Expertmeeting sociaal leren Presentatiemap Donderdag 12 oktober 2006 10.00 tot 16.00 uur
Praktijkcentrum Aver Heino Lemelerveldseweg 32 8141 PV Heino 0572-391264
Voorwoord In de provincie Overijssel is het programma ‘Leren voor duurzame ontwikkeling’ in 2005 van start gegaan. Het programma heeft tot doel mensen in hun eigen omgeving en met elkaar te laten leren hoe zij duurzame ontwikkeling kunnen toepassen. In Overijssel geven wij op dit moment vanuit ‘Leren voor duurzame ontwikkeling’ aan veertien projecten subsidie. Dit zijn projecten die mensen in staat stellen om met elkaar op het gebied van duurzame ontwikkeling meer kennis op te doen (weten), zodat zij in staat zijn een betere afweging te maken (kunnen), waarmee zij een voorkeur ontwikkelen voor die afweging boven een andere (willen) en het lef hebben om die afweging in de praktijk te brengen (durven). In deze presentatiemap hebben wij twaalf projecten gebundeld. In de beschrijvingen staan de sociale leermethoden centraal. U kunt lezen welke methoden voor het ‘leren en doen’ uitgeprobeerd zijn, hoe deze ingezet worden en wanneer ze toepasbaar zijn. Tijdens de ‘Expertmeeting Sociaal leren’ op 12 oktober zullen tien projecten hun sociale leermethode presenteren. Met behulp van de beschrijvingen kunt u uw keuze maken, welke projecten u dan wilt gaan zien. Het is belangrijk, dat we leren van elkaars ervaringen. Tijdens de expertmeeting maken we daarom met elkaar een balans op van de ervaringen met sociale leermethoden. Daarbij is uw inbreng van kennis en ervaring van groot belang. We beogen deze dag daarover van en met elkaar te leren. U kunt bijvoorbeeld die dag benaderd worden door een team van interviewers die u kort een paar vragen willen stellen. Van de dag wordt een film gemaakt en een website www.sociaalleren.nl ingericht. Daarmee stellen we de leerervaringen voor een breed publiek beschikbaar. Ten slotte hoop ik ook dat u op 12 oktober geïnspireerd raakt om nog meer mooie sociale leerprojecten te organiseren en uit te voeren. De provincie Overijssel draagt aan deze projecten graag een steentje bij. drs.T.W. Rietkerk, Gedeputeerde voor Ruimte en Milieu in de provincie Overijssel
Projecttitel:
Kies de Toekomst; jongeren als ambassadeur voor een duurzaam Overijssel.
Partners
Codename Future & COS Overijssel
Contactpersoon Gerrit Vledder, Codename Future, Tel. 070 302 47 70 Doel
Jongeren verdiepen zich in het klimaatvraagstuk, bedenken actieplannen en gaan met ouders en politici in debat.
Leermethode
In het project “Kies de toekomst, jongeren als ambassadeurs voor een duurzaam Overijssel” werken COS Overijssel en Codename Future samen. De krachten van een provinciaal netwerk en een moderne landelijke onderwijsmethode zijn gebundeld. Met het project verdiepen leerlingen van scholen voor voortgezet onderwijs zich in het klimaatvraagstuk en bedenken actieplannen om de situatie te verbeteren. Daarbij krijgen ze via een digitale hangplek “Nat of Watt” (zie www.digitalehangplek.nl/Overijssel) informatie aangereikt van Overijsselse organisaties, bedrijven en overheden. Met Kies de Toekomst activeren COS en Codename jongeren om in Overijssel het politieke debat over klimaat te stimuleren. Dat past in modern onderwijs, waar ‘leren van je leefomgeving’ een belangrijke rol speelt. En het past bij duurzame ontwikkeling, waar burgerschap en participatie integraal onderdeel van zijn. Jongeren kunnen veel tot stand brengen als ze op de goede manier worden benaderd. En op de goede plaats: hun school. Op school zitten ze namelijk allemaal en op school kun je concurreren met “saaie” lessen. In hun vrije tijd zijn jongeren van 12 tot 18 voornamelijk met zichzelf bezig, zoals dat hoort in de puberteit. In Kies de toekomst zijn jongeren ambassadeurs voor duurzame ontwikkeling. En het zijn goede ambassadeurs. Ouders hebben een boodschap aan jongeren, lokale politici willen graag eens in gesprek met deze moeilijk bereikbare “doelgroep” en lokale media laten jongeren graag aan het woord. Een boodschap van jongeren valt dus al snel in goede aarde. Vanuit het project gaan de leerlingen via een oudermodule in gesprek met hun ouders over klimaat en wel of niet stemmen. Onder leiding van het COS gaan ze in debat met politici. En als Young Reporter sturen ze een persbericht naar de regionale kranten om die te attenderen op het debat.
Presentatie expertmeeting 12 oktober COS Overijssel en Codename Future geven aan de hand van een beeldende presentatie inzicht in hoe er is gewerkt. Van het werken aan digitale dossiers tot en met het debat in de aula van de school. Daarna gaan we graag met u in gesprek over de waarde van het project uit onderwijskundig oogpunt, maar meer nog als bijdrage aan het debat over duurzaam Overijssel.
Projecttitel: Biologisch Beleven in praktijkcentrum Aver Heino
Partners
Praktijkcentrum Aver Heino; deel uitmakend van de Animal Sciences Group van Wageningen UR, gemeente Raalte en de stichting Stimuland.
Contactpersoon Ans Niens, het Koeienhotel van Praktijkcentrum Aver Heino, tel. 06 13 25 55 60 www.hetkoeienhotel.nl
Doel
Aver Heino laat consumenten beleven wat biologische melkveehouderij is, zodat zij in het dagelijks leven vaker en bewuster kiezen voor duurzame biologische producten.
Leermethode Consumenten worden op laagdrempelige wijze uitgenodigd binnen te komen en kennis te maken met de melkrundveehouderij in bedrijf. Zij worden rondgeleid en zien, voelen, proeven en beleven alle facetten (cyclus) van het biologische productieproces. Bijvoorbeeld de geboorte, opfok, dierverzorging, voeding, melken, slapen, weiden etc. Daarnaast is er aandacht voor : • Praktijkonderzoek ten dienste van boeren en (biologische) innovaties • Biologische melkrundveehouderij als bijdrage aan duurzame ontwikkeling • Zorg voor relatie natuur, landschap en diergezondheid • Activiteiten in relatie tot een vitaal platteland
Als doelgroepen worden beschouwd, passanten en toeristen, groepen zoals verenigingen en bedrijven zowel uit de stad als van het platteland. Kinderen vormen een speciale doelgroep. Aver Heino sluit contracten af met basisscholen waarbij kinderen gedurende die schoolperiode minimaal 3 maal de proefboerderij bezoeken en een programma doorlopen. Voor de kleinsten is dat nog vooral spelen, voor de hoogste groepen wordt het accent steeds meer naar het kenniselement verschoven. Door meerdere malen in verschillende levensfasen met de biologische melkrundveehouderij in aanraking te komen kan de opgedane kennis beklijven en leiden tot meer duurzaam gedrag. Deze aanpak is uniek in Nederland.
Presentatie expertmeeting 12 oktober Omdat we deze dag te gast zijn op het Praktijkcentrum Aver Heino kunt u het woord ‘presentatie’ in dit geval letterlijk opvatten. U krijgt een drie kwartier durende excursie op de boerderij zoals ook jonge kinderen die ondergaan. Uiteraard wordt het taalgebruik wat aangepast maar het belevingsaspect zal hetzelfde zijn. Het wordt derhalve een levendige kennismaking met deze sociale leermethode!
Projecttitel: Duurzaam tevreden opdrachtgeverschap
Partners
Gemeente Hengelo, gemeente Zwolle
Contactpersoon Mw. W. Hendriksen, gemeente Hengelo, tel. 074 255 06 00 Doel
Het organiseren van de communicatie over de meerwaarde van duurzaam gebouwde woningen voor toekomstige bewoners
Leermethode Tijdens het project wordt gekeken naar de ervaring en beleving van mensen die al in een duurzaam gebouwd huis wonen. Wat ervaren deze bewoners als pluspunt, wat zijn de problemen waar men tegen aan loopt en de aangrijpingspunten voor verbetering? Het gaat er niet om duurzaam bouwen en wonen als verkoopargument te gebruiken maar juist de koppeling te maken met de ervaring en beleving van bewoners. Het eindproduct is een communicatieplan waarin staat hoe DuBO- wonen met particuliere opdrachtgevers kan worden aangepakt vanaf het eerste idee van de woonconsument tot en met het beheer en onderhoud van de woning. De resultaten worden gebruikt bij de nieuwbouwlocatie Dalmeden. Voorbereiding
De eerste fase bestaat uit de uitwerking en het vaststellen van de projectopzet en literatuurstudie. De resultaten van de literatuurstudie worden verwerkt in een protocol om de gesprekken met bewoners, architecten en andere partijen uit te voeren. Inventarisatie
De tweede fase bestaat uit het opstellen en uitvoeren van interviews met particuliere opdrachtgevers. De verzamelde gegevens worden geordend met als doel vragen en informatie te hebben voor de gesprekken met verschillende actoren en andere partijen zoals afdelingshoofd Natuur en Milieucommunicatie, regionaal dubo-consulent, particuliere opdrachtgevers, architecten en projectleiders. Analyse
In de derde fase van het project worden de verzamelde gegevens uit de gesprekken geanalyseerd en verwerkt tot een conclusie. De gegevens worden verwerkt in een algemeen communicatie (stappen) plan en een specifiek communicatieplan voor nieuwbouwlocaties in Hengelo. Toepassing
In de laatste fase van het project dient het communicatieplan als instrument gebruikt te worden voor de ontwikkeling en realisatie van de nieuwbouwlocatie Dalmeden.
Presentatie Expertmeeting 12 oktober Het was wel de bedoeling maar door omstandigheden wordt dit project op 12 oktober niet gepresenteerd. Als u belangstelling heeft voor deze sociale leermethode kunt u bellen met bovenstaande contactpersoon of Raymond Frank van de gemeente Hengelo (074-2459638).
Projecttitel: Kijken, Denken & Doen!
Partners
Hogeschool Edith Stein, Onderwijs Centrum Twente, Veldwerk Nederland & Scouting Overijssel
Contactpersoon Marcel Oude Booyink, Hogeschool Edith Stein,
[email protected] Tel. 074-8516141 www.edith.nl
Doel
Pabo-studenten, leerkrachten en leerlingen, ouders betrekken bij duurzame (stedelijke) ontwikkeling door ze actief te laten bijdragen aan een leefbare wijk en ze bewust te maken van de dilemma’s.
Leermethode Leermodule ontwikkeling
Ontwikkelen van een module voor pabo studenten waarin ze kennismaken met duurzame ontwikkeling. Centraal staat de leefbaarheid van de eigen omgeving nu en in de toekomst en de multi-perspectivische invalshoek en kijk er op. Men hanteert de leermethode ‘sociaal constructivisme’ als uitgangspunt. Hierbij ligt de nadruk op het leren met en van anderen en het logisch voortbouwen op wat er al is! Werven basisscholen & studenten
Basisscholen wordt gevraagd om studenten ruimte te bieden voor projectactiviteiten die de leefbaarheid in de wijk verbeteren. Tegelijkertijd is er uitleg in colleges en voorlichting voor studenten die geïnteresseerd zijn in deze ‘duurzame’ stages. Zij worden begeleid en in de praktijk ondersteund door de externe partners Veldwerk Nederland en Scouting Overijssel. Stageopdracht/ planvorming
Studenten onderzoeken met basisschoolleerlingen de leefbaarheid in de wijk en maken samen plannen om die te verbeteren. Deze plannen kunnen variëren van afval ruimen en veiligheid creëren tot het geven van een bijbehorend optreden in een bejaardenhuis. Stageopdracht/ uitvoering
De plannen worden door de leerlingen ook echt uitgevoerd. De resultaten worden gepresenteerd aan ouders en buurtbewoners door bijvoorbeeld een tentoonstelling en/of folder zodat de bewustwording van en betrokkenheid bij leefbaarheid in de wijk vergroot wordt. De studenten maken ook een draaiboek zodat het project in de toekomst zelfstandig door de school kan worden uitgevoerd (borging).
Presentatie expertmeeting 12 oktober • • •
• •
2 sessies van 45 minuten. Student(en), Partners Veldwerk Nederland en Scouting Overijssel en pabo aanwezig. Inhoud: Bijzondere inleiding. Simulatie van de aanpak waarbij leerlingen door verschillende ‘brillen’ naar hetzelfde probleem kijken. Voorbeeld van basisschool de Heemde. Overzichts- poster Overzicht voor de bezoekers
Projecttitel: Groene Gezondheid
Partners
Stichting Huize Aarde, Saxion Hogescholen, Astma Fonds, Groene gezondheid, University of Twente
Contactpersoon Alfons Uijtewaal, Stichting Huize Aarde, Tel. 053 436 24 56. Doel
Het opzetten van samenwerking voor het voorkomen van de lozing van medicijnresten in bodem en water.
Leermethode In het project Groene Gezondheid wordt door alle betrokkenen regionaal samengewerkt aan de oplossing van het vraagstuk rond de vervuiling van bodem en water met humane en veterinaire medicijnen. Iedereen draagt bij aan de oorzaak van dit probleem en kan dus bijdragen aan de oplossing. Studenten uit verschillende vakgebieden bestuderen de individuele, sociale en ecologische aspecten van dit complexe vraagstuk: wat zijn de gevolgen voor de maatschappij en de ecosystemen ‘bodem’ en ‘water’ op de korte en lange termijn, dichtbij en veraf, kleine en grote schaal, wanneer voortdurend medicijnrestanten via riool en gier worden aangevoerd? De studenten doen praktische aanbevelingen met lokale oplossingen voor dit mondiale vraagstuk. Instellingen en organisaties, als gemeenten, waterschappen, farmaceuten, veeteeltsector, ziekenhuizen etc. participeren in het opstellen van onderzoeksvragen en de begeleiding van studenten. Zo wordt op een democratische manier gewerkt aan een breed te dragen beleid voor de neutralisering van de gevolgen van medicijnvervuiling op volksgezondheid en milieu. Sociale leerfasen
In de zoektocht naar een oplossing zijn verschillende sociale leerfasen te onderscheiden: 1. erkenning van het belang van het vraagstuk “medicijnen in het milieu”; 2. acceptatie van het persoonlijke/ institutionele belang, verantwoordelijkheid en rol; 3. erkenning van de noodzaak van een brede instituut- en vakgebiedoverstijgende aanpak: intensieve communicatie tussen belanghebbenden (producenten, distributeurs, consumenten, en afvalverwerkers) en uitwisseling van kennis en ervaring; 4. erkenning bij onderzoekers, docenten, studenten dat met andere vakgebieden samengewerkt moet worden, omdat ieder slechts een deeloplossing overziet; 5. opstellen van een gemeenschappelijke agenda, die aansluiting vindt bij de institutionele, lokale, regionale, landelijke, Europese en mondiale agenda’s.
Presentatie expertmeeting 12 oktober Wij lokken leergesprekken uit met bezoekers van de workshop. Bezoekers kunnen hun rol als (medicijn)consument vertolken, maar ook die van student, onderzoeker, farmaceut of patiënt. We nemen het lopende regionale onderzoek rond astma en jongeren als voorbeeld want astmatici gebruiken, net als andere chronisch zieken, vele soorten medicijnen gedurende lange tijd. We laten ook zien hoe (a) studenten van de Universiteit Twente en de Saxion Hogescholen samenwerken, wat (b) de rol is van instituties (astmapatiënten-organisaties, GGD en middelbare scholen) en hoe (c) verschillende agenda’s op elkaar afgestemd moeten worden.
Projecttitel: Keek op de Beek
Partners
Waterschap Regge en Dinkel, ProjectAtelier.119
Contactpersoon Jan Brinkman, Waterschap Regge en Dinkel, Tel. 0546-832525 www.deurningerbeek.nl
Doel
1. Het ontwikkelen van een informeel planontwerp voor de vormgeving & aanpassing van de Deurningerbeek in Deurningen waarin de ideeën en wensen van burgers zijn verwerkt en dat daarom kan rekenen op een breed draagvlak. 2. Kennismanagement binnen het waterschap.
Leermethode 1. Voorbereiding
In de voorbereidingsfase wordt een programma van eisen gemaakt waarin bijvoorbeeld aandacht is voor de ecologische hoofdstructuur en de hoeveelheid waterdoorvoer. Er vindt een stakeholderonderzoek plaats van partijen die belangen hebben bij de Deurningerbeek. 2. Inloopavond en startbijeenkomst
Tijdens de inloopavond zijn alle Deurningers uitgenodigd. Zij krijgen algemene informatie over de projectaanpak en de manier waarop zij daarbij worden betrokken. Zij kunnen zich opgeven om deel te nemen aan ontwerpateliers waar op creatieve wijze ideeën worden ontwikkeld voor de vormgeving van de beek. De 10 geselecteerde stakeholdergroepen zijn vervolgens tijdens een startbijeenkomst voorgelicht over het programma van eisen en de werkwijze in de ateliers. 3. OntwerpAteliers
5 bewonersgroepen hebben hun ideale beek ingetekend en gekleurd op kadastrale kaarten. Voorts zijn er onder andere een veldatelier, jongerenatelier, verhalenatelier en een wandelroute-atelier georganiseerd. Allemaal met het doel om de bekendheid en de beleving rondom het participatietraject en de beek te vergroten en ideeën te genereren voor de vormgeving. De ideeën zijn beeldend gemaakt door bestaande foto’s te manipuleren tot een toekomstbeeld. Vertegenwoordigers van alle 10 de ateliers hebben in een workshop op basis van dit fotomateriaal in consensus definitieve keuzes gemaakt. 4. Keukentafelgesprekken
Op basis van het totaalbeeld zijn er met individuele bewoners gesprekken gevoerd over definitieve aanpassing van de beek, beplanting, schuttingen, het plaatsen van vlonders, een meander in hun tuin etc. De resultaten worden verwerkt in het definitieve planontwerp dat vervolgens de formele inspraakprocedure doorloopt.
Presentatie expertmeeting 12 oktober Het waterschap Regge en Dinkel organiseert een inloopbijeenkomst waarin u kennis kunt maken met de stappen die in dit participatieproject zijn gezet. Men vertelt u graag over het innovatieve karakter van het leerproces en het belang van een stakeholdersaanpak. U krijgt bovendien een aantal instrumenten (hulpmiddelen) te zien die tijdens de uitvoering zijn ontwikkeld. Daaronder zijn de gemanipuleerde fotoreportage, boekjes over dwarsprofielen, hekwerken en beplantingen alsmede de voor de in- en externe communicatie ontwikkelde website: www.deurningerbeek.nl. U kunt persoonlijk met de projectuitvoerders in gesprek.
Projecttitel: Ontwikkeling Kuierroute
Partners
Het Oversticht en de Overijsselse Vereniging van Kleine Kernen (OVKK)
Contactpersoon Niels Tienstra. Het Oversticht. Tel. 038 421 32 57. Doel
Ontwikkeling van cultuurhistorische wandelroutes op initiatief van dorpsbewoners.
Leermethode Een kuierroute is een eendaagse cultuurhistorische wandelroute, met een lengte van ongeveer 20 kilometer. Een route voert langs en door Overijsselse (plattelands)kernen, over de openbare weg, maar ook langs schouwpaden en over particulier terrein, zoals weilanden. Inmiddels zijn er 41 kuierroutes verspreid over de gehele provincie. Er is sprake van een unieke samenwerking tussen dorpsbewoners, lokale overheden, de OVKK en Het Oversticht.
Presentatie expertmeeting 12 oktober U bent op deze dag een van de deelnemers aan het maken van een kuierroute. Hierbij leert u alles over het bijzondere proces waarmee kuierroutes totstandkomen. Tijd om achterover te leunen krijgt u niet; u moet aan de slag. Kuierroutes maken we samen. En, na de gedane arbeid zal het u goed toeven zijn…
Projecttitel: Kulturhus
Partners
Projectbureau Kulturhus, diverse gemeenten en maatschappelijke organisaties. www.kulturhus.nl
Contactpersoon Corrie Folkersma, Projectbureau Kulturhus, Tel. 0548 63 44 14 Doel
Multifunctioneel gebouw door samenwerking tot stand gekomen
Leermethode Een Kulturhus is een combinatie van diverse voorzieningen onder 1 of meerdere daken. Het kan gaan om de VVV, post, bibliotheek, speelzaal, ontmoetingsplek, locale radio, etc. Alle voorzieningen vallen onder een (beheers)management. Bij de totstandkoming staan de wensen van de bewoners en de functie van het kulturhus centraal. De gezamenlijke afspraken en programmering maken het concept uniek. Het samenwerkingsproces wordt vormgegeven aan de hand van de metafoor van Dante’s Goddelijke Comedie. Dat ziet er (vereenvoudigd) zo uit:
Donkere bos = maatschappelijke ontwikkelingen
Er is tegenwoordig weer meer behoefte aan ontmoeting. Uit zorg voor elkaar en uit behoefte deel te nemen aan activiteiten. De gemeente wil graag goed geïnformeerde burgers en zoekt naar ‘loketten’ om informatie door te geven. Zonbeschenen heuvel = Kulturhusconcept
Het concept steunt op drie pijlers: meerdere voorzieningen onder een dak, een gezamenlijke aansturing en een gezamenlijk programma. Wilde beesten = overwinnen van eigen angsten
Wilde beesten in het donkere bos zijn metaforen voor het proces. Alleen door elkaar te leren kennen, te vertrouwen, te overleggen, goede afspraken te maken en (soms) de regelgeving aan te passen ben je samen in staat een kulturhus te realiseren. Het pad = experimenterend leren
Er is lef voor nodig om van gebaande paden af te wijken. Gewoon beginnen en experimenteren en niet alles van te voren willen voorspellen en vastleggen. Vergilius = de coach/ begeleider
Een goede coach is belangrijk. Een enthousiast en creatief persoon die het voortouw blijft nemen en de participanten voordurend de mooie droom blijft spiegelen.
Presentatie expertmeeting 12 oktober Corrie Folkersma geeft u deskundige uitleg met powerpointpresentatie over het kulturhusconcept. Zij heeft in Overijssel aan de wieg gestaan van de vele Kulturhusen. In een inspirerende workshop kunt u vervolgens zelf ervaren hoe het proces van elkaar leren kennen en vertrouwen in de praktijk werkt. Vanuit de verschillende rollen (bibliotheek, huisarts, speelzaal etc) wordt er gediscussieerd over de mate van samenwerking tussen de kulturhuspartners. Duidelijk wordt of u in uw rol een voordeurdeler, projectendeler, huisstijldeler of visiedeler bent!
Projecttitel: Lokale Boer Consument verbanden
Partners
Stichting Green Valley en CLM Onderzoek en Advies BV.
Contactpersoon Dhr. G. Verschuur, CLM Onderzoek en Advies BV, Tel. 0345 51 85 33 Leermethode Een LBC verband is een vrijwillig lokaal samenwerkingsverband tussen één of enkele producenten en een groep consumenten. Zij zijn gelijkwaardige deelnemers die allemaal hun eigen kwaliteiten inbrengen. De wijze waarop men participeert verschilt en wordt gemotiveerd door de wens gezamenlijke doelen te bereiken. Iedereen draagt verantwoordelijkheid voor het verband en heeft medebeslissingsrecht. Tenslotte is een LBC verband dynamisch; het kan op eigen kracht problemen oplossen, zich aanpassen aan veranderingen en nieuwe initiatieven voortbrengen. Inventariseren vormen burgerparticipatie
Tijdens de eerste projectactiviteit zijn een groot aantal initiatieven ontwikkeld om de bestaande kennis en ervaring met burgerparticipatie te inventariseren. Bijvoorbeeld: • 14 bedrijfsbezoeken en interviews; • Schrijven scientific paper over duurzaam consumeren; • Initiatief om een voorbeeldenboek ‘burgerparticipatie in de landbouw’ te maken. Begeleiden van 10 LBC verbanden
Er zijn gesprekken gevoerd met een groot aantal agrariërs over de motieven, doelen en mogelijkheden van het project waaraan zij deelnemen. Op grond hiervan kunnen zij zelf nieuwe initiatieven ontwikkelen. Het organiseren van drie cursussen
Er wordt een cursus ontwikkeld van vier dagdelen waarin de agrariërs opgeleid worden tot LBC verband. De 10 projectdeelnemers testen de cursus uit. Het is de bedoeling dat de leerstof tussentijds in praktijk wordt gebracht. Om de cursus te kunnen continueren wordt getracht deze te koppelen aan een AOC opleiding. Organiseren van maatschappelijke leerprocessen
Hiervoor worden nieuwsbrieven uitgegeven en een website ontwikkeld. Bovendien kan er geprofiteerd worden van aanwezige software voor digitale kennisuitwisseling.
Presentatie expertmeeting 12 oktober Op 12 oktober zal Gerwin Verschuur u op de proefboerderij laten beleven wat een LBC verband inhoudt. Tijdens een inspirerende rondleiding ervaart u met hoofd, handen en hart dat bepaalde plekken uitnodigen tot werken, consumeren of bijvoorbeeld reflectie. Dat proces is kenmerkend voor LBC verbanden waarin partners in een sociale setting met elkaar bepalen hoe hun samenwerking vorm krijgt.
Projecttitel: Gezocht M/V
Partners
Milieucentrum, Duurzaam Oost, MKB Deventer, Mensen in Bedrijf
Contactpersoon Dhr. F. Leenen, MilieuCentrum Deventer, Tel. 0570 65 34 37 Doel
Deelnemende bedrijven stimuleren om duurzamer te ondernemen en basisschoolleerlingen kennis te laten maken met MVO.
Leermethode Instrumenten voor het leren van bedrijven en scholen
Voor bedrijven is een enquête ontwikkeld waarmee een nul- en effectmeting kan worden uitgevoerd over het al dan niet verbeteren van het duurzaam ondernemen in de eigen organisatie. Bedrijven krijgen de mogelijkheid zich in een boekje te presenteren als excursieobject en er is voor hen een handleiding voor het organiseren van het schoolbezoek. Er is een lespakket maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) voor basisschoolleerlingen gemaakt. Kinderen leren op school wat MVO is, waarom dat belangrijk is en wat bedrijven daaraan kunnen doen. Vervolgens zetten leerlingen zelf een fictief maatschappelijk verantwoord bedrijf op (Sjakie en de Chocoladefabriek).
Bedrijfsbezoek
Met die nieuwe kennis als bagage bezoeken leerlingen twee bedrijven. Die bedrijven hebben voor de leerlingen een programma ontwikkeld dat inzichtelijk maakt hoe MVO in de praktijk in hun bedrijf werkt. De leerlingen krijgen de gelegenheid om (kritische) vragen te stellen. Er ontstaat een dialoog tussen leerling en bedrijf die beiden ongetwijfeld aan het denken zet. Reflectie
Leerlingen maken een verslag van de ontmoeting en geven hun mening over het ‘MVO-gehalte’ van het bedrijf. Het bedrijf vult op haar beurt een enquête formulier in dat wordt vergeleken met de 0-meting die zij bij de start van het project hebben gemaakt. Zo wordt gemeten of zij anders zijn gaan denken over MVO in hun bedrijf. Hebben de bezoekende leerlingen hen echt aan het denken gezet? Stimuleringsprijs MVO / publiciteit
Het beste MVO bedrijf krijgt van een leerlingenpanel de Stimuleringsprijs MVO uitgereikt. Van het project is bovendien een DVD gemaakt die goed laat zien hoe de leermethode in de praktijk werkt en wat de partijen zelf van het project vinden.
Presentatie expertmeeting 12 oktober De projectpartners geven u een indruk van de leermethode door delen van de originele promotie DVD te laten zien. Uiteraard kunt u geen echt bedrijf bezoeken maar u krijgt wel een fictieve excursie door middel van beeldmateriaal aangeboden. Vervolgens kunt u in discussie met medewerkers van dat bedrijf over de manier waarop zij MVO in hun bedrijfsvoering hebben geïntegreerd. In een kort reflectiemoment bepalen we de leermomenten van zowel het publiek als het bedrijf.
Projecttitel: PPP Tool
Partners
Ministerie VROM, Cailin Partners
Contactpersoon Mw. Bowine Wijffels, Cailin Partners, tel. 026 848 11 62 Doel
Ontwikkeling van een instrument dat gebruikt kan worden bij het maken van duurzame (beleids) afwegingen
Leermethode De 3 P’s (People, Profit, Planet) worden steeds vaker gebruikt als invalshoek voor duurzame ontwikkeling. Het gaat daarbij om het zoeken naar de juiste balans. Echter, hoe geef je dat praktisch vorm in beleidsprocessen? Het PPP tool is een verrassend eenvoudig spel om de discussie over duurzame ontwikkeling ‘aan te slingeren’. Het spel is gebaseerd op het ‘afwegingskader duurzame ontwikkeling’. Daarbij worden zowel People, Profit als Planet gekoppeld aan respectievelijk ‘hier en nu’ , ‘daar’ en ‘later’. Dat zijn bij elkaar 9 afwegingsmogelijkheden. Het PPP tool geeft vooral zicht op HOE we doorgaans omgaan met het maken van duurzame afwegingen. Het is vooral geschikt om te reflecteren. Het spel kent 5 stappen die onderstaand sterk vereenvoudigd zijn weergegeven. 1. Verzamelen
Formuleer samen een concreet (maatschappelijk) probleem. Geef om de beurt een slinger aan de wijzer van de schijf. De wijzer blijft bij één van de 9 dimensies van duurzame ontwikkeling (taartpunten) staan. Neem deze dimensie als uitgangspunt en beantwoord de volgende vraag: Wat ziet u als oplossing voor het probleem gezien vanuit deze invalshoek? Ga door totdat alle taartpunten aan bod zijn geweest. Zet de oplossingen op een flap. 2/3. Rubriceren naar aard & samenhang
Voor verdere verdieping kunnen de oplossingen worden geclusterd naar aard en samenhang. Een indeling naar aard is bijvoorbeeld: (1) praktische zaken, (2) randvoorwaarden en (3) waarden/normen. Bij de indeling naar samenhang is het belangrijk of de oplossing 1, 2 of 3 aspecten van duurzaamheid bevat. Zet de resultaten van de discussie op een flap. 4. Plussen & minnen
In deze volgende stap gaat u de oplossingen wegen. Welke vindt u valide, welke minder? Hoe denken uw collega’s daar over? U neemt hiervoor de eerste flap en zet achter de oplossing een + (belangrijk), - (niet belangrijk) of een 0 (neutraal). 5. Analyse & advies
Nu alle afwegingen zijn gemaakt en het belang van de aangereikte oplossingen is gewogen, kunt u een gezamenlijke conclusie trekken voor de aanpak van het probleem. U kunt dat bijvoorbeeld gebruiken als basis voor het maken van uw projectplan voor het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling of bij het maken van duurzame keuzes bij de uitvoering van uw project.
Presentatie expertmeeting 12 oktober Bowine wijffels heeft het tool in opdracht van VROM ontwikkeld. Zij verzorgt een korte inleiding en vertelt iets over de achtergrond en het ontstaan van het PPP tool. Ze geeft een toelichting op het spel, de te gebruiken materialen en de rol van de begeleider. Normaal duurt een sessie een dagdeel, dus echt spelen kan niet. Om echter een beeld te krijgen van de mogelijkheden van het instrument wordt kort geoefend in kleine groepen aan de hand van een praktijkcasus. Na afloop is er ruimte voor reflectie.
Projecttite:l VrouwenAteliers voor duurzame plattelandsontwikkeling
Partners
Zij Actief Katholiek Vrouwennetwerk, Agrarische Vrouwen Overijssel & Project Atelier.119. www.agrarischevrouwen-ateliers.nl
Contactpersoon Gerda Vehof, Zij Actief, Tel. 0547 26 12 55 Doel
Het onder de aandacht brengen van de inzichten en meningen van plattelandsvrouwen over duurzame plattelandsontwikkeling bij beleidsmakers van gemeente en provincie door middel van doelgerichte communicatiecampagnes.
Leermethode 1. Definiëring Duurzame plattelandsontwikkeling
Aan agrarische vrouwen wordt de vraag voorgelegd: ”Hoe vind je dat jullie vitale en duurzame platteland er in de toekomst uit moet zien?”. Ze beantwoorden die vraag in drie groepen vanuit (a) de sociaal/ culturele -, (b) de economische - en (c) de ecologische invalshoek. In een plenaire nabespreking geven ze aan welke meningen prioriteit hebben. De resultaten worden vastgelegd in een kort verslag. Hiermee is de vraag beantwoord ‘wat’ het vrouwenteam wil gaan communiceren.
2. Doelgroepbepaling
De vrouwen denken in groepsverband na over de doelgroep(en) die ze willen bereiken. De doelgroepkeuze is gerelateerd aan de boodschap die ze willen overbrengen. Deze stap is in de praktijk vrij gemakkelijk te zetten. Aandachtspunt is dat een keuze voor meerdere doelgroepen ook meerdere campagnes oplevert. Pas op voor teveel werk! 3. Ontwikkelen communicatiecampagne
Om een ‘baanbrekende’ campagne te maken die de volle aandacht krijgt komt het aan op creativiteit. Daarvoor kan de volgende associatietechniek worden gebruikt. Iedere groep krijgt een woord tot haar beschikking (b.v. communicatie, presentatie en reclame). De groepsleden schrijven alle associaties die hen te binnen schieten op een flap. Iedereen mag in deze fase alles zeggen. De resultaten worden plenair toegelicht. Vervolgens verzinnen ze de campagne. Omdat ze vrijuit hebben geassocieerd is de kans groot dat het team met creatieve ideeën komt. 4. Uitvoeren campagne
In deze fase die overigens het langste duurt (ca 5 dagdelen) wordt de campagne gemaakt. In een voorbereidende fase worden de ondersteunende communicatie activiteiten uitgevoerd zoals het maken van de wervingsfolder, persberichten, handtekeningenacties, affiches etc. In ‘de finale’ open je bijvoorbeeld de tentoonstelling voor publiek, vindt discussie met de wethouder plaats, gaat de website in de lucht of organiseer je de excursie en discussie voor beleidsmakers.
Presentatie expertmeeting 12 oktober Helaas zijn de vrouwen van het vrouwenatelier verhinderd voor de bijeenkomst van 12 oktober. U kunt voor vragen contact opnemen met Herman Schotman van projectatelier 119 (055-3605496)
