2015 Sociaal Jaarverslag
2015: Leren naast je werk Roberta Gianfiglio en Patrick van Duijn (locatie Sassenheim) volgen beiden een meerjarige studie naast hun baan. Hierdoor zijn ze beter inzetbaar voor een volgende functie. Pagina
3
Pagina
5
Pagina
7
Inhoud Interviews met: Knut Schwalenberg..................... 2 Judith Trausel, John Piek, Henk-Jan Ningbers & Arie den Hartog.............................. 3
Leren
“Ik leer mijn hele leven al”, zegt John Piek. “Het leven verandert, AkzoNobel verandert en mijn vakgebied, veiligheidskunde, verandert zeker. Je moet wel leren om bij te blijven en aantrekkelijk te blijven. Als je niet leert, sta je stil.”
Veilig werken
“Aandacht voor veiligheid hadden we al lang voordat we uitgeroepen werden tot Veiligste Magazijn van Nederland”, zeggen Henk-Jan Ningbers en Arie den Hartog. “We zijn beloond voor jarenlang hard werken.”
Van werk naar werk
Ank Broeders werd begin 2015 boventallig. “Ik had het zien aankomen. Maar je kunt niet meteen de knop omzetten en actief zoeken naar een andere baan.” Via het Mobiliteitsbureau vond ze een tijdelijke functie als projectleider.
René Scheffers............................ 4 Marcel Thijert, Klaas Boes, Eliane Crins & John Engelen........ 5 Steven Leijenaar.......................... 6 Rob Honsbeek, Manita van Engelenburg, Ank Broeders ........ 7 Jan Rutjes en cijfers over 2015.... 8
2
2015 Sociaal Jaarverslag Investeringen in 2015: 102 miljoen euro (2014: €71 mln) Verwachte investeringen in 2016: 111 miljoen euro (2015: €106 mln)
Aantallen gratificaties/bonussen: 875 Gemiddeld bedrag gratificatie/bonus: 1658,00 euro
Knut Schwalenberg, Voorzitter Directie AkzoNobel Nederland
“We hebben veel van de mensen gevraagd” “Alleen een gezond bedrijf kan het zich veroorloven om sociaal te zijn. Herstructureren doen we omdat het moet, maar we doen het sociaal omdat we dat willen.” Knut Schwalenberg is als general manager van Industrial Chemicals en directeur/ bestuurder van AkzoNobel Nederland op verschillende manieren betrokken bij de activiteiten van de onderneming om de organisatie efficiënter en sterker te maken. “Er is nogal wat gebeurd in 2015 en die aanpassingen waren ook hard nodig voor de toekomst van AkzoNobel. Ik besef dat we veel van de mensen hebben gevraagd.” “In alle businesses en functies is hard gewerkt om de organisatie weerbestendig te maken. Het goede nieuws is dat het tot belangrijke resultaten heeft geleid. AkzoNobel is weer up-to-date. We zijn geen achterblijver meer, maar hebben de concurrentie ingehaald en horen nu bij de middenmoot. Dat is heel mooi, maar natuurlijk nog niet voldoende om in de kopgroep te komen. Daar gaan we in 2016 verder aan werken. De tijd van grote ingrepen lijkt min of meer voorbij. We schakelen over van grote herstructureringen naar continuous improvement, dus continu kijken hoe we de zaken beter en slimmer kunnen aanpakken. Geen megastappen meer, maar vele kleinere. Daarnaast gaan we onder de noemer commercial excellence werken aan omzetgroei. In elke business helpen we onze verkopers om groei te realiseren ten koste van onze concurrentie.”
Engagement score licht gestegen De engagement score van AkzoNobel in Nederland, gemeten via de Viewpoint enquête, is in 2015 licht gestegen met 0,05 naar 3,99 (AkzoNobel wereldwijd: 4,03 op een schaal van 5). “Dat kun je een kleine stijging noemen, maar die is wel gerealiseerd in een moeilijke tijd waarin veel van de medewerkers gevraagd werd.” Hoge werkdruk en onzekerheid over je toekomst helpt engagement niet. Ik beschouw dus de lichte stijging als een bewijs dat we als onderneming laten zien dat we veranderingen op een sociale manier kunnen realiseren. Als je de score vertaalt naar een proefwerkcijfer is het bijna een acht, dat vinden de meeste Nederlanders al behoorlijk complimenteus.”
Duurzame Inzetbaarheid: zelf verantwoordelijk “Waar ik zeker trots op ben, is onze nieuwe cao voor AkzoNobel Nederland. We hebben goede afspraken gemaakt over salaris en pensioen en een prominente rol ingeruimd voor Duurzame Inzetbaarheid. Er zijn weinig bedrijven die zulke concrete instrumenten hebben om hun mensen de gelegenheid te geven inzetbaar te blijven. Samen met de bonden werken we tot in detail uit hoe ieder daar gebruik van kan maken. Nu komt het op de mensen zelf aan. Als we willen opschakelen met duurzame inzetbaarheid – en dat willen we zeker moeten we van de vrijblijvendheid af. AkzoNobel biedt ruim voldoende mogelijkheden en instrumenten. Daarmee kan en moet iedereen zelf verantwoordelijkheid nemen voor zijn eigen toekomst.”
Gedragscode
Personeelsvereniging
AkzoNobel kent sinds 2007 een gedragscode, de Code of Conduct. Na de introductie van de nieuwe waarden was een nieuwe versie nodig. Deze werd op 24 augustus gelanceerd.
Op sommige locaties bestaat 'ie nog: De Personeelsvereniging. En hoe! De PV in Delfzijl telt maar liefst 1.300 leden en het merendeel daarvan is in actieve dienst. Jaarlijks is de PV goed voor vijftien uiteenlopende activiteiten. De laatste stedentrip trok tussen de 150 tot 200 leden. “In 2016 bestaan we 50 jaar”, zegt een trotse Bert Bos, nu ruim een jaar actief als voorzitter. “We zoeken mensen met creatieve ideeën, die ons bestuur willen komen versterken. Je moet als PV openstaan voor nieuwe activiteiten, dat trekt meer mensen aan. Dat heeft de afgelopen jaren goed gewerkt. We leiden allesbehalve een slapend bestaan. De PV mag geen sterfhuisconstructie worden. We moeten actief zijn, nieuwe acties organiseren en leden binden. Dan heeft de PV absoluut toekomst. We zoeken mensen met verschillende achtergronden. Dat biedt de beste basis om tot nieuwe activiteiten te komen. Samen zijn we sterk.”
Ik weet waar wij voor staan
Onze Code of Conduct
Veiligheid Integriteit Duurzaamheid Klantgericht Beloftes nakomen Passie voor perfectie Samen winnen Meer informatie over Integriteit op CodeofConduct.one.akzonobel.intra
15815005-2 CoC_Portrait posters_A2_NL.indd 5
AN_201748_080715_NL
Uit onze Gedragscode blijkt waar wij voor staan en toont AkzoNobel’s kernprincipes: veiligheid, integriteit en duurzaamheid. De Code vertaalt ze naar de praktijk geeft aan wat we wel en niet doen. “We willen geen zaken doen zonder onze waarden in acht te nemen”, zegt CEO Ton Büchner. “De Code of Conduct is de uitleg van de waarden die gericht zijn op hoe we met elkaar om willen gaan. Soms betekent het dat je een zakelijke kans moet laten schieten, als deze niet aan onze hoge standaard voldoet. De Code geeft je de handvatten om dit met vertrouwen te kunnen doen. We willen één standaard over hoe je handelt en wat de voorwaarden zijn om te werken voor AkzoNobel.” Alle medewerkers wereldwijd hebben via e-learning en workshops geleerd om de juiste beslissingen te nemen.
17-07-15 10:58
Iedereen die voor of met AkzoNobel werkt, moet de Code naleven
De mannen van de PV in Delfzijl: vlnr. Piet Meijer (secretaris), Bert Bos (voorzitter) en Jaap van der Boom (penningmeester)
3
2015 Sociaal Jaarverslag Aantal gerapporteerde ongevallen (TRR) NL: 1.7 (1.6 in 2014) AkzoNobel totaal: 1.6 (1.8 in 2014) Geen ernstige ongevallen in 2015 (0 in 2014)
Ziekte verzuim in 2015 NL: 3,2% (3,0% in 2014) AkzoNobel totaal: 2,1% (2,1% in 2014) Verzuimduur (gemiddeld): 18,1 dagen
John Piek, hoofd brandweer en EHBO, locatie Deventer:
‘Een leven lang leren’
“In 2015 heb ik het diploma Middelbare Veiligheidskunde gehaald en ben nu bezig met Hogere Veiligheidskunde. Met de studie Hogere Veiligheidskunde, op HBO-niveau, ben ik in 2017 klaar. Het accent ligt op adviseren, terwijl Middelbare Veiligheidskunde veel meer operationeel bedoeld is. Ik werk in Deventer en had tot 2014 een gecombineerde baan: 50% inspecteur / coördinator en 50% bij de bedrijfsbrandweer. Toen bekend werd dat de productie op de locatie ging sluiten, kreeg ik het aanbod om me helemaal toe te gaan leggen op veiligheid. Daar ben ik op ingegaan, maar wilde wel de juiste papieren behalen. Eigenlijk heb ik mijn hele leven aan één stuk door geleerd. Naast de inspectie studie IKT2 heb ik zo’n beetje alle brandweeropleidingen gevolgd die er bestaan. Ik ben nu eenmaal besmet met het brandweervirus en daar kom ik nooit meer vanaf. Veiligheid is een dynamisch werkgebied en een steeds veranderend proces. Studeren is nodig om je praktijk- en theoriekennis up-to-date te houden. Gelukkig geeft het management hier alle kans toe. Helaas bieden de diploma’s Veiligheidskunde geen garantie dat ik mag blijven. In de komende maanden krijg ik daar meer duidelijkheid over. Die onzekerheid heeft best impact, want Ik ben 55 en weet dat mijn leeftijd geen pré is op de arbeidsmarkt. Anderzijds zie ik dit ook als een uitdaging en weet dat ik door alle studies genoeg te bieden heb in mijn vakgebied. Gelukkig is het banenaanbod op veiligheidsgebied redelijk goed. Ik zie dat andere collega’s ook trainingen en opleidingen doen om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Nu ik ouder word, merk ik dat het studeren meer energie kost naast een fulltime baan en gezin. Ik ben er elke dag mee bezig en dat lukt prima tot nu toe, al moet ik thuis wel eens iets uitleggen.”
Judith Trausel, catering medewerkster, locatie Arnhem:
‘Best wennen’ “In januari 2015 zijn alle facility medewerkers overgegaan naar Eurest, een extern cateringbedrijf. Anderhalve maand daarvoor hoorden we dat we overgenomen zouden worden. Dat was niet leuk. Ik werkte toen al 41 jaar bij AkzoNobel en was boos en teleurgesteld dat ik op mijn leeftijd nog bij een
ander bedrijf moest gaan werken. Maar je hebt geen keus. Onze locatiemanager heeft een informatiebijeenkomst georganiseerd, waarbij ook mensen van Eurest zich voorstelden. Ik had nog nooit van Eurest gehoord. Ons werd verteld dat tot einde dienstverband de arbeidsvoorwaarden gelijk aan die van AkzoNobel zouden blijven. Eurest heeft een eigen CAO en een eigen pensioenfonds. We hebben toen allerlei vragen gesteld over ons salaris en pensioen, ook aan de OR, maar achter de antwoorden moesten we zelf aan. Dat gaf geen vertrouwen. Er zijn enorme verschillen in de pensioenpremies tussen de beide bedrijven waar we in later stadium pas achter kwamen. Door de komst van Eurest zijn er uiteraard dingen veranderd. We dragen kleding met het Eurest logo, volgen andere procedures, werken met nieuwe leveranciers, enzovoorts. Daar moesten we best aan wennen, maar nu gaat het goed en werken we efficiënt. De werkdruk is wel toegenomen sinds we onder Eurest vallen. Ze bieden luxere maaltijdsalades en broodjes. Die lopen goed, maar kosten ons ook meer tijd om te maken. Persoonlijk vond ik die outsourcing niet nodig. Wij zijn het visitekaartje van de onderneming en stonden altijd op een professionele manier klaar voor onze gasten. Waarom konden we niet binnen AkzoNobel blijven? Ik ben nu 62 en werk nog drie jaar als mijn gezondheid het toelaat. Net als altijd zal ik me 100 procent blijven inzetten.”
‘Veiligheid moet uit de cultuur komen’
Henk-Jan Ningbers, teamleider Warehouse en Arie den Hartog, medewerker Warehouse – locatie Groot-Ammers
“In oktober vorig jaar werden we uitgeroepen tot Veiligste Magazijn van Nederland. Dat is het resultaat van jarenlang werken aan veilig gedrag en het invoeren van regels en procedures om veilig te werken. In 2013 deden we voor het eerst mee en werden toen derde. De verbeterpunten hebben we opgepakt. Het werken volgens 5S, een methode om te zorgen voor een opgeruimde en over zichtelijke werkplek, heeft daarbij goed geholpen. Het sorteren, schikken, schoonmaken, standaardiseren en systematiseren is belangrijk voor een net, veilig en schoon magazijn. 5S is een continu proces met dagelijks overleg tijdens onze 2-ploegendiensten. De checklist wordt iedere ochtend getekend en tijdens de ploegwisseling is er een overdracht. Elke maand is er een audit volgens een vastgestelde procedure. Naast 5S werken we volgens BBS (Behavior Based Safety) en het HALO-principe voor heftrucks. HALO zorgt voor gedragsregels in de buurt van de heftruck voor heftruckchauffeurs en voetgangers. Al deze methodieken zijn onderdeel van ons dagelijks werk. Veiligheid hoort bij elke werkopdracht en moet uit de cultuur komen. De mensen moeten beseffen dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor veilig gedrag. De toekenning van de titel Veiligste Magazijn hebben we gevierd met een etentje. Het geldbedrag dat we wonnen, 3.000 euro, gebruiken we om te investeren en het magazijn nog veiliger te maken. Zo willen we een nieuwe stofafzuiger kopen die het stof van de grondstoffen tijdens het afwegen opzuigt. Alleen als alles schoon en netjes is, kun je veilig werken. We krijgen er complimenten over van klanten en andere bezoekers. Zelfs van Ton Büchner die een tijdje geleden in Groot-Ammers was. Helaas zitten we de komende jaren niet in de race voor Veiligste Magazijn van Nederland. Volgens de wedstrijdregels moet een winnend magazijn de eerstvolgende zeven edities overslaan. In 2023 hopen we de prijs weer binnen halen.” Aantal gerapporteerde ongevallen 2014
2015
17 14
9 7 5
5 3
2 0
Totaal
Deco. Paints
0
Perf. Coatings
Spec. Chem.
Overige
4
2015 Sociaal Jaarverslag Viewpoint score 2015 (2014) Nederland: 3,99 (3,94) Wereldwijd: 4,03 (3,97) Vooruitgang Nederland: +0,05 (+0,05) Vooruitgang AN totaal: +0,06 (+0,09)
Viewpoint deelnemers 2015 (2014) Nederland: 4.164 (4,262) Wereldwijd: 40.340 (41,439) Deelname wereldwijd personeelsbestand: 88%
Rene Scheffers, voorzitter Raad van Commissarissen AkzoNobel Nederland
“Nog meer groeien vanuit de eigen kracht” “In 2016 kwam er in belangrijke mate een eind aan een groot aantal ingrijpende reorganisaties bij AkzoNobel wereldwijd en ook in Nederland. Deze reorganisaties waren enerzijds pijnlijk voor degenen die daardoor direct geraakt werden, maar deze inhaalslag was anderzijds ook zeer noodzakelijk om de performance van AkzoNobel op het niveau van de wereldwijde competitie te houden. Het is daarnaast zeer verheugend dat de resultaten op het gebied van gezondheid, veiligheid en milieu ook in 2015 weer sterk zijn verbeterd. Dat is onder de gegeven omstandigheden een prachtig resultaat en een groot compliment voor de gehele organisatie van AkzoNobel in Nederland.” “De vele herstructureringen leidden natuurlijk tot onrust en onzekerheid in de organisatie en zijn uiteraard vooral pijnlijk voor medewerkers die hierdoor direct worden getroffen. Deze processen moeten daarom door het management zorgvuldig worden begeleid en de Raad van Commissarissen volgt dat op de voet. Het vertegenwoordigend overleg, de diverse ondernemingsraden dus, verdient veel respect voor de wijze waarop hun moeilijke rol wordt vervuld bij deze reorganisaties: met oog voor het belang van de onderneming en tegelijk met veel zorg voor de betrokken medewerkers. We moeten ons ook realiseren dat er juist door al deze herstructureringen weer heel veel nieuw elan en focus ontstaat en daarmee nieuwe mogelijkheden voor de aangepaste organisatie.
Nauwkeurig volgen Voor iedere onderneming is het van groot belang is dat zij kan beschikken over gemotiveerde en betrokken medewerkers. Om dat te bevorderen speelt de engagement survey en de gestructureerde follow-up daarvan een belangrijke rol. We volgen dat in de Raad van Commissarissen altijd heel nauwkeurig. Ook in 2015 zagen we daar de scores over het algemeen weer verbeteren. Constructief Bij reorganisaties hanteert AkzoNobel een solide Sociaal Plan en is er sprake van goed en constructief overleg met het vertegenwoordigend overleg. Voor velen werken alle inspanningen om werknemers van werk naar werk te begeleiden en dat Sociaal Plan goed. Als Raad besteden
we altijd extra aandacht aan de mensen die door zo’n reorganisatie onevenredig zwaar worden getroffen. Stroomlijnen Voor dit nieuwe jaar 2016 is het van groot belang om de herstructureringen van de afgelopen periode verder te stroomlijnen. Door de aandacht nu te richten op continue verbetering, kunnen toekomstige grootschalige reorganisaties zoveel mogelijk worden voorkomen. Operational excellence is daarbij van groot belang. AkzoNobel kan en zal nog veel meer moeten groeien vanuit de eigen kracht. Niet door grootschalige over names, maar door het bij klanten beter te doen dan de concurrentie. Ik zie tot mijn genoegen dat daar in het nieuwe jaar volop aandacht aan wordt besteed.”
Running Around the World
Nieuwe CAO
Voor het derde achtereenvolgende jaar konden we wereldwijd meedoen aan ‘Running Around the World’ (RATW).
voor een goed doel in de sfeer van Human Cities. China, met 73.000 kilometer, was de gelukkige winnaar.
Vlak voor Kerst werd een principeakkoord voor een nieuwe CAO bereikt. De CAO geldt tot 1 juli 2017. Deco External Business valt niet onder de nieuwe afspraken.
Bijna 3.900 collega’s hebben samen ruim 361.000 km bij elkaar gesport, in teamverband, per locatie of individueel. Net als in 2014 ging het om de ‘Earth to moon challenge’, de afstand van de aarde tot de maan: 384.000 km. Jasper de Gou, één van de organisatoren: “Er is een mooi resultaat neergezet, maar eigenlijk willen we met RATW vooral alle medewerkers prikkelen om in beweging te komen en samen een sportieve activiteit te ondernemen.”
Collega’s uit Deventer, alias The Flying Dutchmen, hebben samen ruim 10.500 kilometer bij elkaar gesport, 3% van de totale afstand naar de maan. Ze eindigden op de derde plaats.
In Nederland was Deventer de hoogst scorende locatie. Nieuw was de verbinding van RATW met Human Cities, dat staat voor leefbare steden. Deelnemers konden hun bij elkaar gesporte kilometers aan een land toekennen. Het land dat de meeste kilometers kreeg, ontving 20.000 euro
Behalve over salaris gaat het nieuwe contract onder meer over pensioen en vooral over Duurzame Inzetbaarheid. De onderhandelingspartijen zorgen samen voor precieze uitwerking van het Duurzame Inzetbaarheids Budget (DIB)
en doen een proef voor vermindering van nachtdiensten in Delfzijl. Elke werknemer die onder de CAO valt, kan voortaan zelf tijd sparen in een Duurzame Inzetbaarheids Budget. Die tijd zou je bijvoorbeeld kunnen gebruiken voor Duurzame Inzetbaarheids doelen zoals studieverlof, parttime werk en zorgtaken. Op de agenda staat ook het verminderen van overwerk tijdens consignatie en in samenhang daarmee de verhoging van de ‘ontzieleeftijd’ van 55 naar 57 jaar. Dit is de leeftijd waarop je niet meer tot consignatie kunt worden verplicht als je verder gezond bent. Dit najaar buigen de partijen zich over het eind 2016 aflopende Sociaal Plan voor AkzoNobel in Nederland. Jan Hendrik Kort bracht Duurzame Inzetbaarheid in de praktijk. Hij begon als Vapro-leerling en debuteerde na 34 jaar als planner voor een stop van de zoutfabriek in Delfzijl. “Als je wat anders wilt, kun je altijd dingen oppakken. Maar het moet wel uit jezelf komen.”
5
2015 Sociaal Jaarverslag Aantal jubilarissen 25 jaar: 113 40 jaar: 42
Gemiddelde diensttijd in jaren CAO1: 20,6 HP: 15,3
Klaas Boes, Infrastructure Services Cluster Manager Central Europe:
‘Spannend of alles echt zo werkt als je had bedacht’ “Op 4 januari 2016 gingen de deuren open van het nieuwe AkzoNobel Center in Amsterdam. Een prachtig moment, waaraan we in de voorafgaande jaren hard hebben gewerkt om dat te realiseren. 2015 was het jaar waarin we heel concreet toewerkten naar dat hoogtepunt. Tot en met de laatste dagen in december was het knallen, om alles op tijd af te krijgen en de systemen te fine-tunen. Mijn verantwoordelijkheid was het om, samen met mijn team, het nieuwe werken ook vanuit IT-oogpunt mogelijk te maken. Het concept smart working uit te denken en neer te zetten. Zoals interactieve schermen, voorzien van de nieuwste technologische mogelijkheden. Schermen waarmee je presentaties kunt geven en online kunt samenwerken, maar ook conference calls voeren, of via een skype-achtige functie wereldwijd kunt overleggen. Of het nu op één van de flexibele werkplekken is, in de aparte vergaderruimtes of het meeting center: het systeem heeft overal in het pand dezelfde functies en vormt een logisch verlengstuk van de werkplek. Een systeem dat bovendien alle Business Area’s en verschillende stafafdelingen binnen AkzoNobel met elkaar fysiek en virtueel wereldwijd verbindt. Flexibeler kun je het niet hebben. En zeer duurzaam. Alleen al het aantal vlieguren zal hierdoor drastisch verminderen.
Het was in die eerste maanden na de opening ongelofelijk spannend of alles voor onze interne klanten ook echt zo werkt als je had bedacht. Of ze ermee uit de voeten kunnen. De eerste reacties waren bewonderend en enthousiast. Daarna merk je dat veel collega’s toch ook moesten wennen. Ze hebben geen eigen werkplek meer, wat een andere planning en organisatie vraagt. En opeens kunnen ze kiezen uit heel veel nieuwe technische mogelijkheden. Vanaf het begin hebben we echter een supportteam ingezet, dat iedereen met raad en daad bijstaat. Want ik wil niet alleen mijn team gemotiveerd houden, maar juist ook alle collega’s enthousiasmeren voor smart working.”
Marcel Thijert, Manager Projects, BYK-Cera:
“Fijne tijd gehad bij AkzoNobel” Ik heb veel aan AkzoNobel te danken en altijd de kans gekregen om me te ontwikkelen. Graag had ik willen blijven, maar dat was niet mogelijk. In 1986 ben ik als leerling-operator begonnen bij de locatie Hengelo. In de jaren daarna heb ik me opgewerkt, mede door het volgen van een HTS-studie in de avonduren. Na een periode binnen de lokale Technische Dienst, kwam ik terecht bij het huidige Projects & Engineering in Arnhem. Vanaf 2012 werkte ik bij Functional Chemicals in Deventer. Dat leek me een mooie locatie omdat er volop geïnvesteerd zou worden. Al snel kwamen de geruchten dat de productie zou stoppen en medio 2013 kregen we officieel te horen dat dit inderdaad het geval was. Dat nieuws sloeg in als een bom. Deventer was een winst gevende locatie die ging sluiten? We snapten het toen niet en nu nog steeds niet. In mei 2015 moest ik vertrekken, nadat ik boventallig verklaard was als manager Projects & Engineering Services. Daar had ik het best moeilijk mee, na bijna 30 jaar. Ik besloot te gaan solliciteren. Mijn werk zou toch verdwijnen en ik had, eerlijk gezegd, genoeg van AkzoNobel. In mijn vakgebied kon ik wel weer werk vinden, maar ik zocht een prettige werkomgeving met inhoudelijk interessant werk. Rond Pasen 2015 had ik een gesprek bij BYK-Cera in Deventer, een business- to-business bedrijf dat ‘was-additieven’ produceert. Na Pasen werd ik aangenomen als Manager Projects. Het bevalt me goed, er wordt geïnvesteerd, maar het is ook een hele drukke baan. Ik houd van de korte, snelle lijnen hier; een goed gemotiveerde investeringsaanvraag is snel rond. Binnen de BYK organisatie zijn meer oud
AkzoNobel medewerkers werkzaam. Met mijn ex collega’s heb nog steeds professioneel contact, over bijvoorbeeld standaardisatie of veiligheid. Ik heb een fijne tijd gehad bij AkzoNobel en mooie Engineering projecten uitgevoerd, maar bij BYK-Cera is het ook goed.”
Uitkeringen over 2015 (2014) EBITDA: 2,5% (2,5%) RAB (gemiddeld): 4,5% (4,4%)
‘Zorgen dat dit bij iedereen heel goed tussen de oren komt’
Elian Crins en John Engelen, team Duurzame Inzetbaarheid, locatie Herkenbosch
Elian: “AkzoNobel heeft duurzame inzetbaarheid hoog op de agenda staan. Vorig jaar kreeg elke locatie een DI-team. Ook op Herkenbosch hebben we met zes enthousiaste collega’s zo’n team gevormd. We vinden allemaal dat gezond en vitaal blijven voor iedereen van groot belang is. Op het werk, maar ook thuis.” John: “In ons team zitten vrijwel alle disciplines: van operators tot kantoor- en laboratoriumpersoneel. 2015 stond in het teken van brainstormen en voorzichtig plannen maken. Zoals de workshop ‘Bewegen is goed voor lichaam en geest’, onder leiding van een leefstijlcoach. Dit jaar zijn we gestart met de workshop.” Elian: “Daar meldden zich meteen veel mensen voor aan. Heel positief. De workshop geeft praktische tips hoe je meer kunt bewegen en waarom het zo belangrijk is. Dit jaar volgen ook nog workshops Voeding en Slaapmanagement. Verder is een test geïntroduceerd, waarmee je je werk-privé balans kunt meten. En we hebben ideeën voor een belevingstuin. Zodat mensen hun pauze niet alleen in de kantine hoeven door te brengen.” John: “Duurzame inzetbaarheid moet allereerst heel goed tussen de oren komen bij iedereen. Dat bereik je door er continue aandacht aan te geven. Vergelijk het met de intensieve veiligheidscampagne over de Life Saving Rules. Die heeft er toe geleid dat het aantal incidenten bij AkzoNobel flink is gedaald. Die bewustwording willen wij ook proberen te bereiken.” Elian: “Om duurzame inzetbaarheid daarnaast nog beter te borgen zou het fijn zijn als er, vanuit een centraal punt, voor elke medewerker een bepaald budget is. Dat biedt nog meer ruimte voor indivi duele wensen.” John: “Verder is essentieel dat de managers in ons bedrijf het goede voorbeeld geven. Duidelijk laten zien dat het hen ernst is. En beseffen dat duurzame inzetbaarheid op de lange termijn alleen maar rendement oplevert.”
Duurzame Inzetbaarheid 2015: x45 ambassadeursx x14 coördinatorenx x2 bijeenkomsten stuurgroepx x11 stuurgroep ledenx
6
2015 Sociaal Jaarverslag Aantal stagiaires In 2015: 250 In 2014: 269
Percentage medewerkers in: CAO-1: 50,7% HP: 38,3% SE-TE-MM: 11,0%
Steven Leijenaar, waarnemend voorzitter COR
“Nu vooruit gaan kijken” “Het was een jaar waarin heel erg veel o nderwerpen tegelijk aan de orde waren. Door de hele organisatie heen waren er pijnlijke herstructureringen. De opstelling is klaar, nu moet het elftal aan de slag om de wedstrijd te winnen.” “Eigenlijk was vorig jaar niet wezenlijk anders dan 2014. Focus op kostenbeheersing. Er zijn veel acties in gang gezet en afgerond om te komen tot een efficiëntere organisatie, om daarmee de kosten te beheersen. Die hebben zich via een positieve cash flow nu ook uitbetaald. Gelukkig maar, anders hadden we nog meer kunnen verwachten. Nu kunnen we ook positief vooruit gaan kijken.” Steven Leijenaar ziet als waarnemend voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad dat er steeds meer een beroep op de mensen wordt gedaan. “Men wordt steeds scherper afgerekend op prestaties. Vooral het middenmanagement ondergaat een zwaardere belasting omdat allerlei taken in de lijn worden neer gelegd. Managers zijn behalve met hun eigen kerntaken ook druk met HR en HSE, terwijl ze vooral op hun kerntaak worden afgerekend. We moeten daar niet te ver in gaan. Zaken kan je niet zonder meer van bovenaf opleggen. Als je mensen mee wil nemen in nieuwe processen, zul je op alle niveaus beter moeten luisteren
en communiceren. Niet alleen opleggen, maar ook zeker stellen dat het kan. Mensen zijn geen machines. ” “Als het gaat om de menselijke maat, waar de COR aandacht voor heeft gevraagd, zie ik nog geen echt plan. De uitleg dat als het beter met de onderneming gaat, dat ook beter is voor de mensen, is me iets te gemakkelijk. Er komen steeds meer regels en die worden met steeds minder nuance toegepast. Dat geeft me een slecht gevoel. Bij de outsourcing van Facilities, waar we als OR veel tijd in hebben gestoken, ben ik wel tevreden over de menselijke maat. De betrokkenen zijn nog steeds niet blij met het feit dat ze geen AkzoNobel-collega meer zijn, maar ze zijn wel netjes financieel gecompenseerd en voor een aantal is met de outsourcing de baanzekerheid toegenomen. Maar helaas niet meer binnen AkzoNobel.“ “De veiligheidscijfers zijn gelukkig beter geworden, al gaat het mij niet echt om de score. Het moet vooral tussen de oren zitten. Dat geldt ook voor engagement:
we kunnen wel allemaal een 5 geven om onze manager een plezier te doen, maar daarmee is de betrokkenheid nog niet verbeterd. Het is typisch een rol voor de OR om de werkelijkheid achter de cijfers boven tafel te krijgen. Veiligheid gaat trouwens ook over baanzekerheid. We zullen nog meer moeten doen om te zorgen dat mensen een Plan B hebben; dat ze zelf verantwoordelijkheid nemen. In Deventer heb ik gezien dat veel mensen bij AkzoNobel zo goed zijn opgeleid dat ze prima terecht kunnen op de arbeidsmarkt. Daar kun je zelf veel aan doen. Doe het dan ook: duurzame inzetbaarheid moet minder vrijblijvend worden.” “Voor 2016 verwacht ik dat het wat rustiger wordt, zodat ieder zich weer kan concentreren op zijn eigen werk. Maar het verbeteringsproces kan niet stoppen en ook kleine veranderingen voor de organisatie kunnen grote impact hebben voor individuen. Daar zullen we als ondernemingsraad altijd scherp naar blijven kijken. Maar de chemische en coatings wereld om ons heen is flink in beweging, dat heeft invloed op AkzoNobel.”
Samenwerking met Plan Nederland
Dag van de Chemie
Het AkzoNobel Education Fund en Plan Nederland vierden in 2015 dat ze twintig jaar samenwerkten. Al sinds 1994 is AkzoNobel via het Education Fund partner van Plan Nederland, onderdeel van Plan International.
De Dag van de Chemie eind september stond in het teken van innovatie. In Deventer was de researchstraat open voor belangstellenden. Bij diverse afdelingen kon je mee doen met demo’s, proefjes en rondleidingen. Er kwamen 678 bezoekers
Het Education Fund werd opgericht om onderwijsprojecten in ontwikkelingslanden financieel te steunen, maar richtte zich daarnaast ook steeds meer op de inzetbaarheid van jonge mensen op de arbeidsmarkt en betere loopbaanperspectieven. Vele jongeren profiteerden van deze samenwerking. Zoals 146 kansarme jongeren in Brazilië, die werden opgeleid tot stewards voor sport evenementen. In totaal sponsorde het Education Fund al vijftig projecten in vijftien landen. Ter gelegenheid van de 20e verjaardag van het Education Fund en Plan ontving Monique van ’t Hek, directeur Plan Nederland, een cheque van bijna 11.000 euro. Dit geld werd bij elkaar gesport tijdens Running Around The
World (RATW). Voor elke kilometer die werd afgelegd, ging 0,3 cent naar Plan Nederland.
Monique van ’t Hek (r.), directeur Plan Nederland, ontving van Marten Booisma en Ans Pot (AkzoNobel) een cheque van bijna 11.000 euro.
In Delfzijl presenteerde AkzoNobel zich samen met andere bedrijven op het Chemie Park. Het aanbod bestond uit allerlei leuke proefjes, demonstraties en een rondleiding per bus over het park. Ook konden bezoekers de controlekamer van warmtekrachtcentrale Delesto bekijken. Tijdens de Dag van de Chemie zie je hoe chemische fabrieken functioneren en je komt op plekken waar je normaal nooit komt. Zo ervaar je hoeveel aandacht de chemie besteedt aan veiligheid, het milieu en het maken van onmisbare producten voor ons dagelijks leven. Ruim 50 deelnemende bedrijven en bijna 50.000 bezoekers maakten de editie 2015 tot een groot succes. De volgende Dag van de Chemie is in 2017.
De Dag van de Chemie in Delfzijl werd mogelijk gemaakt door ruim 55 vrijwilligers en trok 1.100 bezoekers.
7
2015 Sociaal Jaarverslag Werknemers naar buitenland BA Decorative Paints: 25 BA Perfomance Coatings: 13 BA Specialty Chemicals: 70 Other businesses: 34
Werknemers naar Nederland BA Decorative Paints: 23 BA Perfomance Coatings: 23 BA Specialty Chemicals: 25 Other businesses: 2 1
Manita van Engelenburg, manager People Services Nederland:
‘HR systemen zullen managers ondersteunen’ “In 2015 zijn drie nieuwe HR-systemen ingevoerd: My HR, MyTime en een nieuw systeem voor het betalen van onze salarissen (payroll)”, vertelt Manita van Engelen burg. “MyHR is een basissysteem dat AkzoNobel wereldwijd heeft ingevoerd. MyTime is een nieuw systeem voor vakantie/verlof, overwerk en diverse roosters op de productielocaties. De systemen moesten bijna tegelijkertijd worden ingevoerd. Dat betekende nogal wat voor de mensen, én voor HR Services Nederland, want tijdens de verbouwing bleef de winkel gewoon open. De invoering van de nieuwe systemen heeft ons flinke kopzorgen bezorgd en veel werkdruk. We hebben heel wat extra uren gewerkt, zelfs in de weekenden, want de systemen moesten in één keer live. Voor een groot aantal van onze gebruikers betekende het een geheel nieuwe manier van werken. Waar eerst de klok bij binnenkomst leidend was, moet nu de informatie in het systeem bijgehouden worden. Dit was enorm wennen en bovendien werkte het systeem niet echt lekker. Ook zijn de regels rondom vakantie, verlof en tijd voor tijd complex. Daarom hebben we opleidings materiaal ontwikkeld, uitleg aan managers gegeven en locaties bezocht voor extra training.
Het nieuwe MyHR systeem heeft als grootste voordeel dat we optimaal gebruik kunnen maken van onze gezamenlijke kennis, gegevens en grootschaligheid. Tegelijkertijd vraagt het systeem veel van managers. Onze HR organisatie is zo ingericht dat de manager het eerste aanspreekpunt is voor HR zaken en personele aangelegenheden. We blijven verbeteringen en aan passingen doorvoeren in het gebruikersgemak. Er zijn interfaces aangebracht met myCareer (P&DD), Concur (voor declaraties) en IM (voor jouw account) zodat deze zich automatisch aanpassen zodra er iets wijzigt in myHR. Uiteindelijk gaan de nieuwe systemen de manager zoveel mogelijk ondersteunen.”
Ank Broeders, (tijdelijk) projectleider Managed Service Provider (MSP) programma
Ondanks driekwart jaar aan voorbereiding zijn er vooral met MyTime de nodige problemen geweest. Het invoeren van ploegendienstroosters was bijvoorbeeld complex. Er is ondertussen het nodige aangepast, maar ik snap dat onze klanten niet eindeloos geduld hebben.
Rob Honsbeek, Accountmanager Sikkens Verkoop:
‘We hebben een cadeautje voor jullie’ “Vorig jaar startte Sikkens het initiatief ‘Help de scholen weer kleur te krijgen’. Vanaf 1 januari 2015 zijn Nederlandse basisscholen zelf verantwoordelijk voor hun onderhoud. Bijna allemaal vinden ze het lastig om dat budgettair rond te krijgen. Het Sikkens Kleurinitiatief NL biedt een helpende hand. Niet alleen door de verf te leveren, ook door het geven van kleuradvies en de inzet van leerlingen van ROC of schildervakschool. Medewerkers van Sikkens kunnen als ambassadeur van dit project scholen voordragen. Zo heb ik de basisschool van mijn kinderen benaderd. “We hebben een cadeautje voor jullie. Willen jullie het uitpakken?” Dat leverde enthousiaste reacties op. Het knutsellokaal en de aula konden heel goed een opknapbeurt gebruiken. In overleg met onze kleuradviseurs koos de school een kleurenpalet in paarse tinten. Vlak voor de herfstvakantie gingen leerlingen van ROC Mondriaan aan de slag, onder leiding van een gepensioneerde Sikkens-collega. Het resultaat was geweldig. Leerlingen, leraren en ouders vonden het prachtig. “Hoe is het mogelijk dat een paar kleuren zo’n andere uitstraling geven!” Bij dit project had ik zelf twee petten op: als Sikkensambassadeur, door de school te benaderen en het verhaal te vertellen; en als projectleider, door te zorgen voor de materialen, de voortgang van het werk en de contacten met ROC en hun begeleider. Erg fijn om te doen. Hoe leuk is het om een cadeautje te mogen geven?
‘Een slachtofferrol brengt je niet verder’
Met het Sikkens Kleurinitiatief NL snijdt het mes aan verschillende kanten. We maken scholen blij, we bezorgen kinderen een prettige omgeving en ROCleerlingen krijgen een goede stageplek. Voor ons is het bovendien interessant om te zien wie de schilders van de toekomst zijn. Daarnaast, al is dat geen prioriteit, zetten we Sikkens op een mooie manier op de kaart. En mijn eigen kinderen vonden het natuurlijk superleuk dat papa zoveel op school was te zien...”
“En toen was het opeens 1 januari 2015. Ik was boventallig en dacht: “En nu?” Het half jaar daarvoor had ik, samen met mijn team, bij Global Color Marketing van Performance Coatings nog hard gewerkt om een bepaalde klus af te krijgen. Ik wist toen al dat mijn functie door een reorganisatie zou vervallen. Maar na bijna veertig jaar ben je zó verweven met het bedrijf, dat eerder weggaan voor mij geen optie was. In december kreeg ik nog een prachtig afscheid, in januari waren de dagen opeens leeg. Maar al vrij snel bracht ik zelf structuur aan. Ik ging veel sporten, vaker op mijn kleinkind passen én ik meldde me aan bij de loopbaanbegeleiding via het Mobiliteitscentrum. Al weet ik best goed wat ik kan en wil, het is heel goed om dit regelmatig te toetsen aan iemand anders. Ook kreeg ik nuttige tips over netwerken. Ik ben altijd positief gebleven. In deze tijd van digitalisering kan het gebeuren dat je functie ophoudt te bestaan. Dat is niet iets persoonlijks. Een slachtofferrol brengt je absoluut niet verder. Eind mei kreeg ik een telefoontje. Of ik iets voelde voor een tijdelijke functie als projectleider bij het Managed Service Provider (MSP) programma. Dit programma coördineert de inzet van tijdelijke externe arbeidskrachten bij AkzoNobel. Ik legde neer en mijn man zei: “Je ogen stralen, dit móet je gaan doen.” Binnen een week was het rond. Projecten leiden is helemaal mijn ding en met deze functie voeg ik inhoudelijk weer iets toe aan mijn mandje. Inmiddels heb ik het hier al maanden enorm naar mijn zin. Ook heb ik nu ontdekt dat ik in de toekomst, nadat mijn contract bij AkzoNobel officieel is afgelopen, graag verder wil in tijdelijke functies. Voor mij geeft dat een betere balans tussen werk en privé.”
Mobiliteitscentrum: Aantal boventallige medewerkers: 184 (2014: 96)x
Aantal medewerkers van werk naar werk: 65% (2014: 63%)x
Vanaf 1 april 2012: 50 reorganisatiesx 400 boventalligenx
8
2015 Sociaal Jaarverslag % Instroom: 5,9 Centrale Units: 13,9 Chemicals: 2,5 Coatings: 5,2
% Uitstroom: 7,7 Centrale Units: -9,3 Chemicals: 6,7 Coatings: 13,7
Jan Rutjes, Gebouwenbeheerder Office Management Arnhem:
je praat toch buiten kantoor over hele andere, meer persoonlijke dingen. En de school? Die was superblij met het resultaat. Kortom, voor ons was het de eerste, maar zeker niet de laatste keer dat we meedoen aan het Community Program.”
‘Een heel mooi sfeertje’
Aantal projecten, betrokken medewerkers en besteed bedrag per locatie Aantal projecten 10
Cijfers
20
51
€16148
4
€2020
2 60
2
€5976
€3500
120 €8093
im
lo
ijl
he
Sa
ss
H
en
en
ge
lfz De
em nh Ar
AI
Am
st
er da m M Sa NL ss p en roj AI he ec M t -N im L Ar pro nh jec em t
0
5600
Personeelssterkte Aantal bezette arbeidsplaatsen
5400
2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015
Centrale Units
Totaal
Chemicals
5252
5157
815
1004
-1,8
14,3
23,2
-7,8 -4,3 -2,1 -8,6
Gemiddelde leeftijd
46,9
46,8
46,5
45,0
48,4 48,6 45,5 45,8
% Medewerkers in CAO-1
53,1
50,7
29,9 47,8 53,9 52,0 61,0 50,7
% Vrouwen
2240
2144
Coatings
% Mutatie personeelssterkte -2,5
Personeelssterkte
€5353
Personeelssterkte en aantal bezette arbeidsplaatsen
Cijfers per groep
111
6
Er was een heel mooi sfeertje die dag. Niet alleen onderging de school een ware metamorfose, ook onderling was het erg gezellig. Al werk je al jaren samen,
Verder stond op het schoolplein een wand van houten palen die we moesten verwijderen. Dat was nog de
Aantal betrokken medewerkers
8
zwaarste, maar ook leukste klus. De palen stonden diep in de klei ingegraven. We maakten er met twee teams een wedstrijdje van: wie heeft ‘zijn helft’ als eerste klaar? De kinderen kwamen af en toe kijken en vonden het prachtig. Toen de klus was geklaard, bleef er een strook zand over. De directeur leek het wel mooi als daar tegels zouden komen. Diezelfde dag hebben we ook nog een lading tegels geregeld en deze meteen gelegd. Naast schilders en klussers, werden we dus ook tot stratenmakers gebombardeerd…
“Vorig jaar deed onze afdeling voor het eerst mee aan het AkzoNobel Community Program. Met dertien collega’s, inclusief die van Office Management Amsterdam, hebben we op een mooie najaarsdag de St. Paulusschool in Arnhem opgeknapt. Van tevoren werd samen met de directeur een to-do lijst opgesteld. Alle binnendeuren moesten een grondige schilderbeurt en ook wanden, kasten en zitjes op de speelplaats konden een lik verf gebruiken. Om het op die ene dag af te krijgen, nam een collega in de weken daarvoor al het schuur- en grondwerk voor z’n rekening.
335 €36421
2197
2009
24,4
24,4
44,7 38,8 16,6 16,2 24,9 25,9
% Verloop (incl. overplaatsingen) 5,6
8,7
8,0 11,0 4,2 5,8 6,5 10,7
% Ploegendienst
16,1
20,8
0,7 0,0 27,1 23,3 10,5 0,4
% Buitenlanders
9,2
8,7
15,5 14,4 6,0 5,6 10,0 9,3
5200
5000
4800
4600
4400
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Leeftijdsverdeling 25
2011 2015
20
Medewerkers in Nederland
15
C
10
A
5
0
B
B Coatings C Centrale Units
2144
Sociaal Jaarverslag voor alle medewerkers van AkzoNobel in Nederland.
Adres: Postbus 9300 6800 SB Arnhem tel. 088-969 1797 e-mail:
[email protected]
Redactie:John de Munnik, Erny Baars Verder werkte mee: Monique de Ligny Foto’s/illustraties: APA, Eric Bakker, Ronald van der Horst, Jeroen Kuit, Joost Ooijman, Diederik van der Laan. Vormgeving: designGenerator Druk: Tesink, Zutphen
AN_202386_180416
% 42 2009 39 1004 19 5157 100
aantal A Chemicals
Colofon
00-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-99
