt • Langstlevende testament/ouderlijke boedelverdeling
Wettelijk erfrecht • Vanaf 2003 geldende wettelijke erfrecht: 1. alle goederen van de overledene komen toe aan de langstlevende 2. Kinderen krijgen (alleen maar) een niet-opeisbare vordering op de langstlevende ter grootte van hun erfdeel, waarover rente is verschuldigd 3. Langstlevende heeft het vruchtgebruik over die vorderingen 4. Langstlevende moet de erfbelasting van de kinderen voorschieten
Testamentair erfrecht D.m.v. een testament kan worden afgeweken van de regels van het wettelijk erfrecht. Dat kan om een aantal redenen zinvol zijn: 1. Uitstel en besparing van erfbelasting 2. Verdeling van de boedel tussen langstlevende en kinderen kan soms voordeliger zijn dan alles toe te delen aan de langstlevende 3. Gehele of gedeeltelijke onterving van de langstlevende kan onder omstandigheden zinvol zijn
Vrijstellingen Erf- en schenkbelasting 2013
Erfbelasting:
Echtgenoot/partner: € 616.880 Kinderen en kleinkinderen: € 19.535 Anderen: € 2.057 Schenkbelasting: Kinderen: € 5.141 Kinderen eenmalig 18-40 jaar: € 24.676 Kinderen eenmalig 18-40 jaar t.b.v. studie of eigen woning: € 51.407 Anderen: € 2.057
Tarieven Erf- en schenkbelasting 2013
Deel van de partners en overige belaste verkrijging kinderen kleinkinderen verkrijgers
€ 0 - € 118.254
10%
18%
30%
€ 118.254 - hoger 20%
36%
40%
Radartestament • Tweetrapstestament(ook wel genoemd: radartestament) is een testament waarmee uitstel van erfbelasting kan worden bereikt. • Langstlevende ouder erft alles, en de kinderen worden onterfd • Pas na het overlijden van de langstlevende ouder erven de kinderen
Radartestament(2) •
• • • • •
Voordelen: Bij het overlijden van de eerst stervende ouder is vaak helemaal geen erfbelasting verschuldigd door de grote vrijstelling van de langstlevende ouder Pas bij het overlijden van de langstlevende ouder is erfbelasting verschuldigd Voordelen daarvan: Betaling van erfbelasting wordt uitgesteld tot het moment dat het vermogen feitelijk ter beschikking van de kinderen komt Langstlevende hoeft zich niet in de schulden te steken om erfbelasting te kunnen betalen In beperkt aantal gevallen wordt er ook erfbelasting bespaard Liquiditeits- en rentevoordelen
Radartestament(3) Voorbeeld • Man/vrouw en 2 kinderen. Gemeenschap van goederen. • Er is geen testament gemaakt • Enige vermogensbestanddeel is de eigen woning, waard stel € 600.000 • Stel: de man overlijdt als eerste • Nalatenschap:50 % van € 600.000 = € 300.000 • Vrouw en 2 kinderen erven ieder € 100.000 • Te betalen erfbelasting: • Door vrouw: niets (vanwege de vrijstelling van € 616.880) • Door de 2 kinderen: 2 X € 8.047 = € 16.094
Radartestament(4) • • • • • • • •
Erfbelasting in geval van een radartestament: Vrouw erft € 300.000 2 kinderen erven niets Te betalen erfbelasting: Door de vrouw: niets Door de kinderen: ook niets ! Besparing: € 16.094 Pas bij het overlijden van de vrouw is door kinderen erfbelasting verschuldigd
Combinatietestament • Bij grotere vermogens is een combinatietestament aan te raden: ouderlijke boedelverdeling met keuzemogelijkheden • Langstlevende krijgt dan de keuze welke goederen hij/zij in volle eigendom en/of vruchtgebruik krijgt • Dusdoende kan optimaal rekening worden gehouden met de financiële en fiscale positie van de langstlevende • Een vordering van de kinderen op de langstlevende wegens overbedeling is pas opeisbaar bij het overlijden( of bij hertrouwen of bij opname in het verpleegtehuis) • (Samengestelde) rente over de schuld aan de kinderen kan de nalatenschap van de langstlevende fors kleiner maken
Tips • Verklein al bij leven Uw vermogen door maximaal gebruik te maken van de schenkingsvrijstellingen (schenkingen op papier) • Laat de langstlevende ouder zelf bepalen hoeveel de (klein)kinderen erven • Afhankelijk van het vermogen en de inkomsten kan gekozen worden voor vererving van volle eigendom of vruchtgebruik (combinatie- of keuzetestament) • Maak optimaal gebruik van de erfbelastingvrijstellingen, zodat de vrijstellingen van de langstlevende ouder en de kinderen/kleinkinderen zoveel als mogelijk worden benut • Laat de langstlevende een maximale rente vergoeden over de schuldig gebleven kindsdelen, dat verkleint de erfenis
Maar bedenk bij dit alles: • Een sterk belastingbesparend testament kan ook praktische en emotionele bezwaren hebben, waardoor onwerkbare situaties kunnen ontstaan • Laat eerst berekenen hoeveel erfbelasting er nu verschuldigd is. Indien dat (te) veel is, kan een goed testament uitkomst bieden • Benoem een betrouwbare executeur(langstlevende of kind of vriend of notaris). Dat kan de erfgenamen veel onnodige ruzies en notariskosten besparen
Heeft U al Uw eigen levenstestament opgesteld?? • Een “gewoon” testament regelt wat er met Uw nalatenschap gebeuren moet na Uw overlijden • Maar wat gebeurt er als U bij leven tijdelijk of langdurig niet meer in staat bent Uw eigen belangen te behartigen, bijv. als gevolg van een ongeluk, hersenbloeding of dementie? • Als er niets geregeld is zal de rechter op verzoek van de partner of naaste familie een bewindvoerder aanwijzen • Beter is nu reeds zelf een notarieel levenstestament of zorgvolmacht te laten opstellen
Levenstestament • • • • • • • • •
Even wat cijfers: Ruim 235.000 mensen in Nederland hebben dementie 20% kans dat iemand dementie krijgt Kans neemt toe bij leeftijd ruim 10% boven 65 jaar ruim 20% boven 80 jaar ruim 40% boven 90 jaar Vergrijzing: 500.000 in 2050 dement Van 2010 tot 2030 neemt aantal mensen met dementie in Nederland met 63% toe!
Inhoud levenstestament • Iemand aanwijzen die Uw zaken kan regelen • Administratie en financiën, zoals het betalen van rekeningen, verzorgen van belastingaangiften e.d. • Beslissen over een eventuele opname in verpleeg- of verzorgingstehuis ( en over verkoop van eigen huis !) • Uitvoeren van Uw wensen inzake medische behandelingen( behandelgebod of- verbod!), donorcodicil, euthanasieverklaring
