ONS
YVONNE
EENMALIGE uITGAVE OVER hEdEN EN VERLEdEN VAN YVONNE OPdAM 30 OKTOBER 2012
‘Je kunt door onderwijs veel voor mensen betekenen’
hET BuRGERZIEKENhuIS AAN dE LINNAEuSSTRAAT dNA, COLIBACTERIËN EN EPISOMEN LABORATORIuMWERK EEN BIJdRAGE LEVEREN AAN dE ONTWIKKELING VAN STudENTEN
inhoud EENMALIGE UITGAVE OVER HEDEN EN VERLEDEN VAN YVONNE OPDAM 30 OKTOBER 2012
Jaren 80
7
COLOFON Inhoud Afdeling Marketing en Communicatie Domein Media, Creatie en Informatie
[email protected] Fotografie Yvonne Opdam: LONNEE fotografie Vormgeving: Creja Ontwerpen Drukwerk: Drukkerij Groen Met speciale dank aan: Olga Kempen Mardou van Kuilenburg Yvonne Opdam Oplage 200
13
Jaren 00
11
Jaren 90
Jaren 70
6
Voor
Woord
toEn WE dE uitnodiGinG Voor hAAr AFsChEid VAn VAndAAG dE dEur uitGEdAAn hAddEn, VErtELdE YVonnE dAt soMMiGE CoLLEGA’s hAAr ‘dE KoninGin VAn dE hVA’ noEMdEn BiJ hEt ZiEn VAn dE Foto op dEZE uitnodiGinG. dAAr LACht ZE oM, dAAr is ZE VErEErd MEE En LAtEn WE EErLiJK ZiJn: nA MEEr dAn VEErtiG JAAr diEnst MAG JE toCh WEL EEn BEEtJE Voor KoninGin WordEn AAnGEZiEn. YVonnE is ÓÓK pArMAntiG En dipLoMAtiEK.
YVonnE opdAM Yvonne opdam ik zal kort iets vertellen over hoe deze uitgave tot stand is gekomen.
dat vind ik bijzonder.
Yvonne klopte bij me aan, vertelde dat ze wegging en wilde wel ‘iets’
dat is bijzonder.
hebben om uit te delen tijdens haar afscheid. Zo had ze bedacht langs
dat mag de hvA koesteren.
alle hvA-locaties waar ze ooit werkte te gaan om niet alleen haar loopbaan in kaart te brengen maar ook een stukje tijdsgeest van de
Annemarie van Lankveld
hvA en Amsterdam achter te kunnen laten. ik respecteerde haar wens
hoofd afdeling Marketing en Communicatie
en in haar autootje (zo noemt ze die steevast) bezochten we enkele
domein Media, Creatie en informatie
locaties en vertelde ze me over het een en ander (dat lees je in deze uitgave) en meer (dat lees je niet in deze uitgave). Wat me vooral uit deze gesprekken bij is gebleven: Yvonne draagt de
PS Yvonne is verzot op het tijdschrift Ons Amsterdam. De cover van dit
hvA een warm hart toe. Van begin tot het eind, al veertig jaar staat zij
boekje hebben we om die reden in de stijl van dit tijdschrift laten opmaken
achter de hvA, gekleed in de hvA-kleur paars en al.
met als resultaat de eenmalige uitgave van Ons Yvonne.
ons YVonnE | 3
1947 1980
drs. in dE BioLoGiE Yvonne is succesvol afgestudeerd in de Biologie. haar liefde voor alles wat met genetica te maken heeft is groot. de ontwikkelingen in het dnAonderzoek in de jaren vijftig volgt zij op de voet. Misschien komt dat wel door haar grootste fascinatie: de mens. Gedurende haar carrière is zij vooral geïnteresseerd in wat een mens beweegt en hoe een mens zich ontwikkelt.
YVonnE KoMt op dE WErELd Yvonne ziet het levenslicht in 1947 in het Burgerziekenhuis in Amsterdam-oost waar tegenwoordig het Eden Amsterdam Manor hotel gevestigd is. in 2004 was dit het stadsdeelkantoor oost-Watergraafsmeer waar tegenover theo van Gogh op 2 november vermoord werd. Yvonne groeit op in Amsterdam-West.
GEZin OPDaM gezin opdam op 10 noVEMBEr 1947 Wordt YVonnE opdAM GEBorEn in hEt BurGErZiEKEnhuis AAn dE LinnAEusstrAAt in AMstErdAM. ZE GroEit op in EEn MiddEnstAndsGEZin, VAdEr is BAnKEtBAKKEr En hEEFt sAMEn MEt MoEdEr VAnAF 1949 dE EiGEn ZAAK LuCuLLus op dE BiLdErdiJKstrAAt 145. YVonnE’s Zus, AnnEttE, Wordt GEBorEn in hEt nABiJGELEGEn ZiEKEnhuis in dE tEr hAArstrAAt. in hEt BiLdErdiJKpArK GAAt YVonnE nAAr dE KLEutEr- En LAtEr nAAr dE LAGErE sChooL. BiJ opdAM thuis is hEt Motto dAt JE LAtEr ALs VrouW FinAnCiEEL onAFhAnKELiJK MoEt KunnEn ZiJn, dE driJFVEEr Voor studiE En WErK Voor AnnEttE En YVonnE.
op de lagere school krijgt Yvonne te horen dat ze, zonder toelatingsexamen te hoeven doen, naar het ir. Lelylyceum mag. daar is ze mee in haar nopjes, want ze wil studeren na de middelbare school. haar fascinatie voor biologie begint in de tweede klas van het gymnasium. ‘het was de tijd dat het dnA verder werd ontdekt. ik vond dat heel spannend en wilde naderhand het onderwijs in met het idee dat je er altijd in kan blijven werken. in de eindexamenklas twijfelde ik nog even of ik medicijnen zou gaan studeren. Mijn vader zei terecht dat ik wel iemand ben die voldoende nachtrust nodig heeft. En als huisarts word je natuurlijk vaak uit je bed gebeld. ik bleef bij mijn oorspronkelijke keus Biologie. of ik echt zo veel van planten en dieren af wilde weten was nog maar de vraag. ik wilde iets betekenen voor mensen en wilde lesgeven om anderen te helpen iets meer te kunnen bereiken in hun leven.’
4 | ons YVonnE
BoErdEriJ AnnA’s hoEVE Yvonne’s eerste werkplek bij de uvA ligt in het tegenwoordige science park Amsterdam. nog staat er de oude boerderij: Anna’s hoeve. het science park is de ontmoetingsplek voor ondernemers, wetenschappers en studenten van de uvA op het gebied van iCt en Life sciences. tot 1972 fietst zij veelvuldig vanuit Amsterdam-West naar Watergraafsmeer.
AMstErdAM studenten bezetten in 1968 het Maagdenhuis, het bestuurscentrum van de universiteit van Amsterdam (uvA). Krakers hielden in die tijd leegstaande woningen en bedrijfspanden warm. in de Bijlmermeer wordt gestart met de bouw van een woonwijk. de jaren zestig en zeventig zijn ook het hoogtepunt van de vrouwenemancipatie.
‘The details are not the details, they make the design’ Charles Eames (Lisette hilhorst)
HOgeSCHOOl VAn AMstErdAM in 1971 ziet Yvonne het levenslicht bij
stichting is een van de rechtsvoorgangers van
biochemie bestaat er ook hbo-b: een eenjarige
de hogeschool van Amsterdam, nog niet
de stichting hvA.
opleiding die je na hbo-a kan doen. Een aantal
vermoedend dat ze daar meer dan veertig jaar
van dit soort instellingen is later geclusterd
zal doorbrengen. Ze begint haar carrière door
Beroepsonderwijs wordt in die tijd verzorgd
tot twee grote Amsterdamse hogescholen:
het geven van avondlessen, eerst praktijk en
door een aantal kleine instellingen (scholen)
de hogeschool van Amsterdam (hvA) en de
daarna theorie, aan het ir. W. van den Broek-
die meestal voortvloeiden uit initiatieven
Algemene hogeschool Amsterdam (AhA).
instituut van de (een hele mond vol) stichting
van beroeps- of brancheverenigingen. Zo
tot Voortzetting van de Amsterdamse
is de AVsh historisch verbonden met de
door alle werkzaamheden naast haar studie
Vereniging voor opleiding van scheikundig
Amsterdamse suikerindustrie. het hbo in deze
studeert Yvonne uiteindelijk pas af in 1980. Zo
hulppersoneel, afgekort de AVsh. deze
jaren is meestal tweejarig en heet hbo-a. Voor
gaf ze vanaf 1969 het practicum Genetica aan derdejaarsstudenten Biologie. dit laatste doet zij als kandidaat-assistent bij het Genetisch instituut van de universiteit van Amsterdam (uvA). Ze blijft tot augustus 1978 bij de uvA, wat ze achteraf gezien best lang vindt voor een eerste baan. haar keuze voor het onderwijs blijkt een juiste te zijn. ´het leukste aan lesgeven vind ik dat je studenten een andere wereld kan laten zien, dat je ze kunt laten groeien zodat ze meer kunnen bereiken. ik heb het altijd bijzonder gevonden om de ontwikkeling van studenten te kunnen zien. het is aan de onderwijsgevende om het onderwijs boeiend en interessant te maken en studenten te motiveren.’
‘Het leukste aan lesgeven vind ik dat je studenten een andere wereld kan laten zien’
ons YVonnE | 5
Kikkers Denkende aan haar eerste werkplek op Anna’s Hoeve in stadsdeel Oost-Watergraafsmeer komen bij Yvonne herinneringen op aan winterse dagen op de Ooster Ringdijk. ´Het was altijd kiezen tussen twee kwaden: of je ging lopend en glijdend met je fiets aan de hand door de sneeuw de dijk af of je belandde fietsend in de sloot. Er deden de gekste verhalen de ronde over die sloot. Zo werd er gezegd dat er afwijkende kikkers in zwommen, zogenaamd door de straling van het ernaast gelegen FOM-instituut (Fundamenteel Onderzoek der Materie).’ Begin jaren zeventig schaft Yvonne een auto aan. De ritten op de fiets van de Gibraltarstraat in West naar de Kruislaan in Oost levert haar ’s winters te vaak een stevige verkoudheid op.
‘Een specialist is pas goed in zijn werk als hij mij in heldere taal kan uitleggen waar het om gaat’ 6 | Ons Yvonne Janneke Hohmann
JArEn
8 0
doCEntsChAp in de jaren tachtig is Yvonne docent in hart en nieren en geeft ze zowel praktijk- als theorielessen. Ze haalt veel voldoening uit het contact met en de kennisoverdracht aan studenten. in de jaren negentig keert ze het docentschap voorgoed de rug toe wanneer ze een functie als leidinggevende accepteert.
ondErWiJsLAnd de opleidingen waren tot dan toe meestal kleine, zelfstandige instellingen.
BeNNeBROeK Bennebroek STraaT straat
in 1987 fuseren een aantal van deze instellingen en ontstaan
VAnAF 1978 GEEFt YVonnE ALs doCEnt BioLoGiE thEoriE- En prAKtiJKLEs op
twee grote hogescholen
VErsChiLLEndE LoCAtiEs: dE BEnnEBroEKstrAAt, dE VAn BrEEstrAAt En dE
in Amsterdam: de AhA en de hvA. dit is een belangrijk startpunt geweest in de ontwikkeling van het hboonderwijs in Amsterdam.
GEnErAAL VEttErstrAAt. studEntEn En MEdEWErKErs ZiJn VoornAMELiJK tE VindEn op dE BEnnEBroEKstrAAt WAAr thEoriELEssEn GEGEVEn WordEn. hAAr GELiEFdstE LoCAtiE is ooK dE BEnnEBroEKstrAAt. ‘diE pLEK hEEFt Zo VEEL inVLoEd GEhAd op hEt LABondErWiJs En op MiJn CArriÈrE. iK hEB Er EEn EnorME ontWiKKELinG doorGEMAAKt VAn doCEnt tot AFdELinGsdirECtEur.’
EMAnCipAtiE de zusjes opdam zijn grootgebracht met het advies om als vrouw
het schoolgebouw, een voormalige lagere school, in de Bennebroekstraat beschikt
financieel onafhankelijk
alleen over enkele klaslokalen waar studenten hooguit kleine proefjes kunnen
te zijn. Voor Yvonne is
uitvoeren. Voor de meer geavanceerde practicumlessen zijn andere lokalen nodig,
vrouwenemancipatie min of meer vanzelfsprekend.
die worden gevonden in de Van Breestraat. op woensdag tussen de middag
Ze volgt in 1987 een
bezoeken Yvonne en collega’s zo vaak als het maar kan het Concertgebouw
leergang Vrouw en Management in het hbo en maakt deel uit van een vrouwennetwerk. Ze zet zich daarnaast in voor de vluchtelingstudenten die les volgen aan de hvA.
AMstErdAM
om de hoek. Zo nu en dan gaan studenten mee.
de Amsterdamse haven en de luchthaven schiphol verschaffen Amsterdam een centrale positie in het
in de Van Breestraat worden ook practica chemie gegeven. ‘We huurden in de
Europese vervoersnetwerk.
Lairessestraat voor de chemie al langere tijd labs van de Vrije universiteit (Vu).
Een begin wordt gemaakt
Brandveiligheid bleef ondanks alle noodtrappen naar de tuinen in de Van Breestraat
met de Zuidas die in de jaren negentig een impuls krijgt: de voornaamste vervoersader tussen de stad en schiphol.
bij elke controle door de brandweer een issue. Er kwam druk te staan op het zoeken naar een andere locatie voor alle praktijk.’
ons YVonnE | 7
‘Ik werd gebeld dat er zo veel wind was geweest dat de ramen eruit waren geknald’
BrAndVEiLiG Brandveilig Yvonne’s collega Jan van Eerden merkt tijdens
hele populatie van de opleiding, dus voor
zo veel wind was geweest dat de ramen
zijn dagelijkse fietsritjes naar huis op dat een
ongeveer vierhonderd studenten. We hebben
eruit waren geknald. Er zijn toen een paar
gebouw aan de Generaal Vetterstraat leeg
er met plezier een aantal jaren doorgebracht.’
gaschromatografen beschadigd waardoor
komt te staan. hij oppert het idee daar alle
de practica enkele dagen niet door konden
praktijkruimten, de labs, onder te brengen.
Een keer krijgt het gebouw aan de Generaal
gaan. We zijn toen geweldig geholpen met
de nieuwe locatie blijkt een uitkomst te
Vetterstraat te kampen met enorme
extra korting en snelle levering door de
zijn. ‘We hadden prachtige apparatuur in de
stormschade. ‘toen ik afdelingsdirecteur
leveranciers’.
labs. Er was plaats voor de practica van de
was, werd ik op een dag gebeld dat er
‘Ga het eerste jaar voor een zes in de onderwijsevaluatie en het jaar erop voor een 7. Dan jaag je jezelf niet over de kop.’ (advies aan jonge docenten tijdens het functioneringgesprek) paul rijnierse
ontstAAn hVA En AhA Yvonne zit niet graag stil. Ze geeft ook les bij andere instellingen. Ze geeft theorie Biologie aan de Analistenschool Amsterdam (AsA) die gebruikmaakt van het gebouw van de hogere technische school Amsterdam (hts-A) aan de Europaboulevard. de AsA verzorgt als enige instelling in die tijd avondonderwijs in de chemie op mbo-niveau. in 1987 wordt de hts-A onderdeel van de technische en Maritieme Faculteit van de AhA.
8 | ons YVonnE
VisitEKAArtJE de huisstijl van de hvA is in de loop der jaren nogal veranderd. Een mooi voorbeeld van hoe die huisstijl eruitzag is dit visitekaartje van Yvonne uit die tijd. de kleuren van toen waren rood en zwart met Amsterdamse kruisjes, de paarse hvA-kleur bestond nog niet.
de stichting hogeschool van Amsterdam ontstaat ook in 1987. het hvA-logo met de kruisjes is geboren. Er vinden vele ontwikkelingen plaats in onderwijsland. ‘de sector techniek bestaande uit de afdeling hoger Laboratoriumonderwijs kwam een beetje als een vreemde eend in de hvA. in het jaar daarvoor hadden we heel veel vergaderingen waarin de plannen werden gepresenteerd. Fundamenteel vragen mensen zich altijd af wat zo’n fusie voor hen betekent. daar kun je vaak als manager totaal geen antwoord op geven. Je begint in feite met een intentie. Zijn er voldoende ideeën en mogelijkheden om van de fusie een succes te maken? natuurlijk zullen er in zo’n proces altijd ‘slachtoffers’ zijn, maar als ik terugkijk denk ik dat er altijd gewonnen is. Er is gewonnen voor de status van het hbo en voor wat je met z’n allen neer kunt zetten.’
ons YVonnE | 9
90
JAReN
AFdELinGsdirECtEur in de jaren negentig onderneemt Yvonne nieuwe stappen in haar carrière. Als afdelingsdirecteur en later als manager haalt ze voldoening uit het kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van ‘haar’ mensen. haar leiderschapsstijl kenmerkt zich door een recht-door-zeeaanpak waarbij ze vaak geen blad voor de mond neemt.
hoGEr LABorAtoriuMONDerwIJS Jos ottEn Wordt in 1989 dirECtEur VAn dE sECtor tEChniEK. in 1990 KoMt dE pLEK VriJ VAn AFdELinGsdirECtEur VAn hEt hoGErE LABorAtoriuMondErWiJs, WAAr dE driE BioLoGisChE, MEdisChE En ChEMisChE opLEidinGEn ondEr VALLEn. YVonnE En hAAr CoLLEGA’s spELEn sLiM spEL. ‘MiJn CoLLEGA’s rEnE KiEFt, dAAn GiLLissEn En iK WistEn dAt diE FunCtiE VriJ Zou KoMEn. WiJ WistEn dondErsGoEd VAn ELKAAr dAt WiJ EEn niEuWE Wind in dAt LABorAtoriuMondErWiJs WiLdEn. WiJ WArEn hEt EroVEr EEns dAt hEt EEn VAn ons MoEst WordEn. toEn hEBBEn WE ALLE driE op dE VACAturE GEsoLLiCitEErd ZodAt dE sECtordirECtiE En hEt CoLLEGE VAn BEstuur (CVB) niEt oM ons hEEn KondEn. WE hAddEn AFGEsproKEn dAt ALs EEn VAn ons driE hEt Zou WordEn dE AndErE tWEE LoYAAL MEE ZoudEn WErKEn.’
10 | ons YVonnE
Tafelbergweg
Amsterdam
In 1992 krijgt het labonderwijs een nieuwe impuls op de Tafelbergweg.
De Zuidas wordt verder ontwikkeld en er verrijzen
De studenten en de medewerkers zijn erg tevreden met de nieuwe
concentraties kantoren en bedrijven zoals de Amsteltoren,
apparatuur in de labs. Vanaf 1997 wordt een opleiding afgebouwd en
het Wereldhandelscentrum en het op telecommunicatie
worden er twee opleidingen overgedragen aan de Hogeschool Utrecht.
gerichte bedrijvencomplex Teleport bij Sloterdijk.
Fusie HvA-AHA De HvA fuseert met de AHA en de HvA krijgt een nieuw logo. De HvA-kleur paars stamt uit deze tijd. We hebben het dan over 1993.
Nieuwe
wind?
‘En nu genoeg gepraat, aan het werk’ Paul Rijnierse
Yvonne vervolgt: ‘Wij vonden dat de afdelingsdirecteur iemand moest zijn die het laboratoriumonderwijs heel goed kende en niet iemand uit de industrie die het onderwijs nauwelijks kende. Daar zat voor ons voornamelijk de angel. Als bioloog van origine had ik zelf het nodige laboratoriumwerk gedaan zoals het werken met colibacteriën, episomen en vectoren. Ik wist waar ik het over had. Dat moest een afdelingsdirecteur in onze ogen kunnen: op hbo-niveau sparringpartner zijn voor onderzoekers.’ Yvonne wordt afdelingsdirecteur en legt het docentschap voorgoed naast zich neer. Een spannende en leuke tijd breekt aan. ‘Ik had te maken met het spanningsveld dat ik fysiek op de Bennebroekstraat zat en mijn mensen vooral op de Generaal Vetterstraat praktijklessen gaven. Het was een uitdaging hoe ik zicht kon houden op de uitvoering van het onderwijs. Dat deed ik door heel veel te luisteren naar docenten. Ik hield geen controlediensten, maar af en toe bracht ik een onverwacht bezoek.’
COLLEGE VAN BESTUUR (CvB) In het voormalig ziekenhuis in de Ter Haarstraat,
Het CvB van toen en nu. Is het orgaan veranderd?
in de omgeving waar Yvonne opgroeide, is
‘Het orgaan is hetzelfde. Je kunt je niet voorstellen
in die tijd het onderkomen van het CvB en
welke ontwikkelingen het hbo-onderwijs in die
de stafdiensten. ‘Ik kwam hier voor overleg
jaren doormaakte. Als je kijkt waar we vandaan
met het college. Jos Otten reed meestal met
komen, dan denk ik dat er een kwaliteitsverhoging
mij mee en ik parkeerde mijn autootje aan de
heeft plaatsgevonden waar je van rilt. De inhoud
gracht. Samen overlegden we met collegelid
is geprofessionaliseerd en de samenwerking tussen
Arjen Bakker, portefeuillehouder van de sector
docenten is enorm verbeterd. In mijn docententijd
Techniek. Margo Andriessen was toentertijd
kon ik me nog permitteren het vak zelfstandig te
voorzitter en als derde collegelid was er Harm
geven. De inspectie kwam weliswaar periodiek bij
Noordhoff, later tijdelijk voorzitter van het
de directeur langs en woonde zo nu en dan lessen
huidige domein Media, Creatie en Informatie
bij in de klas, maar je kon grotendeels je eigen
(DMCI). Noordhoff had de portefeuille sector
gang gaan.’
Gezondheidszorg.’
Ons Yvonne | 11
Tafelbergweg In 1992 krijgen het Hoger Laboratoriumonderwijs en de opleidingen Verpleegkunde, Fysiotherapie, Voeding en Diëtetiek, Ergotherapie en Informatica in de Gezondheidszorg een spiksplinternieuw gebouw aan de Tafelbergweg. Elk deel in het gebouw heeft kleurschakeringen in het blauw, in het zalmroze of in een andere kleur. De medewerkers mochten de kleuren uitkiezen. Het lab krijgt
FUSIE HVA-AHA
state of the art apparatuur zoals flowkasten waardoor zonder gevaar gewerkt kan worden met virussen, bacteriën en schimmels.
In 1993 fuseert de HvA met de AHA. De naam AHA verdwijnt, de naam HvA blijft. Bij deze tweede fusie gaat de HvA
MENSENDIECK, VOEDING EN DIËTETIEK
over van sectoren naar faculteiten. Het labonderwijs met chemische technologie van de voormalige AHA, vormt de nieuwe afdeling Laboratorium-, Milieu- en Procestechnologie (LMP). Iedere faculteit krijgt twee directeuren en iedere afdeling
In 1997 wordt Yvonne hoofd Opleidingen
gevoegd en gaat de opleiding Oefentherapie-
van Instituut van MVD dat bestaat uit de
Mensendieck naar Ergotherapie. Yvonne
opleidingen Oefentherapie-Mensendieck,
noemt deze periode niet de plezierigste in
Voeding en Diëtetiek (MVD) en
haar loopbaan.
Informatiekunde in de Gezondheidszorg. Als
In deze periode is ze naast hoofd Opleidingen
met het water. Het herkenbare HvA-
hoofd krijgt ze te maken met de afbouwfase
projectleider voor onder andere het
paars doet zijn intrede, ook in Yvonne’s
van Informatiekunde. In 1999 wordt besloten
hogeschoolbrede instrument STEM, het
garderobe. ‘Ik droeg bij belangrijke
het instituut te splitsen: in 2000 wordt de
jaarlijkse onderzoek onder alle studenten
praatjes en uitreikingen altijd zo veel
opleiding Voeding en Diëtetiek bij LMP
van de HvA.
een afdelingsmanager. Yvonne wordt afdelingsmanager van LMP. De HvA krijgt een nieuw logo: de brug
mogelijk paars, omdat ik het een mooie kleur vind en omdat het de kleur van de HvA is. Wat dat betreft ben ik altijd iemand geweest die probeerde de HvA echt uit te dragen.’
Ook vindt in 1993 de besturenfusie plaats tussen de UvA en de HvA. Yvonne heeft de samenwerking tussen de UvA en de HvA altijd als vanzelfsprekend ervaren, omdat zij in het labonderwijs al lang samenwerkten met docenten van de UvA en de VU. Waarom zou dat dan niet op bestuurlijk niveau kunnen? In 1996 wordt zoals afgesproken de faculteitenstructuur geëvalueerd. Na de evaluatie besluit de HvA de faculteiten de deur te wijzen en instituten in het leven te roepen. Opleidingen worden samengevoegd tot instituten en de tweelagenstructuur wordt geïntroduceerd: het CvB en de instituutsdirecteuren. Volgens Yvonne kon het CvB door deze wijziging van koers veel directer sturen op de 21 ontstane instituten.
12 | Ons Yvonne
hEdEn
2000
CrEAtiVitEit En KWALitEit
AMstErdAM
Van de biologische hoek vertrekt Yvonne
inmiddels telt Amsterdam 734.000
begin 2001 naar de creatieve hoek. Ze speelt
inwoners uit 173 verschillende landen.
een grote rol in de groei van de opleiding
37% van de bevolking behoort tot
Media, informatie en Communicatie en
een etnische minderheidsgroep.
is intensief betrokken bij de start van de
Afhankelijk van de economische
opleiding Communication and Multimedia
ontwikkeling wordt rekening gehouden
design. Later houdt ze zich vooral bezig met
met een bevolkingsgroei van 50.000
kwaliteit in het onderwijs en de accreditaties
tot 150.000 inwoners in de komende
van verschillende opleidingen.
dertig jaar.
doMEin MEdiA, CrEAtiE En inForMAtiE (dMCi)
dAAr GAAt ZE
in 2007 wordt de hvA in zeven domein opgedeeld.
30 oktober 2012: ons Yvonne neemt
Yvonne werkt voor dMCi dat staat voor een breed
afscheid en gaat met pensioen. de
spectrum aan opleidingen voor de creatieve industrie zoals
hvA gaat haar missen. Een stukje
AMFi-Amsterdam Fashion institute, Communication and
historie neemt ze mee en iets van dat
Multimedia design, informatica, Business it & Management,
stukje historie hebben we in deze
technische informatica, Communicatiemanagement en
uitgave neergezet. Yvonne, bedankt
Media, informatie en Communicatie.
dat je er was.
MeDIa eN Media en Communicatie CoMMuniCAtiE
nA JArEnLAnG GEWErKt tE hEBBEn in dE WErELdEn VAn dE BioLoGiE En dE
maar soms was het net iets te warm. daarna
GEZondhEidsZorG, MAAKt YVonnE dE oVErstAp nAAr dE CrEAtiEVE En
kwam ik dus in de mediawereld terecht en dat
WELBEsprAAKtE WErELd VAn dE MEdiA En CoMMuniCAtiE. in 2001 GAAt ZE WErKEn
voelde heel eigen. iedereen dacht natuurlijk dat
Voor hEt instituut Voor MEdiA En inForMAtiE MAnAGEMEnt (MiM). ZE pLuist in hEt
ik niets met bladen en boeken had. de mop
KAdEr VAn hEt proJECt huis op ordE ALLErLEi doCuMEntEn uit, LEGt proCEdurEs
was dat mijn moeder na 1960 een particuliere
VAst En KiJKt hoE BEpAALdE ZAKEn EFFiCiëntEr En BEtEr GEorGAnisEErd KunnEn
leesbibliotheek en papeterie als business had en
WordEn. MiM Zit in diE tiJd op dE nEGEndE EtAGE VAn dE LEEuWEnBurG En hEEFt dE
mijn vader op dezelfde locatie in de Gibraltarstraat
opLEidinG BoEKhAndEL En uitGEVEriJ (Bu) En dE opLEidinG inForMAtiEdiEnstVErLEninG
een postagentschap draaide. ik wist dat het ene
En MAnAGEMEnt (idM) ondEr hAAr pArApLu.
blad het andere niet was, had in de wens- en ansichtkaarten gezeten en legpuzzels, kinderspelen
‘het was voor mij best even een overgang
harde lieden zijn, maar in feite zijn ze vrij
en schrijfbenodigdheden (zoals dat werd genoemd)
over te stappen naar een mediaopleiding.
zachtmoedig en aardig. toen ik bij de
verkocht. het voelde voor mij een beetje als
ik kwam in feite uit de technische sfeer.
paramedische opleidingen kwam, voelde
thuiskomen. daarnaast vond ik de gebektheid van
Van techneuten denk je altijd dat het hele
dat in eerste instantie als een wollen deken,
medewerkers en studenten erg verfrissend.’
ons YVonnE | 13
Als manager Onderwijs helpt Yvonne vanaf 2002 mee aan de groei van het MIM. Ze legt de focus op het bij elkaar brengen en houden van de organisatie en de mensen. Uiteindelijk gaan de opleidingen van het MIM in 2005 verder onder één opleidingsnaam Media, Informatie en Communicatie (MIC) met een eigen CROHO-nummer. In 2007 verhuist de opleiding naar het Singelgrachtgebouw, het tegenwoordige Benno Premselahuis.
DOMEIN MEDIA, CREATIE EN INFORMATIE
De HvA wordt vanaf 2007 anders
sinds augustus 2012 is uitgebreid met de
De opleiding verschilt namelijk essentieel
georganiseerd. De 21 instituten uit 1997
opleiding Communicatiemanagement en de
van MIC.
verdwijnen en zeven domeinen doen hun
opleiding Business IT & Management.
AMFI kende ik nog uit de tijd van de
intrede bij de HvA. DMCI dan geleid door
Technische en Maritieme Faculteit (in 1993
Peter van Gorsel omvat de opleidingen
Yvonne is ook betrokken geweest bij de start
werden Koetsier en Montaigne samen een
Technische Commerciële Confectiekunde
van een nieuwe opleiding. ‘Ik heb aan de
afdeling binnen deze faculteit). Dan is het
(AMFI), Information Engineering in Almere
wieg gestaan van de opleiding Interactieve
best wel geestig dat je buren wordt als je
(IIE), Informatica en Technische Informatica
Media (IAM), het huidige Communication
in 1997 hiernaartoe verhuist.’ Zij speelde
(IvI) en de opleiding Media, Informatie
and Multimedia Design. Eerst zou IAM
daarnaast een rol bij de leerroute Game
en Communicatie (MIC). De opleiding
een zelfstandig instituut worden, daarna
Development van de opleiding Informatica
Information Engineering verlaat een paar
veranderde dat en zou het bij het MIM gaan
en bij de ontwikkelingen van twee nieuwe
jaar daarna de HvA om aan te sluiten bij
horen. Het is goed dat in 2002 besloten werd
afstudeerprofielen binnen MIC, te weten
Windesheim Flevoland. Vanaf juli 2011 is
IAM zelfstandig te houden en zodoende een
Reclame, Marketing en Communicatie en
Geleyn Meijer de voorzitter van DMCI, dat
eigen ontwikkeling kon doormaken.
Nieuws en Media.
14 | Ons Yvonne
GROEI EN KWALITEIT IN ONDERWIJS Als hogeschool kun je volgens Yvonne heel groot worden, mits je het organisatorisch op de juiste manier blijft doen. ‘Als ik zie wat het beroepsonderwijs nu is, realiseer ik mij dat er gigantisch veel tot stand is gebracht. De HvA heeft hierin een cruciale rol gespeeld en doet dit nog steeds. De HvA heeft een sterk profiel met al haar opleidingen in Amsterdam. We zijn de grootste hogeschool van Nederland. En toch als je in onze HvA-gebouwen kijkt, zie je in elk gebouw een soort eigenheid, een eigen cultuur, en die moet er ook zijn. Als je dat niet voor elkaar krijgt raken studenten en medewerkers ontheemd en neemt het studiesucces en werkplezier af. Zeker mensen die van buiten de stad komen, kunnen zonder ‘thuisbasis’ een beetje stuurloos raken. Wanneer je bijvoorbeeld bij een grote opleiding zoals MIC alles goed in teams blijft organiseren en met studenten veel in projectgroepen en klassen blijft werken, voelen mensen zich deel uitmaken van ‘hun’ groep.’
‘Als je doet wat je leuk vindt, hoef je nooit meer te werken’ Mahatma Ghandi (Marijke Groener)
Kwaliteit
LEIDINGGEVEN
De kwaliteit van het onderwijs is volgens Yvonne vooruitgegaan in de loop der jaren. ‘Wat ik
‘Ik vond het best leuk om wetenschap te bedrijven.
het meest veranderd vind in het hbo is de waarde die wordt gehecht aan een goede didactiek
Fundamenteel onderzoek is altijd nodig om een
van docenten. Docenten gaven vroeger niet slechter les, maar we wisten gewoon minder goed
stap verder te komen. Toch zou ik het niet kunnen
waarom we deden wat we deden. We bootsten meer na wat onze eigen docenten gedaan
opbrengen om tien jaar lang achter iets aan te
hadden. Het is natuurlijk goed een rolmodel gehad te hebben, maar je moet ook een eigen
jagen waarvan ik niet weet of het ooit toepasbaar
invulling eraan kunnen geven. Hoe bouw ik een curriculum? Hoe voorzie ik in uitdagende
zal zijn. In mijn latere carrière ben ik veel meer gaan
werkvormen? Hoe houd ik de aandacht vast? Hoe zorg ik ervoor dat ik goede feedback geef
kijken naar wat mensen drijft. De leukste periode
op het juiste moment? Er is zo veel positief veranderd in het hbo dat het soms lachwekkend is
uit mijn loopbaan vond ik die van het leidinggeven.
wanneer mensen roepen dat het hbo van slechte kwaliteit is. Natuurlijk kan het altijd beter en
Het stimuleren, meenemen, verbeteren en het
moeten we innovatief blijven.’
creëren van nieuwe dingen liggen mij goed.’
Kijk naar buiten Ons Yvonne gaat met pensioen. Als zich
ze al gestart. Een tripje naar Tunesië en een reis
ze na haar werkende periode bij de HvA met
leuke, interessante klussen aandienen, zal
naar Suriname staan geboekt en ze heeft nog
de blik naar buiten gericht, iets dat ze nog aan
ze die zeker in overweging nemen. Ze gaat
een aantal verre reizen op haar programma
alle HvA’ers mee zou willen geven:
niet stilzitten achter de spreekwoordelijke
zoals naar Paaseiland, Patagonië en Alaska.
‘Kijk naar buiten en blijf alert voor de
geraniums, want de eerste leergang in de
Bezoeken aan musea, de Stopera en het
ontwikkelingen om je heen en benut
kunstgeschiedenis en een cursus archeologie is
Concertgebouw zullen niet ontbreken. Zo blijft
de kansen.’
Ons Yvonne | 15
[email protected]
