EXCLUSIVE
Speciale editie 2012
press & blog awards
Directeur Milagros Montes
Spaans Verkeersbureau
V
oor het derde achtereenvolgende jaar hebben wij de prijzen Proef Spanje uitgereikt voor de best geschreven verhalen over Spanje, zowel in de gedrukte media als in blogs. Het thema van dit jaar was natuur, nadat we in eerdere edities de gastronomie en de cultuur hadden aangesneden. Door middel van deze speciale publicatie wil ik graag alle journalisten bedanken die Spanje als inspiratiebron voor hun werk hebben gevonden en ik wil met name de winnaars en finalisten van deze editie feliciteren
Stefania van Lieshout ontvangt de Blogprijs
met hun schitterende resultaat. Speciale dank gaat ook uit naar de juryleden voor hun medewerking aan dit project. We zijn alweer druk bezig met de nieuwe editie, waarvoor wij als thema dorpen en steden in Spanje hebben gekozen. Ik wens iedereen weer veel succes bij het schrijven en wellicht dat ú de hoofdpersoon bent in de publicatie van volgend jaar. Vriendelijke groet, Milagros Montes
www.spain.info/nl
[email protected] Spanje-in-Nederland SpanjeNederland
Inhoud 04 06 08 10 12 14 16 18
DE JURY Winnaar PERSPRIJS: RONALD NAAR 2e Plaats PERSPRIJS: TOINE HEIJMANS 3e Plaats PERSPRIJS: JACQUES VAN DER LINDEN Winnaar BLOGPRIJS: STEFANIA VAN LIESHOUT 2e Plaats BLOGPRIJS: EDWIN WINKELS 3e Plaats BLOGPRIJS: MARTA RUBIO TEJADA Spanje: 365 dagen per jaar geopend
COLOFON Proef Spanje, Exclusive by Travelution, januari 2013 Uitgever: XIST! www.xist.nl Rokkeveenseweg 24, 2712 XZ Zoetermeer. Tel 31-(0)79 5939 313 Vormgeving: Stephanie van de Velde, Xist! Druk: Boom & van Ketel, Haarlem Fotografie: Wim van der Spiegel, Spaans Verkeersbureau
2
proef spanje
ald Naar,
van Ron n, de weduwe Tilleke Lippmanijs in ontvangst. neemt de Perspr
jury proef spanje
jury proef spanje
Persprijs
O
ok deze editie zijn alle Spanje-verhalen voor de ‘Proef Spanje’ wedstrijd weer beoordeeld door twee deskundige, onafhankelijke jury’s. Alle juryleden beschikken zowel over journalistieke- als Spanje-kennis en zijn hiermee in staat de verhalen op waarde te schatten.
Blogprijs Overige genomineerden:
Jury blogprijs:
Karin Anema (España y más)
• Rutger Geerling is journalist en fotograaf. Hij schrijft voornamelijk
‘Extremadura, al eeuwen onveranderd’
reisverhalen, voor onder andere National Geographic en Duikmagazine. • Keith Jenkins richtte in 2008 Velvetescape.com op, met hierop onder
Kim van Dam (Zin)
andere zijn eigen reisblog.
‘Asturië, pieken op z’n Spaans’
• Anneke de Bundel is journalist en winnaar van de Proef Spanje
Jury persprijs:
Blogprijs 2011.
• Isabel Ferrer is correspondent voor het Spaanse dagblad El País in
Marten van Dijl (AD Reiswereld)
• Anton Weijts is werkzaam bij het Spaans Verkeersbureau en verzorgt
Nederland. Ze woont (met tussenpozen) nu 16 jaar in Nederland.
‘Pluimoor met eigen agenda’
onder andere de social media.
van de Proef Spanje Persprijs 2010.
Rutger Geerling (Duikmagazine)
Uitslag Blogprijs:
• Marlies Bavius is werkzaam bij het Spaans Verkeersbureau en verant-
‘Grandioos Canaria, ontdek Gran Canaria in tien stappen’
1. Stefania van Lieshout (stefaniavanlieshout.com)
• Kees Lucassen is senior-redacteur bij Reiz& Magazine en winnaar
‘Met mijn voeten in het water’
woordelijk voor de persafdeling.
Uitslag Persprijs:
Nanda Raaphorst (Op Pad)
2. Edwin Winkels (edwinwinkels.com)
‘Zoeken naar saffraan in La Mancha’
‘Massamoord op Palmbomen’
1. Ronald Naar (Reiz& Magazine) ‘Winterwandelen op Tenerife’
3. Marta Rubio Tejada (www.holabarcelona.nl) Jolanda Spronck en Pancras Dijk (National Geographic)
‘Montserrat, het spirituele hart van Catalonië’
‘Verre diepten’
Overige genomineerden:
2. Toine Heijmans (de Volkskrant) ‘Borrelende burcht in de oceaan’
Marjan Terpstra (Reisgids van Consumentenbond)
Annika Hamelink (ikganaarsevilla.wordpress.com)
‘Onthaasten in de bergen’
‘Erop uit in en rondom Sevilla’
3. Jacques van der Linden (Reiz& Magazine) ‘Catalonië achter de costa, bij Girona rechtsaf’
Jurylid Kees Lucassen, Victor Naar (zoon van Ronald en Tilleke), Spaanse ambassadeur Javier Vallaure de Acha, Tilleke Lippmann (weduwe Ronald Naar), Milagros Montes (directeur Spaans Verkeersbureau) en jurylid Marlies Bavius
Mireille Velthuis (www.bestemminginbeeld.nl) Judith Vlaardingerbroek (Duiken)
‘Tenerife in 5 dagen, walvissen spotten, vulkaan Teide beklimmen en
‘Medes-eilanden, flirten met de Costa Brava’
volksfeesten meemaken’
Spaanse ambassadeur Javier Vallaure de Acha, blogwinnaar Stefania van Lieshout, Milagros Montes (directeur Spaans Verkeersbureau) en juryleden Anton Weijts, Anneke de Bundel en Rutger Geerling
winnaar persprijs 2012
Winterwandelen op Tenerife
R
onald Naar schreef een verhaal over enkele prachtige wandeltochten op Tenerife. Ronald overleed in mei 2011 op 56-jarige leeftijd tijdens een klim op de Cho Oyu in de Himalaya. Als bergbeklimmer en schrijver heeft hij zijn sporen nagelaten.
4 Tips Tenerife
Fragment uit ‘Winterwandelen op Tenerife’:
Jurylid Isabel Ferrer:
1. Walvissen en dolfijnen spotten aan zuidkust
“Eerste associatie bij Tenerife? Volle stranden & luidruchtig discogedreun. Een vooroordeel dat klopt voor wat betreft enkele enclaves aan de zuidkust van dit Canarische eiland. Wie deze plekken de rug toekeert, zwerft al snel in geheimzinnig nevelwoud en door bizarre kloven.
“Ronald Naar schreef een artikel dat onmiddellijk
Nederlands bekendste bergbeklimmer en avonturier Ronald Naar is helaas
2. Sterren kjiken en bezoek aan Observatorio del Teide
op te jonge leeftijd overleden. Hij stierf in het harnas tijdens het beoe-
Voor toeristen geïnteresseerd in sterrenkunde worden in de Parador de
Het geheimzinnige woud van Pino Alta
winter waar je er op uit kunt gaan. Niet de zon staat centraal voor de
fenen van de sport die zijn grootste passie was. Tijdens zijn leven heeft
las Cañadas del Teide speciale sterrenkijksessies georganiseerd, met
Druppels vallen vanaf met baardmos behangen takken met een plof op
reiziger, maar alles draait om verrassende landschappen. De foto´s com-
Ronald niet alleen de hoogste bergen beklommen, maar ook diverse
uitleg door een gids en een telescoop in de openlucht. Deze activiteit is
het zachte tapijt van dennennaalden. De lucht is verzadigd met water.
pleteren de beschrijving van een onbekend natuureiland.”
artikelen geschreven over zowel bekende als minder bekende gebieden
geschikt voor kleine groepen, dus reserveren is gewenst.
Een laaghangende wolk kleurt de omgeving lichtgrijs. Terwijl ik mijn
Dit is één van weinige plaatsen op de wereld waar je het hele jaar door walvissen en dolfijnen in vrijheid kunt bewonderen. Vanuit de havens in het zuiden en zuidwesten vertrekken de boten voor excursies.
en het eiland Tenerife; waarvoor hij nu postuum de persprijs Proef
3. Cueva del Viento
melkachtige mist grillige gestaltes op. Knoestige stammen van eeuwen-
Spanje 2012 heeft gekregen. Onze dank gaat uit naar zijn weduwe die
In Icod de los Vinos, in het noorden van het eiland, ligt deze vulkanische
oude pijnbomen.
de prijs uit zijn naam in ontvangst heeft willen nemen. De volgende tips
tunnel; de langste van de wereld. De tunnel is ontstaan door de lava-
over Tenerife zijn door het Spaans Verkeersbureau samengesteld.
stromen uit de Pico Viejo, die naast de Teide staat. Een bezoek aan
In het woud van Pino Alto realiseren we ons dat deze omgeving toch
deze tunnel, in kleine groepen en met een gids, is zeer indrukwekkend.
wel heel anders is dan het beeld dat veel mensen van Tenerife hebben: een zon & zee-eiland, met betonnen vakantieparken, boulevards vol
Hoe er te komen
4. Sendero de los Sentidos
touringcars en overvolle zwembaden. Maar hier, in Pino Alto, is niets
Vanaf Schiphol gaan er dagelijks rechtstreekse vluchten naar Tenerife,
Een wandelpad in het Parque Rural de Anaga, een gedeelte van het
van dit alles te bekennen. Er heerst een serene stilte, die slechts af en
het grootste van de Canarische eilanden. Onder meer ArkeFly,
eiland dat van groot belang is voor trekking en wandelen. Het ‘wandelpad
toe onderbroken wordt door het druppelen van gecondenseerde mist en
Corendon, Transavia en Ryanair (Maastricht) vliegen naar Aeropuerto
van de zintuigen’ voert over een oude ‘camino real’ die de dorpen van
het zachte suizen van de naaldtakken in de wind. Hier ruik je geen zonne-
de Tenerife Sur. Vueling, KLM en Air France vliegen ook, maar niet
Anaga verbond met de stad La Laguna. Deze oude route is weer in ere her-
brandolie noch frituurvet, maar geurt het naar hars en dennennaalden.
rechtstreeks. Een rechtstreekse vlucht duurt zo’n vier uur.
steld om de wandelaar te laten genieten van de rijkdom van het laurierbos.
In dit bos ontmoet je de natuur van Tenerife zoals je die niet in de brochures ziet: ruig en ongepolijst. We wandelen over het scheenbeen van de enorme reus die het eiland heeft gevormd: El Teide. Qua volume de derde vulkaan op aarde; een kegel die 3718 meter uit de golven van de Atlantische Oceaan oprijst. De hoogste piek van Spanje. Pijnbomen wortelen in poreus puimsteen, brokstukken die ooit door El Teide zijn uitgebraakt. De as van de vulkaan heeft een vruchtbare voedingsbodem opgeleverd, waar een waslijst aan planten groeit die je alleen hier en nergens anders op aarde tegenkomt. Je kunt dus zeggen: El Teide is Tenerife en Tenerife is El Teide. Ook zorgt de berg voor een klimaatscheiding. De noordoostpassaat stuwt vochtige lucht tegen de noordflank waardoor zich vaak wolken vormen. Als gevolg van het zeewater en de wolken is de temperatuur gedurende alle seizoenen vrijwel gelijk. Een natuurlijke broeikas met sprenkelinstallatie, want het resultaat van de continue aanvoer van vochtige lucht is dat het aan de noordkust veel regent…” Het hele verhaal is verschenen in Reiz& Magazine (november 2011).
6
proef spanje
aan de hand van deze auteur is het een ware ontdekking. Hij weet te bewerkstelligen dat de lezer een eiland ziet waarvan iedereen een totaal ander beeld heeft dan hij schetst. Naar laat Tenerife zien als een eiland in de
voeten geluidloos op de verende bodem plaats, doemen vanuit de
in Spanje, waaronder over het natuurpark Cazorla y Sierra de Segura
in het oog springt. Tenerife is een klassieker, maar
tweede plaats persprijs 2012
Borrelende burcht in de oceaan
T
oine Heijmans haalde de zilveren persprijs met zijn verhaal ‘Borrelende burcht in de oceaan’ (de Volkskrant). Zijn artikel gaat over het kleine Canarische eiland El Hierro. Het vulkanische eiland kent nauwelijks toeristen, en de eilandbewoners vinden dat wel lekker rustig.
“Het was er zo stil. In het vliegtuig zaten zes mensen, waaronder ikzelf, op
4 Tips El Hierro:
Fragment uit ‘Borrelende burcht in de oceaan’:
Jurylid Kees Lucassen:
1. Parador en Bohemia
“Na oprispingen van een onderzeese vulkaan is het wel erg stil geworden op El Hierro. Maar niet iedereen op het Canarische eiland kan ermee zitten.
“Een wildromantische uithoek in Europa waar-
“Slapen doe je in de Parador (www.paradores-spain.com/spain/phierro. html), eten doe je in Bar Restaurant Bohemia (Carretera Las Playas 36).”
van de doorsnee-lezer nog geen kant-en-klaar beeld heeft, dat is qua onderwerp een geslaagde keuze. Het verhaal van Toine Heijmans geeft
2. Huur een auto
Een verhaal over het eiland El Hierro moet met de vulkaan beginnen,
dat beeld vervolgens wel, via een geslaagde mix
“Huur een auto bij het vliegveld en rij gewoon een dag goed rond. Let
dat kan niet anders. De vulkaan verbergt zich diep in zee, een paar mijl
van informatie, eigen beleving en quotes van locals. Daarbij is het
wel op de benzinemeter, want er zijn maar twee pompen.”
buitengaats; het bewijs dat hij bestaat is een bleke vlek in blauw water
ook nog eens prettig leesbaar geschreven, zonder reisjournalistieke
die je vanaf een uitzichtspunt in de bergen kunt zien. Alsof iemand met
clichés.”
weg naar het kleinste, meest afgezonderde, merkwaardigste van de Canarische eilanden. Ik was er eigenlijk alleen maar heen gegaan omdat ik het op
3. Stranden
Google Maps had gezien, en omdat ik van vreemde eilanden houd. Ik
“Er is overal zee, maar geen zandstrand van betekenis. Voordeel is ech-
leerde Karl Schon kennen, de klusjesman van de Parador, die me mee uit
ter, dat als je een stukje strand gevonden hebt, er niemand is.”
melk heeft geknoeid in de Atlantische Oceaan.
rijden nam over het eiland, dat heel klein is maar ongelooflijk veel land-
Een vlek van niks, maar daaronder moet zich het natuurgeweld verzamelen waar iedereen op het eiland voor vreest: twee keer al zijn de
schappen heeft. We keken naar de vulkaan die maar niet wilde uitbarsten,
4. Neem de tijd
huizen van het dorp La Restinga ontruimd, namen soldaten de straten
een witte vlek in zee. Van Karl moest ik naar Manolo. Manolo drijft
“Neem meer tijd dan ik. Je kunt er geweldig wandelen (wandelgidsjes bij
over, was er een noodopvang met veldbedden en stonden de wagens
Bar Restaurant Bohemia aan de overkant van de Parador. We dronken
mini-VVV op minivliegveld meteen aanschaffen als er een dame achter de
van het Rode Kruis zij aan zij. Neckermann en TUI riepen hun toeristen
wijn van het eiland en Frede, de vrouw van Manolo, maakte verse lapas
balie staat) over goed aangegeven wandelpaden over het hele eiland.”
terug, en brengen er uit voorzorg geen nieuwe.
klaar, van die piramidevormige zeeslakken. Alles van het eiland. Ze bouwen windmolens op El Hierro, zodat ze ook voor energie van niemand
De vulkaan houdt zich na de eerste oprispingen van vorig jaar al maanden
meer afhankelijk zijn en langzaam begon ik het te be-grijpen. Ze kunnen
Hoe er te komen
rustig, borrelt soms op de plek die vulkanologen de jacuzzi noemen,
alles zelf. Ze hebben niemand nodig. Er zijn geen fast-foodrestaurants.
Vanaf Schiphol gaan er geen rechtstreekse vluchten naar El Hierro.
maar tot metershoge geisers, aswolken en magmabombardementen is
Karl en Manolo legden me ook uit dat El Hierro praktisch wordt geleid
Met onder meer ArkeFly, Corendon, Transavia en Ryanair kun je naar
het nog niet gekomen. Iedereen kijkt naar die vlek in het water en
door vier families, die alle touwtjes in handen hebben. Dat allemaal,
Tenerife of Gran Canaria vliegen (zo’n vier uur) en vervolgens met
niemand weet of er een dag komt dat hij uit zal barsten, ook de seis-
maakt El Hierro tot een van de meest ideale eilanden.”
Binter Canarias of per boot met Fred Olsen verder naar El Hierro.
mologen en vulkanologen niet die hun Landrovers parkeren op de kade van La Restinga, waar de eerste toeristen voorzichtig hun lapas a la plancha bestellen op een terras. Eindelijk dan is El Hierro uit de schaduw gekomen van die andere Canarische eilanden, maar niet op de manier zoals de herreños hadden gehoopt. Die hadden liever gelezen over andere unique selling points van hun eiland: de rust, het landschap, de tradities en de relatieve onzichtbaarheid in de folders voor reizen naar de winterzon. De stilte van El Hierro is belangrijk, maar nu is de stilte zo totaal dat het beklemt. Het vliegtuig er naartoe is vrijwel leeg (5 passagiers voor 70 stoelen), het vliegveld is vrijwel verlaten net als de weg naar het hotel. Zo stil is het dat je onderweg even uit moet stappen om de golven op de kust te horen slaan en om een oude man te treffen in een huis waar ‘bar’ boven staat, om te weten dat het eiland geen verlaten planeet is, geen achtergelaten filmset uit de jaren veertig…” Het hele verhaal is verschenen in de Volkskrant (18 februari 2012).
Piscinas de la Maceta
8
proef spanje
Mirador de la Pexa
derde plaats persprijs 2012
Catalonië achter de Costa
J
acques van der Linden werd derde bij de persprijzen met zijn verhaal ‘Catalonië achter de Costa, bij Girona rechtsaf’ (Reiz& Magazine). Het artikel gaat over een flydrive van Girona, via Olot, La Seu d’Urgell, Tremp en Lleida, naar Reus.
Onderweg Top 3:
Fragment uit ‘Catalonië achter de Costa’:
1. Parc Nacional d’Aigüestortes i Estany de Sant Maurici
“Catalonië, de eigenzinnige Spaanse regio, heeft een achterland om je vingers bij af te likken. Romaanse boogbrugdorpen, een kloof die de Gorges du Verdon doet verbleken en Reus, de plaats waar Gaudí is geboren. Wie er komt? Catalanen die Costa-moe zijn, en een enkele toerist. Dus slaan wij bij vliegveld Girona rechtsaf.
“Letterlijk vertaald het ‘Park van de Dartele Bergbeken en het Meer van Heilige Maurits’. Het park is 14.000 hectare groot, heeft Pyreneeënpieken die tot 3.000 meter reiken en bijna 200 bergmeren.”
2. Congost de Mont-Rebei “Barcelona. Ja, dat kennen we. Maar het achterland! Terra incognita. Dus
“Een kloof van een buitencategorie, 80 miljoen jaar oud en ontstaan in het
Zondag: Tussen vulkanen. Van girona naar Olot – 83 km
sloegen we bij Girona rechtsaf om het échte Catalunya ontdekken. In
Late Krijt-Mesozoïcum. De canyon ligt bijna moederziel alleen mooi te
‘Bwwhoeeem, bwwhoemm, bwwhoemmm.’ Drie donderslagen klinken
Besalú, onze eerste halteplaats, was het fiesta. Een regatta van zelfgemaakte
zijn op de grens van Catalonië en Aragón. Op z’n hoogste – of zo je wilt
door het dal. Het startsein voor Remigius Fluvii is gegeven. We zijn
bootjes dobberde er onder de romaanse boogbrug de rivier af. Cultuur
diepste – punt rijzen de bergwanden 500 meter loodrecht omhoog.”
niet de enigen vandaag op de brug van Besalú. Families verdringen zich voor de balustrade van de oude romaanse boogbrug. Beneden in
schrijven de Catalanen met een hoofdletter C. Historische boogbruggen (de mooiste is Sant Joan de les Abadesses), kloosters (de Santa Maria in
3. Lleida (spreek uit: Jij daa)
de rivier plonzen en peddelen hun vrienden, neven en nichten, collega’s,
La Seu d’Urgell!) en pareltjes van middeleeuwse dorpen (Montblanc is onze
“De arbeidersstad aan de oevers van Riu Segre blaakt van zelfvertrouwen.
dorpsgenoten, de bakker en de slager. Het is eind september, tijd voor
favoriet) strelen je oog. Eigenlijk had ik niet over het achterland moeten
Lleida is de meest oostelijke post van Catalunya. Steek de rivier over via
een onvervalst dorpsfeest. En in Besalú begint dat jaarlijks met een
schrijven. Laat iedereen vooral aan de Costa blijven. Dan blijven de uit-
de moderne Passarella voetgangersbrug en je ziet: La Seu Vella, de ranke
regatta van zelfgemaakte bootjes. Het is alsof we een live opname
lopers van de Pyreneeën puur en ongerept en loop je je op een zomerdag
gotische kathedraal, die als een baken van rust het stadsgewoel ontstijgt.”
meemaken van Te land, ter zee en in de lucht. Een optocht van pallets op autobanden en vlotten op bidons dobbert vrolijk voorbij. Sommige
in je uppie te vergapen aan de ruige Congost de Mont-Rebei, een kloof
deelnemers gaat het te langzaam, ze springen in het water en duwen
die kan wedijveren met de Grand Canyon du Verdon. Gaudí was een verrassing. In een reisgids had ik Reus omcirkeld. Niet wetende dat de
Hoe er te komen
hun bouwsel voort over el Fluvià (zo heet de rivier echt). Het enige wat
meester in de plaats waar hij tot zijn zestiende woonde - er staat een
Deze reis begint in Girona. Diverse maatschappijen vliegen rechtstreeks
ontbreekt is de stem van Jack van Gelder.
fantastisch museum: het Gaudí Experience – geen enkel modernistisch
naar Aeropuerto de Girona – Costa Brava: Ryanair (vanaf Eindhoven
bouwwerk heeft neergezet. Gelukkig maakte Tarragona een en ander
en Maastricht), Transavia (vanaf april) en ArkeFly (vanaf juni). Met
Vanuit Girona, waar we vanochtend onze huurauto afhaalden, zijn we
goed. Schouder aan schouder staan daar parels van modernismo-panden.”
de auto is het zo’n 1400 kilometer van Utrecht naar Girona.
in een half uurtje naar Besalú gereden. Met één doel voor ogen: het échte Catalunya ontdekken. Maar gezien de drukte op de middeleeuwse brug is de Costa hier nog te dichtbij. Dus stappen we op, om amper 25 kilometer verderop de auto in de berm te zetten bij Restaurant Cal Ferrer. We hebben trek. Het hoeft geen driegangenmaaltijd te zijn, een snack is al goed. Ferrer blijkt een tent van u-vraagt-wij-maken, de ideale stop halverwege weg GI 524 naar Olot. In ons beste Spaans vragen we aan een serveerster om iets ‘pequeño…
Jurylid Marlies Bavius:
un bocadillo, por favor’. En: ‘of we ergens kunnen zitten?’ Met een ‘si’
“Dit artikel brengt een onbekend aspect van
gaat ze ons voor naar een zaal waar echtparen dampende borden met
Catalonië onder de aandacht. Het verhaal is
bonen in dikke saus verorberen. Zwijgend, ogen op de tv gericht, één
beeldend en onderhoudend geschreven, met veel
hand aan een glas. Terwijl de serveerster ‘dos tortillas’ naar achteren
aandacht voor details. Maar met ook veel contacten
roept, beent ze weg. Blijkbaar keken we met een blik van ‘ik lust wel
met de lokale bevolking. Het leest bijna als een
wat’, want even later is ze terug met twee halve stokbroden gevuld met
‘reisdagboek’ en voert de lezer echt mee op de autoreis. Het artikel nodigt
gebakken ei, tomaat en aardappel…”
zeker uit om deze reis ook te maken. Na het lezen ervan zou je zo in de auto willen stappen. Mooie foto’s illustreren nog meer dit onbekende
Het hele verhaal is verschenen in Reiz& Magazine (mei 2012).
deel van Catalonië en leuk detail zijn de routekaartjes.”
Cascade de Sant Esprit in Parc d’Aigüestortes (foto: Paul Tolenaar - Reiz& Magazine)
10
proef spanje
Eind september: tijd voor het jaarlijke dorpsfeest in Besalú (foto: Paul Tolenaar - Reiz& Magazine)
winnaar blogprijs 2012
Fragment uit ‘Met m’n voeten in het water’: “Vier sterren krijgt de wandeling door de Rio Chillar van mij. Geschikt voor mannen in alle soorten en maten: 10-minners, 40-plussers, ’Mannen met Poedels’ en ‘Echte Mannen’. Toch ga ik, vrouw, dit maal voor de troepen uit. In tegenstelling tot onze normale uitstapjes is het deze keer namelijk niet regenachtig, bloedheet, ijskoud of een trektocht over een pad zo steil dat het eigenlijk alleen geschikt is voor berggeiten. Vandaag schijnt het zonnetje, de lucht is blauw en het hoogteverschil is minimaal.
Los cahorros Stroomversnellinkjes, overhangende rietstengels en rotsblokken zijn de enige obstakels in deze twee uur durende tocht naar de watervallen aan het einde. Een hoger gelegen stuwdam voedt de rivier die uitmondt in Daar gaan we weer (foto: Stefania van Lieshout)
de zee bij Nerja. Het water zoekt zijn weg door nauwe kloven (los cahorros), op sommige plaatsen zo smal dat ik met uitgestrekte armen de wanden aan beide kanten kan raken.
Met m’n voeten in het water
Op de mountainbike (foto: Stefania van Lieshout)
Groene poeltjes Verdwalen is niet mogelijk, er zijn geen zijpaden, op het grootste deel van het traject is er zelfs helemaal geen pad. De enige mogelijkheid is door de rivier. Het is 29°C, maar zo voelt het niet door de schaduw in
Stefania van Lieshout won de eerste prijs bij de bloggers met haar verhaal ‘Met m’n voeten in het water’ (gepubliceerd op stefaniavanlieshout.com) . Ze schrijft verhalen op haar eigen blog over haar woonplaats Málaga en omgeving.
Bijzondere, maar minder bekende musea in Málaga:
het ravijn en de verkoelende werking van het voetenstrelende water.
1. Museo del Vidrio y Cristal
Daar, een man met twee poedels in zijn armen. Ik mag een foto van
“Dit museum is gevestigd in een gerestaureerd 18 -eeuws herenhuis en e
hem maken, hij vindt het goed en ja ook als ik het op mijn blog zet.
huist een privécollectie antiek, tapijten, schilderijen en meer dan drieduizend stukken glas en kristal.”
Aah, even zwemmen onderweg in groene poeltjes. Genieten van natuurschoon kan op verschillende manieren tijdens deze wandeling. Twee
2. Museo Revello de Toro
gespierde en gebronsde mannen proberen door ‘onze’ vijver te fietsen.
“Het achterland van Málaga ligt vol met natuurgebieden, bergen,
“Sensuele vrouwen en mannen in pak, geschilderd door een
Het water is hier een stuk dieper dan in de rest van de rivier. Het lijkt te
watervallen, ravijnen en meren. De meeste wandelingen zijn uitgezet in
Malagueño. Het gebouw is een paleisje uit de 16 eeuw.”
gaan lukken, dan splash vallen ze allebei. Zwemmend zijn ze ook mooi.
hoogteverschil en in de zomer de hitte. Aangezien de markering niet altijd
3. De crypte van Buenavista
Bloeiende oleander
even duidelijk is hebben wij al veel kilometers extra gelopen, vaak met
“Lekker griezelen in de Santa María Victoria Basiliek.”
Op deze wijze ben zelfs ik nog wel vaker bereid mijn zwembadblauw
e
bergachtig landschap en kunnen tamelijk inspannend zijn door het
bloed, zweet en tranen. Mijn partner zoekt meestal uit waar we gaan lopen.
in te leveren voor riviergroen. Heb ik dan werkelijk niets te zeuren?
Jurylid Rutger Geerling:
Nou vooruit dan. De oleander staat langs de snelweg al uitbundig te
“Stefania was ons vorig jaar al behoorlijk opge-
zijn. Dat gaat hen vaak gemakkelijker af dan mij, na een vermoeiende
Hoe er te komen
bloeien maar heeft hier waarschijnlijk met het oog op het komende
vallen; haar frisse en aanstekelijke manier van
dag en ontploffende voeten, doen zij nog rustig een voetbalwedstrijdje.
Diverse (lowcost) maatschappijen, zoals Vueling (Schiphol), Transavia
toeristenseizoen het ontluiken uitgesteld. Hij staat een beetje saai te
schrijven was een plezier om te lezen. Maar waar
Het mooie van de wandeling beschreven in het artikel (Rio Chillar), is
(Schiphol, Rotterdam, Eindhoven) en Ryanair (Eindhoven), vliegen
niksen met het overige groen langs de kant. OK, komen we volgende
ze toen net naast de hoofdprijs greep, was iedereen
dat het echt een familie-uitje is. Wij hebben deze tocht gelopen met
dagelijks in circa drie uur rechtstreeks naar Málaga – Costa del Sol.
maand terug...”
mijn schoonmoeder, die al een eind in de 70 is. De rivier ligt op 45
Vanaf hier rij je in een uurtje naar Nerja. Met de auto is het van
minuten rijden van Málaga. Gemakkelijk bereikbaar met de auto, geen
Utrecht naar Nerja zo’n 2300 kilometer. Om het beginpunt van de
Het hele verhaal is te lezen op stefaniavanlieshout.com/2012/05/14/met-
hemel en de poedelman tegenkwamen. We lazen het niet alleen,
pijnlijke voeten aan het eind en toch spectaculaire natuur gezien.”
wandeling te bereiken met de auto volg je vanuit Nerja de Rio Chillar.
mn-voeten-in-het-water/.
maar we waren er ook een beetje bij en dat is een winnaar waardig!”
Onze kinderen van inmiddels 8 en 13 gaan al mee sinds ze 4 jaar oud
12
proef spanje
dit jaar overtuigd van haar winkansen. Alsof we zelf enkeldiep in het heldere water stonden, genoten van die heldere
Bloeien doe je zo (foto: Stefania van Lieshout)
tweede plaats blogprijs 2012
Fragment uit ‘Massamoord op palmbomen’: “De één na de ander sneuvelt, er is geen houden meer aan. Stevige honderdjarigen, meer dan 10 meter hoog, allemaal slachtoffer van een moordenaar van nog geen 5 centimeter lang. Het bloedbad is massaal, niet meer te stuiten ook. Ergens in 2005 viel de eerste dode, nu zijn het er alleen aan de Costa Brava en Costa Daurada al minimaal 6.000, maar als ik om me heen kijk wat voor een veldslag er de laatste maanden heeft plaatsgevonden, denk ik dat
Palmbomen in Cabrils (foto: Edwin Winkels)
dat aantal al enorm is gestegen. Misschien dat het sommige toeristen de laatste jaren al was opgevallen: de palmbomen aan de Costa’s sneuvelen
Massamoord op palmbomen
E
dwin Winkels werd tweede bij de blogprijzen met ‘Massamoord op palmbomen’ (op edwinwinkels.com). Als journalist doet hij verslag van de Spaanse actualiteit, dit jaar komt zijn debuutroman uit en op zijn blog schrijft hij over Barcelona en omgeving.
met bosjes tegelijk. Het proces is ongelooflijk snel: gezond staan ze erbij, die palmbomen. Tot er wat bladeren bruin worden. En ineens, van bijna de ene op de andere dag, lijken ze een enorme klap op hun harses te hebben gehad,
Tips in Catalonië:
gaan alle bladeren triest hangen. Geen redden meer aan, de larven van
1. Sitges
de palmkever of palmsnuitkever, rhynchophorus ferrugineus op zijn
“Het dorp waar ik al 20 jaar woon en mijn kinderen zijn opgegroeid.
biologisch gezegd, hebben de enige ‘ader’ van de boom, precies in het
Geen typische badplaats die in de winter is uitgestorven, maar één met
hart van de stam, volledig leeggevreten. En de moeder is alweer weg-
bijna 30.000 inwoners, veel 4-sterrenhotels, een actief cultureel en gas-
gevlogen naar de volgende boom, meestal heel dicht in de buurt.
tronomisch leven, kleine betoverende musea, het carnaval, een filmfestival en nog ontelbare activiteiten. Er is bijna elke weekeinde wel iets.”
De kever moet ergens in 1995 in Spanje zijn gearriveerd, via een boot uit
“Meer dan twintig jaar lang werkte ik vijf, zes dagen per week tot negen,
Zuidoost-Azië of Polynesië, waar het beestje in de warmte heerlijk gedijt
tien uur ’s avonds op mijn krant in Barcelona, El Periódico. Vaak was ik
2. Tavertet
en genoeg voedsel in de overweldigende natuur heeft. Maar aan de Spaanse
ook op reportage, zodat ik vooral heel Catalonië en half Spanje kon
“Alleen de weg er naartoe is al de moeite waard, zowel vanuit Vic als
costa’s is slechts de palmboom, vooral de Canarische palm, het favoriete
ontdekken, en anders werd ik verwacht op de redactie te zijn of op mijn fiets
Olot. Soms gehuld in mist, maar dan ineens steekt het dorpje hoog op
eten van het beestje, van zijn larven vooral. Het begon zijn strooptocht
door Barcelona, waar ik de meeste van mijn nieuws en reportages vandaan
de rotsen boven die mist uit. Het ligt aan een honderden meters hoge
haalde. Sinds ik begin 2012 bij de krant vertrok, heb ik eindelijk ook het
klif boven het stuwmeer van Sau, heeft twee restaurantjes en het mooiste
Jurylid Keith Jenkins:
leven ‘overdag’ aan de Middellandse Zee-kust kunnen ontdekken, in mijn
uitzicht van het land.”
“Dit verhaal biedt een prachtige blik in de ziel van
Nu zie ik het ‘live’ gebeuren in de monumentale tuinen van mijn buren. Veel
de lokale bevolking. Toen ik het las werd ik echt
hebben er emotioneel moeite mee de zieke bomen volledig te laten
geraakt door de emoties - de blik van Cristina in de
verdwijnen en knotten slechts de top; misschien in de hoop dat er toch ooit
foto zegt al genoeg - die de stervende bomen teweeg
weer bladeren gaan groeien. Valse hoop. De overheden zoeken nog naar een remedie, maar de meeste middeltjes hebben tot nu toe niet geholpen…”
woonplaats Sitges vooral. Het leven waarvan velen dromen als ze emigreren; een biertje overdag op een terrasje, een zomerse duik in zee om zeven uur
in Málaga en Granada, maar trok al snel langs de kust noordwaarts.
’s avonds. Dagen die in Spanje altijd veel langer lijken te duren, omdat hier
Hoe er te komen
alles vanaf zes uur ’s avonds opnieuw op gang komt. Dankzij al dat
Diverse airlines, zoals KLM (Schiphol), Vueling (Schiphol, Groningen),
hebben gebracht onder de mensen. Het thema
reportagewerk en nu het freelancebestaan hebben de costa’s en vooral het
Transavia (Schiphol, Rotterdam, Eindhoven) en Easyjet, vliegen
van de ‘Proef Spanje’ prijs dit jaar was ‘Natuur’ en ik vind dat dit
binnenland bijna geen geheimen meer voor me, al zijn er altijd nieuwe
dagelijks rechtstreeks in ruim 2 uur naar Barcelona El Prat Airport.
artikel op een ogenschijnlijk simpele manier de emoties van de mens
Het hele verhaal is te lezen op edwinwinkels.com/2012/03/21/massa-
plekken te ontdekken.”
Met de auto is het van Utrecht naar Barcelona zo’n 1500 kilometer.
en hun liefde voor de natuur op een bijzondere manier illustreert.”
moord-op-palmbomen/.
14
proef spanje
(foto: Edwin Winkels)
derde plaats blogprijs 2012
Fragment uit ‘Het spirituele hart van Catalonië: Montserrat’: “Tussen Barcelona en Manresa bevind zich Montserrat, een bijzonder natuur gebied dat de beschermheilige van Catalonië, La Moreneta, bewaakt. Montserrat is mede hierdoor het meest bezochte bedevaartsoord van Catalonië. Dit beroemde benedictijnenklooster is niet alleen voor een religieuze doelgroep maar ook voor iedereen die geniet van de natuur en de rust.
Montserrat is natuur en wildernis…
Montserrat (foto: Hannie van den Boom)
De naam van de Montserrat-berg is afgeleid van de Catalaanse woorden mont (berg) en serrat (gezaagd). De letterlijke naam van de berg is daarmee “gezaagde berg”. Deze naam symboliseert het bijzondere geo-morfo-
Het spirituele hart van Catalonië
M
arta Rubio Tejada behaalde brons bij de blogprijzen met haar verhaal ‘Het spirituele hart van Catalonië: Montserrat’ (gepubliceerd op www.holabarcelona.nl). Ze woont nu vijf jaar in Nederland, maar is geboren en getogen in Barcelona.
logische uiterlijk van de bergen in Montserrat, dat doet denken aan zaagtanden. De eigenaardige vormen van de Montserrat-bergen hebben hun oorsprong in de kiezels die aan elkaar gebonden zijn door een natuurlijk cement van zand en klei. De wind en regen hebben na verloop van tijd
Tips in Montserrat:
de vorm van de berg op “naalden” of monolithische stenen gevormd
1. La Moreneta
met vreemde en gevarieerde vormen. De populaire verbeelding heeft in
“De patroonheilige en beschermvrouw van Catalonië is La Moreneta.
een aantal van deze pieken menselijke of dierlijke vormen gezien.
Ze is te vinden in de basiliek en er staat meestal een rij met mensen die de Moreneta van dichtbij willen zien.”
Je kunt op Montserrat over de bospadden gaan lopen en de natuur rondom het benedictijnenklooster van dichtbij voelen. Er zijn ook kabelbanen die je
2. Kabelbanen naar de top
naar de top van de bergen brengen. Zo kun je beter van het uitzicht genieten.
“Ik ben meerdere malen in Monsterrat geweest, als kind op schoolreis en
“Er zijn twee kabelbanen in Montserrat waarmee je de top kunt bereiken.
daarna met de familie als dagje weg. Toch blijf ik deze bergen betoverend
Met de Funicular de Sant Joan bereik je de kapel van Sant Joan en geniet
… maar ook een Catalaans symbool en gebedsplek
vinden: de ronde vormen, het fraaie uitzicht, de omliggende natuur en de
je van een mooi uitzicht, met de Funicular Santa Cova bereik je de grot
Volgens de legende werd het eerste beeld van de donkere Maagd Maria,
rust… Kortom, Montserrat is een echte must see in Catalonië! Vorige zomer
waar volgens de legende het beeld van La Moreneta werd gevonden.”
La Moreneta, in de heilige grot Santa Cova gevonden door jonge herders in 880. Bij het horen van het nieuws probeerde de bisschop van Manresa
bracht ik weer een bezoek aan Montserrat, dit keer met de gedachte om daarna een artikel voor HolaBarcelona.nl te schrijven. Wat mij meteen opviel
Jurylid Anneke de Bundel:
om het beeld te brengen naar Manresa, maar de overdracht was onmogelijk,
was hoeveel bochten de smalle weg naar de top van Montserrat heeft. Dit
Hoe er te komen
“Het verhaal viel op door de uitgebreide aandacht
omdat het beeld te zwaar was. De bisschop interpreteerde dit als de wens
was ik eigenlijk helemaal vergeten. Wel een pluspunt voor deze weg is het
Diverse (lowcost) maatschappijen vliegen dagelijks rechtstreeks in
voor zowel de fysiologische kenmerken van de
van de Maagd om te blijven op de plaats waar zij was gevonden en gaf de
prachtige landschap waardoor je onderweg naar de top betoverd wordt.
ruim 2 uur van Amsterdam naar Barcelona. Vanuit Barcelona kun je
omgeving als voor de cultuur van het religieuze
opdracht tot de bouw van de kapel van Santa Maria, de oorsprong van
Eenmaal boven geniet je volop van het fraaie uitzicht over de bergen. Met
met de auto over de Carretera de Montserrat, met de bus (vanuit Plaça
monument. De museumbezoeker, de wandelaar, de
het huidige klooster. Naast het klooster bevinden zich op de berg ook een
een beetje geluk en op zonnige dagen kun je zelfs Barcelona zien liggen!
dels Països Catalans) of met de trein (vanaf Plaça Espanya Station).
avonturier die per kabelbaan wil reizen, allemaal
aantal kleinere kerkjes en kapelletjes, waarvan sommige verlaten zijn…”
Op Montserrat is ook veel te doen en te bezoeken, van de basiliek tot aan
Vanaf hier kun je de tandradbaan Cremallera nemen. Of kies voor de
worden ze op hun wenken bediend. De schrijfster rijgt het verhaal
musea en groene paden in het bos. En natuurlijk de Moreneta, de patroon-
Aeri, de kabelbaan vanuit treinstation Aeri de Montserrat. Met de
aaneen met anekdotes, historische feiten en bijzondere wetenswaardig-
Het hele verhaal is te lezen op www.holabarcelona.nl/reizen/montser-
heilige en beschermvrouw van Catalonië, welke vereerd wordt in de basiliek.”
auto is het van Utrecht naar de Montserrat zo’n 1450 kilometer.
heden. Een mooi afgerond verhaal dat nieuwsgierig maakt.”
rat-het-spirituele-hart-van-catalonie.
16
proef spanje
Basiliek van Montserrat (foto: Trioptikmal - Flickr)
evenementen
Spanje: 365 dagen per jaar geopend
F
eesten het hele jaar door, kunst, musea en tentoonstellingen, sport, concerten en natuurpracht. In welk jaargetij je ook naar Spanje gaat, er is altijd iets te beleven. Hier geven wij diverse suggesties. Ga voor exacte data naar www.spain.info/nl/vive.
tentoonstelling ‘Edades del Hombre’ in Arévalo (Ávila). Muzieklief-
Festival Internacional de Música y Danza wordt gehouden. Je kunt deel-
hebbers kiezen voor het Flamenco Festival in Jerez de la Frontera of de
nemen aan onder andere de marathons in Málaga en Madrid of de Ironman
muziekfestivals op Gran Canaria en Tenerife. De meest sportievelingen
(triathlon) op Lanzarote, of kijken naar de Moto GP in Jerez de la
sluiten het jaar af door de San Silvestre te rennen in Madrid.
Frontera, de Formule 1 in Barcelona of de Vuelta Ciclista in Baskenland.
Winter
Lente
Zomer
De winter begint met de kerstfestiviteiten: alle steden worden feestelijk
De bloesem van de amandel- en kersenbomen kondigen het voorjaar
De komst van de zomer wordt gevierd met vuur: de Hogueras de San
verlicht, overal zijn kerstmarkten en kan men kerststallen bewonderen, een
aan; en vooral in de Valle del Jerte (Extremadura), die dan helemaal wit
Juan in Alicante en La Coruña zijn spectaculair. Alle dorpen en steden
traditie die lange tijd teruggaat. Het nieuwe jaar wordt gevierd door
lijkt te zijn. In alle dorpen en steden wordt de Semana Santa (de week
houden hun feesten tijdens de zomermaanden. En op 15 augustus
‘geluksdruiven’ te eten en de hemel is dan vol met vuurwerk. Op de avond
voor Pasen) gevierd, met traditionele processies, met zang (saetas) en
(Maria Hemelvaart) is het feest in heel Spanje. De zomer is ook het
van 5 januari komen de Driekoningen door de straten en delen zij snoep
het geluid van trommels, kunst en spiritualiteit. Het feest wordt overal
seizoen van de vallende sterren. De Canarische Eilanden zijn hiervoor
uit aan de kinderen. Je kunt skiën in één van de vele skioorden, want zelfs
verschillend gevierd, maar is in alle steden diep geworteld in de Spaanse
een wel heel speciaal observatorium, maar eigenlijk kun je in heel
tot in Andalusië valt er sneeuw. Echter, in sommige delen is het nog altijd
traditie. Op 23 april komen de boeken op straat en in Catalonië gaat dit
Spanje in de zomer vallende sterren zien. Andere befaamde zomerfeesten:
zomer: velen kiezen in dit jaargetij dan ook voor de warme stranden op
bovendien nog vergezeld met het geven van rozen. Het is een goede
San Fermín, Festival de la Sidra, Focs (Blanes), Misterio de Elche, la
de Canarische Eilanden. Ook kun je in deze tijd de vogelmigratie zien
tijd om een wandelroute te volgen: de Camino de Santiago, Ruta de la
Tomatina (Buñol), de middeleeuwse markten en Semana Grande
in de 49 ‘wetlands’, verspreid over het hele Spaanse schiereiland.
Plata, Camino de Pasión of de Camino del Cid.
(Bilbao en San Sebastián).
Van carnaval tot San Silvestre
De beste lentefeesten
Theater, muziek en sport
De winter eindigt met de carnavalsfeesten, die gevierd worden in heel
Het Corpus-feest (Sacramentsdag) zorgt ervoor dat veel plaatsen in
In de zomer is het tevens tijd om klassiek theater te zien in bijvoorbeeld
Spanje, maar met name in Cádiz en Tenerife. Verder is de winter hét
Spanje met bloemen zijn versierd. De beroemdste processies zijn die in
Mérida of Almagro. Of ga naar de festivals voor moderne muziek in
moment om te genieten van de heerlijke Spaanse gastronomie, bijvoorbeeld
Toledo en Granada. Andere feesten die in het voorjaar de straten opvro-
Benicasim (FIB en Sun Splash), Sonar (Barcelona), BBK (Bilabo), het
tijdens Madrid Fusión, of in Galicië tijdens het Fiesta del Cocido. Voor
lijken: Fallas (Valencia), Feria de Abril (Sevilla), Cruces de Mayo (3
bekende jazzfestival in San Sebastián, Cante de las Minas (Murcia) of het
liefhebbers van hedendaagse kunst is de beurs ARCO Madrid in februari
mei), Patios Cordobeses en El Rocio (Almonte). In het voorjaar klinkt
Chopin festival (Mallorca). In de zomer geniet je uiteraard ook van het
een verplicht nummer. Ook een aanrader is de nieuwe editie van de
in Barcelona het geluid van Primavera Sound, terwijl in Granada het
water: van de Descenso del Sella per kano tot de zeilwedstrijden op de Balearen of het kitesurfkampioenschap op Fuerteventura. Ook kun je de Carrera de Caballos in Sanlúcar de Barrameda meemaken of de Vuelta Ciclista door Spanje volgen.
Herfst Met de herfst komen de wijnoogstfeesten; het verzamelen en persen van de druiven in alle wijngebieden van Spanje. Een mooie wandeling in de herfst maak je in de zuidelijkste beukenbossen van Europa, die dan prachtig rood tooien. De Día de la Hispanidad (dag waarop Columbus Amerika ontdekte) wordt op 12 oktober in heel Spanje gevierd, maar met name in Zaragoza, met de verering van de Virgen del Pilar. Ook wordt het Fiesta del Azafrán (Saffraanfeest) uitbundig gevierd.
Film en motoren Tevens vinden er in Spanje twee belangrijke internationale filmfestivals plaats, in San Sebastián en in Valladolid. Denk tevens eens aan de motorraces Moto GP in Aragón en Valencia, de Rally Internacional de Coches de Época (rally met oude auto’s) in Salou of de nachtmarathon in Bilbao.
18
proef spanje
