Fase 1.3. Lichamelijke en psychische effecten van kortcyclische arbeid op de mens
1
Doel
Doel van dit instrument is inzicht bieden in de prevalentie (mate van voorkomen) en de effecten van kortcylische arbeid. Dit laat toe een duidelijke definiëring van de context te maken, waarbinnen verder wordt gewerkt in deze intrumentenbox.
2
Methodiek
Onderstaande data zijn het resultaat van analyses van het FLOW-‐team op data, afkomstig van de Europese enquête naar de arbeidsomstandigheden (European Working Conditions Survey -‐ EWCS). Dit survey-‐onderzoek is in 1990 van start gegaan en geeft sindsdien een beeld van de arbeidsomstandigheden in Europa met als doel:
–
de arbeidsomstandigheden van zowel werknemers als zelfstandig onder- nemers in heel Europa op een vergelijkbare basis te beoordelen en te kwantifi ceren;
– verbanden tussen verschillende aspecten van arbeidsomstandigheden te analyseren;
– risicogroepen en punten van zorg, maar ook van gebieden waarop vooruitgang wordt geboekt, te identificeren;
– trends te volgen en daartoe homogene indicatoren te leveren;
– een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van Europees beleid. De vragenlijst van de enquête is sinds de eerste editie aanzienlijk in omvang toe-‐ genomen, omdat men een breed beeld wilde krijgen van de alledaagse werkelijk-‐ heid van mannen en vrouwen op het werk. Gender mainstreaming is een belang-‐ rijk aandachtspunt geweest in recente herzieningen van de vragenlijst. Onderwerpen die aan de orde komen in de huidige enquête zijn onder meer de contractuele afspraken met werknemers, de werktijden, de werkorganisatie, op-‐ leidingsmogelijkheden, fysieke en psychosociale risicofactoren, gezondheid en veiligheid op het werk, de balans werk-‐privéleven, werknemersparticipatie, het inkomen uit arbeid,
de gezondheid van werknemers én voor ons project zeer belangrijk de mate van kortcycliciteit van jobs. In elke enquêteronde is een aselecte steekproef van werkenden (werknemers en zelfstandig ondernemers) persoonlijk geïnterviewd. Met de uitbreidingen van de EU is het geografische gebied waarin de enquête wordt afgenomen, ook uitgebreid. In de eerste EWCS in 1990 werden werknemers in EC12 bevraagd. In de laatste, vijfde ronde van de EWCS in 2010, werden bijna 44 000 werknemers geïnterviewd in 34 landen – EU-‐27, Noorwegen, Kroatië, de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, Turkije, Albanië, Montenegro en Kosovo. Hierdoor is deze golf de meest uitgebreide tot dusver in termen van geografische spreiding. In het jaar 2010 was de steekproefgrootte in de meeste landen 1 000. Uitzonderingen waren Duitsland en Turkije (waar 2 000 respondenten werden bevraagd) en Italië, Polen en het Verenigd Koninkrijk (met een steekproefomvang van 1 500 respondenten). Bovendien besloot men in drie landen om grotere nationale steekproeven te financieren, waardoor de steekproefomvang 4 000 bedraagt in België, 3 000 in Frankrijk en 1 400 in Slovenië. De verhoging van het aantal ondervraagden heeft geleid tot een meer volledige dekking van sectoren en beroepen. De betrouwbaarheidsintervallen worden hierdoor kleiner en betrouwbaarheid van de resultaten groter. De data worden aangereikt vanuit een viertal hoeken: 1. 2. 3. 4.
Was de verhouding van kortcyclische arbeid binnen het totaal in een Europese context? Wat is de evolutie? Wat is het profiel van de medewerkers die kortcyclische arbeid beoefenen? Wat zijn de voornaamste gevolgen van kortcyclische arbeid?
3
Instrument
Wat zijn de gevolgen van kortcyclische arbeid op de gezondheid? Voor de volgende analyses inzake significantie werd steeds de Kruskal Wallis test gebruikt. Do you think your health or safety is at risk because of your work? Er is een statistisch significant verschil (p<0,0001) tussen werkenden die kortcyclische arbeid van minder dan 10 minuten verrichten en werknemers die geen kortcyclische arbeid verrichten. Het verschil toont dat werkenden met met kortcyclische arbeid van minder dan 10 minuten meer JA antwoorden op deze vraag
EU15
EU27
België
Nederland
Kortcyc
28,9
31,3
26,3
19
Niet-‐kortcyc
18,9
23,1
17,65
13
Spierpijn Significant verschillend. Werknemers met kortcyclische arbeid zeggen gemiddeld dat ze meer spierpijn ondervonden in de laatste 12 maanden
eu15
eu27
België
Nederland
Ja
49,8
50,14
41,08
47,6
Nee
40,75
40,7
38,79
39,9
Slaapproblemen Significant verschillend. Werknemers met kortcyclische arbeid zeggen gemiddeld dat ze meer slaapproblemen ondervonden in de laatste 12 maanden
eu15
Eu27
België
Nederland
Ja
22,49
22,57
21,92
27,72
Nee
19,76
19
19,74
15,15
Pesten significant verschil. Werknemers met kortcyclische arbeid zeggen gemiddeld dat ze meer gepest werden in de laatste 12 maanden
eu15
eu27
België
Nederland
Ja
7,26
6,24
10,95
10,16
Nee
2,77
3,98
7,46
6,22
Werken tot 60 jaar Significant verschil. Werknemers met kortcyclische arbeid zeggen gemiddeld dat ze niet kunnen werken tot hun 60 jaar.
eu15
eu27
België
Nederland
Ja
23,31
21,64
23,46
26,01
Nee
35,38
35,89
32,09
47,36