Weekblad van de Universiteit Twente
www.utnieuws.utwente.nl nummer 11 - Donderdag 1 april 2010
2
UT N I E U W S 7
‘Wandelen is mijn eer te na’
18
‘Elk medicijn is getest op dieren’
De kick van de korte klim
ADVERTENTIE
Octrooi aanvragen op je UT-vinding? Surf naar www.kennispark.nl voor meer informatie over het octrooibeleid van de UT
Empowering innovation & entrepreneurship
VIJF VAN DE ACHT Orthopedisch chirurg Daniël Sar is van het UMC Utrecht is per 1 maart tot deeltijdhoogleraar reconstructive medicine benoemd bij MIRA. Daarmee zijn vijf van de acht plaatsen voor parttime professoren met een klinische achtergrond vervuld. De komende tijd wil het instituut de drie andere posities invullen.
EDITIES. Volgende week (na Pasen) verschijnt deze krant niet. Dat is ook het geval op de donderdagen 6 en 27 mei. In de week van Hemelvaart (donderdag 14 mei) komt UT-Nieuws al op woensdag uit.
6
International
PAGE
VOORPORTAAL. Gedeputeerde van de Provincie Overijssel, Carry Abbenhues (links) en CvB-lid Kees van Ast openden afgelopen donderdag officieel The Corridor, het ‘voorportaal’ van The Gallery (voorheen Etalage geheten). Op de onthulde wand is een 3D-film te zien hoe het gerenoveerde gebouw Langezijds eruit komt te zien. Zie ook pagina 3.
INSTITUUT VERWACHT GROEI VAN 250 NAAR 400 MEDEWERKERS
streeft naar vier spin-offs per jaar mira
UT-onderzoeksinstituut MIRA wil gemiddeld vier spin-offs per jaar naar de markt brengen. Minimaal drie daarvan moeten na vijf jaar boven de kritische grens van vijftien werknemers uitkomen. Gisteren en vandaag presenteerde het jonge instituut zijn onderzoek en bedrijvigheid op het tweedaagse event Top technology for patients. De komende jaren groeit MIRA van 250 naar 400 werknemers. Het nog jonge instituut voor biomedische technologie en technische geneeskunde MIRA steekt de komende jaren veel energie
in ondernemendheid en de opbouw van spin-offs. Wetenschappelijk directeur Clemens van Blitterswijk heeft zijn eerste jaar gebruikt
Aio’s in de prijzen winnende groep ontvangt een bedrag van tienduizend euro dat vrij kan worden besteed. Het onderzoeksvoorstel wordt bovendien ingediend bij subsidieverstrekkers. De prijs werd gistermiddag in Hengelo uitgereikt op het MIRA-symposium Top technology for patients.
pen bij het opzetten van die spin-offs. Voor de drie andere posities voert hij nog gesprekken. Het instituut kan de komende paar jaar groeien van 250 naar 400 werknemers. Voor een groot deel wordt dat betaald uit de eerste geldstroom. Een luxepositie, want de UT moet de komende paar jaar in vrijwel alle geledingen flink bezuinigen. ‘We verkeren in een unieke situatie, maar groeien is niet alleen maar gemakkelijk’, aldus Van Blitterswijk. Het afgelopen jaar heeft hij de vakgroepstructuur gereorganiseerd tot een logischer indeling. ‘Onderzoek dat niet optimaal rendeert wordt afgebouwd. Het is niet: we hebben geld, dus we gaan groeien. We kijken kritisch naar de kwaliteit van ons onderzoek.’ Op het symposium Top technology for patients in de Creatieve Fabriek in Hengelo presenteerden gisteren alle topwetenschappers van MIRA hun onderzoek. De tweede dag van het event (vandaag) staat in het teken van ondernemerschap en bedrijvigheid. Vanmiddag wordt ook de UT-Business Award uitgereikt voor het meest innovatieve businessidee in de biomedische technologie.
De MB-vakgroep Science Technology and Policy Studies (STePS) inventariseert dit voorjaar de mogelijkheden voor een historische stadsstudie van Enschede. Onderzoeksleider Lissa Roberts, hoogleraar lange termijn ontwikkeling van wetenschap en techniek, verwacht dat dit uitmondt in een gestructureerd onderzoeksprogramma en de aanstelling van een bijzonder hoogleraar regionale geschiedenis. De opdracht voor de inventarisatie komt van de gemeente Enschede. Zij wil de ontwikkeling van de Twentse identiteit in kaart brengen om de publieke betrokkenheid bij stadsontwikkeling te versterken. Als eerste stap is de groep van hoogleraar Lissa Roberts gevraagd om een inventarisatie te maken van beschikbare bronnen, lokale expertise en belangstelling. De bedoeling is dat het historisch materiaal wordt ontsloten en kan worden gepresenteerd aan een breed geïnteresseerd publiek. Roberts verwacht de inventarisatie in juni klaar te hebben. Naast de inventarisatie zal tevens advies worden uitgebracht over hoe het onderzoek naar de geschiedenis van Enschede verder moet worden ingericht en welke vorm het moet krijgen. Roberts mikt op de ontwikkeling van een gestructureerd onderzoekprogramma met de aanstelling van een bijzonder hoogleraar regionale geschiedenis. Ze blikt voorzichtig vooruit: ‘Het moet geen smal wetenschappelijk programma zijn, maar het moet worden ingebed in de regio. Er zijn in Enschede veel mensen en verenigingen bezig met geschiedenis en erfgoed. Die moeten we erbij betrekken. Dit is een prachtige gelegenheid om te werken aan de ontwikkeling van de Twentse identiteit.’ De hoogleraar stelt zich bij het onderzoek meer voor dan de publicatie van een enkel historisch boek. Ze verwacht dat er ook producten ontwikkeld worden als onderwijsmodules en tentoonstellingen. ADVERTENTIE
BROODJE CULTUUR
Charlene Danoux, Hugo Fernandes, Bram Koopman, Ghita Berrada en Gerdine Meijer zijn de winnaars geworden van The Science Factor, een wedstrijd die eind november werd uitgeschreven voor de jonge onderzoekers van UT-instituut MIRA. Zo’n 75 promovendi en postdocs deden mee aan de competitie. In groepjes van vier of vijf wetenschappers uit verschillende vakgroepen schreven ze een interdisciplinair onderzoeksvoorstel. De winnaars maakten een plan voor een Rev-stent, een buisje van biologisch materiaal dat in een geopereerde slagader kan worden geplaatst en minder ontstekingen veroorzaakt dan de huidige stents. De jury noemde dat een ‘erg innovatieve aanpak’. De
om een sterke, bedrijfsmatige organisatiestructuur neer te zetten. ‘Onze basis ligt bij excellent wetenschappelijk onderzoek, maar dat heeft alleen waarde als het in de kliniek terechtkomt. Het moet bij de patiënten landen. We willen een cultuur creëren waarin het vanzelfsprekend is dat onderzoekers hun technologie toepassen en een bedrijfje opstarten’, aldus Van Blitterswijk. De wetenschappelijk directeur streeft ernaar dat uit zijn instituut jaarlijks zo’n vier nieuwe bedrijfjes ontstaan. Minstens drie daarvan moeten na vijf jaar ook boven de kritische grens van vijftien werknemers uitkomen. Van Blitterswijk verwacht ‘zeer binnenkort’ de benoeming bekend te maken van de eerste van vier entrepreneurial professors – hoogleraren die hel-
Onderzoek naar stadsgeschiedenis
Maandag 12 april, 12:35, Amphitheater, Vrijhof
Johan Goossens, Maandag [Cabaret]
Maandag 19 april, 12:35, Amphitheater, Vrijhof
Corijn, In the meadow & other songs [Muziek]
Maandag 26 april, 12:35, Amphitheater, Vrijhof
Rob Wijnberg, Nietzsche & Kant lezen de krant [Lezing]
WWW.CULTUUR.UTWENTE.NL
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
2
Donderdag 1 april 2010
ut Nieuws
alumnus theo klijn loopt bata met oude schaatsmaatjes
‘Wandelen is mijn eer te na’ Soms roept er wel eens iemand ‘Hé, daar loopt mijn vader’. Maar daar kan Theo Klijn (62) de humor wel van inzien. De UT-alumnus werktuigbouwkunde is dit jaar gewoon weer van de partij bij de Batavierenrace. Net als in de jaren zeventig. Al haalt hij nu niet meer de 18 kilometer per uur. Maaike Platvoet
Theo Klijn studeerde in de jaren zeventig werktuigbouwkunde op de UT. Een sportieve student was hij en fanatiek lid van schaatsvereniging De Skeuvel. ‘Als wedstrijdcommissaris moest ik regelmatig wedstrijden organiseren. Toen in 1973 de eerste Batavierenrace naar Enschede kwam, moesten wij daar natuurlijk aan meedoen.’ Klijn vertelt dat het eerste batateam van De Skeuvel bestond uit ‘behoorlijk getrainde jongens en meiden’. ‘We liepen zo hard dat we ergens in de top 20 zijn geëindigd’, klinkt het met gepaste trots. Na die eerste Batavierenrace was Klijn meteen verkocht. In al zijn studiejaren – tot 1981 – liep hij mee. Daarna begon hij zijn eigen ingenieursbureau Humeca, dat instrumenten ontwikkelt voor brandwondenbehandeling. Hardlopen deed hij alleen nog in zijn vrije tijd, de Batavierenrace was immers voor studenten. Tot Klijn in 1999 een telefoontje kreeg van Gerben Roelofs, een oude Skeuvelvriend. ‘Of ik weer mee wilde doen aan de bata. In een team met allemaal oud-Skeuvelleden. Nou, hartstikke leuk natuurlijk!
Theo Klijn (62), het oudste lid van Batavierenteam ‘Fast Friends’. De harde kern van de ploeg bestaat al jaren uit oud-leden van UT-schaatsvereniging de Skeuvel. Foto: Arjan Reef
Vanaf 1999 ben ik toen weer gaan lopen voor de Batavierenrace. Sindsdien was ik elk jaar van de partij, behalve toen de bata werd afgelast wegens de MKZcrisis. En die keer toen er tijdens de race een zwaar onweer losbrak en de organisatie het verstandiger vond om de wedstrijd stil te leggen. Toen zat er niets anders op dan weer met het busje naar Enschede te rijden.’ Ook in april 2005 moest Klijn verstek laten gaan. Hij lag toen wekenlang met een zware bacteriële infectie in het ziekenhuis. ‘Mijn conditie was zo verzwakt, dat ik echt niet kon hardlopen. Gelukkig ben ik weer helemaal hersteld.’ Nog steeds bestaat de harde kern van ‘zijn team’
uit oud-Skeuvelleden. ‘Al haken er wel elk jaar meer af. We lopen de bata daarom ook met kinderen en familie van Skeuvelleden. Niet voor niets noemen we ons de ‘Fast Friends’. Ik ben inmiddels de oudste van dit team. Voor ons betekent de bata vooral een gezellige reünie. Elk jaar huren we na afloop een zaaltje in café De Buren (het voormalige café Hulscher, red), in Boekelo. Daar hebben we dan een buffetje en borrelen we na.’ Het grootste verschil met toen en nu noemt Klijn de drukte. ‘Feitelijk is de wedstrijd hetzelfde gebleven, maar qua drukte is het niet te vergelijken. Vooral die eerste jaren was het écht rustig. Bij de herstarts konden alle lopers
nog gelijktijdig weg, dat zegt al genoeg.’ Zelf liep hij in die jaren wel eens drie etappes per race. ‘Dan deed ik er ’s nachts twee, ging een paar uurtjes slapen en liep ik vervolgens overdag de laatste etappe. Ja, ongelooflijk hé?’ Om nog maar te zwijgen over zijn tijden van toen. Als sportieve student haalde hij met gemak de 15 a 16 kilometer per uur. ‘Zelfs de 18 heb ik wel eens gehaald. Ja, ik was een fanatiek dondersteentje’, lacht Klijn. Bij de komende Batavierenrace hoopt de werktuigbouwkundige zijn ochtendetappe in 11, en misschien 12 kilometer per uur te lopen. Het gaat hem nu niet meer om het winnen, maar gewoon om het lopen van een lekkere etappe. ‘Al zie ik
Wie: Studie: Op weg naar:
ook wel eens om me heen dat mensen stukjes gaan wandelen, dat gebeurt mij dus niet. Dat is mijn eer te na.’ En dat sommige deelnemers hem ‘vader’ noemen, daar kan hij wel om lachen. ‘Ik krijg ook heus wel waardering. Studenten vinden het juist leuk dat zo’n team van de partij is. Ik denk dat dat typerend is voor de Batavierenrace: het gemoedelijke, dat gezellige. Iedereen heeft respect voor elkaar, iedereen heeft plezier en is zeer sportminded.’ Hoe lang Klijn nog blijft lopen, weet hij zelf eigenlijk ook niet. Zo lang het leuk blijft uiteraard. Maar er moeten niet teveel oudSkeuvelaars afhaken. Want dan hoeft het voor Klijn ook niet meer.
Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 47. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.000 exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 315, 316, 317, 328, 319. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie. Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie:
[email protected]. Internet: http://www.utnieuws.utwente.nl; of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030)
[email protected] Menno van Duuren (2028)
[email protected] Paul de Kuyper (4084)
[email protected] Maaike Platvoet (3815)
[email protected] Sandra Pool (2936)
[email protected] Office-management: Brigitte Boogaard (2029)
[email protected] Vaste medewerkers: Cariene van Aart, Marcella van den Berg, Nynke Dirven, Henriëtte van Dorp, Robbin Engels, Latifa van Heerde, Joris van Hoof, Hans van de Kolk, Catherine Ann Lombard, Willem Pieterson, Bauke Vermaas. Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Christina Höfer Foto's: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com. E-mail:
[email protected]. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail:
[email protected]. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per e-mail maandag voor 14.00 uur in het bezit te zijn van de redactie UT-Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 44 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener SpeciaalMedia Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Reinder Hilarius, tel. 053-4892029. E-mail:
[email protected] Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema's foto's of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.
Florence Lehnert (24) Psychologie, tweede jaar De bibliotheek in de Vrijhof
Haar sjaal gaat af, oordopjes uit en haar fiets in de stalling. ‘Vind je het heel erg als ik even een sigaretje opsteek?’, vraagt Florence, terwijl ze een pakje shag uit haar rugtas haalt. ‘Ik vind het zo vies als ik tabak in mijn mond krijg’, zegt ze terwijl ze een filter meedraait in het shagje. ‘Volgens mij is het typisch Duits, zo’n filter.’ Lehnert is op weg naar de bibliotheek. ‘Om te studeren. Ik heb volgende week vijf tentamens. Shit ja. Zeg dat wel.’ Het paasweekend blijft ze in Enschede. Niet alleen om met de neus in de boeken te zitten. ‘Mijn ouders wonen ver weg. Even op en neer reizen zit er niet altijd in. Waar ze wonen? In Wadern. Dat ligt in Saarland, vlak bij de grens met Frankrijk en Luxemburg. Als ik met de trein naar huis ga, ben ik acht uur onderweg. Met de auto kost het me vier uurtjes. Ja, die heb ik! Mijn opa heeft er onlangs eentje voor me gekocht. Dat scheelt een hoop tijd!’ De studente vertelt dat ze met haar propedeuse voor de hbo-studie Arbeid & Personeel is ingestroomd bij psychologie. De studie is leuk en Enschede bevalt haar prima. ‘Ik mis wel de kleine winkelstraatjes, zoals Deventer die bijvoorbeeld heeft.’ Wat ze na haar studie gaat doen, weet ze nog niet. ‘Ik wil eerst op stage in het buitenland.’
Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Donderdag 1 april 2010
Slimme methode voor 3D-stadsmodellen Het gebruik van 3D-filmpjes en plaatjes is hot. Het maken ervan is echter tijdrovend en duur. Sander Oude Elberink, onderzoeker van de faculteit ITC, maakte een automatiseringsslag voor het maken van driedimensionale stadsmodellen en gebruikte daarvoor topografische informatie uit lasermetingen. Hij won er drie prijzen mee. Sandra pool
‘Het gebruik van driedimensionale beelden is populair’, zegt Sander Oude Elberink. ‘Op het nieuws en in de krant verschijnen steeds meer 3D-plaatjes en -filmpjes. Het is een middel om ontwikkelingen goed te visualiseren en inzichtelijk te maken.’ Nadeel is volgens de onderzoeker dat het handmatig maken ervan veel tijd kost en daardoor erg duur is. ‘De bouwer moet een foto of afbeelding interpreteren en een vertaalslag maken naar een driedimensionaalmodel.Vervolgens bouwt diegene alles vlak voor vlak. Tijdrovend dus.’ Oude Elberink maakte een automatiseringsslag voor het bouwen van driedimensionale stadsmodellen. ‘Ik werkte als geodeet bij Rijkswaterstaat en zag de toepassing, maar miste het onderzoek.’ Legt uit:
‘Op dit moment wordt een nationaal bestand gemaakt van de hoogte van het aardoppervlak.Vliegtuigen en helikopters uitgerust met een laserscan gaan de lucht in en meten met hulp van de laser hoogteverschillen. Het apparaat meet op twintig plekken per vierkante meter. Bomen en huizen komen zo in beeld. Dat komt omdat het tijdsverschil tussen het vliegtuig naar de aarde en weer terug omgezet wordt in een afstand. De positie van het vliegtuig weten we door middel van GPS.’ Waterschappen initieerde het lasermeten, vertelt Oude Elberink. ‘De instelling wil gedetailleerde hoogtemetingen hebben van het grondoppervlak in verhouding met het wateroppervlak. In 1996 zijn ze al begonnen met meten. Dat gebeurde met een dichtheid van één meetpunt
Sander Oude Elberink. Foto: Arjan Reef
per zestien vierkante meter. De meetsystemen zijn dus aanzienlijk verbeterd.’ Oude Elberink zag mogelijkheden om meer informatie te halen uit de hoogtemetingen. ‘Gemeenten kunnen met mijn model zien hoe bijvoorbeeld regenwater zorgt voor wateroverlast. Een simpele drempel kan al van invloed zijn op de waterafvoer. Als je die hoogte kunt zien, weet je waar het probleem zit.’ In 2005 begon de onderzoeker fulltime aan zijn promotie bij de vakgroep Earth Observation Science. ‘Ik ontwikkelde software die bestaande 2D-kaarten van gemeenteoppervlakten inte-
greert met de lasermetingen. Zo krijg je automatisch en logisch 3D-modellen van je stad. In de software zit een aantal aannames waardoor huizen, dakkapellen en schoorstenen ontstaan.’ Het onderzoek is volgens hem goed ontvangen door betrokken partijen. Hij won er de afgelopen drie jaar drie prijzen mee.’ In 2007 won hij de RGI Innovation Award, in 2008 sleepte hij de Award voor het beste artikel binnen tijdens een congres in Peking en vorig jaar won hij de ITC Onderzoeksprijs. ‘Dat geeft wel aan dat er interesse is.’ Oude Elberink gaat als universitair docent bij het ITC verder met het onderzoek.
Sleutelrol toegepaste wiskunde De onderzoeksprogramma’s van toegepaste wiskunde spelen een sleutelrol binnen het grensoverschrijdende onderzoek van de instituten. Dat blijkt uit het positieve onderzoeksvisitatierapport van kwaliteitsbewaker QANU dat in de eerste helft van april wordt verwacht. Twee van de drie programma’s scoren zeer goed; één zelfs excellent. Het programma Applied Analysis
and Computational Science scoort bijna maximaal met drie vijven (excellent) en een vier (zeer goed). Deterministic and Stochastic System Theory en Stochastics and Operations Research zitten daar allebei net iets onder met respectievelijk drie vieren plus een vijf, en een drie (goed), een vier plus twee vijven. Al met al concludeert de QANU dat de afdeling een solide academische reputatie heeft.
De nauwe banden met de instituten en verschillende industriële partners noemt het rapport als sterk punt. Toegepaste wiskunde speelt ‘een sleutelrol in de multidisciplinaire onderzoeksprogramma’s’. Een zwakte blijkt de lage instroom van studenten. Daardoor is het wiskundeonderzoek volgens de QANU te veel afhankelijk van getalenteerde studenten uit andere steden.
De zaak-Scheringa De ondoordachte manoeuvre anders aan te pakken -dit om van studievereniging onheil te voorkomen- werd Stress om bij de lezing van daarbij in de wind geslagen. Scheringa een verslaggever Wat Stress in al zijn ijver ook van UT-Nieuws de zaal uit te vergat bij het binnenhalen (doen) werken heeft veel stof van een bekende, zij het niet doen opwaaien. De kwestie onomstreden Nederlander, spreekt kennelijk meer tot was het feit dat de redactie de verbeelding dan, om een van UT-Nieuws ook bestaat voorbeeld te noemen, het uit medewerkers en studenvertrek van een tophoogten van deze instelling en leraar met zijn gevolg naar dus alleen al daarom toegede TU Eindhoven. Niet de laten had moeten worden tot gebruikelijke tien- tot twaalf- de lezing. En dat er dan over duizend unieke bezoekers geschreven gaat worden is bekeken deze week de webeen consequentie die Stress site van het UT-Nieuws, maar bij het sluiten van het contwee keer zoveel. Mailtjes en tract met het lezingenbureau twitterberichten buitelden in had kunnen weten. Daar alle toonaarden over elkaar ging het dus al fout. En het heen en spitsten zich toe in is natuurlijk misleidend dat twee kampen. Enerzijds de de organisatoren de redactie studenten die het verbod van eerst enthousiast vragen een Stress uitbundig prezen en prominente vooraankondiging UT-Nieuws veroordeelden als te maken van de lezing en verstoorder vervolgens van hun de deur dicht feestje. doen. De vercommentaar Anderzijds wijdering van de studenten een van onze die gelukkig verslaggevers begrepen dat juist een gebeurde overigens door een universiteit het bolwerk beveiliger van Scheringa zelf. is van openheid en vrije Dat is nogal ongebruikelijk, meningsvorming. laat staan geoorloofd. De Los van de vraag wat UT-security was er niet van Scheringa nou eigenlijk te op de hoogte. Daar zal dus melden had: geen enkele nog wel even over gepraat UT-instantie kan een zaal of worden, maar dit terzijde. gebouw van de UT zomaar tot Intussen heeft het CvB het besloten gebied verklaren. Stress-bestuur gewezen op Stress deed dat toch om zijn beoordelingsfout. Die de ‘pers’ uit te sluiten (dat wordt ook erkend. Een beetje leverde een goedkoper tarief bestuur communiceert dat op) zonder daar toestemming dan ook naar zijn achterban van de UT voor te vragen. en blijft niet met een Die zou niet verleend zijn, beschuldigende vinger naar omdat de gebouwen van een een persorgaan wijzen. universiteit in principe open- Scheringa heeft daar ook een baar zijn. Dat was bepaald handje van. Bel even. Een niet slim van Stress. Het goed gesprek met de redactie dringende advies vooraf (in kan verhelderend werken. diverse telefoongesprekken en mailtjes) van de kant van Bert Groenman, het UT-Nieuws om de zaak hoofdredacteur ADVERTENTIE Gratis advertentie
3
Giro 860
NA EEN BEROERTE BEN JE NIET MEER WIE JE WAS, TERWIJL JE NOG WEL HETZELFDE LIJKT. Vraag de folder aan op hersenstichting.nl
toren in de ijskast
Bouw Gallery start dit jaar De eerste bouwfase van The Gallery, nu nog Langezijds, begint in het derde kwartaal van dit jaar. De Oostvleugel en het middengebied worden gestript en opnieuw ingericht. De oplevering volgt een jaar later. De geplande veertien etages tellende miniwolkenkrabber als markeringspunt is in deze bouwfase gesneuveld. ‘Het risico dat de ruimtes niet worden verhuurd is te groot’, aldus Remko Overdam, directeur van De Etalage BV, de verantwoordelijke BV voor de uitvoering. ‘Het is jammer van de toren
ja,’ zegt Overdam. ‘Maar potentiële investeerders vinden het geen prettige gedachte ergens geld in te stoppen zonder zekerheid te hebben dat er voldoende huurders zijn. In deze tijd is ook de vastgoedwereld wat voorzichtiger geworden. We zijn wel aan het nadenken over een toren op de westvleugel. Die komt dan in de buurt van het middengebied.’ De ambitie voor een aansprekende landmark is volgens Overdam nog niet weggestopt. ‘Nee, we willen zeker een landmark. Dat verdient die plek.’ De eerste impressies van The Gallery waren afge-
Zo komt de voorgevel van de Gallery eruit te zien.
lopen donderdag te zien tijdens de officiële opening van gebouw The Corridor op het Business & Science Park, waar in ook de Kennispark-organisatie haar intrek neemt. Het gebouw,
waar eerder het OLCT, het instituut voor opleidingen en trainingen, zat, wordt de komende twee tot vijf jaar gebruikt als centrum voor innovatie en kennisintensief ondernemerschap.
Kennispark heeft met dit gebouw een locatie tot zijn beschikking die als een proeftuin gaat dienen voor The Gallery. ‘De bedrijven die er nu kantoorruimte huren, kunnen vanaf vol-
gend jaar verhuizen naar The Gallery’, aldus Overdam. Het middengebied wordt gelijktijdig onder handen genomen. ‘Daar komt de ingang en het wordt het kloppend hart van The Gallery.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
4
Donderdag 1 april 2010
dividend voor aandeelhouders
Foto: Arjan Reef
Inter-Actief wordt BV Studievereniging InterActief (technische informatica en bedrijfsinf o r m a t i e t e c h n o l og i e ) wordt opgeheven als vereniging en gaat verder als besloten vennootschap (BV). De leden worden aandeelhouders. Dat werd afgelopen week besloten op de algemene ledenvergadering. Volgens voorzitter Rick van Galen volgen andere verenigingen de ontwikkelingen bij Inter-Actief vol belangstelling. ‘Je ziet al jaren een professionalisering in wat studieverenigingen doen,’ legt voorzitter Rick van Galen uit in de Inter-Actief-kamer in de Zilverling. ‘Het is simpelweg dat ene stapje verder gaan.’ Op 1 september is Van Galen voorzitter af en treedt hij aan als eerste CEO. De aanblik van de Inter-Actiefkamer zal volgens hem niet veranderen. ‘Alles wat we doen blijft hetzelfde. De achterliggende organisatie wordt alleen anders.’ Veel UT-verenig ingen hebben een groot eigen vermogen dat lastig kan worden afgebouwd. ‘Dat geldt ook voor Inter-Actief. We krijgen veel sponsoring van bedrijven. Je wilt dat
dit geld uiteindelijk teruggaat naar je leden, maar niet dat het verkwist wordt aan zaken die weinig nut hebben,’ meent Jur r iën Wagenaar, functionar is interne betrekkingen. Als besloten vennootschap hoopt Inter-Actief de opbouw van het eigen vermogen te kunnen remmen door overschotten als dividend uit te keren aan haar aandeelhouders. Rick: ‘Alle huidige en nieuwe leden zullen geen lid meer zijn in de klassieke zin, maar worden aandeelhouders. Ze ontvangen dividend en hebben net zoveel inspraak in het beleid op de aandeelhoudersvergadering als nu op de ALV.’ Een ander probleem binnen verenigingen is ledenactivering en -binding. Als BV krijgt Inter-Actief meer fiscale mogelijkheden en vrijheden om salaris uit te keren. Jurriën: ‘Het is niet de bedoeling om mensen fulltime te betalen. Maar er mag wel een bijdrage tegenoverstaan als je iets betekent voor studenten door een symposium of studiereis te organiseren. Dat zou moeten leiden tot meer activisme binnen onze organisatie.’ Andere voordelen van de bedrijfsvoering zijn onder andere een eenvoudiger te
De Loper (7)
voeren btw-boekhouding en het makkelijker sluiten van overeenkomsten met andere bedr ijven. De onderhandelingen met de faculteit EWI over de overgang zijn bijna afgerond. Het belang van de student blijft gegarandeerd. ‘Het is niet de bedoeling om een winstgevend bedrijf te worden. We worden een ideologisch bedrijf, dat het beste voorheeft met de IT-student. Voor IT’ers, door IT’ers moet de insteek worden,’ aldus Rick. Functies die de kwaliteit van het onderwijs controleren en activiteiten neerzetten voor de leden blijven bestaan. ‘Een bijdrage leveren aan de studententijd van IT-studenten is altijd onze core business geweest, en dat zal ook zo blijven.’ Volgens de voorzitter volgen enkele andere studieverenigingen die in een vergelijkbare situatie zitten belangstellend hoe de ontwikkelingen bij Inter-Actief uitpakken. Om de oprichting van de BV te vieren en om vragen van belangstellenden te beantwoorden, organiseert Inter-Actief vanmiddag (donderdag) vanaf 15.30 uur een borrel in het EduCafé van de Zilverling. Paul de Kuyper
Batavierenrace 2010: ‘Verplicht is het niet, maar er wordt in ons studentenhuis wel verwacht dat je meeloopt. Veel mensen kunnen niet hardlopen, maar om met het huis mee te doen is leuk. Met z’n allen halen we de laatste loper binnen en daarna gaan we barbecueën en naar het feest.’ Team: Los Chichis, Campuslaan 43 Hoogste ranking team: ‘Geen idee. We doen altijd een wedstrijd met het pleintje waaraan Campuslaan 39, 41 en 43 staan. We moeten winnen van de buren. Sinds vorig jaar hebben we een speciale beker. Die hebben wij gewonnen en die staat nu op de vensterbank zodat iedereen hem vanaf het pleintje kan zien.’ Aantal Bata’s op naam: Eén. Waarom: ‘Omdat het huis meedoet. Ik was nooit zo goed in hardlopen, maar nu ik het vaker doe, vind ik het wel steeds leuker.’ Traint: ‘Ik probeer twee keer per week te lopen, maar dat doe ik nog maar sinds twee weken. Vaak samen met een paar huisgenoten een rondje op de campus, maar dan haken sommigen al snel af en ga je nog maar met z’n tweeën verder. Daarnaast doe ik aan spinning en zwemmen.’
Favoriete Bata-etappe: ‘Heb ik nog niet echt.Vorig jaar heb ik in de nachtploeg gelopen. Ik vond het echt mooi met al die busjes door donkere straten. Dit jaar doe ik etappe 17: 3,4 kilometer in de ochtendploeg.’
Giro 860
Beste tijd: ‘Vorig jaar liep ik 9,44 km/h en had ik het gevoel dat ik wel harder had gekund. Deze week heb ik in de training bijna elf per uur gelopen. Ik hoop dat me dat tijdens de Bata ook lukt.’ Gratis advertentie
Vraag de folder aan op hersenstichting.nl
Studie: Onderwijskunde, tweedejaars
Blessures: Geen.
ADVERTENTIES
NA EEN BEROERTE BEN JE NIET MEER WIE JE WAS, TERWIJL JE NOG WEL HETZELFDE LIJKT.
Wie: Mila Bom (19)
Mooie herinnering: ‘Al die drukte van het rijden met busjes door de nacht. Vorig jaar stonden we vast in een straat zo smal als het busje zelf. Voor ons stond een vrouw in een gewone auto die achteruit wilde terwijl er twintig busjes achter haar stonden.’
Mijn job Wie: Peter Oude Groen (58) Functie: Eigenaar campussupermarkt Coop Locatie: Student Unionboulevard
Peter Oude Groen (58) Foto: Arjan Reef
Kinderkoekjes verkoopt hij niet. Wel af en toe een potje babyvoeding, aan de medewerkers van kinderdagverblijf De Vlinder. Wat storm loopt in de campussupermarkt zijn de warme snacks, de energy-drinks en het snoep. ‘Eigenlijk verkoopt al dat ongezonde spul goed onder studenten. En dan vooral onder de Cios-studenten’, vertelt Peter Oude Groen, eigenaar van de campussupermarkt. ‘En die mensen volgen dan een sportopleiding, snap jij dat nou?’ ‘Ik ben nu 22 jaar bedrijfsleider van de supermarkt op de campus. Toen ik kwam, was de winkel nog een Spar. De supermarkt zat toen op de plek waar nu de studentenwoningen van De Box staan. In de beginjaren was de winkel in Boerderij Bosch gehuisvest, maar dat was ook voor mijn tijd. Vijf jaar geleden zijn we van Spar overgegaan naar Coop. Dat is prettig in die zin, dat Coop wat administratie uit handen neemt. Verder ben ik wel in staat om de inkoop aan mijn doelgroep aan te passen. Kinderkoekjes hoef ik hier natuurlijk niet in de aanbieding te gooien, dat verkoopt toch niet. Zelfs de kant-en-klare maaltijden doen het niet fantastisch onder studenten. Het best verkochte product is zo’n energiedrankje van een paar cent. Dat mierzoete spul, waar de tanden van uit je mond vallen. Het is leuk werken hier, juist vanwege die jonge mensen. Ik heb ook nog nooit iemand de winkel uit moeten zetten. Ze gedragen zich altijd keurig; zelfs als ze op zaterdagmorgen aangeschoten de Vestingbar uitrollen, om een broodje bij ons te halen. En tijdens rustige weken, tijdens de zomervakantie en de kerstvakantie, vervullen we ook een soort van sociale functie. Dan zie je studenten wel drie keer op een dag voor een boodschapje langskomen. Het bevalt me hier prima op de campus, voorlopig zit ik goed. Het is toch mijn oudedagsvoorziening.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
5
Donderdag 1 april 2010
onderzoek promovendus remco rosmulder
Spoedeisende hulp kan sneller en beter Remco Rosmulder (29), onderzoeker bij de faculteit MB, promoveert pas na de zomer, maar een onderdeel van zijn onderzoek staat nu al volop in de belangstelling. Rosmulder liep mee op de spoedeisende hulp van het Academisch Medisch Centrum Amsterdam en kwam tot de conclusie dat patiënten sneller en beter geholpen kunnen worden als verpleegkundigen meer verantwoordelijkheid krijgen. Maaike Platvoet
De bevindingen van Rosmulder verschijnen komende maand in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Hij deed onderzoek naar een nieuw protocol voor de intake van patiënten. Als een patiënt op de spoedeisende hulp (SEH) belandt, duurt het vaak even voordat er een arts bij hem is. Om te voorkomen dat patiënten te lang moeten wachten, vindt er een intake (triage) plaats door een verpleegkundige. Aan de hand van een protocol beoordeelt die de klachten van de patiënt. De meest dringende gevallen gaan uiteraard voor. Rosmulder onderzocht een uitgebreider protocol, waarbij de verpleegkundige direct zelf agnostische onderzoeken aanvraagt, zoals röntgenfoto’s, laboratoriumonderzoek en ECG’s. Uit het onderzoek kwam naar voren dat de verblijftijd van patiënten op de spoedeisende hulp door het hanteren van dit protocol met gemiddeld 14 procent afnam, terwijl de kwaliteit
Duo vervangt Hans Kuipers De hoogleraren Fred van Houten (CTW) en Leon Lefferts (TNW) gaan samen tijdelijk tot 1 oktober- de functie vervullen van wetenschappelijk directeur van onderzoeksinstituut IMPACT. Het duo treedt op verzoek van het CvB aan, nu de huidige WD, Hans Kuipers, heeft aangekondigd op korte termijn naar Eindhoven te vertrekken. Waar Kuipers al mee was begonnen maken Van Houten en Lefferts af, namelijk het beoordelen welke vakgroepen in het kader van het verfijnde profiel van IMPACT, dat is geënt op energy & resources.
De bladen De camerawagens van Google Streetview brachten bijna heel Nederland in kaart, maar wie de Eindhovense campus zoekt, vindt slechts een witte vlek. Een woordvoerder van Google liet weten dat de universiteit hier zelf contact over moet opnemen, omdat het terrein vanwege de slagbomen niet vrij toegankelijk is. ‘Als we ieder terreinbeheerder vooraf moeten verzoeken of de slagbomen omhoog kunnen, kost dat enorm veel tijd en moeite.’ Hoofd communicatie van de TU/e Brigitte Rijsbouwer noemt de toepassing ‘interessant en relevant, maar dat geldt ook voor zeshonderd andere dingen. Dit heeft nog even geen prioriteit.’
De verblijftijd van patiënten op de Spoedeisende Hulp kan worden gereduceerd door een ander ‘intake-protocol’ te hanteren.
gewaarborgd bleef. Bij 93 procent van de patiënten was de onderzoeksindicatie van de verpleegkundige juist en was de onderzoeksaanvraag volledig. Jouw onderzoek staat volop in de mediabelangstelling. Enig idee waarom? ‘Het is inderdaad goed opgepikt, ja. Blijkbaar spreekt zo’n onderwerp over de gezondheidszorg veel mensen aan.Vooral als het gaat om efficiënter werken. Inmiddels heb ik twee radiointerviews gegeven en is het bericht in het AD en de Telegraaf verschenen. Ook duikt het overal op internet op. En deze week spreek ik op een congres voor SEHverpleegkundigen.’
Amerikaanse en Nederlandse SEH-afdelingen. Zo werken ze in Amerika al langere tijd met speciale SEH-artsen. In Nederland is die medische specialisatie er nog maar net. Ook gaat het in Amerika om veel meer spoedgevallen, en dan vooral om mensen met steek- en schotwonden. Verder zijn er verschillen in opleidingen tussen de Amerikaanse en Nederlandse verpleegkundigen. Eén op één hetzelfde protocol handhaven is daarom niet mogelijk.’
artsen, die hiervoor dus een specialistische opleiding hebben gevolgd, zijn wel enthousiast. Zij zien zeker het belang van het nieuwe protocol in, omdat patiënten echt sneller en beter geholpen worden. Het neemt ze ook werk uit handen, zodat artsen direct kunnen handelen als ze de patiënt zien.’ Je promotie is na de zomer. Heb je al plannen voor daarna? ‘Ik ben net mijn eigen zorg-
In Amerika werken de verpleegkundigen al met zo’n uitgebreid protocol. Had je dit niet gewoon kunnen overnemen? ‘Met het Amerikaanse protocol kon ik voor een groot deel wel uit de voeten, maar er zijn toch verschillen tussen de
Veel wetenschappers van de VU en andere Nederlandse universiteiten horen bij de top van de wereld, vindt Peter Roelofsma. Hij is lid van de ondernemingsraad van de VU. Het binnenhalen van een prestigieuze subsidie of het publiceren in een toptijdschrift hangt volgens hem echter samen met toeval en timing. ‘Dingen die je als wetenschapper niet in de hand hebt.’ Hij noemt het daarom oneerlijk en irrationeel om mensen wel op grond daarvan te belonen. ‘Als universiteit moet je een zo goed mogelijk arbeidsklimaat scheppen voor zoveel mogelijk mensen. Dat doe je niet door een enkeling extreem te belonen en anderen die minstens zo goed zijn maar iets minder geluk hebben, niets te geven. Daarmee creëer je een Idols-cultuur.’
Leidse studenten van de studievereniging criminologie (CoDe) deden vorige week mee aan een calamiteitenoefening van de ME in stadion De Kuip. Helemaal vlekkeloos verliep dat niet volgens studente Inge Duitser. ‘We kregen niet eens een rol. We gingen zelf maar om hulp roepen toen er een vrouw achter ons op de grond lag. Maar er kwam niemand. Die was dood geweest.’ Later liep het zelfs nog uit de hand toen een jongen van huis meegenomen rotjes begon te gooien naar de ME. Hij werd opgepakt.
Moeten die verpleegkundigen niet veel breder opgeleid worden, als ze ook meer taken gaan uitvoeren? ‘Ik pleit er voor het uitgebreide protocol alleen door SEH-verpleegkundigen uit te laten voeren die geschoold zijn in het doen van triage, en die bovendien ruime werkervaring hebben. Eventueel extra scholing, bijvoorbeeld vanuit de nurse practitioner opleiding, is een mogelijkheid, maar niet noodzakelijk.’ Je hebt langere tijd meegelopen in het AMC. Hoe was dat? ‘Heel erg leuk. Ik heb de afgelopen jaren telkens twee dagen in het AMC gewerkt. Dat praktijkgerichte was heel erg leuk om te doen. Ik ben bij verschillende diensten op de spoedeisende hulp geweest. Ook tijdens avond- en weekenddiensten. Of ik heftige dingen heb gezien? Dat viel wel mee.Wat me is bijgebleven, is dat tijdens de eerste dienst waarbij met het nieuwe protocol werd gewerkt, de receptionist zei: het loopt heel goed, wat zijn jullie toch aan het doen? Dat was natuurlijk wel een compliment.’
Drie Groningse studentenverenigingen binden de strijd aan tegen jassendiefstal. In de sociëteiten van Vindicat en Albertus zijn camera’s opgehangen. Dizkartes voert een systeem van leenjassen in. ‘Er is de afgelopen jaren een cultuur ontstaan waarin ruilhandel van kroegjassen plaatsvindt. Dit leidde tot ergernissen bij mensen van wie de jas was verdwenen. Daarom hebben we sinds januari een camerasysteem ingevoerd’, aldus Julie-Anne Siegers, secretaris van Vindicat. Dizkartes overweegt hetzelfde te doen, en begon half maart alvast met een systeem van leenjassen. Bestuurslid Floris van Leeuwen: ‘Veel jassen verdwijnen omdat leden hun eigen jas niet kunnen vinden. Dan pakken ze een andere. Voortaan kunnen ze een jas vragen bij de barcommissaris.’ De volgende dag moet die met logo en de tekst ‘leenjas’ uitgeruste jas worden teruggebracht.
De Maastrichtse politie meldt incidenten van individuele studenten bij de universiteit, hoewel rector Gerard Mols zegt helemaal geen namen te willen horen. Toch blijkt de naam van de student te zijn doorgegeven die een driedaags tuinfeest organiseerde waarvoor hij negentig mensen uitnodigde, maar waarop vier keer zoveel mensen afkwamen. De politie maakte er na dag twee een einde aan en de student werd er door het studentenservicecentrum van de universiteit op aangesproken. Volgens de plaatsvervangend directeur van die dienst heeft dat niets te maken met bemoeienis: ‘Als er sprake is van overlast of ongewenst gedrag, zullen wij de student, indien nodig, bij ons roepen. Dat is onderdeel van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.’ Remco Rosmulder
En op het AMC wordt inmiddels gewerkt met jouw nieuwe methode? ‘Het staat bovenaan het lijstje van de afdelingsmanagers, maar het is nog niet ingevoerd. Dat heeft vooral te maken met een aantal wisselingen in de organisatie, want de mensen willen het wel.’ De artsen waren dus enthousiast? ‘Niet allemaal.Vooral de oudere garde is sceptisch als het gaat om aanvragen van diagnostische onderzoeken door verpleegkundigen. Diagnostiek hoort een arts te doen, zo vinden zij. De nieuwe generatie SEH-
adviesbureau begonnen. Over twee weken heb ik mijn eerste grote opdracht, voor een SEH-afdeling in Zwolle. Ik richt me specifiek met mijn bureau op organisatieadvies voor de spoedeisende hulp. Sinds mijn afstuderen voor technische bedrijfskunde heb ik me namelijk met die sector bezig gehouden. Ik ben er echt ingerold. De afdeling spoedeisende hulp is complexer dan een gemiddelde polikliniek, dat maakt het interessant. Hoe mijn bedrijf gaat lopen zullen we wel zien. De gezondheidszorg staat aan alle kanten onder druk.Wat dat betreft zou er volop werk voor mij moeten zijn.’
Licht verhoogt concentratie Lichtsterkte en kleurtemperatuur hebben invloed op de concentratie van basisschoolkinderen. Dat blijkt uit onderzoek van de GW-vakgroep Educational Organisation and Management en Philips op een Brabantse basisschool. Het zogenaamde SchoolVision-lichtsysteem van Philips zorgt ervoor dat kinderen 8,7 procent beter scoren op een concentratietoets dan in een klas zonder het lichtsysteem. Na een maand ‘blootstelling’ scoren de scholieren zelfs gemiddeld 13,6 procent hoger. Op de basisschool in Wintelre (bij Eindhoven) waar het onderzoek werd uitgevoerd begonnen de kinderen de dag in een helder licht dat energie opwekt. Aan het eind van de dag werd het systeem ingesteld op warm licht dat rust geeft. Het onderzoek wordt voortgezet om ook uitkomsten te genereren over de langetermijneffecten van licht op de motivatie, het welbevinden en de leerprestaties van basisschoolkinderen. De resultaten daarvan worden in september verwacht.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
6
Thursday 1 April 2010
International page
Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws | Contributor: Catherine Ann Lombard | For comments and suggestions, email:
[email protected] | For previous editions, see: www.utnieuws.utwente.nl
INTERMEDIATE STATIONS UPGRADE CELLULAR NETWORKS Introduction new staff All new employees of the University of Twente are invited to an introduction meeting on 8 April. You will receive information about the university’s strategy and organization culture. In addition, there will be a tour over the campus and where you will meet colleagues in various departments. The meeting starts at 8:30am and ends at 1:30pm. A detailed programme is available on w w w. u t we n t e. n l / p a o / en/Infor mation_about/ Introductionmeeting/
Award for Jan de Weerdt Chemical Engineering student Jan de Weerdt has won the Shell Bachelor Award 2009. The jury rewarded his bachelor thesis with a cash prize of 2500 euros. De Weerdt’s research focuses on algae as a sustainable source for energy. The researcher specifically studied the growth of algae in different conditions.
Church services in English Every Sunday, Saint Mary’s Anglican Church welcomes Christians of various nationalities and denominations to their beautiful chapel which was built in 1900. The church provides English language services and is a member of the East Netherlands Group of Chaplaincies in the Diocese of Europe. International staff and students of the UT are invited to join the weekly worship and Holy Communion is open to all Christians. English services start at 10:30am every Sunday. Visit the church’s website for more information www. anglicanchurchtwente.com
Milestone graduation Wim Fikkert is the three thousandth PhD candidate to obtain his title at the University of Twente. He successfully defended his dissertation ‘Gesture Interaction at a Distance’ on 11 March. Fikkert completed his research at the Faculty of Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science.
Bulgarian breaks barriers She passed her exams to study microbiology, but fell in love with computer animation and became a telecommunications engineer instead. Desislava Dimitrova, 28, shares her perspectives as she approaches the end of her PhD studies. Scheduled to graduate with a doctorate in Computer Science in September, Dimitrova describes herself on her own website as ‘extremely stubborn’ and ‘soooooo curious’. No doubt both those traits helped her to persever in her research dedicated to mobile technologies. ‘One of the technical challenges to providing internet services at comparable speed on mobile phones is that there are many users trying to access a single ether network. By scheduling users, we attempt to organize and serve their demands. I started out creating probabilistic models to find a faster way to test scheduling.’ Dimitrova explains this in her Zilverling office in the Faculty of Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science which she shares with three colleagues who come from the Netherlands, Italy, and China. A huge poster of Shrek 2 hangs on one wall and Dimitrova admits it is hers. ‘I love movies dedicated to the human character and the entire human dimension. I also love fantasy and fairy tales and have a big collection at home.’ Returning to her studies, she says, ‘While improved scheduling can help operators optimize their networks, distances still pose problems. This brought me to my research on the possibility of using intermediate stations to resend signals.’ Together with her promoter and industry professor Hans van den Berg, Dimitrova created new research approaches and scheduling schemes for the most advanced mobile network (UMTS HSPA). But Dimitrova isn’t stopping there. She is now evaluating her applications to see if they can also apply to the newest and most promising candidate in the evolution
of cellular networks — the LTE technology. To balance her technical side, Dimitrova dedicates her free time to oil painting, photography and gardening. ‘It’s something I do to make me happy,’ she says smiling. She has studied at the UT since 2004, but is now looking for a post doctoral position in England or Spain. ‘I like the Netherlands because you can always have your own opinion, things are well-organized, and people obey the law. But people seem to be more reserved. It takes a
lot of time to make Dutch friends at a deeper level, as opposed to Italians or South Americans.’ Dimitrova was born in Plovdiv, Bulgaria, an ancient city that even has traces of a Neolithic settlement dating to roughly 4000 BC. Even though she has moved seven times, she still calls it home. ‘We have a saying in my country, “I love the motherland. I hate the country.” Bulgaria is beautiful with seas, lakes, mountains, meadows, and a more relaxed mentality. But it is sad. There are no opportunities there for you to perform at your highest professional level. Half of my friends have left to study or work abroad.And the ones who stayed are considering leaving.’
Taking the wet out of water Post doctoral researcher, Dr. Heychtuo, 28, reveals his recent discovery of how to decrease the weight of water and espouses on his project’s numerous applications. As a child he grew up playing in puddles in his native Republic of Maya, famous for its tropical rain forests and monsoon season. ‘I remember first becoming interested in how wet water could be while I was still in diapers,’ Heychtuo remi-
nisced under an umbrella one rainy afternoon on the UT campus. ‘But my interest was really sparked while partying in university and having to lift crates of beer.’ Heychtuo has his PhD in water wetness from the University of Technical
Sciences and has recently joined the UT. ‘Water is heavy and difficult to move around. By taking the wet out of water, which we call the AR Project, we can make it drier and lighter,’ he said. ‘Have I wetted your appetite?’ he laughed, but then immediately became serious.‘The scientific theory is simple. Ordinary water contains isotopes of hydrogen and when they
Wat doe jij om de kans op kanker te verkleinen? 2
3
4
5
6
Catherine Ann Lombard
Dimitrova evaluates mobile networks. On both wrists she wears ‘martenitsi,’ red-and-white threaded bracelets that are given in Bulgaria for Baba Marta (Grandmother March) the first day of spring celebrated on March 1. The red symbolizes health and the white success. Photo: Gijs van Ouwerkerk
ADVERTENTIE
1
Dimitrova’s highest professional level includes her 2009 award by the International Conference on Next Generation Mobile Applications, Services and Technologies (ICUMT) for ‘Best Paper’. Her paper ‘Performance of relay-enabled uplink in cellular networks—a flow level analysis’ was co-authored with Van den Berg and Geert Heijenk. ‘I want to thank all my colleagues,’ she says while showing me the shiny gold plaque. ‘But most especially the colleagues with whom I share this office. We come from four different countries, but somehow found a really nice balance to work together.’
Check het op kwfkankerbestrijding.nl Hetchtuo carefully prepares the water wetness dehydration cylinder in his Horst lab. ‘One slight miscalculation and the roof could go sky high.’ Photo: Gijs van Ouwerkerk
are electrolyzed the gas produced is enriched with deuterium which has a composition and a maximum density of about 0.2743 x 10-14. What’s important to understand is once the water wetness reaches a dielectric constant, it can then fit into many iconic crystal lattices, yielding fewer hydrates.’ ‘Its benefits are potentially enormous,’ Heychtuo continued. ‘Besides moving the captured wetness to drier regions, there are promising medical applications as well. Human beings are made up of 70 per cent water and, with the AR Project, we might be able to reduce obesity.’ ‘I really believe,’ he said,‘that without practical applications, science is just an expensive hobby. Another possibility we are exploring would benefit Olympic athletes who compete in swimming and diving events. With the AR Project they could receive their winning medals and not worry if their hair was dripping wet.’ Heychtuo lives in Enschede with his wife Mizu who is a water-color painter. ‘I love the opportunities here in the Netherlands,’ he said. ‘There’s so much water to use as raw data. And not like at home where we have to wait for the monsoon season. Here it rains constantly and all year round. It’s a dream come true for a water wetness engineer like myself.’ In Heychtuo’s spare time he enjoys playing water-polo and taking baths. ‘My hero is Archimedes’, he said. ‘My hope is to make my greatest discovery while sitting in hot water.’ Catherine Ann Lombard
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
7
Donderdag 1 april 2010
ut deed in 2009 onderzoek met 550 muizen en 143 ratten
‘Elk medicijn is getest op dieren’ Al jaren doen UT-onderzoekers dierproeven voor hun onderzoek. Sinds een jaar gebeurt dat niet alleen in het bekende Utrechtse proefdierenlaboratorium, maar ook in een vernieuwd UT-laboratorium, waar zo’n vijftig ratten worden gehouden. De vakgroepen Biomedicals Signals and System Group en Tissue Regeneration doen hier regelmatig onderzoek. Maaike Platvoet
Een paar beveiligde deuren door, op de begane grond in de Zuidhorst, en dan sta je opeens in het proefdierenlaboratorium van de UT. Een relatief kleine ruimte, met een paar rijen opgestapelde kooien. In elke kooi zitten twee ratten, soms meer. Spierwit zijn ze en allemaal steken ze hun neus omhoog, als ze de onbekende bezoeker ruiken. Uit een radio klinkt zachte popmuziek. ‘Zo blijven de ratten rustig en in een dagritme. ’s Avonds gaat de muziek uit’, vertelt de biotechnicus, die verantwoordelijk is voor de dagelijkse verzorging. Ze wil niet met haar naam in de krant. Een proefdierenlaboratorium ligt – zoals bekend - gevoelig bij een deel van de bevolking. Deeltijdhoogleraar neurofysiologie Richard van Wezel is toezichthouder van het lab. ‘De UT heeft de Code Openheid Dierproeven ondertekend. Dat betekent dat universiteiten openheid willen geven over onderzoeken die met dieren gedaan worden’, aldus Van Wezel. Hij laat het jaarverslag Proefdiergebruik 2009 op de UT zien. Daarin staat in detail vermeld hoeveel die-
ren voor welk onderzoek gebruikt zijn. Maar ook hoe wordt omgegaan met pijnbestrijding en anesthesie, het ongerief voor de dieren, de herkomst van de ratten en het herhaald gebruik van de proefdieren. ‘Op de UT wordt al jaren op kleine schaal onderzoek gedaan met dieren, maar dan alleen met ratten en muizen’, vertelt Van Wezel. ‘Met de bouw van de Zuidhorst is gelijk rekening gehouden met een nieuwe proefdierenfaciliteit. Die bestaat nu een jaar en sinds september houden we hier ongeveer vijftig ratten, en af en toe muizen.’ De ratten zijn afkomstig van een speciaal fokbedrijf. Er worden geen dieren ‘uit het wild’ gebruikt. Eén biotechnicus en een dierverzorgende in opleiding zijn belast met de dagelijkse verzorging van de dieren en het reilen en zeilen van het lab in de Zuidhorst. De toestand van de ratten wordt meerdere keren op een dag (ook tijdens weekenden en feestdagen) gecontroleerd. ‘Dat betekent dat ik onder andere let op afwijkend gedrag’, aldus de biotechnicus. ‘Daarnaast zorg ik voor voer en water en verschoon de hokken.’ Ook onderhoudt zij de contacten met
In het UT-proefdierenlab klinkt popmuziek op de achtergrond. ‘Zo blijven de ratten rustig en in een dagritme. ’s Avonds gaat de muziek uit.’ Foto: Arjan Reef
de onderzoekers en stelt ze fokschema’s op. ‘Het is leuk werk, en in eerste instantie doe je dit omdat je van dieren houdt’, vertelt ze. ‘Maar ik vertel niet zomaar aan onbekenden wat ik precies doe. Vaak houd ik het maar op laborant, je weet immers nooit wat voor reacties het oproept.’ ‘Voordat je bij mensen meet, zul je dat toch eerst bij dieren moeten doen’, zegt Van Wezel. ‘En als er goede alternatieven zouden zijn, dan hoef je geen dieren te gebruiken. Maar voor bepaald onderzoek is er geen andere optie. Zo kan geen enkel geneesmiddel de markt op, voordat het getest is op dieren. Wat veel mensen niet weten is dat er in Nederland al lange tijd een verbod is op het doen van dierproeven voor cosmeticadoeleinden. Dit verbod wordt binnenkort Europees, vooral Frankrijk heeft zich hier lange tijd tegen verzet, vanwege hun grote cosmetica-industrie. Maar ook mensapen mogen in ons land niet meer worden gebruikt. Samen met Engeland en Duitsland is Nederland heel vooruitstrevend op het gebied van deze regelgeving en dat is een goede zaak. Al vind ik persoonlijk wel dat nóg meer regelgeving niet bijdraagt aan het welzijn van de dieren, het zorgt vooral voor veel administratie. ’ Aan de UT werden in 2009 550 muizen en 143 ratten als proefdier gebruikt. Ter vergelijking: de Radboud Universiteit Nijmegen deed in 2008 proeven met 15.543 muizen en 4.806 ratten. Daarnaast werd in Nijmegen ook onderzoek gedaan met cavia’s, apen, schapen, varkens, kippen en vogels (meestal enkele tientallen per soort). Net als in Groningen, Leiden,
Maastricht, Utrecht, Rotterdam en Amsterdam gaat het bij deze grotere dieren om enkele tientallen per soort. Alle dierproeven moeten van tevoren worden aangemeld bij een speciale commissie in Utrecht. Van Wezel: ‘Zij beoordelen of het ongerief van het dier opweegt tegen het wetenschappelijk en maatschappelijk belang. Er wordt wel eens gezegd dat deze commissie snel haar goedkeuring verleent, maar ik weet uit ervaring dat dit niet zo is. Bijna altijd krijgen wij een aanvraag terug met het verzoek om bepaalde zaken aan te passen.’ Als hoogleraar neurofysiologie probeert Van Wezel in zijn onderzoek te
ontdekken hoe het brein werkt. ‘Fundamentele kennis van het brein is in mijn vakgebied van belang om mensen met bepaalde ziektes, zoals Parkinson, te kunnen helpen. Momenteel doe ik onderzoek om te kijken wat er precies in het brein gebeurt bij elektrische stimulatie in bepaalde hersengebieden, zoals dat ook bij Parkinson patiënten tegenwoordig veel wordt toegepast. Zo’n experimentele test is natuurlijk onmogelijk bij mensen, dus gebruik ik daarvoor hersenweefsel van ratten. Elke rat die ik gebruik wordt na verdoving gedood en het hersenweefsel wordt gebruikt voor de experimenten.’
‘Het is heel gemakkelijk om te roepen dat je tegen dierproeven bent’, vindt de hoogleraar. ‘Maar als dat zo is, kun je eigenlijk geen enkel ziekenhuis meer in lopen. Want artsen hebben geoefend op dieren. Elk geneesmiddel is getest op dieren. Mensen verwachten ook van wetenschappers dat ze op zoek gaan naar nieuwe behandelmethodes en medicijnen voor bepaalde ziektes. Daarbij is het goed dat er naar alternatieven voor dierproeven wordt gezocht, zoals het kweken van cellen. Maar ook hieraan zit een grens. Het testen op dieren zal hopelijk minder worden, maar het is nooit helemaal uit te bannen.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
8
Donderdag 1 april 2010
In de productiehal van Huisman Equipment ligt een boor klaar om offshore te gaan.
Transportmiddel voor onderdelen van boor- en pijplegsystemen.
EL-alumnus Daan Willemsen
Baan bij een stoer Daan Willemsen is hoofd van de afdeling control systems bij Huisman Equipment BV in Schiedam. Het bedrijf is gespecialiseerd in het ontwerpen en bouwen van bijzondere hijs- en transportinstallaties voor de scheepvaart-, offshore- en civiele industrie. Wereldwijd. De alumnus elektrotechniek is met zijn afdeling verantwoordelijk voor de besturingssystemen. ‘Dit is een stoere onderneming.’ Sandra Pool
‘Met onze producten manipuleren we alles wat zwaar en groot is’, zegt Daan Willemsen (41). Buiten op de kade voor het kanto-
Een boorinstallatie van Huisman op een booreiland. Foto: Huisman
rencomplex van Huisman wordt al snel duidelijk wat hij bedoelt. Een metershoge hijskraan heeft een controlekamer stevig in zijn greep.
Hoewel de besturingsunit stil op de grond staat, waagt Willemsen niet de gok om naar binnen te gaan. ‘Kijk, de kamer hangt in de kabels. Straks vliegen we nog de lucht in. Dat moeten we niet hebben. Maar ik krijg wel een warm gevoel van deze units, hoor.’ Hij kan het niet laten even naar binnen te gluren. Computers en beeldschermen vormen het interieur: vernuftige besturingstechnologie, ontwikkeld door de afdeling control systems. ‘Vanuit deze kamer besturen operators de apparaten die daar in zitten’, legt Willemsen uit en hij wijst naar een witte boorinstallatie verder op de kade. ‘Dat is
een multi purpose tower, een boorinstallatie voor gas- en oliewinning op zee.’ De kolos steekt fier de lucht in. Een groep mannen bouwt er aan de buitenkant een steiger omheen. ‘Tja, vrouwen zie je hier nu eenmaal nauwelijks. Ik heb er twee in mijn groep zitten en ik ben daarmee rijkelijk bedeeld.’ Hij vervolgt: ‘De steiger komt tot aan de nok, zodat de mensen die binnenin werken bij gevaar naar buiten kunnen vluchten. Ja, je kunt helemaal naar boven. Dat is dus tachtig meter. Er zit ook een lift in.’ De installatie is in de productiehal gemaakt. ‘De komende maanden gaan we droogtesten. Als dat allemaal goed verloopt, gaat het apparaat de zee op.’ In de wateren bij Azië, West-Afrika, Brazilië en de Golf van Mexico gebeurt er volgens de oud-UT-student momenteel veel. ‘Schepen uitgerust met onze producten liggen wereldwijd op zee. Een boorschip is 150 tot 200 meter lang. Gemiddeld werkt er zo’n tweehonderd man aan boord. Grote oliemaatschappijen zoals Shell en BP boren naar olie en gas. Zij hebben die rechten gekocht. Het bouwen van de vaartuigen besteden ze uit aan bedrijven zoals Heerema en Allseas. Deze aannemers kopen de equipment en faciliteiten voor het boor- en pijplegwerk bij ons.’ De oliemaatschappijen verdienen de bouw van het schip al terug op het moment dat er geboord wordt, weet Willemsen. ‘Een boorschip kost een half miljard euro en dat kan oplopen tot een miljard. Shell laat pas bij voldoende werk een schip bouwen.’ De day rate, de dagelijkse kosten, zit volgens hem tussen de vier en zes ton. ‘Gerekend in dollars en inclusief alle salarissen. Je kunt begrijpen dat men in de zenuwen schiet als het werk stil ligt door techni-
De Alumnus Interviews op locatie met oud-UT-studenten sche problemen.’ Dan is het tijd voor actie. De serviceorganisatie van Huisman rukt uit en vliegt per helikopter deskundigen in. ‘Dat klinkt heel romantisch en het lijkt een jongensdroom die uitkomt, maar na een paar keer heb je dat ook wel gezien’, relativeert Willemsen, die zelf vele malen als troubleshooter offshore ging. ‘De werkdruk is hoog. Er is een probleem en men verwacht veel van je.’ Tegenwoordig gaat er steeds meer per satellietverbinding. Willemsen: ‘Onze besturingssystemen worden slimmer. We kunnen op afstand inloggen en advies geven. Dat werkt veel effectiever dan het invliegen per helikopter.’ De tools van de afdeling control systems worden gebruikt in drie productgroepen: hijskranen, pijpleginstallaties en boor installaties. In een vergader ruimte van het kantorencomplex hangen fotovoorbeelden aan de muur. ‘We maken heavy lift mast cranes, hijskranen die geschikt zijn om grote objecten op zee te plaatsten die nodig zijn voor de gas- en oliewinning. Denk aan de onderdelen van booreilanden. De kranen kunnen vijfduizend ton hijsen. Als je ervan uitgaat dat een auto een ton weegt dan kan-ie dus vijfduizend auto’s hebben.’ De productfoto’s aan de muur spreken boekdelen. Huisman is een stoer bedrijf. Techniek ten top. Willemsen enthousiast: ‘Als techneut kom je hier zeker
aan je trekken.’ Nog een afbeelding. Een pijplegsysteem. Legt uit: ‘De transportpijpen worden vanaf een oliewinningpunt op de zeebodem gelegd. De oplevering van complexe projecten kan zo een half jaar in beslag nemen. Ik heb tijden gehad dat ik meer dan een half jaar op zee was. Dat was een beetje te gek hoor.’ Huisman is marktleider op het gebied van deze offshore-industrie, vertelt hij. ‘Onze producten zijn innovatief. Ze bevatten een compensatiesysteem en kunnen snel opgebouwd worden. Daarmee spelen wij in op een behoefte van de markt.’ Vervolgt: ‘Gas en olie zijn steeds moeilijker te vinden. Boren gebeurt op de ruwe zee, in steeds dieper en kouder water. We hebben nieuwe tools ontwikkeld die de beweging van de zee compenseren. Het boren deint als het ware mee op de golven van de zee. We meten hoe het schip heen en weer beweegt en passen het boorsysteem hierop aan. De boor verdwijnt beheerst de zeebodem in.’ Een ander onderscheidend kenmerk van Huisman is het overall concept. ‘We hebben alle disciplines in huis. Dat maakt ons eindverantwoordelijke. Veel klanten vinden dat prettig. Een echte pre, waar we geen concurrentie in ondervinden.’ Toen Willemsen dertien jaar geleden kwam solliciteren, zag hij dezelfde afbeeldingen aan de muur hangen. ‘Dat maakte mij enthousiast. Ik ben een
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
9
Donderdag 1 april 2010
tips tegen tentamenstress
Geen koffie, drank, Ritalin of Valdispert De tentamenperiode staat weer voor de deur. Dat betekent voor veel studenten een periode van stress en lang studeren. Hoe beperk je ernstige tentamenstress zo veel mogelijk? UT-Nieuws vroeg het UT-studentenpsycholoog Hans Feiertag en noteerde een aantal nuttige tips.
Op de kade wordt een multi purpose tower getest.
bedrijf echte techneut. Alles wat aangestuurd wordt, boeit me mateloos.’ Na de HTS studeerde Willemsen elektrotechniek aan de UT. Met zijn diploma op zak ging hij in 1995 aan de slag bij Capgemini. Het vele prog rammeerwerk vond hij niet uitdagend genoeg. ‘Daarvoor heb ik geen extra studie gedaan.’ Vanuit zijn geboorteplaats Losser ging hij zijn toenmalige vrouw achterna. Op naar Schiedam, waar hij in 1997 bij Huisman in dienst trad. ‘Het bedrijf was klein. Er werkte zo’n 150 man. Ik was nummer drie bij de afdeling control systems. We maakten mooie, technische
dingen. In teamverband. We werkten samen van de eerste schetst tot aan de projectoplevering bij de klant. Dat verbroedert enorm. Je krijgt vrienden. Dat sociale aspect en de technische mogelijkheden maken het bedrijf aantrekkelijk.’ Huisman Equipment is een familiebedrijf. ‘Ja, dat merk je zeker. De familie Roodenburg - momenteel twee broers - heeft het stokje overgenomen van de familie Huisman. Er is veel ruimte voor lef en durf. Ze nemen risico’s en medewerkers worden niet afgerekend op kortetermijnresultaten. Ze kijken vooruit en zolang we groeien
is er perspectief voor mij.’ Zijn loopbaan g roeide met de onderneming mee. Huisman telt momenteel wereldwijd 1400 medewerkers. Willemsen bestiert de afdeling control systems. ‘In Nederland hebben we 26 medewerkers in vaste dienst en tien man werkt op huurbasis. In Tsjechië zitten ook twee collega’s en in China werkt een groep van acht mensen. Als afdelingshoofd ben ik vooral aan het managen en zet ik de lijnen uit. Ik maak niks meer zelf. Ja, de techniek mis ik zeker. De komende jaren sta ik voor de keuze: ga ik verder in het management of terug naar de techniek?’
Huisman levert hijskranen, zoals deze gele heavy lift, om zware producten voor de gas- en oliewinning te verplaatsen. Foto: Huisman
Alles uitstellen tot het laatste moment is slecht, maar komt veel voor. Hoe valt dat uitstelgedrag te voorkomen? Feiertag: ‘Stel aan het begin van het kwartiel subdoelen voor jezelf. Deel de stof op, zodat je niet één deadline hebt die nog ver vooruit ligt. Één deadline zorgt er namelijk voor dat je niet gemotiveerd bent om te studeren. Meerdere, kleinere deadlines wel.’ Tijdens de tentamenweken zelf geldt dat je in ieder geval niet te lang achter elkaar moet studeren. Maar hoe lang achter elkaar je het beste effectief kunt studeren is persoonlijk, volgens Feiertag. ‘De één studeert twee uur achter elkaar en houdt dan pauze, de ander studeert slechts vijftig minuten en houdt dan een korte pauze van tien minuten om vervolgens weer aan de slag te gaan. Langer dan drie uur achterelkaar studeren is in ieder geval niet effectief, dan neem je de stof niet meer op.’ Tussendoor ontspannen is ook nadrukkelijk aan te bevelen, vindt Feiertag. ‘Als je veel studeert is het goed om iets te doen waarbij je je hersenen niet nodig hebt. Hoe je het beste ontspant is
ook persoonlijk. Sommige mensen gaan even languit op de bank liggen terwijl een ander een uurtje actief is. Sporten is prima, maar zorg wel dat je niet te intensief sport, dan is je lichaam namelijk langer bezig met herstellen en ben je eigenlijk te moe om nog goed te kunnen studeren.’ En een feestje tussendoor als afleiding van al het studeren? Geen probleem, volgens Feiertag, maar wel met mate. ‘Maak het niet te laat en te heftig, en zorg dat je niet teveel alcohol neemt.’ Te veel koffie is slecht, en energiedrankjes kun je ook beter laten staan volgens de studentenpsycholoog. De befaamde energiedrankjes zorgen namelijk voor een ‘rebound effect’: je krijgt wel snel veel energie, maar daarna betaal je de rekening en is al je energie weg. Voedingssupplementen slikken voor extra energie is ook niet nodig. Met gevarieerd eten en twee stuks fruit per dag haal je die energie gewoon uit jezelf, volgens Feiertag. wSnel nog even wat tabletjes Ritalin slikken ter bevordering van de concentratie is ook geen aanrader: ‘Als partydrug werkt Ritalin opwekkend en heb je zin om veel dingen te ondernemen,’ erkent Feiertag, ‘maar bij studeren geldt weer dat het een rebound effect heeft. Of het schadelijk is om te nemen is nog niet bekend, maar het zorgt in ieder geval voor uitputting na een tijdelijke opleving’. Is de dag van het tentamen eenmaal aangebroken, moet je geen nieuwe stof meer
leren, maar alleen dingen herhalen. Feiertag: ‘Nieuwe stof kan voor verwarring zorgen: de kennis die al in je hoofd zit wordt dan als het ware door elkaar geschud, wat een negatief effect heeft. Studeer ook niet ’s nachts door, zeker niet de nacht voor het tentamen. Je bent dan helemaal uit je ritme, en bovendien ga je uitgeput naar je tentamen’. Het tentamen zelf maak je het beste in een bepaalde volgorde. ‘Begin met de vragen die je zeker weet’, raadt Feiertag aan ‘en sla de lastige vragen over. Maak daarna de vragen die je na enig nadenken ook nog kunt beantwoorden, en als laatste pak je de echt lastige vraagstukken aan. Dit zorgt ervoor dat je zelfvertrouwen opbouwt voor de lastige vraagstukken.’ Wie bang is dat hij tijdens het tentamen zijn zenuwen niet in bedwang kan houden, kan desnoods naar de Valdispert grijpen, maar Feiertag vindt het beter om de pillen te laten staan. ‘Probeer rust uit jezelf te halen. Bereid je goed voor, dan heb je genoeg vertrouwen tijdens het tentamen om een goed resultaat te kunnen behalen’. Mocht studeren nou al een tijdje niet goed gaan, dan valt een selfmanagement training te overwegen. De training is bedoeld voor studenten die niet of onvoldoende tot studeren komen en wordt elk kwartiel gegeven. Inschrijven kan via het Bureau Studentenpsychologen.
Cariene van Aart
bedrijfsbezoeken en tangoles
Alembic op studiereis naar Argentinië Overnachten in een berghut op 2700 meter hoogte in de Andes. Tangolessen in Buenos Aires. En natuurlijk veel bezoeken aan bedrijven, want daar draait het toch voor het grootste deel om tijdens de Tierra Baja Study Tour. Twaalf studenten scheikundige technologie van studievereniging Alembic stappen zondag in het vliegtuig naar Argentinië, voor een verblijf van drie weken. Het thema van de studiereis naar Argentinië is hot: ‘duurzaamheid’. ‘We gaan op zoek naar de toepassing van duurzame elementen in de productieketen binnen de chemische industrie’, vertelt Rian Ruhl, penningmeester van de Tierra Baja Study Tour. ‘We hebben voor Argentinië gekozen, omdat de overheid hier zeer aanwe-
zig is in het bedrijfsleven en we zijn benieuwd of dat nou beter of slechter is voor de duurzame industrie.’ De scheikundestudenten zullen een mix van lokale bedrijven en multinationals, als Shell en AkzoNobel, bezoeken. En niet alleen chemische bedrijven staan op het programma, ook voedingsproducenten, een waterkrachtcentrale en universiteiten worden bezocht. Ruhl: ‘Daarnaast is er natuurlijk aandacht voor de cultuur van het land. Uiteraard bekijken we Buenos Aires, waar we een avond lang tangolessen krijgen. Daarna gaan we dineren en krijgen we een tangoshow te zien.’ De studenten overnachten voornamelijk in hotels, maar er staan ook twee nachten in een berghut in de Andes gepland. ‘We zitten dan op 2700 meter hoogte. Of het echt koud is, weet ik
eigenlijk niet. Het is in ieder geval nu herfst in Argentinië, en op die hoogte zal het wel vrij fris zijn ja.’ Het is overigens niet de eerste studiereis van Alembic naar Argentinië. Al in 1999 zette de eerste club Twentse scheikundestudenten voet op Argentijnse bodem, en later volgden ook studenten van andere verenigingen. ‘Het lijkt me een super land, we hebben er dan ook heel veel zin in’, zegt Ruhl. Of ze nog leden van het Koninklijk Huis zullen spotten, is even de vraag. ‘Ik weet wel dat Maxima en WillemAlexander een huisje laten bouwen, maar in die plaats komen wij niet. Maar wie weet wat we nog te zien krijgen, er zijn genoeg vrije dagdelen ingepland.’ De twaalf studenten (waaronder één vrouw) worden gedurende hun reis begeleid door vier docenten, die elkaar aflossen.
ut Nieuws weekb
10/11 Thursday 1 April 20
T
he crowded city of Istanbul experienced a major population explosion in recent decades. Nearly 12 million inhabitants live in the eastern and western areas, compared to only 1 million people just 50 years ago. The inner city’s developing areas and suburbs on the outskirts are almost as densely populated as Manhattan city, roughly 2,333 inhabitants per squared kilometer, requiring planners and politicians to take advantage of new technologies to create future models to develop and preserve the historical areas and ancient monuments. ITC in Enschede is one of the higher educational institutes conducting fieldwork to improve the quality of urban planning and development in Istanbul. Text: Robbin Engels/ Photos: Gijs van Ouwerkerk/ Images compliments of: Istanbul Metropolitan Municipality Planning and Urban Design Center and bimtas corporation
james gachanja
Competing interest for space, a worldwide problem As he considers the peek moments at the end of his 18-month master study at the ITC, James Gachanja, 27, says ‘What we learned in Istanbul, we can apply to most urban areas. The traffic congestion problem is a universal problem. The whole city represents many contemporary issues which supported the choice to study the city.’ Back home in Nairobi, he’d wake up at 5am in the dark to walk to the public transportation system which consists of mini-vans and no buses. ‘If I’d leave my house a half hour too late, I’d be stranded in traffic and be two hours late to work. You never know when it’s coming and you don’t know what the driver will charge you. You yell on the street: “Hey, hey, hey, me. And then you jump in the van.’ The researcher worked and completed his undergraduate studies in urban and regional planning at Maseno University in 2006, and directly worked for the Government of Kenya as an intern, under the Ministry of Lands, Physical Planning Department. One his bosses in the government decided to resign from his post and started a pr ivate physical planning consultancy firm Ecoplan Kenya, where Gachanja worked as an associate consultant. ‘I worked on day- to- day assignments involving the application of spatial data and information. We serviced a wide range
itc conducts fiel
Istanbul ge James Gachanja: ‘Science is not bias nor is it based on tribal beliefs or religion. It’s science. It’s facts. If you do something then something will happen.’
of clients both in the public and private sector.’ Coming here, he experienced the precise efficiency of the Dutch and how it differed from Africa. ‘If I want to get in Rotterdam by 2:30pm then I catch my train and I get there in Rotterdam by 2:30pm. That’s the Dutch way. The organization of people, design of buildings, and the level of efficiency are amazing. I was looking at the way the bike system works. I said, “Ok, there are separate bike lanes, separate from the car traffic. Pedestrians are also provided for and people traveling in wheelchairs have special places where the pavement is designed to help them to get around. There are sensors on the bike paths to signal the lights. So those things, I’ve come to appreciate.’ He’d never left his country before,
Fragility requires accurate planning Some seismologists predict in the coming years a sizeable earthquake will hit the city. Back in 1999, a potent quake hit 50 miles outside the city, killing 18,000 people, and waking up policy makers and citizens to reexamine the current situation and brace for a possible future quake. The late 90s earthquake hit on the North Anatolian fault, running beneath the Marmara Sea. In a congested city, Istanbul’s two main bridges crossing the Bosphorus waterway provides the only transportation for vehicles between the east and west. The two roadways can no longer capacitate the dizzying influx of daily commuter traffic. The government has planned an underwater train system, running beneath the Marmara Sea, scheduled for completion in 2011.
it was a cultural shock. ‘Look at this, everything is whoooh, whoooh. You go to the toilet and it flushes, and you say, who did that? You take a train, and you get there precisely on time.’ Gachanja set out to evaluate the merits of the four step transport model (FEM), using the case of Istanbul. He opens up his laptop computer in the Horst building, showing the massive city grid of Istanbul and revealed a matrix, ‘You can see the transportation network and all the connecting roads,’ he said. ‘In Istanbul, the areas nearest the waterways produce the most trips but people are moving all over the city. You try to discover the reality of the situation through the use of models. Through his research, he came to the conclusion that the sequential approach of the FEM model offers no feedback from one step to the other and sometimes doesn’t represent reality. In Nairobi, most of the people in the government are still using paper maps to plan cities. On the other hand, Gachanja notes the competitive nature of the pr ivate sector that uses the latest technologies. ‘Urban planners can more effectively target and put resources where they are needed. Slums in Nairobi, for example, have illegal settlements. Implementing science and using modern technolog ies can show where the greatest need is, the hot spots of poverty and where the distances to schools and hospitals are substantial. People are living in swamp areas. You want to make urban planning fit the needs of society.’
As project director of the GIS group, Dr Gürcan Büyüksalih, 40, works for the Istanbul Metropolitan Municipality Planning and Urban Design Center (IMP), a consultancy body developed through an initiative of Istanbul’s mayor Dr Kadir Topbas and funded through a municipal corporation Bimtas. The center prepares suprascale plans projected for 2023 and short-term plans, affecting the development of the world’s narrowest strait, the Bosphorus that connects the Black and Marmara Seas. Booming development, traffic congestion and population growth along Istanbul’s coastal areas requires different types of technical studies to address future problems. On a recent visit to the ITC, the photogrammetry specialist discussed ways to further develop cooperation between the institute and IMP. His trip laid the building blocks to give rise to an ‘exchange of knowledge’ platform, developing together possible topics for the next group of master students. A new research group
is scheduled to leave in September 2010 to conduct research in Istanbul after a successful initial trip last year when Büyüksalih and his colleagues provided the practical elements, opening the doors of the IMP Center to welcome the first group of ITC students. The native of Trazbon expressed his thoughts on the future of Istanbul in an interview. This is your first time in the Netherlands.What are the main objectives of your visit? ‘The ITC is a high-level institute. Many research projects are carried out here. There are always new ideas being generated and new technologies which are being applied to urban management and development projects. One of the aims in our cooperation with the ITC is to gain knowledge and new ideas because we know our problems, and they are also involved in our problems and can possibly provide solutions.’ How does the cooperation work between the ITC and the IMP? ‘What I’ve told them is that I will supply your researchers with everything if you can
The Istanbul Metropolitan Municipality Planning and Urban Design Center collects 3D LASER scanning data that is later used for digital architectural drawings and transformed into 3D modeling and rendering.
offer us new ideas about how to solve our problems. We can look at our problems from a different perspective with different knowledge which brings us in the right direction. If we choose to do everything on our own, we will not develop. We cooperate with different international institutions, not only the ITC. We can increase our level and the students can also increase their level by dealing with the real problems. We operate project groups, but you always need the connection to the universities. The ITC gives us ideas to stimulate our planning side.’ What are the main problems? ‘One example is the informal settlement growth which has happened in the past through migration pressure. In Istanbul the situation occurred when people “came in the middle of the night” and settled. We have public land and people just came and lived there without having a legal building permit. But now the illegal settlement problem has been reduced to a low level, around 1 percent. The real peak we saw back in the 80s and 90s, but later the municipalities took strong measures against it and made laws to prohibit these illegal constructions. ‘We now have a problem with people illegally building more levels on top of existing buildings to add on additional floors. For instance, officially, there are six stores, but they construct seven or eight. This is the major problem. The local population is beginning to show a reaction. They don’t like it, and now the situation is beginning to stabilize.’ What are the aspirations of Turkey for the coming years in terms of urban planning and development? ‘Many long-term planning
blad van de Universiteit Twente
010
ITC’s long-term interest For geoscientist and associate professor, Dr Richard Sliuzas, 53, the sprawling mega-city of Istanbul offers a hot bed for researchers to conduct fieldwork and work with the latest technologies. Plagued with traffic congestion, the city serves as a model classroom for his students to learn on the practical level, examining real-life problems.
ldwork in turkey
ets a facelift
The tall native Australian has been involved in the area of urban planning and management for almost all of his life, working for the ITC for 26 years, and earning his PhD in the subject at the University of Utrecht. The first connection the associate professor had with the Istanbul Metropolitan Municipality Planning and Urban Design Center (IMP) was back in 2007, when he initially met Dr Gürcan Büyüksalih.The two men had a mutual interest to set up and manage a conference in Istanbul in 2008, which involved bringing together members of the European Association of Remote Sensing Laboratories (EARSeL), a scientific network of European remote sensing institutes with people from the GIS in developing countries network (GISDECO) and others working in the commercial and industrial sectors. This contact was the precursor for a new opportunity to send six students on fieldwork at the IMP ‘Last year we received students who were sponsored
by the EU. It was only after they started did we realize there were all kinds of restrictions about where they were allowed to conduct fieldwork,’ said Sliuzas. Regretfully, the scholarship program allowed for research only in European Union countries, leaving Turkey’s non-EU membership status as an obstacle. But in the end, their plan was given a green light.‘I checked to find out if we could send students to Turkey and then I contacted Gürcan who was keenly interested in exchanging knowledge,’ said Sliuzas who felt enthusiastic about the chance to conduct fieldwork in Istanbul because he had never worked in the Turkish context. Many staff members in his department run projects in developing countries, said Sluizas, but never Turkey, making it more of an uncertainty. ‘Basically, we had nothing before the trip beside a letter stating,“You are welcome. Come.”.’Though one staff member, Dr Javier Martinez who is an associate professor went on an initial preparatory trip to evaluate the facilities and feasibility in the summer of 2009. At the time of the student's departure to Istanbul, a major flood had swept through the seaside area, a sign of the vulnerability of region and the need for future research efforts to limit the impact of natural disasters. ‘The students were nervous and things were a bit uncertain,’ said Sliuzas. ‘Normally speaking, we had hoped once we’d secured an agreement with IMP and
knew the students would go there, we’d get data for analysis before they left on the trip.’ The first step for the six ITC students on the 18-month master’s track was to define their thesis topic and work on analyzing data for two months prior to conducting actual fieldwork in Istanbul, where the IMP provided a good learning environment and was equipped with the latest technologies. Eventually, the collaboration with Istanbul could possibly have an influence on urban planning for the whole city. A main interest of the ITC is to see how urban models can be used in the most efficient way to add value to the planning process. Sliuzas suggested these models can simulate possible development scenarios, giving an insight into the impact of a particular urban planning project for cities around the world. In the long term, Sliuzas and his ITC colleagues are working towards further development and improvement of modeling capacity in order to have a tighter integration between land use development and transportation planning. He recognizes the importance of having urban planning models that make accurate predictions, and with the use of advanced technologies the modern-day urban planner can make sound decisions. ‘We’d like to better understand what the relationships are so hopefully we can attune the two systems to work better together.That is the ultimate goal.’
olena dubovyk
Study settlement problem
Standing in the three-dimensional logo of the ITC, from left to right, Dutch associate professors, Dr Johannes Flacke and Dr Richard Sliuzas, next to guest visitor Dr Gürcan Büyüksalih. ‘While Gürcan is in the Netherlands,’ said Sliuzas, ‘We will discuss the possibilities for the next research fieldwork in Istanbul. We made an initial agreement for two years to see if it’s feasible or not, and the ideal is to see whether we can find other forms of cooperation. We hope to get funding for joint research projects at a higher level, involving students at the PhD level and examining other topic areas.’
project goals for Istanbul are projected for the year 2023, the year when Turkey celebrates its foundation as a republic since 1923. It’s the main strategic planning year. More recently, Istanbul was recognized as the European Capital of Culture. And last year, the municipality created a metro bus route– starting from the west side of Istanbul and going to the east side of Istanbul. Tourists and locals can travel in 40 minutes from the west side to the east side.’ What else are you working on at the IMP Center? ‘Our most recent project for the Municipal Urban Planning group is along the seaside area. Using the latest technologies, we can visualize the placement of cruise ships and analyze possible scenarios. If cruise ships dock at the port then it cuts the view of people living in the buildings.You can visual-
ize future situation in 3D images, otherwise you get a solid model. We need the new modeling to analyze. The data offers the ability to create three- dimensional geometrical designs on the computer.’ Are you planning any other projects in the peninsula of Istanbul? ‘We are not only doing planning at the IMP, but we are also working on cultural and historical management. There is a historical peninsula in Istanbul, which is now combined from two former districts to one main district called the “Fatih District”. In this district alone, there are almost 50,000 buildings and 11,000 of them hold historical importance and need to be preserved. The area is recognized as a registered UNESCO- protected area. The current project, where we document historic
buildings by using the latest laser-scanning technology, and then we draw 3D models from the collected data. We can drive through whole streets and record data.’ Istanbul is located on a fault line and scientists predict an earthquake will happen in the future. What do you imagine will happen? ‘They are expecting an earthquake but this fact is not relevant, not important. We only need to realize that we are living in a region with the potential to experience an earthquake, and we need to take certain precautions. As urban planners, we have to create and develop projects that protect people against a possible earthquake. The IMP Center creates and provides the specific information, Geo-spatial information based on geography. We need to collect the right data for accurate urban planning and management.’
Ukrainian student Olena Dubovyk, 23, arrived at the ITC to complete the last part of her Erasmus Mundus study program after having done fieldwork and theoretical studies in England, Poland and Sweden. ‘The fieldwork was interesting. My time in Istanbul was the nicest moment during my Erasmus Mundus program,’ she said. She explained the situation in the Sancaktepe District, consisting of 22 wards with much of the forested area lying in the north and south.‘It’s crucial to preserve the natural areas. Overall in Istanbul, uncontrolled urban development in the form of informal settlements has created unsecure living conditions and caused environmental problems.’The researcher said the problem has put obstacles for the implementation of the transportation master plan and is slowing down the process of sustainable development of the city. Her biggest worry is to protect natural areas and get clear analyses for the implementation of viable policies and to address the problem of informal settlements.‘Planning policies should incorporate proactive measures which are oriented to address informal growth before its appearance.’ As a result, during her fieldwork she used spatial technologies such as GIS and modeling, incorporating her study results
Discussions on the Sancaktepe Urban Reconstruction Rights Transfer Project: Olena Dubovyk was one of the ITC students who researched in the Asia district of Istanbul and was invited by IMP Center as a guest of the Sancaktepe District Mayor Ismail Erdem. The mayor answered her questions about city planning projects. Photo: Gijs van Ouwerkerk
into planning processes and her final thesis.‘Currently, the local authorities of Sancaktepe have initiated dynamic development
of the district with special focus on the infrastructure and rehabilitation of informal settlements,’ Dubovyk said.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
12
Donderdag 1 april 2010
hulp bij ict-projecten in onderwijs en zorg
UT-stel naar Uruguay voor ontwikkelingswerk De huur opzeggen, het meubilair verkopen, de koffers pakken en er een jaar tussenuit gaan om ontwikkelingswerk te doen. Voor de twee UT-alumni Digna Hoogenboom en Mark Brul is het bijna zo ver. Over ruim drie maanden vertrekt het stel naar Uruguay. Ze dromen ervan om gezondheidsvoorlichting in plattelandsgebieden te faciliteren met ict. ‘De bevolking wil echt vooruit.’ Sandra Pool
‘Uruguay is het kleine broertje van Argentinië’, omschrijft Mark Brul (26) het land. ‘Het is er minder hectisch. De bevolking is heel open en vriendelijk. Het zijn trotse mensen. Ze willen vooruit en zijn heel gedreven. Geen mañana, mañana voor hen. En natuurlijk: Als Nederlander praat je al gauw met ze over 1930 toen ze wereldkampioen voetbal zijn geworden.’ Mark was drie jaar geleden voor zijn stage in het ZuidAmerikaanse land. ‘Ik deed onderzoek voor het bedrijf Evimed naar een e-learning tool voor doktoren. Artsen op het platteland moeten enorme afstanden afleggen om van het ene dorp naar het andere te gaan. Het platteland is echt geïsoleerd en bestaat uit pampa’s, grasvlaktes. Er is veel veeteelt. Uruguay staat bekend om het goede vlees.’ Lacht:‘De biefstuk smaakt nergens beter.’ Na zijn stage hield Mark contact met zijn collega’s van destijds. Digna: ‘Zo weten we dat alle schoolgaande kinderen, dat zijn er 380 duizend, een laptop hebben gekregen van de over-
Onderwijsprijs EL Raymond Veldhuis, universitair hoofddocent bij de vakgroep Signals and Systems, heeft afgelopen maandag de onderwijsprijs elektrotechniek 2010 in de wacht gesleept. Volgens de jury kwam Veldhuis met zijn ‘gestructureerde en doelmatige werkwijze’ het dichtst bij het thema ‘To the point’ van de OnderwijsPrijs Elektrotechniek 2010. De docent verzorgt voor studenten elektrotechniek het vak lineaire systemen. Andere genomineerden waren Luuk Spreeuwers, Bram Nauta, Bert Molenkamp en Jan Eijkel. Veldhuis werd al vijf keer eerder genomineerd. Hij ontving een diploma en een bloemetje en dingt nu mee naar de Centrale Onderwijsprijs van de UT.
Nobem proefschrift Albert Douwma en Fredo Schotanus, onderzoekers aan de faculteit MB, hebben de Nobem proefschrift Jaarprijs 2008 en 2007 gewonnen. Deze prijs wordt om de twee jaar uitgereikt onder promovendi van Nederlandse universiteiten. Een jury beoordeelde de genomineerde proefschriften vooral op praktische toepasbaarheid. Douma kreeg de nominatie voor zijn onderzoek naar optimale planning zonder sturing van bovenaf. Hij promoveerde in 2008. Schotanus deed onderzoek naar organisatievormen, succesfactoren en verdelingsmethoden voor inkoopsamenwerking en promoveerde in 2007. Beide promovendi namen hun prijs op 19 maart in ontvangst en kregen ieder een cheque van 1000 euro.
Kinderuniversiteit Mark en Digna (midden) ontvingen 1200 euro van volleybalvereniging Harambee voor hun project in Uruguay. Foto: Gijs van Ouwerkerk
heid. Niet zo’n supersonisch ding met alles erop en eraan. Het zijn XO computers en die hebben een ander programma dan Windows zoals wij dat kennen.’ Mark: ‘Maar ze hebben wel internet en dat verandert een boel.’ De Wereldbank financierde onder meer het project one laptop per child dat onder de noemer Plan Ceilbal in Uruguay is gelanceerd. ‘Op elke school is internet’, zegt Mark. Zijn vriendin vult aan: ‘Je hoort nu een stem uit een land waar we nooit wat van hebben gehoord.’ De mogelijkheden van internet, de laptop en zijn stageervaring brachten Mark en zijn oud-collega’s op het idee om de afstand tussen geïsoleerde plattelandsdorpen en doktoren te verkleinen. ‘Door de laptop op de juiste manier in te zetten en te gebruiken in het onderwijs. Zo kan een arts bijvoorbeeld op afstand voorlichting geven via een chatruimte, forum, een digitaal spel of via beeldcontact. We kunnen een voorlichtingsprogramma voor gezondheid met ict faciliteren.’ Mark studeerde afgelopen augustus af bij biomedische technologie en werkt nu als
projectleider bij het kenniscentrum van Saxion Hogeschool. Zijn vriendin Digna Hoogenboom (24) studeerde dit jaar af bij psychologie. Ze werkt als administratief medewerker bij PA&O. In juli vertrekken ze naar Montevideo. De huur van hun huis zeggen ze op. Grote spullen worden verkocht. Persoonlijke bezittingen slaan ze op bij vrienden en familie. Digna:‘Een verblijfsvergunning moeten we nog regelen.’ Mark: ‘En de verzekeringen.’ De formaliteiten voor hun stichting Movimiento Foundation zijn inmiddels afgewikkeld. ‘Een hele klus’, zucht Digna. ‘Daar moest een notaris aan te pas komen. Ja, dat gaat heel officieel. Maar de rekening is geopend.’ Mark: ‘En de eerste fondsen zijn binnen. Een subsidie van het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking, via NCDO. Dat is de helft van het beraamde budget van negentienduizend euro.’ Het resterende bedrag proberen ze door sponsoractiviteiten binnen te krijgen. Digna: ‘We verkopen via onze website Uruguayaanse wijn. Dat loopt best goed.’ Volleybalvereniging Harambee, waar ze allebei lid
van zijn, overhandigde het stel een bedrag van bijna 1200 euro. Met het geld en hun kennis willen Digna en Mark zich een jaar lang fulltime inzetten voor het project.‘Wij zijn de trekkers, maar we richten het samen op met een educatieve stichting in Uruguay.’ Ze verwachten veel veldwerk. ‘We willen praten met leraren, artsen en kinderen en nagaan wat de behoefte is. Vervolgens maken we een vertaalslag naar een programma.’ Digna: ‘We implementeren eerst een pilot en we kijken dan hoe het uitpakt.’ Mark: ‘Omdat we een jaar blijven, kunnen we ter plekke het programma afstemmen op de behoeftes van de lokale gebruikers. De technische mensen die ons helpen zijn lid van de stichting Ceibal Jam, en dus locals.’ Uiteindelijk dragen Mark en Digna het programma en het beheer ervan over aan lokale organisaties. Mark: ‘We zaaien een zaadje en we hopen dat er een boom uit groeit.’ Mark en Digna zijn te volgen via de website www.movimientofoundation.com.
De UT houdt van dinsdag 6 tot en met maandag 12 april voor de tweede keer een ‘kinderuniversiteit’ over klimaatverandering en duurzame energie. Leerlingen uit groep acht kunnen in deze week deelnemen aan colleges, demonstraties en experimenten. Professor Hans Bressers, hoogleraar milieubeleid, verzorgt het eerste college. Bedoeling van het project is om kinderen bewust te maken van het klimaatprobleem en ze te leren hoe ze kunnen bijdragen aan klimaatbescherming. Deelname aan het programma is gratis. Het volledige programma is te vinden op www.schools-at-university.eu/twente/index.html.
Golfcursus voor studenten Golfprofessional Marco van Maaren verzorgt op 20 en 27 april en 11 mei een golfcursus voor studenten. De cursus duurt telkens een uur, van 17.00 tot 18.00 uur. Locatie is de golfclub Drienerlo, voor clubs en balletjes wordt gezorgd. Na deelname aan deze cursus is het mogelijk om door te gaan voor het golfvaardigheidsbewijs. Alleen studenten met een Xtra-card kunnen meedoen. De kosten voor de cursus zijn 25 euro. Medewerkers van de UT kunnen deelnemen aan een cursus golf via de bedrijfssport.
Informatielunch ESN Het Erasmus Student Network Twente houdt 21 april een informatielunch, omdat de organisatie op zoek is naar nieuwe actieve leden onder de Nederlandstalige studenten. Veel studenten zijn niet bekend met ESN Twente. De club is vooral op zoek naar nieuwe bestuursleden, leden voor commissies en mentoren. Meer informatie op www.esntwente.nl
symposium studievereniging dimensie
Onderwijs en nieuwe media Wat is de invloed van nieuwe media, zoals een smartboard, op het leren? Deze vraag staat vrijdag 16 april centraal tijdens het symposium ‘Media in educatie, een vloek of een zegen?’ van studievereniging Dimensie (psychologie en onderwijskunde) ‘We zochten een actueel onderwerp dat toegankelijk is voor iedereen, dus ook voor medewerkers. En een onderwerp waar studenten van zowel onderwijskunde als psychologie echt iets aan hebben’, vertelt psychologiestudent en een van de organisatoren Stefan van Langevelde. ‘Steeds meer scholen gebruiken nieuwe media. Het krijtbord maakt bijvoorbeeld plaats voor het digibord, ofwel smartboard, en internet wordt ook steeds meer ingezet tijdens lessen.’ Tijdens het congres wordt gekeken hoe mensen omgaan met deze media. ‘De nadruk ligt hierbij op de verschillen in intelligentie, leerstijlen en informatieverwerking.’
Drie gastsprekers houden tijdens het ochtendprogramma een lezing. Frank Ruesink, braintrainer bij Brainstudio, spreekt over het thema cognitie, de mentale activiteit bij het leren, waarnemen, herinneren, denken, analyseren, interpreteren en oplossen. Marcus Specht, hoogleraar Advanced Learning Technologies aan de Open Universiteit Nederland, geeft een toekomstige visie op nieuwe media in het onderwijs. H.P. Köhler is beleidsadviseur informatieuitwisseling bij Stichting Kennisnet en houdt een lezing over instructie. Van Langevelde: ‘Hij gaat in op de vraag hoe leraren middelen als computers en digitale schoolborden kunnen inzetten zodat het onderwijs ook effectiever wordt. ’s Middags zijn er workshops. In totaal laten veertien bedrijven en instellingen zien hoe ze met het onderwerp nieuwe media bezig zijn.’ Het symposium vindt plaats in de Waaier. Inschrijven kan via de website www.educatio.nl. Hier staan ook het programmaoverzicht en de kosten voor deelname.
PAPADAG. Onafhankelijk damesdispuut Spooky organiseert elk jaar een dag voor gezinsleden van de ‘spookjes’. Voorgaande jaren werden broertjes en zusjes en moeders uitgenodigd en dit keer was het de beurt aan de vaders. De papadag droeg het thema maffia. De maffiosi schoten met luchtgeweer en luchtpistool bij de Schietvereniging Enschede & Lonneker. ’s Avonds stond er Italiaans op het menu en de dag werd afgesloten met een pokertoernooi tussen vaders en dochters.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
13
Donderdag 1 april 2010
Het Apparaat (9)
FTIR-veldspectrometer
Tekst en beeld: Gijs van Ouwerkerk -
[email protected] Een belangrijk deel van het onderzoek aan de faculteit ITC is het meten van processen aan het aardoppervlak door middel van satellietobservatie. Temperatuurveranderingen in tijd en plaats geven bijvoorbeeld inzicht in de fotosynthese, ‘transpiratie’ en groei van planten. Satellieten kunnen echter niet de ware temperatuur van het aardoppervlak meten, maar slechts de stralingswarmte. Dankzij de FTIR-veldspectrometer, een mobiel meetinstrument voor thermische straling, kan de ware temperatuur wel worden berekend. De schakel tussen de ware
temperatuur en de stralingswarmte is namelijk de emissiecoëfficiënt van het object (bijvoorbeeld een plant of gesteente). De FTIRveldspectrometer meet niet slechts een enkele emissiecoëfficiënt van het object, maar het verloop van deze coëfficiënt als functie van de golflengte van de infraroodstraling. De grafiek die zo ontstaat, heet een emissiespectrogram en is een unieke vingerafdruk van het materiaal. Met behulp van dit spectrogram is het materiaal identificeerbaar en is bovendien de ware temperatuur vanuit de ruimte te
berekenen. Het nauwkeurig kunnen interpreteren van satellietdata is relevant voor meerdere onderzoeksgroepen binnen het ITC. De speciale aanpassingen voor deze FTIR-veldspectrometer werden dan ook ontworpen door medewerkers van de vakgroepen Natural Resources, Earth Systems Analysis en Water Resources (van respectievelijk de hoogleraren Andrew Skidmore, Freek van der Meer en Bob Su). De vakgroepleden Martin Schlerf, Chris Hecker, Joris Timmermans, Henk Wilbrink en Boudewijn de Smeth combineerden een
commercieel verkrijgbare spectrometer met zelfontworpen optiek, kalibratieen positioneringssystemen en analysesoftware. Onderzoekers kunnen het apparaat sneller en nauwkeuriger kalibreren dan spectrometriesystemen die kant en klaar te koop zijn. De draaibare spiegel (detailfoto) stelt het instrument bovendien in staat om objecten onder meerdere hoeken te meten. Een laserpointer helpt bij het richten op het onderwerp. De aanduiding FTIR, die staat voor Fourier Transform Infrared, heeft betrekking op de manier waarop het spectrogram wordt afgeleid uit de electromagnetische straling die het object uitzendt. De uiterst ruisarme detector van de spectrometer wordt gekoeld met vloeibare stikstof. De faculteit ITC kreeg het instrument en de ontworpen optiek eind augustus 2009 geleverd. Tijdens een promotieonderzoek naar het verband tussen de aanwezigheid van reptielen en (veranderingen in) oppervlaktetemperatuur in Spanje onderging het apparaat een eerste veldtest. Na uitvoerige verdere tests gaat het instrument deel uitmaken van het onderzoek van tenminste twee promovendi en hun afstudeerders. Zo
komt onder andere het vochtverlies bij planten ten gevolge van temperatuurverschillen aan bod. Een andere nuttige toepassing van de FTIR-veldspectrometer is het verzamelen
van emissiespectrogrammen (‘vingerafdrukken’) van allerlei plant- en steensoorten. Zo kunnen zij in de toekomst eenvoudiger vanuit de ruimte worden geïdentificeerd.
SERIE OVER HIGHTECH Deze serie over hightechapparatuur is bedoeld om lezers wat meer inzicht te geven in de wondere, voor velen mysterieuze, wereld van het wetenschappelijk onderzoek op de UT. Vorig jaar verschenen zes afleveringen. Zie het online-archief van UT-Nieuws (www.utnieuws.utwente.nl).
Symposium
ITC-BEZOEK. Medewerkers van de faculteit ITC kregen woensdag een rondleiding over de campus. Want hoewel zij sinds 1 januari 2010 officieel UT-medewerker zijn, heeft menigeen nog geen voet op de campus gezet. Voorafgaande aan de wandeling ontving collegevoorzitter Anne Flierman de ITC’ers in de Spiegel. Vervolgens werd een bezoek aan de Vrijhof, het Sportcentrum en de Student Union gebracht. Aan het einde van de middag was er een borrel in de Faculty Club. Foto: Arjan Reef
Tijdens de Batavierenrace houdt de UT zaterdag 24 april (Spiegel, van 12.00 tot 15.00 uur) een symposium getiteld ‘Duurzaam… gewoon doen’. Het idee komt uit de koker van evenementenmanager Tonnie Buitink, die in samenwerking met UT-instituut IMPACT en andere experts wil onderzoeken op welke punten de Batavierenrace en het grote feest erna duurzamer kan. Dit jaar is daar -wat het feest betreftal op ingespeeld. Het programma omvat onder meer inleidingen van interne deskundigen en bedrijven als Raedthuys, DB Control, Bredenoord, Moonen en Grolsch.
‘Spaans leren is noodzakelijk’ Waar zit je precies? ‘In de hoofdstad van Bolivia, Sucre. Dat is een relatief kleine stad met 200 duizend inwoners.’ Wat doe je daar precies? ‘Ik loop hier stage in het kader van de minor International Management. Ik doe vrijwilligerswerk bij het educatiecentrum Nanta. Daar kunnen kinderen tussen de zes en achttien jaar terecht voor huiswerkbegeleiding, een warme maaltijd en activiteiten op het gebied van muziek en tekenen. De kinderen hier gaan naar school en werken daarnaast bijvoorbeeld als schoenenpoetser of autowasser. Bij Nanta kunnen ze even hun gedachten verzetten en leuke dingen doen. Ik help vooral bij de tekenactiviteit, verder kan ik nog niet veel doen omdat mijn Spaans niet goed genoeg is.’
Is het lastig om de taal onder de knie te krijgen? ‘Ja, dat valt mij erg tegen. Ik dacht dat het sneller zou gaan. De mensen hier spreken geen Engels, dus Spaans leren is noodzakelijk. In Nederland heb ik wel een cursus gevolgd, maar dat was maar twee uur per week. Hier heb ik twee uur per dag privéles en ik probeer mijn Spaans te oefenen met de kinderen.’ De armoede is groot in Bolivia, was dat confronterend? ‘Er leven hier veel mensen op straat en ik kom veel bedelaars tegen. Als ik ‘s avonds in een café zit komen er regelmatig kleine kinderen binnen om te bedelen. Ik wil ze eigenlijk niets geven, maar dat is wel lastig.’ Waarom heb je gekozen voor een stage in Bolivia? ‘Ik wilde graag naar een
Spaanstalig land. De natuur en de cultuur van Bolivia spraken mij ook erg aan. Een studiegenoot van mij die hier vorig jaar is geweest, heeft mij enthousiast gemaakt voor het land.’
ik voor het eerst aan wallybal gedaan. Dat is een soort volleybal in een squashruimte, je mag dus ook de muren en het plafond gebruiken. Dat ga ik zeker vaker doen.’
Waar moest je het meest aan wennen? ‘Ik dacht dat ik moest wennen aan de hoogte, want Sucre ligt op drieduizend meter. Maar dat valt mee. Alleen als ik een steile weg oploop raak ik weleens buiten adem. Verder is het verkeer hier heel druk. Er is veel getoeter en de straten staan blauw van de uitlaatgassen.’
Is het een aanrader, stage lopen in Bolivia? ‘Ja zeker. De mensen hier zijn heel vriendelijk en hebben heel veel
Hoe breng je je vrije tijd door? ‘Op dit moment vooral met Spaans leren. Daarnaast heb ik regelmatig feestjes en etentjes. Dit weekend heb
geduld. Ze proberen een gesprekje met je te voeren, ook al spreek je weinig Spaans. Het warme klimaat en de rijke cultuur en natuur maken het een mooi land om een tijdje te zijn.’ Latifa van Heerde
Suzanne van der Horst (22) Student onderwijskunde 24 februari - eind mei Sucre, Bolivia
Bellen met het buitenland Tips voor deze rubriek?
[email protected]
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
14
Donderdag 1 april 2010
promovendus jetse scholma doet aan barefoot running
Intense prikkels op blote voeten Het mooie van hardlopen is dat je er alleen maar een stel goede loopschoenen voor nodig hebt. Of toch niet? Volgens promovendus en triatleet Jetse Scholma (30) zit deze gedachte zo in onze cultuur ingebakken, dat je er niet bij nadenkt dat je ook zonder schoenen kunt hardlopen. ‘Je krijgt veel intensere prikkels.’ Maaike Platvoet
Een ervaren barefoot runner wil Jetse Scholma zich nog niet noemen. De promovendus uit de vakgroep Tissue Regeneration van MIRA loopt eigenlijk pas sinds deze maand op blote voeten. Tijdens trainingen voor de triatlon – al vanaf zijn studie chemische technologie is hij lid van Aloha – liep Jetse wel eens korte stukken blootsvoets. ‘Sprintjes op het gras. Daarvan werd gezegd dat het goed is voor je techniek. Ik heb dat altijd als prettig ervaren. In vakanties ging ik ook wel op het strand zonder schoenen hardlopen.’ Een vriend en een publicatie in het gezaghebbende tijdschrift Nature begin dit jaar trokken hem over de streep. ‘In dat artikel schrijft een Harvard-onderzoeker dat mensen evolutionair gezien uitstekende duursporters waren in vergelijking met de dieren waarop ze jaagden. Volgens hem is het aannemelijk dat we dat op blote voeten deden. Hij ging bovendien in Kenia kijken, waar jongens twintig kilometer per dag op blote voeten liepen en uitstekende voetzolen hadden.’ ‘Het is nog niet onderzocht,’ vervolgt Jetse, ‘maar het lijkt erop dat vanaf de introductie van de moderne sportschoen, in de jaren zeventig, het aantal loopblessures eerder is toegenomen dan gedaald. Als je op blote voeten loopt, land je
meer op je voorvoeten. Je hebt daardoor minder piekbelasting op je gewrichten. Een stevige sportschoen neemt een deel van het gevoel weg. Het is een veel minder natuurlijke manier van lopen.’ Inmiddels heeft Jetse een keer of tien zonder schoenen hardgelopen. Twee maal per week loopt hij een uur in het bos. ‘Na die tijd zijn je voeten moe. In het begin waren mijn zolen er niet aan gewend en had ik een paar blaren, maar die gingen na een paar dagen vanzelf weg. Je past je loopstijl aan en je voeten wennen aan de belasting. Er zijn mensen die denken dat je harder gaat lopen. Ik vind het interessant om dat uit te proberen. Ik kan me voorstellen dat het tot een efficiëntere loopstijl leidt’, aldus Jetse. ‘Een van de prettige aspecten van barefoot running vind ik dat je heel intense prikkels krijgt. Onder je voeten zitten veel sensoren. Pijn is onprettig. Maar het is wel kort onprettig. Je voelt pijn als je op een steentje stapt, maar een paar stappen verder is het weg. Ik vergelijk het met de sauna, waar mensen voor de lol van de hitte in het dompelbad gaan. Dat doen ze niet omdat die kou zo fijn is. Maar het geeft wel een heel intense prikkel. Uiteindelijk is dat een heel prettig gevoel.’ Wandelaars en fietsers kijken Jetse wel eens vreemd aan. Ze vragen of hij z’n
Jetse Scholma: ‘Barefoot running vormt een grote bedreiging voor de sportmerken.’Foto: Gijs van Ouwerkerk
schoenen is vergeten en of hij het niet koud heeft. ‘Je krijgt juist helemaal geen koude voeten, ook al is het maar een paar graden boven nul buiten. Mensen vinden je heel Spartaans, maar het contact met de koude grond is maar heel kort. Bovendien houdt de doorbloeding je voet warm.’ ‘Ik roep wel eens wat terug. Meestal antwoord ik laconiek dat de kou wel meevalt. Ik moet er nog
een beetje aan wennen. In Volkskrant Magazine las ik een paar weken geleden een verhaal over mensen die de hele dag op blote voeten lopen. Daarin vertelde iemand dat je meer eelt moet hebben op je ziel dan op je voeten. Daar zit wel wat in.’ In 1960 baarde de Ethiopiër Abebe Bikila opzien door in Rome blootsvoets de Olympische marathon in een wereldrecord te winnen. Of iemand dat kunststukje nu nog zal herhalen,
weet Jetse zo net nog niet. ‘Voor iemand die de marathon kan winnen staan de sponsors in de rij om hem van schoenen te voorzien. Er bestaat nu ook een minimale schoen als een soort sok met een rubber onderlaag, enkel om je zool te beschermen. Die ga ik zelf misschien ook nog eens proberen. Barefoot running vormt een grote bedreiging voor de sportmerken.Voor fabrikanten is het natuurlijk geen goed nieuws als duide-
lijk wordt dat je net zo goed op blote voeten kunt lopen. Ik ben benieuwd hoe die ontwikkeling doorzet.’ Voor Aloha loopt hij eind deze maand mee in de Bata. ‘Op schoenen’, lacht de triatleet. ‘Naarmate je hogere snelheden loopt, ontstaat er meer wrijving tussen voetzool en grond. Daar verwacht ik nu nog problemen mee. Maar ik kan me voorstellen dat ik later nog wel op blote voeten aan wedstrijden mee doe.’
Enige verbazing
TMF AWARDS. Onder andere Kane, Nick & Simon, Di-rect, Gabriella Cilmi en 30 Seconds to Mars treden eind juni op tijdens de uitreiking van de TMF Awards in het Volkspark in Enschede. Dat maakte de muziekzender afgelopen donderdag bekend. Om het evenement te promoten reed TMF met een mini met draaitafel door de regio. De UT sponsort de uitreiking van de TMF Awards die op 26 juni van 17.00 tot 23.00 uur plaatsvindt.Voor de complete line-up en kaarten: www.tmfawards.nl. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
Met enige verbazing heb ik zowel de lezing van Dirk Scheringa bijgewoond als de berichtgeving hierover door de ‘pers’, ofwel UT-Nieuws, gelezen. Zo verontwaardigd als jullie waren over de ontzegging van de toegang tot de lezing, zo verontwaardigd ben ik over uw berichtgeving over de gehele gang van zaken. Ik vind het een grote teleurstelling dat de pers, die vrijheid en kritische vorming van meningen die het UT-Nieuws tot stand zou willen brengen, in deze zaak de plank volledig misslaat. Niet alleen verlaagt het UT Nieuws zich tot het noemen van een Stress-lid bij naam en toenaam, maar ook kiest u voor een zo subjectief mogelijk perspectief. De keuze van Stress om u te weren mag dan wellicht een moeilijk te begrijpen keuze zijn, en wellicht niet te rechtvaardigen, maar de keuze van u om Stress in
zijn geheel niet aan het woord te laten komen is
ingezonden veel onbegrijpelijker en zeker onrechtvaardig van ‘pers’ die pretendeert de vorming van vrijheid en
meningen te stimuleren. Of Stress wel of niet een fout heeft gemaakt, wordt nu helaas onduidelijk, mede door de berichtgeving in het UT-Nieuws. En dat is een fout die wat mij betreft het UT-Nieuws aangerekend kan worden. Eva Warnaar
Scheringa (met rode stropdas) vorige week bij het verlaten van de Waaier. Foto: UT-Nieuws.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
15
Donderdag 1 april 2010
coproductie tnw-vakgroep en kunstenaar
Levende cellen geven tafellamp licht goed zijn. Een steriele, afgesloten omgeving waar het 37 graden Celsius is en waar onder andere zuurstof naar binnen kan. Vandaar dat er een soort stolp over de lamp zit. Het is een handig kweeksysteem. De lamp oogt als een miniatuur van een ouderwetse schemerlamp. De metalen houder is gemaakt van kobaltchroom, een metaal dat ook gebruikt wordt voor medische implantaten. Het witte stukje tussen twee houders in bestaat uit een polymeerlaagje. Daarop groeien de cellen. Op de lamp zitten er nu een paar miljoen.’
It’s alive! De Half Life lamp, ontworpen door de Nederlandse kunstenaar en industrieel ontwerper Joris Laarman, bestaat gedeeltelijk uit levend organisch materiaal. Universitair docent Aart van Apeldoorn van de TNW-vakgroep Tissue Regeneration ontwikkelde samen met studenten een bioreactor systeem om lichtgevende cellen te combineren met het uit biomaterialen bestaande lampje. Sandra pool
Een andere tak van sport, die lamp? ‘Het is inderdaad niet mijn core business, maar wel leerzaam hoor, zo’n project. Ik doe zoiets het liefst samen met studenten. Dit keer hielpen twee technische geneeskundestudenten mij.’ Wat hebben jullie gedaan? ‘We hebben hamstercellen gekweekt in een speciaal kweeksysteem. De cellijn was al in ons lab ontwikkeld en voorzien van het lichtgevende gen van vuurvliegjes. Dat was voor regeneratief geneeskunde onderzoek van Hugo Fernandes.’ Waarom? ‘Dat hebben we gedaan op ver-
I
zoek van de kunstenaar Joris Laarman. Hij gebruikt organische vormen om standaard objecten een andere look te geven. Een voorbeeld is de Bone Chair, een ontwerp waarbij hij de algoritmes van de groei en structuur van het menselijk bot vertaalde in een stoelvorm. Aanvankelijk wilde Laarman kunstleer gemaakt van organisch materiaal gebruiken voor de stoel, maar het kunstwerk is daarvoor te groot. ‘Iets’ met levende cellen werd het alternatief.’ Dat ‘iets’ werd dus een lamp. ‘Ja, voor dit project hebben we het gen dat verantwoordelijk is voor het lichteffect van een vuurvliegje gekopieerd in een cellijn van een Chinese hamster. Die kweekten we eerst in
nfo
De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina’s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, e-mail (info@ utnieuws.utwente.nl) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zo veel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag 14.00 uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag 14.00 uur.
A
lgemeen
Wijzigingen spreekuurtijden Studentendecanen
Vanaf 1 april a.s. is het spreekuur van de studentendecanen op dinsdag van 14:00 tot 15:30 uur en het spreekuur op donderdag van 12:30 tot 14:00 uur. Je kunt je voor een spreekuur melden bij de informatiebalie van studentenbegeleiding, Bastille, 1e etage, rode balie. I.v.m. afwezigheid van de studentendecanen komt het spreekuur van do. 15 april te vervallen. Make a Move
Zie mededeling onder Alle Faculteiten. Minorvoorlichtingsmarkt
Voor iedereen die volgend jaar een minor gaat volgen is er op do. 22 april in de Vrijhof een minorvoorlichtingsmarkt. Van 10:30-15:30 uur vind je daar stands van alle minors met veel informatie en minstens één deskundige contactpersoon van
Kunstenaar Joris Laarman maakte zijn Half Life Lamp met hulp van de TNW-vakgroep Tissue Regeneration. Foto: Jorislaarmanlab
speciale kweekflesjes. Daarna maakten we de cellen los en druppelden we ze op polymeer filmpjes die het lampenkapje vormen.’
iedere minor. Om 11:00 uur, 12:45 uur en (in het Engels) 14:00 uur is er een algemene uitleg over minors in een aparte zaal. Het programma voor die drie informatiebijeenkomsten is identiek, één keer gaan is voldoende. Tip 1: tijdens de twee algemene informatiesessies die je niet bezoekt, is het rustig op de markt. Tip 2: bereid je voor door te kijken op de Major-minorwebsite: www.utwente.nl/majorminor. Workshop 3: Opkomen voor jezelf; grenzen aangeven en nee durven zeggen
Op 15 en 29 april 2010 biedt Bureau Studentenbegeleiding bovengenoemde workshop, serie Contacten, durven, doen. Voor je het weet zit je agenda helemaal vol. Deze workshop is bedoeld voor mensen die moeite hebben om nee te zeggen en eigen grenzen aan te geven. Tijdens de workshop kun je zelf oefenen met de situaties die je lastig vindt. Er is voldoende ruimte voor gesprek en uitwisseling van ervaringen. De workshop is vooral praktisch gericht op aanpak van je moeilijkheden. Voor informatie en inschrijving: Rode Balie (Bastille 207), telefoon 2035, mail naar:
[email protected] of zie: www. utwente.nl/studentenbalie/rode_balie. Selfmanagementcursussen
Het Bureau Studentenpsychologen organiseert twee cursussen van 20 april t/m 8 juni en van 22 april t/m 17 juni 2010 voor studenten die zich voornemen om te gaan studeren maar er steeds niet toe komen. 8 Bijeenkomsten op dinsdag (13:30-15:30 uur) of op donderdag (10:30-12:30 uur). Aanwezigheid i.v.m. de onderwijsroosters moet wel gerealiseerd kunnen worden. Anders is er een mogelijkheid tot individuele ondersteuning. Aan deze cursus zijn geen kosten verbonden. Aanmelding en verdere informatie bij Studentenbegeleiding/ Bureau Studentenpsychologen, Bastille, telefoon 2035. Aanmelden t/m 9 april 2010. In een informatief gesprek wordt bekeken of dit wel de aangegeven vorm is om je studeergedrag te verbeteren. Studentenbegeleiding
Het studiekeuzespreekuur van di. 13 april komt te vervallen. Het eerstvolgende studiekeuzespreekuur is op di. 20 april. Workshop: Het vinden en binden van vrijwilligers
En dan? ‘Het groeien en delen gaat dan vanzelf verder. De omstandigheden moeten natuurlijk wel
Hoeveel licht geeft de lamp af? ‘Niet veel. Met het blote oog is het niet eens waarneembaar. We zijn bij de universiteit in Wageningen geweest om een filmopname te maken. Die is op de website van Joris te zien. De cellen gaven licht nadat we het stofje luciferine hadden toegevoegd. Je ziet ook dat het licht niet egaal verspreid is over het polymeer. Dat kunnen we de volgende keer verbeteren, maar we moesten ons haasten omdat de lamp geshowd werd in de Galerie Friedman Benda in New York en op een van meest prestigi-
In onze samenleving hebben vrijwilligers een belangrijk aandeel zoals: in de zorg om naasten, als bijdrage aan een gevarieerd verenigingsleven en voor het organiseren van sociale evenementen. De Nederlandse samenleving is de laatste jaren sterk veranderd: we hebben te maken met vergrijzing, etnische diversiteit, individualisering en verzakelijking. Vrijwilligers zijn echter onmisbaar en Nederland kan niet zonder. Daarom biedt de Wetenschapswinkel UT bovengenoemd workshop aan op donderdag 22 april 2010, van 15.00-18.00 uur speciaal voor haar eigen klantgroep: verenigingen, stichtingen en belangenorganisaties in de regio Twente. Locatie: UT Enschede. Entree: gratis. Sprekers: Adrie van Nieuwenhuijzen, adviseur vrijwillige inzet van SVWO/Arcon. Martha Bijkerk, coördinator identiteitsmarketing van Saxion Hogescholen. Na de pauze is er een interactieve workshop. Aanmelden: tot 15 april 2010 o.v.v. naam organisatie, e-mail, tel., aantal personen (max. 2) via
[email protected], of tel. 053-4893848. Informatie: tel. 053-4893942 of e-mail
[email protected].
O
raties
Prof. dr. ir. A. Veldkamp, appointed as Rector/ Dean and Professor Spatial Environmental Quality at the Faculty of Geo-Information Science and Earth Observation (ITC), about ‘From white elephants to space elephants’, Friday 23 April 2010, 16:00 p.m., De Waaier 2. Prof. dr. A. Need, benoemd tot hoogleraar Sociology of Public Governance aan de faculteit Management en Bestuur, over ‘Kiezen in context fertiliteitsbeslissingen in West-Europa vanaf 1960’, donderdag 20 mei 2010, 16:00 uur, De Waaier 2.
V
estingbar
Elke woensdag geven we 20 cent korting op al ons speciaal bier van fles en vertonen wij een gratis film i.s.m. de Bellettrie. Programma: 7-04 Rudo y cursi; 14-04 Wolke Neun. Aanvang film: 21:00 uur. Op donderdag hebben wij pullenavond: een pul Grolsch kost dan EUR 2.50. Onze reguliere openingstijden: do.-ma. 21:00 uur en di.-wo. 20:30 uur. # Verder is in overleg altijd een borrel of film in de Vestingbar mogelijk: maak hiervoor een afspraak via
euze moderne kunst beurzen in de VS de armory show door Joris.’ Hoe is het project op je pad gekomen? ‘Clemens van Blitterswijk (wetenschappelijk directeur MIRA, red.) heeft een centrale verwarming in huis hangen, ontworpen door Joris Laarman. Onze vakgroep werkt aan het maken van lichaamseigen weefsels om nieuwe creatieve oplossingen te vinden om patiënten te genezen. Het kweken van cellen in combinatie met biomaterialen is voor ons dagelijks werk. Het kunstwerk is een mooi voorbeeld hoe kunst en wetenschap bij elkaar komen. De lamp gaat waarschijnlijk via Laarman de verkoop in. Denk gerust aan een bedrag met vier nullen. Het belangrijkste is dat we op heel aansprekende en onverwachte manier kunnen laten zien wat er op dit moment mogelijk is met toegepaste wetenschap met als bijkomend doel te laten zien dat wetenschap bedrijven ook een creatief proces is, vergelijkbaar met kunst.’ Zie ook :www.jorislaarman.com
[email protected]. # Op 17 april is de Vestingbar gesloten i.v.m. ons personeelsfeest.
M
edisch centrum
Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. www.campushuisarts.nl, tel. 053-4898000. # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: ma.do. van 08:00-16:00 uur, tel. 053-4894600. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: ma.vr. van 07:30-21:00 uur, tel. 053-4894181 of 06-17366657. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping,
[email protected], www.fysiotherapie.nl.
A
lle faculteiten
Promoties
Drs. A.P. Tuijnder (CTW) over ‘Sand in short supply; modelling of bedforms, roughness and sediment transport in rivers under supply-limited conditions’, 1 april 2010, 15:00 uur WA4. Drs. R.W. Hensel (GW) over ‘The sixth sense in professional development: a study on the role of personality, attitudes and feedback concerning professional development’, 9 april 2010, 13:15 uur, WA4. Ir. A.L. Kok (MB) over ‘Congestion avoidance and break scheduling within vehicle routing’, 9 april 2010, 15:00 uur, WA4. Mw. M.L.J. Overvelde MSc (TNW) over ‘Ultrasound contrast agents: dynamics of coated bubbles’, 9 april 2010, 16:45 uur, WA4. Ir. W.E.H. Sollie (EWI) over ‘A space-time discontinuous galerkin finite element method for two-fluid flows’, 16 april 2010, 13:15 uur, WA4. Drs. T. de Jong (GW) over ‘Linking social capital to knowledge productivity: an explorative study on the relationship between social capital and learning in knowledge-productive networks’, 16 april 2010, 15:00 uur, WA4. Ir. K.H. Kuit (TNW) over ‘Hybrid magnetometers for unshielded operation; combining hall sensors with superconducting flux concentrators’, 16 april 2010, 16:45 uur, WA4. Ir. P.k.F. Hölzenspies (EWI) over ‘On run-
Management when Outsourcing IT Functions’, 15 december 2006, 16.00 uur, WA 204.
weggelegd. De masterclass is op 17 t/m 20 april 2007. Meer weten? Kom op do 7 dec en wo 13 dec tussen 12.30-16.00 uur naar de Heijmans-stand in de Spiegel. Inlichtingen: M.T.M.Giesen@bbt. utwente.nl.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente aFStuDeren bij Het CStm
16
Donderdag 1 april 2010
Het CSTM biedt bachelor- en masterstudenten mogelijkheden om in lopende onderzoeksprojecten af te studeren. Op de website van het CSTM www.utwente.nl\cstm is per thema (watermanagement, energy and climate, greening of industry and local and regional sustainability) een overzicht van projecten opgenomen. Studenten die belangstelling hebben kunnen contact opnemen met de personen die bij de projecten zijn genoemd.
G
aFStuDeerColloquia el P. Maljaars (Doctoraal) over ‘Controllers for Production Cell Set Up’, 21 december 2006, 10.30 uur, WA 204. V. Sombroek (Doctoraal) over ‘Design and realization of a Co/Pt-multilayer film, deposited on a HF cleaned Si wafer, which has the smallest possible perpendicular magnetic domain structure a zero external field’, 21 december 2006, 16.00 uur, HO T4. M. Wassink (Doctoraal) over ‘Design of an Autonomous Robotic Household Arm’, 21 december 2006, 16.00 uur, SP 6. A. Klein (Master) over ‘Image Registration on Photos of Diabetic Feet’, 22 december 2006, 12.00 uur, HO T4. MES&T
sium, 5e t/m 8e uur in zaal Langezijds 1349. Via de TeleTOP-site van het vak dienen de studenten zich met hun groepje in te schrijven voor het ochtend- of middagdeel van het symposium. Houd de TeleTOP-site ook in de gaten voor de precieze aanvangstijden van beide delen. FiloSoFie van De CommuniCatie (246010) B3 TCW. Het tentamen Filosofie van de communicatie van do 1 feb. is verplaatst naar er 2 feb. ('s ochtends). CommuniCatieonDerzoek (246030)
time exploitation of concurrency’, 23 april branch’, 7 april 2010, 15:45 uur, SP6. Voor B3-studenten TCW (generatie 2004-2005). Op W verzoek van de over docenten is besloten het vak COZ 2010, 13:15 uur, WA4. M.M. van Swinderen ‘Optimization of (246030, 10 EC) op te splitsen in 2 vakken van 5 Mw. J. Yang (EWI) over ‘Neodymium-doped the integrated care process of hip fracture EC. Het voordeel van het opsplitsen is dat de cijwaveguide amplifiers and lasers forlanDelijk inte- ConGreS Der beStuurSkunDe patients at feradministratie Medisch Spectrum Twente’, 8 nu overzichtelijker wordt voor de student uur, en docent. In het vakkenpakket wordt de Afstudeercolloquia grated optical applications’, 23 april 2010, april 2010, 15:45 SP6. oude vakcode verwijderd. Hiervoor in de plaats voor BSK/PA studenten. Op 25 en 26 april 15:00 uur, WA4. S.J. Chang over ‘Determinants of innovaaFStuDeerColloquia inF komen de twee nieuwe vakken, namelijk (246035) 2007 vindt in Nijmegen de 7de editie van het Theoriedeel in Communicatieonderzoek (5 EC) en Landelijk Congres Bestuurskunde plaats. G.der Visschedijk overHet‘The issue of fidelity: J.H. Søraker (GW) over ‘The value of virtual tion performance the Dutch printing R. Sirchia (Doctoraal) over ‘GPU programmeren Praktijkdeel Communicatieonderzoek is ‘Overheid bij de tijd – sms what is needed in 3Denmilitary serious worlds and entities; a philosophicalthema ana-van dit jaar industry’, 9 (246039) april 2010, 15:45 uur, SP6. toepassing hiervan op radarscan conversie’, 15 (Bachelor) (5 EC). De verplichte voorkenniseisen ‘DISCUSSIE AAN’ voor modern beleid’. Wat zijn april 2010, uur,2006, CU13.30 C238. lysis of virtual worlds and their potential december uur, CU C238. gelden voor beide nieuwe vakken. Het wordt drindé uitdagingen games?’, van de 21ste 9 eeuw en hoe moet 15:00 J.W. te Winkel (Doctoraal) ‘Applying gend geadviseerd omMIE&M eerst het theoriedeel te volNederlandseJ. overheid uitdagingen aanDoets die over ‘De implementatie van IRT en overAfstudeercolloquium impact on well-being’, 23 april 2010, de 16:45 Filters to C’, 15 december 2006, 15.30 gen en vervolgens het praktijkdeel. gaan? Welke overheid is bij de tijd? Tijdens dag CAT bij kenniscentrumComposition ECABO’, 23 april uur, WA4. uur, LA 1814. 1 zullen studenten, wetenschappers en profesSymPoSium SuPPortrisk (247047) J.A.G. van Beem overuSer ‘Credit modeling 2010,als15:30 uur, CU B101. Mw. A.C. Bos-Nehles (MB) over ‘Thesionals linezowel plenair in interactieve workaFStuDeerColloquium mte shopsas discussiëren over de verschillende maatand CDS valuation; an analysis of structumakes the difference: line managers Master CS. Het symposium van het vak User schappelijke uitdagingen waar de Nederlandse models’, 8 april 15:45 uur, SP7. effective HRM partners’, 29 april overheid 2010, mee teAfstudeercolloquia F. Yang (Master) over ‘Design and ral Validation of Support dat2010, stond ingeroosterd op wo 31 jan. is maken krijgt de komende jaren. MPS Quality of Context Computational Model’, 20 verplaatst naar di. 30 jan. a.s. in zaal Cubicus Onder andere Wim van de Donk (voorzitter WRR) 15.00 uur, WA4. december 2006, 11.00 uur, WA 204. B101. Paul Schnabel (directeur SCP) zullen een bijK. Rerink over ‘‘Vissen is leuk, maar niet Management Accounting & Control J.M. Jauregui Becker (CTW/IMPACT)en over drage leveren aan het plenaire programma. De (411004) elke dag: inzetbaarheid van de oudere ‘From how much to how many managing StuDent-aSSiStentSCHaP meelooPStaGe tweede dag is bedoeld voor dede ambitieuze student en staat inwerknemer’, het teken van persoonlijke ont8 april 2010, 9:45 uur, Vrijhof complexity in routine design automation’, Afdeling INF zoekt een student-assistent die in Achmea Vastgoed behoort tot de grootste wikkeling en loopbaanplanning. Aan de hand Op 19 aprilTCW. beginnen de colleges van dit 7. 29 april 2010, 16.45 uur, WA4. de periode jan. t/m juni 2007, 1 dagdeel per week vastgoedvermogensbeheerders van Nederland. van lezingen en masterclasses leren studenten vak. Studenten aanCommunicatie het eindzoeken van we hun E. Scheltinga over ‘Invloed van deleerdoelenproject. WIA meewerkt aan het Dit project Voor dedie afdeling een zichzelf beter kennen en hun carrière te planals doel het expliciet van leer- fase stagiaire die meedraait alle lopende nen. Ook wordt hoe zij bijvoorbeeld bij heeft Make a Move bachelor zijn en hetmetvak MACactiviteinog opbekeken sekseverschillen re-integratie vanformuleren doelen voor ca. 150 vakken. Taken van de studentten. In de periode vanaf feb ligt het accent op de als beleidsmedewerker, belangenbehartiger of niet hebben afgerond wordt sterk aangelangdurig werknemers’, 8 aprilhet2010, assistent betreffen maken van overzichten per integratie van de twee vastgoedbedrijven Achmea adviseur de uitdagingen van dezieke 21ste eeuw aan vak van beschikbare informatie, hetraden (her-)formuen Interpolis. Weserieus zijn o.a. bezig metéén het ontwikmeeruur, informatie thema, Op 18, 19 en 20 mei wordt in Eden kunnen Hotelgaan. Voor om tenminste aan van 11:30 CU over C238. leren van leerdoelen, het onderhouden van conkelen van een website, organiseren een kennisprogramma en inschrijving: www.lcb.nl. de Broeierd de Make a Move Carrièreweek beide reguliere examenkansen (28-6 en tact met docenten en het bewaken van de voortmakingsevenement, gaan alle uitingen omzetten Integrand: Marketingplan nieuwe gehouden worden. Jij als student CTW hebt 20-8) te nemen. Alleen wanneer u gang van het project. We vragen een student deel die naar de nieuwe huisstijl en betrekken medewercommunicatief vaardig is en goed isop in schrijven kers data via intranet mogelijk de ontwikkegames hierbij de mogelijkheid om in contact te genoemde 3½zoveel voor uw bij tentamen van teksten. De student krijgt een training in het lingen m.b.t. de fusie en/of in de markt. De stagiTW komen met 23 topbedrijven door midheeft gehaald kunt u een verzoek indienen formuleren van leerdoelen. Belangstelling? Mail aire krijgt een of meerdere eigen projecten toegeNamco Bandai Partners Hans (NBP) is eenopleidingscoördinator interdel van bedrijfspresentaties, workshops, voor (romeen extra kans via de Romkema, wezen en helpt verder met examencomdiverse voorkomende
[email protected]). werkzaamheden. www.integrand.nl, nationaal producent, uitgever en distribuindividuele gesprekken, bedrijfslunches missie. Resultaten uit Informatie: voorgaande studiemaSter meCHatroniCa opdracht AM002712. teur van games voor alleProGrammeren consoles. Ze zoeen bedrijvendiners. Voor EUR 12.50 kan jaren blijven buiten beschouwing. Indien 1 - inleiDinG arbeiDSWB B3 en premaster. vr 19student jan. is er eendie inforkenOp een een plan wil schrijven je 3 dagen lang aan deze activiteiten er een extraColleGe kans komt, dan vind en dieorGaniSaplaats tiePSyCHoloGie- verPlaatSt (294201) Voor BIT, INF, TEL B1-studenten. De herkansing matiedag voor de Master Mechatronica. De dag is voor de marketing hun games, maar ook deelnemen. Inschrijven? Ga naar www. in januari 2011. Andere herkansingen worProgrammeren 1 is niet in januari maar op 4 april bedoeld voor 3e jaars studenten en pré-masterstuhet uitvoeren hiervan doen. Het maken makeamove.nl en schrijf je in voor 2 april. den niet aangeboden. Houd rekening 2007 ’s ochtends. Mededeling naast PSY B2,hier ook bedoeld voor denten die zijn geïnteresseerd in de aparte Master wil Premaster en Minor PSY. Het reserve college dat is Mechatronica, maar voor studenten die over-en rapportages komt vanookmarktanalyses mee met uw studieplanning. gepland op donderdag 8 maart 2007 komt te verwegen te kiezen voor de specialisatie Mechanical aan bod. Je hoeft niet te kunnen programvallen. Extra verroosterd wordt een college woensAutomation binnen de Masteropleiding WB. We TW Integrand:dag Marketingplan nieuwe meren, maar enigeenaffiniteit met games 7 maart, het 7+8 uur wederom in WA1. geven informatie over het studieprogramma W het type werk dat kunt gaan na De afsluiting games is jewel eendoen pre. opdracht kan zowel als van deze studies. De voorlichting is daarom op de als als GW werkopdracht locaties van hetafstudeeropdracht bedrijf Demcon in Oldenzaal (een high tech bedrijf, actief op het worden. gebied van mechatIntegrand: Manage development IFBZie mededeling onder GW.NW gedaan Interesse? Mail naar: aFStuDeerColloquium eDmm ronisch ontwerpen). Dit bedrijf verzorgt ook het Pyrolysetechology
[email protected] , zie: www.integrand. transport, de lunch en de borrel. Meer informatie of loop binnen in Bastille, kamer 314. K. Kemna (Bachelor) over ‘Kennisproductiviteit: is te vinden op:nl, http://www.ce.utwente.nl/rtweb/ Kennisontwikkeling als sociaal communicatief TNW education/Msc_info_2007.htm. Clean Fuels is ontwikkelaar van innovaproces’, 20 december 2006, 11.00 uur, Maliebaan NW tieve technologie voor duurzame energie aFStuDeerColloquium tn leerStoelvoorDraCHt teCHniSCHe 45, Utrecht. StrominGSleer uit biomassa en organisch afval. Clean M. Teerhuis (Doctoraal) over ‘The restart behaviB aFStuDeerColloquium PSy Fuels ontwikkelt een nieuwe technologie our of a waxy crude oil’, 18 december 2006, 16.00 WB B3, premaster en andere belangstellenIntegrand: Manage development IFBom biomassa en organisch afval om te B.J. Dieperink (Master) over ‘Retroactive interfeuur, HO T4. den. Ma 18 dec 2006 is de leerstoelvoordracht rence in anatomical learning using Pyrolysetechology a virtual leaTechnische Stromingsleer tijdens het 7/8 uur in zetten in duurzame vloeibare brandstofC.101. Spreker is Ir. Bernold Leferink werkzaam Afstudeercolloquium rning BK environment’, 21 december 2006, 16.00 uur, fen en chemiegrondstoffen. Deze HR techCU B209. bij Stork Food Systems. Titel: ‘Toepassingen van Zie mededeling onder CTW. nologie heet de IFB-Pyrolysetechnologie Stromingsleer in de maakindustrie’. Deze voortCW drachtte is een verplicht onderdeel het B3-proH. van denvanBerg over aFStuDeerColloquia ‘Onderzoek naar en staat aan de start om marktleider gramma (119914 Academische vorming) en staat de invloeden van de sociale structuren worden in dit segment. Een eerste fabriek open voor andere belangstellenden. U wordt van N. Reimert (Master) over ‘Overvecht in beweging. gecreëerd door individuen op de output envan een website voor waar het nieuwe proces wordt toegepast harte uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn. Ontwikkeling en evaluatie intermediairs in de wijk Overvecht’, 15 december doel(en) van de afdeling bestuursonderwordt dit jaar in Nederland gebouwd. De aFStuDeerColloquium io 2006, 15.00 uur, CU B101. steuning van staf commando landstrijdstage omvat het productierijp maken van T. Hofstede (Master) over ‘Inclusive Innovation. De STUDENT UNION R. Pelgrum ‘Preparing 8 forapril the Future invloed uur, van maatschappelijk verantwoord onderkrachten’, 2010, 13:45 SP7. dit proces, als bacheloropdracht of als over Landscape’, 21 december 2006, 12.30 uur, N.109. nemen op de innovatiekracht en performance van Bestuur Student Union afstudeeropdracht. Interesse? Mail naar: beStuur StuDent union een organisatie’, 18 december 2006, 16.00 uur, Afstudeercolloquia MBA
[email protected] , zie: www.integrand. SP6. jij meewerken de Create Tomorrow, het EWI A.A. Jonge Vos (Master) over ‘Zelfredzaamheid Op 8 aprilWilvindt het aan Prinsestraatdebat nl, of loop binnen in Bastille, kamer 314. Skills Certificate of aan het Career Centre? Mail rampen. Een onderzoek naar wat mensen zelf WI over ‘CSR in bijthe A. Heerze architectural plaats. Thema ‘Macht, recht en individu’. Remon,
[email protected]. # Kans doen tijdens een ramp om de schade te beperken’, dieop avond Anker. maken een gratis mr. SUAC?Wim Doe mee aan het 18 december 2006, 14.00 uur, SP6. Spreker van SUAC tevredenheidsonderzoek: K. Berkel (Master) over ‘Determinanten van per- 20:00 Aanvang: uur. Aanmeldingwww.studentunivia: e.van. on.nl/portal. # De SUE BV zoekt een nieuwe coörsoonlijk gezondheidsmanagement door senioren’, # Uitverkoop aFStuDeerColloquia bit dinator evenementen. Meer informatie: vacature20 december 2006, 16.00 uur, SP7.
[email protected]. bankTwente van de Student Union. # In de kleding Union Shop W. Sleiderink (Master) over ‘Samenwerken UnionaanShop. University kan vanaf nu weer gekopieerd en geprint J. Nieuwerth (Doctoraal) over ‘Knowledge sharing jeugdzorg op maat’, 11 januari 2007, 16.00 uur, CU met hoge korting. # In de Bastille worden. is er # Zin in een ciabatta kalkoen-ham of in illy kofbetween five Dutch-German euregio’s on the subB209. nog één ruimte vrij startende onderfie? Kom naarvoor de Unionbar! # De Bastille heeft ject of healthcare projects’, 14 december 2006, FiloSoFie van De CommuniCatie nemers. (246010) tijdens de feestdagen openingstijden. 17.00 uur, WA 204. Interesse? Stuuraangepaste een mail naar: Zie: http://www.studentunion.utwente.nl/bastille/ G. Bongers (Doctoraal) over ‘The relation between
[email protected]. # Voor openingstijden/. # De beamer uitleen verloopt via service interface patterns in a Service Oriented B3 TCW. De indeling van de werkcolleges zoals alle andere ga4215. naar deevenementen UnionShop. Tel: 053 489 # Info:www. Student Architecture and the manageability of the service ze op het rooster staan in week 2 op do 11 jan. Union, Bastille kamer 332, tel. 053-4898006. introduction process’, 15 december 2006, 13.00 2007 is gewijzigd. De verroostering isstudentunion.utwente.nl\evenementen. nu als volgt:
C
C
G
T
M
T
E
Werken bij de Universiteit Twente uur, SP 4. M. Bakker (Doctoraal) over ‘The Use of Knowledge
Ochtendgedeelte symposium, 1e t/m 4e uur in zaal Ravelijn Studio. Middaggedeelte sympo-
S
STUDIEVERENIGINGEN
S
tudieverenigingen
S.v. Communiqué In Brabant vindt dit jaar voor de 17e keer de Nationale Marketing Strijd plaats. De Nationale Marketing Strijd is op ma 5 en di 6 maart 2007 in Eindhoven onder het thema “Smiling Sells!”. Het is een marketingevenement waarbij 190 academische marketingtalenten, uit de laatste fase van hun studie, in multidisciplinaire teams strijden om de titel ‘Het Grootste Marketingtalent 2007’ en een geldprijs van 2.000 euro. Wees er snel bij en schrijf je in op de site (tot 28 dec 2006). Meer info? Kom dan op di 19 dec naar de informatiestand in Cubicus of kijk op www.nationalemarketingstrijd. nl.
brief via www.e-ducatio.nl. # 18 April gaan we naar een buitenlandse stad. Schrijf je in, er is slechts beperkt plaats. # 27 April is er een lezing georganiseerd door lexsy, 12:30-13:30 uur in C238 (gratis lunch). W.S.G. iSaaC neWton Mette Strubbe (recruitmentmanager) Ons reisgenootschap heeft alle bedrijfsbezoeken komt iets vertellen over arbeids-, organiachter de rug. De signalen uit China zijn positief! satie-, en personeelspsychologie. Het zal We zoeken nu een nieuw reisgenootschap. Lijkt o.a. gaan het beroepsbeeld. # Di. 11 het je gaaf om zo`nover reis neer te zetten? Informeer bijmei het bestuur! De kerstlunch is op 20 dec op TBS-kliniek is er #een rondleiding in de het Hans Kamping plein. Koop je kaartje bij de de ‘Pompekliniek’. Inschrijflijst hangt in de Newtonbalie! # Do 21 dec gaan we ‘s middags Rubix. borrelen, hierna een hapje eten en daarna naar de bioscoop! Dit voor 5 euro. # 16 jan. gaan we naar Thales en 17 jan. gaan we paintballen tegen E.T.S.V. Scintilla Concept. Schrijf je in bij de Newtonbalie. # De inschrijving voor de Euroreis is geopend.
Vanavond vindt de pubquiz plaats in Abscint. Schrijf je in met je team en doe Het kandidaatbestuur heeft de quiz. volgende mee aan deze2007 gezellige # Verder orgasamenstelling: Mick Pas (Voorzitter), Anne van den niseert Scintilla vr. 9 april een vrimibo. # Hurk (Secretaris), Inge Brandt (Penningmeester), Daarna zijn de tentamenweken. Scintilla Marleen de Vries (Functionaris Intern), Daniël Poolen (Functionaris Externveel ) en Renske Herder wenst iedereen succes met de tenta(Commissaris Onderwijs) # De wisselALV is di 6 feb mens. om 14.00 uur in Horst C.101. # De wisselborrel is S.G. DaeDaluS
wo 7 feb vanaf 16.00 uur in Borrelkelder ‘Diepzat’. # Op wo 6 dec jl. is de IO-Onderwijsprijs 2006 uitW.S. G. Abacus gereikt. De winnaar is Georg Still (Wiskunde C)! Hij wordt geroemd om de leuke en begrijpelijke manier waarop hij wiskunde doceert. S.G Daedalus feliciteert hem met het winnen van deze prijs!
Vanmiddag vindt er een Mathematisch Café plaats. Hierin spreken Hans Zwart ParaDokS en Brigitte Geveling over een wiskundig onderwerp. Iedereen is welkom vanaf Vanavond is het weer tijd voor het Paradoksgala. 15:45 uur inenCitadel T100. # We wensen Lees je dit nog op tijd, heb je nog geen kaartje, kom dan snel naar de Paradokskamer. Ook iedereen veel succes met dewortentamens. den de BMTG-awards hier uitgereikt. # Heb jij in een commissie gezeten? Stuur dan je commisS.V.A.T. siefoto naar Astatine
[email protected]. Zij zorgen ervoor dat die in de Paradokskamer komt te hangen. Dit geldt natuurlijk niet voor nietParadokscommissies. # 3 feb: De Index trip. # 23 feb: Paradokssymposium. # Voor meer informatie: www. paradoks.utwente.nl.
Astatine wenst iedereen veel succes met de tentamens. # Do. 15 april: presentaties startrix. # Di. 20 april: borrellezing ExxonMobil. # Wo. 21 april: batateambuilDimenSie dings activiteit. Het ATeam gaat poolen. # 20 dec is er vanaf 22.30 uur een spetterend feest in 23/24 April: batavierenrace. # Wo. 28 april: de Conga georganiseerd door de DEC # In de pauze excursie naar HESS AAC Systems B.V., van do 21 dec is er een lezing over schizofrenie. Deze wordt gegeven door een ervaringsdeskundige. een bedrijf dat zich specialiseert in het # Op 15 jan. is er de EDMM/EST werkvelddag. Op fabriceren, installeren en onderhouden deze dag worden van elke track 2 workshops gegevan machines de betonindustrie. # Voor ven. # Kom eens langs bij in Dimensie voor een gratismeer kop koffieinformatie: of thee. Kijk voor meer informatie op www.astatine.utwente. www.dimensie.utwente.nl. nl. W.S.G. abaCuS
W.S. G. Isaac Newton
Wo 13 dec in de middagpauze hebben we een ALV. Kom kijken naar wat het bestuur te vertellen heeft, of geef je mening over wat er anders kan. # Do 14 dec is de Karaoke-avond! Zing je als een nachtegaal of als een schorre kraai? Het maakt niet uit. Iedereen is welkom! # Di 19 dec sluiten we het kalenderjaar vast af met een heuse kerstborrel. # Op wo 20 dec kun je je overtollige kilootjes nog kwijt op het sportveld tijdens de sportdag. # Kijk op de site voor foto's van onder andere de spelletjesavond.
A.s. donderdag vindt er een karaoke-borrel plaats in de borrelkelder Diepzat. Vanaf 15:30 uur kun jij je zangkwaliteiten laten horen. # 17 April is er de traditionele Newton Rally. Schrijf je hier deze week voor in. # Voor de Euroreis, die 27 mei vertrekt vanuit Enschede, wordt nog één deelnemer gezocht. Schrijf je nog snel in. # Voor meer informatie: www.isaacnewton. nl. ultuur
CULTUUR
S.V. Paradoks
SHot
Post-doctoral researcher position – Biomechanical Modeling (10/042) Institute for Biomedical Technology and Technical Medicine
C.T.S.G. Alembic
Dimensie
16 April is er een symposium van e-ducatio. Interesse? Schrijf je in voor de nieuws-
3 PhD’s - Minimally Invasive Robotics in An MRI Environment (MIRIAM) (10/043) Institute for Biomedical Technology and Technical Medicine
1 April ‘Lente in Twente’-borrel met Grolsch lente bok.# MIRA: top technology for patients event op do. 1 april. Paradoks leden zijn van harte uitgenodigd, inschrijven kan op de site. # 1 April kenniscafé met als thema: mobiliteit. # Op 6 april komt het bedrijf Medisse een lunchlezing geven. # S.V. Paradoks: tel: 2491; website: www.paradoks.utwente.nl; twitter: svParadoks.
Op zo 17 dec geeft het Studenten Harmonie Orkest Twente (SHOT) ism het SHOT Oud Leden Orkest 2 (SOLO2) een concert ter ere van het derde lustrum van SHOT. In dit concert worden de muzikale hoogtepunten van 15 jaar SHOT ten gehore gebracht. Beide orkesten staan onder leiding van dirigent Ronny Buurink die al meer dan 12,5 jaar de drijvende kracht achter SHOT is. Het concert is om 14.30 uur in de Ariensgedachteniskerk, Enschede. De zaal is open vanaf 14.00 uur. Toegang is 5 euro ( 3 euro voor studenten).
tudieverenigingen
WETENSCHAPPELIJK PERSONEEL
C
FMT-adv-128x100-UT-nieuws.pdf
1 April: reguliere borrel # 15 April: reguliere borrel # 21 April: excursie Ecotherm # 22 April: Duvel-Op borrel # 23 April: lunchle-
23-02-2010
10:05:17
ADVERTENTIE
Senior Researcher Higher Education and Research Policy Studies (10/046) Management and Governance
IK GA AL 34 JAAR ELKE DAG MET VEEL PLEZIER NAAR MIJN WERK! JOHAN SIMONETTI MEDEWERKER INTERNE DIENST FB
ONDERSTEUNEND & BEHEERPERSONEEL Directeur concerndirectie Human Resource Management & Organisatie (10/045) College van Bestuur
C
M
Secretaresse (ESTM, onderwijs) 28 uur per week (10/047) Technische Natuurwetenschappen Secretaresse (onderzoek) 24 uur per week (10/048) Technische Natuurwetenschappen Medewerker Service Desk Carré (10/044) Facilitair Bedrijf
WWW.UTWENTE.NL/VACATURES
Y
CM
MY
CY
CMY
K
En dat voor twee studenten! FMT vastgoedbeheer regelt voor jou snel en effectief betaalbare woonruimte. Ben jij flexibel, betrokken en wil je goedkoop wonen, meld je dan aan op
w w w.f m t v a s t g o e d b e h e e r. n l
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
17
Donderdag 1 april 2010
ADVERTENTIE
Studentenrestaurant DE WAAIER
Floraparkstraat 145, Enschede, 215.000 euro, k.k. Uitstekend onderhouden hoekwoning. Perceel: 241m2, inhoud 325m2, dakisolatie, dubbelglas, garage, 3 slk., moderne keuken, tuinkamer, overdekt terras, grote tuin. Bel voor alle informatie: 06-51352597 (Frans).
zing AT Kearney # 24 April: Batavierenrace # 26 April: TOSTIS over vertrek FCRE # 28 April: klaverjastoernooi # 29 April: borrellezing Teijin Aramid # 29 April: reguliere borrel # Schrijf je in door een mail te sturen naar
[email protected] # Kom bij ons langs als je vragen of opmerkingen hebt, tel: 053-4892866. Website: www.alembic.utwente.nl.
P
akkerij
AEGEE-Enschede
Vanavond komt de Dies Natalis na twee weken ten einde met een grandioos gala. # De Summer University applications zijn nu geopend. Zoek je 2 weken vakantie voor weinig geld? Kijk op www. gaopsu.nl. # Sociëteit Asterion is geopend op dinsdag- en donderdagavond vanaf 21:30 uur. # Wil je meer informatie of lid worden? Bel 053-4321040, mail naar
[email protected] of kijk op www.aegee-enschede.nl. Audentis
Tijdens de tentamenperiode is de sociëteit van Audentis geopend voor leden die een studiemotiverend biertje willen drinken. # De tentamen periode wordt afgesloten met een na-tentamen feest op 16 april, hiervoor zijn alle studenten uitgenodigd. Tevens is dit feest het startschot voor de XXIXe Dies Natalis. # Meer informatie: www.audentis.nl of bel of mail de Senaat (053-4328384 of senaat@ audentis.nl). A.S.V. Taste
Donderdag viert damesdispuut Bastet haar dies. Het thema is ‘Haute Couture, superduur in de plamuur’. Alle leden van Taste zijn van harte uitgenodigd om deze verjaardag samen met Bastet te vieren. # Volgende week beginnen de tentamens. Wij wensen iedereen veel succes met de tentamens. C.S. V. Alpha
Nog steeds is geen enkele jaargroep van de lichting 2009-2010 erkend en blijft Zal 7 steken op eenzame hoogte. # Meer weten over C.S.V. Alpha? Check: www. csvalpha.nl.
I
nternationaal
AEGEE-Enschede
Today the AEGEE Dies Natalis will end with an amazing gala. # The Summer University applications are now open. Looking for a holiday that isn’t too expensive? Check: www.gaopsu.nl. # Our pub Asterion is opened Tuesday- and Thursday night from 21:30 hrs. # More information about AEGEE? You can call us on 053-4321040, send an e-mail to
[email protected] or take a look at our website, www.aegee-enschede.nl.
ESN Twente
This weekend: outdoor soccer. Everybody can join. Check the ESN Twente 2009-2010 Facebook group to be updated about the final day and time. Location: artificial soccerfield close to the Sportcentrum, in front of the Bastille/Box. # ESN Twente is looking for new (board) members and mentors for the introduction. Do you want to give international students in Enschede the best time of their life? Check our movie at www. esntwente.nl and come to our info lunch (12:35-13:35 hrs.) on Wednesday, April 21 in the Bastille. # ESN Twente wishes everybody the best of luck with the exams. AIESEC-Twente
Would you like to gain work experience abroad, are you just interested in other cultures or do you want to make yourself useful this summer? AIESEC offers humanitarian, management, technical and educational internships. In all cases, AIESEC will help you to arrange the formalities and the AIESEC’ers in the country you stay will arrange housing, social activities and so on. Interested? Visit us in the Bastille, room 319. Do you want to have the diehard experience? You can go abroad for half a year, on an internship for TNT and WFP, sponsored by TNT. Visit www.tntgep. org for more information.
D
iversen
Kivi Niria
Kivi Niria Oost organiseert een presentatie ‘Waar komt onze ‘groene’ energie vandaan?’ op di. 6 april, 19:30 uur in de Drienerburght. Energieleveranciers bieden de consument de mogelijkheid om te kiezen tussen gewone of ‘groene’ energie. Maar wat is de betekenis van deze keuze in de praktijk en wat zijn de doelstellingen, nationaal en in Europees verband? Door Arthur Vermeulen van De Raedthuys Groep. Hij is betrokken bij de realisatie en exploitatie van duurzame energieprojecten, met als specialiteit windenergie. Over de werking van de molens, de laatste ontwikkelingen, de rol van windenergie als variabele bron in de elektriciteitsmix. Deelname: gratis. Aanmelden via
[email protected]. CD-Uitleen
Nieuwe aankopen, voor iedereen te leen, gratis voor bibliotheekleden. Pop: 1.K’s Choice-Echo Mountain; 2.Erykah Badu-New Amerykah Part II; 3.Bonnie ‘Prince’ Billy-The Wonder Show Of The World; 4.Fixkes-Superheld; 5.GoldfrappHeadfirst. Blues: Joe Bonamassa-Black Rock. Jazz: Mose Allison-The Way Of The World. Klassiek: Valentin SilvestrovSacred Works. Wereld: David PalomarTrimilenaria. DVD: Madonna-Sticky & Sweet. Deze en zo’n 60.000 andere CD’s, DVD’s, SACD’s, LP’s en Blu-Rays, in de Openbare Bibliotheek. Koop en reserveer on-line. Zie: www.cd-uitleen.nl. Tel.: 0534361130.
week 14
week 15
Maandag 5 april Gesloten
Maandag 12 april Varkensschnitzel, Hamburger, Vegetarische hamburger Paprikasaus, Uiensaus Gemixte groenten, Sperziebonen Gekookte aardappelen, Frites
Dinsdag 6 april Gebakken visfilet, Kipkarbonade, Gevulde paprika Hollandaise saus, Kerriesaus. Doperwten, Tjap tjoy Gebakken aardappelen, Witte rijst
Dinsdag 13 april Gegratineerde koolvis, Gebakken kipfilet, Gevulde paprika Hollandaisesaus, Kerriesaus Doperwten, Tjap tjoy Gebakken aardappelen, Rijst
Woensdag 7 april Varkenslapje, Twentse gehaktbal, Groenteburger Tomatensaus, Champignonsaus Koolrabi, Broccolimix Tagliatelle, Frites Donderdag 8 april Steak grille, Rundervink, Omelet kaas-champignons Spek ui, Runderjus, Stroganoffsaus Gemixte groenten, Romanobonen Pommes noisettes, Gekookte aardappelen Vrijdag 9 april Kipfilet, Kibbeling, Gevulde aubergine Carbonara saus, Dillesaus Mexicaanse mix, Sperziebonen Penne, Aardappelpuree
Woensdag 14 april Runderhachee, Varkenssaucijs, Vegetarische groenteburger Champignonsaus Boterboontjes, Broccolimix Friet, Gekookte aardappelen Donderdag 15 april Kippenschnitzel, Twentse gehaktbal, Omelet met champignons Tomatensaus, Jus Gemixte groenten, Romanobonen Pommes croquettes, Gekookte aardappelen Vrijdag 16 april Macaroni, Gebakken kibbeling, Groentesteak Bolognaisesaus, Dillesaus Doperwten, Sperziebonen Frites
De Stek Dinsdag 6 april t/m vrijdag 9 april
Maandag 12 april t/m vrijdag 16 april
Hap aan de tap Braziliaanse varkensoester met pepersaus Friet en rauwkost
Hap aan de tap Overheerlijke gyros met huisgemaakte knoflooksaus
Weekhap Sparerib in een overheerlijke marinade Friet en rauwkost
Weekhap Beenham met honing-mosterdsaus Friet en rauwkost
Faculty Club Dinsdag 6 april t/m vrijdag 9 april
Maandag 12 april t/m vrijdag 16 april
Weekmenu
Weekmenu
Spiesje van garnalen met knoflookdip **** Kalfsentrecote met madeirasaus en bijpassende garnituren **** Tweeluik van ananas
Champignon Dordogne **** Een overheerlijke Wishbone steak van 300 gram met een rozet kruidenboter en bijpassende garnituren **** Bavarois van het seizoen met een bol eigen gemaakt sorbetijs
For the English menu: www.utwente.nl/fb/catering/ studentenrestaurant
Voor informatie + openingstijden: UT-Catering: www.utwente.nl/fb Reserveringen Faculty Club en De Stek online via www.utwente.nl
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
18
Donderdag 1 april 2010
Cabezota gelijk De handbaldames van Cabezota kwamen in de uitwedstr ijd tegen DSVD Deur ningen niet verder dan gelijk spel (13-13). De dames knokten tot het laatste moment voor de overwinning maar kwamen net tekort. Het tweede damesteam verloor met 12-7 van Stevo uit Geesteren. Ook de mannen kwamen er in Stadskanaal tegen Jahn niet aan te pas. Vooral achterin werd er veel weggegeven. De ploeg verloor met 35-27.
Aalten te sterk voor Harambee
Strakke baan voor nieuw seizoen
Tennisvereniging Ludica laat niets aan het toeval over. Afgelopen week werden de banen op het Ludica-park professioneel geprepareerd. Een egale ondergrond moet garant staan voor fraaie smashes, lekkere lobjes en briljante effectballen. Begin deze week ontvingen de aanvoerders van de teams de reglementen voor de komende toernooien en wedstrijden. Verder verheugt de club zich op het uitstapje naar de Davis Cup-ontmoeting van de nationale ploeg in Zoetermeer op 7 mei. Leden van Ludica hebben al jarenlang een reputatie hoog te houden als hondstrouwe Oranjefans. In de week van 18 mei viert Ludica haar negende lustrum. Foto: Gijs van Ouwerkerk
De kick van de korte klim
In het Limburgse Noordbeek werd hij vorig jaar twaalfde op het NK mountainbiken voor beloften. Daarmee verraste Vincent Bakker zo’n beetje iedereen in het wereldje. Nu lonkt hij naar de nationale top.
Zijn doelen voor dit jaar laten niets aan duidelijkheid te wensen over. Vincent Bakker wil zo veel mogelijk UCIpunten pakken om straks wereldbekerwedstrijden te kunnen rijden. Andere ambitie is opnieuw hoog te eindigen op het NK. Net als in 2009.Want zijn twaalfde plaats in Limburg smaakt naar meer. Het moet en kan volgens Bakker ook sneller. Die drive typeert hem. ‘Eerlijk gezegd ging ik in Limburg voor een top tien plaats. Jammer dat dat er niet uitkwam.’ Een stevige wolkbreuk kenmerkte vorig jaar het NK, waardoor de titelrace uitdraaide op een heroïsch gevecht tussen de coureurs. ‘Echt mooi om op dit niveau mee te doen’, zegt Bakker. Hij is niet bang voor een beetje modder, ook niet om onderuit te gaan. Eén keer brak hij bij een val zijn sleutelbeen, waardoor hij een aantal weken uit de roulatie was. Die val heeft hij uit zijn geheugen verbannen. ‘Als je gaat denken wat er allemaal mis kan gaan, dan kun je beter helemaal niet meer op de fiets stappen. Gewoon een kwestie van de knop omzetten en dat heb ik na die val ook vrij snel gedaan.’ Het ultieme doel van de UT-coureur voor dit seizoen, dat nog maar net begonnen is, is het bijelkaar fietsen van twintig UCI-punten. Met dat aantal punten kwalificeert hij zich voor wereldbekerwedstrijden. Bakker heeft
nu negen punten. ‘Tja, daar moeten er dus nog elf bij. Het zal er om spannen, maar als je een wedstrijd wint heb je er al veertig. Daarna gaat het aantal punten rap naar beneden. Alleen is het een hele kunst een wedstrijd te winnen’, aldus de UT-student. Als er één wedstrijd is waar hij extra gebrand is op een zege, dan is het wel de MTB-wedstrijd in mei in zijn woonplaats Apeldoorn. Daar waar hij elke vierkante centimeter van het parcours
kent. Daar wil hij vlammen. Bakker:‘Winnen is lastig hoor. In wedstrijden lever ik vooral op de vlakke stukken tijd in.’ Hij krijgt juist een kick van het kortere klimwerk. Op heuvels hoeft de UT-student in principe voor niemand onder te doen en pakt hij de winst. En over het waarom van de mountainbikesport: ‘Het is de afwisseling van een parcours en het raggen over boomwortels. Vooral bij het klimmen en dalen komt de adrenaline los. Mooi man!’
Bakker rijdt dit seizoen een wedstrijd in Denemarken. Hij hoopt vurig het aantal wedstrijden in het buitenland op te kunnen schroeven. De UT biedt hem die kans met de topsportregeling. Die geeft hem al met al een jaar langer de tijd zijn studie af te ronden. Bakker is er verguld mee. ‘Dat extra jaar heb ik ook nodig.’ ‘Het is heel simpel’, verduidelijkt hij, ‘als ik betere resultaten wil boeken, dan moet ik fysiek sterker worden. De hartslag moet omhoog om
Mountainbiker Vincent Bakker wil dit jaar punten pakken voor wereldbekerwedstrijden. Foto: Gijs van Ouwerkerk
meer zuurstof op te kunnen nemen. Dat kan alleen door trainen, trainen en nog eens trainen.’ Afgelopen winter was buiten fietsen er nauwelijks bij. Vorst en glibberige bospaden gooiden roet in het eten. ‘Je kan het wel proberen, maar het risico dat je dan toch onderuit gaat is te groot. De winter duurde wel erg lang. Enige voordeel daarvan was dat ik meer tijd voor mijn studie had en dat geeft me nu in het voorseizoen weer wat lucht.’
De volleyballer s van Harambee moesten afgelopen zaterdag hun meerdere erkennen in Guv-Greven Bovo uit Aalten dat met 3-1 won. Waar Harambee thuis Aalten nog met 4-0 versloeg ging het nu mis. Alleen in de vierde set herpakte de UT-ploeg zich, waardoor er toch nog een punt mee naar Enschede kon worden genomen. Setstanden: 25-17, 25-21, 25-22, 18-25.
Aloha in subtop Bosfietsloop De atleten van Aloha kwamen op de Bosfietsloop in Arnhem niet verder dan de subtop. Rapste Drienerlose atleet was Marco Vernooij met een dertiende plaats, gevolgd door Bart van der Wal op plek veertien. Hans Everts werd hier 24ste. Beste Alohaan op de Woolderesloop in Hengelo was Erik Slomp. Op de 10 kilometer zette hij een tijd van 38.04 op de klokken. Goed voor een elfde plaats.
Winst Lichtgeraakt in Dedemsvaart Schutter Szymon Dutczak va n s c h i e t ve r e n i g i n g Lichtgeraakt heeft in Dedemsvaart een wedstrijd op zijn naam geschreven. Met 211 punten in de D-klasse hield hij zijn rivalen achter zich. Verder veroverde Nick Aldenkamp in de A-klasse het brons. Hij schoot 223 punten bijeen. Beiden deden mee op het onderdeel militair pistool.
Naam:
Vincent Bakker
Leeftijd:
22 jaar
Studie:
technische bedrijfskunde
Sport:
mountainbiken
Club:
Stappenbelt MTB Apeldoorn
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
19
Donderdag 1 april 2010
Blackbird
Maandag
In een bedrijfskantine ontmoeten een man en een jongere vrouw elkaar na vijftien jaar opnieuw. Una komt Ray opzoeken op zijn werk. Ze wil praten over wat er destijds tussen hen is gebeurd. Tussen het afval van een smerige kantine worden we deelgenoot van de pijn over een verboden liefde. De theatervoorstelling Blackbird roept vragen op over wat je in het leven achter je laat en wat je met je mee blijft dragen. Alle gevoelens in dit onvoorstelbare verhaal worden voorstelbaar. De Engelse versie van het toneelstuk won in 2007 de Laurence Olivier Award voor het beste nieuwe Engelse toneelstuk. Theatergroep Suburbia: Blackbird, donderdag 1 april om 20.30 uur in Theater Concordia, Enschede.
Innemend en snoeihard. Poëtisch en grof. Geëngageerd en wereldvreemd. Het is niet makkelijk om een programma van Johan Goossens te omschrijven. Hij won alle prijzen op het Groningse Cabaret Festival, als eerste in de geschiedenis. Sindsdien gaat het hard. Zijn eerste programma ‘A-boom!’ was exotisch en vol idealen. Hij ging de wereld verbeteren in Afrika. Nu, ouder en wijzer, probeert hij de realiteit onder ogen te zien. Het is tijd om volwassen te worden. Geen sprookjes voor het slapengaan, maar de keiharde realiteit. Johan Goossens: Maandag (tryout), maandag 12 april van 12.35 tot 13.35 uur in het Amphitheater, Vrijhof.
Wagner
U2 De unieke en exclusieve U2-tributeband U2two doet zaterdag Metropool aan voor een optreden. De band verovert op dit moment de popzalen en de festivals van Nederland. U2two is geformeerd rond Sam (Bono), Pieter (Edge), Mark (Adam) en Marcel (Larry). Sam is niet alleen in gedaante Bono’s vertegenwoordiger op aarde, hij zingt ook als Bono: zuiver en met dezelfde karakteristieke stem. Uiteraard zullen alle hits en meezingers de revue passeren. U2-tributeband U2Two, zaterdag 3 april om 21.00 uur in Metropool, Hengelo.
Ellen Timmerman: ‘Het Twentse landschap is eigenlijk te mooi. Ik dacht: wat kan ik nog toevoegen aan iets dat al af is?’ Foto: Gijs van Ouwerkerk
landschap inspiratiebron voor ellen timmerman
‘Vorm fascineert mij’
Het landschap is de laatste jaren steeds meer een inspiratiebron geworden voor beeldend kunstenaar Ellen Timmerman. Haar kunst is veranderd Filosofie sinds ze drie jaar geleden het platte polderlandStand-up filosofen houden van allerlei soorten vragen: moei- schap van Noord-Holland inruilde voor het lijke, enge, domme en gevoelige. boslandschap van Twente. Vanaf donderdag 8 Gretig verbouwen ze zo’n vraag april is de expositie ‘Landschapsfragmenten’ van met hun filosofische touch om in een spannende act van hardop Timmerman te zien in de Vrijhof. denken en hardop filosoferen. Waarom makkelijk doen als het ook moeilijk kan? Filosofie en stand-up comedy lijkt een merkwaardige combinatie, maar de drie UT-filosofen Peter-Paul Verbeek, Petran Kockelkoren en Tsjalling Swierstra weten er een bijzondere cocktail van te maken. Zij geven voor de vuist weg antwoord op de levensvragen die u vanuit de zaal op hen afvuurt. Stand-up filosofie, donderdag 8 april om 20.00 uur in Bibliotheek Hengelo.
Latifa van Heerde
Gaat kunst om de vorm of om de inhoud? Die discussie woedde vaak op de Amsterdamse hogeschool voor de Kunsten waar Ellen Timmerman in 1989 afstudeerde. Haar antwoord op die vraag: ‘Het gaat mij echt om de vorm, die fascineert mij.’ Af en toe gaat ze op pad met een kladblokje om schetsen te maken van bomen, slootjes of andere lijnen in een landschap. Terug in haar atelier werkt ze de krabbeltjes uit tot een tekening. Daaruit haalt zij kleine onderdelen die ze vervormt tot zelfstandige beelden. Timmerman: ‘Vaak kan ik wel een jaar vooruit met een paar schetsjes.’ De van oorsprong Amsterdamse kunstenares kwam drie jaar geleden voor de liefde naar Twente. Die overgang was op veel vlakken een behoorlijke omslag. In Noord-Holland
Donderdag 1 april DE-club, Enschede: optreden van bluesband ‘Enrico Crivellaro & band (IT). 21.00 uur. EUR 15/12.50/10. Donderdag 1 april t/m zondag 11 april Rico Latino Studio, Enschede: proeflessen. 1/4/7/8/11 April: Salsa, 20.00 uur. 5 April: Zumba, 19.00 uur. 6 April: Zouk, 20.00 uur. 7 April: Bachata, 21.00 uur. Entree: gratis.
Dinsdag 13 april Stadsschouwburg, Enschede: dansvoorstelling ‘Raak’ door dansgroep Amsterdam. 20.00 uur. EUR 22/19.50/17 (50% korting, vanwege Muziekkwartier lenteweken). Tot en met zondag 18 april Museum TwentseWelle, Enschede: Aanpassen! Een dialoog - in tentoonstelling, boek en dvd over de migratiegeschiedenis en de gevolgen daarvan door St. Nasi Idjo. Over het leven van drie generaties Indische Nederlanders met thema’s als identiteit, veerkracht, dromen en integratie. Info: www.nasi-idjo.nl. 21Rozendaal, Enschede: tentoonstelling van Jeroen Rijnders, 1UP. Reflectie over de fundamenten van onze leefwijze. Open: do. t/m zo.: 11.00-17.00 uur en di.-wo. op afspraak. Entree: gratis.
s ta d
Vrijdag 2 april Atak, Enschede: disco avond met ‘The Classics’. De grootste danskrakers uit de jaren 80 en 90. Host DJ Lucille & guests. 21.00 uur. EUR 11/9.
Zaterdag 3 april Metropool/Filmliga, Hengelo: film ‘I might get loud’. Documentaire over de elektrische gitaar. Na de film een concert van U2two (zie deze pagina). 19.20 uur. EUR 17.50/6. Zondag 4 april Fred &Douwe, Enschede: optreden van Rowwen Hèze t.g.v. 12-Kroegentour. Mogelijk: combinatie met Limburgs-menu. 15.30 uur. EUR 29.50/15. Woensdag 7 april Rabotheater, Hengelo: muzikale voorstelling ‘Dusty, you don’t have to say you love me’ over het geheimzinnige leven van Dusty Springfield. 20.00 uur. EUR 22.50. Zaterdag 10 en zondag 11 april Rijksmuseum Twenthe, Enschede: het Nationaal Museumweekend: kunstboekenmarkt in de centrale hal en rondleidingen door Juniorrondleiders. Entree: gratis. Tot en met zondag 11 april Medialab Enschede: expositie ‘Time Out’ van Gil en Moti. Artistiek project i.s.m. lokale migrantengemeenschap. Open: vr. t/m zo.: 13.00-18.00 uur.
Dinsdag 21 april MAC Berlijn, Enschede: Studium Generale. Lezing ‘Gendoping’ door Prof. dr. H. Haisma en Prof. dr. B. Koopman. Over gendoping, gentherapie, en grenzen m.b.t. prestatieverbetering. 20.00 uur. Entree: gratis. Atak, Enschede: optreden van Laura Jansen. Met de vertolking van haar debuutsingle ‘Single girls’ brak ze door in Nederland. Ze brengt haar debuutalbum ‘Bells’ ten gehore. 20.00 uur. EUR 17/15. Donderdag 23 april Rabotheater, Hengelo: tweetalige voorstelling (gesproken en gebaren Nederlands) ‘De Verliefde Wolk’ gespeeld door het Handtheater. Familievoorstelling over het gelijknamige sprookje. 20.30 uur. EUR 13.50/9. Tot en met vrijdag 7 mei Dynamo Expo, Enschede: expositie ‘Zien’ van Undona Boerema en Remco Dikken, tekeningen en schilderijen. Open: wo. t/m vr.: 13.00-17.00 uur en op aanvraag. Entree: gratis.
liet ze zich vooral inspireren door het dorpje Onderdijk en omgeving, een polderlandschap dat volgens de kunstenares heel rationeel overkomt en makkelijk op te delen is in vlakken. Een wereld van verschil met Twente: ‘Hier is alles rond: veel bos en paadjes, heel romantisch. Eigenlijk is het hier te mooi. Ik dacht: wat kan ik nog toevoegen aan iets dat al af is.’ Het heeft daarom even geduurd voordat Timmerman gewend was aan de overgang van strakke lijnen naar ronde vormen. Op de expositie is te zien hoe divers haar kunst is: tekeningen, schilderijen en driedimensionale beelden. Voor haar nieuwe werken heeft de kunstenares zich vooral laten inspireren door lichtinval en schaduwen in bomen. Ze werkt voornamelijk met zwart en wit om het verschil in licht te benadrukken. In haar kunst uit haar tijd in Noord-Holland maakt Timmerman vooral gebruik van natuurkleuren zoals rood, geel, groen en bruin. Toch is het niet haar doel om landschappen te laten zien. ‘Natuur is alleen een indirecte aanleiding, er zitten veel contrasten in en dat geeft mij de inspiratie om vormen te combineren. Ik wil met mijn werk mensen vooral een nieuwe manier aanbieden om naar iets te kijken.’
Ellen Timmerman: Landschapsfragmenten, opening: donderdag 8 april om 16.00 uur door Tobias Woldendorp, publicist en landschapsontwerper. De tentoonstelling is te zien t/m zondag 16 mei in de grote expositieruimte,Vrijhof. Woensdag 7 april Filmzaal Vestingbar/Belletrie Filmhuis: Rudo y Cursi. Twee broers nemen het tegen elkaar op in de wereld van professioneel voetbal. 21.00 uur. Entree: gratis. Donderdag 8 april t/m zondag 16 mei Grote expositieruimte, Vrijhof: solo-expositie ‘Landschapsfragmenten’ van Ellen Timmerman. Tekeningen en driedimensionale beelden. Opening 8/4/2010 om 16.00 uur door Tobias Woldendorp, publicist en landschapsontwerper. Entree: gratis.
Wagner was niet alleen een van de grootste muzikale vernieuwers uit de muziekgeschiedenis, ook was hij iemand die midden in de cultuur van zijn tijd stond. Daarnaast was hij iemand die Middeleeuwse verhalen onder het stof vandaan haalde, zoals het graalverhaal van Parcival, dat Wolfram von Eschenbach achthonderd jaar geleden publiceerde. Universitair hoofddocent Middeleeuwse Letterkunde dr. Jef Jacobs vertelt daar op 13 april meer over. De lezing maakt deel uit van een driedelige cyclus rond Wagner van Studium Generale. Studium Generale: Richard Wagner, dinsdag 13 april van 19.30 tot 21.00 uur in het Amphitheater,Vrijhof.
Energie Energieleveranciers bieden de consument de mogelijkheid om te kiezen tussen gewone of ‘groene’ energie, en spelen daarmee in op onze groeiende behoefte aan duurzaamheid. Maar wat is de betekenis van deze keuze eigenlijk in de praktijk? Arthur Vermeulen van De Raedthuys Groep vertelt meer over de wereld van de opwekking en het op de markt brengen van duurzame energie.Vanuit de huidige trends werpt hij een blik in de toekomst: Hoe realistisch is een CO2-neutrale energievoorziening? Presentatie: Waar komt onze ‘groene’ energie vandaan? Dinsdag 6 april van 19.00 tot 21.30 uur in De Drienerburght. Aanmelden via Elfride Dijkstra,
[email protected]. Winnaar Nootuitgang 2009. 12.35 uur. EUR 5/3/1.
campus
Maandag 12 april Amphitheater, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, try-out voorstelling ‘Maandag’ door Johan Goossens. Tijd om volwassen te worden, keiharde realiteit. Het is wat het is. 12.35 uur. EUR 5/3/1. Zie deze pagina. Dinsdag 13, 20 en 27 april Amphitheater, Vrijhof: Studium Generale. Lezingencyclus ‘Rondom Richard Wagner’. 13-04: dr. J. Jacobs (Middeleeuwse Letterkunde Univ. Leiden), ‘Parcival: de graal bij Wolfram von Eschenbach, Richard Wagner en nu’. 20-04: dr. M. Keestra (filosoof Instituut voor Interdisciplinaire Studies a/d UvA), ‘Wagner en zijn tijd: een zoektocht naar nieuwe mythen’. 27-04: Stephan Heber (cellist Orkest vh Oosten/lid Cello Octet Amsterdam), ‘De muzikale vernieuwer Wagner’. Aanmelden vooraf is niet mogelijk. 19.30 uur. Entree: gratis. Zie deze pagina. Woensdag 14 april Filmzaal Vestingbar/Belletrie Filmhuis: Wolke Neun. Een romantische drama over een vrouw die na 30 jaar huwelijk een affaire krijgt. 21.00 uur. Entree: gratis. Maandag 19 april Amphitheater, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, muziekvoorstelling ‘In the meadow & other songs’ door Corijn.
Woensdag 21 april Amphitheater, Vrijhof: concert van Stubiba en Jazz Orchestra. 20.00 uur. EUR 5/3/1. Filmzaal Vestingbar/Belletrie Filmhuis: Aanrijding in Moscou. Een 41-jarige moeder van drie kinderen ontmoet een 29-jarige truckchauffeur die geïnteresseerd is in haar. 21.00 uur. Entree: gratis.
Vrijdag 23 april Amphitheater, Vrijhof: theatersportwedstrijd. UT-vereniging Pro Deo neemt het op tegen TVA uit Amsterdam. 20.00 uur. EUR 5/3. Maandag 26 april Amphitheater, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, lezing ‘Nietzsche en Kant lezen de krant’ door Rob Wijnberg. Over het boek; journalistiek met diepgang en en filosofie met dagwaarde. 12.35 uur. EUR 5/3/1. Dinsdag 27 april Theatercafé, Vrijhof: bandjesavond georganiseerd door Apollo, de cultuurkoepel van de UT. 20.00 uur. Entree: gratis. Tot en met maandag 21 juni Spiegel, UT: solo-expositie ‘Enschede-StraatsburgGenêve’ van Loes Landsman. De schoonheid van vier dagen op een autoweg, vorst, regen, meren, langlaufpiste en zon. Open: 8.00-18.00 uur. Entree: gratis. Kunstuitleen UT-medewerkers en -studenten kunnen een kunstwerk lenen (gratis) voor de werk- of studentkamer op de campus. Info: Tessa Lieffering, tst. 5746, e-mail:
[email protected]. Open: di./do.: 12.0013.30 uur, Vrijhof kamer 261 (centrale studiezaal Universiteitsbilbliotheek).
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
20
Donderdag 1 april 2010
Studentenleven
Weizen uit het Oosten Studententennisvereniging Ludica hield dinsdag haar jaarlijkse Instuif, aan de vooravond van de competitiestart. Zo’n 15 competitieteams presenteerden zich zo ludiek mogelijk, met als doel de hoofdprijs van 100 euro aan teamkledingsponsoring in de wacht te slepen. De uiteindelijke winnaars, ‘De Weizen uit het Oosten’, brachten geen wierook en mirre mee, maar een bierplank, speciaal voor twee pitchers witbier en 5 glazen. Zo kan iedereen tijdens de competitie optimaal genieten van een witbiertje in de zon. Foto: Gijs van Ouwerkerk
Over en... Zomertijd
Jahwohl Lekker Duits met Nederlands tintje
Moeilijkheid: Inleiding: Soms wil je geen gedoe, soms wil je gewoon lekker eten. Het mag best een beetje speciaal zijn, maar het moet vooral niet teveel moeite kosten. Laten wij nou net deze week in die stemming zitten. We wilden graag het gevoel dat we een beetje op niveau aan het koken zijn (vandaar de wijn), maar dan simpel. Zie hier het resultaat; lekker Duits (de schnitzels) maar met een Nederlands tintje (de prei) en nog culinair verantwoord ook! Wat wil een mens nog meer? Ingrediënten: 3 gepaneerde schnitzels 2 uien Teentje knoflook 2 preien Glas witte wijn (droog) Scheut room Geraspte kaas Pasta naar keuze Groene salade (bv. sla, avocado, radijs, dressing)
4 personen
voor SPEK & BONEN
Bereiding: Pasta koken. Schnitzels in reepjes snijden en bruin bakken op hoog vuur (in olie of boter). Uien en prei in ringen snijden, knoflook hakken en dit toevoegen en meebakken. Als alles gaar is, afblussen met de witte wijn en in een minuutje of tien inkoken. Room toevoegen, op smaak brengen met peper, zout en eventueel een bouillonblokje. Pasta in ovenschaal doen en de saus er overheen schenken. Laagje kaas erop doen en onder de gril bruin laten worden. Lekker met een frisse salade Drank: Glas witte wijn (dezelfde als die erdoor zit).
Redactie: Joris van Hoof en Willem Pieterson Emailadres:
[email protected]
Tip: Schnitzels kun je ook makkelijk zelf paneren. Kluts een eitje, haal de schnitzels erdoor en bedek ze met paneermeer. Wist je dat: De gepaneerde schnitzel staat ook bekend als de 'Wiener Schnitzel'. Dit is een beschermde naam en er zijn ook nog andere varianten, zoals de 'Salzburger Schnitzel' (met champignons en uien). Guten Appetit!
Moe, moe en nog eens moe. En heus niet vanwege de affaire-Scheringa, maar vooral omdat sinds het weekend de zomertijd haar intrede deed. Dat uurtje minder hakt er flink in. De schrik was groot toen bleek dat de autoklok ook nog niet was bijgesteld. Zit je daar opeens om 06.45 uur (!) met zware ogen achter het stuur. We keerden spontaan weer huiswaarts, om daar teleurstellend te constateren dat het toch echt al wel 07.45 uur bleek te zijn. Forse sloten koffie gingen er afgelopen maandagmorgen dan ook doorheen. Rond drie uur ’s middags werd espresso aangerukt. En nog bleven collega’s nukkig en knorrig rondsjokken. Nu wordt er in Nederland volop onderzoek gedaan naar slaapproblematiek. Gemiddeld slaapt de Nederlander nog maar zo’n 6,5 uur per nacht en dat is toch echt te weinig om goed te presteren. Vroeger, heel vroeger, gingen we gewoon met de kippen op stok en stonden we bij het krieken van de dag weer stralend naast de bedstee. In onze prestatiemaatschappij en 24-uurs economie is dat anders. Niet voor niets pochen topmanagers dat ze aan een ‘paar uurtjes per nacht’ genoeg hebben. Desondanks berekende Philips dat een slaaptekort bij leidinggevenden Nederland jaarlijks 495 miljoen euro kost door lagere efficiency en fouten. Een legitiem tukje op het werk zou een uitkomst kunnen bieden, zeggen onderzoekers van Philips. De zogenaamde powernap. Gewoon een dutje van tien, maximaal twintig minuten en hup, je kunt er weer fris en fruitig tegenaan. Lijkt ons heerlijk. Er hoeft alleen maar een bedje op kantoor geregeld te worden. Met een matras van dat fijne Zweedse paardenhaar. Een behaaglijk donzen dekbed. En die lekkere collega. Duurt het alleen wel een half uurtje, de powernap.
Slim Geen koffie. Geen drank. Ritalin is not done en een flinke dosis Valdispert haalt eveneens weinig uit. Wie komend paasweekend met de neus in de boeken zit voor de tentamens, kan maar beter uitgaan van zijn of haar eigen kracht, rust en intelligentie. Alle energiedrankjes en oppepmiddelen ten spijt. Met gevarieerd eten en twee stukjes fruit per dag haal je die energie gewoon uit jezelf. Zo luidt het anti-stressadvies van de UT-studentenpsycholoog in deze krant. Natuurlijk: een goede voorbereiding is het halve werk, maar voor de grote meute met studie-ontwijkendgedrag-neigingen gelden de volgende nuttige tips: niet langer dan drie uur achterelkaar studeren, tussendoor ontspannen, een beetje sporten maar niet too much. ‘Hiermee kom je een heel eind’, verzekert de psycholoog. Maar voor de echte, diehard zenuwlijders is er gelukkig een laatste redmiddel op de markt. Het wonderdrankje NanoBoost. Deze week gepromoot door Kennislink.nl. De wetenschappelijke website wil met een groot publieksexperiment de werking van het nieuwe drankje testen. Proefkonijnen kunnen zich via de site aanmelden. Gewoon doen! Je wordt er namelijk slimmer van, je IQ neemt met tien punten toe en informatie verwerken gaat sneller. Wat wil een student nog meer? De Chinese Fabrikant NanoBoost is klaar voor Europa. Nederland staat bovenaan de lijst om veroverd te worden. Of we ons daarmee gelukkig moeten prijzen, valt te bezien. Zijn we een land vol dommeriken of een natie vol slimme geesten? Of krijgen we keihard een kikker in de bil? We zullen het gauw genoeg weten.
...sluiten
UT-Nieuws stelling v/d week
Deze krant woensdagavond al digitaal lezen? GA naar: www.utnieuws.utwente.nl
Ik gebruik pillen om de tentamens door te komen GA naar: http://www.utnieuws.utwente.nl Uitslag vorige stelling: Ik vind het prima dat Stress de pers weert bij de lezing van Scheringa EENS
55%
ONEENS
45%