Wetenschap & een talent-volg-systeem... Sportcongres Zuid-Holland Nootdorp, 4 november 2009
Prediction function for identifying talent in 14- to 15-year-old female field hockey players
Een talent-volgsysteem? Deel 2: “In der Beschränkung zeigt sich der Meister”
Dr. Jacques H.A. van Rossum Bewegingswetenschappen, Vrije Universiteit, A’dam Stichting Human Quality & Performance, A’dam
Overzicht van de presentatie
High Ability Studies, 2002, 13 (1), 21-33
Discriminant analyse: Met 8 van de 42 gemeten variabelen kon met 90,5% zekerheid de groep van succesvolle en nietsuccesvolle hockeysters onderscheiden worden: 2 van de 17 kinanthropometrische variabelen: omvang bovenarm (‘humerus’) / dijbeen (‘femur’) 2 van de 7 inspanningsfysiologische tests: sprint over 40 m / lenigheid (‘sit and reach’) 2 van de 9 sport-specifieke technische vaardigheden slalom (‘agility’) / slaan rollende bal (nauwkeurigheid) 2 van de 9 sport-psychologische variabelen motivatie wedstrijd-succes (MSC) / succes-motivatie (MS)
Overzicht van de presentatie
Deel 1 Trainen & overtraining
Deel 1 Trainen & overtraining
Deel 2 Healthy Dancer Diary
Deel 2 Healthy Dancer Diary
Deel 3 POMS
Deel 3 POMS
Deel 4 Team Performance Exchange
Deel 4 Team Performance Exchange
Belangrijkste factor volgens longitudinaal onderzoek (JvR, 2005): trainen...
Het longitudinale onderzoek: atletiek versus volleybal
8 jaar (1996-2004) 1e meting (M-1): 178 talenten (22) 174 wedstrijdsporters (1)
(M-1) talenten trainen meer en vaker dan wedstrijdsporters (M-1) de later succesvolle talenten trainen meer en vaker dan de later niet-succesvolle talenten
Overzicht van de trainingsomvang per week voor de subgroep van toppers in de atletiek (n=6) en in het volleybal (n=8). Er zijn geen metingen gedaan in jaar 14 en 15 (atletiek) en jaar 10 en 11 (volleybal); de daar ingetekende gemiddelden zijn geëxtrapoleerd vanuit de metingen direct hieraan voorafgaand (meting 5) en er direct op volgend (meting 6).
1
K. Anders Ericsson: muziek: ‘solitary practice’ ‘Deliberate practice’ in de sport: niet alleen ‘solitary practice’
Starkes (2000): Belgische voetballers
“Van Tob naar Top: Plan op lange termijn dan heb je op korte termijn succes” Clinic NVVO
Overzicht van de presentatie
Deel 1 Trainen & overtraining Volleybal: Sliedrecht Sport (500 leden & gerenommeerde jeugdopleiding) Ad Slieker: coördinator jeugdopleiding dames
Een spelervolgsysteem Het spelervolgsysteem is ook een middel om overbelasting van talenten te voorkomen, zeker als ze in een groeispurt zitten. Elke maand worden de talenten gemeten. Als iemand meer dan 1 cm per maand groeit dan moet de belasting worden beperkt.
Deel 2 Healthy Dancer Diary Deel 3 POMS Deel 4 Team Performance Exchange
Volley Techno (maart 2007, p. 7)
2003 “Ontwikkeling van een instrument voor zelfsturing door dansers ten aanzien van de balans tussen belasting en belastbaarheid”
• RAAK-publiek-project • sept. 2007 - sept. 2009 • deelnemers: – Amsterdam, AHK, dans (penvoerder)
– – – – –
Arnhem, ArtEZ Rotterdam, Codarts Het Nationale Ballet Het Internationale Danstheater Henny Jurriëns Stichting
2008
2
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, De Theaterschool, Dans-opleidingen
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, De Theaterschool, Dans-opleidingen
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, De Theaterschool, Dans-opleidingen
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, De Theaterschool, Dans-opleidingen
HDD, pagina 2
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, De Theaterschool, Dans-opleidingen
Overzicht van de presentatie
Deel 1 Trainen & overtraining Deel 2 Healthy Dancer Diary HDD, pagina 3
Deel 3 POMS Deel 4 Team Performance Exchange
3
Pionier van de POMS: William Morgan (1985)
POMS
POMS: - ijsbergprofiel
Profile Of Mood States
POMS en prestatie
- ‘mental health’ model
POMS en overtraining
Ten = Tension (gespannen) Dep = Depression (down) Ang = Anger (boosheid)
De Nederlandse POMS: Verkorte POMS (Wald & Mellenbergh, 1990)
Vig = Vigour (kracht) Fat = Fatigue (moe) Con = Confusion (verward)
POMS in NL: vier groepen (n=327) • • • •
73 HBO-dans-studenten 129 sportieve Nederlanders 82 VU-FBW-studenten 43 hardlopers KNAU
5 clusters of POMSschalen: - spanning - depressie - boosheid - kracht - vermoeidheid
4
POMS
HDD: pagina 3 - POMS-feedback
• Succesvolle, ‘gezonde’ sporter: – Hoge score op ‘kracht’ – Lage score op negatieve stemmingen
• Niet succesvolle, overtrainde sporter: – Lagere score op ‘kracht’ – Hoge(re) score op (sommige) negatieve stemmingen ‘The single most consistently replicated finding in the overtraining and staleness literature is that increases in training load are associated with shifts toward negative mood states while reductions in training load are associated with improvements in mood.’ (O’Connor, 1997, p. 153)
casus 1 (man, Nationale Ballet)
casus 1: slide met toevoegingen
5
casus 2 (vrouw, free lance)
Overzicht van de presentatie
Dames-1 selectie Hockey Club Rotterdam
Deel 1 Trainen & overtraining Deel 2 Healthy Dancer Diary Deel 3 POMS Deel 4 Team Performance Exchange
• • • • •
Seizoen 2007-2008 pre-Olympisch seizoen veel trainen met internationale selecties overbelasting bij club? hoe ‘vinger aan de pols’? – Elke 7 dagen POMS – Elke 14 dagen de ‘Kuipers-lijst’ (checklist overtraining)
HCR 2007-2008
Team Performance Exchange
TeamPerformanceExchange.nl
Iets nieuws uitproberen… • Feit: speelsters zijn bekend met de server van de digitale video en vinden daar hun eigen fragmenten van trainingen en wedstrijden
• Vraag: zou de server ook gebruikt kunnen worden om ‘de vinger aan de pols te houden’, om inzicht te krijgen in hoe de speelsters in hun vel zitten?
Openingspagina Team Performance Exchange (TPE)
6
HCR 2007-2008 TeamPerformanceExchange.nl
Interpretatie van de individuele POMS door de trainer-coach • Profiel: verandering bleek moeilijk te zien • Getallen, met een ingekleurde achtergrond:
Openingspagina TPE POMS
– groen: OK – blauw: let op! – rood: ACTIE!
HCR 2007-2008 TeamPerformanceExchange.nl
Drie week-overzichten Een voorbeeld van een week-overzicht (week 43, zondag 21 t/m vrijdag 26 oktober 2007) van de POMS-cijfers van 12 individuele sporters
HCR 2007-2008 TeamPerformanceExchange.nl
Een voorbeeld van een weekoverzicht (week 45, zondag 4 en maandag 5 november 2007) van de POMScijfers van 11 individuele sporters
HCR 2007-2008 zondag 4 & maandag 5 november 2007
TeamPerformanceExchange.nl
eind van de competitie is in zicht…
Een voorbeeld van een weekoverzicht (week 17, zondag 20 tot en met woensdag 23 april 2008) van de POMScijfers van 10 individuele sporters
7
HCR - TeamPerformanceExchange.nl
Sporter 11
Overzicht van twee sporters 10 POMS’en van dezelfde sporter over de periode oktober 2007 tot en met april 2008
HCR - TeamPerformanceExchange.nl 13 POMS’en van dezelfde sporter over de periode oktober 2007 tot en met april 2008
Sporter 20
POMS-NL en de sport
Sportgericht, 2008, 62ste jaargang, nummer 5 (oktober) en nummer 6 (december)
POMS-NL & de sport
Vrouwenvoetbal: selectie EK 2009
• •
Wekelijks: POMS Dagelijks: Checklist Overtraining
8
POMS - enkele conclusies • Groen – blauw – rood : werkhypothese
Eredivisie vrouwenvoetbal
• Coach: werkhypothese checken - Vera Pauw, bondscoach
• POMS en checklist: - 7 BVO-teams:
AZ ADO Den Haag FC Twente FC Utrecht Roda JC SC Heerenveen Willem II plus HvA-talenten-team (Amsterdam)
• sporter voelt zich ‘safe’ • trainer-coach vindt beleving sporter relevant • kortom: leer- en prestatie-klimaat is doorslaggevend
• POMS is weergave van de ‘overall’-stand van zaken: • Sport • School/opleiding • Thuis/gezin/familie
- seizoen 2008-2009: voorbereiding EK 2009
• …
Een waarschuwend voorbeeld uit ‘ Blink ’ (Malcolm Gladwell, 2006) 1/2
“In der Beschränkung zeigt sich der Meister” A crisis in the ER So when it comes to chest pain, doctors gather as much information as they can, and then they make an estimate. The problem with that estimate, though, is that it isn’t very accurate.
• Kies voor relevante zaken • Sporters houden niet van bureaucratie
(…)
• Meet om iets te weten te komen
Reilly (as chairman of the hospital’s Department of Medicine) turned to the work of a cardiologist named Lee Goldman. Vervolg ==>>
Een waarschuwend voorbeeld uit ‘ Blink ’ (Malcolm Gladwell, 2006, pp. 125-134)
A crisis in the ER (2) In the 1970s, Goldman fed hundreds of cases into a computer, looking at what kinds of things actually predicted a heart attack, and came up with an algorithm -an equation- that he believed would take much of the guesswork out of treating chest pain. Doctors, he concluded, ought to combine the evidence of the ECG with three of what he called urgent risk factors.
(…) No one wanted to believe what he was saying, that an equation could perform better than a trained physician.
2/2
Conclusie Talent-ontwikkeling: kansen geven om tot bloei te komen = optimale begeleiding optimale begeleiding = leerklimaat waarin intrinsiek gemotiveerd gedrag onderhouden & beloond wordt Feedback over de effectiviteit van de (bonds-) activiteiten lijkt noodzakelijk om als trainercoach of als organisatie ‘wijzer’ te kunnen worden; dat zou met een talent-volgsysteem gewaarborgd kunnen zijn
9
Klassiek onderzoek bij 120 ‘geslaagden’ (1985): succesvol talent in wetenschap, kunst en sport
Talent is dus:
Talentontwikkeling: • • • •
vereist veel tijd en geld vraagt veel psychologische ‘kosten’ neemt jaren in beslag vraagt: – een speciale omgeving in fysisch en sociaal opzicht – speciale ervaringen – excellent onderwijs – geschikte motivationele steun
Geen gave (=genetisch sterk bepaald kenmerk, ‘gift’), maar een combinatie van vaardigheden (‘skills’) of kunde die de ruimte en de kans moet krijgen om tot ontwikkeling (‘wasdom’) te komen
10