OPDRACHTFORMULIER
Een zorgvrager helpen bij de mondverzorging Naam student:
Datum:
Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. 3 Beantwoord onderstaande vragen. a Waarom gebruik je niet-steriele handschoenen bij de mondverzorging van de zorgvrager? b Wat doe je als het tandvlees gaat bloeden? c Bij het inspecteren van de mondholte zijn er zwellingen te zien en open plekjes. Wat doe je dan?
Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen:
© Noordhoff Uitgevers bv
1
HANDELINGSFORMULIER
Een zorgvrager helpen bij de mondverzorging Naam student:
Naam observator:
Datum:
Beoordeling:
Voor alle handelingen geldt: • • • • •
Raadpleeg het dossier; Zorg voor voldoende privacy; Was je handen volgens de WIP-procedure; Pas de voorschriften toe; Observeer en controleer de zorgvrager.
De student:
Goed
Fout
1 Informeert: • Vertel de zorgvrager dat je hem komt helpen bij de gebitsverzorging en vraag of dat gelegen komt; • Leg de zorgvrager uit hoe je de gebitsverzorging wilt doen en vraag of jouw voorstel naar tevredenheid van de zorgvrager is. 2 Zet alle benodigdheden klaar binnen handbereik: • Een tandenborstel (bij voorkeur een electrische tandenborstel); • Tandpasta of tandpoeder; • Een handdoek; • Een bekken; • Een glas lauw of fris water; • Een fysiologische zoutoplossing (NaCl 0,9 %); • Chloorhexidine 0,12% spoelvloeistof; • Indien gewenst tandenstoker, tandzijde, vaseline, lippenpommade of mondwater; • Indien nodig een paar niet-steriele handschoenen. Als de zorgvrager een gebitsprothese draagt: • Een prothesebakje; • Ongeparfumeerde, vloeibare handzeep; 3 Helpt zorgvrager in de juiste houding: • Help de zorgvrager in zittende houding en breng hem in een zijligging als dit niet mogelijk is; • Leg een handdoek op de borst van de zorgvrager. 4 Voert handeling uit: De tanden van de zorgvrager poetsen: • Trek indien nodig de niet-steriele handschoenen aan; • Maak de tandenborstel nat en breng een passende hoeveelheid (± 0,5 cm) tandpasta of tandpoeder aan op de borstel; • Vraag de zorgvrager de mond te openen; • Inspecteer verhemelte, tong, wangen, mondbodem (wat onder de tong zit) op beschadiging van het mondslijmvlies;
© Noordhoff Uitgevers bv
3
• Poets het bovengebit: doe eerst de kauwvlakken en gebruik hierbij heen-en-weergaande bewegingen; • Plaats dan de borstel in een hoek van 45 graden tegen het tandvlees en borstel één kant op: van tandvlees naar tand; • Poets op dezelfde wijze de binnenkant; • Herhaal deze stappen voor het ondergebit, maar maak nu opwaartse bewegingen in plaats van neergaande; • Zet de tandenborstel weg met de borstel omhoog; • Geef de zorgvrager de mogelijkheid om de mond te spoelen; • Help indien nodig de zorgvrager om de mond te drogen; • Trek de handschoenen uit. Het gebit reinigen met tandzijde: • Neem een stukje tandzijde van ± 50 cm; • Wind beide uiteinden om wijs- en middelvinger en trek het geheel strak; • Vraag de zorgvrager de mond te openen; • Plaats de tandzijde telkens tussen tanden en beweeg de tandzijde voorzichtig heen en weer; • Reinig het gebit systematisch, zodat geen plaats wordt overgeslagen; • Neem regelmatig een nieuw stukje tandzijde; • Geef de zorgvrager de mogelijkheid om de mond te spoelen; • Laat de zorgvrager de mond drogen en bied hierbij indien nodig ondersteuning. De gebitsprothese van de zorgvrager en de mondholte verzorgen: • Trek niet-steriele handschoenen aan; • Pak met een gaasje het bovengebit vast, met je duim de voortanden en met je wijsvinger het gehemelte; • Verbreek het vacuüm tussen gebit en gehemelte, verwijder het bovengebit en leg het in het bekken; • Pak het ondergebit tussen wijsvinger en duim vast, verwijder het en leg het in het bekken; • Verwijder een plaatje door aan beide kanten gelijke druk uit te oefenen. Trek nooit aan haakjes of beugels; • Leg een doek of een laagje water in de wasbak om stukvallen van de prothese te voorkomen; • Poets het kunstgebit of plaatje met een tandenborstel met ongeparfumeerde, vloeibare zeep aan de wastafel (gebruik geen tandpasta, dat schuurt te veel); • Reinig ook de binnenkant van de gebitsprothese die op de slijmvliezen rust; • Spoel kunstgebit of plaatje af met lauw water en leg het in het prothesebakje; • Breng het kunstgebit of plaatje in het prothesebakje terug naar de zorgvrager; • Overleg met de zorgvrager of hij het kunstgebit of plaatje al dan niet teruggeplaatst wil hebben; • Vraag de zorgvrager de mond te openen en inspecteer de mondholte op kleur, zwellingen en open plekken; • Omwikkel een spatel met een gaasje en doop deze in fysiologisch zout; • Borstel kaakwallen en verhemelte met een zachte borstel zonder tandpasta; • Als de zorgvrager een gebitsprothese op implantaten heeft (drukknopen of een steg) reinig die dan met een zachte tandenborstel, ragers en tandpasta; • Laat de zorgvrager de mond spoelen.
4
© Noordhoff Uitgevers bv
• Als de zorgvrager niet zelf kan spoelen maak je de mond schoon met natte gaasjes, steeds van achter naar voor, voor ieder gedeelte een schoon nat gaasje. Leg gebruikte gaasjes in het lege bakje; Herhaal het vegen tot de hele mond schoon is; • Plaats het kunstgebit of plaatje terug, of leg het in een prothesebakje met lauw water en een bruistablet; • Berg het prothesebakje, eventueel voorzien van een naam, in overleg met de zorgvrager zorgvuldig op; • Vraag de zorgvrager of hij nog wensen heeft met betrekking tot de verzorging van zijn kunstgebit; • Breng indien nodig lippenpommade aan; • Trek de handschoenen uit. Goed
Fout
5 Past juiste nazorg toe: • Help de zorgvrager zo nodig weer in een comfortabele houding; • Vraag de zorgvrager of de mond- en gebitsverzorging naar wens verlopen is; • Ruim alles op en maak schoon. 6 Rapporteert de bevindingen: • Noteer eventuele bijzonderheden. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen:
© Noordhoff Uitgevers bv
5
TOETSFORMULIER
Een zorgvrager helpen bij de mondverzorging Naam student:
Naam beoordelaar:
Datum:
Beoordeling:
Kruis aan hoe de handelingen zijn uitgevoerd. Kies uit: V = Voldoende; O = Onvoldoende Kruis aan door wie de beoordeling is gedaan. Kies uit: B = BPV; S = School
Opdracht Je helpt een zorgvrager bij het verzorgen van: • het gebit; • de gebitsprothese; • de mondholte. Voorbereiding
V
O
B
S
V
O
B
S
V
O
B
S
1 Verzamelt de relevante gegevens, met name uit het zorgdossier. 2 Vertelt de zorgvrager wat ze komt doen. 3 Overlegt met de zorgvrager op welke wijze de handeling het beste kan worden uitgevoerd. 4 Zet alle benodigdheden klaar. 5 Wast de handen volgens de WIP-procedure. Uitvoering 6 Brengt de zorgvrager in een gemakkelijke houding. 7 Verzorgt de mond van de zorgvrager volgens protocol. 8 Laat de zorgvrager zoveel mogelijk zelf doen. 9 Let op de privacy van de zorgvrager. 10 Inspecteert de mond. 11 Werkt ergonomisch, hygiënisch, kostenbewust en efficiënt. 12 Helpt de zorgvrager in een comfortabele houding. Nazorg 13 Vraagt de zorgvrager of alles naar wens is. 14 Ruimt alles op de juiste plaats en wijze op. 15 Wast de handen volgens de WIP-procedure. 16 Rapporteert de relevante bijzonderheden in het zorgdossier.
© Noordhoff Uitgevers bv
7
Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen:
8
© Noordhoff Uitgevers bv