Eerste Kwartaal 2009
In dit blad MSVZ als eerste ter wereld met LED verlichting Bezoek Miniatur Wunderland Een nieuwe modulebaan Beurs en Evenementen Uit de oude doos 150 jaar Marklin Dia avond
Onze vereniging als eerste ter wereld met LED verlichting De laatste tijd krijg ik enorm veel vragen rondom diverse elektrotechnische projecten en diverse vragen wat ik nu eigenlijk allemaal aan het doen ben. Ik heb mezelf voorgenomen hier wat meer over te vertellen, middels een vaste column in de Sprinter. Ik zal proberen de onderwerpen eenvoudig te houden en iedere uitgave een stuk(je) klaar te hebben. Stof tot schrijven is er genoeg, te denken valt aan decoders, boosters, S88-N bezetmeldingen, ledstrips, loconet, servo’s, seinaansturingen, voedingen, verlichting, Faller Car system etc. Het eerste onderwerp zal niet geheel als een donderslag bij heldere hemel aankomen: Verlichting. Vele verenigingen hebben tijdens hun rijdagen grote halogeenlampen of vele TL buizen boven hun baan hangen, veel afwisseling zit daar niet in, en is in mijn ogen niet natuurgetrouw en soms zelfs lelijk. Zoals niet iedereen ontgaan is, hangt er sinds enige tijd een plank met een enorme hoeveelheid aan draden en kettingen boven de baan. Dit is een experiment om de juiste belichting en lichtkleur van de dagelijkse buitenlucht op onze modulebanen te simuleren. De bedoeling is een uniform platform te maken, om zaken zoals zonlicht, regen, bewolking, dageraad, schemering en zelfs onweer weer te geven. Op dit moment ben ik nog aan het nadenken over mist en de weergave van eventuele donderslagen (geluid). Er zijn een aantal kant-en-klare producten te verkrijgen, maar zijn in mijn ogen heel erg duur en bereiken niet wat we hebben willen, denk bijvoorbeeld aan IntelliLight van de firma Uhlenbrock . Reden temeer om zelf aan de slag te gaan. De aansturing ziet er enorm complex uit en dat is het eigenlijk niet. De aansturing gebeurt met een wat uitgebreidere wisseldecoder, welke ikzelf heb ontwikkeld. Op deze enkele DCC decoder zit een processor die van mij de benodigde software heeft meegekregen om het aangesloten licht zo aan te sturen, zoals we het hebben willen. We kunnen deze verlichting dus simpelweg aansturen middels een digitale centrale en bijvoorbeeld Koploper. De complete verlichting wordt aangestuurd met 1 simpel kabeltje welke doorgelust zal gaan worden naar de diverse lichtbakken. Voor de geïnteresseerden, we gebruiken hierbij het DMX protocol. Ook aan de veiligheid is er gedacht, de voeding zal niet geschieden middels de gevaarlijke 230VAC netspanning boven de baan, maar door middel van een dikke en veilige 15V voeding, welke onder de baan komt te staan. Gezien de huidige energieprijzen, ben ik het project ingegaan met de wetenschap dat we niet oude energieverslindende halogeen of gloeilampen mogen gebruiken. Immers dat zou betekenen dat er een zeer hoog energieverbruik noodzakelijk was, namelijk ongeveer vergelijkbaar met die van een zeer grote frietpan. De oplossing is natuurlijk LED verlichting, deze gaan veel langer mee (ongeveer 50000 uur), dezelfde hoeveelheid (en soms zelfs nog meer) licht met een veel beter rendement en een zeer laag energieverbruik. We hebben het over ongeveer 6 watt per lichtpunt, ipv 50 watt bij halogeenverlichting. Echter dit is een zeer dure oplossing. De kostprijs van de gebruikte lichtpunten ligt op dit ogenblik rond de € 40,-. Met deze wetenschap en wetende dat iedere bak uit gelicht moet kunnen worden, dan hebben we het nu
over enkele slordige 25 baanmodules met ieder zijn “lichtbak” met in elke minimaal 4 verlichtingspunten (rood, blauw, wit/amber en bliksem). Voor de snelle rekenwonders onder ons: inderdaad 4 x 25 x € 40,- = € 4000,- exclusief hout, aansturingsprinten, voedingen, bekabeling en bevestigingsmaterialen. Gelukkig worden deze lichtpunten ter beschikking gesteld, en drukt dat het projectbudget enorm. Tot op heden is het mogelijk om het avondrood, ochtendgloren, een zonnige en regenachtige dag te simuleren, zelfs onweer kan worden weergegeven. Indien we de aansturing aansluiten aan bijvoorbeeld Koploper, kunnen we zelfs alles automatisch laten verlopen. Dit geeft een heel andere dimensie aan onze banen! Zeker als je dan ook nog meerekent dat er inderdaad straatverlichting brandt, de mensen thuis televisie zitten te kijken en de machinist die vergeten is de verlichting in zijn trein uit te doen! Uiteraard is de verlichting op de baan zelf een ander project, welke uitgevoerd zou kunnen worden met de eenvoudige wisseldecoders of bestaande commercieel verkrijgbare decoders. Technisch is het project klaar, maar er moeten nog wel een aantal zaken gebeuren, zoals het daadwerkelijk maken van de (modulaire) lichtbakken, enkele software aanpassingen en het ophangen van de bakken. Wellicht heeft er een lid (of meerdere) ideeën hieromtrent of kan zorgen voor wat extra handkracht? Zodra dit alles klaar is, zijn wij, bij mijn weten, de eerste modelspoorvereniging ter wereld met modulaire, natuurgetrouwe, digitale DCC en DMX aangestuurde, energiezuinige LED verlichting boven hun baan. Mochten er vragen zijn en je compleet in het duister tast, zal ik proberen een verlichtend antwoord te geven. Michel van Loon
Een nieuwe modulebaan Het zal jullie wel wat vreemd in de oren klinken maar toch gaat het er van komen. Zes leden van onze vereniging hebben de handschoen opgepakt en besloten eindelijk weer eens iets aan modulebouw te gaan doen. En wel een om mee op pad te gaan. De zes zijn; Hans Telleman, Joop Mulder, Michel van Loon, Gerrit Schuitert, Rob Borghstijn en Ben Polderman. Enkele leden die hier van hoorden waren bang dat dit uiteindelijk zal leiden tot een splitsing van de vereniging. Dit willen wij met klem ontkennen. Het is absoluut niet de bedoeling de vereniging op een zijspoor te zetten, integendeel wij willen juist een nieuwe stimulans brengen met deze modulebaan. Een andere weg inslaan dan tot nu toe gevolgd. Hoe denken wij de baan vorm te geven? Allereerst hebben wij gekozen voor het tweerailsysteem. Waarom voor tweerail kiezen terwijl het merendeel van de leden drierailer is? Deze vraag is eenvoudig te beantwoorden omdat ons zestal alles uit eigen zak betaald ligt het voor de hand dat wij kiezen voor een ruime, en dus over het algemeen wat goedkopere, keuzemogelijkheid. Tweerail
biedt op het gebied van rails en wissels een goedkoper alternatief dan drierail waarbij uitsluitend het Marklin materiaal beschikbaar is. Namaak drierail rails hebben wij nog niet gevonden. Ten tweede is het rijdende materiaal over het algemeen goedkoper dan het drierail materiaal. Verder zal de baan digitaal aangestuurd worden. Hoewel er zeker gebruik zal worden gemaakt van de computer zal de baan ook met handregelaars bestuurd kunnen worden. Zoals maar al te vaak gesuggereerd wordt dat de computer alles regelt stellen wij dat deze alleen mee mag kijken over onze schouder. Rangeren, loc wisselen etc. gaat via de handregelaars bv. de Roco Multimaus. Tot zover onze overweging en keuze. Voorlopig wordt er uitgegaan van een L vorm 10 meter lang en een maximale breedte van 4,50 meter. Aan het einde van de kortste kant komt een aansluiting naar het Loc- depot dat momenteel in aanbouw is bij en door Michel. Om in een later stadium ook andere leden te laten deelnemen aan het project zal het geheel ondersteund worden door loconet bezetmelders en mogelijk ook andere elementen uit de keuken van Digitrax (Loconet). Als thema kiezen wij voor een fantasie baan met een knipoog naar voorbeelden uit het grensgebied van Zuid Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. Voorts moet er veel beweging in en op zitten kortom het moet een op en top modulebaan worden. Het is voorlopig de bedoeling dat de modulebaan door ons zessen gebouwd wordt zonder bemoeienis van de vereniging. We willen met de baan, zoals eerder gesteld, deelnemen namens de vereniging aan grote en kleine evenementen. We streven naar een vlaggenschip (baan). Om dit te bereiken hebben wij ervoor gekozen de baan met zijn zessen te bouwen en in de baan elementen te verwerken zodat in een later stadium ook andere deelnemers mee kunnen doen. Dit zal echter pas aan de orde zijn als de modulebaan operationeel is. Wij hopen dat dit tijdens Middelburg Modelspoorstad 2010 het geval zal zijn. Voorts hopen wij dat jullie ons positief bejegenen. We hopen jullie om advies te kunnen vragen in jouw specialisme wanneer we tegen technische problemen aanlopen. Ik zal proberen in iedere sprinter die verschijnt een stukje te schrijven over onze vorderingen met de modulebaan. De tekening van het geheel is op de zolder van spoor3 te zien. Op- en aanmerkingen zijn van harte welkom. Namens; Hans, Joop, Michel, Gerrit, Rob en Ben Ben Polderman (tekst)
UIT DE OUDE DOOS Toen we begin januari bezig waren met het opruimen van Spoor 3, vonden we in het bureau in de keuken een oud, geel schriftje waarin de ledenregistraties van 1985 (met de 1e balans) tot en met 1992 waren vermeld. Al bladerend bedacht ik dat het misschien wel leuk is om hier iets over te vertellen voor de Sprinter. Ik ging ook even luisteren bij Frits, ons oudste actieve lid en Herbert. Frits vertelde: Voor de oprichting heeft er al een groep modelspoor enthousiastelingen bestaan, In 1980 heeft dit groepje de Modelspoor Groep Walcheren opgericht. Deze reden met
spoor N (Ned-Track) en 2 rail H0.(Hobby-Track). Deze groep betaalde dus een jaarlijkse bijdrage fl. 15,00 om de uitgaven te bekostigen. Men gebruikte de opslagruimte van de fa. Bleijenberg, (glazenwasserbedrijf, red.) te Vlissingen. Vanaf sept. 1984 hielden ze één zaterdag in de maand (niet in de zomer) rijdag in hotel Walcheren te Koudekerke. In 1994 ging het hotel Walcheren failliet, en later gesloopt, waarna werd uitgeweken naar de Klimop school in de Kerkstraat te Koudekerke. Daarna werd in 2004 gevestigd in Spoor 3 te Nieuw- en Sint Joosland. Het schriftje begint in maart 1985, want als eerste uitgave lees ik in maart 1985 fl. 518,55 voor de onkosten van een show in Koudekerke. Men was ook lid van de NedTrack Groep, waarvoor fl. 10,00 betaald werd. Voor een diamiddag op 13 april 1985 werd fl. 25,00 betaalt. Ook diverse declaraties werden betaald. Kortom de balans over 1985 gaf een voordelig saldo van fl. 1747,27! De Model Spoor Vereniging Zeeland werd op 21 oktober 1985 opgericht, men betaalde voor de oprichtingsvergadering fl. 15,00 huur, gevolgd door een technische avond op 27 november 1985. De leden die over 1985 fl. 15,00 contributie betaalden, waren: H. Dubois, F. de Lange, C.J. Veldhuis, S. Fondse, P. Cramer, P. Vermeulen, F. de Groen, F. van de Velde, M. van de Putten, C.H. Verhagen, W. Priester, J. Strooband, P.B. Verlee, J. Nijpjes (+ S. jr.), E. Heijn, W. Ros, F. Kort, H. Vastenhout, J.A. Cornelissen, H. van Zweden, B. Hamers, H. Knook, M. Hoorweg, F. Hieronymi, N.J.M. Rijkers en A. Spaeter. Op de huidige ledenlijst vinden we nog Veldhuis, Cramer (ereleden), Frits van de Velde en Kees Verhagen terug. En Jan Strooband als donateur. Nieuwe leden betaalden fl. 5 inschrijfgeld, terwijl de jeugdleden fl. 5 + fl. 2,50 inschrijfgeld betaalden Frits vertelde ook nog: Fred de Lange was de voorzitter, penningmeester was Kees Veldhuis en secretaris Hans Vastenhout. In 1986 werd de contributie verhoogd naar fl. 20,00. Op deze lijst lees ik Jan van ’t Veen (later donateur), Klaas Zondervan met zoon. Met ingang van 01-01-1987 werd Jack Kerkhof lid. In 1988 werd de contributie bepaald op fl. 30,00. Nieuwe leden na de grote vakantie betaalden fl. 15 + fl. 5. In dit jaar zien we op 01-01-1988 Herbert Sanderse en op 01-05-1988 Guus Hanegraaf en Gerrit Schuitert lid worden. Op 06-10-1989 is Philippe van Wensveen lid geworden (momenteel langdurig werkzaam in Sjanghai). Ook in 1989 vind ik Evert Platteeuw terug, voor de grote vakantie lid geworden, want hij betaalde fl. 30 + fl. 5. De lijst van 1991 werd gesierd door het 13 jarig jeugdlid Marijn Bosch, lid geworden op 26-03-1991. Tot slot de lijst van 1992. Hierop zien we Piet de Vlieger en Ben de Haas, lid geworden op 01-05-1992. Ben heeft later bedankt en is per 01-06-2006 weer lid geworden. Tot zover het overzicht van het ledenregister. Ad van der Weel
Bezoek Miniatur Wunderland 2009 Als er genoeg belangstelling is ben ik van plan om in mei een reis te organiseren naar Miniatur Wunderland in Hamburg. In de afgelopen jaren zijn we met de vereniging al vier keer in Hamburg geweest om een bezoek aan Miniatur Wunderland te brengen. Het is altijd een gezellig uitje. In de loop der jaren is Miniatur Wunderland steeds meer uitgebreid met o.a. Scandinavië, Amerika en Zwitserland. In het afgelopen jaar is er grote vordering gemaakt met de bouw van het vliegveld, zie de website: miniatur-wunderland.de. Als het doorgaat ben ik van plan om op zondag 24 mei te vertrekken en op maandag 25 mei Miniatur Wunderland te bezoeken en op dinsdag 26 mei naar Hamburg Altona te gaan en daarna nog naar de stad te gaan om winkels te gaan bezoeken. Op woensdag 27 rijden we weer op huis aan. Het hotel waar we gaan overnachten is IBIS hotel bij de Utrechtstrasse. De kosten zijn € 250.00 voor een 2 persoonskamer en een 1 persoonskamer is € 300,00 De prijzen zijn onder voorbehoud. Wilt u voor 1 maart kenbaar maken of u meegaat. In het clubgebouw hangt een intekenlijst aan het prikbord daar kunt u uw naam noteren. Hoogachtend, Herbergt Sanders Evenementencoördinator.
150 jaar bestaan Märklin. In 2009 wordt gevierd dat het 150 jaar is geleden dat Märklin werd opgericht. De happening vindt plaats op zaterdag 19 en zondag 20 september in Göppingen. Bericht volgens website Märklin.nl Na het grote succes van de afgelopen jaren vindt de Märklin Modelbahn Treff nu al voor de zevende keer plaats, en wel op zaterdag 19 en zondag 20 september 2009. Dan zal de Märklin Erlebniswelt de bezoekers over de hele wereld weer ontvangen. Treinritten met stoomlocomotieven, presentaties van nieuwe modellen en ontwikkelingen, allerlei activiteiten die in het teken staan van de grote en de kleine trein. In 2007 trok dit evenement ruim 45.000 bezoekers in de Hohenstaufenstadt. De verwachting is dat dit in 150-ste Märklin jubileumjaar 2009 ruim zal worden overtroffen.
In de vereniging zijn heel wat Märklinisten aanwezig dus lijkt het mij een leuk plan om naar dit evenement een reis te organiseren. In denk dan bijvoorbeeld om op vrijdag af te reizen richting Göppingen en dan in een hotel overnachting te boeken voor 2 nachten in de buurt of in Stuttgart (de grootste stad in de buurt) en dan op zaterdag het evenement te bezoeken. Op zondag rijden we weer op huis aan. De afstand naar Göppingen is ongeveer 675 km heen met de auto. Ik heb ook gekeken op de site van NS-internationaal, maar dat wordt veel te duur of er moeten nog aanbiedingen komen. Mochten er genoeg leden zijn die geïnteresseerd zijn om naar dit evenement te gaan, dan kunnen we nog altijd kijken hoe we er naar toe gaan met de auto of met de trein. U moet er aan denken dat de prijs voor dit evenement zo om en nabij met de auto, met overnachting en brandstof voor de auto en eten voor een 2 persoonskamer € 150,00 gaat kosten. Voor een 1 persoonskamer gaat deze € 200.00 kosten. De prijs staat nog niet vast. In het clubgebouw komt op het prikbord informatie te hangen en als u zin heeft om mee te gaan dan kan je op de lijst je naam noteren. Ik wil in mei weten of er interesse is in deze reis. Herbert Sanderse Evenementencoördinator
Dia-avond 24 februari 2009 Dinsdagavond 24 februari 2009 houdt Jan Strooband een dia avond in Spoor 3. De diavoorstelling begint om 20.00. Hieronder staat wat u die avond gepresenteerd gaat krijgen.
Stoom in Turkije (1976-1978). In 1976 en 1978 was Turkije de bestemming van de jaarlijkse vakantiereis. Het land was toen nog niet ontdekt door de toeristenindustrie. Op de heenreis wordt een kort bezoek gebracht aan Oostenrijk en Griekenland. En wat er er toen zo al te beleven in het land tussen Zwarte Zee en Middellandse Zee? Veel verschillende typen (stoom)locomotieven van duitse, engelse, franse, pruissische, tsjechische, zweedse en belgische oorsprong. In actie te zien in voorstadsverkeer, in de rangeer- en goederendienst en voor lange afstandstreinen. Naast de trein wordt een indruk gegeven van het landschap en de cultuur, aangevuld met de nodige persoonlijke ervaringen.
Foto toont een extra militaire trein met een pruissische G8 bij de plaats Keçiborlu, 20 oktober 1978, foto Jan Strooband.
Beurs en Evenementenagenda 2009 (informatie over deze agenda of aanmelden als u mee wil bij H. Sanderse, evenementencoördinator, vervoer naar deze beursen is meestal per trein) 14 en 15 februari
Goes
Zeelandhallen
20 t/m 22 februari
Utrecht
Spoorwegmuseum On traXs (modelspoorbanen)
21 februari
Houten
Euretco
6 t/m 8 maart
Houten
Rail 2009
29 en 30 maart
Landelijk Modelspoor Dagen Spoor 3 (Opendag)
11 april
Houten
Eurecto
22 t/m 26 april
Intermoddelbau
Dortmund
30 mei
Houten
Eurecto
4 juli
Serooskerke
Markt
29 augustus
Houten
Eurecto
29 en 30augustus
Vlissingen
Vlissingen-Maritiem
5 en 6 september
Middelburg
Middelburg modelspoorstad
18 en 19 september Göppingen Zie informatie voor deelname
Märklin 150 jaar
10 oktober
Houten
Eurecto
23 t/m 25 oktober
Utrecht
Eurospoor
12 december
Houten
Eurecto
