Evidence-based werken op de OK

Evidence-based werken op de OK

Voorwoord Benchmarking OK is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een volwassen samenwerking tussen de acht Universitair Medische Centra (UMC’s) in Nederland en is ontstaan uit de wens van de operatiekamercomplexen om van elkaar te leren op het gebied van bedrijfsvoering. Het jaarlijkse congres bevordert een bredere kennismaking met medewerkers en management van de verschillende OK-complexen en komt daarmee de uitwisseling van ideeën ten goede. Sinds 2010 nemen ook de operatieafdelingen van topklinische en algemene ziekenhuizen deel aan het landelijke congres. Zo wordt leren van elkaar tussen de verschillende ziekenhuizen actief gestimuleerd. Dit jaar staat het congres geheel in teken van het thema: “Van onderzoek naar praktijk, overbrug de kloof op de OK” over Evidence-Based Practice en Evidence-Based Management Evidence-Based Medicine is in de gezondheidszorg volledig ingeburgerd. Het gebruik van EvidenceBased Practice in de verpleegkunde is groeiende en wordt steeds meer de standaard. Bij evidencebased practice worden beslissingen genomen op basis van het ‘best beschikbare’ bewijs gecombineerd met kritisch denken. Bewijs is niets anders dan informatie, variërend van wetenschappelijke onderzoeksresultaten, data van de eigen organisatie, of professionele ervaring. Als het gaat om managementvraagstukken lijken we in de zorg over het algemeen wat minder kritisch te zijn. Managers besteden nog maar weinig aandacht aan uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek en als zij dat wel doen dan is er nauwelijks aandacht voor de kwaliteit van de evidence waarop beslissingen zijn genomen. Besluitvorming wordt regelmatig gebaseerd puur op persoonlijke ervaringen of op de nieuwste trends. Gebeurtenissen uit de geneeskunde leren ons dat interventies die alleen op persoonlijke ervaringen zijn gebaseerd schade kunnen aanrichten. Een voorbeeld: vroeger wist iedereen dat stress en een ongezonde leefstijl oorzaken waren van een maagzweer, tot het moment dat wetenschappers in de jaren tachtig ontdekten dat een bacterie de belangrijkste oorzaak is. De verbazing was groot. Patiënten met een maagzweer waren dus jarenlang verkeerd behandeld. De ‘maagzweerbacterie’ kan vrij eenvoudig met antibiotica bestreden worden. Op het congres willen we gezamenlijk een stap zetten op weg naar een ‘evidence-based’-niveau op de werkvloer én in het management van de OK. Tijdens het plenaire programma zal Eric Barends, directeur van het Center for Evidence-Based Management (CEBMa), een uitgebreide inleiding verzorgen op het thema. In de deelsessies wordt ingegaan op concrete praktijkvoorbeelden uit de UMC’s. De sessies worden zoals gebruikelijk verzorgd door (collega’s van) de kerngroepleden Benchmarking OK, allen werkzaam voor of op de OK. Onderwerpen zoals Evidence-Based Healthcare Design (verbouw/nieuwbouw OK’s), Evidence-Based-planning en Evidence-Based Verandermanagement op de OK komen aan de orde. Voor de afwisseling kunt u ook kiezen voor een stemworkshop of een rondleiding. Wij hopen u weer te mogen begroeten op vrijdag 26 juni in het Onderwijscentrum van het Erasmus MC. Gastheer dit jaar is het Erasmus MC. Met vriendelijke groet, namens de stuurgroep Robert Jan Stolker Voorzitter stuurgroep Benchmarking OK

namens het congresteam 2015 Lizette Berkx, projectleider Bianca Plugge, projectondersteuning Dominique Tholhuijsen, projectondersteuning

Programma vrijdag 26 juni 2015 08:30 - 09:30 uur Ontvangst en registratie Ontvangst met koffie, thee en lekkernijen 09:30 - 09:40 uur Welkomstwoord Prof. dr. Steven Hovius, voorzitter Stafconvent, afdelingshoofd Plastische en Reconstructieve Chirurgie in het Erasmus MC 09:40 - 09:45 uur Kort intro door de dagvoorzitters Het congres wordt dit jaar geleid door prof. dr. Robert Jan Stolker (afdelingshoofd Anesthesiologie, voorzitter Thema Spoed, Perioperatief & Intensief, voorzitter stuurgroep Benchmarking OK) en drs. Jeanne Bezstarosti (afdelingshoofd OK, anesthesioloog, kerngroep Benchmarking OK). Beiden zijn werkzaam in het Erasmus MC. 09:45 - 10:15 uur Presentatie door dr.ir. Joris Jaspers Joris Jaspers is Hoofd Innovatie van Medische Technologie in het UMC Utrecht. Hij bedacht de Mofixx, een elektronisch aangedreven endoscopie-arm. Dit nieuwe chirurgische instrument verbetert de kwaliteit van kijkoperaties en vermindert de kosten. In deze presentatie zal hij ingaan op de mogelijkheden en uitdagingen bij productinnovaties voor op de OK en zal hij verschillende voorbeelden geven van producten die het OK-team kan ondersteunen en ontlasten bij het uitvoeren van hun werk, waarbij ook wordt ingegaan op de “evidence” van deze innovaties. 10:15 - 11:00 uur Presentatie door dr. Eric Barends en Quiz Eric Barends is de managing director van het Center for Evidence-Based Management, een internationaal non-profitnetwerk dat organisaties en opleidingen ondersteunt bij het ontwikkelen en toepassen van evidence-based management. Hij heeft ruim 20 jaar managementervaring, zowel op senior managementniveau als op uitvoeringsniveau. In zijn werkzaamheden adviseert hij managementteams en raden van bestuur van grote en middelgrote bedrijven en non-profit organisaties over het gebruik van evidence-based management en de ontwikkeling van managers. 11:00 - 11:45 uur Pauze inclusief posterpresentaties 11:45 - 13:00 uur Parallelsessies - Ronde 1 In deelsessies wordt dieper ingegaan op het thema en concrete praktijkvoorbeelden uit de verschillende Universitair Medische Centra. De sessies worden verzorgd door (collega’s van) de kerngroepleden Benchmarking OK, allen werkzaam voor of op de OK. Voor de afwisseling kunt u ook kiezen voor een stemworkshop of een rondleiding. Er is keuze uit 5 verschillende sessies. U kunt 2 sessies kiezen. Zie de volgende pagina’s voor een toelichting. 13:00 - 14:00 uur Lunch 14:00 - 14:30 uur Presentatie door prof.dr. Pieter de Rijk Hoogleraar Evidence-Based Management, Universitätsklinikum Aken, Duitsland. Pieter de Rijk vertelt over de internationale ervaringen met Evidence-Based Management in de ziekenhuiszorg. 14:30 - 15:45 uur Parallelsessies - Ronde 2 15:45 - 16:15 uur Plenaire terugblik op het congres en afsluiting door de dagvoorzitters 16:15 - 17:00 uur Hollandse borrel

Parallelsessies

1. VUmc en Ten Have Change Management: Evidence-based verandermanagement op de OK Evidence-based Medicine is in Nederland een vast onderdeel van de gezondheidszorg geworden. Artsen en verpleegkundigen leren tijdens hun studie dat elke ondernomen actie moet worden uitgelegd en onderbouwd. Opvallend is dat managers vaak géén goede reden of verklaring kunnen geven waarom een bepaalde stap wordt gezet. Zo worden keuzes regelmatig gebaseerd op achterhaalde kennis of op ‘het onderbuikgevoel’. Voor het nemen van de beste beslissingen is het daarom belangrijk dat managers vertrouwd raken met evidence-based management. De workshop zal starten met een korte inleiding op het begrip verandermanagement in combinatie met evidencebased management. Vervolgens zal men op interactieve wijze aan de slag gaan met het onderwerp en de link leggen met eigen casuïstiek. Het doel van de workshop is om managers inzicht te geven in het effectief aansturen van verandertrajecten, waarbij evidence-based management als uitgangspunt geldt. Dit is een interactieve workshop verzorgd door Kjeld Aij, manager bedrijfsvoering Divisie IV, VUmc Amsterdam; Wouter ten Have, adviseur en partner, Ten Have Change Management en Elke Harbers, adviseur, Ten Have Change Management

2. Erasmus MC en TNO: Evidence-based Healtcare Design op de OK Op allerlei manieren wordt geprobeerd de zorg te verbeteren en de kosten te verminderen. Er worden effectievere therapieën en medicijnen ontwikkeld en de zorg wordt zo optimaal mogelijk ingericht. Een andere manier die steeds meer aandacht krijgt is de inrichting van ziekenhuizen, het centrale onderwerp van het project ‘Evidence-based Healthcare Design’ dat door TNO is uitgevoerd. De gedachte hierachter is eenvoudig: een ziekenhuis en meer specifiek een OK, waarin patiënten zich prettiger voelen en het personeel prettiger kan werken zou kunnen bijdragen aan een verdere verlaging van de kosten. Beter voelende patiënten zullen sneller opknappen en beter ondersteund personeel kan effectiever werken. Dit is een interactieve workshop verzorgd door Roberto Traversari, Senior Researcher, Consultant, TNO; Eliane Schreuder, Researcher, TNO en Afdeling OK, Erasmus MC Rotterdam

3. Benchmarking OK en de Vreelandgroep: Evidence-based OK-planning, simuleren met OK-benchmarkdata Het operatieve proces is een complex proces waar veel personen uit verschillende disciplines en vakgroepen bij betrokken zijn. Vanuit het oogpunt van patiëntveiligheid kent dit proces veel risico’s en daarnaast spelen begrippen als variabiliteit en onvoorspelbaarheid een grote rol. De organisatie en de aansturing van dit proces vereist dan ook een zorgvuldige planning. OK-planning is echter een vak apart. Met behulp van simulatie kunnen planningsprocessen dynamisch in beeld worden gebracht. Ook kan een simulatiemodel praktische logistieke gevolgen in kaart brengen en kunnen meerdere scenario’s getoetst worden. Zo wordt besluitvorming gefaciliteerd. Tijdens deze workshop maken we gebruik van de OK-benchmarkdata van de UMC’s. Dit is een interactieve workshop verzorgd door Lizette Berkx, projectleider Benchmarking OK UMC’s, Fred Kremer, associé partner, Vreelandgroep en Jaap Beerens, partner, Vreelandgroep

4. Stemworkshop: Invloed uitoefenen met je stem op de OK Wat zorgt ervoor dat je in een vergadering gehoord wordt? Waarom lukt het soms niet om je punt naar voren te brengen? Waaraan ligt het dat je mening niet wordt gerespecteerd in een gesprek? Bij welk ‘type mensen’ kom je niet uit de verf? Je kunt je stem inzetten om meer invloed te krijgen. Dit heeft te maken met het aansluiten bij je gesprekspartners. Dat geeft hen een gevoel van herkenning en veiligheid dat er voor zorgt dat ze zich openstellen voor je informatie. Dit gaan we oefenen door middel van ‘verbaal spiegelen’, het imiteren van hoogte, tempo en luidheid van je gesprekspartner. De stemworkshop wordt verzorgd door Elizabeth Ebbink, stemcoach, psycholoog en operazangeres

5. Rondleiding Onderwijscentrum en andere reeds opgeleverde gebouwdelen nieuwbouw Erasmus MC Middenin Rotterdam wordt gewerkt aan het nieuwe Erasmus MC. Het is een bewuste keuze geweest de nieuwbouw in het hart van de stad te houden en niet naar de rand te verplaatsen. Nu verrijst hier een ziekenhuis dat zich met zijn stedelijke gebouwstructuur en vele groenvoorzieningen voegt in de stad. Wat betreft opzet en voorzieningen zal het Erasmus MC voldoen aan de meest actuele inzichten, waarbij de zelfredzaamheid en het welzijn van de patiënt voorop staan. Inmiddels vordert de verbouwing gestaag en heeft het nieuwe Onderwijscentrum al een architectuurprijs mogen ontvangen. De rondleiding wordt verzorgd door medewerkers van het Programma Integrale Bouw. Zij weten veel te vertellen over de grondslagen van dit omvangrijke nieuwbouwproject dat in 2017 wordt afgerond. N.B. in verband met de afstanden dienen deelnemers goed ter been te zijn. De rondleiding wordt verzorgd door Janneke Nijmeijer, adviseur huisvesting, Erasmus MC en Alie Plug, communicatieadviseur, Erasmus MC

Algemene informatie Datum en locatie vrijdag 26 juni 2015 Onderwijscentrum Erasmus MC, Gebouw FE, Wytemaweg 80, 3015 CN Rotterdam Doelgroep Betrokkenen bij het OK-proces in brede zin: operatieassistenten, anesthesiemedewerkers, (recovery)medewerkers/verpleegkundigen, OK-management, anesthesiologen, chirurgen, management en medewerkers sterilisatiedienst, (kwaliteits- en beleids)adviseurs, logistiek adviseurs en logistiek medewerkers, P&O-adviseurs, praktijkopleiders, portefeuillehouders Raad van Bestuur. Registratie U kunt zich online registreren en inschrijven voor de parallelsessies van uw voorkeur via: www.benchmarking-ok.nl. Eventuele wijzigingen ten aanzien van het programma voorbehouden. Kosten en betaling Inschrijfgeld voor de gehele dag inclusief lunch en borrel bedraagt €195 per persoon. Voor deelnemers uit de profit sector geldt een aangepast bedrag van €450 per persoon. Voor de betaling geven wij de voorkeur aan een automatische incassomachtiging. U ontvangt per e-mail een betaalbewijs welke u kunt gebruiken om het betaalde bedrag te declareren bij uw werkgever. Wanneer uw werkgever rechtstreeks wenst te betalen dan is dit echter ook mogelijk: gelieve dan te kiezen voor betaling middels factuur. Indien gewenst kunt u ook een groepsfactuur krijgen. Annulering Annulering dient schriftelijk te geschieden. Bij annulering vóór 5 juni 2015 wordt het inschrijfgeld onder aftrek van €50 administratiekosten gerestitueerd. Na deze datum vindt geen restitutie meer plaats. Het is dan nog wel mogelijk om - na berichtgeving - een vervanger te sturen. Accreditatie Accreditatie aangevraagd bij: • Accreditatie Bureau Algemene Nascholing (ABAN) • Nederlandse Vereniging van Anesthesiemedewerkers (NVAM) • Landelijke Vereniging van Operatieassistenten (LVO) • Beroepsvereniging Recovery Verpleegkundigen (BRV) • Registratiecommissie Specialismen Verpleegkunde (V&VN - RSV) • Kwaliteitsregister Verpleegkundigen en Verzorgenden (V&V) Bereikbaarheid U kunt gebruik maken van twee parkeergarages (betaald parkeren): Parkeergarage Wytemaweg, Wytemaweg 12, 3015 CN Rotterdam (onder het Erasmus MC Sophia) Parkeergarage Westzeedijk, Westzeedijk 361, 3015 CA Rotterdam Openbaar vervoer: vanaf de noordkant (metro, bus 44 en 46) volgt u de borden naar ingang Erasmus MC Wytemaweg. Vanaf de zuidkant (tram 8 op de Westzeedijk) loopt u de parkeergarage Westzeedijk in. In de parkeergarage volgt u de gele bordjes naar Ingang 3, 4, 5. U komt dan in het voetgangersgebied de Passage en het Plein waar u gebouwcode FE (Onderwijscentrum) volgt. Contactgegevens Projectbureau Benchmarking OK Erasmus MC Bianca Plugge Postbus 2040 3000 CA Rotterdam T 010-7032965 [email protected]

Congress Company Postbus 2428 5202 CK ‘s-Hertogenbosch T 073-7003500 [email protected]