Feedback en beoordeling bij productieve vaardigheden
Fros van der Maden
Over Fros
Docent Nederlands Docent NT2
Noorderpoort Volksuniversiteit RUG Internationale School/ Maartenscollege
Educatief auteur
Noordhoff: - Nieuw Nederlands - NU Nederlands Van Dorp Educatief: - Nederlands nu! - Ik leer je Nederlands! Edutekst - Op Schrift - In Gesprek - Lees mee NT2
• Receptieve taalvaardigheid = het vermogen om uit de woorden van iemand anders diens ideeën te reconstrueren • Productieve taalvaardigheid = het vermogen om je eigen ideeën onder woorden te brengen, zodat anderen die begrijpen
ABCD-model (Neuner) - A: aanbod en uitleg nieuwe woorden en formuleringen: oefeningen ter ondersteuning en controle van begrip - B: inslijpen mbv oefeningen in verschillende contexten - C: gestuurde productie: oefeningen waarbij een groot deel van de inhoud en vorm vooraf wordt gegeven - D: vrije productie: oefeningen ter voorbereiding op de praktijk
Gouden regel bij onderwijs in productieve vaardigheden:
en nog zo’n wijsheid …
Spreek- en gespreksvaardigheid in de klas
Verschillen tussen spreken en schrijven Gesproken taal
Geschreven taal
1 geluid
1 beeld
2 tijdelijk
2 ruimtelijk
3 luisteraar aanwezig
3 lezer afwezig
Bron: Van Veen (1996) in Handboek NT2
Vier algemene criteria Algemene criteria feedback en beoordeling spreekvaardigheid 1 Doel
Wordt het doel behaald? (bv. afspraak maken, informatie vragen)
2 Verstaanbaarheid Is de spreker goed te verstaan? (bv. uitspraak, tempo, volume) 3 Begrijpelijkheid
Is de spreker goed te begrijpen? (bv. woordkeus, zinsbouw)
4 Interactie
Is er contact met het publiek? (bv. aankijken, houding, reageren)
Leerlingen als klankbord van elkaar en zichzelf • feedback tijdens de B- en C-fase: inslijpen en gestuurde productie • peer- en self-assessment tijdens de D-fase • eigen resultaten bijhouden • Laat leerlingen zichzelf en elkaar beoordelen en geef vervolgens jouw oordeel > vergelijk (zelfbeeld, eerlijkheid jegens elkaar stimuleren)
Feedback door docent • feedback tijdens groepswerk (rondlopen) • feedback tijdens presentaties van opdrachten - recasting: impliciete verbetering door gecorrigeerde zin uit te spreken - prompting: expliciete verbetering - non-verbale feedback (gebaren)
Beoordeling door docent • !jdens assessment aan de hand van expliciete criteria en normering • toetsen (gebruik expliciete beoordelingsmodellen en geef deze mee aan de leerling, zodat hij/zij weet wat nog niet goed is > herkansing) • Taaldorp (met assisten!e van na#ve speakers)
SamenvaBend: • Maak steeds de cyclus (A, B, C, D) helemaal af en besteed aan elke fase voldoende !jd en aandacht. • Werk al!jd met expliciete criteria die je afleidt uit je stof. • Bouw voldoende momenten in voor feedback en beoordeling. • Geef je leerlingen verantwoordelijkheid / een duidelijke rol in de les.
Voorbeeld leercyclus spreekvaardigheid: antwoorden geven • - - • - - - -
In Gesprek leerlingenboek p.21 - 26: les en assessment p.147 - 148: toetsresultaten In Gesprek docentenmateriaal p.16-19: lesbeschrijving P.67: kopieerblad P.84-87: bloktoets P.127: Taaldorp: taak 1
Schrijfvaardigheid in de klas
Schrijven leer je op een andere manier dan spreken • het belang van eigen tempo • rus!ge werkomgeving • verantwoordelijkheid voor je eigen leerproces maar net als bij spreken: • cyclische opbouw lessen • voldoende (individuele) feedback en regelma!ge beoordeling
Criteria • Descriptoren: zie Raamwerk NT2/CEFR > tekstsoort bepaalt aan welke formele en inhoudelijke kenmerken de tekst moet voldoen. • Let niet alleen op vorm (leesbaarheid, structuur, gramma!ca, spelling, vormkenmerken tekstsoort), maar ook al!jd op inhoud (begrijpelijkheid, samenhang en doeltreffendheid)
Dit doet de leerling zelf • gestuurde opdrachten (A, B en C) nakijken mbv antwoormodel • hulp vragen aan docent als dat nodig is • docent om correc!e vrije opdrachten vragen als een blok klaar is • aan de hand van correc!esymbolen eigen werk corrigeren • zel]oets maken in het boek
Dit doet de docent • desgevraagd uitleg en hulp bieden • vrije opdrachten nakijken met correc!esymbolen • feedback en feedforward geven in leerlingenboek aan het eind van een blok • toetsen nakijken aan de hand van antwoordmodellen (criteria), eventueel bistoets aanbieden
Voorbeeld leercyclus schrijfvaardigheid: beterschap wensen • - - • - - -
Op SchriC leerlingenboek P.49-56: les + p.184: antwoorden P.57-58: zel]oets Op SchriC docentenhandleiding P.7: correc!emodel vrije opdrachten P.25-26: beoordelingsmodel toets blok 2 P.39-40: bistoets blok 2
Opdracht: formuleer in groepjes vijf criteria bij leercyclus over telefoneren
www.frosvandermaden.nl