. Kies in het menu dat daarna verschijnt: l een printer. l Geef aan welke bladzijde u wilt printen. l Geef het aantal exemplaren aan dat u wilt printen l Klik op ‘OK’.
14
1 de toekomst KEUZEDOSSIER vmbo-tl oriëntatie op studie en beroep
mijn toekomst Kiezen kan heel lastig zijn. Zeker wanneer je iets moet kiezen dat met je toekomst te maken heeft. Het is echt niet raar wanneer dat allerlei positieve of negatieve gedachten oproept. Het is dan de kunst te onderzoeken hoe belangrijk
opdracht
5
A Kruis aan wat op jou van toepassing is. Je mag meerdere kruisjes zetten.
zo'n gedachte is. Het zou wel eens een belemmering kunnen zijn bij het nemen van de juiste beslissing. Bij opdracht 5 ga je onderzoeken hoe jij aankijkt tegen de keuzes voor jouw toekomst.
Ik vind het leuk en spannend tegelijk. Ik vind het eigenlijk maar eng. Ik denk er nog niet veel over na. Ik praat er met mijn ouders of verzorgers over. Ik vind het belangrijk Ik weet al precies wat ik wil gaan doen. Ik heb nog geen idee wat ik wil gaan doen. Ik ben bang om het verkeerde te kiezen. Kom maar op met al die keuzes! Ik ben echt een twijfelaar. Ik zie het wel als het zover is. Ik heb niemand nodig bij mijn keuze.
B
Kruis de gedachten aan die er voor jou het meest uitspringen.
C
Helpen deze opvallende gedachten bij het maken van keuzes of werken ze juist tegen?
D Overleg met je ouders of verzorgers. Hoe zou je een negatieve gedachte kunnen veranderen in een positieve gedachte?
JA, ze helpen. NEE, ze werken tegen.
de toekomst 1 KEUZEDOSSIER vmbo-tl oriëntatie op studie en beroep
Wat wil ik aanpakken? Heb je positieve of negatieve gedachten over de toekomst? Dan ben je volwassen aan het worden! Het betekent dat je steeds vaker beslissingen moet nemen waar jij zelf verantwoordelijk voor bent.
Als een gedachte positief is, dan kan dat helpen om de juiste beslissingen te nemen. l Is een gedachte negatief, dan kan dat ervoor zorgen dat je moeilijk een beslissing kunt nemen. l
i o o
l
l
l
B
Welke twee punten zijn voor jou op dit moment het moeilijkst?
C Overleg met je ouders of verzorgers en vul antwoord 6B verder aan.
C
D Ga naar keuzedossier.nl en klik op tabblad 'blz. 15 opdracht 6'.
Bij deze twee punten heb ik hulp nodig van:
Op deze twee punten kan ik zelf invloed uitoefenen door:
a a v
m o
zelf beslissingen nemen het maken van vrienden l de omgang met docenten l mijn ouders of verzorgers l het leren voor een proefwerk l het maken van een proefwerk l het houden van een spreekbeurt l aandachtig luisteren tijdens de les l het combineren van sport en school l
Je mag meerdere kruisjes zetten.
k
n s
a n j i
ik heb
s
A Kruis bij de vierkantjes aan wat op jou van toepassing is.
6
b
opdracht
t
Soms is het nodig om je gedachten bij te stellen. Of juist te accepteren dat er dingen zijn die niet kunnen. Gelukkig kun je zelf veel invloed uitoefenen als je een moeilijke keuze moet maken.
moeite met:
15
mijn talenten 4
35
KEUZEDOSSIER vmbo-tl oriëntatie op studie en beroep
mijn vaardigheden
A
RS DE AN
lichamelijke kenmerken
sport of hobby
goed in:
minder goed in:
trots op:
B Welke van deze eigenschappen of vaardigheden zou je in de toekomst willen ontwikkelen?
B
Ik zou graag
Ik kan dit doen door: met advies van:
ed of r
de jn
s
mi
va jn mi S AL ZO
Maak deze opdracht samen met je ouders of verzorgers. A Vul jouw eigenschappen of vaardigheden in en kruis aan.
mo
er
ed of de
r
Bij opdracht 2 onderzoek je de overeenkomsten tussen jou en je ouders.
al
2
mo
Jij bent jij!
opdracht
er
Misschien heb je jouw talenten wel van je ouders meegekregen of juist niet. Je zou eens kunnen vergelijken. Misschien kom je er achter dat je bepaalde eigenschappen of vaardigheden hebt meegekregen die je helemaal niet leuk vindt. Maar het kan ook zo zijn, dat je vader of moeder een voorbeeld is en dat je hetzelfde wilt bereiken. Hoe dan ook, jij hebt een eigen identiteit en je bent uniek in deze wereld.
va
Wanneer je van nature ergens aanleg voor hebt dan wordt dat een vaardigheid genoemd. Wanneer zo’n aanleg ook nog eens heel sterk aanwezig is, spreek je van een talent. Talent is eigenlijk een vaardigheid die je vanaf je geboorte hebt meegekregen. Als je bijvoorbeeld erg muzikaal of erg sportief bent, kun je zo'n vaardigheid door veel oefenen steeds beter ontwikkelen.
willen ontwikkelen.
mijn talenten 4 KEUZEDOSSIER vmbo-tl oriëntatie op studie en beroep
mijn complimenten Een compliment geven aan jezelf doe je niet zo snel en ben je waarschijnlijk ook niet gewend. Probeer het toch maar eens. Je krijgt er een goed gevoel door, want het vergroot je zelfvertrouwen.
Bij een compliment gaat het niet alleen om het resultaat wàt je hebt bereikt, maar ook hóe je iets hebt bereikt. Soms zal iets je geen enkele moeite kosten, een andere keer juist wel. Vaak ben je dan nog meer trots op jezelf.
Bij de vorige opdrachten heb je je kwaliteiten onderzocht en je weet hoe anderen daarover denken. Schrijf hieronder drie complimenten op. De complimenten mogen ook met andere dingen te maken hebben. Iets wat je vandaag of kort geleden hebt gedaan.
opdracht A Noteer hiernaast drie complimenten die je aan jezelf zou kunnen geven.
B Vraag aan je ouders of verzorgers of ze deze eigen complimenten terecht vinden?
6
A
Ik vind van mezelf dat ik
B
Mijn ouders of verzorgers vinden dit wel / niet terecht.
A
Ik vind van mezelf dat ik
B
Mijn ouders of verzorgers vinden dit wel / niet terecht.
A
Ik vind van mezelf dat ik
B
Mijn ouders of verzorgers vinden dit wel / niet terecht.
39
koppelen 6 KEUZEDOSSIER vmbo-tl oriëntatie op studie en beroep
informatie koppelen Nu ga je alle informatie die je tot nu verzameld hebt koppelen. Op die manier kun je onderzoeken of jouw voorlopige sectorkeuze bij jou past en welke vakken daarbij horen. Daarnaast is het belangrijk om te weten welke
opdracht A
Vul de gegevens hiernaast samen met je ouders of verzorgers in.
6
belangrijke punten je volgend schooljaar wilt aanpakken. Samen met je mentor en ouders of verzorgers kun je een plan van aanpak maken zodat je precies weet op welke manier je bepaalde punten kunt verbeteren.
l
Ik kies voorlopig voor de sector
l
Ik wil de weg naar havo-4 ook openhouden.
l
Ik denk dat deze keuze op dit moment het best bij mij past om de volgende vier redenen.
1
techniek economie
De rol van
zorg en welzijn landbouw JA / NEE
bedenker onderzoeker
doener helper
past daarbij WEL / NIET goed, omdat
2
Twee sterke eigenschappen van mij zijn 1 2
l
3
Ik heb belangstelling heb voor 'Iets met ...'
4
De uitslag van de sectortest past daar goed bij, namenlijk:
Ik kies voor het vak of de vakken
omdat
l
B Ga naar keuzedossier.nl, klik op het tabblad ‘blz. 55 opdracht 6’.
Mijn ontwikkelpunten voor volgend schooljaar zijn
techniek zorg en welzijn economie landbouw
55