Naar klas 4 VMBO Theoretische leerweg Sectorkeuze
Aan de leerlingen en ouders van de klassen T3A, T3B, T3C en T3D
Nieuwegein, 27 januari 2014 Kenmerk: VMBO/2014/069/Lc Betreft: sectorkeuze Binnenkort is het moment waarop je een keuze moet maken voor een sector. In de theoretische leerweg moet in het examenjaar (klas 4) een sector met bijbehorende examenvakken gekozen worden. Je kiest een sector, omdat je van plan bent later in die richting op het MBO verder te gaan studeren en natuurlijk omdat je die sector leuk vindt. Er zijn vier sectoren: TECHNIEK (A) ECONOMIE (B) ZORG EN WELZIJN (C) LANDBOUW (D) (een betere naam zou zijn: voeding, recreatie, natuur en milieu!) Om een goede keuze te kunnen maken is het belangrijk om je goed te oriënteren. In de 2e klas heb je al een dag stage gelopen. Daarnaast ben je tijdens het mentoruur (met de methode DeDecaan.net) al bezig geweest met de vragen Wie ben ik?, Wat wil ik? en Wat kan ik? Deze laatste vraag is van belang bij het kiezen van een sector. In welk vak ben je goed, en wat kun je hier mee. Wat ga je nog meer doen om je goed voor te bereiden op je vervolgkeuze: Stageweek in klas 3 27 februari mentoren spreekavond (gericht op keuze) MBO oriëntatiedagen (1 dagdeel kennis maken met een MBO opleiding naar keuze) MBO oriëntatie in klas 4 (lessen volgen op een MBO opleiding naar keuze) Oud leerlingenmarkt in klas 4 (markt waarbij je vragen kunt stellen aan oud leerlingen en vervolgopleidingen) Belangrijk: praat met elkaar over de ervaringen en ga ook op zoek naar informatie over opleidingen en beroepen. Op de site www.oosterlichtvmbo.dedecaan.net kun je informatie vinden over opleidingen. Kijk bij de knop handig > opleidingen. Ook staan op deze site beroepenfilmpjes om een indruk te krijgen over opleidingen. Wilt u zich als ouder ook registreren op deze site. Op deze manier wordt u geïnformeerd over kiezen in het VMBO. Op de site www.beroepeninbeeld.nl is ook veel informatie over beroepen te vinden. Bepaalt sectorkeuze definitief de vervolgopleiding? Nee. Bij de overstap van klas 4 TL naar het MBO kun je van sector veranderen. Het is dus niet zo dat je aan een sector vast zit. Een leerling uit de sector economie kan bijvoorbeeld in het MBO best een opleiding uit de sector zorg gaan doen (zie voor meer informatie over MBO opleidingen bijlage 2). Wel is bij sommige “overstappen” (bijvoorbeeld naar technische opleidingen) het vak wiskunde verplicht. Excellent klas
Op het keuzeformulier kan aangegeven worden dat je volgende jaar naar de Excellent klas wilt. In de Excellent klas wordt extra leerstof gegeven op het gebied van Economie of Natuur/scheikunde, Wiskunde, Nederlands en Engels. Ook wordt gewerkt aan projecten. In de excellent klas wordt dus meer van je verwacht. Door de extra lessen is het mogelijk om gemakkelijk en met succes door te stromen naar het MHBO (versneld MBO) en HAVO-4. Informatie over de pakketkeuze Havo 4 kun je vinden in bijlage 3. Om toegelaten te worden moet je beschikken over de juiste motivatie en goede leerresultaten. Wanneer je overweegt om naar de Excellent klas te gaan overleg dan eens met je mentor. Belangrijk! Als je de sector en de 6 examenvakken gaat kiezen, kijk dan eens naar je PTA cijfers voor dat vak. Hoe sta je er voor? De PTA cijfers, die je in klas 3 hebt behaald, neem je mee naar de 4e klas. Om te kunnen slagen moet je voldoen aan het volgende: De kandidaat die eindexamen VMBO theoretische leerweg heeft afgelegd en het CE voor alle vakken heeft afgelegd binnen één schooljaar, is geslaagd als het gemiddelde van de bij het centraal examen behaalde cijfers minimaal 5,5 is en de lijst voldoet aan één van de volgende voorwaarden: voor alle vakken (7 eindcijfers) waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald voor één van de vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald voor één van de vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 4 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald met minstens één 7 voor twee van de vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald met minstens één 7. In aanvulling op het vijfde lid geldt voor kandidaten van VMBO theoretische leerweg dat de vakken LO, OLW en CKV en het sectorwerkstuk moeten zijn beoordeeld met ‘voldoende’ Het eindcijfer voor het vak Nederlands minimaal een 5 is. Let hier goed op bij het schatten van je kansen en dus bij het kiezen van een vakkenpakket! Misverstand Op het overgangsrapport staan 11 vakken, terwijl je in klas 4 maar 6 examenvakken hebt. De 5 vakken die je niet kiest tellen wel mee bij de overgang van klas 3 naar klas 4! Blijf dus voor de vakken, die je in de 4e niet hebt, werken en haal ook daarvoor een goed cijfer. Nog even dit: Het is voor de school financieel niet haalbaar een vak aan te bieden als te weinig leerlingen dat kiezen. Wordt een keuzevak door minder dan 15 leerlingen gekozen, dan wordt dat vak in klas 4 niet gegeven. In het verleden is dat wel gebeurd bij het vak Frans en Nask2 (scheikunde). Mocht deze situatie zich voordoen dan zal een alternatief vak gekozen moeten worden. Er wordt dan contact met jou opgenomen
Inleveren sectorkeuze: Voor eind januari moet een voorlopige sectorkeuze ingeleverd worden via www.oosterlichtvmbo.dedecaan.net. Ouders kunnen zich op deze site registreren (met het leerling nummer van uw zoon/ dochter). Leerlingen werken tijdens mentoruur al op deze site. Ga naar het menu Kiezen (rechtsboven) Ga naar sectorkeuze Vul hier de voorlopige sectorkeuze in Je kunt deze voorlopige keuze nog aanpassen tot 14 maart Zorg ervoor dat je uiterlijk 14 maart de definitieve keuze hebt ingevuld Print het formulier uiterlijk 14 maart uit en zorg ervoor dat het ondertekend ingeleverd wordt bij je mentor of decaan (Mw. D. Meijer). Met vragen over de sectoren en over beroepen en opleidingen die bij deze sectoren passen, kun je altijd bij de decaan terecht.
Met vriendelijke groet,
A.J.A. Lemcke-Valk afdelingsleider VMBO Bovenbouw D. Meijer-Middelkoop, decaan VMBO
Bijlage 1: Sectorkeuzeformulier Bijlage 2: Informatie over MBO scholen Bijlage 3: Naar Havo 4
Bijlage1: Sectorkeuze klas 4: Invoeren via www.oosterlichtvmbo.dedecaan.net Sector
Verplicht
Zorg & Welzijn
Ne En Bi Ma Lo
Economie
Ne En Ec Ma Lo
Economie Excellent Techniek
Verplicht (1 kiezen) O Wi O Gs O Ak
O Fa*) O Du*) O Wi (verplicht wanneer voor Excellent wordt gekozen!)
Aankruisen indien gewenst Ne En Wi Nask-1 Ma Lo
Techniek Excellent Landbouw Ne En Wi Ma Lo
Aankruisen indien gewenst O Nask-1 O Bi
Vrij (2 kiezen) O Ak O Du*) O Gs O Fa*) O Bv tekenen**) O Bv handvaardigheid**) O Ec O Nask-2(scheikunde) O Ak O Du*) O Gs O Fa*) O Bv tekenen**) O Bv handvaardigheid**) O Nask-1(kan alleen gekozen worden met wiskunde) O Nask-2 (scheikunde) O Wi O Bi □ Vergeet niet hierboven je vakkenpakket aan te kruisen O Ak O Gs O Du*) O Fa*) O Bv tekenen**) O Bv handvaardigheid**) O Ec O Nask-2 (scheikunde) O Bi □ Vergeet niet hierboven je vakkenpakket aan te kruisen O Ak O Gs O Du*) O Fa*) O Bv tekenen **) O Bv handvaardigheid**) O Ec O Nask-1(natuurkunde) O Nask-2(scheikunde) O Bi
Er kan gekozen worden voor Fa of Du*) en handv. of tekenen**),dus niet voor beide.
Bijlage 2: Over MBO scholen en de beroepen waar ze voor opleiden: Op een MBO school (vaak ROC genoemd) kun je na de theoretische leerweg een opleiding volgen op niveau 3 of 4. Als je een diploma op het MBO haalt op niveau 4 kun je doorstromen naar het HBO in dezelfde beroepsrichting. Er zijn vele opleidingen op MBO niveau. Om het enigszins overzichtelijk te houden kun je de opleidingen verdelen in de volgende groepen: N.B. De letters (achter de groep van opleidingen) geven aan in welke sector deze opleiding thuishoort.
Toerisme, recreatie, horeca en facilitaire dienstverlening (BCD) Zorg en Welzijn (C) Uiterlijke verzorging (C) Sport en bewegen (BCD) Techniek (A) Informatie en Communicatietechnologie (AB) Economie en dienstverlening (B) Design en Creativiteit (ABCD) Kunst, cultuur en media (ABCD)
Eigenlijk kun je op dezelfde manier de beroepen verdelen. Als je weet welke van deze groepen je aanspreken kun je gemakkelijk een keuze voor een sector maken. (zie pagina 1: beschrijving van de 4 sectoren)
OVERZICHT VAN MBO OPLEIDINGEN PER SECTOR Techniek:
Bouwkunde (ontwerp) Bouwkunde, Management & Makelaardij Vormgeving, Design & Architectuur Infratechniek = grond-, weg- en waterbouwkunde Elektrotechniek Mechatronica Industrieel design Fijnmechanische techniek Mediatechnologie Motorvoertuigentechniek + verkoopmanagement Werktuigbouwkunde Grafische techniek Vliegtuigtechniek (Hoofddorp) Proces- en milieutechniek Fotonica (Ede) Transport en Logistiek Scheepsbouw en scheepvaart (o.a. Rotterdam) Machinist grond-, water- en wegenbouw (Harderwijk) Laboratoriumtechniek, biotechniek Optiek, tandtechniek e.d. (SVGB Nieuwegein) Installatietechniek Meubelindustrie, interieurbouw Stofferen (woning, meubel, vloer)
Machinaal houtbewerken Economie:
Bedrijfsadministratie Logistiek ICT Commercieel medewerker Bank en verzekeringen Commercieel medewerker marketing en communicatie Secretarieel Administratief juridisch medewerker openbaar bestuur Detailhandel Internationale handel/ groothandel Toerisme Recreatie Horeca Brood en banket Vlees en gemaksvoeding Beveiliging Defensie
Zorg en Welzijn Sociaal Cultureel Werk/ Begeleider Kunst, Cultuur & Media Sociaal Cultureel Werk/ Sport en Recreatie Sociaal Pedagogisch Werk: Activiteitenbegeleider, Woonbegeleider, Kinderopvang, Gehandicaptenzorg Onderwijsassistent Sociale Dienstverlening Sociaal Juridisch Medewerker personeel of sociale zekerheid Facilitaire Dienstverlening Verpleging Verzorging Apothekersassistente Doktersassistente en medisch secretaresse Tandartsassistente Kapster/ kapper Schoonheidsverzorging Voetverzorging Sport en bewegen
Landbouw Bij deze sector horen veel meer opleidingen dan de naam suggereert: (Voeding, Natuurbeheer, Milieu) Veehouderij en plattelandsvernieuwing Fruitteelt Akkerbouw Tuinbouw Bloem en interieur Tuin, park en landschap Plantenteelt Bomenteelt Bos- en natuurbeheer Land, water- en milieubeheer Dierverzorging
Paardenhouderij + hoefsmid Voedingsmiddelentechnologie Milieutoezicht Recreatie Handel (veiling en groothandel) Loonwerk en mechanisatie Verder zijn er nog enkele opleidingen die door hun creatieve karakter niet echt bij één van de sectoren horen. Je kunt je aanmelden vanuit elke VMBO sector. Soms moet je wel een creatieve test met goed gevolg afleggen of auditie doen om te worden toegelaten.
Het gaat om de volgende opleidingen: Nimeto met: Reclame, Presentatie en Communicatie, Interieur, Decoratie, Medewerker instore Mode en Kleding (Hilversum) Goud- en zilversmid, juwelier (Schoonhoven) Graveur, uurwerktechniek (Schoonhoven) Grafische Vormgeving (Grafisch lyceum) Hout en Meubel, Woninginrichting (Rotterdam, Amsterdam) Sound & Vision / Mediatechnologie (ROC Utrecht en Amsterdam) MBO dans MBO theaterschool (Rotterdam) MBO popmuziek (Utrecht) Uniformberoepen Om toegelaten te worden tot de politie moet je 17,5 jaar zijn! Je zult dus altijd eerst een andere MBO opleiding moeten volgen.
Bijlage 3: Naar HAVO 4 (na het behalen van het diploma VMBO Theoretische Leerweg) Wanneer word je toegelaten op HAVO 4? (Omdat het niet mogelijk is om in klas HAVO 4 te blijven zitten moet vanaf het begin duidelijk zijn dat de overstap naar de HAVO een haalbare kaart is. Daarom gelden bepaalde voorwaarden waaraan je moet voldoen om te kunnen doorstromen) Deze voorwaarden zijn: De cijfers zijn beter dan gemiddeld. Als richtlijn geldt: De cijfers van de vakken in TL 4 zijn gemiddeld 6.8 Positieve advisering door vakdocenten Een motivatie waarom de leerling kiest voor HAVO en niet voor MBO. Een aansluitend vakkenpakket De rekentoets is minimaal afgesloten op 2F niveau Bij overstap naar de HAVO moet een keuze gemaakt worden voor een profiel. Een profiel bepaalt in belangrijke mate naar welke HBO opleiding je na de HAVO gaat. Daarom vinden wij overstappen naar de HAVO met als reden: uitstel van het keuzemoment, geen goede motivatie. Door je profielkeuze heb je ook een keuze gemaakt in welke richting je na de HAVO verder gaat studeren. Welke profielen zijn er? Cultuur en Maatschappij (C+M) Trefwoorden: artistiek bezig zijn, communiceren, formuleren, inleven, luisteren, maatschappelijke interesse, meebesturen, sociaal betrokken zijn, talen, media. Dit profiel bereidt in het bijzonder voor op cultuur- en maatschappelijke studies. Gedacht kan worden aan beroepen als: leraar voortgezet onderwijs, juridisch medewerker, museummedewerker, mediaspecialist, ontwerper van toegepaste kunst, enzovoort. Verplichte profielvakken*): geschiedenis + Frans of Duits. Wiskunde is voor Havo leerlingen met een CM profiel op dit moment nog niet verplicht. Aangezien er veranderingen in de regelgeving aan zitten te komen, is het niet duidelijk of wiskunde in schooljaar 2014-2015 wel verplicht is. Het is daarom wel aan te raden in dit vak eindexamen te doen, met het oog op de mogelijkheid over te stappen naar Havo 4. Economie en Maatschappij (E+M) Trefwoorden: werkzaam op het gebied van financiën, cijferwerk, zakelijke gesprekken voeren en onderhandelen, in- en verkoop, marktonderzoek. Leerlingen, die dit profiel kiezen, zullen zich richten op vervolgopleidingen die te maken hebben met bedrijfseconomie, arbeid, recht en veiligheid. Gedacht kan worden aan beroepen als: commercieel medewerker, beleidsmedewerker, leraar, marketing medewerker, HBO accountant, juridisch medewerker, enzovoort. Verplichte profielvakken*): wiskunde + economie + geschiedenis. Natuur en Gezondheid (N+G) Trefwoorden: interesse voor het agrarische, de gezondheidszorg, het milieu, mensen helpen en verzorgen, adviezen opstellen op het gebied van land- en tuinbouw, fruit- en veeteelt, voeding. Dit profiel bereidt voor op studierichtingen die met gezondheidszorg of milieu te maken hebben, maar eventueel ook voor technische studierichtingen. Gedacht kan worden aan beroepen als: milieudeskundige, verpleger, fysiotherapeut, enzovoort. Verplichte profielvakken*): wiskunde + biologie + scheikunde (Nask-2)
Natuur en Techniek (N+T) Trefwoorden: ontwerpen, oog hebben voor milieu, rekenen en tekenen, stoffen onderzoeken, elektronica, elektriciteit, geluid, machines, mechanica. Dit profiel bereidt bij uitstek voor op technische studierichtingen. Gedacht kan worden aan beroepen als: bouwkundige, verkeersvlieger, maritiem officier, IT specialist, enzovoort. Verplichte profielvakken*): wiskunde**) + natuurkunde + scheikunde. *) Het is aan te bevelen om bij de sectorkeuze voor deze vakken te kiezen. **) Het betreft wiskunde B. Dat wordt niet op het VMBO gegeven. Op het VMBO dus altijd wiskunde kiezen! Op het HAVO doe je in 7 vakken examen. Je moet altijd een vak erbij kiezen als je TL 4 verlaat en HAVO 4 instapt. In klas 4 wordt meer informatie over de overstap gegeven.
