Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km
Uitleg molengangen De droogmakerij bestond uit zeven molengangen. De A gang heeft drie molens nr. 1, nr. 2 en nr. 3 De B t/m G gang heeft vier molens nr. 1, nr. 2, nr. 3 en nr. 4
Fietsroute langs de Rotte
Deze fietstocht laat u de mooie plekjes en locaties zien waar wij van het hoogheemraadschap en de vereniging Molenvrienden Rottemerengebied trots op zijn. De fietsroute laat u kennis maken met sterke dijken, indrukwekkende molens en gemalen, smalle slootjes, grote plassen, ouderwetse sluizen en meer. Bovendien krijgt u onderweg meer inzicht in het werk van het waterschap. Wij wensen u veel fietsplezier! Rond de Rottemeren stonden in het verleden zo’n honderd molens. Nu zijn er nog slechts zeven molens in tact. De Molenviergang, de Eendrachtsmolen, de korenmolen ‘De Vier Winden’ en de Prinsenmolen. Tijdens deze fietstocht staan we ook stil bij geknotte, nog bestaande en verdwenen molens.
Start: na de molenviergang Bij de Molenviergang aangekomen kunt u ter hoogte van de verkeersdrempel over de brug en vindt u het in 2011 geopende wandelpad. Dit “Ottevangerpad” is speciaal aangelegd over het dijkje langs de molens om de molens van de zonnige kant te zien en ze toegankelijker te maken voor u als bezoeker. Langs het pad zijn vijf informatiepanelen geplaatst waar u de nodige informatie over de Molens en de Molenbiotoop kunt lezen. Start: Molenviergang nr. 2, molenaar J. Ottevanger
Aan het einde van het pad (doodlopend) vindt u de waaier van de centrifugaalpomp die vanaf 1952 in de ondermolen heeft gefunctioneerd en nu weer vervangen is door een scheprad.
1. Vlak voor het spoor ziet u aan de rechterkant het gemaal Ir.J.J. de Graeff. Dit gemaal is in 2004 gebouwd en bemaalt de Tweemanspolder. Het gemaal is volledig geautomatiseerd en heeft een bemalingscapaciteit van 100 m3 per minuut. 1. Gemaal Ir. J.J. de Graeff
Vervolg uw weg via de burg over de Rotte. Ga na de brug direct linksaf. Dit fietspad blijven volgen. Het woonhuis Rottedijk nr. 17 staat op de plaats waar vroeger de molen A 2 van de droogmakerij Bleiswijk-Hillegersberg heeft gestaan.
2. Verderop komt u langs de stomp van bovenmolen nr. 3 van de Binnenwegse Polder. In de bocht heeft molen nr. 2 van deze droogmakerij gestaan. 2. Binnenwegsepolder (woonhuis nr 16)
3. Verderop gaat u langs het verlaat van de Langevaart (het Bleiswijkse Verlaat). Dit verlaat (sluis) is gebouwd bij het droogmaken van de plassen in Bleiswijk en Hillegersberg. Voor die tijd kon men direct van de Rotte door de Lange Vaart naar Bleiswijk varen. U bevindt zich nu op 3 km vanaf het beginpunt. 3. Het Bleiswijkse Verlaat. Bij de brug, achter het woonhuis, heeft vroeger de molen A 2 gestaan.
4. Restaurant ‘Meerenbos’. Op deze plaats heeft de molen nr. B 1 gestaan. Uitstekende plaats voor een kopje koffie.
4. Restaurant Meerenbos.
5. Onderweg komt u langs ‘De Drie Pilonen’. Dit monument stelt de overgang van land naar water voor en is onthuld bij de ingebruikname van het recreatiegebied.
Fietsroute langs de Rotte
5. De drie pilonen
6. Bij huisnr. 22 heeft de C 2 gestaan. Even verderop staat nog de stomp van de molen C 1. Deze gang was de laatste gang op het grondgebied van Bleiswijk.
6. Stomp van de C1
7. Aan de linkerkant verschijnt nu de Pekhuisbrug. Wanneer u niet verder wilt, kunt u hier de brug over en gaat linksaf het fietspad van de Rottedijk op richting de jachthaven en de Eendrachtsmolen (nr. 17 en 18 op de kaart). Zie bij tussentijdse terugkeer ook de teksten verderop in deze beschrijving. 7. Pekhuisbrug
8. Wanneer u verder gaat, komt u langs het gemaal De Kooi. Dit gemaal neemt nu de bemaling van de polders alleen voor zijn rekening en bemaalt de polder Bleiswijk en slaat zijn water uit op de Rotte. De twee pompen van het gemaal hebben een maximale capaciteit van 450 m3 per minuut. Ze bemalen een oppervlakte van ruim 3.700 ha. U passeert Rottekade 6 en 6a.
8. Gemaal De Kooi
9. Het witte huis hier is het oude zomerhuis van de bovenmolen van de D gang. De molen heeft zuidelijk van het huis gestaan. In de boezem achter het huis is nog steeds de wateringang van de vroegere molen te zien. 9. Oude zomerhuis van de bovenmolen van de D gang
10. Even verderop ziet u de Rottebanbrug en restaurant de ‘Lindehoeve’ bij nr. 9 op de kaart. 10. De Rottebanbrug
Op uw teller staat nu zo’n 8,6 km. Ook hier kunt u de terugweg nemen. U neemt dan de brug en gaat linksaf richting Oud Verlaat, richting nr. 7 op de kaart.
10. Restaurant de Lindehoeve
11. Bij huisnr. 45 heeft de bovenmolen van de F gang gestaan. Op de gevel bij de deur is een koperen afbeelding te zien van de wipmolen die op deze plaats stond. De verdere F gang was ter hoogte van huisnr. 117. Als u hier naar het westen kijkt, is nog een stukje oude boezem te zien. Op de plaats van het woonhuis aan het einde van deze boezem heeft de F 2 gestaan.
Fietsroute langs de Rotte
11. Bovenmolen F gang
12. U bent inmiddels op de Terbregse Rechter Rottekade. De bovenmolen van de G gang. De laatste gang van de droogmakerij stond op de plaats van de huisnrs. 243-244. Deze huizen staan op de fundering van de molen. Aan het eind van deze weg kunt u bij de Irenebrug (nr. 10 op de kaart) oversteken naar de oostkant van de Rotte om de terugweg te kiezen (nr. 16 op de kaart). Maar u kunt ook nog even verder fietsen naar een uniek stukje Rotterdam.
12. Terbregse Rechter Rottekade
13. Wanneer u er voor kiest om rechtdoor te fietsen, dan komt u op de Bergse Rechter Rottekade. Hier treft u even verderop de voormalige korenmolen ‘De Vier Winden’. U bent nu inmiddels zo’n 11.9 km van de start. Molen de Vier Winden (1776) heeft opmerkelijke kleine toegangsdeuren. Naast de molen staat sinds 1900 een grote houten schuur.
13. Molen De Vier Winden
14. Even verderop treft u het Bergse Verlaat. Het verlaat wordt niet meer gebruikt. Bij dit verlaat heeft de Bergmolen gestaan.
14. Het Bergse Verlaat
15. U komt nu op het Prinsenmolenpad en in de verte ziet u de Prinsenmolen. Deze molen maalde, net als de Bergmolen, de Bergse Plassen en het achterland van Schiebroek af.
15. Prinsenmolen
16. Bij de ophaalbrug komt u bij het verlaat van Berg en Broek. Hier kunnen kleine schepen doorvaren naar de Bergse Plassen.
16. Ophaalbrug
Even verderop kunt u over de hoge brug naar de andere kant van de Rotte. U bent nu in Rotterdam vlakbij de Boezemsingel. Hier hebben vroeger ook nog acht molens gestaan, die het water 1,40 meter opmaalden om het daarna bij de Kolk op de rivier te lozen. In het molenmuseum aan de Tweemanspolder is dit heel duidelijk te zien.
U fietst nu aan de oostzijde van de Rotte terug naar Zevenhuizen. Onderweg zijn er genoeg mogelijkheden om even te rusten en iets te drinken of te eten. 16. De hoge brug over de Rotte (keerpunt)
Fietsroute langs de Rotte
17.
17. Uitzicht vanaf de Irenebrug
Nadat u over de brug bent gegaan, bent u op de Bergse Linker Rottekade. Bij huisnummer 216 heeft de Bospoldermolen gestaan, met ernaast het verlaat naar deze polder. Ook deze polder is door de stad Rotterdam de laatste jaren helemaal vol gebouwd met huizen. Bij de Irenebrug steekt u de weg over en vervolgt u uw weg langs de Rotte. Bij het Varenpad, aan de rechterkant heeft de achtkante molen van Ommoord gestaan. Even verder, bij de ingang van de kinderboerderij, heeft aan de rechterkant van de ingang de Ommoordse wipmolen gestaan. De oude boezems zijn hier nog te zien.
18. Wanneer u nu verder fietst, passeert u rechts een klein wit huisje. Dit huisje staat op de fundering van de Nessemolen. Hier staan nu een paar nieuwe huizen naast. Op nummer 46 staat een huis op de fundering van de Wollefoppenmolen. Een klein stukje verder kunt u even iets drinken in het café op de hoek van de Vlietkade in Oude Verlaat. Dit huisje staat op de fundering van de Nessemolen. 18. Fundering van de Nessemolen
Ook vindt u hier gemaal Ommoord. Het gemaal heeft een capaciteit van 100 m3 per minuut. Vanaf het gemaal wordt het water via een persleiding naar de Rotte afgevoerd. Hierbij wordt het water 5,70 m omhoog gepompt.
18. Gemaal Ommoord
19. U passeert even verderop het gemaal Ir. J. M. Leemhuis-Stout. Dit gemaal pompt het overtollige water uit de Eendragtspolder op de Rotte. Het overbrugt een hoogte van 5,5 meter. Aan uw linkerkant passeert u zomerhuisjes die buitendijks staan. Dit is ‘De bonk’. Op nummer 4 heeft de oude 2e Swanlasche Molen gestaan. 19. Gemaal Ir. J.M. Leemhuis-Stout
U passeert de Pekhuisbrug nr. 7 op de kaart weer. Waar de Rottedijk een scherpe bocht maakt heeft de nieuwe Swablasche Molen gestaan. Aan het eind van dit rechte stuk komt u bij de parkeerplaats bij de jachthaven. U gaat door het hek naar de jachthaven. Links van dit pad aan de Rotte staat een huis met een rood pannendak. Dit huis staat op de fundering van de Zuidelijke Bovenmolen van de Eendragtspolder.
20. U steekt lopend het sluisje over en voor u staat de Eendrachtsmolen. Deze molen was een gezamenlijke molen voor de Tweemans- en Eendragtspolder. Tussen deze molen en het restaurant De Roerkomp, hebben nog twee molens gestaan, de Oosterlijke Bovenmolen van de Eendragtspolder en de 5e Gemene Molen. U vervolgt het fietspad en krijg na enige tijd de Molenviergang weer in zicht. Geniet u afsluitend van deze unieke plek. De finish is bij molen 3, 2 en 1. 20. Eendrachtsmolen
21.
Fietsroute langs de Rotte
Eetcafé de Roerdomp
21. Eetcafe de Roerdomp
22. Molen nr. 3 is de tweede middenmolen van de gang. Deze maalt het water naar de bovenmolen waar u gestart bent. Eigenlijk is het de tweede molen op deze plaats. De eerste molen uit 1729 brandde in 1792 door bliksem af, waarna de huidige molen is gesticht. 22. Molen nr. 3
Hier is het einde van uw fietstocht, maar kijkt u gerust nog even rond. Wij hopen dat u genoten heeft.
Colofon redactie ontwerp
Vereniging Molenvrienden Rottemerengebied Manon Jamin
Met dank aan Johan Ottevanger voor het leveren van de foto’s en de teksten. Molenmuseum ’t Molenverleden, Tweemanspolder 15 te Zevenhuizen.
© 2012
Fietsroute
1
langs de Rotte
22 2
Fietsroute (16, 23 of 30 km)
Start
Start bij de Bovenmolen nr.4 Molenaar: J. Ottevanger
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.
Gemaal Ir. J. J. de Graeff Restant bovenmolen nr. 3 Het Bleiswijkse Verlaat Restaurant Meerenbos De Drie Pilonen Molen C-1 De Pekhuisbrug Gemaal De Kooi Oude zomerhuis van de bovenmolen van de D gang De Rottebanbrug en Restaurant de ‘Lindehoeve’ Bovenmolen van de F gang Terbregse Rechter Rottekade Korenmolen ‘De Vier Winden’ Het Bergse Verlaat De Prinsenmolen Ophaalbrug en hoge brug Irenebrug Terbregge De Nessemolen Gemaal Ir. J. M. Leemhuis-Stout De Eendrachtsmolen Eetcafé de Roerdomp Molen nr. 3, 2 en 1 (molenviergang)
3 4
21 5 20 6
7 8 9
Finish bij Eetcafé de Roerdomp 19 10
18
17
15
16
14
13 12
11
Finish
