Een begaanbare weg naar Inburgering

Europees Sociaal Fonds (ESF) Programma Equal

Een begaanbare weg naar Inburgering

Leerlijn voor het inburgeringsexamen, onderdeel Kennis van de Nederlandse Samenleving

Lesmap

Margriet ten Hove Yüksel Savasli Margeet ter Mors Conny van den Berg Mary van den Brandt

Dit product is mede totstand gekomen door financiering uit het Equal programma van het

Europees Sociaal Fonds

Dit product is mede totstand gekomen door financiering uit het Equal programma van het

Europees Sociaal Fonds

Een begaanbare weg naar Inburgering

Leerlijn voor het inburgeringsexamen, onderdeel Kennis van de Nederlandse Samenleving

Margriet ten Hove Yüksel Savasli Margeet ter Mors Conny van den Berg Mary van den Brandt

Materialen Lesmap Hanboek CD-rom Leerportfolio

Inhoudsopgave Europees Sociaal Fonds (ESF) Programma Equal ................. 1 Een begaanbare weg naar Inburgering.................................................. 1 Leerlijn voor het inburgeringsexamen, onderdeel Kennis van de Nederlandse Samenleving ..................................................................... 1 Lesmap .................................................................................................. 1 Een begaanbare weg naar Inburgering.................................................. 2 Leerlijn voor het inburgeringsexamen, onderdeel Kennis van de Nederlandse Samenleving ..................................................................... 2 Materialen ....................................................................................... 2 Inhoudsopgave....................................................................................... 3 Thema 1: Werk en Inkomen ................................................................. 43 Algemeen doel van thema 1: ............................................................... 43 Doelen algemene redzaamheid: ......................................................... 43 Cruciale Praktijksituatie: ...................................................................... 43 Les 1: werk zoeken .............................................................................. 44 Doelen: ....................................................................................................... 44 Voorbereiding van les 1 .............................................................................. 44 Opdracht 1: Wat kan ik? Waar ben ik goed in? .......................................... 45

Doel van de opdracht ................................................................... 45 Terugkoppeling ............................................................................. 45 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 45 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 45 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 46 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 46 Fase 5: vooruitkijken. ................................................................... 46 Opdracht 2: Wat wil ik? .............................................................................. 47

Doel van de opdracht .................................................................... 47 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 47 Terugkoppeling ............................................................................ 47 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 47 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 47 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 47 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 47 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 48 Opdracht 3: de Uitvoeringsinstantie WerkgeversVerzekeringen en het Centrum voor Werk en Inkomen ............................................................... 49

Doel van de opdracht .................................................................... 49 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 49 Terugkoppeling ............................................................................ 49 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 49 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 50 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 50 Fase 5: Vooruitkijken ................................................................... 50 Opdracht 4: Wat kan ik bereiken met mijn kennis en vaardigheden? ......... 51

Doel van de opdracht: ................................................................... 51

4

Terugkoppeling naar de vorige opdracht ...................................... 51 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 51 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 52 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 52 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 52 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 52 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 52 Tip ................................................................................................. 53 Opdracht 5: scholing en diploma's .............................................................. 54

Doel van de opdracht .................................................................... 54 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 54 Terugkoppeling ............................................................................. 54 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 54 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 54 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 55 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 55 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 55 Tip ................................................................................................. 55 Opdracht 6: werk vinden ............................................................................. 56

Doel van de opdracht .................................................................... 56 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 56 Terugkoppeling ............................................................................. 56 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 56 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 56 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 57 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 57 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 57 Les 2: actief deel uitmaken van een arbeidsorganisatie ...................... 58 Doelen: ....................................................................................................... 58 Voorbereiding van les 2 .............................................................................. 58 Opdracht 1: een feest organiseren.............................................................. 59

Doel van de opdracht ................................................................... 59 Terugkoppeling ............................................................................ 59 Fase 1: orienteren......................................................................... 59 Fase 2: voorbereiden .................................................................... 59 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 60 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 60 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 60 Opdracht 2: meedoen in de organisatie ...................................................... 61

Doel van de opdracht .................................................................... 61 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 61 Terugkoppeling ............................................................................. 61 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 61 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 61 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 61 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 62 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 62 Opdracht 3: vrijwilligerswerk ....................................................................... 63

Doel van de opdracht ................................................................... 63

5

Terugkoppeling ............................................................................. 63 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 63 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 63 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 64 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 64 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 64 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 64 ................................................................................................................... 64 Opdracht 4: premies en belastingen ........................................................... 65

Doel van de opdracht .................................................................... 65 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 65 Terugkoppeling ............................................................................. 65 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 65 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 66 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 66 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 66 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 66 Opdracht 5: arbeidsovereenkomst, collectieve arbeidsovereenkomst en vakbond....................................................................................................... 67

Doel van de opdracht ................................................................... 67 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 67 Terugkoppeling ............................................................................ 67 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 67 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 68 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 68 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 68 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 68 Les 3: discriminatie op de arbeidsmarkt............................................... 69 Doelen: ....................................................................................................... 69 Voorbereiding van les 3 .............................................................................. 69 Opdracht 1: discriminatie op de werkvloer .................................................. 70

Doel van de opdracht .................................................................... 70 Terugkoppeling ............................................................................. 70 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 70 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 70 Fase 3: uitvoeren .......................................................................... 71 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 71 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 71 Opdracht 2: discriminatie: wat kun je er zelf tegen doen? ......................... 72

Doel van de opdracht: .................................................................. 72 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 72 Terugkoppeling ............................................................................. 72 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 72 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 72 Fase 3: Uivoeren........................................................................... 72 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 73 Fase 4: vooruitkijken ..................................................................... 73 Les 4: een eigen bedrijf........................................................................ 74 Doelen: ....................................................................................................... 74

6

Voorbereiding van les 4 .............................................................................. 74 Opdracht 1: een eigen atelier...................................................................... 75

Doel van de opdracht .................................................................... 75 Terugkoppeling ............................................................................. 75 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 75 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 75 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 76 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 76 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 76 Thema 2: omgangsvormen, waarden en normen................................. 77 Algemeen doel van thema 2: ............................................................... 77 Doelen algemene redzaamheid: ......................................................... 77 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................... 77 Les 1: inleiding bij thema 2.......................................................................... 78

Les 2: omgangsvormen........................................................................ 80 Doelen: ....................................................................................................... 80 Voorbereiding van les 2 .............................................................................. 80 Opdracht 1: verschillen binnen Nederland .................................................. 81

Doel van de opdracht: ................................................................... 81 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 81 Terugkoppeling en Fase 1: Oriënteren ......................................... 81 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 81 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 81 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 81 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 81 Tip ................................................................................................. 82 Opdracht 2: sociale contacten..................................................................... 83

Doel van de opdracht .................................................................... 83 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 83 Terugkoppeling ............................................................................. 83 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 83 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 84 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 84 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 84 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 84 Les 3: botsende gewoonten ................................................................. 85 Doelen: ....................................................................................................... 85 Voorbereiding van les 3 .............................................................................. 85 Opdracht 1: gelijke behandeling.................................................................. 86

Doel van de opdracht .................................................................... 86 Invulling van de opdracht: ............................................................ 86 Tips ............................................................................................... 86 Opdracht 2: feest!........................................................................................ 87

Doel van de opdracht .................................................................... 87 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 87 Terugkoppeling ............................................................................. 87 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 87 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 87 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 88

7

Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 88 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 88 Les 4: sociale netwerken en verenigingen ........................................... 89 Doelen: ....................................................................................................... 89 Voorbereiding van les 4 .............................................................................. 89 Opdracht 1: verenigingen............................................................................ 90

Doel van de opdracht .................................................................... 90 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 90 Terugkoppeling ............................................................................. 90 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 90 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 90 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 91 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 91 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 91 Les 5: vrienden en buren ..................................................................... 92 Les 5: vrienden en buren ..................................................................... 92 Les 5: vrienden en buren ..................................................................... 92 Doelen: ....................................................................................................... 92 Voorbereiding van les 5 ............................................................................. 92 Opdracht 1: medeleven............................................................................... 93

Doel van de opdracht .................................................................... 93 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 93 Terugkoppeling ............................................................................. 93 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 93 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 93 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 93 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 94 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 94 Opdracht 2: overlast.................................................................................... 95

Doel van opdracht: ....................................................................... 95 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 95 Terugkoppeling ............................................................................. 95 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 95 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 95 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 96 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 96 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 96 Thema 3: wonen .................................................................................. 97 Algemeen doel van thema 1: ............................................................... 97 Doelen algemene redzaamheid: ......................................................... 97 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................... 97 Les 1: huisvesting regelen ................................................................... 98 Doelen:........................................................................................................ 98 Voorbereiding van les 1 .............................................................................. 98 Opdracht 1: Hoe woon ik zelf? ................................................................... 99

Doel van de opdracht ................................................................... 99 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 99 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 99 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 99

8

Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 99 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 100 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 100 Opdracht 2: informatie verzamelen ........................................................... 101

Doel van de opdracht ................................................................. 101 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 101 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 101 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 101 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 101 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 102 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 102 Opdracht 3: een huis kiezen ..................................................................... 103

Doel van de opdracht ................................................................. 103 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 103 Terugkoppeling ........................................................................... 103 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 103 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 103 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 103 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 103 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 104 Opdracht 4: een huis huren ...................................................................... 105

Doel van de opdracht .................................................................. 105 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 105 Terugkoppeling. ......................................................................... 105 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 105 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 105 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 105 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 105 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 106 Opdracht 5: een huis kopen ...................................................................... 107

Doel van de opdracht .................................................................. 107 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 107 Terugkoppeling ........................................................................... 107 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 107 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 107 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 108 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 108 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 108 Tip ............................................................................................... 108 Les 2: voorzieningen in de woning ..................................................... 109 Doelen: ..................................................................................................... 109 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 109 Opdracht 1: een aanvraag regelen ........................................................... 110

Doel van de opdracht ................................................................. 110 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 110 Terugkoppeling. .......................................................................... 110 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 110 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 110 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 110

9

Fase 4: Terugkijken .................................................................... 110 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 110 Opdracht 2: energiejaarrekening en energiebesparing............................. 112

Doel van de opdracht: ................................................................ 112 Terugkoppeling ........................................................................... 112 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 112 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 112 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 112 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 113 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 113 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 113 Opdracht 3: veilig omgaan met apparaten ............................................... 114

Doel van de opdracht ................................................................. 114 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 114 Terugkoppeling ........................................................................... 114 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 114 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 114 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 114 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 114 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 115 Opdracht 4: storing.................................................................................... 116

Doelen van de opdracht .............................................................. 116 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 116 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 116 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 116 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 116 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 116 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 117 Les 3: verzekeringen.......................................................................... 118 Doelen: ..................................................................................................... 118 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 118 Opdracht 1: een verzekering afsluiten ...................................................... 119

Doel van de opdracht ................................................................. 119 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 119 Terugkoppeling ........................................................................... 119 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 119 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 119 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 120 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 120 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 120 Alternatief voor opdracht 1 .......................................................... 121 Opdracht 2: schade melden ...................................................................... 121

Doel van de opdracht .................................................................. 121 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 122 Terugkoppeling ........................................................................... 122 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 122 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 122 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 122 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 122

1

Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 122 Les 4: de woonomgeving ................................................................... 124 Doelen: ..................................................................................................... 124 Voorbereiding van les 4 ........................................................................... 124 Opdracht 1: afvalinzameling en afvalscheiding......................................... 125

Doel van de opdracht ................................................................. 125 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 125 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 125 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 125 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 125 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 125 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 126 Opdracht 2: milieu, huis en tuin................................................................. 127

Doel van de opdracht ................................................................. 127 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 127 Terugkoppeling ........................................................................... 127 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 127 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 127 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 127 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 128 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 128 Thema 4: gezondheid en gezondheidszorg ....................................... 129 Algemeen doel van thema 4: ............................................................. 129 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 129 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................. 129 Les 1: voeding en beweging .............................................................. 130 Doelen: ..................................................................................................... 130 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 130 Opdracht 1: voeding en beweging ............................................................ 131

Doel van de opdracht ................................................................. 131 Terugkoppeling ........................................................................... 131 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 131 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 131 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 131 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 131 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 132 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 132 Tips ............................................................................................. 132 Les 2: de huisarts............................................................................... 133 Doelen: ..................................................................................................... 133 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 133 Opdracht 1: een huisarts vinden en bezoeken.......................................... 134

Doel van de opdracht ................................................................. 134 Terugkoppeling ........................................................................... 134 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 134 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 134 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 134 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 135 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 135

1

Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 135 Tip ............................................................................................... 135 Opdracht 2: de werkwijze van de huisarts ............................................... 136

Doel van de opdracht ................................................................. 136 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 136 Terugkoppeling ........................................................................... 136 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 136 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 136 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 136 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 137 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 137 Les 3: tweedelijnszorg........................................................................ 138 Doelen:...................................................................................................... 138 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 138 Opdracht 1: naar het ziekenhuis .............................................................. 139

Doel van de opdracht ................................................................. 139 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 139 Terugkoppeling ........................................................................... 139 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 139 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 139 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 140 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 140 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 140 Opdracht 2: de thuiszorg........................................................................... 141

Doel van de opdracht ................................................................. 141 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 141 Terugkoppeling ........................................................................... 141 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 141 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 141 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 142 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 142 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 142 Les 4: de apotheek............................................................................. 143 Doelen: ..................................................................................................... 143 Voorbereiding van les 4 ............................................................................ 143 Opdracht 1: medicijnen en vergoedingen ................................................. 144

Doel van de opdracht ................................................................. 144 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 144 Terugkoppeling ........................................................................... 144 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 144 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 144 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 145 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 145 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 145 Les 5: de tandarts .............................................................................. 146 Doelen:...................................................................................................... 146 Voorbereiding van les 5 ............................................................................ 146 Opdracht 1: een tandarts kiezen en bezoeken ......................................... 147

Doel van de opdracht ................................................................. 147

1

Voorbereiding van de opdracht ................................................... 147 Terugkoppeling ........................................................................... 147 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 147 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 147 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 147 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 148 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 148 Les 6: Spoed! ..................................................................................... 149 Doelen: ..................................................................................................... 149 Voorbereiding van les 6 ............................................................................ 149 Opdracht 1: 112 ........................................................................................ 150

Doel van de opdracht ................................................................. 150 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 150 Terugkoppeling ........................................................................... 150 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 150 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 150 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 150 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 150 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 151 Opdracht 2: De huisarts ’s avonds en in het weekend.............................. 152

Doel van de opdracht ................................................................. 152 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 152 Terugkoppeling ........................................................................... 152 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 152 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 152 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 152 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 152 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 153 Tip ............................................................................................... 153 Les 7: een baby!................................................................................. 154 Doelen:...................................................................................................... 154 Voorbereiding van les 7 ............................................................................ 154 Opdracht 1: zwangerschap en kraamtijd................................................... 155

Doel van de opdracht: ................................................................. 155 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 155 Terugkoppeling ........................................................................... 155 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 155 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 155 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 155 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 155 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 156 Tip ............................................................................................... 156 Opdracht 2: het consultatiebureau ............................................................ 157

Doel van de opdracht .................................................................. 157 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 157 Terugkoppeling ........................................................................... 157 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 157 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 157 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 158

1

Fase 4: Terugkijken .................................................................... 158 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 158 Tip ............................................................................................... 158 Les 8: de zorgverzekering .................................................................. 159 Doelen: ..................................................................................................... 159 Voorbereiding van les 8 ............................................................................ 159 Opdracht 1: de zorgverzekering ............................................................... 160

Doel van de opdracht .................................................................. 160 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 160 Terugkoppeling ........................................................................... 160 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 160 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 160 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 160 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 161 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 161 Tip ............................................................................................... 161 Les 9: zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten ......... 162 Doelen:...................................................................................................... 162 Voorbereiding van les 9 ............................................................................ 162 Opdracht 1: Hoe krijg ik hulp? ................................................................. 163

Doel van opdracht 1.................................................................... 163 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 163 Terugkoppeling ........................................................................... 163 Fase 1: oriënteren....................................................................... 163 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 164 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 164 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 164 Fase 5: vooruitkijken ................................................................... 164 Thema 5: geschiedenis en geografie ................................................. 165 Algemeen doel van thema 5: ............................................................. 165 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 165 Cruciale Praktijksituatie: .................................................................... 165 Voorbereiding van thema 5 ................................................................ 166 De geschiedenis in de omgeving van de deelnemer................... 166 Internationale betrekkingen......................................................... 166 De DVD Naar Nederland............................................................. 166 Les 1: de geschiedenis van Nederland .............................................. 167 Doelen: ..................................................................................................... 167 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 167 Opdracht 1: de geschiedenis: een overzicht ............................................. 168

Doel van de opdracht .................................................................. 168 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 168 Terugkoppeling ........................................................................... 168 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 168 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 168 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 169 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 169 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 169 Opdracht 2: de geschiedenis en het Nederland van nu ............................ 170

1

Doel van de opdracht .................................................................. 170 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 170 Terugkoppeling ........................................................................... 170 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 170 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 170 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 170 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 170 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 171 Tip ............................................................................................... 171 Opdracht 3: de geschiedenis en de eigen woonplaats ............................. 172

Doel van de opdracht .................................................................. 172 Terugkoppeling ........................................................................... 172 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 172 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 172 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 172 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 172 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 172 Opdracht 4: de Gouden Eeuw in de eigen woonplaats............................. 174

Doel van de opdracht .................................................................. 174 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 174 Terugkoppeling ........................................................................... 174 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 174 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 174 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 174 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 174 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 175 Les 2: Moeilijke tijden......................................................................... 176 Doelen: ..................................................................................................... 176 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 176 Opdracht 1: de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding............................ 177

Doel van de opdracht ................................................................. 177 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 177 Terugkoppeling ........................................................................... 177 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 177 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 178 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 178 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 178 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 178 Opdracht 2: Anne Frank............................................................................ 179

Doel van de opdracht: ................................................................ 179 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 179 Terugkoppeling ........................................................................... 179 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 179 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 179 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 179 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 179 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 179 Tip ............................................................................................... 180

1

Tekst 12 in het boek Verder Lezen gaat over Anne Frank. Zie het handboek voor bestelinformatie. ............................................................................... 180 Opdracht 3: dodenherdenking en bevrijdingsdag ..................................... 181

Doel van de opdracht .................................................................. 181 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 181 Terugkoppeling ........................................................................... 181 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 181 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 181 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 181 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 182 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 182 ................................................................................................................. 182 Opdracht 4: vragen over de Tweede Wereldoorlog .................................. 183

Doel van de opdracht .................................................................. 183 Terugkoppelingen en fase 1: Oriënteren..................................... 183 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 183 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 183 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 183 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 183 Les 3: Nederland internationaal ......................................................... 184 Opdracht 1: de Tachtigjarige Oorlog ......................................................... 185

Doel van de opdracht .................................................................. 185 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 185 Tergukoppeling ........................................................................... 185 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 185 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 185 Fase 3: Uitvoeren:....................................................................... 186 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 186 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 186 Opdracht 2: kolonisatie, de Verenigde Oosindische Compagnie en de WestIndische Compagnie ................................................................................. 187

Voorbereiding van de opdracht ................................................... 187 Terugkoppeling ........................................................................... 187 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 187 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 187 Fase 3 : Uitvoeren...................................................................... 188 Fase 5: Terugkijken .................................................................... 188 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 188 Opdracht 3: contacten met het geboorteland van de deelnemer .............. 189

Doel van de opdracht .................................................................. 189 Terugkoppeling ........................................................................... 189 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 189 Fase 2: voorbereiden .................................................................. 189 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 189 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 189 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 190 Opdracht 4: de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) en de Europese Unie .......................................................................................... 191

Doel van de opdracht .................................................................. 191

1

Voorbereiding van de opdracht ................................................... 191 Terugkoppeling ........................................................................... 191 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 191 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 191 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 192 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 192 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 192 Les 4: geografie ................................................................................. 193 Doelen: ..................................................................................................... 193 Voorbereiding van les 4 ............................................................................ 193 Tip ............................................................................................................. 193 Opdracht 1: provincies en plaatsen........................................................... 194

Doel van de opdracht .................................................................. 194 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 194 Terugkoppeling ........................................................................... 194 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 194 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 194 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 194 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 194 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 195 Opdracht 2: afstanden en reistijden .......................................................... 196

Doel van de opdracht .................................................................. 196 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 196 Terugkoppeling ........................................................................... 196 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 196 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 196 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 196 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 196 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 197 Opdracht 3: Welke banen zijn er in Nederland? ...................................... 198

Doel van de opdracht .................................................................. 198 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 198 Terugkoppeling ........................................................................... 198 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 198 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 198 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 198 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 199 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 199 Les 5: Nederland sinds de jaren ’70................................................... 200 Doelen: ..................................................................................................... 200 Voorbereiding van les 5 ............................................................................ 200 Opdracht 1: emancipatie ........................................................................... 201

Doel van de opdracht .................................................................. 201 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 201 Terugkoppeling ........................................................................... 201 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 201 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 201 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 202 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 202

1

Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 202 Opdracht 2: oude patronen doorbroken .................................................... 203

Doelen......................................................................................... 203 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 203 Terugkoppelen ............................................................................ 203 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 203 Fase 2: Voorbereiden. ............................................................... 204 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 204 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 204 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 204 Thema 6: instanties............................................................................ 205 Algemeen doel van thema 6: ............................................................. 205 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 205 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................. 205 Oriëntatieopdracht voor het thema 'instanties' .......................................... 206

Voorbereiding van de opdracht ................................................... 206 Uitvoering.................................................................................... 206 Les 1: de gemeente ........................................................................... 207 Doelen:...................................................................................................... 207 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 207 Opdracht 1: wijzigingen bij de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) .. 208

Doel van de opdracht ................................................................. 208 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 208 Terugkoppeling ........................................................................... 208 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 208 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 208 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 208 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 208 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 209 Opdracht 2: een rijbewijs op paspoort aanvragen..................................... 210

Doel van de opdracht : ................................................................ 210 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 210 Terugkoppeling ........................................................................... 210 Fase 1: Oriënteren en ................................................................ 210 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 210 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 210 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 210 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 210 Opdracht 3: verblijfsvergunning en naturalisatie ....................................... 211

Doel van de opdracht: ................................................................ 211 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 211 Terugkoppeling ........................................................................... 211 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 211 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 211 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 211 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 212 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 212 Alternatief voor opdracht 3 .......................................................... 212 Opdracht 4: gemeentelijke belastingen..................................................... 213

1

Doel van de opdracht .................................................................. 213 Terugkoppeling ........................................................................... 213 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 213 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 213 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 213 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 213 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 214 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 214 Opdracht 5: vergunningen......................................................................... 215

Doel van de opdracht .................................................................. 215 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 215 Terugkoppeling ........................................................................... 215 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 215 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 215 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 215 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 216 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 216 Alternatief voor opdracht 5 .......................................................... 216 Les 2: de belasting ............................................................................. 217 Doelen:...................................................................................................... 217 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 217 Opdracht 1: het burgerservicenummer en de loonstrook.......................... 218

Doel van de opdracht .................................................................. 218 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 218 Terugkoppeling ........................................................................... 218 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 218 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 218 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 219 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 219 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 219 Opdracht 2: geld betalen en geld krijgen ................................................. 220

Doel van de opdracht: ................................................................. 220 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 220 Terugkoppeling ........................................................................... 220 Fase 1: Orienteren ...................................................................... 220 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 221 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 221 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 221 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 221 Tip ............................................................................................... 221 Les 3: de politie .................................................................................. 222 Doelen: ..................................................................................................... 222 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 222 Opdracht 1: Wat doet de politie? .............................................................. 223

Doel van de opdracht .................................................................. 223 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 223 Terugkoppeling ........................................................................... 223 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 223 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 223

1

Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 223 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 224 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 224 Tip ............................................................................................... 224 Les 4: je recht halen........................................................................... 225 Doelen:...................................................................................................... 225 Voorbereiding van les 4 ............................................................................ 225 Opdracht 1: juridische hulp ....................................................................... 226

Doel van de opdracht: ................................................................ 226 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 226 Terugkoppeling ........................................................................... 226 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 226 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 226 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 227 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 227 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 227 Opdracht 2: discriminatie door instanties .................................................. 228

Doel van de opdracht .................................................................. 228 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 228 Terugkoppeling ........................................................................... 228 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 228 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 228 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 228 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 229 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 229 Opdracht 3: maatschappelijk werk en Jeugdzorg ..................................... 230

Doel van de opdracht .................................................................. 230 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 230 Terugkoppeling ........................................................................... 230 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 230 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 230 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 230 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 231 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 231 Tip ............................................................................................... 231 Thema 7: Staatsinrichting en rechtsstaat ........................................... 232 Algemeen doel van thema 7:.............................................................. 232 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 232 Cruciale Praktijksituatie(s): ................................................................ 232 Over thema 7 ..................................................................................... 232 Les 1: de grondwet............................................................................. 233 Doelen: ..................................................................................................... 233 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 233 Opdracht 1: onze grondwet en die van andere landen ............................. 234

Doel van de opdracht .................................................................. 234 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 234 Terugkoppeling ........................................................................... 234 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 234 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 234

2

Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 234 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 235 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 235 Opdracht 2: vrijheid en gelijkheid .............................................................. 236

Doel van de opdracht .................................................................. 236 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 236 Terugkoppeling ........................................................................... 236 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 236 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 237 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 237 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 237 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 237 Opdracht 3: kiesrecht ............................................................................... 238

Doel van de opdracht .................................................................. 238 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 238 Terugkoppeling ........................................................................... 238 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 238 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 238 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 239 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 239 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 239 Opdracht 4: Veel partijen, veel visies........................................................ 240

Doel van de opdracht .................................................................. 240 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 240 Terugkoppeling ........................................................................... 240 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 240 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 240 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 240 Fase 4: Terugkijken en Fase 5:Vooruitkijken .............................. 241 Tip ............................................................................................... 241 Opdracht 5: het koningshuis ..................................................................... 242

Doel van de opdracht .................................................................. 242 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 242 Terugkoppeling ........................................................................... 242 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 242 Fase 2: Voorbereiden ................................................................ 242 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 242 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 243 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 243 Les 2: bestuurslagen.......................................................................... 244 Doel van de les: ................................................................................. 244 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 244 Opdracht 1: oriëntatie op les 2 .................................................................. 245 Opdracht 2: het rijk.................................................................................... 246

Doel van de opdracht: ................................................................. 246 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 246 Terugkoppeling ........................................................................... 246 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 246 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 246

2

Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 246 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 247 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 247 Opdracht 3: de provincie ........................................................................... 248

Doel van de opdracht .................................................................. 248 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 248 Terugkoppeling ........................................................................... 248 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 248 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 248 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 248 Fase 4: Terugkijken. ................................................................... 248 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 249 Opdracht 4: Europa................................................................................... 250

Doel van de opdracht .................................................................. 250 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 250 Terugkoppeling ........................................................................... 250 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 250 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 250 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 250 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 251 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 251 Opdracht 5: de derde dinsdag van september.......................................... 252

Doel van de opdracht .................................................................. 252 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 252 Terugkoppeling ........................................................................... 252 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 252 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 252 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 252 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 253 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 253 Les 3: scheiding van kerk en staat .................................................... 254 Doel van les 3: ......................................................................................... 254 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 254 Opdracht 1: onafhankelijkheid van de rechtspraak ................................... 255

Doel van de opdracht .................................................................. 255 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 255 Terugkoppeling ........................................................................... 255 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 255 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 255 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 255 Fase 4: Terugkijken. ................................................................... 256 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 256 Tip ............................................................................................... 256 Les 4: wetten en regels ...................................................................... 257 Doelen: ..................................................................................................... 257 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 257 Opdracht 1: moderne wetgeving ............................................................... 258

Doel van de opdracht .................................................................. 258 Terugkoppeling ........................................................................... 258

2

Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 258 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 258 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 258 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 258 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 259 Opdracht 2: lichamelijke integriteit ............................................................ 260

Doel van de opdracht .................................................................. 260 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 260 Terugkoppeling ........................................................................... 260 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 260 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 260 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 260 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 260 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 261 Thema 8: onderwijs en opvoeding ..................................................... 262 Algemeen doel van thema 8: ............................................................. 262 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 262 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................. 262 Les 1: het onderwijssysteem .............................................................. 263 Doelen: ..................................................................................................... 263 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 263 Opdracht 1: de opbouw van het onderwijs................................................ 264

Doel van de opdracht .................................................................. 264 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 264 Terugkoppeling ........................................................................... 264 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 264 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 264 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 264 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 265 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 265 Opdracht 2: de vrijheid van onderwijs ....................................................... 266

Doel van de opdracht .................................................................. 266 Terugkoppeling ........................................................................... 266 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 266 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 266 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 266 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 266 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 266 Opdracht 3: de leerplicht ........................................................................... 267

Doel van de opdracht .................................................................. 267 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 267 Terugkoppeling ........................................................................... 267 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 267 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 267 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 267 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 267 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 268 Opdracht 4: het speciaal onderwijs ........................................................... 269

Doel van de opdracht .................................................................. 269

2

Voorbereiding van de opdracht ................................................... 269 Terugkoppeling ........................................................................... 269 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 269 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 269 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 269 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 270 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 270 Les 2: opvoeden in Nederland .......................................................... 271 Doelen: ..................................................................................................... 271 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 271 Opdracht 1: juridische aansprakelijkheid .................................................. 272

Doel van de opdracht .................................................................. 272 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 272 Terugkoppeling .......................................................................... 272 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 272 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 273 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 273 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 273 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 273 Opdracht 2: de rol van de ouders binnen het onderwijs............................ 274

Doel van de opdracht .................................................................. 274 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 274 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 274 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 274 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 274 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 275 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 275 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 275 Opdracht 3: contact met school ................................................................ 276

Doel van de opdracht .................................................................. 276 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 276 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 276 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 276 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 276 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 277 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 277 Opdracht 4: hulp bij de opvoeding ............................................................ 278

Doel van de opdracht .................................................................. 278 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 278 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 278 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 278 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 278 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 278 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 278 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 279 Les 3: de kinderopvang en de peuterspeelzaal.................................. 280 Doelen: ..................................................................................................... 280 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 280 Opdracht 1: Wie vangt mijn kind op? ........................................................ 281

2

Doel van de opdracht .................................................................. 281 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 281 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 281 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 281 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 281 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 282 Fase 4: terugkijken...................................................................... 282 Fase 5: vooruitkijken ................................................................... 282 Opdracht 2: vergoeding van de kinderopvang .......................................... 283

Doel van de opdracht .................................................................. 283 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 283 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 283 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 283 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 283 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 283 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 283 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 284 Les 4: schoolkosten en studiekosten ................................................. 285 Doelen: ..................................................................................................... 285 Voorbereiding van les 4 ............................................................................ 285 Opdracht 1: Welke schoolkosten zijn er? ................................................. 286

Doel van de opdracht: ................................................................. 286 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 286 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 286 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 286 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 286 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 286 Fase 4: terugkijken...................................................................... 287 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 287 Europees Sociaal Fonds (ESF) Programma Equal ................. 1 Een begaanbare weg naar Inburgering.................................................. 1 Leerlijn voor het inburgeringsexamen, onderdeel Kennis van de Nederlandse Samenleving ..................................................................... 1 Lesmap .................................................................................................. 1 Een begaanbare weg naar Inburgering.................................................. 2 Leerlijn voor het inburgeringsexamen, onderdeel Kennis van de Nederlandse Samenleving ..................................................................... 2 Materialen ....................................................................................... 2 Inhoudsopgave....................................................................................... 3 Thema 1: Werk en Inkomen ................................................................. 43 Algemeen doel van thema 1: ............................................................... 43 Doelen algemene redzaamheid: ......................................................... 43 Cruciale Praktijksituatie: ...................................................................... 43 Les 1: werk zoeken .............................................................................. 44 Doelen: ....................................................................................................... 44 Voorbereiding van les 1 .............................................................................. 44 Opdracht 1: Wat kan ik? Waar ben ik goed in? .......................................... 45

Doel van de opdracht ................................................................... 45

2

Terugkoppeling ............................................................................. 45 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 45 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 45 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 46 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 46 Fase 5: vooruitkijken. ................................................................... 46 Opdracht 2: Wat wil ik? .............................................................................. 47

Doel van de opdracht .................................................................... 47 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 47 Terugkoppeling ............................................................................ 47 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 47 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 47 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 47 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 47 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 48 Opdracht 3: de Uitvoeringsinstantie WerkgeversVerzekeringen en het Centrum voor Werk en Inkomen ............................................................... 49

Doel van de opdracht .................................................................... 49 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 49 Terugkoppeling ............................................................................ 49 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 49 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 50 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 50 Fase 5: Vooruitkijken ................................................................... 50 Opdracht 4: Wat kan ik bereiken met mijn kennis en vaardigheden? ......... 51

Doel van de opdracht: ................................................................... 51 Terugkoppeling naar de vorige opdracht ...................................... 51 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 51 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 52 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 52 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 52 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 52 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 52 Tip ................................................................................................. 53 Opdracht 5: scholing en diploma's .............................................................. 54

Doel van de opdracht .................................................................... 54 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 54 Terugkoppeling ............................................................................. 54 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 54 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 54 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 55 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 55 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 55 Tip ................................................................................................. 55 Opdracht 6: werk vinden ............................................................................. 56

Doel van de opdracht .................................................................... 56 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 56 Terugkoppeling ............................................................................. 56 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 56

2

Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 56 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 57 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 57 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 57 Les 2: actief deel uitmaken van een arbeidsorganisatie ...................... 58 Doelen: ....................................................................................................... 58 Voorbereiding van les 2 .............................................................................. 58 Opdracht 1: een feest organiseren.............................................................. 59

Doel van de opdracht ................................................................... 59 Terugkoppeling ............................................................................ 59 Fase 1: orienteren......................................................................... 59 Fase 2: voorbereiden .................................................................... 59 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 60 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 60 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 60 Opdracht 2: meedoen in de organisatie ...................................................... 61

Doel van de opdracht .................................................................... 61 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 61 Terugkoppeling ............................................................................. 61 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 61 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 61 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 61 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 62 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 62 Opdracht 3: vrijwilligerswerk ....................................................................... 63

Doel van de opdracht ................................................................... 63 Terugkoppeling ............................................................................. 63 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 63 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 63 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 64 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 64 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 64 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 64 ................................................................................................................... 64 Opdracht 4: premies en belastingen ........................................................... 65

Doel van de opdracht .................................................................... 65 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 65 Terugkoppeling ............................................................................. 65 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 65 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 66 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 66 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 66 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 66 Opdracht 5: arbeidsovereenkomst, collectieve arbeidsovereenkomst en vakbond....................................................................................................... 67

Doel van de opdracht ................................................................... 67 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 67 Terugkoppeling ............................................................................ 67 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 67

2

Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 68 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 68 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 68 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 68 Les 3: discriminatie op de arbeidsmarkt............................................... 69 Doelen: ....................................................................................................... 69 Voorbereiding van les 3 .............................................................................. 69 Opdracht 1: discriminatie op de werkvloer .................................................. 70

Doel van de opdracht .................................................................... 70 Terugkoppeling ............................................................................. 70 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 70 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 70 Fase 3: uitvoeren .......................................................................... 71 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 71 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 71 Opdracht 2: discriminatie: wat kun je er zelf tegen doen? ......................... 72

Doel van de opdracht: .................................................................. 72 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 72 Terugkoppeling ............................................................................. 72 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 72 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 72 Fase 3: Uivoeren........................................................................... 72 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 73 Fase 4: vooruitkijken ..................................................................... 73 Les 4: een eigen bedrijf........................................................................ 74 Doelen: ....................................................................................................... 74 Voorbereiding van les 4 .............................................................................. 74 Opdracht 1: een eigen atelier...................................................................... 75

Doel van de opdracht .................................................................... 75 Terugkoppeling ............................................................................. 75 Fase 1: Oriënteren ........................................................................ 75 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 75 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 76 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 76 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 76 Thema 2: omgangsvormen, waarden en normen................................. 77 Algemeen doel van thema 2: ............................................................... 77 Doelen algemene redzaamheid: ......................................................... 77 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................... 77 Les 1: inleiding bij thema 2.......................................................................... 78

Les 2: omgangsvormen........................................................................ 80 Doelen: ....................................................................................................... 80 Voorbereiding van les 2 .............................................................................. 80 Opdracht 1: verschillen binnen Nederland .................................................. 81

Doel van de opdracht: ................................................................... 81 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 81 Terugkoppeling en Fase 1: Oriënteren ......................................... 81 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 81 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 81

2

Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 81 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 81 Tip ................................................................................................. 82 Opdracht 2: sociale contacten..................................................................... 83

Doel van de opdracht .................................................................... 83 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 83 Terugkoppeling ............................................................................. 83 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 83 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 84 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 84 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 84 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 84 Les 3: botsende gewoonten ................................................................. 85 Doelen: ....................................................................................................... 85 Voorbereiding van les 3 .............................................................................. 85 Opdracht 1: gelijke behandeling.................................................................. 86

Doel van de opdracht .................................................................... 86 Invulling van de opdracht: ............................................................ 86 Tips ............................................................................................... 86 Opdracht 2: feest!........................................................................................ 87

Doel van de opdracht .................................................................... 87 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 87 Terugkoppeling ............................................................................. 87 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 87 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 87 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 88 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 88 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 88 Les 4: sociale netwerken en verenigingen ........................................... 89 Doelen: ....................................................................................................... 89 Voorbereiding van les 4 .............................................................................. 89 Opdracht 1: verenigingen............................................................................ 90

Doel van de opdracht .................................................................... 90 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 90 Terugkoppeling ............................................................................. 90 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 90 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 90 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 91 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 91 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 91 Les 5: vrienden en buren ..................................................................... 92 Les 5: vrienden en buren ..................................................................... 92 Les 5: vrienden en buren ..................................................................... 92 Doelen: ....................................................................................................... 92 Voorbereiding van les 5 ............................................................................. 92 Opdracht 1: medeleven............................................................................... 93

Doel van de opdracht .................................................................... 93 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 93 Terugkoppeling ............................................................................. 93

2

Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 93 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 93 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 93 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 94 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 94 Opdracht 2: overlast.................................................................................... 95

Doel van opdracht: ....................................................................... 95 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 95 Terugkoppeling ............................................................................. 95 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 95 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 95 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 96 Fase 4: Terugkijken ...................................................................... 96 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................... 96 Thema 3: wonen .................................................................................. 97 Algemeen doel van thema 1: ............................................................... 97 Doelen algemene redzaamheid: ......................................................... 97 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................... 97 Les 1: huisvesting regelen ................................................................... 98 Doelen:........................................................................................................ 98 Voorbereiding van les 1 .............................................................................. 98 Opdracht 1: Hoe woon ik zelf? ................................................................... 99

Doel van de opdracht ................................................................... 99 Voorbereiding van de opdracht ..................................................... 99 Fase 1: Oriënteren ....................................................................... 99 Fase 2: Voorbereiden ................................................................... 99 Fase 3: Uitvoeren.......................................................................... 99 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 100 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 100 Opdracht 2: informatie verzamelen ........................................................... 101

Doel van de opdracht ................................................................. 101 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 101 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 101 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 101 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 101 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 102 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 102 Opdracht 3: een huis kiezen ..................................................................... 103

Doel van de opdracht ................................................................. 103 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 103 Terugkoppeling ........................................................................... 103 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 103 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 103 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 103 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 103 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 104 Opdracht 4: een huis huren ...................................................................... 105

Doel van de opdracht .................................................................. 105 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 105

3

Terugkoppeling. ......................................................................... 105 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 105 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 105 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 105 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 105 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 106 Opdracht 5: een huis kopen ...................................................................... 107

Doel van de opdracht .................................................................. 107 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 107 Terugkoppeling ........................................................................... 107 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 107 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 107 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 108 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 108 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 108 Tip ............................................................................................... 108 Les 2: voorzieningen in de woning ..................................................... 109 Doelen: ..................................................................................................... 109 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 109 Opdracht 1: een aanvraag regelen ........................................................... 110

Doel van de opdracht ................................................................. 110 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 110 Terugkoppeling. .......................................................................... 110 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 110 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 110 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 110 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 110 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 110 Opdracht 2: energiejaarrekening en energiebesparing............................. 112

Doel van de opdracht: ................................................................ 112 Terugkoppeling ........................................................................... 112 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 112 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 112 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 112 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 113 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 113 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 113 Opdracht 3: veilig omgaan met apparaten ............................................... 114

Doel van de opdracht ................................................................. 114 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 114 Terugkoppeling ........................................................................... 114 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 114 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 114 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 114 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 114 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 115 Opdracht 4: storing.................................................................................... 116

Doelen van de opdracht .............................................................. 116 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 116

3

Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 116 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 116 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 116 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 116 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 117 Les 3: verzekeringen.......................................................................... 118 Doelen: ..................................................................................................... 118 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 118 Opdracht 1: een verzekering afsluiten ...................................................... 119

Doel van de opdracht ................................................................. 119 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 119 Terugkoppeling ........................................................................... 119 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 119 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 119 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 120 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 120 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 120 Alternatief voor opdracht 1 .......................................................... 121 Opdracht 2: schade melden ...................................................................... 121

Doel van de opdracht .................................................................. 121 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 122 Terugkoppeling ........................................................................... 122 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 122 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 122 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 122 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 122 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 122 Les 4: de woonomgeving ................................................................... 124 Doelen: ..................................................................................................... 124 Voorbereiding van les 4 ........................................................................... 124 Opdracht 1: afvalinzameling en afvalscheiding......................................... 125

Doel van de opdracht ................................................................. 125 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 125 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 125 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 125 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 125 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 125 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 126 Opdracht 2: milieu, huis en tuin................................................................. 127

Doel van de opdracht ................................................................. 127 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 127 Terugkoppeling ........................................................................... 127 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 127 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 127 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 127 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 128 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 128 Thema 4: gezondheid en gezondheidszorg ....................................... 129 Algemeen doel van thema 4: ............................................................. 129

3

Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 129 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................. 129 Les 1: voeding en beweging .............................................................. 130 Doelen: ..................................................................................................... 130 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 130 Opdracht 1: voeding en beweging ............................................................ 131

Doel van de opdracht ................................................................. 131 Terugkoppeling ........................................................................... 131 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 131 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 131 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 131 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 131 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 132 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 132 Tips ............................................................................................. 132 Les 2: de huisarts............................................................................... 133 Doelen: ..................................................................................................... 133 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 133 Opdracht 1: een huisarts vinden en bezoeken.......................................... 134

Doel van de opdracht ................................................................. 134 Terugkoppeling ........................................................................... 134 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 134 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 134 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 134 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 135 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 135 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 135 Tip ............................................................................................... 135 Opdracht 2: de werkwijze van de huisarts ............................................... 136

Doel van de opdracht ................................................................. 136 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 136 Terugkoppeling ........................................................................... 136 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 136 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 136 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 136 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 137 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 137 Les 3: tweedelijnszorg........................................................................ 138 Doelen:...................................................................................................... 138 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 138 Opdracht 1: naar het ziekenhuis .............................................................. 139

Doel van de opdracht ................................................................. 139 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 139 Terugkoppeling ........................................................................... 139 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 139 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 139 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 140 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 140 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 140

3

Opdracht 2: de thuiszorg........................................................................... 141

Doel van de opdracht ................................................................. 141 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 141 Terugkoppeling ........................................................................... 141 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 141 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 141 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 142 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 142 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 142 Les 4: de apotheek............................................................................. 143 Doelen: ..................................................................................................... 143 Voorbereiding van les 4 ............................................................................ 143 Opdracht 1: medicijnen en vergoedingen ................................................. 144

Doel van de opdracht ................................................................. 144 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 144 Terugkoppeling ........................................................................... 144 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 144 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 144 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 145 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 145 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 145 Les 5: de tandarts .............................................................................. 146 Doelen:...................................................................................................... 146 Voorbereiding van les 5 ............................................................................ 146 Opdracht 1: een tandarts kiezen en bezoeken ......................................... 147

Doel van de opdracht ................................................................. 147 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 147 Terugkoppeling ........................................................................... 147 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 147 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 147 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 147 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 148 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 148 Les 6: Spoed! ..................................................................................... 149 Doelen: ..................................................................................................... 149 Voorbereiding van les 6 ............................................................................ 149 Opdracht 1: 112 ........................................................................................ 150

Doel van de opdracht ................................................................. 150 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 150 Terugkoppeling ........................................................................... 150 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 150 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 150 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 150 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 150 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 151 Opdracht 2: De huisarts ’s avonds en in het weekend.............................. 152

Doel van de opdracht ................................................................. 152 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 152 Terugkoppeling ........................................................................... 152

3

Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 152 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 152 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 152 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 152 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 153 Tip ............................................................................................... 153 Les 7: een baby!................................................................................. 154 Doelen:...................................................................................................... 154 Voorbereiding van les 7 ............................................................................ 154 Opdracht 1: zwangerschap en kraamtijd................................................... 155

Doel van de opdracht: ................................................................. 155 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 155 Terugkoppeling ........................................................................... 155 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 155 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 155 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 155 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 155 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 156 Tip ............................................................................................... 156 Opdracht 2: het consultatiebureau ............................................................ 157

Doel van de opdracht .................................................................. 157 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 157 Terugkoppeling ........................................................................... 157 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 157 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 157 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 158 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 158 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 158 Tip ............................................................................................... 158 Les 8: de zorgverzekering .................................................................. 159 Doelen: ..................................................................................................... 159 Voorbereiding van les 8 ............................................................................ 159 Opdracht 1: de zorgverzekering ............................................................... 160

Doel van de opdracht .................................................................. 160 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 160 Terugkoppeling ........................................................................... 160 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 160 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 160 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 160 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 161 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 161 Tip ............................................................................................... 161 Les 9: zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten ......... 162 Doelen:...................................................................................................... 162 Voorbereiding van les 9 ............................................................................ 162 Opdracht 1: Hoe krijg ik hulp? ................................................................. 163

Doel van opdracht 1.................................................................... 163 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 163 Terugkoppeling ........................................................................... 163

3

Fase 1: oriënteren....................................................................... 163 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 164 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 164 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 164 Fase 5: vooruitkijken ................................................................... 164 Thema 5: geschiedenis en geografie ................................................. 165 Algemeen doel van thema 5: ............................................................. 165 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 165 Cruciale Praktijksituatie: .................................................................... 165 Voorbereiding van thema 5 ................................................................ 166 De geschiedenis in de omgeving van de deelnemer................... 166 Internationale betrekkingen......................................................... 166 De DVD Naar Nederland............................................................. 166 Les 1: de geschiedenis van Nederland .............................................. 167 Doelen: ..................................................................................................... 167 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 167 Opdracht 1: de geschiedenis: een overzicht ............................................. 168

Doel van de opdracht .................................................................. 168 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 168 Terugkoppeling ........................................................................... 168 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 168 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 168 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 169 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 169 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 169 Opdracht 2: de geschiedenis en het Nederland van nu ............................ 170

Doel van de opdracht .................................................................. 170 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 170 Terugkoppeling ........................................................................... 170 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 170 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 170 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 170 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 170 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 171 Tip ............................................................................................... 171 Opdracht 3: de geschiedenis en de eigen woonplaats ............................. 172

Doel van de opdracht .................................................................. 172 Terugkoppeling ........................................................................... 172 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 172 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 172 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 172 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 172 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 172 Opdracht 4: de Gouden Eeuw in de eigen woonplaats............................. 174

Doel van de opdracht .................................................................. 174 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 174 Terugkoppeling ........................................................................... 174 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 174 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 174

3

Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 174 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 174 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 175 Les 2: Moeilijke tijden......................................................................... 176 Doelen: ..................................................................................................... 176 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 176 Opdracht 1: de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding............................ 177

Doel van de opdracht ................................................................. 177 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 177 Terugkoppeling ........................................................................... 177 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 177 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 178 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 178 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 178 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 178 Opdracht 2: Anne Frank............................................................................ 179

Doel van de opdracht: ................................................................ 179 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 179 Terugkoppeling ........................................................................... 179 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 179 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 179 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 179 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 179 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 179 Tip ............................................................................................... 180 Tekst 12 in het boek Verder Lezen gaat over Anne Frank. Zie het handboek voor bestelinformatie. ............................................................................... 180 Opdracht 3: dodenherdenking en bevrijdingsdag ..................................... 181

Doel van de opdracht .................................................................. 181 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 181 Terugkoppeling ........................................................................... 181 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 181 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 181 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 181 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 182 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 182 ................................................................................................................. 182 Opdracht 4: vragen over de Tweede Wereldoorlog .................................. 183

Doel van de opdracht .................................................................. 183 Terugkoppelingen en fase 1: Oriënteren..................................... 183 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 183 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 183 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 183 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 183 Les 3: Nederland internationaal ......................................................... 184 Opdracht 1: de Tachtigjarige Oorlog ......................................................... 185

Doel van de opdracht .................................................................. 185 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 185 Tergukoppeling ........................................................................... 185

3

Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 185 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 185 Fase 3: Uitvoeren:....................................................................... 186 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 186 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 186 Opdracht 2: kolonisatie, de Verenigde Oosindische Compagnie en de WestIndische Compagnie ................................................................................. 187

Voorbereiding van de opdracht ................................................... 187 Terugkoppeling ........................................................................... 187 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 187 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 187 Fase 3 : Uitvoeren...................................................................... 188 Fase 5: Terugkijken .................................................................... 188 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 188 Opdracht 3: contacten met het geboorteland van de deelnemer .............. 189

Doel van de opdracht .................................................................. 189 Terugkoppeling ........................................................................... 189 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 189 Fase 2: voorbereiden .................................................................. 189 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 189 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 189 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 190 Opdracht 4: de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) en de Europese Unie .......................................................................................... 191

Doel van de opdracht .................................................................. 191 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 191 Terugkoppeling ........................................................................... 191 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 191 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 191 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 192 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 192 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 192 Les 4: geografie ................................................................................. 193 Doelen: ..................................................................................................... 193 Voorbereiding van les 4 ............................................................................ 193 Tip ............................................................................................................. 193 Opdracht 1: provincies en plaatsen........................................................... 194

Doel van de opdracht .................................................................. 194 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 194 Terugkoppeling ........................................................................... 194 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 194 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 194 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 194 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 194 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 195 Opdracht 2: afstanden en reistijden .......................................................... 196

Doel van de opdracht .................................................................. 196 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 196 Terugkoppeling ........................................................................... 196

3

Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 196 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 196 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 196 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 196 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 197 Opdracht 3: Welke banen zijn er in Nederland? ...................................... 198

Doel van de opdracht .................................................................. 198 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 198 Terugkoppeling ........................................................................... 198 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 198 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 198 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 198 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 199 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 199 Les 5: Nederland sinds de jaren ’70................................................... 200 Doelen: ..................................................................................................... 200 Voorbereiding van les 5 ............................................................................ 200 Opdracht 1: emancipatie ........................................................................... 201

Doel van de opdracht .................................................................. 201 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 201 Terugkoppeling ........................................................................... 201 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 201 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 201 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 202 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 202 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 202 Opdracht 2: oude patronen doorbroken .................................................... 203

Doelen......................................................................................... 203 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 203 Terugkoppelen ............................................................................ 203 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 203 Fase 2: Voorbereiden. ............................................................... 204 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 204 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 204 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 204 Thema 6: instanties............................................................................ 205 Algemeen doel van thema 6: ............................................................. 205 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 205 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................. 205 Oriëntatieopdracht voor het thema 'instanties' .......................................... 206

Voorbereiding van de opdracht ................................................... 206 Uitvoering.................................................................................... 206 Les 1: de gemeente ........................................................................... 207 Doelen:...................................................................................................... 207 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 207 Opdracht 1: wijzigingen bij de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) .. 208

Doel van de opdracht ................................................................. 208 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 208 Terugkoppeling ........................................................................... 208

3

Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 208 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 208 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 208 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 208 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 209 Opdracht 2: een rijbewijs op paspoort aanvragen..................................... 210

Doel van de opdracht : ................................................................ 210 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 210 Terugkoppeling ........................................................................... 210 Fase 1: Oriënteren en ................................................................ 210 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 210 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 210 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 210 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 210 Opdracht 3: verblijfsvergunning en naturalisatie ....................................... 211

Doel van de opdracht: ................................................................ 211 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 211 Terugkoppeling ........................................................................... 211 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 211 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 211 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 211 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 212 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 212 Alternatief voor opdracht 3 .......................................................... 212 Opdracht 4: gemeentelijke belastingen..................................................... 213

Doel van de opdracht .................................................................. 213 Terugkoppeling ........................................................................... 213 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 213 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 213 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 213 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 213 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 214 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 214 Opdracht 5: vergunningen......................................................................... 215

Doel van de opdracht .................................................................. 215 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 215 Terugkoppeling ........................................................................... 215 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 215 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 215 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 215 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 216 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 216 Alternatief voor opdracht 5 .......................................................... 216 Les 2: de belasting ............................................................................. 217 Doelen:...................................................................................................... 217 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 217 Opdracht 1: het burgerservicenummer en de loonstrook.......................... 218

Doel van de opdracht .................................................................. 218 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 218

4

Terugkoppeling ........................................................................... 218 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 218 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 218 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 219 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 219 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 219 Opdracht 2: geld betalen en geld krijgen ................................................. 220

Doel van de opdracht: ................................................................. 220 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 220 Terugkoppeling ........................................................................... 220 Fase 1: Orienteren ...................................................................... 220 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 221 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 221 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 221 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 221 Tip ............................................................................................... 221 Les 3: de politie .................................................................................. 222 Doelen: ..................................................................................................... 222 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 222 Opdracht 1: Wat doet de politie? .............................................................. 223

Doel van de opdracht .................................................................. 223 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 223 Terugkoppeling ........................................................................... 223 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 223 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 223 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 223 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 224 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 224 Tip ............................................................................................... 224 Les 4: je recht halen........................................................................... 225 Doelen:...................................................................................................... 225 Voorbereiding van les 4 ............................................................................ 225 Opdracht 1: juridische hulp ....................................................................... 226

Doel van de opdracht: ................................................................ 226 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 226 Terugkoppeling ........................................................................... 226 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 226 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 226 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 227 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 227 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 227 Opdracht 2: discriminatie door instanties .................................................. 228

Doel van de opdracht .................................................................. 228 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 228 Terugkoppeling ........................................................................... 228 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 228 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 228 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 228 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 229

4

Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 229 Opdracht 3: maatschappelijk werk en Jeugdzorg ..................................... 230

Doel van de opdracht .................................................................. 230 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 230 Terugkoppeling ........................................................................... 230 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 230 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 230 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 230 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 231 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 231 Tip ............................................................................................... 231 Thema 7: Staatsinrichting en rechtsstaat ........................................... 232 Algemeen doel van thema 7:.............................................................. 232 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 232 Cruciale Praktijksituatie(s): ................................................................ 232 Over thema 7 ..................................................................................... 232 Les 1: de grondwet............................................................................. 233 Doelen: ..................................................................................................... 233 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 233 Opdracht 1: onze grondwet en die van andere landen ............................. 234

Doel van de opdracht .................................................................. 234 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 234 Terugkoppeling ........................................................................... 234 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 234 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 234 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 234 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 235 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 235 Opdracht 2: vrijheid en gelijkheid .............................................................. 236

Doel van de opdracht .................................................................. 236 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 236 Terugkoppeling ........................................................................... 236 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 236 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 237 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 237 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 237 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 237 Opdracht 3: kiesrecht ............................................................................... 238

Doel van de opdracht .................................................................. 238 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 238 Terugkoppeling ........................................................................... 238 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 238 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 238 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 239 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 239 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 239 Opdracht 4: Veel partijen, veel visies........................................................ 240

Doel van de opdracht .................................................................. 240 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 240

4

Terugkoppeling ........................................................................... 240 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 240 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 240 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 240 Fase 4: Terugkijken en Fase 5:Vooruitkijken .............................. 241 Tip ............................................................................................... 241 Opdracht 5: het koningshuis ..................................................................... 242

Doel van de opdracht .................................................................. 242 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 242 Terugkoppeling ........................................................................... 242 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 242 Fase 2: Voorbereiden ................................................................ 242 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 242 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 243 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 243 Les 2: bestuurslagen.......................................................................... 244 Doel van de les: ................................................................................. 244 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 244 Opdracht 1: oriëntatie op les 2 .................................................................. 245 Opdracht 2: het rijk.................................................................................... 246

Doel van de opdracht: ................................................................. 246 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 246 Terugkoppeling ........................................................................... 246 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 246 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 246 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 246 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 247 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 247 Opdracht 3: de provincie ........................................................................... 248

Doel van de opdracht .................................................................. 248 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 248 Terugkoppeling ........................................................................... 248 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 248 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 248 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 248 Fase 4: Terugkijken. ................................................................... 248 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 249 Opdracht 4: Europa................................................................................... 250

Doel van de opdracht .................................................................. 250 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 250 Terugkoppeling ........................................................................... 250 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 250 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 250 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 250 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 251 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 251 Opdracht 5: de derde dinsdag van september.......................................... 252

Doel van de opdracht .................................................................. 252 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 252

4

Terugkoppeling ........................................................................... 252 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 252 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 252 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 252 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 253 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 253 Les 3: scheiding van kerk en staat .................................................... 254 Doel van les 3: ......................................................................................... 254 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 254 Opdracht 1: onafhankelijkheid van de rechtspraak ................................... 255

Doel van de opdracht .................................................................. 255 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 255 Terugkoppeling ........................................................................... 255 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 255 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 255 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 255 Fase 4: Terugkijken. ................................................................... 256 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 256 Tip ............................................................................................... 256 Les 4: wetten en regels ...................................................................... 257 Doelen: ..................................................................................................... 257 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 257 Opdracht 1: moderne wetgeving ............................................................... 258

Doel van de opdracht .................................................................. 258 Terugkoppeling ........................................................................... 258 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 258 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 258 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 258 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 258 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 259 Opdracht 2: lichamelijke integriteit ............................................................ 260

Doel van de opdracht .................................................................. 260 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 260 Terugkoppeling ........................................................................... 260 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 260 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 260 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 260 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 260 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 261 Thema 8: onderwijs en opvoeding ..................................................... 262 Algemeen doel van thema 8: ............................................................. 262 Doelen algemene redzaamheid: ....................................................... 262 Cruciale Praktijksituaties: .................................................................. 262 Les 1: het onderwijssysteem .............................................................. 263 Doelen: ..................................................................................................... 263 Voorbereiding van les 1 ............................................................................ 263 Opdracht 1: de opbouw van het onderwijs................................................ 264

Doel van de opdracht .................................................................. 264 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 264

4

Terugkoppeling ........................................................................... 264 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 264 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 264 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 264 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 265 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 265 Opdracht 2: de vrijheid van onderwijs ....................................................... 266

Doel van de opdracht .................................................................. 266 Terugkoppeling ........................................................................... 266 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 266 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 266 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 266 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 266 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 266 Opdracht 3: de leerplicht ........................................................................... 267

Doel van de opdracht .................................................................. 267 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 267 Terugkoppeling ........................................................................... 267 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 267 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 267 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 267 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 267 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 268 Opdracht 4: het speciaal onderwijs ........................................................... 269

Doel van de opdracht .................................................................. 269 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 269 Terugkoppeling ........................................................................... 269 Fase 1: Oriënteren ..................................................................... 269 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 269 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 269 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 270 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 270 Les 2: opvoeden in Nederland .......................................................... 271 Doelen: ..................................................................................................... 271 Voorbereiding van les 2 ............................................................................ 271 Opdracht 1: juridische aansprakelijkheid .................................................. 272

Doel van de opdracht .................................................................. 272 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 272 Terugkoppeling .......................................................................... 272 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 272 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 273 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 273 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 273 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 273 Opdracht 2: de rol van de ouders binnen het onderwijs............................ 274

Doel van de opdracht .................................................................. 274 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 274 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 274 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 274

4

Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 274 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 275 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 275 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 275 Opdracht 3: contact met school ................................................................ 276

Doel van de opdracht .................................................................. 276 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 276 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 276 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 276 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 276 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 277 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 277 Opdracht 4: hulp bij de opvoeding ............................................................ 278

Doel van de opdracht .................................................................. 278 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 278 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 278 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 278 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 278 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 278 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 278 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 279 Les 3: de kinderopvang en de peuterspeelzaal.................................. 280 Doelen: ..................................................................................................... 280 Voorbereiding van les 3 ............................................................................ 280 Opdracht 1: Wie vangt mijn kind op? ........................................................ 281

Doel van de opdracht .................................................................. 281 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 281 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 281 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 281 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 281 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 282 Fase 4: terugkijken...................................................................... 282 Fase 5: vooruitkijken ................................................................... 282 Opdracht 2: vergoeding van de kinderopvang .......................................... 283

Doel van de opdracht .................................................................. 283 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 283 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 283 Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 283 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 283 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 283 Fase 4: Terugkijken .................................................................... 283 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 284 Les 4: schoolkosten en studiekosten ................................................. 285 Doelen: ..................................................................................................... 285 Voorbereiding van les 4 ............................................................................ 285 Opdracht 1: Welke schoolkosten zijn er? ................................................. 286

Doel van de opdracht: ................................................................. 286 Voorbereiding van de opdracht ................................................... 286 Terugkoppeling naar de vorige opdracht .................................... 286

4

Fase 1: Oriënteren ...................................................................... 286 Fase 2: Voorbereiden ................................................................. 286 Fase 3: Uitvoeren........................................................................ 286 Fase 4: terugkijken...................................................................... 287 Fase 5: Vooruitkijken .................................................................. 287

4

Thema 1: Werk en Inkomen

Algemeen doel van thema 1: De inburgeraar is in staat stappen te zetten om werk te zoeken, te behouden en in eigen onderhoud te voorzien.

Doelen algemene redzaamheid: De inburgeraar: - selecteert informatiebronnen; - gebruikt informatiebronnen; - maakt gebruik van formele en informele mogelijkheden voor hulp; - handelt tijdig, dat wil zeggen: laat geen termijn verlopen.

Cruciale Praktijksituatie: I- functioneren op de arbeidsmarkt

Een van de aandachtspunten van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering is maatschappelijke participatie. Dit kan betaald werk zijn, maar het kan ook vrijwilligerswerk zijn (zie ook hoofdstuk 1 van het handboek). Als deelnemers geen werk hebben en geen werk zoeken, stimuleer hen dan tijdens de opdrachten telkens weer (enkele uren per week) vrijwilligerswerk te gaan doen. (Vrijwilligers)werk slaat een brug tussen de deelnemer en de Nederlandse samenleving. Je doet contacten op, je leert de taal, cultuur en omgangsvormen kennen en je gaat je meer een onderdeel van de Nederlandse samenleving voelen.

4

Les 1: werk zoeken Doelen: Cruciale Handeling 1.1: Snel en efficient (nieuw) werk zoeken Cruciale Kennis Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen 1.1.1 De inburgeraar is op de hoogte van de →Werk algemeen, diensten die het Centrum voor Werk en CP1 (CH1) Inkomen biedt voor werkzoekenden. 1.1.2 De inburgeraar is op de hoogte van de diensten die de UWV (Uitvoeringsinstantie WerkgeversVerzekeringen) biedt voor werklozen of arbeidsongeschikten. 1.1.3 De inburgeraar is op de hoogte van andere intermediairs (dan het Centrum voor Werk en Inkomen) voor het vinden van werk. 1.1.4 De inburgeraar weet hoe je in Nederland →Werk algemeen, vacatures kunt vinden. CP1 (CH2 en CH3) 1.1.5 De inburgeraar heeft inzicht in relevante delen van de arbeidsmarkt in relatie tot eigen kwalificaties en loopbaanmogelijkheden. 1.1.6 De inburgeraar weet hoe hij de waarde van de eigen opleiding en ervaring voor de Nederlandse arbeidsmarkt kan achterhalen of laten equivaleren. 1.1.7 De inburgeraar weet welke stappen er gevolgd moeten worden voor scholing. 1.1.8 De inburgeraar weet welke eisen met → Burgerschap, CP9 betrekking tot competenties een →Werk algemeen, werkgever aan een sollicitant kan stellen. CP2

Voorbereiding van les 1 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 1.1. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 1.1. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

4

Opdracht 1: Wat kan ik? Waar ben ik goed in? Werkvorm: de eigen talenten en vaardigheden noteren Doel van de opdracht Opdracht 1 en 2 zijn bedoeld informatie te geven, maar ook om de deelnemers meer inzicht te geven in wat ze kunnen en willen. Verder komen de volgende eindtermen Kennis van de Nederlandse Samenleving aan bod: Cruciale Kennis 1.1.5: De inburgeraar heeft inzicht in relevante delen van de arbeidsmarkt in relatie tot eigen kwalificaties en loopbaanmogelijkheden. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar houdt rekening met factoren die zijn kansen op de arbeidsmarkt beïnvloeden (vooropleiding, werkervaring, beschikbaarheid, motivatie, woonplaats, kennis van de Nederlandse taal). Terugkoppeling Bespreek het thema dat u hiervoor behandeld heeft en koppel dit aan overeenkomsten met het thema werk en inkomen. Fase 1: Oriënteren U vraagt aan de deelnemers wat zij onder werk of arbeid verstaan. U vraagt de deelnemers wat zij aan (betaald en onbetaald) werk verrichten. U legt uit wat het verschil is tussen betaald en onbetaald werk. U vraagt de deelnemers of ze momenteel betaald werk of vrijwilligerswerk doen. Als ze niet (als vrijwilliger) werken, dan vraagt u deze deelnemers wat voor betaald werk of vrijwilligerswerk zij zouden willen doen. Fase 2: Voorbereiden Huisvrouwen denken vaak onterecht dat ze geen andere dingen kunnen dan het huishouden doen. De ervaring leert dat ze in de loop van de les meer vaardigheden kunnen noteren dan ze aanvankelijk hadden gedacht. Dit is positief voor hun zelfbeeld. Ook voor werkende mensen geldt dat ze vaak onder hun niveau werkzaam zijn, bijvoorbeeld omdat ze onvoldoende Nederlands spreken en/of geen beroepsopleiding in Nederland hebben gevolgd. U geeft aan dat het nooit te laat is om te leren en reikt hun mogelijkheden aan om toch door te kunnen groeien naar een andere functie, bijvoorbeeld door een deeltijdopleiding buiten werktijden te volgen of door bij de werkgever te vragen naar interne scholingsmogelijkheden. Om een keuze te kunnen maken wat betreft scholing, heb je eerst inzicht nodig in je talenten en interesses. Bespreek de begrippelijst. Leg de opdracht en het doel van de opdracht uit. U kunt hierbij bijvoorbeeld vragen stellen als: • Op welke momenten ben je trots op jezelf? • Waar krijg je energie van, van welke taken word je vrolijk? • Wat zeggen andere mensen over jou?

5

Fase 3: Uitvoeren De deelnemers noteren wat hun goede eigenschappen en vaardigheden zijn. U helpt hen hierbij. Als het nodig is, geeft u voorbeelden. U kunt hierbij ook gebruik maken van de kwadrant van Ofman (zie de weblinks naar achtergrondinformatie op de CD-rom). Fase 4: Terugkijken Als iedereen deze opdracht individueel gemaakt heeft, noteert u de uitkomsten op het bord. U rubriceert de antwoorden in twee kolommen, namelijk onder de doe-vaardigheden en de denk-vaardigheden. Bespreek de doelen van de opdracht. Zijn deze gehaald? Fase 5: vooruitkijken. In deze opdracht ging het vooral om: 'Wat kan ik?' De volgende opdracht gaat over: ‘Wat wil ik?' Leg uit dat deelnemers in de volgende opdracht gaan nadenken over de vraag hoe ze hun talenten en eigenschappen in kunnen zetten voor betaald werk of vrijwilligerswerk.

5

Opdracht 2: Wat wil ik? Werkvom: reflectie op de eigen toekomstplannen Doel van de opdracht Verdere verwerking van van Cruciale Kennis 1.1.5 Voorbereiding van de opdracht • Bekijk alvast waar in de regio uw deelnemers zich kunnen laten informeren over scholing (naast het Centrum voor Werk en Inkomen). Terugkoppeling Kom terug op opdracht 1 en vraag de deelnemers nog eens kort samen te vatten waar ze goed in zijn. Fase 1: Oriënteren U gaat het gesprek met de deelnemers aan over de vraag wat voor werk (betaald of onbetaald) zij zouden willen uitvoeren en welke belemmeringen er momenteel zijn om die functies of taken uit te voeren. Degenen die al werk hebben ambiëren misschien een andere functie bij hetzelfde of een andere organisatie. Als een deelnemer huisvrouw is en zou willen blijven, dan is het misschien wel mogelijk een paar uurtjes per week vrijwilligerswerk te doen. U legt uit waarom vrijwilligerswerk belangrijk is voor de samenleving. Welke belemmeringen zijn er momenteel om de functies of taken die je ambiëert uit te voeren? U laat de deelnemers hier eerst zelf over nadenken en deze vraag beantwoorden. Het is belangrijk reëel te blijven en geen functies te ambiëren die niet haalbaar zijn voor de deelnemer. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek opdracht en de doelen van de opdracht. Leg de opdracht uit aan de hand van een aantal voorbeelden die dicht bij de deelnemers staan en doe zonodig de opdracht met een paar voorbeelden voor op het bord. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers noteren voor zichzelf in één kolom welk werk ze zouden willen uitvoeren. In de kolom ernaast noteren ze welke belemmeringen er zijn om die functie uit te voeren. Fase 4: Terugkijken Bespreek wat de deelnemers genoteerd hebben. Vervolgens geeft u zelf aan wat u denkt dat de belemmeringen zijn voor de gewenste functies.

5

Zijn er opleidingseisen voor de functie die de deelnemers willen uitvoeren en wil de deelnemer eventueel nog naar school? U legt de onderwijsmogelijkheden uit en geeft aan waar en hoe meer informatie verkregen kan worden. De deelnemers ordenen hun notities in het portfolio. Bespreek het doel van de opdracht: beheersen de deelnemers alle doelen? Bespreek de begrippenlijst. U kunt, als dit aansluit op de doelgroep waarmee u werkt, ook een test doen op www.werk.nl (zie de weblink in bijlage 1). Fase 5: Vooruitkijken Leg de functie van vrijwilligerswerk als vorm van maatschappelijke participatie uit en leg uit dat vrijwilligerswerk soms een opstap kan zijn naar betaald werk. Vertel alvast dat voor les 2 gepland staat dat er twee gastsprekers komen praten over vrijwilligerswerk. Leg ook uit dat het Centrum voor Werk en Inkomen hun cliënten kan helpen bij het vinden van de juiste opleiding. Opdracht 3 gaat onder andere over het Centrum voor Werk en Inkomen. Zet op een rijtje of er nog vragen zijn overgebleven die u met de groep niet hebt kunnen beantwoorden. Voor opdracht 5 nodigt u een gastspreker van het Centrum voor Werk en Inkomen uit. Als u de gastspreker uitnodigt, kunt u gelijk deze informatie inwinnen en misschien kan de gastspreker in zijn presentatie ook op deze vragen terugkomen.

5

Opdracht 3: de Uitvoeringsinstantie WerkgeversVerzekeringen en het Centrum voor Werk en Inkomen Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.1.1: De inburgeraar is op de hoogte van de diensten die het Centrum voor Werk en Inkomen biedt voor werkzoekenden. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar legt bij werkloosheid direct contact met het Centrum voor Werk en Inkomen ten behoeve van registratie/inschrijving. • De inburgeraar overlegt met het Centrum voor Werk en Inkomen bij scholingswensen die passen bij zijn startpositie. Cruciale Kennis 1.1.2: De inburgeraar is op de hoogte van de diensten die de UWV (Uitvoeringsinstantie WerkgeversVerzekeringen) biedt voor werklozen of arbeidsongeschikten. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar handelt volgens de procedures bij de aanvraag van een uitkering in het kader van werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. Cruciale Kennis 1.1.3: De inburgeraar is op de hoogte van andere intermediairs (dan het Centrum voor Werk en Inkomen) voor het vinden van werk. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar schrijft zich bij werkloosheid in bij andere intermediairs zoals bijvoorbeeld uitzendbureaus. Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 2 (brochure over wat te doen als je werkloos wordt) voor de deelnemers of bestel de folder bij het Centrum voor Werk en Inkomen. Terugkoppeling In deze opdracht gaat u het hebben over instanties die gaan over het vinden van werk en het toewijzen van uitkeringen. Leg uit dat vrijwel iedere instantie waar deelnemers aankloppen zal vragen naar de vaardigheden van de deelnemer, zoals jullie die in voorgaande opdrachten besproken hebben. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wat je kunt doen als je werkloos wordt en wat je kunt doen als je door langdurige ziekte niet of minder kunt werken. U vraagt de deelnemers of ze weten wat het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) is en doet en wat de Uitvoeringsinstantie WerkgeversVerzekeringen (UWV) is en doet. Fase 2: Voorbereiden U legt zelf uit wat het Centrum voor Werk en Inkomen is en doet. U legt zelf uit

5

wat de Uitvoeringsinstantie WerkgeversVerzekeringen is en doet. U legt ook de Wet Werk en Bijstand (WWB) uit en vertelt wie daar gebruik van kunnen maken. U geeft aan onder welke voorwaarden gebruik gemaakt kan worden van een uitkering van de Uitvoeringsinstantie WerkgeversVerzekeringen of de Wet Werk en Bijstand (zie ook de achtergrondinformatie voor trainers op de CD-rom). Introduceer de begrippenlijst en bied eventueel nog meer zinnen en woorden aan die nodig zijn tijdens de opdracht. Leg de opdracht en de doelen van de opdracht uit. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers zetten aan de hand van bijlage 2 op een rijtje te zetten wat je moet doen als je ontslagen wordt. Paragraaf 2 legt u zelf uit en u zet de hoofdpunten op een rijtje op het bord. De deelnemers lezen paragraaf 4 en 5 van de folder en zetten de hoofdpunten op een rijtje. De deelnemers kunnen de opdracht het beste in tweetallen uitvoeren. Fase 4: Terugkijken Maak op het bord de lijst af aan de hand van wat de deelnemers opgeschreven hebben. Bespreek ook waar de deelnemers nog meer naar toe kunnen als ze op zoek zijn naar werk (uitzendbureau's et cetera). Fase 5: Vooruitkijken De volgende twee opdrachten gaan over het vinden van werk. In opdracht 4 gaan de deelnemers een curriculum vitae maken en opdracht 5 gaat over scholing en de manier waarop je ervoor kunt zorgen dat je je diploma uit het land van herkomst kunt gebruiken in Nederland. Het UWV helpt bij het equivaleren van het diploma. Zet op een rijtje of er nog vragen zijn overgebleven die u met de groep niet hebt kunnen beantwoorden. Voor opdracht 5 nodigt u een gastspreker van het Centrum voor Werk en Inkomen uit. Als u de gastspreker uitnodigt, kunt u gelijk deze informatie inwinnen en misschien kan de gastspreker in zijn presentatie ook op deze vragen terugkomen.

5

Opdracht 4: Wat kan ik bereiken met mijn kennis en vaardigheden? Werkvorm: de eigen comptenties op een rij zetten door een curriculum vitae te maken Doel van de opdracht: Cruciale Kennis 1.1.6: De inburgeraar weet hoe hij de waarde van de eigen opleiding en ervaring voor de Nederlandse arbeidsmarkt kan achterhalen of laten equivaleren. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar checkt de waarde van een eerder behaald diploma of ervaring: IDW-aanvraag (Internationale DiplomaWaardering) of EVCprocedure (Erkenning van Verworven Competenties). Cruciale Kennis 1.1.7: De inburgeraar weet welke stappen gevolgd moeten worden voor scholing. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar licht het belang van scholing voor zichzelf toe. • De inburgeraar meldt zich aan voor scholing bij een scholingsinstituut. Cruciale Kennis 1.1.8: De inburgeraar weet welke eisen met betrekking tot competenties een werkgever aan een sollicitant kan stellen. • De inburgeraar schrijft zich bij gebrekkige beheersing van het Nederlands in voor een passende cursus. • De inburgeraar zoekt training bij onvoldoende sollicitatievaardigheden. • De inburgeraar onderzoekt bij onvoldoende kwalificatie de mogelijkheden voor een passende opleiding om dit te herstellen. • De inburgeraar licht het belang van inspanningen in het kader van een Leven Lang Leren’ toe. Opdracht 5 is voornamelijk gericht op het in kaart brengen van de ervaring en diploma's de deelnemers al heeft. Opdracht 5 gaat verder in op de IDWaanvraag en de EVC-procedure. Terugkoppeling naar de vorige opdracht Kom terug op de vorige opdracht(en) die u met de deelnemers gedaan heeft. Vraag de deelnemers nog eens hun sterke kanten en de belemmeringen voor datgene wat ze zouden willen doen samen te vatten. Kom ook terug op eerder behandelde begrippen die van belang zijn bij deze opdracht. Voorbereiding van de opdracht • Lees de informatie over curricula vitae (weblink in de achtergrondinformatie voor trainers op de CD-rom). • Print het basis-curriculum vitae voor de deelnemers (weblink in bijlage 3). Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers hun (wer)kervaring en opleidingen te noteren. U reikt

5

een standaardformulier uit waarop zij deze gegevens kunnen invullen (karaktereigenschappen, sterke punten, zwakke punten, opleiding, (werk) ervaring). Fase 2: Voorbereiden Leg aan de deelnemers de opdracht en het doel van de opdracht uit. Deel het basis-curriculum vitae uit. U legt het curriculum vitae uit. Met de uitkomsten van de oriëntatiefase kunnen de deelnemers straks een curriculum vitae van zichzelf maken. U geeft per functiegroep aan welke opleidingseisen en/of ervaring werkgevers vaak vragen van werkzoekenden/sollicitanten. U koppelt de eisen van de werkgevers aan de wensen van de deelnemers en geeft aan wat hun mogelijkheden zijn op de (onbetaalde) arbeidsmarkt. U legt ook uit wat de arbeidsmarktsituatie op dit moment is. Voor welke beroepen is de markt momenteel (of op korte termijn) gunstig en voor welke niet? Bij welke instantie kan een diploma uit het buitenland gewaardeerd worden? Hoe is het onderwijssysteem in Nederland voor jongeren en volwassenen? Hoe zal de arbeidsmarkt op langere termijn zijn? Zie ook de achtergrondinformatie bij Cruciale Kennis 1.1.8 voor trainers op de CD-rom. Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers maken hun eigen curriculum vitae. Dit kunnen ze tijdens de bijeenkomst of als praktijkopdracht doen. Ze doen dit bij voorkeur op de computer. Als u beschikking heeft over computers, kunnen de deelnemers bijlage 4 gebruiken. Fase 4: Terugkijken Laat het curriculum vitae bij voorkeur door de andere deelnemers nakijken en becommentariëren. U kunt ook aan één deelnemer vragen zijn curriculum vitae te presenteren. Bespreek met de deelnemers: Is het gelukt een eigen curriculum vitae te maken? Wat ging er goed, wat kan beter? Begrijp je de functie van het curriculum vitae? Orden het curriculum vitae in het portfolio. Bespreek de begrippenlijst. Ken je alle begrippen? Fase 5: Vooruitkijken Geef een vooruitblik op de volgende bijeenkomst: er komen twee gastsprekers over vrijwilligerswerk praten.

5

Zet op een rijtje of er nog vragen zijn overgebleven die u met de groep niet hebt kunnen beantwoorden. Voor opdracht 5 nodigt u een gastspreker van het Centrum voor Werk en Inkomen uit. Als u de gastspreker uitnodigt, kunt u gelijk deze informatie inwinnen en misschien kan de gastspreker in zijn presentatie ook op deze vragen terug komen. Tip Deelnemers die moeite hebben met het invullen van formulieren kunnen op nt2taalmenu.nl oefenen met het invullen van een sollicitatieformulier. Zie de weblink in bijlage 5.

5

Opdracht 5: scholing en diploma's Werkvorm: gastspreker of bezoek aan het Centrum voor Werk en Inkomen Doel van de opdracht Verdere verwerking van opdracht 1.1.6, 1.1.7 en 1.1.8 Voorbereiding van de opdracht • Nodig een gastspreker van het Centrum voor Werk en Inkomen uit die komt vertellen over de aanvraag van een Internationale Diplomawaardering (IDW) en de procedure voor Erkenning van Verworven Competenties (EVC), over eisen die werkgevers aan sollicitanten stellen, over de mogelijkheden voor scholing en (sollicitatie)trainingen en over de mogelijkheden voor het volgen van Nt2-cursussen als het inburgeringsexamen gehaald is. U kunt ook vragen of u hiervoor met de groep ontvangen kunt worden bij het Centrum voor Werk en Inkomen. Het voordeel van het brengen van een bezoek boven het uitnodigen van een gastspreker is dat de deelnemers het Centrum voor Werk en Inkomen weten te vinden en de drempel dus lager wordt om daar nog een keer zelf naar toe te gaan. • Gebruik paragraaf 5.2.2 van het handboek om de komst van de gastspreker of het bezoek voor te bereiden. • Licht de gastspreker/gastheer ook in over de uitkomsten van opdracht 1 tot en met 4. Vertel hem of haar welke diploma's en welke scholingsvragen de deelnemers hebben. Terugkoppeling In de vorige bijeenkomst hebben deelnemers op een rijtje gezet welke opleidingen en ervaringen ze hebben. Vraag of ze deze informatie erbij willen pakken. Laat ze ook nog eens samenvatten wat ze willen en kunnen en wat hun belemmeringen daarbij zijn. Wellicht zijn er in opdracht 1 tot en met 4 ook vragen gerezen die de deelnemers in hun portfolio hebben genoteerd en graag aan de gastspreker zouden willen stellen. Laat de deelnemers die vragen erbij pakken. Fase 1: Oriënteren Vraag welke deelnemers al een cursus of beroepsopleiding in Nederland gedaan hebben. Vraag hun hierover te vertellen: Wat was het voor opleiding? Vond je het interessant? Was de aanpak anders dan die in je land van herkomst? Fase 2: Voorbereiden Vertel aan de deelnemers over het thema 'Een Leven Lang Leren' (zie de achtergrondinformatie op de CD-rom). Leg uit dat we in een maatschappij leven waar kennis hard nodig is en tegelijk voortdurend verandert en veroudert. Het is belangrijk steeds op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen. Dit geldt voor mensen met een baan die de ontwikkelingen

5

binnen hun vakgebied moeten volgen, maar ook voor bijvoorbeeld huisvrouwen en gepensioneerden. Om te kunnen participeren in de samenleving hebben ook zij steeds vernieuwing van hun kennis nodig. Bereid met de deelnemers vragen voor die zij in het kader van Cruciale Kennis 1.1.8 aan de gastspreker gaan stellen. Een aantal vragen zijn al opgeschreven in opdracht 1 tot en met 4. Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren De gastspreker geeft zijn presentatie en beantwoordt vragen. Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals de opdracht en de doelen van de opdracht. Weet iedereen nu wat een IDW-aanvraag en een EVC-procedure is? Kunnen de deelnemers uitleggen waarom een Leven Lang Leren voor iedereen belangrijk is? Fase 5: Vooruitkijken In de volgende opdracht gaan de deelnemers hun opleiding, competenties, ervaringen en toekomstplannen vergelijken met werk dat beschikbaar is. Deze opdracht vertoont overlap met opdracht 1 van les 2 (een feest organiseren), over Cruciale Kennis 1.2.1: De inburgeraar weet welke algemene eisen een werkgever stelt aan een werknemer. Tip Kijk op www.weekvanhetleren.nl voor de activiteiten in het kader van de Week van het Leren.

6

Opdracht 6: werk vinden Werkvorm: praktijkopdracht: vacatures zoeken Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.1.4: De inburgeraar weet hoe je in Nederland vacatures kunt vinden. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar raadpleegt eigen netwerk en bronnen voor vacatures (krant, internet, beurs Centrum voor Werk en Inkomen, eigen netwerken enzovoort). Voorbereiding van de opdracht Zorg voor kranten waarin deelnemers vacatures kunnen opzoeken. Print bijlage 6 (een afbeelding van de zoekpagina van www.werk.nl) uit of zorg ervoor dat u de website www.werk.nl tijdens de bijeenkomst kunt laten zien, bijvoorbeeld met een beamer. Terugkoppeling Kom terug op de competenties, ervaringen, diploma's en toekomstplannen van de deelnemers en vraag de deelnemers hun curriculum vitae erbij te pakken. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers of ze weten wat het woord 'vacature' betekent. Vraag ook aan de deelnemers of ze weleens gezocht hebben naar een vacature. Dit kan heel eenvoudig zijn: ze kunnen bijvoorbeeld een briefje op het prikbord bij de supermarkt hebben gelezen of aan een familielid met een eigen bedrijf gevraagd hebben om een baantje. Vraag aan de deelnemers welke informatie er meestal in een vacature staat (bijvoorbeeld: de inhoud van de funcie, vereiste werkervaring en diploma's, competenties, werktijden/aantal uren, wijze van solliciteren en contactgegevens). Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Leg uit dat een vacature een openstaande betrekking is (dus: een vacature is een baan die beschikbaar is). Werkgevers maken vacatures meestal bekend via advertenties. Dat kan op het prikbord bij de supermarkt, maar ook op het internet (websites van kranten en van het Centrum voor Werk en Inkomen) en in (plaatselijke) kranten. Vooral in de zaterdageditie van de kranten staan veel vacatures. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht.

6

Zoek samen met de deelnemers alvast wat vacatures op, bijvoorbeeld in een krant of via internet en bespreek de inhoud. Leg ook uit hoe de zoekmachine op www.werk.nl werkt. Dit kunt u op de computer doen of u kunt bijlage 6 gebruiken. Deelnemers moeten naar www.werk.nl gaan en dan op 'uitgebreid zoeken' klikken. Ze krijgen dan het scherm te zien dat in bijlage 6 staat afgebeeld. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers zoeken vacatures die aansluiten bij hun wensen, opleiding en ervaring. Dit doen ze zowel op het internet als in de krant. In ieder geval is het belangrijk de site www.werk.nl van het Centrum voor Werk en Inkomen te gebruiken. De deelnemers voeren de opdracht bij voorkeur zelfstandig buiten de klas uit. Deelnemers kunnen eventueel naar het Centrum voor Werk en Inkomen gaan en daar de vacaturebank raadplegen. Fase 4: Terugkijken Bekijk samen met de deelnemers de vacatures die ze gevonden hebben. Bespreek de vraag of deze passen bij hun ervaring, competenties, wensen en mogelijkheden. Om erachter te komen of de deelnemers de vacatures zelf gevonden hebben, vraagt u hoe ze te werk zijn gegaan? Stel ook vragen als: Hoe kun je reageren op deze vacature? Moet dit per brief of per email? Wat kun je doen als je meer informatie wilt over de vacature? Voor hoeveel uren per week is de vacature en hoe lang is de contractduur? Vul de terugkijkkaart in. Bespreek de begrippenlijst en vul deze eventueel aan met begrippen die tijdens de opdracht aan de orde gekomen zijn. Leg uit dat dit de laatste opdracht is die ging over het vinden van werk. Een belangrijk onderdeel van het vinden van werk is solliciteren: brieven schrijven en jezelf presenteren. Benadruk nog eens de mogelijkheden om in de regio sollicitatietrainingen te volgen. De deelnemers ordenen hun werk in het portfolio. Fase 5: Vooruitkijken Les 1 ging over het vinden van werk. Les 2 gaat over dingen die je kunt of moet doen als je al een baan hebt. Leg alvast de titel van les 2 uit.

6

Les 2: actief deel uitmaken van een arbeidsorganisatie

Doelen: Cruciale Handeling 1.2: actief deel uitmaken van een arbeidsorganisatie Cruciale Kennis 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4

1.2.5

1.2.6 1.2.7

De inburgeraar weet welke algemene eisen een werkgever stelt aan een werknemer. De inburgeraar weet welke vormen van werknemersparticipatie belangrijk zijn. De inburgeraar onderkent het belang van contacten met collega's. De inburgeraar weet welke regels en plichten voor een werknemer voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst. De inburgeraar weet in grote lijnen welke premies en belastingen door werknemers moeten worden betaald en met welk doel. De inburgeraar kent de rol van vakbonden in Nederland. De inburgeraar weet wat een Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) inhoudt en wat het belang is van een Collectieve Arbeidsovereenkomst.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen

→Werk algemeen, CP3 en CP4, CP6, CP7, CP8 en CP9 →Werk specifiek CP3

Voorbereiding van les 2 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 1.2. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 1.2. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

6

Opdracht 1: een feest organiseren Werkvorm: overleggen over een taakverdeling Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.2.1: De inburgeraar weet welke algemene eisen een werkgever stelt aan een werknemer. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar werkt samen met collega’s. • De inburgeraar werkt zelfstandig en toont initiatief. • De inburgeraar draagt zorg voor persoonlijke ontwikkeling en deskundigheid. Terugkoppeling Kom terug op les 1 en op de begrippen bij les 1. Leg nogmaals uit dat les 1 ging over het vinden van geschikt werk en dat les 2 gaat over de werkvloer. Fase 1: orienteren Bespreek met de deelnemers de volgende vragen: • Heeft u weleens een feest of andere bijeenkomst georganiseerd? • Wat was dat voor feest of bijeenkomst? • Met wie moest u samenwerken? • Wat ging er goed? Wat ging er mis? Fase 2: voorbereiden U geeft aan wat de algemene vaardigheidseisen zijn die werkgevers aan werknemers stellen. Het is belangrijk dat werknemers zowel zelfstandig als in teamverband goed kunnen functioneren. Ook is het belangrijk dat zij zorgen voor hun persoonlijke ontwikkeling en deskundigheid. Dit kan bijvoorbeeld via werkgroepen en cursussen. Bespreek de doelen van de opdracht en de begrippenlijst. Bespreek de opdracht: U geeft aan dat de deelnemers allemaal collega's van elkaar zijn. U geeft hun de volgende opdracht: Over twee maanden bestaat het bedrijf, een autohandel en garage, vijfentwintig jaar. Dat wordt op een zaterdag gevierd. Het bedrijf zal die dag ook open zijn voor publiek. U geeft aan alle medewerkers de opdracht voor het volgende te zorgen: - alle externe contacten contacten moeten een uitnodiging krijgen voor de open dag; - de bezoekers kunnen van 10.00 tot 17.00 uur terecht - er moet ook worden gedacht aan een activiteit voor (kleine) kinderen die mee kunnen komen met ouders; - er moeten hapjes en drankjes geregeld worden.

6

Fase 3: Uitvoeren De deelnemers moeten met elkaar overleggen hoe ze de opdracht aan zullen pakken. Afhankelijk van de grootte van de groep kunt u de groep in tweeën verdelen. U observeert hoe de deelnemers deze opdracht oppakken. Als er geen actie komt zorgt u hiervoor door bepaalde deelnemers taken te geven (van bijvoorbeeld voorzitter, penningmeester, secretaris). Fase 4: Terugkijken U laat de deelnemers de uitkomsten op een groot vel papier noteren en deze aan elkaar en aan u presenteren. U legt aan de hand van deze opdracht uit hoe belangrijk het is om goed samen te werken en zet met hen op een rijtje wat er geleerd is, wat goed ging en wat de volgende keer beter zou kunnen gaan. Bespreek de begrippenlijst. Beheers je alle begrippen? Heb je nog andere woorden en zinnen geleerd? Fase 5: Vooruitkijken Deze opdracht ging over vaardigheiden die je nodig hebt op het werk. De volgende opdracht gaat over voorwaarden: over regels voor veiligheid, over rechten en plichten van jou en je baas, over contracten en beloning. Zet op een rijtje of er nog vragen zijn overgebleven die u met de groep niet hebt kunnen beantwoorden. Voor opdracht 3 nodigt u een gastspreker van de afdeling juridische zaken van het Centrum voor Werk en Inkomen uit. Als u de gastspreker uitnodigt, kunt u gelijk deze informatie inwinnen en misschien kan de gastspreker in zijn presentatie ook op deze vragen terug komen.

6

Opdracht 2: meedoen in de organisatie Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal.

Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.2.2: De inburgeraar weet welke vormen van werknemersparticipatie belangrijk zijn. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar ziet het nut van de eigen rol in vormen van werknemserparticipatie (werkgroep, raden, vakbond, personeelsvereniging enz.) • De inburgeraar licht het belang van werknemersparticipatie toe. Voorbereiding van de opdracht Print bijlage 7 voor de deelnemers (folder met informatie over medezeggenschap). Terugkoppeling In opdracht 1 is het onderwerp 'zorg dragen voor de eigen ontwikkeling' al besproken. Kom hier op terug. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wie ervaring heeft met werknemersparticipatie. Dit kan een werkgroep zijn die bezig is met kennisbevordering of de verbetering van de werkwijze, dit kan ook de Ondernemingsraad (OR) of de Personeelsvertegenwoordiging (PV) zijn. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Leg kort de rol van de vakbond uit. De rol van de vakbond komt ook terug in Cruciale Kennis 1.2.6 (opdracht 5). Leg ook uit wat een personeelsvereniging doet. Bespreek voorbeelden van werkgroepen. Een werkgroep kan bijvoorbeeld een nieuwe werkwijze (helpen) ontwikkelen en uittesten of zich bezig houden met kennisbevordering. De ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging vertegenwoordigen de belangen van de werknemers. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren U leest samen met de deelnemers de folder over medezeggenschap en geeft uitleg waar nodig.

6

U stelt de volgende vragen: • Wat doet een ondernemingsraad? • Wat is een personeelsvertegenwoordiging en wat mogen zij doen? • Wat is een personeelsvergadering? Laat de deelnemers hiervoor de volgende delen uit de folder lezen: • de paragraaf 'De taak van de ondernemingsraad' (begint op pagina 2); • van het hoofdstuk 'Wat is een personeelsvertegenwoordiging?' de inleiding en de paragraaf 'Bevoegdheden van de personeelsvertegenwoordiging' (begint op pagina 13); • de inleiding van het hoofdstuk 'Wat is een personeelsvergadering?' (begint op pagina 15). Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen. Bespreek de begrippenlijst en geef gelegenheid tot vragen. Vraag ook hoe medezeggenschap in het land van herkomst geregeld is. Fase 5: Vooruitkijken De personeelsvereniging komt ook terug in opdracht 3 in de zin van het belang van contacten met collega's. De vertegenwoordiging van belangen van het personeel en de rol van de vakbonden komt terug in opdracht 5 (Cruciale Kennis 1.2.6). Contact met collega's en invloed uitoefenen in het bedrijf komt ook terug in les 3 (discriminatie op de arbeidsmarkt).

6

Opdracht 3: vrijwilligerswerk Werkvorm: gastsprekers Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.2.3: De inburgeraar onderkent het belang van contacten met collega’s. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar gaat op passende wijze contacten aan met collega’s en leidinggevenden Een ander doel van deze opdracht is dat deelnemers gestimuleerd worden vrijwilligerswerk te gaan doen. Voordeel van vrijwilligerswerk is dat je allerlei vaardigheiden opdoet die je nodig hebt in de Nederlandse samenleving en in betaald werk en dat je kennis maakt met mensen buiten de eigen bevolkingsgroep. Terugkoppeling Kom terug op opdracht 2 en op de manier waarop contacten met collega's aan de orde zijn gekomen. Bespreek de begrippenlijst bij opdracht 2. Voorbereiding van de opdracht Nodig twee gastsprekers uit de vrijwilligersbranche uit. Eén gastspreker doet zelf vrijwilligerswerk en vertelt over zijn of haar motivatie om dit werk te doen, over wat hij of zij van het werk leert en welke contacten hij of zij opdoet. De andere gastspreker heeft een coördinerende functie en stuurt vrijwilligers aan. Dit kan bijvoorbeeld een medewerker van de vrijwilligerscentrale zijn of een leidinggevende in een bedrijf of instelling waar veel vrijwilligers werken. Vraag deze gastspreker te vertellen over de overeenkomsten en verschillen tussen mensen die betaald werk doen en mensen die vrijwilligerswerk doen. Te denken valt bijvoorbeeld aan motivatie, betrokkenheid, professionaliteit en efficiency. Gebruik paragraaf 5.2.2 in het handboek om de komst van de gastsprekers voor te bereiden. Vraag aan de gastsprekers om de deelnemers te stimuleren tot vrijwilligerswerk en om hun iets te vertellen over de manier waarop mensen in Nederland op de werkvloer met elkaar omgaan. Fase 1: Oriënteren Bespreek de doelen van de opdracht. Geef nogmaals aan dat er 2 gastsprekers komen en waarom. Inventariseer de ervaringen van de deelnemers met vrijwilligerswerk in land van herkomst en in Nederland. Hoe is dit in het land van herkomst geregeld? Vraag ook aan de deelnemers hoe mensen in Nederland op de werkvloer met

6

elkaar omgaan en wat de verschillen zijn met de omgang in het land van herkomst. Te denken valt aan formeel / informeel, ruimte voor feedback / kritiek naar leidinggevenden en collega’s toe en de contacten tussen mannen en vrouwen. Fase 2: Voorbereiden Bereid met de deelnemers vragen voor die zij zouden willen stellen aan de gastsprekers. Een deel van de vragen zal al aan bod komen tijdens de presentatie van de gastsprekers. Het is vooral belangrijk dat de vrijwilliger vertelt over zijn motivatie om vrijwilligerswerk te doen. Bespreek de begrippenlijst en bespreek verdere zinnen en woorden die de deelnemers nodig hebben bij het stellen van hun vragen. Bespreek ook de houding van de deelnemers: vind je het eng om vragen te stellen in de groep? Fase 3: Uitvoeren De gastsprekers vertellen over hun werk. Hierna stellen de deelnemers de vragen die nog niet aan bod zijn gekomen in de presentatie. Fase 4: Terugkijken Heb je antwoord gekregen op al je vragen? Heb je daarnaast nog andere dingen gehoord die je interessant vond? Zou je het zelf leuk vinden om vrijwilligerswerk te doen? Heb je onbekende woorden gehoord? Heb je nieuwe woorden geleerd? Bespreek de begrippenlijst. De deelnemers ordenen hun notities in het portfolio. Fase 5: Vooruitkijken Het belang van contacten met collega's komt ook terug in les 3 over discriminatie.

6

Opdracht 4: premies en belastingen Werkvorm: groepsgesprek en informatieverstrekking Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.2.5: De inburgeraar weet in grote lijnen welke premies en belastingen door werknemers moeten worden betaald en met welk doel. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar legt een relatie tussen ingehouden werknemerspremies en belastingen en algemene sociale voorzieningen. • De inburgeraar legt uit waarom inhoudingen op het salaris noodzakelijk zijn. • De inburgeraar weet hulp te vinden bij het invullen van een aangifte- of teruggaveformulier voor de belasting. • De inburgeraar regelt eigen aanvullende (pensioen)verzekeringen indien nodig. Voorbereiding van de opdracht Bij deze opdracht hoort heel veel achtergrondinformatie. Lees in ieder geval de folders van Postbus 51 over de Algemene Ouderdomswet (AOW) (weblink in de achtergrondinformatie op de CD-rom) en zorg dat u op de hoogte bent van adressen in de regio waar deelnemers terecht kunnen voor hulp bij het invullen van belastingformulieren. • Vraag aan de deelnemers voor de les een loonstrookje mee te nemen. • Print bijlage 8 voor de deelnemers (brochure van Postbus 51 over korting op de AOW, weblink op de CD-rom). U kunt deze brochure ook bestellen. Terugkoppeling De salarisstrook komt terug in thema 6, instanties (Cruciale Kennis 6.2.2). Koppel hiernaar terug of kijk hiernaar vooruit. Kom ook terug op opdracht 3 en bespreek de begrippenlijst van die opdracht. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers welke premies er op hun salaris ingehouden worden en wat de overheid met dat geld doet. Als ze dit een moeilijke vraag vinden, maakt u de vraag concreter door te vragen wat er gebeurt als je (langdurig) ziek wordt. Wat gebeurt er als je 65 jaar wordt? Wat gebeurt er als je zwanger wordt, moet je dan tot de bevalling doorwerken? Vraag ook aan de deelnemers voorbeelden te noemen van zaken die met belastinggeld gedaan worden. Zet een overzicht van de reacties op het bord. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de

7

opdracht. Vertel ook over de Algemene Ouderdomswet (AOW) en over het feit dat deelnemers te maken kunnen krijgen met een korting op de Algemene Ouderdomswet als ze na hun vijftiende in Nederland zijn komen wonen. Fase 3: Uitvoeren Bespreek de hoofdpunten van het loonstrookje (voor uitleg, zie de achtergrondinformatie op de CD-rom). Lees samen met de deelnemers de brochure over korting op de Algemene Ouderdomswet. Leg ook uit dat er binnen een bedrijf vaak een collectief pensioen geregeld is, maar niet altijd. Fase 4: Terugkijken Bespreek de begrippenlijst en eventuele vragen. Fase 5: Vooruitkijken De volgende opdracht gaat over de arbeidsovereenkomst, de vakbond en de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). Leg de titel van opdracht 5 alvast uit.

7

Opdracht 5: arbeidsovereenkomst, collectieve arbeidsovereenkomst en vakbond Werkvorm: een gastspreker van het Centrum voor Werk en Inkomen Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.2.4: De inburgeraar weet welke regels en plichten voor een werknemer voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar volgt bedrijfsregels bij werkuitvoering (arbo, milieu, vakantie, ziekte, en dergelijke). • De inburgeraar onderkent het nut van het vastleggen van rechten en plichten bij verschillende soorten arbeidscontracten (0-uren contract, via uitzendbureau, tijdelijk, vast, reïntegratiemaatregelen). Cruciale Kennis 1.2.6: De inburgeraar kent de rol van vakbonden in Nederland. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar licht belang van de rol van de vakbeweging in Nederland toe (in vergelijking met eigen of andere landen). • De inburgeraar geeft uitleg over belang en inhoud van collectieve arbeidsovereenkomsten. Cruciale Kennis 1.2.7: De inburgeraar weet wat een collectieve arbeidsovereenkomst inhoudt en wat het belang is van een collectieve arbeidsovereenkomst. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over belang en inhoud van collectieve arbeidsovereenkomsten. Als er tijd en ruimte voor is, kan de gastspreker misschien ook vast ingaan op les 3 over discriminatie. Voorbereiding van de opdracht Nodig een gastspreker uit van de afdeling juridische zaken van het Centrum voor Werk en Inkomen. Gebruik paragraaf 5.2.2 in het handboek om de komst van de gastspreker voor te bereiden. Terugkoppeling Kom terug op de opdracht 2 Gebruik de fase ‘vooruitkijken’ van opdracht 2. Kom ook terug op eerder behandelde begrippen die van belang zijn bij deze opdracht en kom terug op opdracht 5 van les 1 en vraag aan de deelnemers wat er toen besproken is. Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers nog eens wat het Centrum voor Werk en Inkomen is en wat ze doen. Bespreek ook de vraag of er in het land van

7

herkomst soortgelijke instanties zijn. U vraagt aan de deelnemers of zij weten wat er in een arbeidsovereenkomst moet staan. U noteert hun reacties op het bord. U vult aan wat gebruikelijk in een arbeidsovereenkomst staat. U gaat kort de soorten arbeidsovereenkomsten behandelen (0-uren contract, minimum-maximum-contract, arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd en dergelijke). Fase 2: Voorbereiden Leg uit welke gastspreker er komt en met welk doel. Aan de hand van de vragen die u in les 2 verzameld hebt kunt u met de deelnemers een lijstje met vragen maken voor de gastspreker. Een deel van de vragen zal beantwoord worden tijdens de presentatie van de gastspreker, een deel van de vragen zullen de deelnemers achteraf moeten stellen. Bespreek de begrippenlijst en de lesdoelen. Fase 3: Uitvoeren De deelnemer luistert naar de presentatie van de gastspreker en probeert hieruit antwoorden te krijgen op de vragen die voorbereid zijn. Vragen die niet zijn beantwoord worden na de presentatie gesteld. Fase 4: Terugkijken Zijn alle vragen beantwoord? Beheersen de deelnemers de lesdoelen? Lukte het om in het Nederlands vragen te stellen aan de gastspreker? Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast kort wat de woorden 'discriminatie' en 'gelijke behandeling' betekenen.

7

Les 3: discriminatie op de arbeidsmarkt Doelen: Cruciale Handeling 1.3: omgaan met (verborgen) discriminatie op de arbeidsmarkt Cruciale Kennis 1.3.1 1.3.2

De inburgeraar kent de wettelijke rechten en procedures in geval van discriminatie. De inburgeraar kent strategieën om zijn weerbaarheid tegen vormen van (verborgen) discriminatie te vergroten.

Voorbereiding van les 3 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 1.3. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 1.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

7

Opdracht 1: discriminatie op de werkvloer Werkvorm: informatie opzoeken Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.3.1: De inburgeraar kent de wettelijke rechten en procedures in geval van discriminatie. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar bespreekt een vermoeden van discriminatie met de werkgever. • De inburgeraar doet een beroep op wettelijke rechten bij discriminatie. Voorbereiding van de opdracht Zoek artikelen op over discriminatiezaken die recent in het nieuws zijn geweest, bijvoorbeeld over het dragen van hoofddoeken, het niet kunnen vinden van stageplaatsen voor allochtone jongeren, het wel of niet geven van een hand, het 'homohuwelijk' et cetera. Terugkoppeling De onderwerpen discriminatie en gelijke behandeling komen ook voor in thema 2 (Cruciale Kennis 2.2.2), en thema 6 (Cruciale Kennis 6.2.4). Koppel hiernaar terug ala u een van deze thema's al behandeld heeft. Kom terug op artikel 1 van de grondwet. Leg uit dat discriminatie niet alleen over afkomst of godsdienst hoeft te gaan. Discriminatie kan ook onderscheid zijn op grond van: • geslacht; • handicap; • leeftijd; • huidskleur; • seksuele voorkeur; • burgerlijke staat. Fase 1: Oriënteren Bespreek de volgende vragen: Wie heeft er al eens met discriminatie op het werk te maken gehad? Wat heb je gedaan? En een moeilijkere vraag: wie heeft zichzelf weleens (bewust of onbewust) schuldig gemaakt aan discriminatie? Op welke manier komt discriminatie voor in het land van herkomst? Wie heeft weleens een klacht ingediend bij de Commissie Gelijke behandeling of dit met de Ondernemingsraad besproken? Behandel de artikelen die u heeft meegebracht. Bespreek ook met de deelnemers of de gevallen die in de artikelen beschreven zijn door een rechter of commissie wél of niet als discriminatie zijn aangemerkt, dus: wat het oordeel hierover was. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Leg uit wat discriminatie is. Gerbuik hiervoor de

7

folder ''Gelijke behandeling, informatie voor werknemers." Leg uit dat je bij discriminatie het beste eerst met je werkgever kunt spreken. Als je er niet uit komt, kun je het hogerop zoeken, bij een antidiscriminatiebureau in de buurt of bij de Commissie Gelijke Behandeling. Leg ook uit dat het belangrijk is zelf respectvol met anderen om te gaan en andere minderheden als gelijkwaardig te behandelen. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: uitvoeren De deelneners krijgen de opdracht adressen van de Commissie Gelijke Behandeling en van antidiscriminatiebureau's in de buurt te zoeken. Het adres van de Commissie Gelijke Behandeling is onder andere te vinden op de website van Postbus 51. Als er deelnemers zijn die een baan in een groot bedrijf hebben, vraag hun dan op te schrijven wie er in de ondernemingsraad zitten. Het aantal aanwijzingen dat u geeft en de grootte van de opdracht laat u afhangen van het niveau van de deelnemers. Als het een moeilijke opdracht voor hen is, geeft u websites waar ze de gegevens kunnen vinden of u geeft ze een formulier waarop ze de namen van de leden van de ondernemingsraad kunnen schrijven. Als het bovenstaande een makkelijke opdracht voor hen is, vraagt u hen ook de procedure voor het indienen van een klacht bij de Commissie Gelijke Behandeling te beschijven. U vertelt hen al dan niet dat deze te vinden is op www.cgb.nl en waar de deelnemers op moeten klikken. Fase 4: Terugkijken Bespreek de uitkomsten van de opdracht plenair. Bespreek de begrippenlijst. De deelnemers ordenen de informatie in het portfolio. Fase 5: Vooruitkijken De volgende opdracht gaat over weerbaarheid tegen discriminitatie. Met andere woorden: wat kun je zelf doen om discriminatie te voorkomen en tegen te gaan?

7

Opdracht 2: discriminatie: wat kun je er zelf tegen doen? Werkvorm: groepsgesprek, brainstorm Doel van de opdracht: Cruciale Kennis 1.3.2: De inburgeraar kent strategieën om zijn weerbaarheid tegen vormen van (verborgen) discriminatie te vergroten Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar gebruikt strategieën om discriminatie te doorbreken. Voorbereiding van de opdracht U kunt deze opdracht zelf met de deelnemers doen, maar u kunt ook iemand van een antidiscriminatiebureau vragen om met de deelnemers te reflecteren op weerbaarheidsstrategieën. Terugkoppeling Stel vragen over de informatie en begrippen van opdracht 1 en vat deze samen. Leg nog een keer kort uit wat discriminatie is. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wat ze doen als ze gediscrimineerd worden of als ze het gevoel hebben gediscrimineerd te worden. Zet de reacties op het bord. Vraag ook wat ze doen om discriminatie te voorkomen. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uivoeren Discrussieer en brainstorm met de deelneemers verder over weerbaarheid tegen vormen van discriminatie. Draag zelf ook mogelijkheden aan en discussieer erover. Dit kan zijn: • humor; • bespreekbaar maken, gesprek aangaan over wat discriminatie met je doet; • steun bij anderen zoeken; • niet iedere situatie waarin je niet in het voordeel bent als discriminatie aanmerken, dan word je niet meer serieus genomen; • vanaf het begin contact houden met collega's, je niet isoleren (bijvoorbeeld: meedoen met personeelsfeesten en dergelijke); • je actief opstellen, invloed uitoefenen, werknemersparticipatie; • uitstralen dat je lid van de groep bent, • een zelfverzekerde uitstraling;

7

Fase 4: Terugkijken De deelnemers maken een lijstje van mogelijke strategieën en ordenen deze in het portfolio. Bespreek nogmaals de begrippenlijsten van les 1. Doe eventueel een rollenspel over een situatie die de deelnemers aangekaart hebben. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. In de fase 'Voorbereiden' van opdracht 1 is besproken wat discriminatie is. U kunt met de deelnemers bespreken wat positieve discriminatie is en een discrussie houden over de vraag of positieve discriminatie gewenst is. Fase 4: vooruitkijken Bespreek de titel en het onderwerp van les 4.

7

Les 4: een eigen bedrijf

Doelen: Cruciale Handeling 1.4: voorbereidingen treffen om een eigen bedrijf te starten. Cruciale Kennis 1.4.1 De inburgeraar weet wat de rol van de Kamer van Koophandel is. 1.4.2 De inburgeraar weet dat bepaalde diploma’s van belang zijn voor het starten van een bedrijf in bepaalde sectoren. 1.4.3 De inburgeraar weet wat de eisen ten aanzien van financiering van een eigen bedrijf zijn.

Voorbereiding van les 4 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 1.4. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 1.4. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

7

Opdracht 1: een eigen atelier Werkvorm: een klein bedrijfsplan opstellen Doel van de opdracht Cruciale Kennis 1.4.1: De inburgeraar weet wat de rol is van de Kamer van Koophandel Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar schrijft zich in bij de Kamer van Koophandel. Cruciale Kennis 1.4.2: De inburgeraar weet dat bepaalde diploma’s van belang zijn voor het starten van een bedrijf in bepaalde sectoren. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar schrijft zich in voor (aanvullende) cursussen. Cruciale Kennis 1.4.3: De inburgeraar weet wat de eisen ten aanzien van financiering van een eigen bedrijf zijn. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar levert informatie voor het opstellen van een ondernemingsplan. • De inburgeraar regelt de financiering van zijn eigen bedrijf. Terugkoppeling Kom terug op les 3 en op de informatie en begrippen van die les. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wie een eigen bedrijf zou willen starten. Vraag hun ook of ze weten hoe dat in Nederland gaat en of er verschillen zijn met het land van herkomst. Fase 2: Voorbereiden Behandel de begrippenlijst en vertel de hoofdpunten van een bedrijfsplan: • Wie bent u, welke motivatie en doelstellingen heeft u? • Wat gaat u aanbieden en waarom? • Aan wie? • Hoe gaat u zich onderscheiden in de markt? • Wat is uw plan van aanpak? • Wat kost het? • Waar haalt u het benodigde geld vandaan? • Wat moet het opleveren? (bron: www.kvk.nl) U geeft een voorbeeld: "Ik wil een bedrijfje beginnen dat kleding en tassen repareert." En u vraagt de deelnemers wat er allemaal nodig is om te kunnen starten met zo'n bedrijf. Fase 3: Uitvoeren Deelnemers die goed kunnen schrijven en zelfstandig kunnen werken kunnen

8

deze opdracht zelfstandig maken. Hebben deelnemers daar moeite mee, dan doet u deze opdracht plenair en zet u de uitkomsten op het bord. Bespreek ook de rol van de Kamer van Koophandel en leg uit er voor het starten van een bedrijf in bepaalde sectoren een vergunning en/of diploma nodig is en dat er een goed plan nodig is om financiering van de bank te kunnen krijgen. Fase 4: Terugkijken Bespreek het gemaakte 'mini-bedrijfsplan' en bespreek nogmaals de doelen van de opdracht en alle begrippenlijsten en van thema 1. Neem de toets bij thema 2 af. Dit kunt u ook in quiz-vorm doen. Fase 5: Vooruitkijken Als er deelnemers zijn die erover denken een eigen bedrijf te starten, kunt u een gastspreker uitnodigen die een bedrijf in dezelfde sector heeft gestart om vanuit zijn ervaring over Cruciale Handeling 1.4 te vertellen. U kunt ook met de groep een bezoek aan zijn bedrijf brengen.

8

Thema 2: omgangsvormen, waarden en normen

Algemeen doel van thema 2: De inburgeraar is in staat om te gaan met de Nederlandse omgangsvormen, waarden en normen.

Doelen algemene redzaamheid: De inburgeraar: - selecteert informatiebronnen; - gebruikt informatiebronnen; - maakt gebruik van formele en informele mogelijkheden voor hulp; - handelt tijdig, dat wil zeggen: laat geen termijn verlopen.

Cruciale Praktijksituaties: I Functioneren op de arbeidsmarkt II Functioneren in de eigen leefomgeving III Functioneren in contacten met instanties en overheid IV Functioneren als burger in Nederland

8

Les 1: inleiding bij thema 2 Werkvorm: discussie Les 1 geldt als inleiding op de rest van thema 2. Print daarom alvast de begrippenlijsten bij thema 2 en neem deze met de de deelnemers alvast een keer door. Schrijf één voor één onderstaande zinnen op het bord en discussieer er tussendoor samen over voordat u de volgende zin noteert. Wat zijn de ervaringen van de deelnemers hiermee, in Nederland en in het land van herkomst? U kunt de zinnen ook op kaartjes schrijven en iedere deelnemer er één geven, dan kunnen de deelnemers hier alleen of met een klein groepje over nadenken alvorens in de groep te reageren. • • •

• • • • • • • •

Omgangsvormen, waarden en normen kunnen verschillen per cultuur, regio en sociale klasse. (Naar C.K 2.1.1.) Nederlanders kunnen zich zeer direct uiten, zonder daarmee kwetsend of onbeleefd te willen zijn. (Naar CK 2.1.2.) Als je bij iemand op bezoek gaat, maak je van tevoren een afspraak (vraag vooraf wat deelnemers doen als ze iemand willen bezoeken). (Naar de normen bij C.K. 2.1.3). (onderstreep hierbij nogmaals dat dit per persoon, en per regio verschilt) Als je niet kunt komen of te laat komt, laat je iets van je horen (Naar de normen bij C.K. 2.1.3). Wat doe je als je moet wachten bij een postkantoor, bij de dokter of bij in de supermarkt? (Naar de normen bij C.K 2.1.4) In welke situaties neem je een cadeautje voor iemand mee? (Naar de normen bij C.K 2.1.4.). Samenwonen, ook van mensen van gelijke sekse, is geaccepteerd. (Naar C.K. 2.2.2) Noem een aantal belangrijke feestdagen met een religieuze of historisch achergrond (Naar C.K. 2.2.3). Noem voorbeelden van sportieve of culturele verenigingen. Vertel waarom ze belangrijk zijn. (Naar C.K 2.3.1) Vraag ook wie er lid is van een vereniging. Noem voorbeelden van gebruiken bij belangrijke familiegebeurtenissen van buren en bekenden (bruiloft, geboorte, slagen voor een examen en dergelijke). (Naar C.K. 2.4.1) Wat doe je als je last hebt van de buren? Wat doe je als anderen last zouden kunnen hebben van jou, bijvoorbeeld als je een feest geeft? (Naar C.K 2.4.2)

Lees elke zin apart voor en discussieer er kort over. Wat vinden ze ervan? Hoe zit het in de cultuur van het land van herkomst? De lijst kan ook aangevuld worden, mocht het nodig zijn. Plak een andere flapover aan de muur en maak twee kolommen. Zet de Nederlandse waarden, normen en gedragsregels in de linkerkolom en die van de andere landen in de rechterkolom. Zet tussen haakjes het land van

8

herkomst erachter.

Voorbeeld: Nederland * Bij veel mensen moet je een afspraak maken voordat je op bezoek gaat.

Andere landen * Vooraf een afspraak maken bij bezoek is niet nodig. (Turkije, Marokko)

8

Les 2: omgangsvormen

Doelen: Cruciale Handeling 2.1: het duiden en hanteren van verschillende omgangsvormen in Nederland.

Cruciale Kennis 2.1.1 De inburgeraar weet dat omgangsvormen, waarden en normen kunnen verschillen per cultuur, regio en sociale klasse. 2.1.2 De inburgeraar weet dat Nederlanders zich zeer direct kunnen uiten, zonder daarmee kwetsend of onbeleefd te willen zijn. 2.1.3 De inburgeraar weet hoe sociale contacten privé en op het werk verlopen.

Voorbereiding van les 2 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 2.1. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 2.1. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

8

Opdracht 1: verschillen binnen Nederland Werkvorm: discussie Doel van de opdracht: Cruciale Kennis 2.1.1: De inburgeraar weet dat omgangsvormen, waarden en normen kunnen verschillen per cultuur, regio en sociale klasse. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar stelt zich op de hoogte van onuitgesproken omgangsregels (door observeren, advies vragen, vragen om bevestiging of correctie enzovoort). • De inburgeraar gaat op een sociaal geaccepteerde manier om met overeenkomsten en verschillen. • De inburgeraar informeert zich over omgangsvormen, normen en waarden van burgers met andere achtergronden dan de eigen. Voorbereiding van de opdracht Print bijlage 1 bij thema 2 voor de deelneemers. Terugkoppeling en Fase 1: Oriënteren In les 1 is er al een referentiekader gevormd. Bespreek nogmaals de begrippenlijst bij les 1. Kom met name terug op de begrippen waarden en normen: wat betekenen ze ook alweer? Zet deze begrippen op het bord. Vraag of er nog vragen zijn over les 1. Fase 2: Voorbereiden Neem de begrippenlijst voor deze opdracht met de deelnemers door. Ga ook langs alle begrippen in bijlage 1 en leg uit waar nodig is. Als alle begrippen bekend zijn geeft u de opdracht achter elke waarde en norm te noteren hoe belangrijk de deelnemers het vinden. Dit vormt een voorbereiding voor de discussie. Fase 3: Uitvoeren Bespreek de uitkomst groepsgewijs. Laat een discussie op gang komen. Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Inventariseer met de deelnemers wat ze in deze opdracht geleerd hebben over de Nederlandse samenleving en hoe ze dit toe kunnen passen. Fase 5: Vooruitkijken De volgende opdracht gaat over sociale contacten. Bespreek alvast het begrip 'sociale contacten'.

8

Tip Behandel tekst 3 van het boek Verder Lezen met de deelnemers. Deze tekst gaat over verschillen in omgangsvormen.

8

Opdracht 2: sociale contacten Werkvorm: rollenspel Doel van de opdracht Cruciale Kennis 2.1.2: De inburgeraar weet dat Nederlanders zich zeer direct kunnen uiten, zonder daarmee kwetsend of onbeleefd te willen zijn. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar vat direct geuite feedback en kritiek niet persoonlijk op. • De inburgeraar reageert niet onmiddellijk beledigd op rechtstreeks uitgesproken meningen en directe vraagvormen. Cruciale Kennis 2.1.3: De inburgeraar weet hoe sociale contacten verlopen. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar maakt, indien de andere partij daar prijs op stelt, afspraken voor bezoek bij sociale contacten. • De inburgeraar houdt zich aan gemaakte afspraken of meldt zich tijdig af. Cruciale Kennis 2.1.4: De inburgeraar weet wat de gebruikelijke gedragsregels zijn in de meest voorkomende situaties (in winkels en wachtkamers, bij loketten, deelnemen aan feestje in de buurt). Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar trekt een nummertje, pakt een karretje, staat in de rij, wacht op zijn beurt. • De inburgeraar brengt een kleine attentie mee als dat verwacht wordt of passend is. Voorbereiding van de opdracht Bereid het rollenspel voor volgens paragraaf 5.2.3 in het handboek. Terugkoppeling Kom terug op opdracht 1 van les 1 en opdracht 1 van les 2, neem nogmaals de begrippen van die opdrachten door. In les 1 zijn al een aantal zaken besproken die in deze opdracht voorkomen. Bij sociale contacten hoort bijvoorbeeld: afspraken maken, de levensstijl van anderen accepteren, de Nederlandse directheid en weten wanneer het passend is cadeautjes mee te nemen en kaartjes te sturen. Fase 1: Oriënteren Discussie: • Bij welke mensen maak je een afspraak als je langs wilt komen, bij wie doe je dat niet? Waarom wel / niet? • Wil je dat mensen een afspraak maken als ze bij jou langskomen? • Wat zeg je als iemand langs wil komen en je hebt eigenlijk geen tijd? • Wat doe je als je kritiek op iemand hebt? Wat deed je in je land van herkomst? Ga je hier tegenwoordig anders mee om?

8

• •

In welke situatie neem je een cadeautje voor iemand mee? Als je zelf een cadeautje krijgt, pak je hem direct uit of wacht je tot het bezoek naar huis is?

Fase 2: Voorbereiden Neem de begrippenlijst door en bereid de deelnemers voor op het rollenspel. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Fase 3: Uitvoeren Verdeel de groep in tweetallen: de deelnemers mogen een rol kiezen: • een afspraak maken (en het hierbij ook zeggen als je iemand niet kunt ontvangen); • een afspraak afzeggen of bellen dat je later komt; • kritiek uiten en incasseren (kies hiervoor een situatie die dicht bij de deelnemer staat, als de deelnemer werk heeft of zoekt, kun je kiezen voor kritiek uiten richting een collega). Fase 4: Terugkijken Wat ging goed, wat kon beter? Vraag een of meer tweetallen het rollenspel voor de groep te herhalen. Neem de begrippenlijst door en vul aan de hand van het rollenspel eventueel aan. Discussie: welke elementen uit Nederlandse omgangsvormen zou je wel over willen nemen, welke niet? Fase 5: Vooruitkijken De volgende les gaat over verschillende gewoonten. Bespreek het begrip 'gewoonten' met de deelnemers en vraag of ze alvast een paar voorbeelden kunnen geven van gewoonten in Nederland die moeilijk samengaan met de gewoonten die zij van huis uit kennen, met name op de gebieden die in Cruciale Handeling 2.2 genoemd worden.

8

Les 3: botsende gewoonten

Doelen: Cruciale Handeling 2.2: omgaan met ongewone of botsende gewoonten, waarden en normen.

Cruciale Kennis 2.2.1 De inburgeraar weet dat de verhouding tussen man en vrouw, ook in huiselijke kring, gelijkwaardig is. 2.2.2 De inburgeraar weet dat (ongehuwd) samenwonen, ook van mensen van gelijke sekse, geaccepteerd is in Nederland. 2.2.3 De inburgeraar kent de belangrijkste Nederlandse feestdagen en hun religieuze of historische inhoud / achtergrond.

Voorbereiding van les 3 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 2.2. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 2.2. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

9

Opdracht 1: gelijke behandeling

Doel van de opdracht Cruciale Kennis 2.2.1: De inburgeraar weet dat de verhouding tussen man en vrouw, ook in huiselijke kring, gelijkwaardig is. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar behandelt vrouwen als gelijkwaardig en conform de gangbare normen in Nederland. Cruciale Kennis 2.2.2: De inburgeraar weet dat (ongehuwd) samenwonen, ook van mensen van gelijke sekse, geaccepteerd is in Nederland. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar valt mensen met andere samenlevingsvormen dan het huwelijk niet lastig Het verbod op discriminatie komt voor in Cruciale Handeling 1.3 (thema werk), Cruciale Kennis 6.4.2 (instanties) en in Cruciale Kennis 7.1.2 (staatsinrichting en rechtsstaat). Cruciale Kennis 2.2.1 en 2.2.2 refereert niet aan artikel 1 en gaat vooral over acceptatie en gelijk behandeling in plaats van over discriminatie. Invulling van de opdracht: De manier waarop u met dit thema om kunt gaan verschilt sterk per doelgroep. U kunt met de deelnemers praten over emancipatiebewegingen van homo's en van vrouwen in het land van herkomst en hier samen informatie over opzoeken. U kunt iets vertellen over de emancipatie van vrouwen en homo's in Nederland en over de veranderingen in de jaren '60 en '70 van de twintigste eeuw. Koppel ook terug naar wat over deze onderwerpen ter sprake is gekomen in les 1. Het is belangrijk dat u over homoseksualiteit het gesprek aangaat. In veel steden zijn monumenten opgericht ter herdenking van discriminatie en vervolging van homo's, bijvoorbeeld in de Tweede Wereldoorlog, maar ook daarvoor. U kunt zo'n monument met de groep bezoeken of er foto's en foldermateriaal van laten zien. Ook kunt u krante-artikelen behandelen over geweld tegen homo's of een gastspreker uitnodigen uit de homobeweging. Een en ander is te vinden in de achtergrondinformatie op de CD-rom. Spreek met de deelnemers ook de doelen van opdracht 1 door. Tips • Behandel tekst 4 van het boek Verder Lezen. Deze tekst gaat over een vrouw die een baan vindt en over haar echtgenoot die hier maar moeilijk aan kan wennen. • Bekijk de VPRO-documentaire Arabische vrouwen aan de top. Bestelinformatie in hoofdstuk 7 van het handboek.

9

Opdracht 2: feest! Werkvorm: praktijkopdracht: interview Doel van de opdracht Cruciale Kennis 2.2.3: De inburgeraar kent de belangrijkste Nederlandse feestdagen en hun religieuze of historische inhoud/ achtergrond Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar stelt zich op de hoogte van wat er bij de viering van deze feesten wordt verwacht op school, in de buurt en op het werk. • De inburgeraar laat anderen vrij in de viering van de belangrijkste religieuze en politieke feestdagen (Kerst, Pasen, Ramadan, Suikerfeest, Sinterklaas, Koninginnedag, 4 en 5 mei et cetera) en de achtergronden van de gebruiken die erbij horen. Voorbereiding van de opdracht Zorg voor een lijst van feestdagen die in Nederland of in uw streek belangrijk zijn. De achtergrondinformatie op de CD-rom kan u hierbij helpen. Terugkoppeling Kom terug op opdracht 1. Behandel de begrippen van de vorige opdracht en vraag de deelnemers of ze nog vragen hebben over opdracht 1. Bekijk ook met de deelnemers op welke manier Cruciale Kennis 2.2.3 al ter sprake is gekomen in les 1. Fase 1: Oriënteren Groepsgesprek: wat zijn voor de deelnemers belangrijke feestdagen? Wat doen ze dan? Bespreek zowel religieuze als historische of nationale feestdagen. Bespreek hierna religieuze en historische feestdagen die in Nederland belangrijk zijn. Inventariseer wat de deelnemers hierover weten en op welke wijze ze hier (bijvoorbeeld via de school van de kinderen) al eens aan deelgenomen hebben. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Bespreek de begrippenlijst. Gebruik de hulpkaart praktijkopdrachten in het portfolio. Schrijf een aantal feestdagen die in Nederland of in uw streek belangrijk zijn op het bord. Laat iedere deelnemer een feestdag kiezen. Bij voorkeur een feestdag die recent heeft plaatsgehad of binnenkort plaatsvindt. Ze gaan hierover iemand interviewen, bijvoorbeeld een buurman of buurvrouw, de leerkracht van de kinderen of iemand in het buurthuis.

9

Bereid vragen voor met de deelnemers. Voorbeelden van vragen zijn: • Wat is de achtergrond van de feestdag? • Waarom is deze feestdag belangrijk voor u? • Wat doet u op die feestdag? Wie ontmoet u? • Horen er speciale gerechten bij de feestdag? • Als de deelnemer een leerkracht interviewt: Wat verwacht de school van de ouders tijdens dit feest? Doe met de deelnemers een rollenspel om de praktijkopdracht voor te bereiden. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers interviewen buiten de les iemand in hun omgeving. Fase 4: Terugkijken Bespreek de vragen: Wie heb je geïnterviewd? Ging het goed? Wat heb je geleerd? Speel de praktijkopdracht na met een rollenspel. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Vul met de deelnemers de terugkijkkaart in, orden alle informatie in het portfolio en bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Les 4 gaat over sociale netwerken. Leg het begrip 'sociale netwerken' en 'de vereniging' alvast uit.

9

Les 4: sociale netwerken en verenigingen

Doelen: Cruciale Handeling 2.3: deelnemen aan sociale netwerken. Cruciale Kennis 2.3.1

De inburgeraar kent kent het doel en de gebruiken van culturele- en sportieve verenigingen.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen →OGO, CP7, CH1

Voorbereiding van les 4 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 2.3. Een overzich vindt u in bijlage 1 van het handboek.Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 2.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

9

Opdracht 1: verenigingen Werkvorm: gastspreker Doel van de opdracht Cruciale Kennis 2.3.1: De inburgeraar kent kent het doel en de gebruiken van culturele- en sportieve verenigingen. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar kan uitleggen waarom lidmaatschap van verenigingen belangrijk is. • De inburgeraar stelt zich op de hoogte van wat er van leden van verenigingen wordt verwacht. Voorbereiding van de opdracht Nodig een gastspreker uit die actief is bij een club of vereniging. Dit kan bijvoorbeeld een vrijwilliger bij een voetbalclub of een wijkvereniging zijn. Vraag de gastspreker te vertellen over zijn activiteiten en zijn motivatie om zich in te zetten voor de vereniging. Bereid de opdracht voor volgens paragraaf 5.2.2 in het handboek.

Terugkoppeling Bekijk met de deelnemers hoe Cruciale Kennis 2.3.1 ter sprake is gekomen in de discussie in les 1. Kom ook terug op opdracht 2 van les 3. Leg uit dat verenigingen in Nederland een belangrijke rol spelen bij het vinden en onderhouden van sociale contacten. Vraag of de deelnemers nog vragen hebben over les 3. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers of ze voorbeelden kunnen noemen van sportieve of culturele verenigingen. Inventariseer met de deelnemers wie lid is van een vereniging, welke activiteteiten ze ondernemen en wat hun motivatie daartoe is. Als ze geen lid zijn van een club of vereniging: Op welke manier ontmoet je mensen, waar sport je? Wat voor hobby’s heb je en met wie beoefen je die hobby’s? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst en vul deze aan waar nodig. Behandel de doelen bij de opdracht, vertel welke gastspreker er komt en bereid met de deelnemers vragen voor voor de gastspreker.

9

Fase 3: Uitvoeren De gastspreker vertelt over zijn vereniging en het werk dat hij daar doet. De deelnemers stellen de vragen die zij hebben voorbereid. Fase 4: Terugkijken Evalueer de komst van de gastspreker met de deelnemers, orden de aantekeningen in het portfolio en bespreek de vraag: ‘van welke club of vereniging zou je eventueel lid willen worden?’ Fase 5: Vooruitkijken De volgende les gaat over alledaagse sociale contacten, dus kennissen vrienden en buren. Vraag alvast aan de deelnemers welke alledaagse contacten met Nederlanders zij hebben en koppel dit aan dingen die ze in les 4 hebben verteld en geleerd over alledaagse contacten.

9

Les 5: vrienden en buren

Doelen: Cruciale Handeling 2.4: het aangaan en onderhouden van alledaagse sociale contacten.

Cruciale Kennis 2.4.1

2.4.2

De inburgeraar kent de Nederlandse gebruiken bij belangrijke familiegebeurtenissen van buren en bekenden (bruiloft, geboorte, slagen voor examen en dergelijke). De inburgeraar weet om te gaan met overlast.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen → Burgerschap, CP10 (CH3)

→ Burgerschap, CP10 (CH4, CH5 en CH6)

Voorbereiding van les 5 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 2.4. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 2.4. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

9

Opdracht 1: medeleven Werkvorm: kaarten schrijven Doel van de opdracht Cruciale Kennis 2.4.1: De inburgeraar kent de Nederlandse gebruiken bij belangrijke familiegebeurtenissen van buren en bekenden (bruiloft, geboorte, slagen voor examen en dergelijke). Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar neemt op passende wijze contact op met buren en bekenden bij belangrijke familiegebeurtenissen (een kaartje sturen, feliciteren, klein presentje en dergelijke). Voorbereiding van de opdracht Print de opdracht van www.nt2taalmenu.nl uit (bijlage 2 bij thema 2) voor de deelnemers of zorg voor ansichtkaarten die ze kunnen schrijven. Terugkoppeling Kom terug op les 4 en bespreek nogmaals de begrippenlijst van les 4 en eventuele vragen over die les. Koppel ook terug naar de discussie over Cruciale Kennis 2.4.1 in les 1. Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers wat ze doen bij belangrijke gebeurtenissen van vrienden en bekenden. Wanneer stuur je een kaartje, wanneer geef je een cadeautje, wanneer ga je langs om te feliciteren? Doe je dit anders dan in het land van herkomst? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst en de doelen van de opdracht. Laat de deelnemers een opdracht kiezen. Ze kunnen een kaartje schrijven voor: • een vriendin die een baby gekregen heeft; • een collega die gaat trouwen; • een vriend die je gelukkig nieuwjaar wilt wensen; • een oom die 25 jaar getrouwd is; • een buurvrouw die in het ziekenhuis ligt; • een oom die ziek is; • een collega wiens vrouw overleden is. Geef, afhankelijk van het niveau van de groep, voorbeeldzinnen op het bord. Fase 3: Uitvoeren De opdracht kan individueel of in tweetallen uitgevoerd worden. Fase 4: Terugkijken Laat de deelnemers om de beurt hun kaart voorlezen. Het gaat erom dat de

9

boodschap begrijpelijk is en vooral ook past bij de situatie, niet om spelling of grammatica. Fase 5: Vooruitkijken De volgende opdracht gaat over overlast. Leg uit wat overlast betekent.

9

Opdracht 2: overlast Wervorm: rollenspel Doel van opdracht: Cruciale Kennis 2.4.2: De inburgeraar weet om te gaan met overlast. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar maakt overlast van anderen bespreekbaar. • De inburgeraar treft passende maatregelen bij vermoede overlast van zichzelf (bijvoorbeeld buren waarschuwen bij een eigen feestje). Voorbereiding van de opdracht Gebruik paragraaf 5.2.3 in het handboek om het rollenspel voor te bereiden. Terugkoppeling Kom terug op opdracht 1, bespreek begrippen en eventuele vragen. Kom ook terug op de discussie over Cruciale Kennis 2.4.2 in les 1. Fase 1: Oriënteren Bespreek de ervaringen van deelnemers met overlast en met de manier waarop je dit uit kunt praten. Wat doe je als je bijvoorbeeld een feestje geeft of als buren een feestje geven? Wat zijn de overeenkomsten en verschillen met het land van herkomst? Fase 2: Voorbereiden De deelnemers kunnen kiezen uit twee situaties: • Je gaat een feestje geven en waarschuwt de buren hiervoor. • De buren geven weer eens een feestje en ze maken het wel erg laat. Het bezoek rijdt midden in de nacht toeterend weg. Jouw kinderen worden hiervan wakker. Zo gaat het nou iedere maand wel een keer. De volgende dag ga je naar ze toe om hierover te praten. Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de taal en kennis, maar vooral ook de houding die nodig is voor het rollenspel: • Als je zelf een feestje gaat geven: nodig zo mogelijk buren uit om even langs te komen, vertel wat de gelegenheid is, hoe laat het ongeveer kan worden en welke maatregelen je treft om de overlast te beperken. • Als je last hebt van een ander: blijf rustig, leg uit waaróm je precies last hebt van het gedrag van de ander, probeer goede afspraken te maken. Bij herhaalde overlast kun je het beste naar je buren toegaan op een moment dat je rustig kunt praten en niet erg boos of moe bent. Overleg zonodig met andere buren die dezelfde overlast ervaren en ga samen naar degene die de overlast veroorzaakt. • Spreek elkaar bij voorkeur met ‘u’ aan.

1

Fase 3: Uitvoeren Het rollenspel kan in tweetallen of drietallen worden uitgevoerd. Fase 4: Terugkijken Bespreek het rollenspel en laat eventueel een tweetal of drietal het rollenspel voor de groep naspelen. Bespreek de vraag: Durf je nu zelf op de buren af te stappen als je overlast ervaart of overlast kunt gaan veroorzaken? Wat zou je nu anders doen dan voorheen? Bespreek de begrippenlijst en herhaal ook de begrippenlijsten van heel thema 2. Neem de toets bij thema 2 af. Dit kunt u ook in quiz-vorm doen. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek met de deelnemers welk thema je gaat behandelen en met welke reden.

1

Thema 3: wonen

Algemeen doel van thema 1: De inburgeraar is in staat passende huisvesting te vinden en nutsvoorzieningen te regelen. Hij draagt zorg voor de veiligheid in de woning en voor het milieu en een schone leefomgeving.

Doelen algemene redzaamheid: De inburgeraar: - selecteert informatiebronnen; - gebruikt informatiebronnen; - maakt gebruik van formele en informele mogelijkheden voor hulp; - handelt tijdig, dat wil zeggen: laat geen termijn verlopen.

Cruciale Praktijksituaties: II - Functioneren in de eigen leefomgeving III - Functioneren in contacten met instanties en overheid

1

Les 1: huisvesting regelen Doelen: Cruciale Handeling 3.1: passende huisvesting regelen Cruciale Kennis

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen

3.1.1

→ Burgerschap, CP6, (CH 1 en CH2)

3.1.2

De inburgeraar weet waar en hoe zij informatie kan vinden ten behoeve van het verkrijgen van een woning. De inburgeraar kent de procedures rondom het aankopen en verkopen van een woning.

Voorbereiding van les 1 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 3.1. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 3.1. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

1

Opdracht 1: Hoe woon ik zelf? Werkvorm: groepsgesprek met beeldmateriaal. Doel van de opdracht Opdracht 1 is bedoeld als oriëntatie op opdracht 2 en 3 Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 1 bij thema 3 (plaatjes met verschillende woonruimtes) voor de deelnemers uit. • Zorg voor tekenpapier en kleurpotloden of stiften. Fase 1: Oriënteren Werkvorm: groepsgesprek/ tekenen Stel alle deelnemers individueel de volgende vragen: • Waar woon je (adres, wijk, woonplaats)? • Heb je een koophuis of een huurhuis? • U vraagt de deelnemers hun huis te tekenen. Na deze opdracht stelt u de volgende vraag aan alle deelnemers individueel: Wat heb je getekend? Hoe ziet jouw huis eruit? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. U deelt bijlage 1 uit en vraagt aan de deelnemers aan te geven hoe die ruimtes heten. Vervolgens vraagt u wat de functies van die ruimes zijn en welke meubels erin staan. De opdracht is mondeling, u behandelt steeds één plaatje per deelnemer. Fase 3: Uitvoeren U gebruikt de tekeningen die de deelnemers van hun huis gemaakt hebben. U vraagt in wat voor soort huis ze wonen; bijvoorbeeld in een flat of in een eengezinswoning. Daarna laat u plaatjes van verschillende woningen zien en vraagt of ze het soort woning kunnen benoemen. U schrijft de woorden op het bord. U kunt de deelnemers ook een werkblad geven met plaatjes van de verschillende woningen en daarop de woorden laten invullen. Vervolgens stelt u de deelnemer de volgende vraag: Geef een beschrijving van de binnen- en buitenkant van uw woning (bijvoorbeeld mijn woning heeft drie verdiepingen, een tuin, 3 slaapkamers, een badkamer et cetera). Vraag of hun huis voldoet aan hun woonwensen en waarom. Schrijf de belangrijkste woorden op het bord. Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals de begrippenlijst en vul deze aan met begrippen uit het

1

groepsgesprek. Welke woorden heb je geleerd? Wat ging goed, wat ging niet goed? De deelnemers ordenen hun werk in het portfolio. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek hoe de deelnemers het geleerde kunnen gebruiken in de volgende opdrachten. In opdracht 1 hebben de deelnemers gekeken naar hun eigen woonsituatie en hierover woordenschat opgedaan. Opdracht 2, 3 en 4 gaan over het vinden van geschikte woning.

1

Opdracht 2: informatie verzamelen Werkvorm: invuloefeningen Doel van de opdracht Cruciale Kennis 3.1.1: De inburgeraar weet waar en hoe hij informatie kan vinden ter behoeve van het verkrijgen van een woning. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar neemt contact op met de passende instantie bij het zoeken van een huurhuis. • De inburgeraar raadpleegt huizenkranten en –sites. • De inburgeraar formuleert een woonwens die past bij zijn gezinssituatie en zijn inkomen. • De inburgeraar schrijft zich bij woon- of verhuiswens in bij een passende instantie. • De inburgeraar houdt zich aan de stappen in de vastgestelde procedure. • De inburgeraar volgt de regels voor aanvraag van een huurtoeslag. Deze opdracht richt zich voornamelijk op de procedure bij het zoeken van een huurwoning. Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 2 van thema 3 voor de deelnemers. Dit is een formulier met een oefeningen over het vinden van woonruimte. • Neem folders van woningcorporaties mee. Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers de vraag hoe zij aan hun huis gekomen zijn. Is het een huurhuis of een koophuis? Is het van een corporatie of van een huisbaas? Hoe lang hebben ze moeten wachten? Hoe lang hebben ze gezocht naar een geschikte woning? Dit is een zeer geschikt onderwerp om de situatie in het land van herkomst te vergelijken met de situatie in Nederland. Fase 2: Voorbereiden Bekijk daarna samen de folders van de woningstichtingen en zoek relevante informatie op zoals telefoonnummers, openingstijden, inschrijfprocedure en procedure om te reageren op een woning. Laat dat onderstrepen. Bekijk zo mogelijk ook internetsites van woningstichtingen om de procedures duidelijk te maken. Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Deel bijlage 2 uit. Laat de deelnemers de oefeningen in de bijlage maken en het telefoonnummer en het adres van een woningcorporatie en van een makelaar invullen in de bijlage.

1

Fase 4: Terugkijken Kijk met de groep de oefeningen na. Hoe ging het? Begrijp je wat je moet doen om een huis te vinden? Beheers je de begrippenlijst? De deelnemers ordenen hun werk in het portfolio. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek de volgende opdracht en de relatie met opdracht 1 en 2.

1

Opdracht 3: een huis kiezen Werkvorm: woningen kizen uit de huizenkrant Doel van de opdracht Verdere verwerking van opdracht 2 en 3: Cruciale Kennis 3.1.1. Deze opdracht richt zich met name op de norm: “De inburgeraar formuleert een woonwens die past bij zijn gezinssituatie en zijn inkomen.”

Voorbereiding van de opdracht Neem een huizenkrant van een makelaar mee naar de les. Vraag ook aan de deelnemers een huizenkrant mee te nemen naar de les. Laat eventueel een huizenkrant zien en leg aan de deelnemers waar ze deze in hun dorp of stad kunnen krijgen. Terugkoppeling In opdracht 1 is er al gepraat over de eigen woonsituatie. Waarschijnlijk zijn er toen al woonwensen voor de toekomst geformuleerd. Koppel hiernaar terug. Fase 1: Oriënteren Vraag aan alle deelnemers welke woonwensen ze hebben en zet die samen met hen op een rijtje. Fase 2: Voorbereiden Behandel de begrippenlijst. Behandel het doel van de opdracht. Behandel belangrijke afkortingen die in huizenkranten voorkomen. (Apptmt voor appartement, et cetera.) Fase 3: Uitvoeren De deelnemers knippen uit de huizenkrant advertenties van huizen waarvan zij vinden dat ze passend zijn voor hun gezin. Ze moeten uitleggen waarom die huizen passend zijn. Hierbij kan gelet worden op de wijk, de aanwezigheid van voorzieningen en openbaar vervoer, speelruimte voor de kinderen, de prijs van het huis, de staat van onderhoud, et cetera. Fase 4: Terugkijken Welke huizen hebben de deelnemers gekozen? Vinden de andere deelnemers dat ze passende huizen hebben gekozen? Begrepen de deelnemers de afkortingen in de advertenties? Wat hebben ze van deze opdracht geleerd? Neem de begrippenlijst door en vul deze eventueel aan. De deelnemers ordenen de opdracht in het portfolio.

1

Fase 5: Vooruitkijken Deze opdracht ging over het huren van een huis, de volgende twee opdrachten gaan over huren en kopen. Inventariseer alvast wie er in een huurhuis woont en wie in een koophuis. Leg alvast de volgende begrippen uit: huren, woningcorporatie, huisbaas, makelaar.

1

Opdracht 4: een huis huren Werkvorm: praktijkopdracht: inschrijfformulier en bon huizenkrant invullen Doel van de opdracht Verdere verwerking van opdracht 2: Cruciale Kennis 3.1.1. Voorbereiding van de opdracht Neem inschrijfformulieren en woningbonnen van een woningcorporatie in uw regio mee. Terugkoppeling. Kom kort terug op het doel van opdracht 3 en de opdracht die dee deelnemers gemaakt hebben. Herhaal ook de begrippen van opdracht 3, met name de begrippen die van toepassing kunnen zijn op opdracht 4. Fase 1: Oriënteren Bespreekde vragen: • Wie heeft er al eens een huis gehuurd bij een woningcorporatie? • Wat was daar voor nodig? • Wie heeft de inschrijfformulieren ingevuld? Deed je dat zelf of deed een familielid dat? • Als je dat zelf deed: vond je dat moeilijk of makkelijk? • Heb je het huis uiteindelijk via de website of via de woningkrant gevonden? Fase 2: Voorbereiden Bespreek het doel van de opdracht. Bespreek de begrippenlijst. Deel de bonnen en inschrijfformulieren uit en bespreek ze. Begrijpt de cursist wat er ingevuld moet worden? Staan er moeilijke woorden in? Fase 3: Uitvoeren De deelnemers vullen de bonnen in. Fase 4: Terugkijken Kijk de bonnen en inschrijfformulieren met de groep na. Laat de deelnemers bij voorkeur elkaars bonnen en inschrijfformulieren nakijken. Wat ging er goed, wat ging er niet goed? Ben je nu in staat je zelfstandig in te schrijven voor een huurwoning? Bespreek nogmaals de begrippenlijst en eventuele andere nieuwe woorden en uitdrukkingen. De deelnemers ordenen hun werk in het portfolio. Bespreek ook met de deelnemers wat de regels zijn voor het krijgen van huurtoeslag en waar ze dit kunnen aanvragen.

1

Fase 5: Vooruitkijken Deze opdracht ging over huren, de volgende opdracht gaat over het kopen van een huis en de stappen die je daarvoor moet ondernemen. Bespreek de voor- en nadelen van kopen en huren.

1

Opdracht 5: een huis kopen Werkvorm: informatie selecteren uit een tekst Deze opdracht kan eventueel buiten de les gedaan worden (praktijkopdracht / huiswerkopdracht). Doel van de opdracht Cruciale Kennis 3.1.2: De inburgeraar kent de procedures rondom het aankopen / verkopen van een woning. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar maakt zonodig gebruik van de diensten van een makelaar. • De inburgeraar wint informatie in bij een bank of hypotheekbemiddelaar • De inburgeraar maakt een schatting van eigen financiële mogelijkheden in geval van hypotheek. • De inburgeraar geeft uitleg over mogelijkheden voor renteaftrek laat de hypotheek en verkoopakte passeren bij een notaris. Voorbereiding van de opdracht • Neem informatie van makelaars mee. • Print bijlage 3 bij thema 3 voor de deelnemers uit (informatie over het kopen van een woning). • Print bijlage 4 bij thema 3 voor de deelnemers uit (een oefening over het kopen van een woning). Terugkoppeling Tot nu toe hebben we gesproken over kopen, deze opdracht gaat over huren. Gebruik oefening 2 in bijlage 2 om terug te komen op verschillen tussen kopen en huren. Kom terug op de woonwensen die in opdracht 1 en 3 geformuleerd zijn. Behandel de begrippenlijsten van voorgaande opdrachten. Fase 1: Oriënteren Vraag wie in een koophuis woont, laat de deelnemers vertellen hoe ze hun huis gekocht hebben. Vergelijk daarbij zo mogelijk de procededure in de landen van herkomst met de procedure in Nederland. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Laat de informatie van makelaars zien. Leg de opdracht en het doel van de opdracht uit. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers nemen bijlage 3 door en schrijven in bijlage 4 op welke stappen er genomen worden bij het kopen van een huis. Als dit te moeilijk

1

voor hen is, kunt u de kopjes boven de paragrafen die de stappen beschrijven voor hen omcirkelen. Fase 4: Terugkijken Zet samen met de deelnemers de stappen voor het kopen van een huis op het bord. Vul dit aan met informatie uit folders. Neem de begrippenlijst nog een keer door. Fase 5: Vooruitkijken Dit was de laatste opdracht van les 1 over het regelen van huisvesting. Les 2 gaat over energie en communicatiemiddelen in de woning. Leg alvast uit wat energie is en wat het begrip 'voorzieningen' betekent.

Tip Als u deelnemers heeft die geïnteresseerd zijn in het kopen van een huis, kunt u met hen op het internet gaan kijken welke woningen er in de buurt te koop zijn en hoe ze op de websites van banken uit kunnen rekenen hoeveel hypotheek ze (ongeveer) kunnen krijgen.

1

Les 2: voorzieningen in de woning

Doelen: Cruciale Handeling 3.2: het regelen van en omgaan met nutsvoorzieningen en communicatiemiddelen in de eigen woning Cruciale Kennis 3.2.1 3.2.2 3.2.3

3.2.4

De inburgeraar weet hoe hij aanvragen moet regelen. De inburgeraar weet hoe een energiejaarrekening is opgebouwd. De inburgeraar weet hoe hij veilig en zuinig met gas, elektra en water om moet gaan. De inburgeraar weet wie hij moet benaderen bij storing.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen → Burgerschap, CP7 (CH6) → Burgerschap, CP7 (CH3) → Burgerschap, CP7 (CH5) → Burgerschap, CP8 (CH4) → Burgerschap, CP7 (CH4)

Voorbereiding van les 2 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 3.2. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 3.2. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

1

Opdracht 1: een aanvraag regelen Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 3.2.1: De inburgeraar weet hoe hij aanvragen moet regelen. Bijbehorende indicatoren voor succesvol handelen: • De inburgeraar regelt zijn energievoorziening. • De inburgeraar regelt een telefoon –en/of kabelaansluiting. Voorbereiding van de opdracht Neem folders van energiebedrijven, kabel of telecombedrijven mee met aanbiedingen voor goedkope abonnementen of bellen via de kabel. Terugkoppeling. Bespreek kort waar les 1 over ging en bespreek de begrippenlijst. Fase 1: Oriënteren Vraag wie recent een telefoon -of kabelaansluiting of energievoorziening heeft geregeld. Laat de deelnemer daarover vertellen. Stel vragen over de procedure die de deelnemers daarvoor gevolgd hebben. Hebben de deelnemers hierbij weleens problemen ondervonden? Hoe hebben ze dit opgelost? Heeft iemand hen hierbij geholpen? Zo ja: wie en hoe? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Deel de folders uit en bekijk ze samen. Laat belangrijke informatie onderstrepen. Fase 3: Uitvoeren Vraag de deelnemers hoe ze een aansluiting moeten regelen. Zet samen met hen procedure op het bord. Fase 4: Terugkijken Kun je nu zelf een aansluiting regelen? Zo nee: wat moet je nog leren? Doe eventueel een rollenspel van een gesprek met een energiebedrijf en een kabel- of telecombedrijf. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek kort de volgende opdracht. Leg alvast de begrippen 'rekening', 'besparing' en 'milieu' een keer uit.

1

1

Opdracht 2: energiejaarrekening en energiebesparing Werkvorm: gastspreker Doel van de opdracht: Cruciale Kennis 3.2.2: De inburgeraar weet hoe een energiejaarrekening is opgebouwd Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar begrijpt de hoofdpunten uit energiejaarrekening. Cruciale Kennis 3.2.3: De inburgeraar weet hoe hij veilig en zuinig met gas, elektra en water om moet gaan. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar volgt de veiligheidsvoorschriften voor gebruik van gas, elektra en water op. • De inburgeraar gaat zuinig om met gas, elektra en water en bespaart daarmee milieu en geld. Terugkoppeling Kom terug op het doel van opdracht 1 en herhaal de begrippenlijst. Geef (kort) gelegenheid voor vragen over opdracht 1. Voorbereiding van de opdracht Neem informatie over energiebesparing en over de energienota voor de deelnemers mee. Een en ander is te vinden in bijlage 5 en 6 bij thema 3. Zorg zo mogelijk dat er een tolk aanwezig is. Gebruik paragraaf 5.2.2 in het handboek om de opdracht voor te bereiden. Fase 1: Oriënteren U vraagt wat de woorden energie en energiebesparing betekenen. U schrijft de reacties op het bord. Vervolgens vraagt u wie zuinig omgaat met energie en wat ze daarvoor doen. De voorbeelden schrijft u op. Fase 2: Voorbereiden Bespreek met de deelnemers het belang van energiebesparing. Bespreek de opdracht en de doelen van de opdracht. Bespreek de begrippenlijst. Doe zo mogelijk met de deelnemers de energielastenverlager op www.energielastenverlager.nl. Laat de deelnemers vragen noteren voor de gastspreker. Voorbeelden van vragen zijn: • Waarom is energiebesparing belangrijk? • Welke apparaten gebruiken veel stroom, welke gebruiken weinig stroom? • Hoe kan ik water besparen? • Wat is het nut van een jaarrekening?

1

•

Wat zijn voorbeelden van gevaarlijke situaties, als het gaat om gebruik van apparatuur?

Fase 3: Uitvoeren Er komt een gastspreker praten over de volgende onderwerpen: • veilig en zuinig omgaan met gas- electra en water; • de energiejaarrekening. Fase 4: Terugkijken Wat heb je geleerd? Wat weet je nu over energiebesparing en over de jaarrekening? Gebruik bijlage 5 en 6 om eventueel nog informatie op te zoeken. Denk je dat je het geleerde thuis kunt toepassen? Waarom wel/waarom niet? Welke nieuwe woorden en zinnen heb je geleerd? Bespreek de begrippenlijst. U kunt eventueel samen met de deelnemers het energieverbruiksschema een aantal weken bijhouden (zie de weblink in bijlage 6). Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het doel van opdracht 3: veilig omgaan met apparaten. Wellicht zijn er in opdracht 2 aspecten van veiligheid behandeld die nog niet helemaal uitgewerkt of nog niet helemaal begrepen zijn. Zet die met de deelnemers op een rijtje en behandel ze in opdracht 3.

1

Opdracht 3: veilig omgaan met apparaten Werkvorm: informatie opzoeken in gebruiksaanwijzingen Doel van de opdracht Verdere verwerking van Cruciale Kennis 3.2.3 In deze opdracht ligt de nadruk op veilig omgaan met apparaten. Voorbereiding van de opdracht • Neem gebruiksaanwijzingen van apparaten of folders en brochures mee. • Zoek informatie met zoveel mogelijk visuele ondersteuning en vergroot de tekst van te voren. Een en ander is te vinden in de weblinks in bijlage 7. Terugkoppeling Kom terug op opdracht 2. Wat kun je ook alweer doen om energie te besparen? Heb je inmiddels thuis dingen gedaan om energie te bsparen? Kom ook terug op eerder behandelde begrippen die van belang zijn bij deze opdracht. Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers de vraag wie weleens gevaarlijke situaties met apparaten heeft meegemaakt. Hoe kwam dat, wat heb je toen gedaan, hoe is het afgelopen? Inventariseer ook wat de deelnemers al weten over veilig omgaan met apparaten. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Zoek tekeningetjes en passages over veilig omgaan met een bepaald apparaat op, laat die onderstrepen. Laat de deelnemers zoveel mogelijk verwoorden wat ze zien en begrijpen. Licht zelf de veiligheidsvoorschriften toe. Behandel ook de vragen uit de fase 'Vooruitkijken' in opdracht 2. Fase 4: Terugkijken Inventariseer wat de deelnemers geleerd hebben over veiligheid. Doe ook het spel 'Waar is het gevaar?' op www.waarishetgevaar.nl (bijlage 8 bij thema 3). Laat de deelnemers dit eventueel thuis met familieleden doen.

1

Fase 5: Vooruitkijken Bespreek opdracht 4: opdracht 4 gaat net als opdracht 3 over veiligheid. Bespreek alvast de betekenis van het woord 'storing'.

1

Opdracht 4: storing Werkvorm: rollenspel: telefoongesprek met een instantie die een storing moet oplossen. Doelen van de opdracht Cruciale Kennis 3.2.4: De inburgeraar weet wie hij moet benaderen bij storing. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar herkent storingen en handelt passend (bijv. onderscheid stroomuitval in de buurt en gaslek in eigen woning). Voorbereiding van de opdracht • Print de storingskaart (weblink in bijlage 9) voor de deelnemers. • Bereid het rollenspel voor. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Fase 1: Oriënteren Bespreek eerst problemen als stroomuitval, een gaslek of een lekkende leiding. Wie heeft hiermee te maken gehad? Wat heb je toen gedaan? Welk bedrijf of welke instantie heeft dit opgelost? Op welke manier? Schrijf op het bord een lijstje met mogelijke storingen. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Laat de deelnemers de storingkaart lezen, stel hier begripsvragen over en geef uitleg waar nodig. Bereid het rollenspel voor. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Verdeel de groep in drietallen en geef ieder groepje een storing die opgelost moet worden. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers voeren het rollenspel uit. Twee personen voeren het gesprek, de derde persoon observeert en begeleidt waar nodig. Dit rouleert. De gesprekken kunnen opgenomen worden en op een dvd gezet, ze kunnen dan vaker gebruikt worden als voorbeeldmateriaal, ook kunnen alle deelnemers een exemplaar ontvangen om te gebruiken als voorbeeld. Fase 4: Terugkijken Hoe ging het? Lukte het de storing op te lossen? Wat ging goed, wat niet? Laat een groepje het rollenspel nog een keer naspelen voor de rest van de groep. Geef de deelnemers als opdracht mee het telefoonnummer van een installateur op de storingskaart te schrijven en kom hier in de volgende

1

bijeenkomst op terug. Fase 5: Vooruitkijken Les 3 gaat over verzekeringen die met wonen te maken hebben. Bespreek alvast de betekenis van het woord 'verzekering.'

1

Les 3: verzekeringen

Doelen: Cruciale Handeling 3.3: verantwoord omgaan met verzekeringen Cruciale Kennis 3.3.1

3.3.2

De inburgeraar weet welke verzekeringen voor een huurder of huiseigenaar belangrijk zijn (bijv. aansprakelijkheid, inboedel, opstal). De inburgeraar weet hoe schade te melden.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen →Burgerschap, CP5 (CH1 en CH2) → Burgerschap, CP5 (CH3)

Voorbereiding van les 3 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 3.3. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 3.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

1

Opdracht 1: een verzekering afsluiten Werkvorm: informatie opzoeken. Doel van de opdracht Cruciale Kennis 3.3.1: De inburgeraar weet welke verzekeringen voor een huurder of huiseigenaar belangrijk zijn (bijv. aansprakelijkheid, inboedel, opstal). Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar sluit de meest gangbare verzekeringen die betrekking hebben op wonen af. • De inburgeraar licht het belang van ‘woonverzekeringen' toe. Voorbereiding van de opdracht • Neem een reclamespot op van een verzekeringsmaatschappij over schade aan een huis of een ongeval. Lukt dit niet, gebruik dan foldermateriaal. • Neem enkele exemplaren van de Gouden Gids mee. Terugkoppeling Herhaal de begrippenlijst van les 2 en kom terug op de doelen van les 2. Fase 1: Oriënteren Laat de reclamespot zien. Stel daarna vragen aan de groep zoals: • Waarom bestaan er verzekeringen? • Weet u welk soort verzekering er in het filmpje te zien was? • Welke verzekeringen heeft u zelf afgesloten? • Hoe zijn verzekeringen geregeld in uw land van herkomst? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Vul vervolgens de antwoorden aan. Ieder jaar of iedere maand betaalt de verzekerde premie, dat is een bedrag waarvoor men een verzekering koopt. Een verzekering dekt kosten die worden gemaakt in geval van bijvoorbeeld ziekte, inbraak, brand et cetera. Verzekeringen zijn af te sluiten bij verzekeringsmaatschappijen zoals OHRA, UNIVE en Nationale Nederlanden, maar ook bij banken en assurantiekantoren. Via het internet is het gemakkelijk informatie op te vragen en een verzekering af te sluiten. Ook is het mogelijk een afspraak te maken met een tussenpersoon van een verzekeringsmaatschappij. Deze komt vaak thuis uitleg geven over de verschillende verzekeringsvormen. Fase 3: Uitvoeren Laat de deelnemers telefoonnummers en adressen van

1

verzekeringsmaatschappijen in de Gouden Gids opzoeken in groepen van drie deelnemers. Fase 4: Terugkijken Bekijk welke verzekeraars de deelnemers hebben opgeschreven. Schrijf de namen op het bord. De deelnemers ordenen de adressen in hun portfolio. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek kort wat de volgende opdracht is: als je schade hebt, hoe kun je er dan voor zorgen dat je die vergoed krijgt?

1

Alternatief voor opdracht 1 Werkvorm: groepsgesprek aan de hand van polissen U vraagt de deelnemers naar de verzekeringspolissen die ze hebben meegenomen. U inventariseert de verschillende soorten verzekeringen. Vraag bij elke soort verzekering of de deelnemers weten waar de verzekering toe dient. Zorg dat de volgende verzekeringen aan de orde komen: • Inboedelverzekering: een verzekering die schade aan huisraad (meubels, apparatuur, kleding maar ook fietsen en bromfietsen die in een schuur staan) dekt. Schade kan veroorzaakt worden door brand, wateroverlast of door inbraak. • Opstalverzekering: een verzekering die schade aan het huis zelf dekt, bijvoorbeeld bij brand of wateroverlast. Als je een koophuis hebt, is het belangrijk een opstalverzekering af te sluiten. • Wettelijke Aansprakelijkheidsverzekering (WA): een die de verzekering schade dekt die de verzekerde en zijn gezin veroorzaken aan anderen of voorwerpen van anderen. Deze is niet verplicht maar wel erg belangrijk omdat er soms hoge kosten moeten worden gemaakt om schade te vergoeden. Denk bijvoorbeeld aan een kind dat een een ruit in schiet bij de buren, het veroorzaken van een ongeval in het verkeer op een fiets. Veel gemeentes stellen een WA verzekering verplicht aan mensen die een WWB uitkering ontvangen. • Uitvaartverzekering: een verzekering die de kosten van een begrafenis dekt. Dit is voornamelijk belangrijk als men zelf of de gezinsleden worden begraven in het land van herkomst. Dit is uiteraard een kostbare aangelegenheid. • Autoverzekering: er bestaan veel verschillende soorten autoverzekeringen. De belangrijkste is de WA verzekering voor de auto. Deze is verplicht. Als u een auto-ongeluk veroorzaakt dan betaalt de verzekering de kosten van de gelede schade aan de auto van de ander. • Ziektekostenverzekeringen: zie thema Gezondheid. • Overige verzekeringen: rechtsbijstandverzekering (dekt de kosten die gemaakt moeten worden voor een advocaat, dit kan van belang zijn bij bijvoorbeeld arbeidsconflicten, burenruzies), levensverzekering (alleen van belang als u een huis koopt), pensioenverzekering (aanvulling op de AOW, gaat vaak via werkgever), reiskostenverzekering (extra verzekering tegen diefstal en ongevallen onderweg).

Opdracht 2: schade melden Werkvorm: invuloefening: declaratieformulieren invullen Doel van de opdracht Cruciale Kennis 3.3.2: De inburgeraar weet hoe schade te melden. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar meldt en omschrijft de schade correct.

1

Voorbereiding van de opdracht • Print of kopieer een aantal schadeformulieren, bijvoorbeeld van een autoverzekering, een inboedelverzekering en een WA-verzekering. Deze zijn te vinden op websites van verzekeraars. Ziektekosten worden ook behandeld bij het thema Gezondheid. • Print het vergrote en vereenvoudigde declaratieformulier (bijlage 10 bij thema 3). Terugkoppeling Opdracht 1 ging net als deze opdracht over verzekeringen. Behandel dus alle begrippen van de vorige opdracht nog een keer uitgebreid en leg uit dat ook deze opdracht over verzekeringn gaat. Fase 1: Oriënteren Rollenspel: u en een assistent-trainer spelen de volgende situatie na: u rijdt op uw fiets door een straat. U parkeert uw fiets en gaat boodschappen doen. Als u terug komt ziet u dat uw fiets is omgewaaid en tegen een auto is gevallen. De assistent-trainer speelt de auto-eigenaar. De auto-eigenaar vraagt aan u hoe u deze schade aan haar auto gaat betalen. Vraag aan de deelnemers of zij weten welke verzekering dit soort schade dekt. Dit is een WA verzekering. Fase 2: Voorbereiden U legt uit dat om geld te krijgen van een verzekeringsmaatschappij na een inbraak of ongeval er een declaratie of (schade)claim ingediend moet worden. Een verzekering keert na bijvoorbeeld schade of gemaakte ziektekosten een bedrag uit. Daarvoor moet een formulier worden ingevuld. Vul samen met de deelnemers een sterk vergroot declaratieformulier in die u op het bord plakt. Ga in op de vragen en termen die op het formulier vermeld staan. Schrijf moeilijke worden op de flap-over / bord. Behandel ook de begrippenlijst en vul deze aan met de woorden die u op het bord geschreven heeft. Fase 3: Uitvoeren Vraag vervolgens aan de deelnemers in groepjes van twee of drie een declaratieformulier in te vullen. Fase 4: Terugkijken Bespreek de ingevulde formulieren in de groep. Behandel nogmaals de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Les 4 gaat over de eigen woonomgeving. Behandel alvast een keer de

1

begrippen milieu, afval en afvalscheiding.

1

Les 4: de woonomgeving

Doelen: Cruciale Handeling 3.4: omgaan met gebruiken met betrekking tot de aankleding en onderhoud van de woonomgeving

Cruciale Kennis 3.4.1 3.4.2 3.4.3

De inburgeraar kent regels m.b.t. afvalinzameling en afvalscheiding De inburgeraar weet dat Nederlanders belang hechten aan een schone omgeving en milieu. De inburgeraar weet dat in Nederland belang gehecht wordt aan het uiterlijk van huis en tuin.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen → Burgerschap, CP8 (CH1)

Voorbereiding van les 4 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 3.4. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 3.4. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

1

Opdracht 1: afvalinzameling en afvalscheiding Werkvorm: het ophaalrooster van de gemeente lezen en hierover een invuloefening maken Doel van de opdracht Cruciale Kennis 3.4.1: De inburgeraar kent regels met betrekking tot afvalinzameling en afvalscheiding. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar past de regels voor afvalinzameling en afvalscheiding toe. Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 11 bij thema 3 voor de deelnemers. • Zorg dat er voor iedere deelnemer een ophaalrooster van de gemeente is. Deze kunt u meestal downloaden van het internet. Als de regels voor afvalscheiding niet op dit rooster staan, print deze dan apart uit voor de deelnemers. Als u beschikt over computers met internetverbinding in het lokaal, kunt u ook met de deelnemers naar www.afvalscheiden.info (bijlage 12 bij thema 3) surfen om de regels voor afvalscheiding met de deelnemers op op te zoeken. • Zorg er zo mogelijk voor dat de deelnemers de ‘afvalrace’ kunnen spelen (weblink in bijlage 13). Speel dit spel eerst zelf, zodat u weet of het geschikt is voor uw deelnemers en zodat u uit kunt leggen hoe het werkt. Fase 1: Oriënteren Bespreek afvalophaal en afvalverwerking in Nederland en in eigen land. Wat zijn de verschillen? Wie scheidt zijn afval? Wat mag er allemaal niet in de prullenbak? Wat gebeurt er met oud papier? Waarom scheiden we afval (denk aan recycling, compost en aan milieuvriendelijk verwerken)? Fase 2: Voorbereiden Behandel de begrippenlijst. Bespreek de doelen van de opdracht. Lees samen het afvalrooster. Fase 3: Uitvoeren Laat de deelnemer aan de hand van het afvalrooster de oefeningen in bijlage11 maken. Fase 4: Terugkijken Bespreek de oefening en vul eventueel aan met verdere informatie. Wat heb je geleerd? Kun je het geleerde ook thuis toepassen? Waarom wel / waarom niet? Behandel de begrippenlijst. Weet je nu welk afval waar moet? Speel de

1

afvalrace. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast het onderwerp van opdracht 2. Opdracht 2 gaat net als opdracht 1 over het milieu. Opdracht 2 gaat voornamelijk over de eigen omgeving en eigen huis en tuin.

1

Opdracht 2: milieu, huis en tuin Werkvorm: groepsgesprek aan de hand van campagnemateriaal. Doel van de opdracht Cruciale Kennis 3.4.2: De inburgeraar weet dat Nederlanders belang hechten aan een schone omgeving en milieu. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar houdt tuin en omgeving schoon houdt zich aan gangbare milieuregels. Cruciale Kennis 3.4.3: De inburgeraar weet dat in Nederland belang gehecht wordt aan het uiterlijk van huis en tuin. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar draagt zorg voor een ordelijk aanzicht van de woning bergt afval op op daarvoor bestemde plaatsen. Voorbereiding van de opdracht • Zorg dat de deelnemers een televisiespotje van www.nederlandschoon.nl (weblink in bijlage 14) kunnen kijken. Lukt dit niet, zorg dat ze samen één van de radiospotjes kunnen beluisteren of druk voor de deelnemers een gedeelte uit de afvalkrant van het vrom af (Zie de weblink in bijlage 15). Terugkoppeling Kom terug op inhoud en doel van opdracht 1 en op de begrippenlijst.

Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers hoe hun straat eruitziet. Vinden ze deze schoon genoeg? Wat vinden ze van de manier waarop tuinen in hun straat verzorgd zijn? In welk opzicht is dit hetzelfde of anders dan in het land van herkomst? Vraag wat ze belangrijk vinden in hun leefomgeving. Vraag wat ze zelf doen om hun omgeving leefbaar te houden.

Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bekijk of beluister samen met de deelnemers het campagnemateriaal dat u voor hen voorbereid heeft. Fase 3: Uitvoeren Discussieer over het schoon en netjes houden van de leefomgeving. • Waarom is het belangrijk je omgeving schoon te houden? • Wat doe je als je ziet dat anderen rommel op straat gooien? • Vind je het belangrijk dat kinderen leren geen afval op straat of in de tuin

1

•

te gooien? Vind je het belangrijk dat mensen hun tuin en balkon netjes houden? Vind je het belangrijk dat tuin en balkon verzorgd worden met planten en bloemen?

Fase 4: Terugkijken Bespreek de begrippenlijst en behandel nog eens alle begrippen van thema 3. Neem de toets bij thema 3 af. Dit kunt u ook in quiz-vorm doen. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek welk thema u met de deelnemers gaat behandelen en waarom.

1

Thema 4: gezondheid en gezondheidszorg

Algemeen doel van thema 4: De inburgeraar is in staat om volgens de regels van het Nederlandse zorgstelsel gebruik te maken van de gezondheidszorg.

Doelen algemene redzaamheid: De inburgeraar: - selecteert informatiebronnen; - gebruikt informatiebronnen; - maakt gebruik van formele en informele mogelijkheden voor hulp; - handelt tijdig, dat wil zeggen: laat geen termijn verlopen.

Cruciale Praktijksituaties: II - functioneren in de eigen leefomgeving III - functioneren in contacten met instanties en overheid

13

Les 1: voeding en beweging

Doelen: Cruciale Handeling 4.1: verantwoorde keuzes doen ten aanzien van de eigen gezondheid en levensstijl.

Cruciale Kennis 4.1.1 De inburgeraar weet dat bewegen en gezonde voeding een belangrijke bijdrage leveren aan de gezondheid.

Voorbereiding van les 1 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.1. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.1. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

13

Opdracht 1: voeding en beweging Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.1.1 De inburgeraar weet dat bewegen en gezonde voeding een belangrijke bijdrage leveren aan gezondheid. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar sport, beweegt en eet gezond om gezond te blijven. Terugkoppeling Koppel terug naar het vorige thema en de vorige opdracht die u met de deelnemers gedaan hebt. Bespreek de begrippenlijsten van het vorige thema en bespreek eventuele verbanden tussen het vorige thema en het thema gezondheid. Voorbereiding van de opdracht • Druk de folder ‘Eet gezond! Schijf van Vijf’ voor de deelnemers af (weblink in bijlage 1). U kunt deze folder ook bestellen. • Druk pagina 8 van de folder ‘Gezond eten en bewegen’ (weblink in bijlage 1) af. Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers wat zij op dit moment doen om gezond te blijven. Sporten ze? Fietsen ze of wandelen ze? Vraag of ze redenen kunnen noemen waarom bewegen goed voor je is. Zet reacties op het bord. Wat weten ze over gezonde voeding? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Bespreek de begrippenlijst. Misschien zijn er in de fase ‘Oriënteren’ een aantal vragen vanuit de groep gekomen. Zet deze vragen op een rijtje. Sommige vragen zullen ze aan een deskundige moeten stellen (huisarts / diëtist), sommige vragen kunnen door het foldermateriaal beantwoord worden. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers zoeken in het foldermateriaal naar antwoorden op vragen die ze zelf gesteld hebben, en naar antwoorden op de volgende vragen: • Wat zijn de vijf regels voor gezond eten? • Uit welke vijf groepen voedingsmiddelen moet je iedere dag iets eten? • Wat zijn de zes redenen waarom bewegen goed voor je is? Als dit makkelijk is, kunnen de deelnemers voor zichzelf en voor gezinsleden opzoeken hoeveel voeding uit ieder vak van de voedingsschijf het voedingscentrum aanbeveelt.

13

Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Bespreek ook wat de deelnemers geleerd hebben en of ze dit in de praktijk kunnen toepassen. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast in het kort wat het onderwerp van opdracht 2 is. Tips • • • •

Op de site www.30minutenbewegen.nl staan allerlei activiteiten die door heel Nederland plaatsvinden. U kunt natuurlijk met de groep naar één van die activiteiten gaan. Doe ook eens de beweegtest op www.30minutenbewegen.nl. Informeer u over (goedkope) mogelijkheden om te sporten in de buurt die aansluiten bij uw deelnemers en bespreek deze met hen. Vraag eens een diëtist als gastspreker.

13

Les 2: de huisarts

Doelen: Cruciale Handeling 4.2: gebruik maken van eerstelijns gezondheidszorg (huisarts). Cruciale Kennis 4.2.1 4.2.2 4.2.3

De inburgeraar weet hoe hij een huisarts kan vinden. De inburgeraar weet met welke klachten hij bij een huisarts terecht kan of moet. De inburgeraar kent de wijze waarop Nederlandse artsen doorgaans adviseren.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen

→OGO, CP10

Voorbereiding van les 2 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.2. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.2. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

13

Opdracht 1: een huisarts vinden en bezoeken Werkvorm: informatie verstrekken en groepsgesprek Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.2.1: De inburgeraar weet hoe hij een huisarts kan vinden. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar overlegt over de keuze van een huisarts met zijn verzekering. • De inburgeraar meldt zich aan bij een huisarts. • De inburgeraar maakt een afspraak voor een patiëntkennismakingsgesprek. Cruciale Kennis 4.2.2: De inburgeraar weet met welke klachten hij bij een huisarts terecht kan of moet. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar maakt afspraken voor klachten die vallen onder de taken en verantwoordelijkheden van een huisarts. Naast deze kennis uit Cruciale Handeling 4.2 gaan we in deze opdracht ook in op Cruciale Kennis Kennis 4.3.3: De inburgeraar weet dat de huisarts kan doorverwijzen naar psychosociale zorg- of hulpverlening. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar wendt zich bij psychische problemen eerst tot de huisarts. Terugkoppeling Kom terug op het onderwerp voeding en beweging, van opdracht 1. Vraag aan de deelnemers wat zij hier nog van weten. Vraag met name naar de schijf van vijf en de redenen waarom bewegen belangrijk is. Bespreek ook de begrippenlijst bij opdracht 1. Voorbereiding van de opdracht Neem folders mee van huisartsenpraktijken in de buurt, waarin staat hoe patiënten zich kunnen inschrijven en wat het werk van de huisarts is. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers hoe zij hun huisarts gevonden hebben en of ze met die huisarts een kennismakingsgesprek gehad hebben. Vraag of ze weten wat de taak van de huisarts is. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Leg de procedure voor het vinden van een huisarts zo nodig uit en vertel wat

13

je moet doen als je geen huisarts kunt vinden. Leg uit dat je een kennismakingsgesprek kunt aanvragen bij een nieuwe huisarts. Vul ook de informatie over de taken van de huisarts aan. Leg uit dat een huisarts, indien nodig, door kan verwijzen naar een specialist, maar ook naar psychosociale zorg- of hulpverlening. Fase 4: Terugkijken Heeft iedereen de procedure begrepen? Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Het zou heel goed kunnen dat tijdens opdracht 1 al duidelijk wordt dat veel mensen vragen hebben over de werkwijze van de Nederlandse huisarts. U kunt hierop ingaan tijdens opdracht 2. Tip Behandel tekst 6 in het boek Verder Lezen. Deze tekst gaat over een vrouw die kampt met depressieve klachten en door de huisarts doorverwezen wordt naar de RIAGG.

14

Opdracht 2: de werkwijze van de huisarts Werkvorm: groepsgesprek Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.2.3: De inburgeraar kent de wijze waarop Nederlandse artsen doorgaans adviseren. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar toont gedrag dat bijdraagt aan het bevorderen van herstel. • De inburgeraar begrijpt de terughoudendheid in medicijnvoorschrijving. Voorbereiding van de opdracht Vraag de deelnemers bijsluiters mee te nemen van medicijnen die zij gebruiken mee te nemen naar de bijeenkomst. Neem zelf ook bijsluiters mee. Terugkoppeling Bespreek nogmaals in het kort opdracht 1. Waarschijnlijk zijn tijdens het behandelen van opdracht 1 al vragen of opmerkingen uit de groep gekomen over de werkwijze van Nederlandse huisartsen en de terughoudendheid in medicijnvoorschrijving. Hier kunt u op terugkomen. Bespreek ook de begrippenlijst bij opdracht 1. Fase 1: Oriënteren Vraag naar verschillen in de werkwijze van huisartsen in Nederland met de werkwijze in het land van herkomst. Schrijft een arts in het land van herkomst sneller medicijnen voor? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Verzamel de bijsluiters en zet per medicijn de mogelijke bijwerkingen op het bord. De lijst met bijwerkingen kan erg afschrikkend werken. Leg uit dat er bijwerkingen zijn die veel voorkomen, maar ook bijwerkingen en allergische reacties die heel zeldzaam zijn. Noem ook de volgende nadelen van medicijngebruik: antibiotica kunnen resistentie veroorzaken, langdurig medicijngebruik kan blijvende schade, gewenning en soms verslaving veroorzaken. Ook kunt u kijken naar de wisselwerking met andere geneesmiddelen. Leg uit dat het belangrijk is aan zowel arts als apotheker te vertellen welke medicijnen je nog meer gebruikt. Zij kunnen vertellen of die medicijnen samen gebruikt kunnen worden. Nederlandse huisartsen gaan ervan uit dat antibiotica niet helpen tegen een verkoudheid. Antibiotica werken alleen tegen bacteriën en niet tegen virussen.

14

Veel medische onderzoeken schadelijk of belastend zijn. Vaak worden onze klachten veroorzaakt door onze levensstijl (voeding, beweging, roken) of door stress. Het kan soms beter zijn om de échte oorzaak weg te nemen, dan om medicijnen te gebruiken. Leg ook uit wat een kuur is en dat een kuur altijd afgemaakt moet worden en vertel dat je medicijnen die op recept zijn nooit aan iemand anders mag geven en dat je ook nooit medicijnen van iemand anders mag gebruiken. Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Als deelnemers moeite hebben met de gang van zaken in Nederland: bekijk samen met hen hoe ze hier oplossingen voor kunnen vinden. Leg uit dat communicatie tussen arts en patiënt het belangrijkste is. Leg uit dat ze bij de huisarts altijd mogen vragen naar de reden waarom de arts op een bepaalde manier handelt. Bespreek ook de mogelijkheden om te gaan met klachten over het handelen van de huisarts en wat je kunt doen als de arts je niet wil doorverwijzen, terwijl je dit zelf wel nodig vindt (met uiteraard als eerste stap: met de huisarts zelf bespreken). U kunt de deelnemers deze informatie ook zelf laten opzoeken, bijvoorbeeld op www.kiesbeter.nl of op de website van het Informatie- en Klachtenbureau Gezondheidszorg: www.actiezorgklacht.nu. Fase 5: Vooruitkijken Les drie gaat over de tweedelijnszorg. Dat wil zeggen: de zorg waarvoor je een verwijzing van de huisarts nodig hebt.

14

Les 3: tweedelijnszorg

Doelen: Cruciale Handeling 4.3: gebruik maken van tweedelijnsgezondheidszorg

Cruciale Kennis 4.3.1 4.3.2 4.3.3

De inburgeraar weet dat de huisarts doorverwijst naar specialistische zorg. De inburgeraar weet wanneer patiënten recht hebben op diensten van de thuiszorg. De inburgeraar weet dat de huisarts kan doorverwijzen naar psychosociale zorg- of hulpverlening.

Opmerking: Cruciale Kennis 4.3.3 wordt behandeld in les 2

Voorbereiding van les 3 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.3. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

14

Opdracht 1: naar het ziekenhuis Werkvorm: groepsgesprek en informatie opzoeken Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.3.1: De inburgeraar weet dat de huisarts doorverwijst naar specialistische zorg. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar gaat bij medische problemen eerst naar de huisarts. • De inburgeraar neemt bij bezoek aan specialist een verwijsbrief mee. • De inburgeraar neemt regels en gebruiken in ziekenhuizen in acht. • De inburgeraar laat bij het eerste bezoek aan een ziekenhuis eerst een registratiekaartje maken. Voorbereiding van de opdracht • Neem een ponskaartje van het ziekenhuis mee. Deze kan van uzelf zijn of u kunt bij het ziekenhuis een voorbeeldkaartje vragen. • Vraag de deelnemers die weleens naar een specialist gaan hun afsprakenkaart van het ziekenhuis mee te nemen naar de bijeenkomst (als ze hier geen bezwaar tegen hebben in verband met privacy). • Druk de huisregels van een ziekenhuis in de buurt voor de deelnemers af. Deze is meestal te vinden op de website van het ziekenhuis. U kunt ook in het ziekenhuis vragen of ze hier een folder over hebben. • Druk de samenvatting van de rechten en plichten van de patiënt voor de deelnemers af (weblink in bijlage 2). Terugkoppeling Les 2 ging over eerstelijnszorg. Les 3 gaat over zorg waarvoor je een verwijzing van de huisarts of een indicatie van een andere instantie nodig hebt (tweedelijnszorg). In les 2 is al aan de orde gekomen dat de huisarts doorverwijst naar specialistische zorg. Stel hier vragen over en behandel de begrippenlijst van les 3 nog een keer. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers of ze weleens bij een specialist in Nederland geweest zijn. Wat moet je doen om bij een specialist te komen? Aan welke regels moet je je houden in een ziekenhuis? Wat zijn de regels voor bezoek? Hoe kun je ervoor zorgen dat het contact tussen arts en patiënt goed verloopt? Bekijk samen de meegenomen afsprakenkaart. Vraag de deelnemers uit te leggen wat er allemaal op de kaart te lezen valt. Fase 2: Voorbereiden Neem de begrippenlijst door. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht.

14

Fase 3: Uitvoeren Bespreek de verwijsprocedure. Bespreek regels in het ziekenhuis en het halen van een ponskaartje. Leg uit in het ziekenhuis naar een paspoort of identiteitskaart gevraagd kan worden. Laat de deelnemers de volgende vragen over bijlage 2 beantwoorden, zet deze vragen op het bord: • Hoe heet de wet waarin uw rechten en plichten staan vastgelegd? • Wat zijn je belangrijkste rechten als patiënt? Noem er vier. • Wat zijn je plichten als patiënt? Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen. Koppel de antwoorden aan de persoonlijke ervaringen van de deelnemers. Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van opdracht 2: de thuiszorg.

14

Opdracht 2: de thuiszorg Werkvorm: praktijkopdracht Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.3.2: De inburgeraar weet wanneer patiënten recht hebben op diensten van de thuiszorg. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft voorbeelden van soorten dienstverlening. • De inburgeraar vraagt een afspraak aan voor hulp bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Voorbereiding van de opdracht Zoek adressen op van thuiszorginstellingen in de buurt. Als deelnemers hierheen gaan, stel de instelling dan van te voren op de hoogte van hun komst. Terugkoppeling Opdracht 1 ging over het ziekenhuis. Om naar een specialist in het ziekenhuis te gaan, heb je een verwijsbrief van de huisarts nodig. Opdracht 2 gaat over de thuiszorg. Om in aanmerking te komen voor thuiszorg heb je een indicatie van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers wie ervaring heeft met thuiszorg en hoe ze dit geregeld hebben. Vraag hun ook welke diensten de thuiszorg biedt. Fase 2: Voorbereiden Vraag de deelnemers informatie op te zoeken over de thuiszorg. In de volgende bijeenkomst moeten ze minstens vijf soorten dienstverlening van de thuiszorg kunnen noemen en ze moeten weten hoe bepaald wordt of je recht hebt op thuiszorg. Leg uit dat deelnemers op verschillende manieren aan deze informatie kunnen komen. Geef adressen van thuiszorginstellingen in de buurt. Als ze bij een thuiszorginstelling langs gaan, laat de deelnemers daar dan een informatiefolder vragen. Zeg ook dat ze eventueel informatie op kunnen zoeken op het internet, op de website van de thuiszorginstelling en op www.postbus51.nl. U kunt de praktijkopdracht voorbereiden door middel van een rollenspel. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 van het handboek. Vul de hulpkaart praktijkopdrachten met de deelnemers in. Als deze opdracht te moeilijk is voor de deelnemers, kunt u het foldermateriaal uiteraard ook zelf aanleveren, maar probeer de deelnemers vooral te stimuleren dit zelf te doen, het vergroot hun zelfstandigheid en daarmee hun zelfvertrouwen.

14

Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers voeren de opdracht buiten de klas uit. Het zoeken van informatie kan eventueel wel (kort) in de bijeenkomst plaatsvinden. Fase 4: Terugkijken Bespreek de gevonden informatie en vraag hoe ze hieraan gekomen zijn. Bespreek ook hun gevoelens hierbij: vonden de deelnemers het vreemd of eng om op een thuiszorginstelling af te stappen? Vraag aan de deelnemers welke woorden ze geleerd hebben. Laat hen de terugkijkkaart in het portfolio invullen. De deelnemers ordenen de informatie in het portfolio. Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van les vier: waar ga je heen als je medicijnen nodig hebt?

14

Les 4: de apotheek Doelen: Cruciale Handeling 4.4: gebruik maken van de apotheek. Cruciale Kennis 4.4.1 De inburgeraar weet dat de meeste medicijnen alleen op recept te verkrijgen zijn.

Voorbereiding van les 4 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.4. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.4. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

14

Opdracht 1: medicijnen en vergoedingen Werkvorm: praktijkopdracht: declaratieformulier en informatie over spoeddiensten aanvragen of opzoeken Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.4.1: De inburgeraar weet dat de meeste medicijnen alleen op recept te verkrijgen zijn. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar zorgt voor een recept via huisarts of specialist. • De inburgeraar haalt zonder tussenkomst van een arts medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn bij drogist of apotheek. • De inburgeraar hanteert de juiste regels voor het aanvragen van vergoeding voor medicijnen. Verder wordt ook aandacht besteed aan Cruciale Kennis 4.8.2: De inburgeraar weet hoe hij zorgkosten moet declareren. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar declareert op voorgeschreven wijze. Voorbereiding van de opdracht De meeste deelnemers weten dat de meeste medicijnen alleen op recept verkrijgbaar zijn en dat ze sommige medicijnen zonder recept bij de drogist of apotheek kunnen halen. Wat niet iedereen weet is hoe je vergoeding aan kunt vragen voor medicijnen. Ook zijn niet alle deelnemers op de hoogte van de avond- en weekenddiensten van de apotheken. Terugkoppeling Kom terug op het onderwerp van les 3: tweedelijnszorg. Vraag nogmaals aan de deelnemers wat ze nodig hebben om naar een specialist te kunnen gaan en wie de indicatie voor thuiszorg verleent. Bespreek ook de begrippenlijst van les 3. Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers hoe zij aan medicijnen komen als ze die nodig hebben. Bespreek wat ze doen als hier haast bij is en wat ze doen als ze medicijnen vergoed willen krijgen. Bespreek de begrippenlijst. Fase 2: Voorbereiden Geef zo nodig meer uitleg over medicijnen. Leg ook uit dat er van medicijnen vaak verschillende merken zijn, die in prijs kunnen verschillen. Geef uitleg over vergoedingen van medicijnen: sommige medicijnen worden standaard vergoed. Meestal gaat de rekening dan direct van de apotheker naar de verzekeraar. Sommige medicijnen worden nooit vergoed. Sommige medicijnen worden alleen vergoed door bepaalde verzekeraars, die het medicijn in hun zorgpakket hebben, of in bepaalde uitzonderingsgevallen. Soms heb je hiervoor een verklaring van je arts nodig. Hierover kun je contact

14

opnemen met je verzekeraar. In het geval dat je de medicijnen eerst zelf betaald hebt, heb je altijd een declaratieformulier van de verzekeraar nodig om de kosten vergoed te krijgen. Leg ook uit dat apotheken voor spoedgevallen avond- en weekenddiensten hebben en dat ze elkaar hiervoor afwisselen. Het rooster is te vinden in lokale kranten of in de folder bij de apotheek. U kunt de praktijkopdracht voorbereiden door middel van een rollenspel. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Vul de hulpkaart praktijkopdrachten met de deelnemers in en bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Vraag de deelnemers in de volgende bijeenkomst een declaratieformulier van hun verzekeraar mee te nemen. Sommige deelnemers hebben deze misschien al thuis liggen. Ze kunnen dit formulier ook van downloaden of aanvragen bij de verzekeraar. Vraag hun ook de volgende bijeenkomst een overzicht van de avond- en weekenddiensten van de apotheken in hun omgeving mee tenemen. Deze kunnen ze uit een lokale krant halen, opzoeken op het internet of bij de apotheek vragen. Fase 4: Terugkijken Bespreek in de volgende bijeenkomst de declaratieformulieren. Als ze dit van het internet gehaald hebben, vraag hoe ze dit gedaan hebben. Naar welke website zijn ze gegaan, waar hebben ze op geklikt? Probeer er zo achter te komen of ze het zelf gedaan hebben. Als ze het telefonisch hebben aangevraagd, vraag hun dan hoe het gesprek ging en welke gegevens ze moesten doorgeven. Deelnemers die moeite hebben met het invullen van formulieren kunt u laten oefenen met het het invullen van dit formulier. U kunt de praktijkopdracht opdracht naspelen in een rollenspel. Stel bovenstaande vragen ook met betrekking tot de avond- en weekenddiensten. Vul met de deelnemers de terugkijkkaart in en laat hen alle informatie ordenen in hun portfolio. Fase 5: Vooruitkijken Deel mee wat het onderwerp van les 5 is: de tandarts. Vraag de deelnemers alvast te bekijken of ze vragen hebben over dit onderwerp.

15

Les 5: de tandarts

Doelen: Cruciale Handeling 4.5: gebruik maken van de tandarts.

Cruciale Kennis 4.5.1

De inburgeraar weet dat een regelmatig bezoek aan een tandarts gangbaar is.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen →OGO, CP11

Voorbereiding van les 5 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.5. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.5. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

15

Opdracht 1: een tandarts kiezen en bezoeken Werkvorm: groepsgesprek en informatie opzoeken in het telefoonboek. Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.5.1: De inburgeraar weet dat een regelmatig bezoek aan een tandarts gangbaar is. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar kiest een tandarts. • De inburgeraar bezoekt periodiek een tandarts voor controle of behandeling. Voorbereiding van de opdracht Zorg dat er telefoongidsen of een internetverbinding aanwezig is in de lesruimte. Terugkoppeling Vat de inhoud en de doelen van les 4 nog eens samen. Bespreek de begrippenlijst en vraag de deelnemers of ze nog vragen hebben over les 4. Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers wat hun ervaringen met de tandarts zijn. Hoe vaak gaan ze naar de tandarts. Wat doe bij een spoedgeval, bijvoorbeeld als je als je ’s avonds last krijgt van ernstige kiespijn? Wie heeft zich bij laten verzekeren voor de tandarts? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Bespreek het belang van jaarlijks tandartsbezoek. Bespreek de procedure voor spoedgevallen (je van te voren informeren bij de tandarts of het antwoordapparaat afluisteren, zodat je weet wie de dienst doende tandarts is). Bespreek angst voor de tandarts en het feit dat je dit met je tandarts kunt bespreken en dat de deelnemer en de tandarts samen naar een oplossing kunnen zoeken. Laat de deelnemers via de telefoongids of via het internet (www.detelefoongids.nl) het telefoonnummer van de tandarts opzoeken. Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Moedig deelnemers die nog geen eigen

15

tandarts hebben aan om zich aan te melden bij een tandarts. Fase 5: Vooruitkijken Les 6 gaat over handelen in spoedgevallen. Vraag of de deelnemers weten wat ‘spoed’ betekent en leg dit zo nodig uit. Vraag de deelnemers alvast te bedenken of ze vragen hebben over dit onderwerp.

15

Les 6: Spoed! Doelen: Cruciale Handeling 4.6: handelen bij medische spoedgevallen. Cruciale Kennis 4.6.1 De inburgeraar weet dat bij noodgevallen het nummer 112 moet worden gedraaid. 4.6.2 De inburgeraar weet hoe avond- en weekenddiensten zijn geregeld.

Voorbereiding van les 6 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.6. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.6. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

15

Opdracht 1: 112 Werkvorm: rollenspel. Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.6.1 De inburgeraar weet dat bij noodgevallen het nummer 112 moet worden gedraaid. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar draait bij spoedgevallen het noodnummer. Voorbereiding van de opdracht • Print de brochure “112, daar red je levens mee” voor de deelnemers uit (weblink in bijlage 4). • Bereid het rollenspel voor volgens paragraaf 5.2.3 van het handboek. Terugkoppeling Vat de opdracht en de doelen van les 5 kort samen en vraag of de deelnemers hier nog vragen over hebben. Behandel ook de begrippenlijst van les 5. Fase 1: Oriënteren Vraag of iedereen weet waar het telefoonnummer 112 voor dient. Vraag of er deelnemers zijn die weleens 112 gebeld hebben en waarom. Fase 2: Voorbereiden Bespreek situaties waarin je wél en waarin je niet 112 kunt bellen. Bespreek de werkwijze die wordt gevolgd als je 112 belt, zoals die op pagina 4 van de brochure staat. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Speel het rollenspel in drietallen. Eén persoon is telefonist, één persoon bevindt zich in een noodsituatie, één persoon observeert. Dit rouleert. De noodsituatie kan bijvoorbeeld zijn: brand, een inbraak of een ernstig ongeluk. De deelnemers mogen zelf een noodsituatie bedenken / kiezen. Ze moeten zich tijdens het gesprek wel houden aan de procedure op pagina 4 van de folder. Fase 4: Terugkijken Bespreek het rollenspel en speel dit eventueel voor de groep na met een van de deelnemers. Bespreek de begrippenlijst.

15

Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van opdracht 2. Vraag de deelnemers hier vast vragen over te bedenken. Zorg dat de deelnemers in ieder geval de titel van opdracht twee begrijpen.

15

Opdracht 2: De huisarts ’s avonds en in het weekend Werkvorm: praktijkopdracht Doel van de opdracht Cruciale Kennis 6.4.2: De inburgeraar weet hoe avond- en weekenddiensten zijn geregeld. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar wendt zich bij dringende medische problemen ‘s avonds en in het weekend tot de dienstdoende huisartsenpost. Voorbereiding van de opdracht Stel uzelf op de hoogte van de avond- en weekenddiensten in de wijk. Terugkoppeling Bespreek nogmaals in welke gevallen je 112 belt en bespreek de begrippenlijst van opdracht 1. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wie er weleens een beroep heeft gedaan op de avond- en weekenddiensten van de huisarts of van de huisartsenpost. Fase 2: Voorbereiden Leg uit in welke gevallen je een beroep kunt doen op de huisartsenpost: alleen als er echt niet gewacht kan worden tot het volgende spreekuur. Bespreek de opdracht, het doel van de opdracht en de begrippenlijst. Vul de hulpkaart praktijkopdrachten in. U kunt de praktijkopdracht voorbereiden door middel van een rollenspel. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers zoeken op wat ze moeten doen als ze ’s avonds of in het weekend een huisarts nodig hebben. Ze gaan hiervoor naar de assistente van hun huisarts en vragen een folder. Ze lezen deze folder goed door. Fase 4: Terugkijken Bespreek de opdracht na. Stel vragen over de folder. Bijvoorbeeld: “Wat doe je als je op dinsdagavond een huisarts nodig hebt?" Verzeker u ervan dat de deelnemers weten wanneer ze een vervangende huisarts moeten bellen en wanneer ze de huisartsenpost moeten bellen. Vul met de deelnemers de terugkijkkaart in en bespreek de begrippenlijst. Speel de praktijkopdracht na in een rollenspel.

15

Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van les 7. Bespreek in ieder geval alvast een keer de volgende begrippen: • de verloskundige; • de zwangerschap; • de gynaecoloog; • het consultatiebureau. Tip In het boek Verder Lezen aan het einde van tekst 6 staat een folder met praktijkinformatie van de huisarts en oefeningen hierover.

15

Les 7: een baby! Doelen: Cruciale Handeling 4.7: gebruik maken van gespecialiseerde zorg rondom zwangerschap, bevalling en het jonge kind.

Cruciale Kennis 4.7.1

4.7.2

De inburgeraar weet waar zich te melden voor zwangerschapsbegeleiding en verloskundige hulp. De inburgeraar weet welke diensten het consultatiebureau biedt.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen

→OGO, CP1

Voorbereiding van les 7 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.7. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.7. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

15

Opdracht 1: zwangerschap en kraamtijd Wekvorm: gastspreker Doel van de opdracht: Cruciale Kennis 4.7.1: De inburgeraar weet waar zich te melden voor zwangerschapsbegeleiding en verloskundige hulp. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar noemt voorbeelden van verloskundige begeleiding. • De inburgeraar meldt zich bij een verloskundige of laat zich bij medische noodzaak doorverwijzen naar gynaecoloog. • De inburgeraar meldt zich tijdig bij een bureau voor kraamhulp. Voorbereiding van de opdracht • Vraag een gastspreker om te vertellen over de zorg die gegeven wordt tijdens zwangerschap, bevalling en kraamtijd. De gastspreker kan bijvoorbeeld een verloskundige, verpleegkundige of kraamhulp zijn. • Bereid de komst van de gastspreker voor volgens paragraaf 5.2.2 in het handboek. Terugkoppeling Vat met de deelnemers de doelen en informatie van les 6 samen en bespreek de begrippenlijst van les 6. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers naar hun ervaringen met zwangerschap en bevalling van henzelf of hun partner. Vraag naar de zorg en controles die zij gehad hebben. Vraag of ze kraamzorg hebben gehad en op welk moment ze dit geregeld hebben. Vraag ook hoe deze zorg georganiseerd is in het land van herkomst. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst en het doel van de opdracht en maak met de deelnemers vragen voor de gastspreker. Fase 3: Uitvoeren De gastspreker vertelt over de zorg rondom zwangerschap, bevalling en kraamtijd. Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals het doel van van de opdracht en bekijk met de deelnemers of ze alle informatie begrepen hebben. Bespreek de begrippenlijst.

16

Fase 5: Vooruitkijken De volgende opdracht gaat over het consultatiebureau. Bespreek alvast de termen ‘consultatiebureau’ en ‘groeiboekje’ en laat de deelnemers die een groeiboekje van het consultatiebureau hebben deze meenemen naar de bijeenkomst. Neem zelf ook een groeiboekje mee en kopieer deze voor de deelnemers. Tip Misschien kan de gastspreker ook vast een en ander vertellen over opdracht 2 (het consultatiebureau). Of dit niet te veel informatie in één keer is, is afhankelijk van het niveau van de groep.

16

Opdracht 2: het consultatiebureau Werkvorm: rollenspel Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.7.2: De inburgeraar weet welke diensten het consultatiebureau bidet. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar reageert op de oproep voor een bezoek aan consultatiebureau. • De inburgeraar noemt voorbeelden van diensten van het consultatiebureau. • De inburgeraar doet verslag van ontwikkelingen van het jonge kind. • De inburgeraar haalt informatie over de ontwikkeling van het kind uit het ‘Groeiboekje'. Voorbereiding van de opdracht • Bereid het rollenspel voor volgens paragraaf 5.2.3 van het handboek. • Laat de deelnemers die een groeiboekje van het consultatiebureau hebben deze meenemen naar de bijeenkomst. Neem zelf ook een groeiboekje mee en kopieer deze voor de deelnemers. Terugkoppeling Vat nog eens de doelen en de informatie van opdracht 1 samen en bespreek de begrippenlijst van opdracht 1. Fase 1: Oriënteren Laat de deelnemers ervaring met consultatiebureau's uitwisselen. Laat de deelnemers de postnatale zorg in het land van herkomst vergelijken met de zorg in Nederland. Bekijk samen het groeiboekje. Vraag aan de deelnemers wie weet wat het is en wat de bedoeling van het groeiboekje is. Daarna kunt u kopieën geven aan iedereen, zodat de deelnemers mee kunnen kijken. Probeer eerst bij belangrijke onderdelen (zoals groeicurve, afsprakenschema, vaccinatieschema, voorbereidingen voor een afspraak en groeiperiodes van een kind) na te gaan wat ze erover weten. Ontbrekende informatie vult u zelf aan. Fase 2: Voorbereiden De deelnemers gaan straks oefenen hoe ze een gesprek op het consultatiebureau kunnen houden. Dit kan op de volgende manier voorbereid worden: Zet eerst, samen met de deelnemers, de inhoud van het gesprek op een rijtje. Waarover wil je praten? welke vragen stelt de arts? Wat vraag je zelf? Waar praat je over op het consultatiebureau, met wie? Zet samen met de deelnemers op een rij wat er gebeurt tijdens een bezoek aan het consultatiebureau en wat je allemaal mee moet nemen. U kunt

16

hiervoor de weblinks in de achtergrondinformatie voor de trainers gebruiken. Laat het gesprek eerst een keer horen, doe het zelf voor met een assistent. Maak daarna tweetallen. Koppel deelnemers die nog geen ervaring hebben met het consultatiebureau aan deelnemers die dat wel hebben. Degenen die het kunnen en het willen, mogen het gesprek ook opschrijven. Bedenk samen met de deelnemers een aantal standaardzinnen die ze kunnen gebruiken tijdens het rollenspel en schrijf die op het bord. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers oefenen het gesprek bij het consultatiebureau in tweetallen. . Fase 4: Terugkijken Bespreek de rollenspellen na. Laat eventueel een van de tweetallen het rollenspel voor de groep voordoen. Hadden de deelnemers alle taal en kennis in huis om het gesprek goed te laten verlopen? Hadden de deelnemers een houding die past bij de situatie (beleefdheidsvormen, vragen durven stellen et cetera)? Fase 5: Vooruitkijken De volgende les gaat over zorgverzekeringen. Leg de de woorden ‘zorg’ en ‘verzekering’ alvast uit en laat de deelnemers hun verzekeringspolis thuis opzoeken en meenemen naar de bijeenkomst. Tip Pagina 83 tot en met 92 van het boek 'Wat is een basisschool?' gaan over het consultatiebureau.

16

Les 8: de zorgverzekering

Doelen: Cruciale Handeling 4.8: een zorgverzekering afsluiten en gebruiken. Cruciale Kennis 4.8.1 De inburgeraar weet dat de zorgverzekering verplicht is en is opgebouwd uit een basispakket, waarbij aanvullend bijverzekerd kan worden 4.8.2 De inburgeraar weet hoe hij zorgkosten moet declareren. Opmerking: Cruciale Kennis 4.8.2 wordt behandeld in les 4, opdracht 1.

Voorbereiding van les 8 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.8. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.8. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

16

Opdracht 1: de zorgverzekering Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 4.8.1: De inburgeraar weet dat de zorgverzekering verplicht is en is opgebouwd uit een basispakket, waarbij aanvullend bijverzekerd kan worden. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar kiest een zorgverzekeraar. • De inburgeraar noemt elementen uit het basispakket en elementen waarvoor men een aanvullende verzekering moet afsluiten. Voorbereiding van de opdracht • Laat de deelnemers hun verzekeringspolis thuis opzoeken en meenemen naar de bijeenkomst. • Zorg dat de folder “Wat u moet weten over uw zorgverzekering” beschikbaar is voor de deelnemers (weblink in bijlage 4). Van deze folder is ook een gesproken versie beschikbaar. • Druk bijlage 5 voor de deelnemers af. Terugkoppeling Vat de informatie en de doelen van les 7 nog eens samen en kom terug op de begrippenlijst van les 7. Vraag aan de deelnemers of ze nog vragen hebben over verloskundige hulp en het consultatiebureau. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers hoe ze verzekerd zijn en of zij drie verschillende zorgverzekeraars weten te benoemen. Doe dit aan de hand van de polis die de deelnemers hebben meegenomen. Fase 2: Voorbereiden Vertel dat de zorgverzekering verplicht is en dat het opgebouwd is twee delen: • een basispakket, dat vastgesteld is door de overheid en dus bij alle verzekeraars hetzelfde is; • de aanvullende verzekering, die per verzekeraar verschilt. Het basispakket is verplicht, een aanvullende verzekering niet. Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Laat de deelnemers de folders over zorgverzekeringen lezen. Laat hen antwoord geven op de vragen in bijlage 5.

16

Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen. Laat de deelnemers hun aantekeningen en informatie in het portfolio ordenen. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken De volgende les gaat over zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten. Bespreek deze drie begrippen alvast een keer met de deelnemers en nodig hen uit om alvast te bekijken of ze vragen over dit onderwerp hebben. Tip Deelnemers die moeite hebben met het invullen van formulieren, kunt u als opdracht geven een aanmeldingsformulier voor een zorgverzekering in te vullen. Dit kunt u downloaden van websites van zorgverzekeraars.

16

Les 9: zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten Doelen: Cruciale Handeling 4.9: gebruik maken van en/of regelen van zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten.

Cruciale Kennis 4.9.1 De inburgeraar is op de hoogte van de belangrijkste soorten hulpverlening. 4.9.2 De inburgeraar weet hoe hulp aan patiënt thuis ondersteund kan worden. 4.9.3 De inburgeraar weet wat te doen als de hulp thuis ontoereikend is. 4.9.4 De inburgeraar weet waar advies te vinden om procedures voor opname in gang te zetten.

Voorbereiding van les 9 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 4.9. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 4.9. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

16

Opdracht 1: Hoe krijg ik hulp? Werkvorm: groepsgesprek met beeldmateriaal Doel van opdracht 1 Cruciale Kennis 4.9.1: De inburgeraar is op de hoogte van de belangrijkste soorten hulpverlening voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over soorten hulp die kan worden gegeven (thuiszorg, ambulant, intramuraal). Cruciale Kennis 4.9.2: De inburgeraar weet hoe hulp aan patiënt thuis ondersteund kan worden. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar neemt contact op het met Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Cruciale Kannis 4.9.3: de deelnemer weet wat te doen als de hulp thuis ontoereikend is. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: De inburgeraar herkent situaties waarin men gebruik kan maken van diensten van thuiszorg en van gespecialiseerde instellingen. • De inburgeraar neemt contact op met juiste instantie. Cruciale Kennis 4.9.4: De inburgeraar weet waar advies te vinden om procedures voor opname in gang te zetten. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar neemt met juiste instanties contact op. Voorbereiding van de opdracht Zoek beeldmateriaal bijvoorbeeld in de vorm van foto's over ouderen, ouderenzorg en de zorg voor chronisch zieken en gehandicapten. Dit kan bijvoorbeeld uit folders komen. Terugkoppeling Vat de informatie en de doelen uit les 8 nog eens samen, geef gelegenheid tot het stellen van (korte) vragen hierover en behandel nogmaals de begrippenlijst van les 8. Fase 1: oriënteren Laat aan de deelnemers verschillende foto's over ouderen- en gehandicaptenzorg zien. Vraag aan de deelnemers of ze weten welke faciliteiten voor ouderen en gehandicapten mogelijk zijn. Betrek ook het land van herkomst van de deelnemers en vraag of ze weten hoe het daar geregeld is.

16

Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Afhankelijk van wat er in de fase Oriënteren benoemd is geeft u aanvullende informatie over ouderenzorg. Bespreek hoe mensen aangemeld kunnen worden voor ouderenzorg. Zorg dat de volgende onderwerpen hierbij aan de orde komen: bejaardenhuis, verpleeghuis, thuiszorg, ambulant en intramuraal. Ondersteun uw verhaal met de foto's. Als u klaar ben met ouderenzorg gaat u wat vertellen over de gehandicaptenzorg. Het verhaal kunt u weer ondersteunen met verschillende foto's. Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals de doelen en stel hier vragen over. Hebben de deelnemers alle informatie begrepen? Bespreek nogmaals de begrippenlijst en herhaal ook de begrippenlijsten van heel thema 4. Neem de toets bij thema 4 af. Dit kunt u ook in quiz-vorm doen. Fase 5: vooruitkijken Bespreek met de deelnemers welk thema u met hen gaat behandelen en waarom.

16

Thema 5: geschiedenis en geografie

Algemeen doel van thema 5: De inburgeraar is in staat om, door de geschiedenis en geografie van Nederland te kennen, betrokken te zijn bij Nederland en de Nederlandse samenleving.

Doelen algemene redzaamheid: De inburgeraar: - selecteert informatiebronnen; - gebruikt informatiebronnen; - maakt gebruik van formele en informele mogelijkheden voor hulp; - handelt tijdig, dat wil zeggen laat geen termijn verlopen.

Cruciale Praktijksituatie: IV functioneren als burger in Nederland

17

Voorbereiding van thema 5 De geschiedenis in de omgeving van de deelnemer Voor het inderdeel geschiedenis is het erg belangrijk dat deelnemers zich (meer) bewust worden van de manieren waarop ons dagelijks leven gevormd is door de geschiedenis. Dit dagelijks leven speelt zich af in de eigen omgeving en de eigen stad. Verzamel daarom zoveel mogelijk informatie over de geschiedenis van de stad en wijk van de deelnemers en help de deelnemers zich bewust te worden van de manier waarop zijn omgeving vorm gekregen heeft. Neem de deelnemers zo mogelijk mee naar musea of monumenten die aansluiten bij de de Cruciale Handelingen of geef hun opdracht hierheen te gaan en informatie te verzamelen. Ze kunnen bijvoorbeeld gaan kijken wat het opschrift bij een monument is of informatie opzoeken over de reden waarom het monument opgericht is. Opdracht 4 van les 1 bestaat uit een stadswandeling. Internationale betrekkingen Iets anders wat veel terug komt in de Cruciale Handelingen zijn de internationale betrekkingen die Nederland in de loop van de eeuwen heeft gehad en nog steeds heeft. Les 3 richt zich specifiek op de Cruciale Kennis die te maken heeft met internationale betrekkingen. De DVD Naar Nederland Bij veel opdrachten wordt de DVD Naar Nederland gebruikt. Bekijk deze DVD een keer helemaal voordat u begint met het behandelen van thema 5. Bestelinformatie vindt u in hoofdstuk 7 van het handboek.

17

Les 1: de geschiedenis van Nederland

Doelen: Cruciale Handeling 5.1: zich verdiepen in de geschiedenis van Nederland.

Cruciale kennis 5.1.1 De inburgeraar kent de geschiedenis van Nederland met betrekking tot de Gouden Eeuw / rijkdom, kolonialisme, scheepvaart en waterwerken. 5.1.2 De inburgeraar weet wat bepaalde perioden in de Nederlandse geschiedenis hebben opgeleverd en wat er nu van terug te zien is.

Voorbereiding van les 1 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 5.1. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 5.1. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

17

Opdracht 1: de geschiedenis: een overzicht Werkvorm: een gedeelte van de DVD ‘Naar Nederland’ bekijken. Doel van de opdracht Cruciale Kennis 5.1.1: De inburgeraar kent de geschiedenis van Nederland met betrekking tot de Gouden Eeuw / rijkdom, kolonialisme, scheepvaart en waterwerken. • De inburgeraar geeft uitleg over de belangrijkste perioden uit de Nederlandse geschiedenis en hun kenmerken. Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 1 voor de deelnemers (een tijdbalk met de geschiedenis van Nederland van de afgelopen 1000 jaar, verdeeld in eeuwen). • Print bijlage 2 voor de deelnemers (een tijdbalk van het jaar 1900 tot heden, verdeeld in decennia). • Print bijlage 3 voor de deelnemers (een werkblad met plaatjes over Cruciale kennis 5.1.1 en 5.1.2). • Zorg dat de DVD ‘Naar Nederland’ aanwezig is. Voor bestelinformatie zie hoofdstuk 7 van het handboek. Terugkoppeling Kom terug op de vorige opdracht(en) die u met de deelnemers gedaan heeft. Gebruik de fasen 'Terugkijken' en ‘Vooruitkijken’ van de vorige opdracht. Kom ook terug op eerder behandelde begrippen die van belang zijn bij deze opdracht. Fase 1: Oriënteren Werken met een tijdbalk: Zet een tijdbalk op het bord met als het jaar waarin we nu leven en verder de jaren vanaf 1900, verdeeld in decennia. Vraag aan de deelnemers of ze weten wat een tijdbalk is. Leg kort uit dat we de tijdbalk gebruiken om periodes in de geschiedenis duidelijk aan te geven. Geef alle deelnemers bijlage 2 met de jaren in tientallen vanaf de 1900. Laat de deelnemers belangrijke data uit hun eigen leven op de tijdbalk invullen: geboorte, naar school, diploma, evtentueel werk, huwelijk, vertrek naar Nederland, geboorte van de kinderen en andere belangrijke gebeurtenissen. Laat de deelnemers daarna over hun leven vertellen. Vul de tijdbalk op het bord in met het leven van één van de deelnemers, laat de deelnemers dit ook doen op hun eigen tijdbalk. Fase 2: Voorbereiden Leg een link tussen de tijdbalk en de geschiedenis van Nederland. Teken een nieuwe tijdbalk op het bord met periodes van honderd jaar vanaf het jaar 1000. Behandel de begrippenlijst.

17

Fase 3: Uitvoeren Laat stukjes uit de DVD Naar Nederland zien, die betrekking hebben op geschiedenis van Nederland. Vraag aan de deelnemers waar de film over gaat, het gaat om de grote lijnen. Vertel dat in de film belangrijke periodes uit de Nederlandse geschiedenis behandeld worden. Schrijf de periodes op het bord en zet belangrijke jaartallen in de tijdbalk. Laat de DVD nog een keer bekijken met kijkopdrachten. Bijvoorbeeld: "Wat wordt er verteld over de Gouden Eeuw?" Laat de deelnemers in groepjes de opdracht uitvoeren, laat ze daarover vertellen. Fase 4: Terugkijken Geef de deelnemers bijlage 1 en laat ze daar de Gouden Eeuw, de Tweede Wereldoorlog en hun eigen geboorte op invullen. Geef de deelnemers bijlage 3 (een werkblad met plaatjes van deze onderwerpen), laat ze daar relevante informatie bij schrijven. Evalueer hiermee of de deelnemers de stof begrepen hebben. Fase 5: Vooruitkijken Vertel alvast het onderwerp van de volgende opdracht. Bekijk ook met welke onderdelen van opdracht 1 de deelnemers moeite hadden en laat die terugkomen in opdracht 2.

17

Opdracht 2: de geschiedenis en het Nederland van nu Werkvorm: informatie verstrekken met beeldmateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 5.1.2: De inburgeraar weet wat bepaalde perioden in de Nederlandse geschiedenis hebben opgeleverd en wat er nu van terug te zien is. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar licht de effecten van de geschiedenis op het huidige Nederland toe (havens, zeevaart, gebouwen, kerken, culturele minderheidsgroepen, waterwerken, grachten). Voorbereiding van de opdracht Zorg voor een werkblad met plaatjes van belangrijke gebouwen uit de Gouden Eeuw, de rol van het water, culturele minderheidsgroepen et cetera in de woonplaats van de deelnemers, bijvoorbeeld uit folders van de VVV. Terugkoppeling Kom terug op opdracht 1, bekijk de tijdbalk en het werkblad nog een keer, stel hier vragen over en vat de informatie samen. Herhaal ook de begrippenlijst van opdracht 1. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers wat ze weten van geschiedenis in hun eigen omgeving. Gebruik de plaatjes op het werkblad dat u voorbereid heeft. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Licht toe wat de relatie is met de geschiedenis van Nederland. Denk aan koopmanshuizen, havens, specerijen, dijken, grachten, polders en molens. Laat nogmaals stukjes uit de DVD Naar Nederland zien en licht de effecten op de huidige samenleving toe. Denk daarbij aan: havens, zeevaart, gebouwen, kerken, culturele minderheidsgroepen, waterwerken en grachten. Neem foto’s en krantenartikelen over deze onderwerpen mee en licht ze toe en geef informatie over hun huidige functie in de samenleving. Fase 3: Uitvoeren Geef de deelnemers een werkblad met plaatjes en laat ze daar de relevante informatie bij schrijven. Fase 4: Terugkijken Kijk samen het werkblad na: staat alle informatie erop? Koppel de informatie op het werkblad aan de tijdbalk uit opdracht 1. Bespreek de begrippenlijst. Inventariseer wat de deelnemers weten en waar ze nog moeite mee hebben,

17

zodat u daar in een volgende opdracht op terug kunt komen. Fase 5: Vooruitkijken De volgende opdracht gaat over de plaats van de geschiedenis in de eigen omgeving. Bespreek dit met de deelnemers en bekijk met hun welke onderwerpen uit opdracht 1 en 2 verder uitgewerkt moeten worden. Dit kan zijn omdat de deelnemers er moeite mee hebben, maar ook omdat ze dat onderwerp erg interessant vinden. Tip Op http://beeldbank.schooltv.nl staan een aantal filmpjes over de deltawerken en de watersnoodramp. Hier kunt u ook fotomateriaal vinden.

17

Opdracht 3: de geschiedenis en de eigen woonplaats Werkvorm: Praktijkopdracht Doel van de opdracht Verdere behandeling van Cruciale Kennis 5.1.2 Terugkoppeling Vat de informatie uit opdracht 2 nog eens samen, stel hier vragen over en bekijk weer met de deelnemers hoe de Gouden Eeuw in de eigen woonplaats is terug te zien. Fase 1: Oriënteren Ga aan de hand van de terugkoppeling en de fase ‘terugkijken’ van opdracht 2 na wat de kennis van de deelnemers over hun stad is en of ze die kunnen relateren aan het heden. Fase 2: Voorbereiden Vul kennis die nog ontbreekt aan en leg de opdracht en het doel van de opdracht uit en verdeel de taken. Bespreek de begrippenlijst en vul deze eventueel aan. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers verzamelen plaatjes en artikelen over gebouwen, waaruit de functie in de samenleving duidelijk wordt, liefst uit de eigen woonplaats. Dit kan over de Gouden Eeuw gaan, maar ook over andere (meer recente) periodes. Verdeel de onderwerpen over de deelnemers, zodat ze verschillende informatie kunnen verzamelen. Als deze opdracht erg moeilijk voor hen is, kunt u ook zelf tijdschriften en weblinks aanbieden waar ze plaatjes uit kunnen halen. Fase 4: Terugkijken Laat de deelnemers vertellen over de foto’s en artikelen die ze meegebracht hebben. U kunt er ook een spel van maken door ze een foto uit hun woonplaats te laten beschrijven zonder dat de anderen die zien. Zij moeten raden om welke plaats of om welk huis het gaat. Daarna kunt u laten vertellen of zelf vertellen wat de relatie is met de geschiedenis. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Opdracht 4 is een stadswandeling met als thema: ‘De Gouden Eeuw'. Ook deze opdracht gaat verder met het doel: ‘De inburgeraar weet wat bepaalde perioden in de Nederlandse geschiedenis hebben opgeleverd en wat er nu

17

van terug te zien is.’

17

Opdracht 4: de Gouden Eeuw in de eigen woonplaats Werkvorm: stadswandeling Doel van de opdracht Verdere verwerking van Cruciale Kennis 5.1.2 Voorbereiding van de opdracht • Regel een gids voor de stadswandeling. Vaak kan dit via de VVV. Voor de gids zijn ongeveer dezelfde zaken belangrijk als wanneer u een gastspreker uitnodigt. Gebruik daarom paragraaf 5.2.2 in het handboek als leidraad. Terugkoppeling Bekijk welke gebouwen en plaatsen die in het beeldmateriaal en de artikelen van opdracht 4 behandeld worden, ook terug komen in de stadswandeling. Kom ook terug op eerder behandelde begrippen die van belang zijn bij deze opdracht. Fase 1: Oriënteren Inventariseer wat de deelnemers inmiddels van de Gouden Eeuw weten. Inventariseer ook of de deelnemers weleens toeristische activiteiten ondernomen hebben, in Nederland of in het land van herkomst: wandelingen naar historische plaatsen en monumenten, bezoek aan musea, et cetera. Laat degene die dit weleens gedaan heeft hierover vertellen. Hiermee wordt de bedoeling van de stadswandeling voor de groep verduidelijkt. Fase 2: Voorbereiden Leg uit dat u met de groep een stadswandeling gaat maken langs allerlei plaatsen die te maken hebben met de Gouden Eeuw. Er zal een gids bij zijn om toelichting te geven. Inventariseer of de deelnemers vragen hebben en of er speciale plaatsen zijn die ze graag willen zien. Bereid samen met de groep de vragen voor. Bespreek de begrippenlijst en vul deze eventueel verder aan. Fase 3: Uitvoeren Tip: maak tijdens de stadswandeling zelf zo mogelijk foto’s, zodat je hier samen op terug kunt komen. Fase 4: Terugkijken Heb je antwoord op al je vragen gekregen? Hoe vond je de wandeling? Bekijk als dat kan de foto's die tijdens de stadswandeling gemaakt zijn en stel hier vragen over.

17

Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Koppel terug naar wat al gezegd is over de Tweede Wereldoorlog en vertel wat het onderwerp van les 2 is.

18

Les 2: Moeilijke tijden

Doelen: Cruciale Handeling 5.2: omgaan met voor Nederland gevoelige relaties en gebeurtenissen. Cruciale kennis 5.2.1 De inburgeraar kent de geschiedenis van Nederland in de Tweede Wereldoorlog en de effecten hiervan op het dagelijks leven in Nederland. 5.2.2 De inburgeraar kent de rol van het eigen land van herkomst in de geschiedenis van Nederland. 5.2.3 De inburgeraar kent de rol van Verenigde Staten, Canada en Groot-Brittannië bij de bevrijding van West-Europa in de Tweede Wereldoorlog.

Cruciale Kennis 5.2.2 en 5.2.3 komen terug in les 3 (Nederland internationaal).

Voorbereiding van les 1 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 5.2. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 5.2. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

18

Opdracht 1: de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding Werkvorm: groepsgesprek met beeldmateriaal Doel van de opdracht Cruciale kennis 5.2.1: De inburgeraar kent de geschiedenis van Nederland in de Tweede Wereldoorlog en de effecten hiervan op het dagelijks leven in Nederland. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar toont begrip voor Nederlandse gevoeligheid voor uitingen van antisemitisme. • De inburgeraar toont respect voor het vieren van en gewoonten op 4 en 5 mei. Cruciale kennis 5.2.3: de deelnemer kent de rol van Verenigde Staten, Canada en Groot-Brittanië bij de bevrijding van West-Europa in de Tweede Wereldoorlog. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar toont begrip voor de band van die Nederland en WestEuropa hebben met Verenigde Staten, Canada en Groot-Brittanië. • De inburgeraar geeft uitleg over actuele samenwerkingsverbanden (NAVO, Europese Unie). De tweede norm bij Cruciale Kennis 5.2.3 komt terug in les 3 (Nederland internationaal). Voorbereiding van de opdracht • Zorg dat de DVD Naar Nederland aanwezig is. • Zorg voor een ander filmpje of een tekst uit een geschiedenisboek voor kinderen over de Tweede Wereldoorlog. • Print bijlage 2 nog een keer voor de deelnemers (een tijdbalk van 1900 tot heden, met een verdeling in decennia). • Print bijlage 4 voor de deelnemers (plaatjes over de Tweede Wereldoorlog). Voeg hier ook plaatjes over de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog in de woonplaats van de deelnemers aan toe. Terugkoppeling Kom terug op de vorige opdracht(en) die je met de deelnemers gedaan hebt. Gebruik de fase ‘vooruitkijken’ van de vorige opdracht. Als tijdens de stadswandeling de Tweede Wereldoorlog aan bod is geweest, kom hier dan ook op terug. Kom ook terug op eerder behandelde begrippen die van belang zijn bij deze opdracht. Fase 1: Oriënteren Laat een stukje uit de DVD Naar Nederland zien dat betrekking heeft op de Tweede Wereldoorlog.

18

Fase 2: Voorbereiden Stel de volgende vragen aan de deelnemers: • Waar gaat het over? • Door welk land werd Nederland bezet? • In welk jaar gebeurde dit, in welke maand? • Wat gebeurde er in Nederland tijdens de oorlog? Behandel de begrippenlijst. Leg de opdracht en het doel van de opdracht uit. Fase 3: Uitvoeren Deel de tijdbalk uit en laat de deelnemers daar de begin- en einddatum van de oorlog op in vullen. Vertel daarna meer over de belangrijkste veranderingen in de oorlog aan de hand van een ander filmpje of een eenvoudige tekst uit een geschiedenisboek voor kinderen. Fase 4: Terugkijken Geef als verwerking bijlage 4 en laat kort iets bij de plaatjes schrijven. Laat de deelnemers de tijdbalk van de Tweede Wereldoorlog ook naast de tijdbalk van hun eigen leven houden. Laat hun zo mogelijk ook het leven van hun ouders en grootouders erop invullen, zodat ze het nog beter kunnen plaatsen in hun eigen geschiedenis. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken De volgende opdracht gaat over Anne Frank. Deelnemers moeten de hoofdpunten van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog begrijpen om het verhaal van Anne Frank te kunnen plaatsen.

18

Opdracht 2: Anne Frank Werkvorm: groepsgesprek met beeldmateriaal Doel van de opdracht: Verdere verwerking van cruciale kennis 5.2.1 Voorbereiding van de opdracht • Gebruik zoveel mogelijk beeldmateriaal om dit onderwerp te verduidelijken. Zoek ook een filmpje over de jodenvervolging. • Neem het dagboek van Anne Frank mee. • Print bijlage 5 en 6 voor de deelnemers. • Neem recente krantenartikelen mee over racisme en discriminatie. Terugkoppeling Bespreek de voorgaande opdrachten. Kom vooral terug op de vervolging van minderheden (joden, homoseksuelen, zigeuners en verstandelijk gehandicapten). Fase 1: Oriënteren Stel de vragen: "Wie weet wie Anne Frank was? Waar woonde ze?" Fase 2: Voorbereiden Lees een stukje voor uit het dagboek van Anne Frank (eventueel een vereenvoudigde versie) en laat een stukje film of foto 's zien van het Achterhuis, de plaats waar ze moest onderduiken met haar familie. Vertel daarna meer over de Jodenvervolging, de Jodenster en de deportaties naar de concentratiekampen. Leg uit wat antisemitisme betekent. Behandel de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Vertel iets over uitingen van antisemitisme in de huidige samenleving en leg een link met racisme en discriminatie. Bespreek ook de krantenartikelen. Leg ook een relatie met de situatie in het land van herkomst. Fase 4: Terugkijken Bespreek de begrippenlijst en geef ruimte voor discussie en vragen. Laat de deelnemers de vragen in bijlage 6 maken en stel begripsvragen over het leven van Anne Frank, zodat u erachter kunt komen of de deelnemers de inhoud van de les begrijpen. Fase 5: Vooruitkijken Vertel wat het onderwerp van de volgende opdracht is en gebruik de terugkijkfases van opdracht 1 en 2 om de inhoud van opdracht 3 zoveel

18

mogelijk aan te passen aan de kennis en interesses van de deelnemers.

Tip Tekst 12 in het boek Verder Lezen gaat over Anne Frank. Zie het handboek voor bestelinformatie.

18

Opdracht 3: dodenherdenking en bevrijdingsdag Werkvorm: groepsgesprek met beeldmateriaal Doel van de opdracht Verdere verwerking van cruciale kennis 5.2.3 Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 7 en 8 voor de deelnemers. • Zorg zo mogelijk voor een filmpje over de bevrijding. U kunt ook zorgen voor een tekst over de bevrijding en de marshallhulp, bijvoorbeeld uit een geschiedenisboek voor de basisschool. Terugkoppeling Stel een aantal vragen over opdracht 1 en 2 en vat zo de belangrijkste gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog samen. Fase 1: Oriënteren Stel de volgende vragen: "Wie weet wat we op 4 mei herdenken? Wie weet wat we op 5 mei vieren?" Vraag ook of de deelnemers een herdenkingsdag of viering van de onafhankelijkheid hebben in het land van herkomst, en de mensen vorm geven aan die dag. Noteer op het bord wat deelnemers al weten. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Geef kijkopdrachten bij de film of vragen bij de tekst. Voorbeelden van kijkopdrachten zijn: • Door welke landen is Nederland bevrijd? • Wanneer is Nederland bevrijd? • Wat was de rol van Marokkaanse soldaten bij de bevrijding? • Wat herdenken we op 4 mei? • Hoe doen we dat? • Wat vieren we op 5 mei? • Hoe doen we dat? • Wat zien we nu nog van de bevrijding (bijvoorbeeld de band met de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Canada)? Fase 3: Uitvoeren Laat het filmpje zien of laat de tekst lezen, eventueel twee keer, zodat de deelnemers antwoorden op de vragen kunnen vinden. Zorg dat in ieder geval de band van Nederland en West-Europa met de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk en de marshallhulp besproken worden.

18

Fase 4: Terugkijken Bespreek de kijkopdrachten of de vragen bij de tekst. Kom terug op de begrippenlijst. Deel bijlage 7 uit, laat daar in groepjes over praten, geef daarna elk groepje een beurt om daar iets over te vertellen. Zet de belangrijkste informatie in steekwoorden op het bord, laat de deelnemers dat bij de plaatjes schrijven. Deel daarna bijlage 8 uit en laat de deelnemers de vragen maken. Fase 5: Vooruitkijken Gebruik de fase Terugkijken om vragen op te stellen die u kunt gebruiken in opdracht 4.

18

Opdracht 4: vragen over de Tweede Wereldoorlog Praktijkopdracht Doel van de opdracht Terugkoppeling naar opdracht 1, 2 en 3 Terugkoppelingen en fase 1: Oriënteren Bespreek nogmaals de Tweede Wereldoorlog. Wat is wel duidelijk, wat is niet duidelijk? Fase 2: Voorbereiden Welke vragen hebben deelnemers nog over de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding, 4 en 5 mei, antisemitisme of discriminatie? Laat iedere deelnemer een aantal vragen opschrijven. Bespreek de opdracht. Hoe ga je de opdracht uitvoeren? Welke taal, kennis en houding heb je hierbij nodig? Zie ook paragraaf 5.4 in het handboek. Gerbuik de hulpkaart praktijkopdrachten in het portfolio. Bespreek de begrippenlijst en vul deze zo nodig aan. U kunt de praktijkopdracht voorbereiden met een rollenspel. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Fase 3: Uitvoeren Laat de deelnemers informatie verzamelen over de vragen die ze hebben opgeschreven. Dat kan door een interview met buren, een gesprek met hun kinderen, of informatie van internet, uit de bibliotheek of uit schoolboeken van hun kinderen. Bij voorkeur spreken de deelnemers iemand die de Tweede Wereldoorlog zelf heeft meegemaakt. U kunt hiervoor eventueel ook een afspraak maken in een bejaardentehuis of een buurtcentrum waar activiteiten voor ouderen plaatsvinden. Fase 4: Terugkijken Bespreek in de volgende bijeenkomst de opdracht: heb je op elke vraag antwoord gekregen? Wat zijn je ervaringen? Speel de praktijkopdracht eventueel na met een rollenspel. Vul de terugkijkkaart in. Bespreek nogmaals de begrippenlijst en vul deze eventueel nog verder aan. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek met de deelnemers het onderwerp van les 3.

18

Les 3: Nederland internationaal

Deze les gaat verder in op Cruciale Handeling 5.1 en 5.2, maar dan met name op het internationionale vlak. Aan bod komen de reformatie, de Tachtigjarige Oorlog, de Verenigde Oostindische Compagnie, de kolonisatie, de slavernij en de relatie van Nederland met het land van herkomst van de deelnemers.

18

Opdracht 1: de Tachtigjarige Oorlog Werkvorm: informatie selecteren uit beeldmateriaal Doel van de opdracht Verdere uitwerking van Cruciale Handeling 5.1: zich verdiepen in de geschiedenis van Nederland. Voorbereiding van de opdracht • Zoek stukjes van de DVD Naar Nederland op die gaan over de Tachtigjarige Oorlog en de aanloop daar naartoe. • Zorg zo mogelijk dat de deelnemers een of meerdere clips op http://beeldbank.schooltv.nl over de reformatie, beeldenstorm, Willem van Oranje en de Tachtigjarige oorlog kunnen kijken. Als u met de deelnemers clips gaat kijken, print voor hen dan ook de teksten bij de clips. • Zorg voor afbeeldingen bij dit onderwerp. Deze kunt u ook vinden bij de clips op http://beeldbank.schooltv.nl. Tergukoppeling In les 1 en in les 3 is waarschijnlijk de Tachtigjarig Oorlog al kort genoemd. Koppel hiernaar terug en vraag de deelnemers wat ze nog weten over de Tachtigjarige oorlog. Welke personen spelen een belangrijke rol in die oorlog? Waarom werd er oorlog gevoerd en met wie? Hoe eindigde de oorlog? Fase 1: Oriënteren Als in de terugkoppeling nog niet op alle vragen een antwoord is gegeven, praat dan in meer algemene zin over oorlogen. Vraag de deelnemers welke 'redenen' of motieven staten en groeperingen kunnen hebben om oorlog te voeren (denk aan macht, religie, vrijheid / onderdrukking, economie et cetera). Wie kunnen er belang hebben bij een oorlog? Wie schrikken terug voor een oorlog omdat ze er geen belang bij hebben of omdat ze eronder lijden? Hoe eindigt een oorlog meestal (een land verzwakt door oorlogen met andere landen, interne onrust / gebrek aan loyaliteit van het volk, armoede / slechte economie, technologische achterstand, het andere land versterkt door bondgenootschap / steun, doordat het volk achter de leiders (en hun geloof en ideeën) staat, goede economie / handel en technologische voorsprong). Als de situatie zich daarvoor leent, kunt u dit koppelen aan meer recente oorlogen, of aan de Tweede Wereldoorlog. Fase 2: Voorbereiden Vraag de deelnemers bijlage 1 op te zoeken in hun portfolio (een tijdbalk met de geschiedenis van Nederland van de afgelopen 1000 jaar). Teken zelf ook een tijdbalk op het bord en geef de Tachtigjarige oorlog aan. Kom ook terug op de Gouden Eeuw: De Gouden Eeuw is begonnen tijdens de tachtigjarige oorlog. Vertel zonodig over de rol van Willem van Oranje.

19

Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. Maak met de deelnemers aan de hand van de fasen 'Oriënteren' en 'Voorbereiden' kijkvragen bij de DVD of clip. Fase 3: Uitvoeren: Laat een stukje uit DVD Naar Nederland zien over Tachtig Jarige Oorlog, de reformatie en Willem van Oranje en/of laat de deelnemers de films over de tachtigjarige oorlog op http://beeldbank.schooltv.nl kijken. Laat daarna steeds kleine stukjes van de DVD zien en licht het toe. Als u de clip van School TV laat zien, lees dan samen met de deelnemers de cliptekst geef uitleg waar nodig. Fase 4: Terugkijken Zijn er nog vragen uit de terugkoppeling en uit fase 1 en 2 ontbeantwoord gebleven? Vul deze aan. Bespreek de begrippenlijst en bespreek nogmaals het doel van de opdracht. Fase 5: Vooruitkijken Geef alvast kort aan wat de Verenigde Oostindische Compagnie was. De Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) was een uiterst succesvol Nederlands handelsbedrijf dat in de 17e en 18e eeuw het monopolie bezat op de handel met Azië. De VOC was lange tijd het grootste handelsbedrijf ter wereld dat op Azië voer (bron: Wikipedia). Geef op de tijdbalk de periode waarin de VOC actief was aan en geef de overlap met de Tachtigjarige Oorlog aan.

19

Opdracht 2: kolonisatie, de Verenigde Oosindische Compagnie en de West-Indische Compagnie Werkvorm: informatie uit beeldmateriaal selecteren Voorbereiding van de opdracht • Zorg dat de deelnemers filmmateriaal kunnen bekijken over de Verenigde Oostindische Compagnie, over de Verenigde Westindische Compagnie over kolonisatie en slavenhandel. Een deel is te zien op de DVD Naar Nederland. U kunt de deelnemers ook clips laten kijken op http://beeldbank.schooltv.nl (bijvoorbeeld de clip: 'Nederlandse slavernij'). • Print de teksten bij de clips en zorg voor de nodige afbeeldingen, vooral over slavernij, aangezien dit nog niet aan bod is gekomen. • Zorg voor een wereldkaart, zodat u de ex-kolonieën van Nederland kunt aanwijzen. • Print bijlage 9 voor de deelnemers. Terugkoppeling Neem foto's mee van eerste bijeenkomst met pakhuizen en oude schepen. Relateer dit aan de Nederlandse zeevaart in de Gouden Eeuw. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers of ze een aantal hedendaagse multinationals kunnen noemen (grote internationionale bedrijven). Geef zelf zonodig zelf ook een of meer voorbeelden en praat over de activiteiten van deze bedrijven. Fase 2: Voorbereiden Behandel de begrippenlijst. Vertel over de oprichting van de VOC. De VOC was de eerste multinational ter wereld. Vertel in het kort met welke landen ze handel dreven en wat ze meenamen naar Nederland. Leg ook uit dat er een West-Indische Compagnie werd opgericht om Afrikaanse slaven naar Midden-Amerika te brengen en daar te werken voor de Nederlanders. Zo zijn er zwarte bevolkingsgroepen ontstaan in Zuid-Amerika, Suriname en de Antillen. Maak samen met de deelnemers kijkvragen bij het beeldmateriaal. Voorbeelden van vragen zijn: • Wat is een kolonie? • Welke landen waren kolonieën van Nederland? • Waarom stichtte Nederland Kolonieën? • Waarom haalden Nederlandse kooplieden mensen uit Afrika op? • Waar werden die mensen naar toe gebracht? Fase 3 : Uitvoeren Bekijk het beeldmateriaal een of meerdere malen. De deelnemers zoeken antwoorden op de vragen.

19

Fase 5: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen. Bespreek ook de relatie die Nederland nu met de ex-kolonieën heeft en de vraag: "Begrijp je waarom het pijnlijk is voor Surinaamse en Indonesische mensen aan de VOC herinnerd te worden?" Deel bijlage 9 uit en laat deze maken als evaluatie. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast het onderwerp van opdracht 3. Misschien zijn er al contacten met de landen van herkomst van de deelnemers aan de orde geweest. Koppel hiernaar terug.

19

Opdracht 3: contacten met het geboorteland van de deelnemer Werkvorm: zoeken naar gegevens over de geschiedenis van het contact tussen Nederland en het land van herkomst. De uitvoering van deze opdracht is afhankelijk van de samenstelling van uw groep en van het land van herkomst van de deelnemers. Wij kunnen u wel een aantal ideeën geven. Doel van de opdracht Cruciale Kennis 5.2.2: De inburgeraar kent de rol van het eigen land van herkomst in de geschiedenis van Nederland. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft toelichting op de historische, economische en culturele banden van het land van herkomst met Nederland. Terugkoppeling Mogelijk zijn er al momenten in de geschiedenis aan de orde geweest waarin er contacten waren tussen Nederland en het land van Herkomst, koppel hiernaar terug. Fase 1: Oriënteren Zoek met de deelnemers naar overeenkomsten tussen Nederland en het land van herkomst en naar wederzijdze culturele invloeden. Vraag ook aan de deelnemers wat ze al weten over wederzijdse contacten en plaats die zo mogelijk met hen op de tijdbalk. Bekijk ook met de deelnemers wanneer de eerste migranten / vluchtelingen uit hun land van herkomst naar Nederland kwamen. Fase 2: voorbereiden Stel met de deelnemers een begrippenlijst op die van toepassing is op de situatie van de deelnemers. Stel samen met hen een aantal 'onderzoeksvragen' op, zoals: • Wanneer was het eerste contact tussen Nederland en mijn geboorteland? • Wat voor soort contact was dit (handelscontact, kolonisatie, et cetera)? • Welke bekende personen speelden een rol in dit contact? • Hoe is het contact tussen de twee landen verder gegaan? Fase 3: Uitvoeren Zoek samen met de deelnemers informatie over dit onderwerp. Laat de deelnemers zoveel mogelijk zelf doen. Probeer alleen aanwijzingen te geven over waar ze deze informatie kunnen vinden. Fase 4: Terugkijken De deelnemers presenteren de informatie die ze gevonden hebben. Dat kan bijvoorbeeld in de vorm van een spreekbeurt, sketch of quiz.

19

Bespreek de begrippenlijst en vul deze verder aan. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van opdracht 4 en leg alvast de titel van opdracht 4 uit.

19

Opdracht 4: de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) en de Europese Unie Werkvorm: praktijkopdracht Doel van de opdracht Cruciale Kennis 5.2.3: De inburgeraar kent de rol van de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk bij de bijvrijding van West-Europa in de Tweede Wereldoorlog. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar toont begrip voor de band die Nederland en WestEuropa hebben met de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk. • De inburgeraar geeft uitleg over actuele samenwerkingsverbanden (de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie en de Europese Unie). Voorbereiding van de opdracht Print bijlage 10 voor de deelnemer (fotomateriaal over de NAVO en de Europese Unie). Terugkoppeling Koppel met name terug naar wat er in dit thema is besproken over de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding door de geallieerden. Stel hier vragen over en herhaal belangrijke begrippen. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers wat ze weten over de NAVO (Frans: OTAN, Engels: NATO). Zet de reacties op het bord. Vraag de deelnemers wat ze weten over de Europese Unie. Wat doet de Europese Unie? Hoe is de Europese Unie ontstaan? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Leg uit hoe de Europese Unie is ontstaan en ga samen in op wat de Europese Unie nu voor ons betekent. Gebruik de tijdbalk van 1900 tot nu. Vertel dat de NAVO ook na de Twede Wereldoorlog ontstaan is uit de groep samenwerkende landen (de Geallieerden) die Europa bevrijd hebben van de Duitse bezetting. Het doel van deze organisatie is elkaar militair te steunen bij een aanval door een vijand. Op dit moment voert de NAVO vredesmissies uit in Afghanistan en Irak. Ook de oorlog in Kosovo is gevoerd door de NAVO. Fase 3: Uitvoeren Vraag aan de deelnemers een (krante)artikel op te zoeken waarin de NAVO of

19

de Europese Unie voorkomt. Als het niveau van de groep iets hoger is, vraagt u hun ook alvast te bekijken welke taken van de NAVO of de EU in het artikel aan de orde komen. Fase 4: Terugkijken Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de artikelen die de deelnemers hebben meegebracht en bespreek plenair de taken van de NAVO en de Europese Unie die in de artikelen aan de orde komen. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast het onderwerp van les 4.

19

Les 4: geografie

Doelen: Cruciale Handeling 5.3 geografische kennis van Nederland gebruiken in het dagelijkse leven.

Cruciale kennis 5.3.1 De inburgeraar kent de namen en ligging van de provincies en belangrijkste plaatsen. 5.3.2 De inburgeraar kent de globale afstanden tussen verschillende bekende plaatsen en provincies. 5.3.3 De inburgeraar kent economische kenmerken van verschillende regio’s.

Voorbereiding van les 4 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 5.3. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 5.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering. Hang ook een kaart van Nederland aan de muur. Op de CD-rom bevindt zich één begrippenlijst voor geheel les 4.

Tip Tekst 2 van het boek Verder Lezen gaat over Nederland: vooral over geografie, maar ook over godsdiensten, het landschap en het koningshuis. Zie het handboek voor bestelinformatie.

19

Opdracht 1: provincies en plaatsen Werkvorm: een topografie-oefening maken Doel van de opdracht Cruciale Kennis 5.3.1: De inburgeraar kent de namen en ligging van de provincies en belangrijkste plaatsen. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over de ligging van provincies en belangrijkste plaatsen. Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 11 voor de deelnemers (kaart van Nederland met de provincies). Terugkoppeling Bespreek geografische namen die in voorgaande lessen ter sprake zijn gekomen en wijs ze op de kaart aan, of vraag aan de deelnemers om ze op de kaart aan te wijzen. Wijs ook Nederland, Duitsland, Engeland en België op de kaart aan. Fase 1: Oriënteren U vraagt de deelnemers in welke straat, wijk, stad en provincie ze wonen. Vraag hun ook te vertellen in in welke straat, wijk, stad en provincie ze woonden in het land van herkomst. Vraag wat het woord 'provincie' betekent en hoeveel provincies Nederland heeft. Fase 2: Voorbereiden Behandel de kaart en bespreek alle provincies en hoofdsteden. Koppel hierbij ook weer terug naar zaken die in dit thema over de geschiedenis van Nederland besproken zijn. Behandel de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Deel bijlage 11 uit (kaart van Nederland met provincies en hoofdsteden) en laat de deelnemers deze invullen. Zet de namen van de hoofdsteden op het bord als dat nodig is. Fase 4: Terugkijken Bespreek de opdracht en bekijk of de deelnemers de opdracht beheersen. Bekijk of er nog herhalingsopdrachten / verwerkingsopdrachten nodig zijn. Er zijn op het internet een heleboel werkbladen en online spelletjes te vinden. Weblinks staan in bijlage 12 en 13. Bespreek de begrippenlijst.

19

Fase 5: Vooruitkijken Vraag alvast hoelang het duurt om van Groningen naar Maastricht te reizen en hoeveel kilometer dat ongeveer is (antwoord: 385 km, ruim 3 uur met de auto).

20

Opdracht 2: afstanden en reistijden Werkvorm: quiz Doel van de opdracht Cruciale Kennis 5.3.2: De inburgeraar kent de globale afstanden tussen verschillende bekende plaatsen en provincies. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar maakt een schatting van afstanden en reisduur (trein/auto) tussen plaatsen in Nederland (bijvoorbeeld voor werk, school familiebezoek). Voorbereiding van de opdracht Zoek in een routeplanner (bijvoorbeeld op www.anwb.nl) een aantal afstanden en reistijden die voor de deelnemers mogelijk relevant zijn en maak hier een quiz van. Terugkoppeling Vat de informatie uit opdracht 1 nog eens samen en herhaal provincies en hoofdsteden. Fase 1: Oriënteren Inventariseer wat de deelnemers al weten over afstanden en reistijden binnen Nederland door vragen te stellen over reizen die zij weleens maken, bijvoorbeeld naar familie of naar het werk. Vraag ook of ze weten hoeveel kilometer dat is. Fase 2: Voorbereiden Geef nogmaals aan wat de afstand en reistijd van Groningen naar Maastricht is geef ook een afstand van oost naar west, bijvoorbeeld Haarlem-Deventer. Bespreek de opdracht, het doel van de opdracht en de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Speel met de deelnemers de quiz. U noemt een reis van stad naar stad, de deelnemers zeggen hoeveel kilometer dat ongeveer is. Degene die het dichtst bij het goede antwoord is, krijgt een punt, degene die de meeste punten haalt, heeft gewonnen. Afhankelijk van het niveau mogen ze wel of niet op de kaart kijken en zoeken. Fase 4: Terugkijken Inventariseer of de deelnemers reistijden en afstanden enigszins in kunnen schatten. Is dit niet het geval, geef hun dan extra topografie-oefeningen (bijlage 12 en 13) en geef hun de opdracht een aantal reizen op te zoeken in een routeplanner of op een wegenkaart.

20

Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken De deelnemers moeten opdracht 1 en 2 goed beheersen om opdracht 3 te kunnen doen. Voor opdracht 3 is het nodig dat ze zich een beeld hebben gevormd van de omvang van Nederland en van de steden en provincies. Herhaal en geef extra opdrachten waar nodig. De volgende opdracht gaat over economische kenmerken van de verschillende regio's en over de keuze van een woonplaats. Vraag aan de deelnemers die een baan hebben of hebben gehad hoe ver en hoe lang ze bereid zijn te reizen voor hun werk.

20

Opdracht 3: Welke banen zijn er in Nederland? Werkvorm: Informatie selecteren uit een DVD Doel van de opdracht Cruciale Kennis 5.3.3: De inburgeraar kent economische kenmerken van verschillende regio’s. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over de relatie tussen de regio’s en de economische kenmerken van die regio’s (het belang van de randstad). • De inburgeraar combineert de keuze voor een woonplaats met de mogelijkheden voor werk in een bepaalde sector. Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 14 voor de deelnmers (weetjes over Nederland). • Zorg dat de DVD Naar Nederland aanwezig is. Terugkoppeling Vat de informatie van opdracht 1 en 2 samen. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers welke economische activiteiten er in de buurt zijn en in welke sector er banen zijn. Sommigen hebben ook familie of kennissen die in een andere streek wonen. Vraag hun waarom ze in die streek wonen en in welke sectoren daar werk is. Fase 2: Voorbereiden Behandel bijlage 14 (weetjes over Nederland). Lees deze bijlage met de deelnemers en stel er vragen over. Bespreek de begrippenlijst. Leg de deelnemers uit dat veel mensen daar gaan wonen waar ze werk kunnen vinden in hun vakgebied. Geef op de kaart aan waar de Randstad is. Vertel dat daar de meeste mensen wonen. Geef de deelnemers kijkvragen voor het bekijken van de DVD. Voorbeelden van vragen zijn: • Welke economische activiteit waren vroeger belangrijk? • Welke activiteiten zijn steeds belangrijker geworden? • Wat is het Groene Hart van Nederland? • Welke twee plaatsen in de Randstad zijn erg belangrijk voor de handel met andere landen? Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Kijk met de deelnemers een of meerdere keren het gedeelte van de DVD Naar Nederland, dat gaat over de economische activiteiten in Nederland en over de keuze van een woonplaats.

20

Fase 4: Terugkijken Besprek de antwoorden op de vragen. Geef op de kaart aan waar de genoemde gebieden en plaatsen liggen. Als u thema 1 (Werk en Inkomen) al behandeld heeft, koppel dan de ervaring, opleiding en toekomstplannen aan de mogelijkheden die de verschillende regio's te bieden hebben. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Herhaal de stof van les 4 waar nodig. Bespreek alvast het onderwerp van les 5.

20

Les 5: Nederland sinds de jaren ’70

Doelen: Cruciale Handeling 5.4: omgaan met ruime denkbeelden die in Nederland geaccepteerd zijn (sinds de 70er jaren).

Cruciale kennis 5.4.1 De inburgeraar weet dat man en vrouw voor de wet gelijk zijn. 5.4.2 De inburgeraar weet dat verwacht wordt dat meisjes en vrouwen een zelfstandig bestaan opbouwen. 5.4.3 De inburgeraar weet dat openlijke homoseksualiteit niet verboden is. 5.4.4 De inburgeraar weet dat bepaald kleedgedrag van sommige mannen/vrouwen niet mag worden opgevat als onkuis of uitnodigend.

Voorbereiding van les 5 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 5.4. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 5.4. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

20

Opdracht 1: emancipatie Werkvorm: informatie selecteren uit videomateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 5.4.1: De inburgeraar weet dat man en vrouw voor de wet gelijk zijn. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar behandelt vrouwen gelijkwaardig conform de gangbare normen in Nederland. Cruciale Kennis 5.4.2: De inburgeraar weet dat verwacht wordt dat meisjes en vrouwen een zelfstandig bestaan opbouwen. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar erkent zelfbeschikkingsrecht van vrouwen • De inburgeraar laat vrouwen vrij om te investeren in eigen studie- en of arbeidsloopbaan • De inburgeraar zit de studie- en of arbeidsloopbaan van kinderen en/of partner niet in de weg. Voorbereiding van de opdracht Zorg dat de deelnemers de clips over Aletta Jacobs in bijlage 15 kunnen bekijken en print voor hen de cliptekst. Kan dit niet, dan kunt u de informatie in bijlage 16 over Aletta Jacobs voor de deelnemers printen. Terugkoppeling Gelijkwaardigheid en het verbod op discriminatie komt in verschillende thema's voor (thema 1, thema 2, thema 6, en thema 7). Koppel hiernaar terug als u een of meer van deze thema's al behandeld heeft. In thema 5 behandelen we emancipatie en gelijkwaardigheid vooral vanuit een historisch perspectief. Fase 1: Oriënteren Praat met de deelnemers over de rechten van vrouwen in het land van herkomst. Vraag hun of er beroepen zijn die specifiek voor mannen of vrouwen zijn, welke dingen vrouwen en mannen wel en niet mogen doen. Vraag ook naar het kiesrecht en vraag wanneer er in de landen van herkomst kiesrecht voor mannen is ingevoerd en wanneer er algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen kwam. Weten ze dit niet, zoek hier dan informatie over op en plaats deze in de tijdbalken die de deelnemers in hun portfolio hebben. Fase 2: Voorbereiden Vertel over het leven van Aletta Jacobs. Behandel de begrippenlijst. Bereid een aantal vragen voor over Aletta Jacobs en over het kiesrecht. Voorbeelden van vragen zijn: • Waarom was Aletta Jacobs de enige vrouw op de universiteit? • Hoe is het haar gelukt naar de universiteit te gaan?

20

• • • • •

Welk beroep heeft ze gekozen? Op welke manier hielp Aletta de vrouwen in haar wijk? Wanneer konden ook vrouwen gaan stemmen? Wanneer werd de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht opgericht? Wanneer kregen de vrouwen kiesrecht?

Fase 3: Uitvoeren De deelnemers kijken de clips en / of lezen de teksten en gaan op zoek naar antwoorden op de vragen. Fase 4: Terugkijken Behandel de antwoorden op de vragen en ga de discussie met de deelnemers aan over gelijke rechten voor vrouwen. Leg ook uit dat er in de jaren '60 van de vorige eeuw een tweede feministische golf is geweest en dat die bestond uit vrouwen die zich niet wilden schikken naar de rol die hun moeders altijd hebben vervuld. Zet de data op de tijdbalk. Bespreek de doelen van de opdracht en leg uit wat we in Nederland van mannen en vrouwen verwachten. Behandel de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van opdracht 2. De periode waarover opdracht 2 gaat is dezelfde als die waarin de tweede feministische golf ontstond. Het was een periode waarin verschillende groepen (jongeren, vrouwen, homoseksuelen) zich gingen emanciperen en steeds mondiger werden.

20

Opdracht 2: oude patronen doorbroken werkvorm: discussie Doelen Cruciale Kennis 5.4.3: De inburgeraar weet dat openlijke homoseksualiteit niet verboden is. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar valt personen die openlijk uitkomen voor hun homoseksualiteit niet lastig. Cruciale Kennis 5.4.4: De inburgeraar weet dat bepaald kleedgedrag van sommige mannen/vrouwen niet mag worden opgevat als onkuis of uitnodigend. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar valt personen die volgens de eigen opvatting ongepast zijn gekleed niet lastig. Voorbereiding van de opdracht • Zorg dat u met de deelnemers de DVD Naar Nederland kunt bekijken. • Zorg zo mogelijk voor muziek uit de jaren '60 en '70 die gaat over het doorbreken van de oude rollenpatronen en gezagsverhoudingen. Terugkoppelen Koppel terug naar momenten waarop u al met de deelnemers over homoseksualiteit en gelijke behandeling gesproken hebt. Koppel ook terug naar wat besproken is over de Tweede Wereldoorlog. Hoe werden homoseksuelen toen behandeld? Laat ook beeldmateriaal zien van vrouwen in de tijd van Aletta Jacobs. Hoe waren ze gekleed? Wat zou er gebeurd zijn als ze zich zo hadden gekleed als de vrouwen tegenwoordig doen in Nederland? Bespreek verschillende zaken die je uit kunt dragen met je kleding (en make-up), bijvoorbeeld: • geloof; • kuisheid of juist verleidelijkheid (in zowel positieve als negatieve zin); • volgzaamheid of vrijheid; • folklore / traditie / trots zijn op je geboortestreek of juist willen rebelleren; • trendy / modebewust of alternatief / idealistisch; • politieke gezindheid; • sociale klasse (rijk of arm); • beroep (uniform of kledingcode binnen een organisatie) • een gelegenheid: werk, vrije tijd feesten; • stadsbewoner of plattelandsbewoner; • willen laten zien dat je zorg draagt voor je uiterlijk. Fase 1: Oriënteren Bespreek met de deelnemers wat zij al weten van de emancipatie van homo's in het land van herkomst en in Nederland. Bespreek ook kledingnormen in de verschillende landen en hun betekenis.

20

Fase 2: Voorbereiden. Laat de delen van de DVD Naar Nederland zien die gaan over de jaren '60 en '70 en de veranderingen in die tijd. Laat zo mogelijk ook nederlandstalige muziek uit die tijd horen die gaat over het doorbreken van de oude rollenpatronen en gezagsverhoudingen. Leg uit dat in de jaren '60 en '70 de welvaart groeide en dat de jongeren niet meer tevreden waren over de manier waarop hun ouders gewend waren de dingen te doen. Ze wilden meer vrijheid, ze wilden meer eerlijkheid en ze wilden niet meer bang zijn voor wat andere mensen van hun zouden denken. Ze wilden niet alleen bezig zijn met materiële zaken en sociale verplichtingen. Ook maakten ze zich boos over een aantal dingen, bijvoorbeeld de oorlog in Vietnam en de achterstelling van vrouwen en homoseksuelen. Ze schaamden zich voor het verleden van Nederland, ze waren tegen discriminatie en ze wilden niet dat wij nog een keer zouden meedoen aan een oorlog of onderdrukking van een ander volk. Ook wilden ze goed zorgen voor natuur en milieu. Bespreek de begrippenlijst en bespreek de doelen van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Bespreek de jaren '60 en '70 met de deelnemers. Stel vragen als: Denk je dat er in die tijd goede ontwikkelingen zijn geweest? Heb je in je land van herkomst iets gemerkt van de ontwikkelingen van de jaren '60 en '70 in Europa (bijvoorbeeld in de media)? Zou je willen dat Nederland weer zo was als in de jaren '50? Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals het doel van de opdracht en de begrippenlijst. Bespreek ook alle begrippenlijsten van thema 5 nog een keer. Neem de toets bij thema 5 af. Dit kunt u bijvoorbeeld in quiz-vorm doen. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek welk thema u hierna gaat behandelen en waarom.

20

Thema 6: instanties

Algemeen doel van thema 6: De inburgeraar is op de hoogte van de dienstverlening van de lokale overheid, de belastingdienst, de politie en instanties voor sociale en juridische dienstverlening. Hij is in staat in voorkomende gevallen informatie of hulp te vragen bij Bureaus voor Juridische Hulpverlening en/of maatschappelijk werk.

Doelen algemene redzaamheid: De inburgeraar: - selecteert informatiebronnen; - gebruikt informatiebronnen; - maakt gebruik van formele en informele mogelijkheden voor hulp; - handelt tijdig, dat wil zeggen laat geen termijn verlopen.

Cruciale Praktijksituaties: III Functioneren in contacten met instanties en overheid IV Functioneren als burger in Nederland

21

Oriëntatieopdracht voor het thema 'instanties' Werkvorm: groepsgesprek aan de hand van beeldmateriaal Voorbereiding van de opdracht Print bijlage 1 voor de deelnemers (plaatjes van verschillende instanties). Uitvoering U schrijft het woord 'instanties' op het bord en vraagt aan de deelnemers of ze weten wat het woord betekent. De deelnemers zoeken dit woord op in een (tweetalig) woordenboek. U vraagt of de deelnemers een aantal instanties in Nederland weten te benoemen. U schrijft alles op het bord. Dan laat één voor één de plaatjes op bijlage 1 zien. Deelnemers mogen raden welke instantie er op de foto afgebeeld is. Vraag wat ze bij een bepaalde instantie kunnen doen. Wie heeft wat meegemaakt? Wat heb je gedaan? Hoe ging dat? Was de dienstverlening mondeling, schriftelijk of een combinatie van die twee?

21

Les 1: de gemeente

Doelen: Cruciale Handeling 6.1: gebruik maken van de dienstverlening van de gemeente aan de burger. Cruciale kennis 6.1.1

6.1.2 6.1.3 6.1.4 6.1.5

De inburgeraar weet hoe hij wijzigingen moet doorgeven bij de Gemeentelijk Basisadministratie (GBA). De inburgeraar kent de procedures voor paspoort- en rijbewijsaanvraag en/of verlenging. De inburgeraar kent de regels voor het verkrijgen van verblijfsvergunning en naturalisatie. De inburgeraar weet welke gemeentelijke belastingen hij moet betalen. De inburgeraar weet van het bestaan van de meest relevante gemeentelijke vergunningen en het aanvragen daarvan.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen → Burgerschap, CP1

→Burgerschap, CP2 (CH1) → Burgerschap, CP2 (CH2) → Burgerschap, CP6 (CH5)

Voorbereiding van les 1 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 6.1. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 6.1. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

21

Opdracht 1: wijzigingen bij de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) Werkvorm: formulieren voor wijzigingen in de Gemeentelijke Basisadministratie invullen. Doel van de opdracht Cruciale kennis 6.1.1 De inburgeraar weet hoe hij wijzigingen moet doorgeven bij de Gemeentelijke Basisadministratie. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft wijzigingen door bij geboorte, huwelijk, echtscheiding, overlijden, verhuizing en migratie. Voorbereiding van de opdracht Neem zelf een paar verschillende wijzigingsformulieren van de gemeente van de deelnemers mee. Deze zijn vaak via internet te down-loaden. Deze zullen in tweevoud aanwezig moeten zijn: één keer voor de nulmeting, één keer voor de opdracht zelf. Terugkoppeling Kom terug op het vorige thema dat u met de deelnemers behandeld heeft en herhaal de begrippenlijst van dat thema. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers of ze weten waarvoor ze een wijziging in Gemeentelijke Basisadministratie moeten doorgeven en waar ze dat doen. Denk hierbij aan wijzigingen bij de geboorte, huwelijk, echtscheiding, overlijden, verhuizing, migratie. Schrijf de antwoorden op het bord. Vraag wie het ooit gedaan heeft en hoe dat ging. Vul zo nodig deze informatie aan. Deel de formulieren uit en laat de deelnemers deze invullen zonder hulp. Als ze klaar zijn laat ze die formulier in de portfolio bewaren. Dit is de nulmeting, waarmee u de beginsituatie van de deelnemers inventariseert. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst en bespreek het doel en de uitvoering van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Deel opnieuw formulieren uit. Nu geeft u zelf bij elk onderdeel een uitleg terwijl de deelnemers het invullen. Fase 4: Terugkijken Zijn alle onderdelen goed ingevuld? Kan de deelnemer dit zelfstandig doen? Is er herhaling van bepaalde onderdelen nodig?

21

Behandel nogmaals de begrippenlijst. De deelnemers ordenen hun werk in het portfolio. Fase 5: Vooruitkijken Leg uit dat het doorgeven van de juiste gegevens belangrijk is voor hetgeen er in de opdracht 2 besproken gaat worden: het aanvragen/verlengen van een rijbewijs of paspoort. Het is natuurlijk belangrijk dat in dat paspoort of rijbewijs de juiste gegevens komen te staan.

21

Opdracht 2: een rijbewijs op paspoort aanvragen Werkvorm: groepsgesprek aan de hand van het identiteitsbewijs Doel van de opdracht : Cruciale Kennis 6.1.2: De inburgeraar kent de procedures voor paspoort- en rijbewijsaanvraag en/of verlenging. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar richt zich tot de juiste instantie. Voorbereiding van de opdracht Vraag de deelnemers hun identiteitsbewijs mee te nemen naar de bijeenkomst. Terugkoppeling Kom terug op opdracht 1 en herhaal de begrippenlijst van die opdracht. Leg tijdens opdracht 2 uit dat de gegevens die in het paspoort of op de identiteitskaart staan uit de Gemeentelijke Basisadministratie komen. Fase 1: Oriënteren en Bekijk samen het identiteitsbewijs. Wie heeft een paspoort? Wie heeft een identiteitskaart? Vergelijk zo mogelijk paspoorten uit het land van herkomst met Nederlandse identiteitskaarten. Laat de verschillende documenten rondgaan. Fase 2: Voorbereiden Behandel de begrippenlijst Fase 3: Uitvoeren Als de documenten bekeken zijn, vraagt u welke informatie er op die documenten staat (naam, achternaam, geboortedatum, geboorteplaats, geldigheid, woonplaats, burgerservicenummer (sofi-nummer / persoonsnummer), afgegeven door...., documentnummer en dergelijke). Stel vragen als “Hoe vraag je een document aan? Waar doe je dat? Wie heeft dat weleens alleen gedaan zonder hulp van anderen?” Fase 4: Terugkijken Bekijk welke informatie de deelnemers zelf konden vinden, geef aanvullende informatie indien nodig. Fase 5: Vooruitkijken Vertel alvast het onderwerp van opdracht 3 en leg het begrip ‘naturalisatie’ uit. Het burgerservicenummer komt terug in les 2, opdracht 1. Kijk hier ook alvast naar vooruit.

21

Opdracht 3: verblijfsvergunning en naturalisatie Werkvorm: informatie selecteren uit foldermateriaal Doel van de opdracht: Cruciale kennis 6.1.3: De deelnemer kent de regels voor het verkrijgen van verblijfsvergunning en naturalisatie. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar vindt de juiste informatie bij juiste instanties. • De inburgeraar handelt volgens de procedures. • De inburgeraar licht voor- en nadelen van naturalisatie toe. Voorbereiding van de opdracht Print of bestel bijlage 2 voor de deelnemers (folders van het ministerie van justitie over verblijfsvergunning en naturalisatie). Terugkoppeling Kom terug op opdracht 1 en 2 en stel hier vragen over. Vat de informatie uit deze opdrachten nog eens samen en bespreek de begrippenlijsten van opdracht 1 en 2. Fase 1: Oriënteren Inventariseer wat de deelnemers weten over regels omtrent het verkrijgen van verblijfsvergunning en naturalisatie. Noteer alles op het bord. Vraag vooral naar ervaringen van de deelnemers en van vrienden en familie van de deelnemers. Fase 2: Voorbereiden Behandel de begrippenlijst. Vertel zelf de belangrijkste regels over het verkrijgen van verblijfsvergunning en naturalisatie. Vertel niet te veel en te lang, de deelnemers moeten het kunnen volgen. Zet de regels puntsgewijs op het bord en laat de deelnemers aantekeningen maken. Bereid met de deelnemers een aantal vragen voor voor het lezen van de folders. Het gaat om een onderwerp dat dicht bij de deelnemers staat, dus waarschijnlijk hebben zij zelf ook al een aantal vragen. Spreek ook over de voor- en nadelen van naturalisatie en leg uit waarom de Nederlandse nationaliteit meer is dan alleen een papiertje. Fase 3: Uitvoeren Deel de folders uit aan de deelnemers. En laat de deelnemers antwoorden zoeken op de vragen die voorbereid zijn.

21

Fase 4: Terugkijken Zijn alle vragen beantwoord? Zijn er nog vragen gerezen tijdens het uitvoeren van de opdracht? Behandel de begrippenlijst en vul aan waar nodig. Fase 5: Vooruitkijken Leg het onderwerp van opdracht 4 uit.

Alternatief voor opdracht 3 Werkvorm: gastspreker Nodig een gastspreker uit die in het kort de regels rondom verblijfsrecht en naturalisatie kan toelichten. Zorg voor een tolk zodat de informatie goed overkomt. Gebruik paragraaf 5.2.2 in het handboek om de opdracht voor te bereiden.

21

Opdracht 4: gemeentelijke belastingen Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal Doel van de opdracht Cruciale kennis 6.1.4: De inburgeraar weet welke gemeentelijke belastingen hij moet betalen. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar betaalt gemeentelijke belastingen. Terugkoppeling Stel vragen over opdracht 3 en vat de informatie van opdracht 3 nog eens samen. Bespreek ook de begrippenlijst van opdracht 3. Voorbereiding van de opdracht • Vraag bij de gemeente van de deelnemers folders over gemeentelijke belastingen. Er moet in staan welke belastingen er in de gemeente geheven worden en waar oor (dus: waar de belasting op gebaseerd is). • Print de informatie in bijlage 3 (een onderwerp van Postbus 51 over gemeentelijke belastingen) voor de deelnemers of schrijf deze op het bord. Fase 1: Oriënteren Schrijf het woord 'gemeentelijke belastingen' op het bord en vraag of de deelnemers weten wat het betekent. Als dit een makkelijke vraag is, kunt u ook vragen naar verschillende soorten gemeentelijke belasting die betaald moeten worden. Fase 2: Voorbereiden Leg zo nodig uit wat het begrip 'gemeentelijke belastingen' betekent en bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Neem met de deelnemers bijlage 3 door. Leg nog niet uit waar de verschillende belastingen op gebaseerd zijn. Fase 3: Uitvoeren U deelt de groep in in tweetallen of kleine groepjes. U geeft ieder groepje een of meer soorten gemeentelijke belastingen. De deelnemers moeten in het foldermateriaal opzoeken of hun gemeente die belasting ook heft, waar de belasting op gebaseerd is en waar de gemeente die belasting voor gebruikt. Bijvoorbeeld: de toeristenbelasting kan worden gevraagd van mensen die voor kortere tijd in de gemeente verblijven en gebruik maken van de algemene middelen. De opbrengst van de toeristenbelasting vloeit naar de algemene middelen van de gemeente. De opbrengst hoeft dus niet per sé voor toerisme

21

gebruikt te worden. Als deze opdracht te moeilijk is, kunt u er ook voor kiezen zelf uit te leggen waar de verschillende belastingen op gebaseerd zijn en de deelnemers alleen vragen uit te zoeken waar de belasting naartoe gaat. Fase 4: Terugkijken U kunt de informatie die de groepjes of tweetallen hebben gevonden op een rijtje op het bord zetten en aanvullen. U kunt ook aan de groepjes of tweetallen vragen hun informatie aan de groep te presenteren. Behandel de begrippenlijst en vul deze aan waar nodig. Fase 5: Vooruitkijken Leg alvast uit waar opdracht 5 over gaat. Leg ook de betekenis van het woord ‘vergunning’ uit aan de hand van het woord ‘verblijfsvergunning.’ Een vergunning is een soort toestemming, waarbij de overheid aangeeft dat je iets mág.

21

Opdracht 5: vergunningen Werkvorm: informatie opzoeken op de website van de gemeente Doel van de opdracht Cruciale kennis 6.1.5: De inburgeraar weet van het bestaan van de meest relevante gemeentelijke vergunningen en het aanvragen daarvan. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar houdt zich aan de procedures bij het aanvragen of verkrijgen van een vergunning. Voorbereiding van de opdracht Zoek op de website van de gemeente informatie op over vergunningen. Voor welke zaken is een vergunning nodig, hoe kunt u die aanvragen en wat kost het? Terugkoppeling Stel vragen over opdracht 4 en vat zonodig de informatie nog eens samen. Bespreek ook de begrippenlijst van opdracht 4 en leg nog eens het woord ‘vergunning’ uit. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wat je moet doen om een café te openen, een boom te kappen of een te straatfeest te organiseren. Mag dit zomaar of moet je eerst toestemming van de gemeente vragen? Hoe heet zo'n toestemming? Hoe kun je die toestemming vragen? Leg zonodig uit wat een vergunning is en noem voorbeelden van zaken waar je een vergunning voor nodig hebt. Vraag aan de deelnemers of ze weleens een vergunning hebben aangevraagd, hoe ze dit gedaan hebben en hoeveel het kostte. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. De deelnemers krijgen ieder een situatie waar ze informatie over gaan opzoeken. Bijvoorbeeld: Je wilt een dakkapel op je huis bouwen. Geef de deelnemer de volgende vragen: • Heb je een vergunning nodig? • Zo ja: welke vergunning? • Hoe kun je deze aanvragen en wat kost het? Fase 3: Uitvoeren De deelnemers zoeken de informatie op op de website van de gemeente waar ze wonen.

22

Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden met de deelnemers. De deelnemers kunnen de gevonden informatie ook presenteren aan de rest van de groep. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van les 2. Leg uit dat les 2 niet over gemeentebelastingen gaat, maar over nationale belastingen.

Alternatief voor opdracht 5 Als u deelnemers heeft die al behoorlijk taalvaardig zijn, kunt u hun vragen de informatie voor opdracht 5 telefonisch aan te vragen bij de gemeente.

22

Les 2: de belasting Doelen: Cruciale Handeling 6.2: Omgaan met belastingaangifte, -teruggave en aanvragen van toeslagen (zorg-, kinderopvang-, woontoeslag).

Cruciale kennis 6.2.1 De inburgeraar weet dat elke inwoner een uniek burgerservicenummer heeft. 6.2.2 De inburgeraar weet dat hij van zijn inkomen een specificatie per maand en per jaar krijgt. 6.2.3 De inburgeraar weet dat hij in sommige gevallen belasting moet betalen, maar in andere gevallen belasting terug kan krijgen. 6.2.4 De inburgeraar weet dat de belastingdienst ook compensatie uitkeert.

Voorbereiding van les 2 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 6.2. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 6.2. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

22

Opdracht 1: het burgerservicenummer en de loonstrook Werkvorm: groepsgesprek aan de hand van een loonstrook en jaaropgaaf Doel van de opdracht Cruciale Kennis 6.2.1: De inburgeraar weet dat elke inwoner een uniek burgerservicenummer heeft. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar gebruikt het unieke burgerservicenummer in voorgeschreven situaties. Cruciale Kennis 6.2.2: De inburgeraar weet dat hij van zijn inkomen een specificatie per maand en per jaar krijgt. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft toelichting bij enkele hoofdpunten van het salarisstrookje / uitkeringsstrookje en de jaaropgaaf inkomsten. • De inburgeraar geeft uitleg over waarom hij de jaaropgave meerdere jaren moet bewaren. Voorbereiding van de opdracht • Print voor uzelf de informatie 'wat staat er in de loonstrook' en 'wat staat er in de jaaropgaaf' van de belastingdienst (zie de achtergrondinformatie bij Cruciale Kennis 6.2.2 op de CD-rom). • Vraag aan de deelnemers die werken een loonstrook en jaaropgaaf mee te nemen. Als dit moeilijk is, print dan bijlage 4 (voorbeeld jaaropgaaf) en 5 (voorbeeld loonstrookje) of zorg dat u deze samen met de deelnemers op het internet kunt bekijken. Terugkoppeling Het burgerservicenummer komt ook voor in les 1, opdracht 2, in het gesprek over paspoorten en identiteitskaarten. Kom hierop terug, eventueel door uw eigen paspoort te laten zien. Het loonstrookje wordt ook behandeld in thema 1 (werk en inkomen) les 2, opdracht 4. Als u thema 1 al heeft behandeld, koppel hier dan naar terug. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wie uit kan leggen wat het burgerservicenummer (sofinummer) is en vraag hun waar het loonstrookje en de jaaropgaaf voor dienen. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Leg zonodig uit wat een burgerservicenummer is en waar het voor gebruikt wordt. Leg eventueel ook uit dat werknemers iedere maand een loonstrook / salarisstrook en een jaaropgaaf krijgen.

22

Fase 3: Uitvoeren Vraag de deelnemers op de loonstrook en de jaaropgaaf het burgerservicenummer terug te vinden. Vervolgens noemt u één voor één de hoofdpunten uit het loonstrookje en uit de jaaropgaaf en u vraagt aan de deelnemers deze terug te zoeken op hun loonstrook en jaaropgaaf. Intussen geeft u uitleg over wat deze punten betekenen. Fase 4: Terugkijken Stel begripsvragen aan de deelnemers en evalueer zo of alles duidelijk is. Aan de hand van de uitkomst kunt u beslissen of er nog een extra verwerkingsopdracht nodig is. U kunt bijvoorbeeld een gastspreker van een vakbond, de belastingdienst of van het Centrum voor Werk en Inkomen vragen om over de loonstrook, de jaaropgaaf en het burgerservicenummer uitleg te geven. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast het onderwerp van opdracht 2. Leg alvast het begrip ‘de belastingdienst’ uit.

22

Opdracht 2: geld betalen en geld krijgen Werkvorm: gastspreker Doel van de opdracht: Cruciale kennis 6.2.3: de deelnemer weet dat hij in sommige gevallen belasting moet betalen, maar in andere gevallen belasting terug kan krijgen. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar doet aangifte. • De inburgeraar licht toe waarom belasting (bij)betaald of terugbetaald moet worden. • De inburgeraar vraagt faciliteiten ten aanzien van belastingbetaling aan (termijnen/vermindering/ kwijtschelding). Cruciale Kennis 6.2.4: De inburgeraar weet dat de belastingdienst ook compensatie uitkeert. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar vraagt toeslagen of compensatie aan. Voorbereiding van de opdracht Vraag een gastspreker om te komen praten over de doelen van de opdracht. Dit kan bijvoorbeeld een vrijwilliger / medewerker van een wijkwinkel die mensen helpt bij het invullen van hun belastingaangifte of een medewerker van de belastingdienst zijn. Gebruik paragraaf 5.2.2 in het handboek om de opdracht voor te bereiden. Terugkoppeling Heeft u al eerder met de deelnemers over belastingen gepraat, koppel hier dan naar terug. Leg ook uit dat we het nu niet over de gemeentebelastingen hebben, maar over de nationale belastingen. Kom ook terug op het burgerservicenummer. Wat is het ook alweer en waar wordt het voor gebruikt? Fase 1: Orienteren Stel de volgende vragen aan de deelnemers? • Wie heeft er weleens belastingaangifte gedaan? Hoe heb je dit gedaan? • Moest je bijbetalen of kreeg je geld terug? • Heb je weleens vermindering of kwijtschelding gekregen? • Wie heeft er weleens toeslag of compensatie aangevraagd, bijvoorbeeld voor de zorgverzekering? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en de doelen van de opdracht. Bereid met de deelnemers vragen voor de gastspreker voor.

22

Moedig de deelnemers aan tijdens de presentatie vragen te stellen als ze iets niet begrijpen. Fase 3: Uitvoeren De gastspreker houdt een presentatie en beantwoordt vragen. Fase 4: Terugkijken Bespreek nogmaals de doelen van de opdracht. Vraag aan de deelnemers of ze alles hebben begrepen. Welke nieuwe woorden hebben ze geleerd? Bespreek nogmaals de begrippenlijst en vul deze aan waar nodig. Fase 5: Vooruitkijken Leg alvast uit dat les 3 over de dienstverlening van de politie gaat.

Tip Deelnemers die moeite hebben met het invullen van formulieren, kunnen oefenen met bijvoorbeeld het T-formulier of een aanvraagformulier voor toeslagen.

22

Les 3: de politie

Doelen: Cruciale Handeling 6.3: omgaan met dienstverlening en aanwijzingen van de politie.

Cruciale kennis 6.3.1 6.3.2

De inburgeraar weet dat voor iedereen in Nederland van 14 jaar en ouder een identificatieplicht geldt. De inburgeraar weet welke taken de politie naar burgers heeft.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen

→Burgerschap, CP3 (CH1) (aangifte doen bij de politie)

Voorbereiding van les 3 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 6.3. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 6.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

22

Opdracht 1: Wat doet de politie? Werkvorm: een bezoek aan de politie Doel van de opdracht Cruciale Kennis 6.3.1: De inburgeraar weet dat voor iedereen in Nederland van 14 jaar en ouder een identificatieplicht geldt. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar toont een identiteitskaart als daar door het bevoegde gezag om wordt gevraagd. Cruciale Kennis 6.3.2: De inburgeraar weet welke taken de politie naar burgers heeft. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar doet aangifte van diefstal of vermissing. • De inburgeraar roept hulp in van politie bij overlast, (verkeers)ongevallen en geweld. • De inburgeraar houdt zich aan aanwijzingen van de (verkeers)politie. Voorbereiding van de opdracht Maak een afspraak bij het politiebureau en vraag of een agent iets kan vertellen over de taken van de politie naar de burgers toe. U vertelt deze agent wat het doel van de opdracht is. Verder gebruikt u paragraaf 5.2.2 in het handboek over gastsprekers om het bezoek voor te bereiden. Terugkoppeling Stel vragen over les 2, vat samen waar nodig en bespreek nog eens de begrippenlijst van les 2. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers wie er weleens contact heeft gehad met de politie en op welke manier. Wie heeft bijvoorbeeld weleens aangifte gedaan van diefstal of de politie gebeld bij (geluids)overlast? Fase 2: Voorbereiden Behandel de begrippenlijst, leg de opdracht en het doel van de opdracht uit en bereid met de deelnemers vragen voor die ze kunnen stellen aan de politieagent. Fase 3: Uitvoeren De politieagent houdt een (korte) presentatie en de deelnemers krijgen de gelegenheid vragen te stellen.

22

Fase 4: Terugkijken Bespreek met de deelnemers: • Hoe ging het? • Heb je antwoorden gekregen op al je vragen? • Heb je nieuwe woorden geleerd? Welke? • Heb je alles begrepen? Bespreek de begrippenlijst en vul deze eventueel aan. Fase 5: Vooruitkijken Leg uit waar les 4 over gaat en leg het begrip ‘juridische hulp’ alvast uit. Tip Afhankelijk van het niveau van de groep kunt u de agent vragen ook iets te vertellen over thema 8, les 2, opdracht 1, Cruciale Kennis 8.2.1. U kunt de agent bijvoorbeeld vragen te vertellen hoe zij omgaan met minderjarige overtreders en hun ouders en op welke manier zij samenwerken met de school, Bureau Jeugdzorg en Maatschappelijk werk.

22

Les 4: je recht halen

Doelen: Cruciale Handeling 6.4: gebruik maken van juridische hulp (sociale raadslieden) en sociale dienstverlening.

Cruciale kennis 6.4.1 6.4.2 6.4.3 6.4.4

De inburgeraar weet hoe hij kan protesteren tegen slechte behandeling door de overheid. De inburgeraar weet dat Nederland een verbod kent op discriminatie om redenen van geloof, sekse, etniciteit of seksuele geaardheid. De inburgeraar weet dat hij voor juridische hulp bij advocaten of een Juridisch Loket terecht kan. De inburgeraar weet in welke gevallen maatschappelijk werk / Jeugdzorg hulp kan bieden.

Voorbereiding van les 4 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 6.4. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 6.4. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

23

Opdracht 1: juridische hulp Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal Doel van de opdracht: Cruciale Kennis 6.4.1: De inburgeraar weet hoe hij kan protesteren tegen slechte behandeling door de overheid. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar dient, met hulp van juiste instantie, een klacht in. • De inburgeraar overziet de consequenties van indiening van een klacht. Cruciale Kennis 6.4.3: De inburgeraar weet dat hij voor juridische hulp bij advocaten of een Juridisch Loket terecht kan. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar handelt volgens de voorgeschreven procedure. • De inburgeraar betaalt een eigen bijdrage die past bij zijn inkomenssituatie. Voorbereiding van de opdracht Verzamel folders van verschillende instanties in de regio waar deelnemers terecht kunnen voor juridische hulp, bijvoorbeeld Bureau Sociaal Raadslieden, het Juridisch Loket, de rechtswinkel, de Nationale Ombudsman en het werk van advocaten. Terugkoppeling Stel vragen over les 3, vat de informatie nog eens samen en bespreek de begrippenlijst van les 3 nog een keer. Fase 1: Oriënteren Stel vragen als: • Wie heeft er weleens een klacht ingediend omdat hij slecht werd behandeld door de overheid? Wat was de situatie en hoe is het verder gelopen? • Wie schrijft er zelf officiële brieven naar instanties? • Wie vult er zelf formulieren in? • Kunt u zelf bezwaarschriften schrijven? • Als u dit niet kunt, wie helpt u hierbij? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren U deelt de groep in in tweetallen of kleine groepjes. U geeft ieder groepje een folder van een instantie voor juridische hulp. De deelnemers beantwoorden

23

over de instantie de volgende vragen: • Voor welke problemen kunt u bij deze instantie terecht? • Wat kan de instantie voor u doen? • Wat moet u hiervoor betalen? Fase 4: Terugkijken Bespreek de uitkomsten van de opdracht en zet deze met de deelnemers op een rijtje. Dit kunt u doen door de deelnemers hun werk aan de groep te laten presenteren. Bespreek de begrippenlijst en vul deze aan waar nodig. Fase 5: Vooruitkijken Misschien is het onderwerp ‘discriminatie’ in opdracht 1 al ter sprake gekomen. Koppel hier dan naar terug. Leg het onderwerp van opdracht 2 uit.

23

Opdracht 2: discriminatie door instanties Werkvorm: informatie opzoeken op internet Doel van de opdracht Cruciale Kennis 6.4.2: De inburgeraar weet dat Nederland een verbod kent op discriminatie om redenen van geloof, sekse, etniciteit, seksuele geaardheid. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar dient, met hulp van juiste instantie, een klacht in. • De inburgeraar overziet de consequenties van indiening van een klacht. • De inburgeraar voorkomt een klacht tegen zichzelf door correct gedrag. Voorbereiding van de opdracht • Zorg dat de deelnemers kunnen kijken op de website van de Commissie Gelijke Behandeling (www.cgb.nl, bijlage 6) • Zorg dat de deelnemers kunnen kijken op www.ombudsman.nl (bijlage 7). Terugkoppeling Het onderwerp discriminatie en gelijke behandeling komt in verschillende thema's voor. Als u dit onderwerp al eerder behandeld heeft, koppel hier dan naar terug. In deze opdracht gaat het met name over wat je kunt doen als een overheidsinstantie jou discrimineert? Vat nog eens samen wat discriminatie is en op welke gronden er niet gediscrimineerd mag worden. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wat je kunt doen als je discriminatie ervaart bij een overheidsinstantie. Bij wie kun je terecht? Fase 2: Voorbereiden Leg aan de deelnemers uit dat je verschillende dingen kunt doen tegen discriminatie. Het is belangrijk eerst in contact te treden met de persoon of instantie die jou niet gelijk behandelt. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Deel de groep in tweeën. De ene helft zoekt op hoe je een klacht kunt indienen bij de Commissie Gelijke Behandeling en wat je ermee kunt bereiken. De andere helft zoekt het klachtenformulier van de Nationale Ombudsman op en geeft antwoord op de vraag wat er bij de Nationale

23

Ombudsman gedaan wordt met de klacht. Fase 4: Terugkijken Eén persoon uit iedere groep presenteert de resultaten. U geeft aanvullende informatie over voorwaarden voor het indienen van een klacht, de zaken waarover je een klacht kunt indienen, de verdere procedure en wat het nut kan zijn van het indienen van een klacht. Bespreek de begrippenlijst en vul deze eventueel verder aan. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast het onderwerp van opdracht 3 en leg het begrip ‘maatschappelijk werk’ alvast uit.

Tip Als er deelnemers zijn die moeite hebben met het invullen van formulieren, kunt u hen laten oefenen met het invullen van het klachtenformulier van de Nationale Ombudsman.

23

Opdracht 3: maatschappelijk werk en Jeugdzorg Werkvorm: praktijkopdracht Doel van de opdracht Cruciale Kennis 6.4.4: De inburgeraar weet in welke gevallen maatschappelijk werk / Jeugdzorg hulp kan bieden. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar noemt voorbeelden van mogelijke hulpvragen. • De inburgeraar meldt de hulpvraag eerst bij de huisarts. Voorbereiding van de opdracht Voor zelf de praktijkopdracht uit met informatie over maatschappelijk werk en Jeugdzorg in de regio. Terugkoppeling In thema 8, les 2, opdracht 4 wordt gesproken over opvoedingsondersteuning. Thema 4, les 2, opdracht 1 gaat over het feit dat de huisarts doorverwijst naar psychosociale zorg- of hulpverlening. Als u deze thema's al behandeld heeft, koppel hier dan naar terug. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wat ze weten over maatschappelijk werk en vraag aan hen wat ze weten over Bureau Jeugdzorg. Vraag aan het wat je moet doen als je hulp van een van deze instanties wilt. Fase 2: Voorbereiden Leg uit dat je, om hulp te krijgen van deze instanties, het beste eerst naar de huisarts kunt gaan. Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. Vul met de deelnemers de hulpkaart praktijkopdrachten in het portfolio in. U kunt de praktijkopdracht voorbereiden door middel van een rollenspel. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Fase 3: Uitvoeren Deel de groep in tweeën. De ene helft zoekt informatie op over maatschappelijk werk, de andere helft over Bureau Jeugdzorg. Ze mogen zelf weten waar ze de informatie vandaan halen. Dit kan van het internet, ze kunnen bij de instantie langsgaan om een folder te halen of ze kunnen bellen. Afhankelijk van het niveau van de groep geeft u aanwijzingen. U kunt hen helpen het adres van de instanties in het telefoonboek te vinden, het adres op te zoeken op een stadsplattegrond en u kunt hun de internetsites geven waar ze informatie kunnen vinden. Het streven is natuurlijk dat de deelnemers hier

23

niet bij geholpen worden, maar het zelf doen. Ze moeten de volgende vragen beantwoorden: • In welke gevallen kan ik terecht bij deze instantie? • Wat kan deze instantie voor mij doen? • Hoeveel kost de hulp van deze instantie? Fase 4: Terugkijken Bespreek de praktijkopdracht na. Dit kan gedaan worden door middel van presentaties of een groepsgesprek. U kunt de praktijkopdracht ook na laten spelen door middel van een rollenspel. Vul de terugkijkkaart in het portfolio in. Bespreek alle begrippenlijsten van thema 6 en neem de toets bij thema 6 af. Dit kunt u eventueel in quizvorm doen. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek welk onderwerp u met de deelnemers gaat behandelen en waarom u voor dit onderwerp gekozen heeft.

Tip Tekst 8 (Te weinig geld) in het boek Verder Lezen gaat over schuldhulpverlening. Zie het handboek voor bestelinformatie.

23

Thema 7: Staatsinrichting en rechtsstaat

Algemeen doel van thema 7: De inburgeraar is in staat om, door de staatsinrichting van Nederland te kennen, betrokken te zijn bij Nederland en de Nederlandse samenleving.

Doelen algemene redzaamheid: De inburgeraar: - selecteert informatiebronnen; - gebruikt informatiebronnen; - maakt gebruik van formele en informele mogelijkheden voor hulp; - handelt tijdig, dat wil zeggen: laat geen termijn verlopen.

Cruciale Praktijksituatie(s): IV Functioneren als burger in Nederland

Over thema 7 Behandel de onderwerpen in thema zoveel mogelijk op momenten dat dit aansluit bij de actualiteit. In de aanloop naar verkiezingen kunt u bijvoorbeeld het kiesrecht behandelen, het onderwerp Prinsjesdag behandelt u bij voorkeur in september. Als u ervoor kiest om alle lessen van thema 7 opeenvolgend te behandelen, dan kunt u dit het beste doen nadat u thema 5 over geschiedenis en geografie behandelt heeft. De deelnemers kunnen dan beter begrijpen hoe ons staatsbestel tot stand is gekomen en ze hebben al een gedeelte van de woordenschat opgedaan die ze nodig hebben om met thema 7 te kunnen werken.

23

Les 1: de grondwet Doelen: Cruciale handeling: in het dagelijks handelen invulling geven aan de Nederlandse grondwet.

Cruciale kennis 7.1.1 De inburgeraar weet wat ‘vrijheid van meningsuiting’ inhoudt. 7.1.2 De inburgeraar weet wat ‘vrijheid van godsdienst’ inhoudt en weet wat ‘gelijke behandeling/discriminatieverbod’ inhoudt. 7.1.3 De inburgeraar weet wat ‘kiesrecht/democratie’ inhoudt en wat het belang van stemmen is. 7.1.4 De inburgeraar kent de positie en de rol van het koningshuis.

Voorbereiding van les 1 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 7.1. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 7.1. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering .

23

Opdracht 1: onze grondwet en die van andere landen Werkvorm: discussie Doel van de opdracht Oriëntatie op / inleiding bij les 1 Voorbereiding van de opdracht • Print bijlage 1 voor uzelf (stellingen over de grondwet). • Print bijlage 2 voor de deelnemers (een vereenvoudigde versie van de grondwet). Terugkoppeling Waarschijnlijk heeft u het al eerder met de deelnemers gehad over onze grondrechten en over de grondwet, bijvoorbeeld over het verbod op discriminatie. Fase 1: Oriënteren U vraagt of de deelnemers verschillen ervaren wat betreft hun rechten in hun land van herkomst en in Nederland, zo ja, welke verschillen? Geef zonodig voorbeelden van zaken waarin u verschil verwacht. U vraagt of de deelnemers weten wat een grondwet is. U legt uit wat een grondwet is (zie ook de achtergrondinformatie op de CD-rom). U vraagt naar de grondwet in de landen van herkomst. Afhankelijk van de vraag of de deelnemers hier veel over weten kunt u met hen informatie zoeken over die grondwet. U vraagt of de deelnemers de belangrijkste artikelen kennen, zoals: artikel 1: het verbod op discriminatie, artikel 4: het kiesrecht, artikel 6: de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging, artikel 7: de vrijheid van meningsuiting, artikel 23: de vrijheid van onderwijs. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Deel een eenvoudige versie van de grondwetsartikelen uit (bijlage 2). U probeert samen met de deelnemers invulling te geven aan deze artikelen. U geeft zelf extra uitleg met zoveel mogelijk concrete voorbeelden, die zoveel mogelijk door de deelnemers aangedragen worden.

Fase 3: Uitvoeren Behandel de stellingen in bijlage 1 in de groep en vraag wat de deelnemers van die stellingen vinden. Komen ze overeen met hun mening?

23

Fase 4: Terugkijken Bespreek aan de hand van de stellingen wat er in de Nederlandse grondwet staat. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van opdracht 2 en koppel dit aan wat er al gezegd is over vrijheid van godsdienst en vrijheid van meningsuiting.

24

Opdracht 2: vrijheid en gelijkheid Werkvorm: een werkblad (discussieopdracht) invullen Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.1.1: De inburgeraar weet wat ‘vrijheid van meningsuiting’ inhoudt. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar respecteert personen met een andere mening dan de eigen mening. • De inburgeraar geeft zijn eigen mening, maar slaat niet door (weet welke grenzen er zijn). • De inburgeraar geeft anderen aan dat ze 'de grens' bereiken (maar doet dit rustig). Cruciale Kennis 7.1.2: De inburgeraar weet wat ‘vrijheid van godsdienst’ inhoudt en weet wat ‘gelijke behandeling/discriminatieverbod’ inhoudt. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar toont respect voor iemand met een andere godsdienst. • De inburgeraar behandelt iedereen gelijk ongeacht godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook. • De inburgeraar valt anderen niet lastig wanneer zij zich op een onbekende of ongewenste manier gedragen op het gebied van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras en/of geslacht. • De inburgeraar meldt discriminatie bij het meldpunt. Voorbereiding van de opdracht • Print discussieopdracht 1 in bijlage 3 voor de deelnemers (van de website van Het Geheugen van Nederland) en bereid deze opdracht voor uzelf voor. Terugkoppeling Lees nog eens de artikelen van de grondwet die van toepassing op Cruciale Kennis 7.1.1 en 7.1.2. Als u al eerder met de deelnemers over discriminatie gesproken heeft, koppel hier dan naar terug. Fase 1: Oriënteren Er zijn regelmatig mensen in het nieuws (Pim Fortuyn, Geert Wilders, Ehsan Jami en de Tilburgse Imam Ahmed Salam), die de grenzen van de vrijheid van meningsuiting en het verbod op discriminatie opzoeken. Je mag geen mensen kwetsen of discrimineren, maar hebt wel het recht je mening te geven. Bespreek een of meer recente voorbeelden van iemand die op een soortgelijke manier in het nieuws is geweest. Wat vinden de deelnemers van de uitspraken van deze perso(o)n(en)? Hoe zou zo'n uitspraak in het land van herkomst ontvangen zijn?

24

Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Leg de opdracht uit en bespreek het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Voer de opdracht uit zoals beschreven staat op de website van Het Geheugen van Nederland. U kunt de deelnemers het beste verdelen in groepjes en ervoor zorgen dat niet twee groepjes hetzelfde onderwerp kiezen. Fase 4: Terugkijken Bespreek de ingevulde werkbladen. Dit kunt u het beste doen door de groepjes de uitkomsten van hun opdracht te laten presenteren. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast de betekenis van het begrip 'kiesrecht'.

24

Opdracht 3: kiesrecht Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.1.3: De inburgeraar weet wat ‘kiesrecht/democratie’ inhoudt en wat het belang van stemmen is. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar noemt belang van actief en passief kiesrecht licht situaties toe, waarin een stem kan worden uitgebracht (verkiezingen voor gemeenten, provincies, Tweede Kamer, Europa, waterschap, referenda). • De inburgeraar geeft uitleg wanneer en aan welke verkiezingen een niet-genaturaliseerde inwoner mag deelnemen. • De inburgeraar geeft uitleg over de belangrijkste Nederlandse politieke partijen. • De inburgeraar neemt op grond van verzamelde informatie een eigen standpunt over hoofdpunten uit verkiezingsprogramma’s. • De inburgeraar maakt gebruik van het kiesrecht. Deze opdracht gaat met name in op de vraag wat kiesrecht is en wie er mee mag doen aan de verkiezingen. Opdracht 4 gaat over de politieke partijen en hun stanpunten. Voorbereiding van de opdracht • Zorg dat de deelnemers bijlage 4 (informatie van Postbus 51 over kiesrecht) kunnen lezen op de computer of print deze voor hen. • Zorg eventueel dat de deelnemers de opdrachten van bijlage 5 (een filmpje en 3 werkbladen over de Tweede Kamer van de beeldbank van schooltv.nl) kunnen doen. Terugkoppeling Als u het thema geschiedenis behandeld heeft, kom dan terug op Aletta Jacobs. Vraag aan de deelnemers of ze nog weten wanneer (ongeveer) het kiesrecht voor vrouwen is ingesteld. Laat hen dit zonodig opzoeken. Fase 1: Oriënteren Bespreek het thema stemrecht. Wat betekent het? Wat is actief kiesrecht en wat is passief kiesrecht? Vraag aan de deelnemer waarvoor je allemaal kunt stemmen. Kunnen de Nederlanders zelf hun burgemeester kiezen? Kunnen ze een president kiezen? Vraag aan de deelnemers of ze weten wat de Tweede Kamer en de Eerste Kamer is. Fase 2: Voorbereiden Als de deelnemers niet weten wat de Tweede Kamer en de Eerste Kamer is, leg het dan uit, eventueel met behulp van bijlage 5 (een filmpje en 3 werkbladen over de Tweede Kamer van de beeldbank van van School TV).

24

Leg uit dat we in Nederland geen gekozen burgemeester hebben en geen president. Zet een overzicht op het bord van de verschillende bestuurslagen die we in Nederland hebben. In les 2 komen we uitgebreider terug op de bestuurslagen. Leg uit wat actief kiesrecht is en wat passief kiesrecht is. Leg ook uit wat een referendum is. Bespreek de begrippenlijst en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers zoeken in bijlage 4 (informatie van Postbus 51 over kiesrecht) informatie over kiesrecht. Als de deelnemers al goed kunnen zoeken op het internet, geeft u verder geen aanwijzingen. Als dit nodig is, kunt u zeggen dat ze kunnen zoeken op www.postbus51.nl, als ze hier ook moeite mee hebben, kunt u de pagina voor hen aangeven met een bladwijzer of hun een afdruk ervan geven. Zonodig leest u de tekst eerst een keer samen met de deelnemers door en geeft u enige uitleg. De deelnemers zoeken antwoorden op de volgende vragen: • Voor welke instellingen (bestuurslagen) mag het volk zelf op een partij en een persoon stemmen? • Voor welke instellingen (bestuurslagen) hebben vreemdelingen (mensen die nog niet de Nederlandse nationaliteit hebben) actief kiesrecht? (Welke voorwaarden gelden hiervoor?) • Voor welke instellingen (bestuurslagen) hebben vreemdelingen passief kiesrecht? Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden na. Stel begripsvragen over de lesdoelen en geef extra uitleg waar nodig. Bespreek de begrippenlijst en vul aan waar nodig. Fase 5: Vooruitkijken Opdracht 4 gaat verder met Cruciale Kennis 7.1.3. In opdracht 4 zal besproken worden welke partijen er zijn en waar ze ongeveer voor staan. Leg het begrip 'politieke partij' alvast uit.

24

Opdracht 4: Veel partijen, veel visies Werkvorm: discussie over programmapunten Deze opdracht wordt bij voorkeur verspreid over een groot aantal bijeenkomsten gedaan. Doel van de opdracht Deze opdracht gaat verder in op Cruciale Kennis 7.1.3. Voorbereiding van de opdracht Met deze opdracht begint u bij voorkeur aan het begin van de campagnetijd. •

•

Print een overzicht van de standpunten over verschillende thema's van verschillende partijen voor de eerstvolgende verkiezingen voor de gemeenteraad, provincie of de Tweede Kamer. Zo'n overzicht krijgt u bijvoorbeeld als u de stemwijzer (www.stemwijzer.nl) gedaan heeft. Zorg bij voorkeur voor folders van de verschillende politieke partijen. Deze kunt u gebruiken om duidelijk te maken over welke partij en welke persoon u praat. Op die manier kunnen de deelnemers hetgeen u vertelt beter koppelen aan de actualiteit.

Terugkoppeling Stel begripsvragen over opdracht 3 en geef extra uitleg waar nodig. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers een aantal politieke partijen te noemen en van iedere partij een belangrijke persoon te noemen. Vraag aan hen wat socialisme en liberalisme is en wat zij onder 'links' en 'rechts', conservatief en progressief verstaan. Vraag ook aan hen wanneer de volgende verkiezingen plaats zullen vinden en voor welke bestuurslaag die verkiezingen bedoeld zijn. Fase 2: Voorbereiden Geef uitleg over politieke partijen. Vertel over hun geschiedenis als dat relevant is. Vertel waar ze zich ongeveer begeven op het politieke spectrum. Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Bespreek aan het begin van de komende lessen één of meer stellingen. Vraag aan de deelnemers of ze het met die stelling eens of oneens zijn. Vervolgens zet u op het bord welke partijen het met die stelling eens zijn, en welke het met die stelling oneens zijn. Koppel deze antwoorden aan de signatuur van de partij (christelijk, liberaal, socialistisch et cetera) en aan de informatie uit de folders.

24

Fase 4: Terugkijken en Fase 5:Vooruitkijken Als alle stellingen behandeld zijn, geeft u de deelnemers een kopie van het overzicht. U noemt vershillende partijen en vraagt aan de deelnemers wat voor beeld ze van die partij hebben. Welke visie draagt die partij uit? U kunt er een spel van maken: bijvoorbeeld: een deelnemer noemt een paar kenmerken van een partij, de anderen raden om welke partij het gaat. Vraag aan de deelnemers of ze al weten wat de partij van hun voorkeur is en waar ze absoluut niet op zouden willen stemmen. Tip Let in verkiezingstijd op of er verkiezingsbijeenkomsten bij u in de buurt zijn. Het is interessant die met de groep te bezoeken. Of organiseer een bijeenkomst met de lijsttrekkers van de plaatselijke partijen.

24

Opdracht 5: het koningshuis Werkvorm: informatie selecteren uit beeldmateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.1.4: De inburgeraar kent de positie en rol van het koningshuis. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar licht de positie en status van de koningin toe (Constitutionele Monarchie). Voorbereiding van de opdracht • Zorg dat de deelnemers de films in bijlage 6 kunnen bekijken, print de clipteksten voor hen en eventueel ook enkele afbeeldingen die bij de clips horen. Terugkoppeling In opdracht 3 is verteld dat Nederland geen gekozen president heeft. Koppel hiernaar terug. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wie in Nederland het staatshoofd is. Vraag ook aan hen hoe het kan dat Nederland een democratie is en tegelijk een koningin aan het hoofd heeft. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst, bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Geef de deelnemers een aantal vragen waarop ze het antwoord in de clips moeten zoeken. Voorbeelden van vragen zijn: • Wat doet de koningin na de verkiezingen? • Toen Willem-Alexander met Maxima wilde trouwen, waren veel mensen het daar niet mee eens. Wat zei de koningin daarover? • In welke wet is geregeld hoe de koningin opgevolgd wordt? • Mag de koningin zomaar politieke beslissingen nemen? • Waarom vinden sommige mensen dat we beter een president zouden kunnen hebben? Fase 3: Uitvoeren De deelnemers bekijken de clips en geven antwoord op de vragen. Dit kan individueel, in tweetallen of in groepjes gebeuren. Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen.

24

Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Les 2 gaat over bestuurslagen. Leg alvast een keer kort uit dat Nederland is ingedeeld in gemeenten en provincies.

24

Les 2: bestuurslagen Doel van de les: Cruciale Handeling 7.2: zich verdiepen in de verantwoordelijkheden van de Nederlandse bestuurslagen.

Cruciale kennis 7.2.1 De inburgeraar weet dat de rijksoverheid verantwoordelijk is voor het ontwerpen en handhaven van wetgeving. 7.2.2 De inburgeraar weet dat de hoofdtaak van de provinciale overheid op het gebied van planologie en milieu ligt. 7.2.3 De inburgeraar weet dat het Nederlandse bestuur zich deels richt op het Europees bestuur en/of regelgeving. 7.2.4 De inburgeraar kent de belangrijkste zaken van de staatsinrichting van Nederland. 7.2.5 De inburgeraar weet dat de macht in Nederland verdeeld is in drie onderdelen (regelgevende uitvoerende en rechterlijke macht). Cruciale Kennis 7.2.5 komt terug in les 3

Voorbereiding van les 2 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 7.2. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 7.2. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

24

Opdracht 1: oriëntatie op les 2 Werkvorm: groepsgesprek met beeldmateriaal Hang het grote overzicht van het Nederlandse kiesstelsel op het bord (bijlage 7). Vraag aan de deelnemers of ze nog weten waarop we onze stem kunnen uitbrengen. Herhaal de begrippen gemeenteraad, Provinciale Staten, Eerste en Tweede Kamer en Europa. Vraag aan de deelnemers of ze weten wat deze staatsorganen voor ons doen. Benoem samen de belangrijkste kenmerken en schrijf die op het bord. Bijvoorbeeld: de Eerste en Tweede Kamer regeren samen het land, de Provinciale Staten zijn bezig in de provincie en de gemeenteraad in de gemeente.

25

Opdracht 2: het rijk Werkvorm: informatieverstrekking Doel van de opdracht: Cruciale Kennis 7.2.1: De inburgeraar weet dat de rijksoverheid verantwoordelijk is voor ontwerpen en handhaven van wetgeving. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over de belangrijkste taken en verantwoordelijkheden van de rijksoverheid naar burgers. Voorbereiding van de opdracht • Neem ter illustratie informatie over het Parlement mee, bijvoorbeeld van internet of uit de krant, of neem een stukje debat op uit het televisieprogramma Den Haag Vandaag. Terugkoppeling In opdracht 3 van les 1 heeft u de taken van de Eerste Kamer en de Tweede Kamer al besproken. Koppel hiernaar terug en zet de informatie die toen besproken is op een rijtje. Fase 1: Oriënteren Leg het begrip 'rijksoverheid' uit. Vraag aan de deelnemers wat de belangrijkste taak van de rijksoverheid is. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Schrijf de taken van de Tweede Kamer op het bord: het controleren van regering, het goedkeuren of afkeuren van de wetten van de regering, zelf wetsvoorstellen doen. Vertel dat de leden van de Tweede Kamer iedere 4 jaar worden gekozen door de Nederlandse bevolking. De grootste partijen stellen een regering (kabinet) samen. De minister-president is de leider van het kabinet. De ministers en staatssecretarissen worden voorgedragen door de partijen die samen de regering vormen. Illustreer met materiaal. Vertel dat de Eerste Kamer wordt gekozen door de Provinciale Staten. Hun belangrijkste taak is het goed bekijken van wetten die zijn goedgekeurd door de Tweede Kamer. Ze controleren of de wetten niet in tegenspraak zijn met de Grondwet. Ze kunnen wetten afwijzen maar niet veranderen. Laat de deelnemers aantekeningen maken van de belangrijkste informatie. Fase 4: Terugkijken Stel begripsvragen over wat u verteld heeft over de rijksoverheid. Leg verder

25

uit waar nodig. Bespreek nogmaals het doel van de opdracht en de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Vertel dat de volgende opdracht gaat over de taken van de provinciale overheid.

25

Opdracht 3: de provincie Werkvorm: informatie opzoeken in foldermateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.2.2: De inburgeraar weet dat de hoofdtaak van de provinciale overheid op het gebied van planologie en milieu ligt. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over de belangrijkste taken en verantwoordelijkheden van de provinciale overheid naar burgers toe. Voorbereiding van de opdracht Zorg voor campagnemateriaal voor de provinciale verkiezingen van verschillende partijen. Dit kunt u bestellen bij de partijen of op het internet opzoeken. Terugkoppeling In les 1, opdracht 3 is gesproken over het stemrecht. Vraag aan de deelnemers wie de leden van de provinciale staten kiest. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wat de provinciale staten doen. Fase 2: Voorbereiden Leg uit wat planologie is aan de hand van concrete voorbeelden. Leg ook uit op welke manier de overheid de naleving van milieuregels controleert. Doe ook dit met concrete voorbeelden. Bespreek begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers kiezen een partij uit waarover ze informatie opzoeken. Ze lezen een folder van de betreffende partij en halen daaruit drie zaken waar de provinciale overheid zich mee bezighoudt. De deelnemers kunnen in tweetallen of groepjes werken. Fase 4: Terugkijken. De deelnemers presenteren de uitkomsten van de opdracht. Bespreek de begrippenlijst en bespreek nogmaals het doel van de opdracht. Benadruk nog eens dat de provinciale staten zich vooral bezighouden met ruimtelijke ordening en milieu. Geeft verdere informatie over de Provinciale Staten: De Provinciale Staten worden gekozen door de Nederlandse bevolking. Zij benoemen uit hun leden de Gedeputeerde Staten, die de besluiten nemen die te maken hebben met

25

de provincie. De Commissaris van de Koningin (de 'gouverneur') is de voorzitter van de Gedeputeerde Staten. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek alvast het onderwerp van opdracht 4.

25

Opdracht 4: Europa Werkvorm: informatie selecteren uit een tekst over Europa Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.2.3: De inburgeraar weet dat het Nederlandse bestuur zich deels richt op het Europese bestuur en/of de Europese regelgeving. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over de belangrijkste taken en verantwoordelijkheden van het Europese bestuur naar de burgers. Voorbereiding van de opdracht • Print de foto's en de cliptekst over het Europese parlement in bijlage 8. • Neem zo mogelijk een recent krante-artikel mee waarin de invloed van het Europese bestuur op de Nederlandse politiek duidelijk wordt. Terugkoppeling De Europese Unie komt ook ter sprake in Thema 5 (geschiedenis en geografie), les 3, opdracht 4. Als u dit thema al behandeld heeft, koppel hier dan naar terug en leg nog eens uit dat de EU is ontstaan doordat na de oorlog Frankrijk en Duitsland, voormalige vijanden, zeiden: "Dit nooit weer" en gingen samenwerken. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers of ze weten wat het Europese parlement doet en wie de leden van het Europese Parlement kiest. Fase 2: Voorbereiden Leg uit dat de Europese burgers de leden van het Europarlement kiest. De leden van het Europarlement benoemen de Europese Commissie die voorstellen en wetten maakt, die goedgekeurd moeten worden door het Europese parlement. In Nederland moeten we rekening houden met wetten die in het Europese parlement goedgekeurd worden. Die kunnen ook invloed hebben op ons leven. Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Deel de cliptekst uit. De deelnemers geven aan de hand van de cliptekst antwoord op de volgende vragen: • Welke drie belangrijke taken heeft het Europese parlement? • Wie controleert de Europese Commissie? Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen. Licht toe met actuele en concrete

25

voorbeelden, bijvoorbeeld uit het meegebrachte krante-artikel en uit de kranteartikelen uit het portfolio die de deelnemers meegebracht hebben toen u thema 5, les 3, opdracht 4 met hen behandelde. Fase 5: Vooruitkijken Laat aan de deelnemers weten dat de volgende opdracht weer over het staatsbestel in Nederland gaat.

25

Opdracht 5: de derde dinsdag van september Werkvorm: informatie selecteren uit filmmateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.2.4: De inburgeraar kent de belangrijkste zaken van de staatsinrichting van Nederland. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar noemt de hoofdpunten uit parlementaire stelsel (regering, Eerste en Tweede Kamer, Prinsjesdag), meerpartijenstelsel (denominatie, richtingen). Voorbereiding van de opdracht Zorg dat de deelnemers de filmclip 'de derde dinsdag in september' kunnen kijken en print hiervan de tekst (weblink in bijlage 9). Terugkoppeling De meeste onderwerpen uit deze opdracht zijn al aan de orde geweest. Hier kunt u naar terugkoppelen. Stel er vragen over en zet de informatie nog eens met de deelnemers op een rijtje. In de rest van de opdracht zullen we ons richten op Prinsjesdag. Bij het onderwerp 'Prinsjesdag' komen de hoofpunten uit het parlementaire stelsel samen. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers of ze weten wat Prinsjesdag is en wanneer het plaatsvindt. Leg zo nodig in het kort uit dat het kabinet op die dat zijn plannnen presenteert en vraag of er in het land van herkomst ook een soortgelijke ceremonie is. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst, bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Geef de deelnemers een aantal vragen bij de filmclip. Voorbeelden van vragen zijn: • Wat gebeurt er op prinsjesdag? • Wat is een koets? • Waar wordt prinsjesdag gehouden? • De minister van financiën gaat naar de Tweede Kamer met een koffertje. Wat zit er in dat koffertje? • Wat gaan de Eerste en de Tweede Kamer vanaf Prinsjesdag de rest van het jaar doen? Fase 3: Uitvoeren De deelnemers bekijken de filmclip en beantwoorden de vragen.

25

Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen en vat nog eens de hoofpunten van het parlementaire stelsel samen. Stel vragen en bekijk of de deelnemers alle informatie begrepen hebben en geef extra uitleg waar nodig. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek kort het onderwerp van les 3.

25

Les 3: scheiding van kerk en staat Doel van les 3: Cruciale Handeling 7.3: omgaan met de scheiding tussen kerk (religie) en staat.

Cruciale kennis 7.3.1 De inburgeraar weet dat de wetten van de staat boven die van religie en traditie staan. 7.3.2 De inburgeraar weet dat de rechterlijke macht onafhankelijk is. In les 3 wordt ook aandacht besteeds aan 7.2.5: De inburgeraar weet dat de macht in Nederland verdeeld is in drie onderdelen (regelgevende uitvoerende en rechterlijke macht).

Voorbereiding van les 3 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 7.3. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 7.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

25

Opdracht 1: onafhankelijkheid van de rechtspraak Werkvorm: gastspreker Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.3.1: De inburgeraar weet dat de wetten van de staat boven die van religie en traditie staan. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar hanteert in de eerste plaats de wet- en regelgeving van de staat. Cruciale Kennis 7.3.2: De inburgeraar weet dat de rechterlijke macht onafhankelijk is. • De inburgeraar accepteert de uitspraak van de rechterlijke macht. Verder komt aan de orde Cruciale Kennis 7.2.5: De inburgeraar weet dat de macht in Nederland verdeeld is in drie onderdelen (regelgevende uitvoerende en rechterlijke macht). Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar licht het belang van scheiding van de drie machten in Nederland toe. Voorbereiding van de opdracht Vraag een gastspreker om te komen vertellen over het Nederlandse rechtssysteem, de scheiding van de machten en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. Die onafhankelijkheid betreft zowel religie als de invloed van politici. Dit kan bijvoorbeeld een medewerker van een juridisch loket, een student rechten of een medewerker van de rechtswinkel zijn. Gebruik paragraaf 5.2.2 in het handboek om de opdracht voor te bereiden. Terugkoppeling Stel begripsvragen over les 1 en geef uitleg waar nodig. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers naar hun ervaringen met het rechtssysteem. Vraag of ze weten wat een advocaat is en wat een rechter is. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en de doelen van de opdracht. Bereid met de deelnemers vragen voor de gastspreker voor. Fase 3: Uitvoeren De gastspreker houdt een presentatie en de deelnemers stellen vragen.

26

Fase 4: Terugkijken. Vraag aan de deelnemers of ze antwoorden hebben gekregen op al hun vragen. Stel begripsvragen over de doelen van de opdracht. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van les 4. Tip U kunt er ook voor kiezen de informatie over het Nederlandse rechtssysteem zelf te geven en ter illustratie een film te laten zien over een Nederlandse rechtszaak. Dit kan bijvoorbeeld een uitzending van het journaal of een actualiteitenprogramma zijn, of een gedeelte uit een Nederlandse misdaadfilm.

26

Les 4: wetten en regels

Doelen: Cruciale Handeling: 7.4: hanteert wet- en regelgeving

Cruciale kennis 7.4.1 De inburgeraar kent de wet- en regelgeving met betrekking tot abortus, euthanasie, homoseksualiteit, seksualiteit. 7.4.2 De inburgeraar weet dat alle geweld bij wet strafbaar is (huiselijk geweld, eerwraak, slaan van kinderen, besnijdenis van meisjes geweld op straat en dergelijke).

Voorbereiding van les 3 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 7.3. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 7.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

26

Opdracht 1: moderne wetgeving Werkvorm: groepsgesprek met beeldmateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.4.1: De inburgeraar kent de wet- en regelgeving met betrekking tot abortus, euthanasie, homoseksualiteit, seksualiteit. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar reageert tenminste neutraal op personen die zich onbekend of ongewenst gedragen op het gebied van abortus, euthanasie, homoseksualiteit en seksualiteit. • De inburgeraar toont respect voor mensen met een afwijkende mening. Terugkoppeling Koppel terug naar momenten waarop u over controversiële onderwerpen als homoseksualiteit gesproken heeft. Als u thema 5, les 5 (Nederlands sinds de jaren '70) al behandeld heeft, koppel hiernaar terug en leg uit dat in Nederland het individu heel centraal staat. In Nederland is autonomie een belangrijke waarde. Veel mensen vinden het belangrijk om de baas te zijn over zichzelf en over hun eigen lichaam. Koppel ook terug naar thema 2 (normen en waarden). Vertel nog eens wat normen en waarden zijn en dat deze per land, per regio en sociale klasse kunnen vershillen. Fase 1: Oriënteren Pak de grondwet erbij en vraag of deelnemers weten wat het discriminatieverbod inhoudt. Leg het in het kort nog eens uit. Vraag naar de consequenties voor (homo)seksualiteit. Fase 2: Voorbereiden Bespreek daarna de regelgeving betreffende abortus en euthanasie. Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Discussieer over de consequenties van deze regelgeving. Leg de relatie met landen van herkomst. Fase 4: Terugkijken Vat de regelgeving en het doel van de opdracht nog eens samen en geef aan wat de Nederlandse overheid van inburgeraars verwacht op dit gbied. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van opdracht 2.

26

26

Opdracht 2: lichamelijke integriteit Werkvorm: informatie selecteren uit beeldmateriaal Doel van de opdracht Cruciale Kennis 7.4.2: De inburgeraar weet dat alle geweld bij wet strafbaar is (huiselijk geweld, eerwraak, slaan van kinderen, besnijdenis van meisjes geweld op straat en dergelijke). Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar meldt geweld bij de politie of een specifiek meldpunt. • De inburgeraar respecteert de lichamelijke integriteit van anderen. Voorbereiding van de opdracht Zorg voor een DVD die gaat over een vorm van geweld waarvan u het belangrijk vindt dat uw deelnemers er meer over weten. U kunt bijvoorbeeld een DVD lenen bij de bibliotheek of een documentaire opnemen of bij een oproep bestellen. Terugkoppeling Bespreek nog eens de informatie van opdracht 1. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers wat zij onder geweld verstaan. Welke vormen wijzen zij af? Welke accepteren zij? Dit kan ook gaan over de vraag in hoeverre je jezelf mag verdedigen of de vraag in hoeverre hun kinderen zichzelf met slaan mogen verdedigen tegen beledigingen of pesten. Fase 2: Voorbereiden Bespreek met de deelnemers het begrip 'lichamelijke integriteit'. Met andere woorden, het principe: "Kom niet aan een ander als een ander dat niet wil." Het principe dat je lichaam van jezelf is en niet van iemand anders. Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. Geef de deelnemers een aantal kijkvragen voor het bekijken van de film. Fase 3: Uitvoeren Bekijk de film een of meerdere keren en laat de deelnemers antwoorden op de vragen vinden. Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen leg een link met de betreffende grondwetsartikelen en vertel wat de procedures zijn als er sprake is van geweld. Geef aan wat de mogelijkheden voor hulp zijn, zowel voor volwassenen als voor kinderen. Bespreek de begrippenlijst en leg nogmaals het begrip 'lichamelijke integritiet'

26

(oftewel: je lichaam is van jezelf en van niemand anders) uit. Bespreek nog eens alle begrippen van thema 7. Geef gelegenheid voor vragen en neem de toets bij thema 7 af. Dit kan eventueel in quiz-vorm gebeuren. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek met de deelnemers welk thema u gaat behandelen en waarom u voor dit thema gekozen heeft.

26

Thema 8: onderwijs en opvoeding

Algemeen doel van thema 8: De inburgeraar kent het Nederlandse onderwijssysteem en onderkent het belang van onderwijs in de Nederlandse kenniseconomie. Inburgeraars laten hun kinderen aan onderwijs deelnemen en kennen de rol die van ouders wordt verwacht.

Doelen algemene redzaamheid: De inburgeraar: - selecteert informatiebronnen; - gebruikt informatiebronnen; - maakt gebruik van formele en informele mogelijkheden voor hulp; - handelt tijdig, dat wil zeggen: laat geen termijn verlopen.

Cruciale Praktijksituaties: II - functioneren in de eigen leefomgeving III - functioneren in contacten met instanties en overheid

Tips •

•

Behandel de tekst 9 uit het boek Verder Lezen (Op school in eigen land en in Nederland). Deze tekst helpt de deelnemers een referentiekader te vormen omdat hij hen herinnert aan schoolervaringen die zij zelf als kind hebben opgedaan. Het boek Wat is een basisschool geeft veel informatie en oefeningen over Nederlandse basisscholen en over de doorstroom naar het Voortgezet Onderwijs (zie de literatuurlijst in hoofdstuk 7 van het handboek).

26

Les 1: het onderwijssysteem

Doelen: Cruciale Handeling 8.1: De inburgeraar maakt gebruik van het Nederlandse onderwijssysteem voor zichzelf of de eigen kinderen.

Cruciale Kennis 8.1.1 8.1.2 8.1.3 8.1.4

De inburgeraar kent de opbouw van het onderwijs van voorschools- tot eindonderwijs. De inburgeraar weet dat er in Nederland vrijheid van onderwijs bestaat. De inburgeraar weet dat er leerplicht is voor kinderen van 5 tot 18 jaar. De inburgeraar weet dat er onderwijsvoorzieningen zijn voor leerlingen met een handicap.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen

→OGO, CP3 en CP8

Voorbereiding van les 1 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 8.1. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 8.1. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

26

Opdracht 1: de opbouw van het onderwijs Werkvorm: Informatieverstrekking Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.1.1: De inburgeraar kent de opbouw van het onderwijs van voorschools- tot eindonderwijs. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over de opeenvolgende schoolsoorten. • De inburgeraar houdt zich aan de toelatingsvoorwaarden. • De inburgeraar houdt zich aan de door de school vastgestelde vakantietijden. • De inburgeraar toont een actieve houding tijdens de verwijsprocedure en houdt zich aan de voorgeschreven stappen. De norm ‘de deelnemer houdt zich aan de door de school vastgestelde vakantietijden’ komt terug in opdracht 2 over de leerplicht. Voorbereiding van de opdracht Druk bijlage 1 van thema 8 voor de deelnemers af. Terugkoppeling Kom terug op het vorige thema dat u behandeld hebt en behandel kort de begrippenlijst bij dat thema. Fase 1: Oriënteren U stelt achtereenvolgens de volgende vragen aan de deelnemers: • Weet u hoe het onderwijs in Nederland is georganiseerd? • Weet u wat voor soort scholen er in Nederland zijn? Voor deelnemers met een schoolgaande kind stelt u de vraag: "Weet u op wat voor soort school uw kind(eren) zit(ten)?" U noteert de locatie en de naam van school. Aan deelnemers zonder kinderen kunt u vragen of ze deze vraag kunnen beantwoorden over een kind dat ze kennen (bijvoorbeeld een buurkind of een neefje). Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de doelen van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren U legt aan de hand van bijlage 1 het Nederlandse onderwijssysteem uit. Aangezien het Nederlandse schoolsysteem niet echt eenvoudig is, is het belangrijk dat u een duidelijk schema op het bord tekent met het hele systeem en dat u bij elke schakel de leeftijdscategorie weergeeft. Daarnaast legt u heel kort de betekenis de van vakken op school uit. Dit kunt u bijvoorbeeld doen aan de hand van kopieën van schoolrapporten.

26

Fase 4: Terugkijken Kom terug op bijlage 1: kunnen de deelnemers de verschillende soorten onderwijs benoemen en uitleggen wat de bijbehorende afkortingen betekenen? Behandel nogmaals de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Geef alvast aan dat er in Nederland scholen bestaan met verschillende levensbeschouwelijke en religieuze achtergronden en dat opdracht 2 gaat over de vrijheid van onderwijs.

27

Opdracht 2: de vrijheid van onderwijs Werkvorm: informatieversrekking en discussie Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.1.2: De inburgeraar weet dat er in Nederland vrijheid van onderwijs bestaat. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar kan aangeven waarom er verzuiling is in het onderwijs. Terugkoppeling Kom terug op opdracht 1. Misschien is tijdens opdracht 1 al ter sprake gekomen dat er scholen van met verschillende religieuze en levensbeschouwelijke achtergronden bestaan. Koppel hiernaar terug. Kom ook terug op de begrippenlijst bij opdracht 1. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers op wat voor school de kinderen zitten, met welke signatuur. Vraag of deelnemers in het land van herkomst ook scholen met verschillende (religieuze) achtergrond kennen en of deze scholen geld van de overheid krijgen. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de doelen van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Bespreek met de deelnemers de schoolstrijd en wat vrijheid van onderwijs inhoudt. Bespreek ook artikel 23 van de grondwet. Vraag de deelnemers weer de situatie in Nederland te vergelijken met het land van herkomst. Fase 4: Terugkijken Kom terug op de begrippenlijst en op het doel van de opdracht: Kunnen de deelnemers zelf uitleggen waarom er verzuiling is in het onderwijs? De deelnemers ordenen aantekeningen in het portfolio. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek met de deelnemers alvast het begrip 'leerplicht'.

27

Opdracht 3: de leerplicht Werkvorm: informatie opzoeken in een folder Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.1.3: De inburgeraar weet dat er leerplicht is voor kinderen van 5 tot 18 jaar. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar ziet toe op het schoolgaan van de eigen kinderen. Voorbereiding van de opdracht Druk bijlage 2 (weblink naar een folder over leerplicht) af voor de deelnemers. Terugkoppeling Vat de informatie over de vrijheid van onderwijs samen en kom terug op de begrippenlijst bij opdracht 2. Leg uit dat zowel vrijheid van onderwijs als leerplicht belangrijke verworvenheden zijn in Nederland. Fase 1: Oriënteren Wie heeft er ervaring met de leerplicht? Bijvoorbeeld: je hebt een bezoek aan het land van herkomst gebracht en moet weer op tijd terug zijn vanwege de school van de kinderen? Bespreek ook de regels voor leerplicht in het land van herkomst. Gaan alle kinderen daar naar school? Is er kinderarbeid? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Geef een aantal vragen bij de folder. Bijvoorbeeld; • Wat moet je doen als je kind ziek is? • Kan je een week langer op vakantie blijven? • Mag je je kind thuishouden vanwege het suikerfeest? • Mag je je kind van school houden vanwege een bruiloft? • Wat is spijbelen? Fase 3: Uitvoeren De deelnemers lezen de folder over leerplicht en geven antwoord op de vragen. Dit kan het beste in kleine groepjes gedaan worden. Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen, bespreek met de deelnemers wat leerplicht inhoudt en bespreek de begrippenlijst.

27

Fase 5: Vooruitkijken Ook kinderen die gehandicapt zijn of om andere redenen niet mee kunnen komen op school vallen onder de leerplicht. Leg alvast uit wat 'speciaal onderwijs' betekent. Leg ook het verschil tussen 'speciaal onderwijs' en 'bijzonder onderwijs' (opdracht 2) uit.

27

Opdracht 4: het speciaal onderwijs Werkvorm: informatie zoeken Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.1.4: De inburgeraar weet dat er onderwijsvoorzieningen zijn voor leerlingen met een handicap. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar maakt, indien relevant, gebruik van mogelijkheden van speciaal onderwijs voor kinderen met een lichamelijke en/of geestelijke handicap en kinderen met leer- of gedragsproblemen. Voorbereiding van de opdracht Zorg dat de deelnemers toegang hebben tot de informatie die in de fase ‘Uitvoeren’ genoemd wordt. Druk eventueel bijlage 3 voor de deelnemers af. Terugkoppeling Kom terug op het onderwerp leerplicht en op de begrippenlijst bij opdracht 3. Fase 1: Oriënteren U gaat bij de deelnemers na of er iemand gebruik maakt van het speciaal onderwijs en of ze ermee bekend zijn. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren Leg het verschil uit tussen scholen voor speciaal basisonderwijs en speciale scholen voor lichamelijk, zintuiglijk of verstandelijk gehandicapte leerlingen en leerlingen met gedragsstoornissen (Zie de weblink in bijlage 3: speciaal basisonderwijs heeft dezelfde kerndoelen als het reguliere basisonderwijs). U stelt een aantal vragen over het speciaal onderwijs. Zo mogelijk laat u de deelnemers zelf op het internet de antwoorden opzoeken. Tegen deelnemers die dit moeilijk vinden, kunt u zeggen dat ze informatie kunnen vinden op www.wikipedia.nl of op www.postbus51.nl. Als dit ook te moeilijk is, kunt u de informatie van de weblink in bijlage 3 voor de deelnemers vergroot afdrukken. Voorbeelden van vragen die u kunt stellen zijn: • Voor welke vier groepen kinderen zijn er scholen voor speciaal basisonderwijs? • Tot welke leeftijd kunnen kinderen naar het speciaal basisonderwijs? • Tot welke leeftijd kunnen kinderen naar het speciaal onderwijs? • Kunnen leerlingen in het speciaal onderwijs ook voortgezet onderwijs volgen? • Wat is een zogenaamde ‘rugzak’?

27

Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen en laat de deelnemers hun aantekeningen ordenen in het portfolio. Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Les 2 gaat over opvoeden in Nederland, over de wetten die daarover bestaan en de mogelijkheden om geholpen te worden bij de opvoeding als er problemen ontstaan. Bespreek met de deelnemers het onderwerp van les 2.

27

Les 2: opvoeden in Nederland

Doelen: Cruciale Handeling 8.2: De inburgeraar draagt verantwoordelijkheid voor het gedrag van de eigen minderjarige kinderen. Cruciale Kennis 8.2.1 8.2.2 8.2.3

De inburgeraar weet dat de ouders juridisch aansprakelijk zijn voor (wan)gedrag van hun kinderen tot 15 jaar De inburgeraar weet dat scholen betrokkenheid van de ouders verwachten. De inburgeraar weet dat er mogelijkheden zijn voor opvoedingsondersteuning.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen

→OGO, CP4

Voorbereiding van les 2 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 8.2. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 8.2. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

27

Opdracht 1: juridische aansprakelijkheid Werkvorm: DVD kijken en hiervan informatie selecteren Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.2.1: De inburgeraar weet dat de ouders juridisch aansprakelijk zijn voor (wan-) gedrag van hun kinderen tot 15 jaar. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar ziet toe op het gedrag van de eigen kinderen. Naast deze doelen uit de eindtermen Kennis van de Nederlandse samenleving willen we ook ingaan op de volgende doelen: • De inburgeraar weet met welke instanties kinderen onder de 18 jaar te maken krijgen als ze een strafbaar feit plegen • De inburgeraar weet wat zijn of haar rol als ouder is Voorbereiding van de opdracht • Regel eerst een DVD / video band over het strafrecht voor minderjarigen. Dit kan bij bureau Halt (www.halt.nl) of bij het JPT (Jeugd Preventie Team). • Zorg ervoor dat er een DVD/video speler met TV op tijd in lokaal geplaatst is. Controleer altijd zelf even of het werkt en hoe je het moet bedienen. Zorg voor de juiste lichtinval, zodat beeld en geluid duidelijk zijn. • Kijk eerst zelf naar de film, zodat u weet waar het over gaat en u de moeilijke woorden eruit kunt halen. • Print de leeftijdsladder (weblink in bijlage 4) voor de deelnemers. Terugkoppeling In thema 6, les 3, opdracht 1 brengt u met de groep een bezoek aan de politie en er wordt zo mogelijk ook gepraat over de manier waarop de politie omgaat met minderjarigen die een strafbaar feit plegen. Koppel hiernaar terug als u thema 6 al behandeld heeft. Vat de doelen en de informatie van les 1 nog eens samen en bespreek nogmaals de begrippenlijst bij les 1. Fase 1: Oriënteren U vertelt wat u gaat doen, dat er een film over het strafrecht voor minderjarigen getoond zal worden. U vraagt wat de begrippen strafrecht en minderjarigen betekenen. Schrijf reacties op het bord. Daarna licht u de begrippen zelf toe. Stel vragen over de leeftijdsladder. Bijvoorbeeld: “Vanaf welke leeftijd mag een kind zelf beslissen over medische behandelingen?” U kunt hier eventueel in de vorm van een quiz doen.

27

Fase 2: Voorbereiden Deel de leeftijdsladder (weblink in bijlage 4) uit en bespreek deze kort, met de nadruk op het feit dat ouders juridisch aansprakelijk zijn voor het gedrag van kinderen tot 15 jaar. Verder vertelt u wat de bedoeling van de opdracht is. Bijvoorbeeld: dat er veel strafbare feiten gepleegd worden door minderjarigen en vaak ook allochtone jongeren. Bespreek ook de volgende vagen: Met welke instantie krijgen minderjarigen die een strafbaar feit plegen te maken? Wat wordt er van de ouders verwacht als hun kind een strafbaar feit pleegt? Bespreek de begrippenlijst. Maak samen kijkvragen voor de film. Fase 3: Uitvoeren Laat de film zien. U kunt de film een paar keer onderbreken om te controleren of ze het begrijpen, begripsvragen te stellen, een samenvatting te geven en moeilijke woorden toe te lichten. Fase 4: Terugkijken Bespreek de kijkvragen. Bespreek manieren waarop je als ouders wangedrag van je kinderen kunt voorkomen. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek de volgende opdrachten. Deze gaan over ouderbetrokkenheid en over de mogelijkheden tot opvoedingsondersteuning. Met name opvoedingsondersteuning speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van problematisch gedrag op latere leeftijd.

27

Opdracht 2: de rol van de ouders binnen het onderwijs Werkvorm: groepsgesprek Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.2.2: De inburgeraar weet dat scholen betrokkenheid van de ouders verwachten. Bijbehorende normen voor succesvol handelen: • De inburgeraar overlegt met de leerkracht over de vorderingen van het kind. • De inburgeraar reageert daar waar ouderbetrokkenheid wordt verwacht (correspondentie, vrijwilliger zijn). Naast deze doelen uit de eindtermen Kennis van de Nederlandse Samenleving richten opdracht 2 en 3 ook op de volgende doelen: • De inburgeraar kan de schoolgids lezen. • De inburgeraar weet wat een 10-minutengesprek is. Voorbereiding van de opdracht Vraag de deelnemers die jonge kinderen hebben een schoolgids van de school van hun kinderen mee te nemen. Terugkoppeling naar de vorige opdracht Vat de informatie van les 1 nog eens samen, stel hier vragen over en kom terug op de begrippenlijst. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers te vertellen over ouderbetrokkenheid van scholen in het land van herkomst: • Op welke manier helpen ouders mee op school? • Hoe verloopt het contact tussen ouders en school? • Op welke manier begeleiden ouders hun kinderen bij hun huiswerk? • Welke andere leerzame activiteiten ondernemen ouders met hun kinderen (denk ook aan spel en sport)? Vraag de deelnemers die kinderen hebben ook hoe het contact tussen ouders en school in Nederland verloopt. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. U vraagt de deelnemers de schoolgids erbij te pakken. Als er niet voldoende schoolgidsen zijn kunt u de deelnemers indelen in kleine groepjes, afhankelijk van aantal schoolgidsen. Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Fase 3: Uitvoeren De deelnemers zoeken activiteiten de school verwacht dat ouders eraan meedoen op in de schoolgids. Verder vraagt u of ze achter elke activiteit aan

27

willen geven of ze eraan meedoen (en om aan te geven of ze er wel eens, vaak of altijd naartoe gaan). Als dit te moeilijk is voor uw deelnemers, kunt u ook met hen samen een lijst van activiteiten op het bord zetten. Fase 4: Terugkijken U evalueert de uitkomst, voert er een klassikaal gesprek over en vraagt waarom de deelnemers de ene activiteit wel bezoeken en de andere niet en wat ze van die activiteiten vinden. Bespreek de begrippenlijst. Fase 5: Vooruitkijken Vertel alvast wat het onderwerp van opdracht 3 is en leg het begrip 'contact' alvast uit.

28

Opdracht 3: contact met school Werkvorm: praktijkopdracht Doel van de opdracht Verdere verwerking van Cruciale Kennis 8.2.2. Terugkoppeling naar de vorige opdracht Vat de informatie van opdracht 2 nog eens samen en stel hier vragen over. Bespreek de begrippenlijst van opdracht 2. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers: Wie heeft ervaring met een van de volgende handelingen: • bellen dat uw kind ziek is of om andere reden niet op school aanwezig kan zijn; • bellen dat u een afspraak wilt maken om met de docent van uw kind over uw kind te praten; • een 10-minuten gesprek kunnen houden; • op school aangeven dat u bereid bent een vrijwillige bijdrage te leveren bij specifieke activiteiten? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst, de opdracht en het doel van de opdracht. U oefent via een rollenspel de handelingen die in fase 1 genoemd worden. U geeft van tevoren aan welke deelnemer zich voor welke activiteit voor moet bereiden. Zo voorkomt u dat de deelnemers voor dezelfde activiteiten gaan kiezen. Laat de deelnemers zich goed voorbereiden door middel van een rollenspel. Gebruik hiervoor paragraaf 5.2.3 in het handboek. Bespreek per bovengenoemd onderwerp klassikaal het plan van aanpak. Laat ze de vragen opschrijven die ze willen stellen en in steekwoorden onderwerpen die ze willen bespreken noteren, zodat ze zeker weten dat ze niets vergeten zijn. Gebruik de hulpkaart praktijkopdrachten in het portfolio. Als ze klaar zijn met het voorbereiden mogen ze beginnen met oefenen. Fase 3: Uitvoeren Geef de deelnemers de opdracht de komende week / maand een gesprek met docent op school te houden. Dit gesprek moet verband houden met een van de bovenstaande handelingen. De ouders kunnen bijvoorbeeld een afspraak maken om te vragen hoe het gaat met zijn of haar kind of meedoen aan een activiteit op achool.

28

Fase 4: Terugkijken Deze fase kan pas aan bod komen als de deelnemer een gesprek met de leekracht gevoerd heeft. Stel vragen als: Wat ging er goed? Wat ging er niet goed? Wat zou je de volgende keer anders doen? Wat heb je geleerd? Heb je nieuwe woorden geleerd? Vul met de deelnemers de terugkijkkaart in het portfolio in Bespreek de begrippenlijst en kom terug op het doel van de opdracht. Fase 5: Vooruitkijken De volgende opdracht gaat over opvoedingsondersteuning. Vraag alvast aan de deelnemers of ze weten wat dit is en leg het begrip zo nodig uit. Vertel ook dat de school kan helpen bij het vinden van de juiste opvoedingsondersteuning.

28

Opdracht 4: hulp bij de opvoeding Wervorm: gastspreker Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.2.3: De inburgeraar weet dat er mogelijkheden zijn voor opvoedingsondersteuning Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar onderkent noodzaak tot hulp benadert instanties. • Voorbereiding van de opdracht Vraag een gastspreker te komen praten over de mogelijkheden voor opvoedingsondersteuning in de wijk. Dit kunt u doen bij: • de scholen in de buurt; • de bibliotheek; • de Gemeentelijke GezondheidsDienst (GGD); • thuiszorginstellingen; • Bureau Jeugdzorg Gebruik paragraaf 5.2.2 in het handboek om de komst van de gastspreker voor te bereiden. Terugkoppeling naar de vorige opdracht Kom terug op opdracht 3, stel hier vragen over en behandel de begrippenlijst van opdracht 3. Fase 1: Oriënteren Bespreek met deelnemers welke problemen zij ervaren bij het opvoeden van de kinderen en op welke manier en bij welke personen of instanties ze hiervoor oplossingen zoeken. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Bereid met de groep vragen voor die de deelnemers aan de gastspreker willen stellen. Fase 3: Uitvoeren De gastspreker vertelt over de mogelijkheden voor opvoedingsondersteuning en beantwoordt vragen van de deelnemers. Fase 4: Terugkijken Bespreek met de deelnemers wat ze geleerd hebben en of ze nu gebruik zouden maken van opvoedingsondersteuning, mocht dat nodig zijn. Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Zorg ook dat de deelnemers in hun portfolio een aantal adressen opschrijven of ordenen van instanties of personen waar ze terechtkunnen voor opvoedingsondersteuning. De gastspreker kan bijvoorbeeld een aantal folders meenemen die de deelnemers in hun portfolio

28

ordenen of u kunt een aantal adresssen en telefoonnummers op het bord zetten. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek het onderwerp van les 3 en leg alvast de begrippen 'kinderopvang' en 'peuterspeelzaal' uit.

28

Les 3: de kinderopvang en de peuterspeelzaal

Doelen: Cruciale Handeling 8.3: De inburgeraar maakt gebruik van kinderopvang en speelzaal.

Cruciale Kennis 8.3.1 8.3.2 8.3.2

De inburgeraar weet waar speelzalen en kinderopvangorganisaties te vinden zijn. De inburgeraar weet hoe een kind op te geven. De inburgeraar weet hoe gebruik te maken van vergoedingsregelingen.

Overeenkomst met het praktijkdeel van het inburgeringsexamen

→ OGO, CP2

Voorbereiding van les 3 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 8.3. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 8.3. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

28

Opdracht 1: Wie vangt mijn kind op? Werkvorm: rollenspel Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.3.1: De inburgeraar weet waar speelzalen en kinderopvangorganisaties te vinden zijn. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar wint informatie in bij een opvangorganisatie. Cruciale Kennis 8.3.2: de deelnemer weet hoe een kind op te geven. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar schrijft zijn kind in bij de opvang of speelzaal. Voorbereiding van de opdracht • Maak kopieën van verschillende foto's die betrekking hebben op het kinderdagverblijf en de peuterspeelzaal (zie bijlage 2). • Informeer uzelf over de mogelijkheden voor peuterspeelzalen en kinderopvang in de wijk. Te denken valt aan naschoolse opvang, crèches en gastouderprojecten. • Bereid het rollenspel voor. Gebruik daarbij paragraaf 5.2.3 van het handboek. Terugkoppeling naar de vorige opdracht Vat met de deelnemers les 2 nog eens samen en bespreek nogmaals de begrippenlijsten bij les 2. Fase 1: Oriënteren Laat deelnemers vertellen over de ervaringen die zij hebben met kinderopvang en peuterspeelzalen, in Nederland en in het land van herkomst. Welke functies hebben deze voorzieningen volgens de deelnemers? Vraag de deelnemers ook voorzieningen voor kinderopvang in de buurt te noemen. Hierna deelt u de foto's uit. Laat de deelnemers in groepjes praten over wat ze op foto zien, een cursist die goed kan schrijven noteert dit. Geef duidelijk aan hoeveel tijd ze voor deze opdracht hebben. Als ze klaar zijn bespreekt u in de groep wat ze opgeschreven hebben. Vraag wat de functie is van de zaken die ze benoemd hebben. Op die manier probeert u erachter te komen of de deelnemers weten wat de functie van de kinderopvang en de speelzaal is. Fase 2: Voorbereiden Ontbrekende informatie vult u zelf aan. Schrijf belangrijke woorden op het bord naast foto ’s van de kinderopvang en de speelzaal. Bespreek ook de educatieve functie van de speelzaal (spelend leren, taalontwikkeling, ontwikkeling van de motoriek en dergelijke). Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Bereid met de deelnemers vragen voor die ze zouden willen stellen als ze hun kind bij de peuterspeelzaal

28

of kinderopvang inschrijven. Bespreek de begrippenlijst. Fase 3: Uitvoeren Voer het rollenspel met de deelnemers uit: De deelnemers winnen informatie in bij de speelzaal of kinderopvang en schrijven hun kind in (of: laten het kind op de wachtlijst zetten). Fase 4: terugkijken Evalueer het rollenspel: wat ging goed, wat ging niet goed, wat zou je de volgende keer anders doen? Bespreek nogmaals de begrippenlijst. Fase 5: vooruitkijken Opdracht 2 gaat over vergoeding voor de kinderopvang. Leg alvast het begrip 'vergoeding' uit.

28

Opdracht 2: vergoeding van de kinderopvang Werkvorm: informatie opzoeken Doel van de opdracht Cruciale Kennis 8.3.3: De inburgeraar weet hoe gebruik te maken van vergoedingsregelingen. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar vraagt vergoeding aan (indien behorend tot de doelgroep). Voorbereiding van de opdracht Print de informatie over de voorwaarden voor vergoeding van kinderopvang voor de deelnemers (weblink in bijlage 6). Terugkoppeling naar de vorige opdracht Kom terug op opdracht 1 en op de doelen van die opdracht en stel hier vragen over. Bespreek ook de begrippenlijst. Fase 1: Oriënteren Vraag de deelnemers die kinderen in de opvang hebben welke vergoedingen ze hiervoor krijgen via de belastingdienst of werkgever en hoe ze dit geregled hebben. Fase 2: Voorbereiden Bespreek de begrippenlijst. Leg uit hoe de vergoedingsregeling van de kinderopvang in grote lijnen in elkaar zit. Geef de deelnemers een aantal vragen bij bijlage 6, die van toepassing zijn op de situatie van uw deelnemers. Schrijf de vragen op het bord. Fase 3: Uitvoeren Deel bijlage 6 uit. De deelnemers zoeken het antwoord op de vragen. Alternatief: Als u met uw deelnemers op het internet kunt, kunt u ook samen de proefberekening kinderopvangtoeslag doen (weblink in bijlage 7). Fase 4: Terugkijken Bespreek de antwoorden klassikaal. Bespreek de begrippenlijst en het doel van de opdracht. Fase 5: Vooruitkijken Les 4 gaat net als opdracht 2 van les 3 over kosten. In dit geval schoolkosten

28

en de manier waarop je hier vergoedingen voor kunt krijgen.

28

Les 4: schoolkosten en studiekosten

Doelen: Cruciale Handeling 8.4: omgaan met schoolkosten en tegemoetkomingen in schoolkosten en studiefinanciering.

Cruciale Kennis 8.4.1 De inburgeraar weet dat schoolkosten onder andere zijn opgebouwd uit het schoolgeld, de ouderbijdrage en de kosten voor leermiddelen. 8.4.2 De inburgeraar weet in welke gevallen hij een aanvraag voor tegemoetkoming in de kosten bij de school doet. 8.4.3 De inburgeraar weet in welke gevallen hij een aanvraag bij de Informatie Beheer Groep (IBG) doet.

Voorbereiding van les 4 Neem de Cruciale Kennis en normen voor succesvol handelen door die horen bij Cruciale Handeling 8.4. Een overzicht vindt u in bijlage 1 van het handboek. Neem achtergrondinformatie door bij Cruciale Handeling 8.4. U vindt de nodige weblinks op de CD-rom van Een Begaanbare Weg Naar Inburgering.

29

Opdracht 1: Welke schoolkosten zijn er? Werkvorm: informatie opzoeken Doel van de opdracht: Cruciale Handeling 8.4.1: De inburgeraar weet dat schoolkosten onder andere zijn opgebouwd uit schoolgeld, ouderbijdrage en kosten voor leermiddelen. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar geeft uitleg over de verschillende soorten schoolkosten. Cruciale Handeling 8.4.2: weet in welke gevallen hij een aanvraag voor tegemoetkoming in de kosten bij de school doet. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar vraagt volgens de voorgeschreven procedure een tegemoetkoming in de kosten aan. Cruciale Handeling 8.4.3: De inburgeraar weet in welke gevallen hij een aanvraag bij de Informatie Beheer groep (IBG) doet. Bijbehorende norm voor succesvol handelen: • De inburgeraar vraagt volgens de voorgeschreven procedure studiefinanciering bij de Informatie Beheer groep (IBG) aan. Voorbereiding van de opdracht Print de informatie over schoolkosten voor de deelnemers (weblink in bijlage 8). Terugkoppeling naar de vorige opdracht Kom terug op les 3, stel hier vragen over en behandel de begrippenlijst. Fase 1: Oriënteren Vraag aan de deelnemers welke ervaring ze hebben met schoolkosten. Hoeveel betalen ze per jaar? Vinden ze het moeilijk om alles te betalen? Vragen ze weleens een tegoemoetkoming aan? Zo ja: waar? Fase 2: Voorbereiden Bespreek de opdracht en het doel van de opdracht. Bespreek de begrippenlijst. Zet de vragen uit de fase ‘Uitvoeren’ eventueel op het bord. Fase 3: Uitvoeren Deel bijlage 8 uit en vraag de deelnemers antwoord te geven op de volgende vragen: • Welke 6 soorten schoolkosten zijn er? • Voor welke schoolsoorten kun je een tegemoetkoming in de

29

• • •

schoolkosten aanvragen? Tot welke leeftijd kun je deze tegemoetkoming aanvragen? Waar kun je deze tegemoetkoming aan vragen? Naar welke zaken wordt er verder gekeken als je deze tegemoetkoming aanvraagt?

Fase 4: terugkijken Bespreek de antwoorden op de vragen. Leg ook uit dat sommige scholen voor voortgezet onderwijs een boekenfonds hebben en dat de gemeente in sommige gevallen een tegemoetkoming in de reiskosten uitkeert. Bespreek de begrippenlijst en herhaal ook de begrippenlijsten van heel thema 8. Neem de toets bij thema 8 af. Dit kunt u ook in quiz-vorm doen. Fase 5: Vooruitkijken Bespreek met de deelnemers welk thema u gaat behandelen en met welke reden.

29