Een advocaat, beter vroeg dan laat
jaarverslag
2011 1
Contact & Colofon De Orde van Vlaamse Balies is gevestigd in de Koningsstraat 148 te 1000 Brussel (hoek Koningsstraat-Congreskolom, op 5 minuten loopafstand van het Centraal Station). Telefoon: 02 227 54 70 Fax: 02 227 54 79
[email protected] www.advocaat.be
Realisatie
Departement communicatie AA Dock’s Customer Media – www.aadockscustomermedia.be
Verantwoordelijke uitgever Edgar Boydens
Foto’s
OVB Studio Dann
U kunt het jaarverslag ook downloaden via www.advocaat.be/jaarverslag
2
inhoud 2011 in vogelvlucht – Voorwoord van voorzitter Edgar Boydens OVB komt naar buiten OVB in cijfers OVB & de uitoefening van het beroep van advocaat
OVB behartigt de belangen van de advocaat ten dienste van de rechtzoekende Deontologie Witwas CCBE Gemengde commissie rechtsbijstandsverzekering Publicaties Tuchtraden en tuchtrechtspraak Vergadering InterOrdes
OVB staat in voor vorming Controle permanente vorming Verkiezing nieuwe leden erkenningscommissie Opleidingen georganiseerd door de Orde van Vlaamse Balies Online beheer van de permanente vorming Bijzondere opleiding jeugdrecht Advocatendag Kwaliteitszorgsysteem
OVB informeert de advocaat OrdeExpress Publiek luik van www.advocaat.be Privaat luik van www.advocaat.be Digitaal Platform voor de Advocaat Ad Rem OVB & de kandidaat advocaat Bekwaamheidsproef buitenlandse diploma’s die toegang verlenen tot het beroep van advocaat Diplomavereisten voor toegang tot het beroep Uniforme beroepsopleiding Stage
OVB & de burger Juridische bijstand Familie- en jeugdrechtbank Project gerechtelijke vereffening-verdeling Evaluatie jeugdbeschermingswet Uitbreiding spreekrecht
Strafrecht Wetsvoorstellen tot wijziging van het Wetboek van Strafvordering wat betreft de nietigheden Recht op bijstand advocaat vanaf het eerste politieverhoor (Salduz) Bijzondere inlichtingenmethoden (BIM)
OVB & de media
20
Vreemdelingenrecht De stuitende advocatenakte Collectieve schuldenregeling Internering Alternatieve wijze van regeling van geschillen VOBA
OVB & ten dienste van de advocaat
04 06 08 09
27 28
De Orde en de advocaat in het nieuws Een advocaat, beter vroeg dan laat Effectenonderzoek Informatiebehoeftenonderzoek, analyse Ad Rem en OrdeExpress Samenwerking met media Promotiemiddelen voor elke advocaat
OVB & financieel beleid
32
Wie is wie in de OVB
34
Beleidsplan raad van bestuur 2011-2014 Memorandum OVB Algemene vergadering Medewerkers Commissies en werkgroepen
3
2011 in vogelvlucht Voorwoord 2011 was een bijzonder jaar. Ons land vestigde een niet-benijdenswaardig wereldrecord door de regeringscrisis die al in mei 2010 begon, ook in 2011 verder te zetten en pas in december van vorig jaar te beëindigen met de vorming van een regering. Dit belette het parlement niet om toch een aantal opmerkelijke initiatieven te nemen zoals de uiteindelijke goedkeuring van de Salduzwet die de rechtspraak van het EHRM betreffende de bijstand van advocaten bij politieverhoren vanaf 1 januari 2012 in ons Belgisch rechtssysteem implementeerde. Op 13 augustus 2011 werd bij wet ook de gerechtelijke vereffening en verdeling grondig gewijzigd; deze wet was het resultaat van een intensieve samenwerking van de Orde van Vlaamse Balies (OVB), de Ordre des barreaux francophones et germanophone (OBFG) en de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat (KFBN). Andere noodzakelijke veranderingen werden daarentegen andermaal uitgesteld: geen hertekening van het juridisch landschap, geen eenheidsrechtbank, geen familierechtbanken in 2011. De algemene vergadering van de OVB koos in 2011 een nieuw bestuur; nadat hij zich van bij de oprichting van de VVB gedurende jaren had ingezet voor de OVB als bestuurder van het departement deontologie, nam Jo Stevens, die de OVB zes jaar lang had geleid, ook als voorzitter afscheid. De algemene vergadering keurde het beleidsplan van de nieuwe raad van bestuur goed; dit beleidsplan bouwt voort op het beleid van de voorgaande besturen maar wil daarnaast werk maken van het DPA, een digitaal platform van en voor advocaten en voorziet daarom ook in een nieuw departement IT. De eerste test voor de IT-plannen van de OVB kwam er met de implementatie van de Salduzwet en de ontwikkeling van de Salduzpermanentie die door de regering van lopende zaken en de wetgever aan de OVB werd toevertrouwd. In nauwelijks zes weken tijd werd een webapplicatie ontwikkeld voor politiemensen, parket, onderzoeksrechters en advocaten waarbij digitaal en in een beveiligde omgeving de permanentie voor de bijstand van advocaten bij het eerste verhoor werd mogelijk gemaakt. Ook op andere terreinen verrichtte de OVB in 2011 stevig werk. De talrijke persberichten gaven gestalte aan de standpunten en aanbevelingen die ook in het afgelopen jaar noodzakelijk waren. Hierbij is de maatschappelijke rol van de OVB nog maar eens duidelijk geworden: de nefaste invloed van de splitsing van het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde voor een goede rechtsbedeling in en rond de hoofdstad werd in een breder perspectief geplaatst. De noodzaak om de vrijstelling van btw voor advocatenerelonen te behouden, was een belangrijke aanbeveling om de toegang tot het recht en de rechtsbijstand in het belang van de cliënten niet nodeloos duurder te maken. De beperkingen van de bijstand van een advocaat zoals voorzien in de Salduzwet die strijdt met de rechtspraak van het EHRM bleef voor de OVB een strijdpunt en een voldoende reden om het Grondwettelijk Hof te vatten. Dit zijn maar een aantal voorbeelden van de wijze waarop de OVB haar maatschappelijke rol waar maakte. Maar ook op andere gebieden was de OVB actief; een evaluatie van de jeugdbeschermingswet en een enquête leidden tot een omvangrijk rapport dat werd overgemaakt aan de minister van Justitie, de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en
4
p Terug naar inhoud
“OVB maakte in 2011 haar maatschappelijke rol in meerdere domeinen waar.”
Gezin, de Hoge Raad voor de Justitie en alle betrokken actoren in het veld. In het vreemdelingenrecht betekende de wet van 8 juli 2011 een aanzienlijke verstrenging van de voorwaarden tot gezinshereniging. De OVB volgde de totstandkoming bijzonder nauwgezet op en uitte inhoudelijk vooral kritiek op de strengere behandeling van Belgen ten opzichte van EU-onderdanen en het ontbreken van overgangsbepalingen. De OVB werkte samen met de OBFG voorstellen uit voor een advocatenakte waarbij een ingebrekestelling van een advocaat de verjaring kon onderbreken om zo nodeloze procedures vermijden. De OVB kwam het afgelopen jaar ook naar buiten met een tweede advocatenrun in het Zoniënwoud en met een opgemerkte Juristenbeurs in het provinciehuis te Leuven. Deze eerste Juristenbeurs werd georganiseerd samen met andere juridische beroepsgroepen, met de Vlaamse Juristenvereniging, de Hoge Raad voor de Justitie en FOD Justitie en wou een forum bieden voor nuttige informatie aan (toekomstige) juristen die reflecteren over de uitbouw of de wijziging van hun beroepscarrière. Het aantal handboeken van de stagiairsopleiding werd uitgebreid. Na de vier verplichte vakken en het vreemdelingenrecht, werd thans ook het personen- en familierecht aan de collectie toegevoegd. Voor de advocaten werden opleidingen georganiseerd in het kader van de Salduzwet, maar ook in het kader van de recente wijzigingen in de procedures voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen en een nieuwe bijzondere opleiding jeugdrecht kwamen aan bod. In 2011 werd tevens de studie en de voorbereiding van de hervorming van de juridische tweedelijnsbijstand opgestart om nadien met de minister van Justitie naar een grondige bespreking te kunnen gaan in verband met de vergoeding van de prestaties die door advocaten worden verricht. Onder het motto ‘Geen schuld, wel straf’ werd de eerste stap gezet naar een nieuw project rond internering en de inwerkingtreding van de wet van 2007 inzake internering, die nogmaals werd uitgesteld naar 1 januari 2013. Dit is maar een greep uit de talrijke realisaties van de OVB in het afgelopen jaar. U kunt veel meer en veel gedetailleerder terugvinden in dit jaarverslag, dat voor het eerst volledig digitaal wordt verspreid. Edgar BOYDENS Voorzitter
Terug naar inhoud p
5
OVB Komt naar buiten Advocatenrun De tweede advocatenrun werd georganiseerd op zondagmiddag 27 maart 2011, opnieuw in het Zoniënwoud. Net zoals in 2010 werd dit een sportieve hoogdag voor de advocatuur waarop - dankzij de steun van De Onderlinge Ziekenkas (thans Verzekeringen PRECURA) en talrijke sponsors - de lopers, wandelaars en supporters werden ontvangen in de OZK-Viptent. Hapjes en drankjes, muziek, een massagestand, filmreportages, alles was aanwezig op dit sportief OVB-evenement. Bekijk de filmpjes op www.advocatennet.be.
OVB-studentenprijs Op de nieuwjaarsreceptie van de Orde van Vlaamse Balies werd Thomas Incalsa tot laureaat van de OVB-studentenprijs 2011 verkozen met zijn masterproef “Verbod en beperking van vrij verkeer: een wetshistorische en rechtsvergelijkende studie”. In de scriptie bestudeert hij het verbod en beperking van vrij verkeer ten aanzien van een in voorlopige hechtenis genomen verdachte, om een optimaal evenwicht te bereiken tussen de noodwendigheden van het strafonderzoek en de individuele rechten van de verdachte. De auteur onderzocht de beide maatregelen in het vigerend Belgisch recht en maakte een vergelijkende studie met het Franse, het Nederlandse en het Engelse systeem waarbij alternatieven worden geformuleerd; het geheel wordt daarenboven getoetst aan internationaalrechterlijke normen en de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. De OVB-studentenprijs ter waarde van 2.500 euro werd in 2007 in het leven geroepen om de advocatuur als onderwerp van wetenschappelijk onderzoek aan de Vlaamse universiteiten te promoten.
6
p Terug naar inhoud
Juristenbeurs Maandagnamiddag 24 oktober organiseerde de OVB de allereerste editie van de Juristenbeurs in het Provinciehuis te Leuven. Dit gebeurde in samenwerking met volgende beroepsgroepen: Vlaamse Juristenvereniging (VJV), Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat (KFBN), Hoge Raad voor de Justitie (HRJ), Instituut voor Bedrijfsjuristen (IBJ), Federale Overheidsdienst Justitie (FOD Justitie), het Instituut van de Accountants en Belastingconsulenten (IAB) en de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders (NKGB). De Juristenbeurs bood een forum aan alle (toekomstige) juristen die reflecteren over de uitbouw van hun professioneel leven. Tijdens de Juristenbeurs kreeg men een ruim aanbod aan informatiesessies. Specialisten uit diverse beroepen behandelden specifieke beroepsvragen. “Welk beroep past bij welke persoonlijkheid?”, “Sociaal statuut en pensioenrechten”, “Loopbaancoaching voor de jurist” en “Tendensen binnen de juridische beroepen”. De toegang tot alle beroepen op de juridische markt werd ook toegelicht. Daarnaast kon men op diverse stands kennismaken met een ruime waaier juridische beroepen, advocatenkantoren en bedrijven. Zowel de sollicitant als de al beroepservaren jurist vonden hier een klankbord om de transities in hun loopbaan vlot te laten verlopen. De Juristenbeurs werd afgesloten met een pleitwedstrijd, gewonnen door meester Sofie Heyndrickx (balie Gent). www.advocaat.be/juristenbeurs
Terug naar inhoud p
7
OVB in cijfers • 13 jaar geleden, in 1998, startte de Vereniging van Vlaamse Balies haar werkzaamheden. In 2002 werd de Vereniging door de wetgever erkend als een publiekrechtelijk orgaan. •
De OVB groepeert de 14 Vlaamse Balies.
•
De raad van bestuur bestaat uit 8 leden. De algemene vergadering telt 73 leden. Bij de Orde van Vlaamse Balies werken 19 personeelsleden (juli 2012), waarvan 8 juristen.
•
De bijdrage van de individuele advocaat aan de OVB bedroeg voor het kalenderjaar 2011 € 270.
•
Op 1 december 2011 waren er 9 560 advocaten ingeschreven aan de 14 Vlaamse balies, waarvan 1 556 stagiairs, 7 854 tableauadvocaten en 150 EU-advocaten.
Balie Antwerpen Brugge Brussel Dendermonde Gent Hasselt Ieper Kortrijk Leuven Mechelen Oudenaarde Tongeren Turnhout Veurne Totaal
8
01/12/2010 Totaal 1.793 615 2.632 524 982 505 59 561 517 298 180 352 270 68 9.356
S + 264 + 68 + 586 + 75 + 151 + 67 + 6 + 91 + 86 + 49 + 19 + 52 + 34 + 8 + 1.556 +
01/12/2011 A + EU 1.577 + 2 528 + 0 1.980 + 144 469 + 0 848 + 2 445 + 0 53 + 0 488 + 0 439 + 0 247 + 0 164 + 0 310 + 0 248 + 1 58 + 1 7.854 + 148
= Totaal = 1.843 = 596 = 2.710 = 544 = 1.001 = 512 = 59 = 579 = 525 = 296 = 183 = 362 = 283 = 67 = 9.560
Verschil 50 8 78 20 19 7 0 18 8 -2 3 10 13 -1 231
p Terug naar inhoud
OVB & DE UITOEFENING VAN HET BEROEP VAN ADVOCAAT OVB behartigt de belangen van de advocaat ten dienste van de rechtzoekende Deontologie De commissie deontologie vergaderde zevenmaal in 2011. Zij zette de besprekingen omtrent het ontwerpreglement inzake de multidisciplinaire samenwerking voort. Een eerste ontwerptekst werd voorgelegd aan de algemene vergadering op 23 juni 2011. Daarnaast kwam de wijziging van het reglement betreffende de samenwerkingsverbanden tussen advocaten en de eenpersoonsvennootschappen van advocaten aan bod. In dit verband werd de problematiek van de inbreng van extern kapitaal besproken. Verder bereidde de commissie deontologie het ontwerpreglement betreffende de verenigbaarheid van het beroep van advocaat met andere professionele activiteiten voor. Naast deze voorbereidende reglementaire werkzaamheden boog de commissie deontologie zich over diverse deontologische vraagstukken, zoals de vennootschapsvormen waarin advocaten zich kunnen organiseren, de bijstand in het kader van Salduz, het gebruik van een vennootschapsbenaming die verwijst naar een rechtstak voor een advocatenkantoor, de deontologische aspecten van de gedematerialiseerde informatiestock, mededeling van stukken bij opvolging. De voorzitter van het departement verstrekte in 2011 een veertigtal schriftelijke adviezen aan de stafhouders en aan de raden van de Orde. De adviezen gaan onder meer over samenwerkingsverbanden, stage, vertrouwelijkheid van briefwisseling, beroepsgeheim, vermeldingen op briefpapier. In 2006 maakte de commissie deontologie van de Orde van Vlaamse Balies een modelcontract tussen een advocaat en een private cliënt. Het betreft een overeenkomst met een “cliënt” in de zin van de Wet van 2 augustus 2002 betreffende de misleidende en vergelijkende reclame, de onrechtmatige bedingen en de op afstand gesloten overeenkomsten inzake de vrije beroepen. In 2011 werd dit modelcontract vertaald naar het Engels en het Frans en werd het in de drie talen gepubliceerd op de website van de OVB. www.advocaat.be > modelcontract / Franstalige en Engelstalige pagina’s
Terug naar inhoud p
9
Witwas De commissie witwas stelde in 2011 het reglement in toepassing van artikel 38 en 39 van de Wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme (hierna: Antiwitwaswet), op. Op 21 december 2011 keurde de algemene vergadering het goed. Ter aanvulling van de Antiwitwaswet van 11 januari 1993 en van het OVB-reglement van 21 december 2011 werd een korte handleiding opgesteld met aandachtspunten voor de advocaat. Deze handleiding heeft tot doel een eerste hulpmiddel te bieden bij de identificatie- en waakzaamheidverplichting die op elke advocaat rust en de eventuele meldingsplicht. Zowel het reglement als de aandachtspunten kunnen geconsulteerd worden op de website van de Orde van Vlaamse Balies onder de rubriek ‘ik ben advocaat > reglementen’.
CCBE De werkzaamheden van de Raad voor Europese Balies (CCBE), onder meer op het vlak van de deontologie en de antiwitwasregelgeving, werden van nabij gevolgd door het departement deontologie. Gewezen bestuurder Philippe De Jaegere en stafhouder Bertrand Asscherickx volgen de werkzaamheden op als leden van de Belgische CCBE-delegatie.
Gemengde Commissie Rechtsbijstandsverzekering In het kader van de bezinning over de toegang tot justitie hebben de OVB, de OBFG en Assuralia (de Beroepsvereniging van de Verzekeringsondernemingen) een nieuw protocolakkoord uitgewerkt. Een eerste protocolakkoord werd gesloten in 1999 met de OVB, een tweede in 2003 met de OBFG. In het protocolakkoord zijn gedragslijnen opgenomen voor de advocaat en de rechtsbijstandsverzekeraar en wordt de te volgen procedure omschreven in geval van meningsverschil over de raadpleging van de advocaat of met betrekking tot de kosten en erelonen. Daarnaast is ook de oprichting voorzien van twee gemengde commissies (GCR saisine en GCR erelonen) die bevoegd zijn om vrijblijvende adviezen te verstrekken. Er werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om een aantal preciseringen door te voeren, zoals de minnelijke regeling van conflicten tussen advocaten en rechtsbijstandsverzekeraars via tussenpersonen, het eventuele onderlinge overleg, de informatie die de advocaat aan zijn cliënt meedeelt over zijn rol en die van de rechtsbijstandsverzekeraar, de mogelijkheid voor de advocaat om gerechtvaardigde provisies te vragen, mits inachtneming van het beroepsgeheim, de respectieve informatie van de advocaat en de rechtsbijstandsverzekeraar wat betreft de ontwikkelingen in het dossier, de verzekeringsovereenkomst, de kosten en erelonen,... Privaat luik van www.advocaat.be > informatie > externe relaties >rechtsbijstandsverzekeraars > protocol
10
p Terug naar inhoud
Publicaties De Orde van Vlaamse Balies heeft in 2011 meegewerkt aan de annotatie van het Gerechtelijk Wetboek, Boek III “Balie” (die Keure). Een deel hiervan werd tevens uitvoerig becommentarieerd in de Commentaar Gerechtelijk Recht.
Tuchtraden en tuchtrechtspraak In 2011 werden voor de Tuchtraad van Beroep 13 nieuwe dossiers ingeleid. Voor de tuchtraden van de rechtsgebieden van Brussel, Antwerpen en Gent werden 52 dossiers behandeld. In 2011 vergaderde de Orde van Vlaamse Balies eenmaal met de voorzitters, de secretarissen en de kamervoorzitters van de tuchtraden voor advocaten. Deze vergadering besprak zowel praktische zaken aangaande het verloop en de werking van de (zittingen van de) tuchtraden en de praktische problemen die de voorzitters en secretarissen ontmoeten, alsook de wijzigingen aan de tuchtwet van 21 juni 2006. Omdat uit de praktijk blijkt dat de tuchtwet van 21 juni 2006 een aantal onvolkomenheden bevat, wordt gewerkt aan een voorstel tot reparatie van deze wet, waarna dit voorstel wordt ingediend bij het parlement. Zowel binnen een overkoepelende werkgroep van de Orde van Vlaamse Balies en de Ordre des barreaux francophones et germanophone, alsook binnen de commissie deontologie en de commissie stafhouders worden de wijzigingen aan de tuchtwet besproken. De Orde van Vlaamse Balies kreeg van de wetgever in de nieuwe tuchtwet van 21 juni 2006 de taak om, indien zij dit opportuun acht, de tuchtrechtspraak geheel of gedeeltelijk te publiceren. Een selectie verschijnt in Ad Rem. Bovendien worden binnen de Orde van Vlaamse Balies tevens alle voorbereidingen getroffen om alle tuchtrechtspraak sinds 2007 anoniem ter beschikking te stellen in een zoekdatabank waarin aan iedere uitspraak trefwoorden en een samenvatting worden gekoppeld evenals de concrete kenmerken van iedere procedure (verstek, tegenspraak, de sanctie) om het opzoekingswerk te vergemakkelijken en efficiënter te maken.
Vergadering InterOrdes Tweemaandelijks organiseert de commissie InterOrdes een vergadering tussen de verschillende beroepsorganisaties, waaraan de OVB actief deelneemt. In 2011 werden de arresten van het Grondwettelijk Hof rond de wet marktpraktijken en de vrije beroepen opgevolgd. Daarnaast werd ruim aandacht besteed aan de implicaties van het institutioneel akkoord voor de zesde staatshervorming en de hervorming van de ordes zoals beschreven in de nota van formateur Di Rupo van oktober 2011. Verder kwamen onder meer het sociaal statuut van de stagiair, de principes over het vreemd kapitaal, het vraagstuk ‘leurhandel’ en diverse tuchtrechtelijke vraagstukken aan bod.
Terug naar inhoud p
11
OVB staat in voor vorming Controle permanente vorming
De Orde van Vlaamse Balies heeft de bewaking en waar mogelijk de verhoging van de kwaliteit van de juridische dienstverlening door de advocatuur steeds als prioritair beschouwd. Eén van de middelen om dit doel te bevorderen is de permanente vorming. De erkenningscommissie, die oordeelt of bepaalde activiteiten de titel permanente vorming mogen dragen, kwam tijdens het gerechtelijk jaar 2010-2011 maandelijks bijeen, en oordeelde als volgt: Aantal aanvragen
Aantal erkende aanvragen
Aantal niet-erkende aanvragen
Organisator
766
736
30
Balie
286
277
9
Individueel
4.022
3.103
919
Totaal
5.074
4.116
958
De erkenningscommissie ontving tijdens het gerechtelijk jaar 2010-2011 5.074 aanvragen voor erkenning. Tijdens het gerechtelijk jaar 2009-2010 kwamen 3.484 aanvragen binnen. Het aantal individuele aanvragen toont nog steeds aan dat een groot deel van de Vlaamse advocatuur zich door deelname aan vooraf niet-erkende activiteiten van permanente vorming bijschoolt. Deze individuele aanvragen blijven problematisch, niet alleen omdat de a priori controle op de kwaliteit is uitgesloten (de aanvraag gebeurt nadat de opleiding werd gevolgd), maar ook omdat iedere andere controle (onder meer op de werkelijke aanwezigheid) quasi onmogelijk is. Er gebeurde slechts een beperkte meting van de kwaliteit van de aangeboden of gevolgde opleiding. Het departement vraagt aan de cursusorganisator om de deelnemers te verzoeken om de opleiding naar inhoud en naar vorm te evalueren, maar de Orde ontvangt deze beoordeling slechts in uitzonderlijke gevallen. Daarom is het niet of nauwelijks mogelijk om de kwaliteit van de opleidingen op oordeelkundige wijze te beoordelen.
12
p Terug naar inhoud
Verkiezing nieuwe leden erkenningscommissie Op 12 oktober 2011 heeft de algemene vergadering van de Orde van Vlaamse Balies de nieuwe leden van de erkenningscommissie voor een mandaat van drie jaar verkozen. De leden van de erkenningscommissie voor de periode 2011-2014 zijn: Advocaten: - Stafhouder Vincent Coigniez (balie Leuven) - Mr. Stefan Pieters (balie Brugge) - Stafhouder Luc Steyaert (balie Dendermonde)
Academici: - Prof. Marc Boes (KUL – balie Hasselt) - Prof. Bruno De Vuyst (VUB – balie Brussel) - Prof. dr. Thierry Vansweevelt (UA – balie Brussel)
Opleidingen georganiseerd door de Orde van Vlaamse Balies In de loop van het jaar 2011 heeft het departement permanente vorming van de Orde van Vlaamse Balies volgende opleidingen georganiseerd en aangeboden aan de Vlaamse advocatuur: 1. Studienamiddag: “SALDUZ - Hoe stel ik mij als advocaat beschikbaar en wat moet of kan ik als advocaat doen?” Antwerpen 25/02/2011 | Brussel 18/03/2011 | Genk 22/03/2011 | Gent | 01/04/2011 2. Vormingssessie: “recente wijzigingen in de procedures voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. “ Brussel – 20/05/2011 3. Plaatsbezoeken aan zorginstelling te REKEM: “Geen schuld wel straf” 17/10/2011 | 24/10/2011 | 31/10/2011 4. Plaatsbezoeken aan zorginstelling te ZELZATE: “Geen schuld wel straf” 26/10/2011 | 09/11/2011 | 16/11/2011 5. Plaatsbezoeken aan zorginstelling te BIERBEEK: “Geen schuld wel straf” 04/11/2011 | 18/11/2011 | 25/11/2011
6. Studiedag: “Aldus Salduz” Gent – 19/12/2011 | Antwerpen – 20/12/2011 Online beheer van de permanente vorming
In december 2010 werd het nieuwe reglement permanente vorming goedgekeurd door de algemene vergadering. Het beheer van elektronische module voor de permanente vorming op het e-loket werd, als gevolg van het nieuwe reglement, in 2011 aangepast. De aanpassing betrof de verschillende types van punten en het saldo van punten – vanaf nu 32 - dat de advocaat mag overdragen naar het volgend gerechtelijk jaar.
Terug naar inhoud p
13
Bijzondere opleiding jeugdrecht In het najaar van 2011 ging voor de vijfde keer de bijzondere opleiding jeugdrecht van start. Net zoals de voorbije opleidingen omvat deze cursus een theoretisch luik, met zowel een juridische, criminologische, sociologische als psychologische invalshoek en praktijklessen. Daarnaast moeten de deelnemers een stagedossier indienen. Aan de opleiding namen een 160-tal advocaten deel. Wie de volledige opleiding volgt, ontvangt het certificaat bijzondere opleiding jeugdrecht. De meeste balies werken met een lijst van ‘jeugdadvocaten’ die de juridische bijstand aan minderjarigen behartigen. Om de opleiding meer praktijkgericht en interactiever te maken, werd in de nieuwe opleiding een lesdag geïntegreerd waarmee door middel van een rollenspel een zitting (zowel een problematische gezinssituatie of POS- als een als misdrijf omschreven feit of MOF-dossier) in de jeugdrechtbank wordt nagespeeld. Voor dit rollenspel werd een beroep gedaan op het improvisatietheater Inspinazie en op de praktijkervaring van twee jeugdrechters. Een ander nieuw gegeven in deze opleiding is het Handboek bijzondere opleiding jeugdrecht dat alle deelnemers ontvangen. Dit handboek bundelt de teksten van de verschillende sprekers binnen deze opleiding.
Advocatendag In 2011 startten de voorbereidingen van de advocatendag, de driejaarlijkse congresdag van de OVB, beurs incluis. Kortrijk werd als locatie gekozen. Een eventbureau werd via een aanbesteding geselecteerd. Praktische en inhoudelijke invulling werden aangevat.
Kwaliteitszorgsysteem De commissie heeft inmiddels een Vlaamse kwaliteitsnorm uitgewerkt (OSA genaamd, Organisatiestandaard voor Advocaten - werktitel), een handleiding en een zelftest, dit alles opgenomen op de website www.kwaliteitsnormadvocatuur. be. In mei 2011 werd aan de algemene vergadering gevraagd of de OVB de mogelijkheid tot certificatie mocht ontwikkelen en aanbieden voor de advocaten. Tijdens een certificatieprocedure wordt de kantoororganisatie doorgelicht, niet de inhoudelijke kwaliteit van het werk van een advocaat. De algemene vergadering achtte een beslissing voorbarig en wenste een verder debat.
14
p Terug naar inhoud
OVB informeert de advocaat OrdeExpress OrdeExpress, de elektronische nieuwsbrief van de OVB behandelde in 2011 volgende onderwerpen: - De parlementaire vragen en wetsvoorstellen - Verslagen over de hoorzittingen die de OVB bijwoonde in Kamer en Senaat. - Informatie over belangrijke nieuwe wetgeving - Informatie over opleidingen die de OVB organiseert en andere informatie die de advocaat aanbelangt in de uitoefening van zijn beroep. Steeds meer kantoren vinden de weg naar OrdeExpress om advocaat-medewerkers te zoeken: er werden in 2011 172 advertenties geplaatst. OrdeExpress werd in 2011 24 maal verstuurd, 22 maal naar alle advocaten, en zoals elk jaar, een extra editie in juni naar de pas afgestudeerde juristen en een in oktober voor de pas ingeschreven eerstejaarsstagiairs.
Website
www.advocaat.be
Publiek luik - werd in 2011 door 346 383 unieke bezoekers bekeken (2010: 311 738), - werd 1 333 790 keer bezocht (2010: 1 332 418 keer) en - er waren 5 070 719 paginaweergaves (2010: 5 009 954) De pagina “zoek een advocaat” werd 2 374 889 keer aangeklikt, dit is 47 % van de bezochte pagina’s. Andere veel bezochte pagina’s van de website zijn: - “hoe kies ik een advocaat” 49 230 (2010: 51 548 keer) - “kosten en ereloon” 42 133 (2010: 41 611 keer) “Zoek een advocaat” werd speciaal voor mobiel gebruik aangepast: een advocaat zoeken is nu ook mogelijk op een smartphone via www.advocaat.be, waar men een advocaat kan zoeken op balie, naam, voornaam, gemeente en voorkeurmaterie. De gevonden advocaat kan men onmiddellijk telefoneren door te klikken op zijn telefoonnummer of een bericht te sturen per mail. De navigatie start door op zijn adres te klikken. 250 advocatenkantoren boden via de website een vacante stageplaats aan door het formulier online in te vullen.
Terug naar inhoud p
15
In 2011 kregen kandidaat-stagiairs de mogelijkheid een stageplaats te zoeken via een invulformulier op de website: de informatie die zij daar ingeven wordt gepubliceerd op het privaat luik (bij: informatie > stage > stagiairs die een stageplaats zoeken) waar de advocaten die een plaats beschikbaar hebben voor een stagiair, de lijst met beschikbare stagiairs per balie kunnen consulteren.
Privaat luik Het aantal bezoekers steeg van 784 747 in 2010 naar 829 072 in 2011. Het aantal paginaweergaves van 12 650 779 in 2010 naar 14 509 272 in 2011. De meest bezochte pagina van het privaat luik is, zoals in 2010, “bjb zoek dossier” met 1 504 854 paginaweergaves (2010: 1 395 947). Het privaat luik wordt meer en meer bezocht en moet een gebruiksvriendelijk werkinstrument worden voor de advocaat in zijn dagelijkse praktijk. In 2011 werden hiervoor verdere concrete stappen gezet.
Digitaal Platform voor de Advocaat Het departement IT houdt zich bezig met alle aspecten van informatisering die de Orde van Vlaamse Balies, de Vlaamse balies en haar advocaten aanbelangen, zowel onderling als in relatie met derden. De software die de OVB momenteel gebruikt, laat niet toe deze doelstellingen te realiseren. Daarom zal een nieuw platform worden uitgebouwd, dat als naam het “Digitaal Platform voor de Advocaat” (= DPA) kreeg. Het beleidsplan voor dit DPA werd goedgekeurd op de algemene vergadering van 12 oktober 2011. In zijn relatie tot derden zal het nieuw platform toelaten dat de Orde van Vlaamse Balies fungeert als beheerder van een authentieke bron. De eerste stap naar dit DPA was een functionele analyse: verschillende projectgroepen (balieprogramma, financieel luik/boekhouding, privaat luik en veiligheid en elektronische toegang) werden opgezet die elk een bepaalde materie grondig bestudeerden en bespraken, om te komen tot een volledige functionele analyse die werd voorgelegd aan de commissie internet en de beleidsgroep DPA en die als basis zal dienen voor het uit te bouwen DPA.
Ad Rem
Ad Rem Ad Rem is het tweemaandelijkse tijdschrift van de Orde van Vlaamse Balies. Hierin vindt de advocaat nieuws en informatie over de Orde van Vlaamse Balies, over de advocatuur in het algemeen en de juridische actualiteit. Ad Rem verscheen in 2011 zesmaal, waaronder een themanummer “toga aan de haak” over uiteenlopende aspecten van het advocatenberoep: pensioen, overstap naar andere beroepen, het einde van de carrière enz.
SPECIaLE EDITIE
- 2011 • VErSChIJnT
5 x PEr Jaar (fEbr.
- aPr. - JuLI - okT.
- noV.) SPECIaLE
Toor gEnT x P209424
EDITIE • afgIfTEkan
mse Balies de Orde van Vlaa Tijdschrift van
2011
Thema
Jaargang 10 -
ak? Toga aan de ha
16
p Terug naar inhoud
2011 februari Van universele advocatuur naar mondiale deontologie? Een hervorming naar een meer actieve rol voor de zittingsrechter in de correctionele procedure? Wet continuïteit van de ondernemingen: één van de strafrechtelijke bepaling verdient (meer) aandacht van de advocaat Met recht advocaat: het advies van de Nederlandse commissie Stagiaire-Opleiding 2011 april “Wij zijn geen dochteronderneming van justitie” Rechten ‘geïnterneerde veroordeelden’ moeten op de kaart gezet worden 2011 juni Over noodzakelijke evaluaties en audits binnen de advocatuur Evaluatie van de jeugdbeschermingswet Essay inzake de verschillende benadering van procedures onder civil en common law Salduz-gedragscode: een leidraad voor de advocaat bij het verhoor Het strafverleden als obstakel voor het bekomen van een uitstel van tenuitvoerlegging van een nieuwe straf: een kwestie van grondwettigheid of van interpretatie? 2011 themanummer Over het minimumpensioen voor zelfstandigen en aanvullende pensioenen voor advocaten De bedrijfsjurist: de jurist in en van de onderneming interview rechter Cordier 2011 oktober De versoepeling van de opheffing van het bankgeheim en de derdenrekening van de advocaat Krachtlijnen van de hervorming van de procedure van gerechtelijke vereffening en verdeling 2011 december Wet consultatie- en bijstandsrecht Vertrouwelijkheid van briefwisseling tussen advocaten
Jo Stevens D. De Wolf
Christian Van Buggenhout Anke Delava interview met mr. Jan Loorbach, algemeen deken NOvA Karen Weis Jo Stevens Ann Vanderhaeghen Luc Demeyere Annelies Verstraete, Maarten Colette
Peter Schollen Ann Vanderhaeghen Jonas Deroo Isabelle Bambust Luc Vanheeswijck Ann Vanderhaeghen Maarten Colette Philippe De Jaegere
Register jaargangen 1 tot en met 10 (2002-2011) is terug te vinden op het privaat luik www.advocaat.be > informatie > communicatie en publicaties > OVB > Ad rem
Terug naar inhoud p
17
OVB & de kandidaat advocaat
Bekwaamheidsproef buitenlandse diploma’s die toegang verlenen tot het beroep van advocaat Art. 428bis Ger.W. geeft de Orde van Vlaamse Balies de wettelijke taak om de bekwaamheidsproef te organiseren. De Orde van Vlaamse Balies heeft deze bekwaamheidsproef, wanneer nodig, georganiseerd. Deze proef bestaat uit een schriftelijk gedeelte over - burgerlijk recht (burgerlijke rechtsvordering), - strafrecht (strafvordering), - naar keuze publiekrecht, administratief recht, fiscaal recht, handelsrecht of sociaal recht, en een mondeling examengedeelte: deontologie en de vakken waarvoor de kandidaat in het schriftelijk examengedeelte niet is geslaagd.
Diplomavereisten voor toegang tot het beroep De wetten van 30 december 2009 pasten de diplomavereisten voor juridische beroepen aan de nieuwe bachelor-masterstructuur aan en beoogden ook naar de toekomst toe een grondige kennis van het Belgische recht te blijven verzekeren. Daartoe legden ze in hun respectievelijke artikels 2 een lijst van vijf verplichte vakgebieden op, evenals een lijst van keuzevakgebieden, waarvan er ten minste vier moesten worden gevolgd. In zijn arrest van 14 juli 2011 heeft het Grondwettelijk Hof beide artikels gedeeltelijk vernietigd. Het Hof stelde dat de federale wetgever uitsluitend bevoegd is om de toegang tot het beroep te regelen, doch geen specifiek leerprogramma mag vastleggen (wat een gemeenschapsbevoegdheid is). Hierdoor dient de houder van het diploma van master in de rechten voortaan in principe te worden gelijkgesteld met een licentiaat of doctor in de rechten. In afwachting van een tussenkomst van de federale wetgever heeft de Orde van Vlaamse Balies, in samenspraak met de decanen van de Vlaamse rechtsfaculteiten en vertegenwoordigers van het ministerie van Justitie en de Ordre des barreaux francophones et germanophone, besloten om tot nader order de wettelijke bepaling “master in de rechten” strikt te interpreteren als zijnde een Belgische master in de rechten. Zoals in het verleden verleent de OVB vrijblijvend advies aan kandidaten over de vraag of de diploma’s die zij behaalden voldoen aan de vereisten van de wetten en of de kandidaat de eed zou kunnen afleggen en ingeschreven zou kunnen worden op de lijst van de stagiairs.
18
p Terug naar inhoud
Uniforme beroepsopleiding Door de inwerkingtreding van het OVB-reglement betreffende de stage (BS 28 mei 2008) en het OVB-reglement betreffende de beroepsopleiding (BS 17 april 2009) ging in het gerechtelijk jaar 2009-2010 de hervormde beroepsopleiding van start. De commissie beroepsopleiding die een kwaliteitsvolle uniforme beroepsopleiding van de stagiairs voor alle Vlaamse balies beoogt, is vijfmaal samengekomen. De OVB geeft voor de vier verplichte vakken (deontologie, burgerlijk procesrecht, strafprocesrecht en communicatievaardigheden) een Handboek en een Wetboek voor de advocaat-stagiair uit. Deze boeken worden jaarlijks geactualiseerd. De keuzevakken jeugdrecht, vreemdelingenrecht en familierecht werden geüniformiseerd. Naast een uniform Handboek voor de vakken jeugdrecht, familierecht en vreemdelingenrecht werd ook een uniform Wetboek voor deze drie keuzevakken aangeboden. De beroepscommissie (cfr. artikel 12 van het reglement betreffende de beroepsopleiding) is samengekomen om de hogere beroepen te behandelen.
Stage Artikel 14 van het reglement betreffende de stage bepaalt dat elke Orde van advocaten het toezicht over de stage toevertrouwt aan een stagecommissie. De voorzitters van deze 14 stagecommissies zijn viermaal samengekomen met als voornaamste doel de lokale adviezen die zij geven inzake stageovereenkomsten, schorsing of onderbreking van de stage, naleving plichten van de stagemeester en stagiair enz. op elkaar af te stemmen. Ook op dit niveau moet gestreefd worden naar uniformiteit tussen de verschillende balies. Tijdens de algemene vergadering van 23 juni 2011 werden de minimumvergoedingen van de stagiairs aangepast. Voor een voltijdse beschikbaarheid bedraagt de maandelijkse vergoeding ten minste € 1.250 voor het eerste stagejaar en ten minste € 1.775 vanaf het tweede stagejaar.
Terug naar inhoud p
19
OVB & DE BURGER Juridische bijstand eerstelijnsbijstand De voorzitters van de Commissies voor Juridische Bijstand (CJB) werden twee keer uitgenodigd voor een bijeenkomst. Op deze vergaderingen werden ervaringen uitgewisseld en initiatieven ontwikkeld om tot een betere dienstverlening te komen. Gemeenschappelijke acties werden ondernomen opdat de commissies efficiënter zouden kunnen werken. Het aanmeldingsformulier dat alle CJB’s gebruiken om op een eenvormige wijze de vragen om een eerste advies te registreren, werd aangepast aan de noden van de CJB’s. Op basis van de gegevens die hiermee vergaard worden, kunnen dan verdere beleidssuggesties gedaan worden. Het gezamenlijk computerprogramma werd verder ontwikkeld en zal functioneren bij het begin van het nieuwe gerechtelijk jaar 2012-2013. De mogelijkheid om een verzekering voor ongevallen van en naar de plaats van het advies in het kader van de eerstelijnsbijstand af te sluiten werd overwogen. Ten slotte werd de implicatie van de nieuwe Salduzwet op de juridische eerstelijnsbijstand besproken.
Tweedelijnsbijstand De voorzitters van de Bureaus voor Juridische Bijstand (BJB) vergaderden in 2011 tien keer. Op deze vergaderingen werden beleidskwesties behandeld, dit in een poging om tot een coherent beleid te komen dat kan toegepast worden voor alle advocaten en alle rechtzoekenden. Verder werden telkens een aantal praktische kwesties behandeld en ervaringen uitgewisseld. De voorzitters vergaderden samen met de OBFG om het vademecum te bespreken. Dit document wordt immers gebruikt als basis bij de communautair georganiseerde kruiscontroles, zodat eenvormigheid noodzakelijk is. Het verloop van de kruiscontroles kreeg zoals ieder jaar toezicht van het ministerie van Justitie. Er wordt jaarlijks een kalender afgesproken die strikt gerespecteerd moet worden door alle balies. Alle zaken waarin de BJB-voorzitters niet tot een vergelijk kunnen komen, worden uiteindelijk voorgelegd aan een arbitragecommissie, voorgezeten door de departementsvoorzitters van OBFG en OVB. Na het beëindigen van deze controle werd, op basis van de gegevens verstrekt door de BJB’s, de nodige informatie doorgegeven aan de minister van Justitie. Er werden lijsten en statistieken overgemaakt, net als een voorstel tot bepaling van de waarde van het punt.
20
p Terug naar inhoud
Het departement trof de nodige voorbereidingen om met de minister van Justitie een grondige bespreking te hebben in verband met de vergoeding van de prestaties die verricht worden in het kader van de juridische tweedelijnsbijstand. Met deze besprekingen werd een aanvang genomen, doch deze werden niet verder gezet gelet op de val van de regering. Noodgedwongen moesten de tussenkomsten bij de minister beperkt worden tot het zoeken van een aantal ad hoc oplossingen in het kader van de lopende zaken. Dit heeft uiteindelijk geleid tot het sluiten van een akkoordprotocol op 12 januari 2011. Een grondige bespreking van het vergoedingssysteem is nog steeds aan de orde. De BJB-voorzitters hebben in kleine werkgroepen de nomenclatuur herzien. Hun bevindingen en deze van de OBFG werden samengevoegd en een voorstel tot een nieuwe nomenclatuur werd aan de minister overgemaakt. Het departement was zeer nauw betrokken bij de problematiek in het kader van de ‘Salduz’-rechtspraak (zie ook: recht op bijstand van een advocaat bij eerste verhoor p. 23). Eind 2011 werd op de algemene vergadering de commissie hervorming van de juridische tweedelijnsbijstand in het leven geroepen. Deze commissie zal in de loop van 2012 verslag uitbrengen aan de algemene vergadering met voorstellen tot verbetering en veranderingen van de juridische bijstand.
Familie- en jeugdrechtbank Het wetsontwerp betreffende de invoering van een familie- en jeugdrechtbank werd in 2011 goedgekeurd in de Kamercommissie voor de Justitie. Na de Kamer zal ook de Senaat het wetgevend initiatief moeten bespreken. Wanneer de hervorming een feit zal zijn, worden bij de rechtbanken van eerste aanleg familie- en jeugdrechtbanken opgericht. Alle familiale geschillen en jeugdzaken van dergelijke dossiers zitten nu versnipperd over vier instanties: de vredegerechten, de rechtbanken van eerste aanleg, de jeugdrechtbanken en het kort geding. De Orde van Vlaamse Balies werd betrokken bij de voorbereidende gesprekken, denksessies, vergaderingen en overlegmomenten om tot oprichting van een familierechtbank te komen. Op 9 februari 2011 werd de Orde van Vlaamse Balies gehoord in de Kamer over het project. Tijdens deze bespreking heeft zij de aandacht onder meer gevestigd op de volgende feiten: - Bemiddeling kan nooit verplicht worden opgelegd - Procedureaspecten zoals kort geding, beroep, inleidingsakte - Belangen van de minderjarigen en opleidingsvereisten jeugdadvocaten - Materiële en territoriale bevoegdheidsverdeling (om een evenwichtige bevoegdheidsverdeling te bewerkstelligen en geen enkel rechtscollege te overbelasten moet er rekening worden gehouden met het wetgevend initiatief inzake onbekwaamheidsstatuten1). www.advocaat.be/standpunten 1
De verschillende statuten die bepalen wanneer je niet meer in staat bent om bepaalde rechtshandelingen te stellen en je dus een voorlopig bewindvoerder nodig hebt.
Terug naar inhoud p
21
Project gerechtelijke vereffening-verdeling De Orde van Vlaamse Balies, de Ordre des barreaux francophones et germanophone en de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat hebben de voorbije jaren intensief samengewerkt aan een hervorming van de procedure van gerechtelijke vereffening-verdeling. Dit resulteerde in de wet van 13 augustus 2011. Dit zorgt voor een grondige hervorming van de procedures voor al wie door een echtscheiding of na een overlijden goederen moet verdelen. De kern van de hervorming zit in de invoering van een termijnregeling. Bedoeling was de notie “redelijke termijn” in te voeren. Verder werden zowel de problematiek betreffende het aantal notarissen-vereffenaars, de notie van de territoriale begrenzing van het ambtsgebied van de notaris-vereffenaar bij uitvoering van de verrichtingen en de problematiek van het deskundigenonderzoek hervormd. www.advocaat.be/standpunten
Evaluatie jeugdbeschermingswet Met de wetten van 15 mei en 13 juni 2006 werd het jeugdrecht substantieel hervormd. In de loop der jaren meldden advocaten de OVB problemen bij de toepassing van de jeugdwet. De commissie jeugdrecht van de Orde van Vlaamse Balies lanceerde daarom een bijzonder initiatief: de evaluatie van de jeugdbeschermingswet via een enquête om onder andere na te gaan wat de effecten zijn van de wijzigingen aangebracht aan de jeugdbeschermingswet. Dit resulteerde in een rapport. De OVB formuleerde enkele actiepunten die zij graag gerealiseerd zou zien. Het rapport werd overgemaakt aan de minister van Justitie, de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, de Hoge Raad voor de Justitie, de Unie van Jeugdmagistraten, de Unie van Jeugdadvocaten, de jeugdrechters en de comités voor bijzondere jeugdzorg. www.advocaat.be/standpunten
Uitbreiding spreekrecht Het wetsvoorstel van 29 juni 2011 tot wijziging van de wetgeving wat de verbetering van de aanpak van seksueel misbruik en feiten van pedofilie binnen een gezagsrelatie betreft (Parl.St. Kamer 2010-11, nr. 53K1639/001) had onder meer de uitbreiding van het spreekrecht (geen spreekplicht) van hulpverleners – waaronder de advocaat – tot doel. De OVB heeft er op aangedrongen om art. 458bis Sw. uitdrukkelijk niet van toepassing te verklaren op advocaten. Het recht van verdediging van de rechtzoekende veronderstelt immers dat er een vertrouwensrelatie tot stand kan komen tussen deze persoon en zijn advocaat. Dit is enkel mogelijk indien de rechtzoekende de waarborg heeft dat zijn advocaat de informatie die hem wordt toevertrouwd, niet wereldkundig zal maken. Aan het verzoek van de OVB werd helaas geen gevolg gegeven. De wet van 30 november 2011 tot wijziging van de wetgeving wat de verbetering van de aanpak van seksueel misbruik en feiten van pedofilie binnen een gezagsrelatie betreft,
22
p Terug naar inhoud
trad op 30 januari 2012 in werking. De uitbreiding van het spreekrecht van (onder meer) de advocaat bij bepaalde seksuele misdrijven is dus een feit. De OVB zal een verzoekschrift tot vernietiging indienen bij het Grondwettelijk Hof. www.advocaat.be/standpunten
Strafrecht Wetsvoorstellen tot wijziging van het Wetboek van Strafvordering wat betreft de nietigheden Eind 2010 werd in de Kamer een wetsvoorstel tot wijziging van het Wetboek van Strafvordering wat betreft de nietigheden ingediend. Dit bepaalt dat de sanctie van de nietigheid in de strafprocedure slechts kan worden uitgesproken indien de verdachte aantoont dat hij bij de schending van de (op straffe van nietigheid voorgeschreven) bepaling concrete belangenschade heeft geleden. De Orde van Vlaamse Balies maakte in januari 2011 een standpunt over aan de Kamercommissie Justitie waarin zij deze omkering van de bewijslast ten stelligste veroordeelt, nu dit voorstel de rechtsbescherming van de rechtsonderhorige in het gedrang brengt. www.advocaat.be/standpunten
Recht op bijstand van advocaat vanaf het eerste politieverhoor (Salduz) Praktische uitwerking van de bijstand van een advocaat In de aanloop naar de Salduzwet (wet van 13 augustus 2011 (B.S. 5 september 2011) die in januari 2012 in werking trad), stelde de Orde van Vlaamse Balies een gedragscode op. Deze dient als leidraad voor de advocaat die bijstand verleent in toepassing van de wet. De Orde van Vlaamse Balies nam ook deel aan de realisatie van de schriftelijke verklaring van de rechten van de verhoorde of de zogenaamde ‘Letter of Rights’. Die voerde een nieuw artikel 47bis § 4 Sv. in, op grond waarvan elke te verhoren verdachte schriftelijk over zijn rechten wordt ingelicht. De minister deed een voorstel over het aantal punten dat zou worden toegekend aan de advocaten die bijstand verlenen aan een onvermogende verdachte. Dit voorstel van nomenclatuur werd door de OVB als onvoldoende ervaren, maar werd desondanks als basis aanvaard om de permanentiedienst op te starten vanaf 1 januari 2012, onder voorbehoud van latere evaluatie. In het kader van deze permanentiedienst ontwikkelde de OVB een callcenter en een webapplicatie, die de praktische toepassing van de wet mogelijk maken. Via deze weg kan door de politiediensten of de onderzoeksrechters meteen een advocaat worden gevonden die de verdachte bijstaat bij het verhoor. www.advocaat.be/salduz
Terug naar inhoud p
23
Bijzondere Inlichtingenmethoden (BIM) In antwoord op het vernietigingsberoep dat door de OVB en de OBFG werd ingesteld tegen de wet van 4 februari 2011 betreffende de bijzondere inlichtingenmethoden, besloot het Grondwettelijk Hof tot een gedeeltelijke vernietiging van deze zogenaamde BIM-wet (Arrest van het Grondwettelijk Hof van 22 september 2011). Overigens beantwoordde het Hof de vraag of de Ordes kunnen opkomen in rechte in het belang van de rechtzoekende affirmatief. De Ordes kunnen inderdaad een beroep tot vernietiging instellen ten aanzien van bepalingen die de belangen van de advocaat en de rechtzoekende op een nadelige wijze kunnen raken.
Vreemdelingenrecht De wet van 8 juli 2011 (BS 12 september 2011) betekende een aanzienlijke verstrenging van de voorwaarden tot gezinshereniging. De facto beoogde de wet vooral de passieve immigratie van niet-Europese bejaarden naar België af te remmen alsook de gezinshereniging tussen partners aan bepaalde inkomensvoorwaarden te onderwerpen. De nieuwe wet verplicht de Belgische onderdaan die één of meerdere van zijn familieleden wil laten overkomen namelijk om aan te tonen dat hij over stabiele, toereikende en regelmatige bestaansmiddelen beschikt (i.c. ten minste 120 % van het leefloon) en dat hij over behoorlijke huisvesting beschikt. Daar de wetgever bewust geen overgangsbepalingen wou treffen, werd de wet tien dagen na zijn publicatie in het Belgisch Staatsblad van kracht, zijnde op 22 september 2011 (BS 10 oktober 2011). De OVB wees de wetgever op twee grote tekortkomingen. Enerzijds verzette de OVB zich principieel tegen de strengere behandeling van Belgen ten opzichte van EU-onderdanen. Anderzijds betreurde de OVB het ontbreken van overgangsbepalingen, waardoor de Dienst Vreemdelingenzaken de nieuwe wet onmiddellijk heeft toegepast op de reeds eerder ingediende aanvragen en de rechtszekerheid van de rechtzoekenden in grote mate werd geschonden. www.advocaat.be/standpunten
De stuitende advocatenakte De OVB werkte een amendement uit bij het wetsvoorstel tot wijziging van artikel 2244 B.W., om aan de ingebrekestellingsbrief van de advocaat verjaringsstuitende werking te verlenen. Dit voorstel van amendement werd opgenomen in de parlementaire besprekingen.
Collectieve schuldenregeling De OVB heeft verschillende vergaderingen bijgewoond van het Begeleidingscomité van het Fonds ter Bestrijding van Overmatige Schuldenlast (hierna: FBOS) en van het Vlaams Centrum Schuldenlast vzw (afgekort als VCS), dat de (rechts) opvolger is van de feitelijke vereniging Vlaams Centrum Schuldbemiddeling. De OVB was betrokken bij de oprichting en maakt deel uit van de raad van bestuur van VCS.
24
p Terug naar inhoud
Gezien in 2011 het FBOS over voldoende financiële middelen kon beschikken, werd de aanzienlijke achterstand aan kosten en erelonen van de collectieve schuldbemiddelaars aangezuiverd. Zodat de door de OVB ingestelde procedure gelet op dit resultaat zonder voorwerp werd. In 2011 heeft het Grondwettelijk Hof zich in twee arresten uitgesproken over de toepassing van art. 1675/19 Ger.Wb.2 Vanuit haar streven naar de correcte toepassing van het gelijkheidsbeginsel, van het recht op juridische bijstand voor elke rechtzoekende, en van de grondwettelijk verankerde scheiding der machten, had OVB het Grondwettelijk Hof gevat. Het Hof besloot tot de niet-schending van voornoemde principes. OVB heeft vraagtekens geplaatst bij de beperking van de procedure in de tijd en bij de overheidserkenning voor alle schuldbemiddelaars. De OVB verdedigt een kwaliteitsvolle opleiding, maar heeft er zich tegen verzet dat schuldbemiddelaars die reeds mandaten uitoefenen zich aan dezelfde opleiding moeten onderwerpen. De Orde van Vlaamse Balies nam op 28 september 2011 deel aan een hoorzitting van de Kamercommissie voor de volksgezondheid, het leefmilieu en de maatschappelijke hernieuwing. Op grond van die tussenkomst volgden er enkele positieve amendementen. www.advocaat.be/standpunten
Internering In de zaak De Donder en De Clippel t. België (nr. 8595/06) werd op 6 december 2011 een arrest gewezen. Een geesteszieke jonge man, die werd ondergebracht in een gewone gevangenis, pleegt zelfmoord. Het EHRM besluit tot een materiële schending van artikel 2 EVRM (recht op leven). Aangezien uit eerdere rechtspraak blijkt dat de vasthouding van een geesteszieke in principe maar regelmatig is wanneer die plaatsvindt in een ziekenhuis of in een andere geschikte instelling, besluit het EHRM tevens tot de schending van artikel 5 § 1 van het EVRM. Dit vormt klaarblijkelijk nog altijd geen afdoend signaal voor de wetgever. De inwerkingtreding van de wet van 2007 inzake internering wordt nogmaals uitgesteld naar 1 januari 2013. In afwachting werkt de OVB samen met de vzw Ups & Downs aan een studiedag over de gedwongen opname van geesteszieken (februari 2013). 2
De Koning bepaalt hoe het ereloon van de schuldbemiddelaar wordt vastgesteld. Het komt ten laste van de schuldenaar en wordt bij voor-
rang betaald. Bij totale kwijtschelding van schulden vallen de honoraria ten laste van het FBOS. De redenen voor tussenkomst van het Fonds moeten worden aangegeven.
Terug naar inhoud p
25
Alternatieve wijze van regeling van geschillen De Orde van Vlaamse Balies heeft standpunt ingenomen over het wetsvoorstel tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek wat betreft een alternatieve wijze van regeling van geschillen. Het wetsvoorstel wil de minnelijke schikking aan de noden van de tijd aanpassen en zijdelings ook de bemiddeling bevorderen. Per ressort van het hof van beroep zouden gespecialiseerde vrederechters worden aangeduid die in elk kanton van dat rechtsgebied ingezet zouden kunnen worden om de minnelijke schikkingen te leiden. Voor de rechtbanken van eerste aanleg, de arbeidsrechtbanken, de rechtbanken van koophandel, de hoven van beroep en de arbeidshoven zouden kamers voor minnelijke schikking worden gecreëerd met een gespecialiseerde rechter. De Orde van Vlaamse Balies steunt elk initiatief dat minnelijke schikkingen tussen partijen bevordert, voor zover dat de rechtzoekende op het einde van de rit een merkelijk betere dienstverlening krijgt. De OVB vestigde de aandacht op verschillende pijnpunten in het wetsvoorstel. www.advocaat.be/standpunten
VOBA De raad van bestuur van de vzw VOBA kwam 8 keer samen. VOBA kreeg een nieuwe voorzitter, de heer John Stoop en een nieuwe bestuurder vanwege de OVB, de heer Romain Vandebroek. Er werd een samenwerkingsprotocol met bMediation ondertekend: de 2 vzw’s zullen nog meer samenwerken inzake vorming, promotie, lobbying, bemiddeling en standpunten, met respect voor de eigenheid van beide entiteiten. Er werden besprekingen opgestart over de wet bemiddeling, dit naar aanleiding van een vraag vanwege een volksvertegenwoordiger en in samenspraak met de studiedienst van de OVB. Er komt een nauwere samenwerking met de commissie ADR, gezien de gemeenschappelijke belangen van VOBA en deze commissie. In 2011 werden 4 nieuwe arbitragedossiers geopend. www.voba.be
26
p Terug naar inhoud
OVB ten dienste van de advocaat Precura Voor uitkeringen bij ziekte of ongeval zijn de balies aangesloten bij De Onderlinge Ziekenkas (OZK). De Onderlinge Ziekenkas is een maatschappij van onderlinge bijstand die aan inkomensverzekering doet, m.a.w. ‘dagelijkse vergoedingen’ uitkeert aan advocaten in geval van ziekte of ongeval. Alle aanbieders van aanvullende ziekteverzekeringen moeten zich voortaan houden aan de regelgeving van toepassing op verzekeringsmaatschappijen. De Onderlinge Ziekenkas heeft verschillende maatregelen genomen om onder meer de dagvergoedingen in lijn te brengen met de strenge financiële en solvabiliteitsregels waaraan verzekeraars onderworpen zijn.
Reprobel De Orde van Vlaamse Balies sloot opnieuw een overeenkomst met Reprobel over de evenredige vergoeding die is opgenomen in de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten. Deze wet voorziet in twee vergoedingen: een forfaitaire vergoeding en een evenredige vergoeding. De overeenkomst betreft enkel deze laatste vergoeding en geldt voor 2011 en 2012. De OVB kon zeer gunstige voorwaarden bedingen voor de collectiviteit van de advocaten.
Rijksregister en Centraal Bestand beslagberichten Sinds juli 2001 verzorgt de Orde van Vlaamse Balies voor de advocaten de dienstverlening van het rijksregister. Sinds begin 2011 kan de advocaat ook bij de Orde van Vlaamse Balies terecht voor een consultatie in het Centraal Bestand Beslagberichten. Het CBB is een gecentraliseerd systeem voor het aanmaken, het beheer en de consultatie van beslagen, delegaties, overdrachten en collectieve schuldenregelingen. De bedoeling van het CBB is de trommels op de griffie te doen verdwijnen. Hierin zullen geen nieuwe documenten meer worden toegevoegd. De bestaande beslagberichten worden niet in het CBB ingegeven en blijven enkel manueel consulteerbaar. De advocaten kunnen de nieuwe berichten in het CBB via het privaat luik van het e-loket van de website consulteren, tegen een vergoeding van 8 euro per opzoeking, te betalen via een elektronisch betalingsplatform.
Fiscaal collectief akkoord forfaitaire beroepskosten De herziening van het fiscaal collectief akkoord betreffende forfaitaire kosten, beter bekend als “akkoord betreffende de forfaitaire vaststelling van beroepskosten die meestal niet met bewijsstukken kunnen worden gestaafd”, stond sinds enkele jaren op het beleidsplan van de OVB als actiepunt vermeld. Er werd bij de fiscale administratie regelmatig op deze herziening aangedrongen. Er werd half 2011 een akkoord bereikt waarbij de schijven worden opgetrokken tot € 34 500. De overeenkomst betreft enkel deze laatste vergoeding en geldt voor 2011 en 2012. De OVB kon zeer gunstige voorwaarden bedingen voor de collectiviteit van de advocaten. Terug naar inhoud p
27
OVB & DE MEDIA De Orde en de advocaat in het nieuws De Orde van Vlaamse Balies komt alsmaar vaker in de nieuwsberichten en zet zo ook de advocatuur in de kijker. In 2011 stuurde zij 16 persberichten uit. Dit resulteerde in 2 tv-interviews, 19 radio-interviews/bijdragen en 179 vermeldingen in artikels, websites enz. www.advocaat.be, pers, communicatie en standpunten > persberichten
Een advocaat, beter vroeg dan laat Radiospots In 2011 werd verder gewerkt met spots uit 2010, namelijk zeer korte spots. De kracht zit in hun beknopt en ‘toch zo logisch’-karakter van de argumentatie: mensen vragen raad aan elkaar voor eenvoudige zaken, dan is het voor de hand liggend dat je voor ingewikkelde zaken al eens een advocaat kan nodig hebben. Hiermee benadrukt de Orde van Vlaamse Balies de adviserende en preventieve rol van de advocaat: een advocaat, beter vroeg dan laat. Met deze campagnes wil de Orde van Vlaamse Balies de rechtzoekende ervan bewust maken dat een preventief advies de moeite loont. Dit aspect van het advocatenberoep is nog te weinig gekend of wordt vaak als ‘onnodig’ beschouwd. De campagnes liepen van 28 maart tot en met 8 april en van 10 tot en met 21 oktober 2011 op radio 1 en Q-music (enkel week 1), MNM en Studio Brussel en tijdens de zomer van 21 juli tot en met 3 augustus op radio 1 en Studio Brussel.
Effectenonderzoek In het najaar van 2011 liet het departement communicatie een tweede effectenonderzoek over de radiocampagne uitvoeren door TNS Media. Dit gebeurde opnieuw bij 500 respondenten via een online enquête. In 2010 werd een eerste effectenonderzoek uitgevoerd dat als nulmeting geldt. Enkele vaststellingen: 1. Reden voor contactname met een advocaat Deze vraag wordt gesteld aan personen die al een advocaat geraadpleegd hebben. Er wordt ook gepeild naar hun bereidheid dit ook in de toekomst te doen. - De percentages bij de redenen om een advocaat te raadplegen, blijven in 2011 ongeveer dezelfde. Bij ‘advies vragen’ is er
28
p Terug naar inhoud
een stijging, nl. van 24 naar 31% voor het verleden en van 42 naar 51 % voor toekomstige raadplegingen. De adviserende rol van de advocaat stijgt dus lichtjes. Dit is een positieve tendens, aangezien dit ook het doel is van de radiocampagne: het publiek duidelijk te maken dat het best tijdig een advocaat moet raadplegen, vooraleer problemen ingewikkelder zouden kunnen worden. 2. Een aantal stellingen over advocaten: - “Alleen als het niet anders kan, raadpleeg ik een advocaat”: daling ten opzichte van 2010 - Schrik om een advocaat te raadplegen, daalt - Onvoldoende informatie over wat een advocaat kan doen, blijft gelijk. Op deze twee pijnpunten moet er verder gewerkt worden. - Ik heb vaker een advocaat nodig, stijgt: Dat is positief voor de beroepsgroep. Het is evenwel te vroeg om over een tendens te spreken. 3. Het beeld van de advocaat Pijnpunten die hieruit kunnen worden afgeleid, zijn: zet zich 100% in voor zijn zaak, is makkelijk bereikbaar, is zijn geld waard. 4. Spontane herinnering slogan De respondenten krijgen een geblindeerde spot te horen en moeten spontaan de slogan “een advocaat beter vroeg dan laat” vernoemen. - Slogan wordt meer vernoemd. - Voor de eerste keer was er in het voor- en najaar ook op Q-music geadverteerd. Het is duidelijk dat de campagne hierdoor bij onze doelgroep beter opvalt. 5. Betekenis van de slogan Niet te lang wachten om een advocaat te raadplegen: scoort identiek als in 2010. Beter voorkomen dan genezen, stijgt.
Tv-spot Op één liep tussen 12 en 25 december 2011 een tv-campagne tijdens de Boodschappen van Algemeen Nut. De spot illustreert dat mensen vaak hun handtekening plaatsen onder een contract zonder dat ze alle juridische finesses en voorwaarden erin begrijpen, en bijgevolg de gevolgen ervan niet kennen. Die kapstok gebruikt de OVB om, zoals in haar vorige campagnes, te benadrukken dat een voorafgaand advies van een advocaat vaak problemen achteraf vermijdt. Als een advies niet volstaat, is de advocaat er uiteraard ook om te onderhandelen en te bemiddelen, of te pleiten, en dit in alle domeinen van het recht. Op onze website kon de bezoeker tijdens de campagne deelnemen aan een korte quiz om na te gaan in hoeverre hij op de hoogte is van allerlei veel voorkomende contractclausules.
Terug naar inhoud
29
Informatiebehoeftenonderzoek, analyse Ad Rem en OrdeExpress Het departement communicatie liet een informatiebehoefteonderzoek uitvoeren bij de Vlaamse advocatuur. Meer dan 900 advocaten namen hieraan deel. Het departement wil hiermee de vinger aan de pols houden van welke informatie de advocaat wil ontvangen van zijn beroepsorde, wat belangrijk is, welke frequentie, welke soort informatie. Het tijdschrift Ad Rem en OrdeExpress werden kritisch geanalyseerd met als doel een nuttig, hedendaags intern communicatiemedium aan te maken.
Samenwerkingen met media Inspecteur Decaluwé De OVB werkt mee aan het radio 2-consumentenprogramma Inspecteur Decaluwé dat elke werkdag loopt tussen 8 en 9 uur. Het programma besteedt aandacht aan problemen van luisteraars op financieel, juridisch vlak en algemene vragen over aankopen en rechten en plichten. Bestuurder Kathleen Vercraeye lichtte regelmatig een juridisch onderwerp toe uit de leefwereld van de luisteraars, waarbij het werk van de advocaat ook toegelicht wordt. Volgende onderwerpen kwamen aan bod: hoger beroep instellen, de kosten en erelonen van een advocaat, aansprakelijkheidsvraagstukken, offertes en bestelbonnen, de opzegging van een contract enz.
Telefacts Crime De Orde van Vlaamse Balies maakt deel uit van het begeleidingscomité van het VTM-programma Telefacts Crime dat maandelijks wordt uitgezonden.
WOEF Nieuw dit jaar waren de maandelijkse bijdragen van een jurist van onze studiedienst in WOEF, een maandblad voor de hondenliefhebber. In de rubriek ‘Hond en wet’ wordt telkens een juridisch aspect van het houden van een hond toegelicht. Er kwamen reeds verschillende thema’s aanbod waaronder de verblijfsregeling van een hond bij echtscheiding, toekenning van de prijs van de Liga voor Mensenrechten aan een project waarbij geïnterneerden asielhonden heropvoeden, een advocaat voor dieren, dierenmishandeling,… In de mate van het mogelijke wordt de recente rechtspraak hierbij betrokken.
Promotiemiddelen voor elke advocaat Nieuwjaarskaart In december liet de OVB een pr-tool ontwikkelen waardoor advocaten een digitale eindejaarskaart konden sturen naar hun cliënten. ocaat. vanwege uw adv Prettige feesten, vroeg dan laat. Een advocaat, beter at.be
www.advoca
30
p Terug naar inhoud
31
OVB & financieel beleid Financiën BALANS > ACTIVA
2011
Vaste Activa
180.676,71
Immateriële vaste activa
0,00
Materiële vaste activa
180.337,10
Financiële vaste activa
Vlottende Activa
4.771.507,49
Vorderingen op ten hoogste één jaar
370.002,56
Geldbelegingen
1.745.727,64
1.812.317,92
Liquide middelen
2.545.949,43*
110.440,08
Overlopende rekeningen
109.827,86
135.625,44
Totaal Activa
339,61
2010 126.026,77 0,00 125.687,16 339,61 2.066.272,78 7.889,34
4.952.184,20
2.192.299,55
1.905.034,97
> PASSIVA
Eigen vermogen
2.102.691,48
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
50.000,00
Schulden op ten hoogste één jaar
Overlopende rekeningen
Totaal Passiva
2.784.280,07* 15.212,65 4.952.184,20
0,00 287.264,58 0,00 2.192.299,55
* In de boekhouding 2011 werden de door de overheid geprovisioneerde bedragen voor de permanentiedienst Salduz voor het werkingsjaar 2012 opgenomen. De opname ging gepaard met het aanleggen van een voorziening voor de te verwachten kosten, zodat deze geen effect hadden op het netto-resultaat.
Commissie financiën De commissie financiën besprak het ontwerpbudget OVB en het ontwerp van de jaarrekening. Ook de beleggingspolitiek van de OVB werd door de commissie financiën opgevolgd. De commissie belegt jaarlijks 2 vergaderingen
Commissie penningmeesters De penningmeesters van de 14 Vlaamse balies zetelen in de commissie penningmeesters. Deze commissie kwam in 2011 viermaal samen. Topics die de penningmeesters in hun dagelijkse functie behandelen, komen er aan bod, zoals onder meer: DPA (digitaal platvorm voor advocaten cfr. supra), baliebijdrage, werkingskosten BJB, derdengelden, …
32
p Terug naar inhoud
Controle derdenrekeningen Het cassatiearrest van 27 januari 2011 zorgde voor een stroomversnelling. De rechtszekerheid met betrekking tot derdengelden in handen van de tussenpersoon kwam met dat arrest op de helling te staan. Het Hof van Cassatie stelde namelijk dat die derdengelden, bij afwezigheid van een specifieke wettelijke bepaling, deel uitmaken van het vermogen van de tussenpersoon. - Wetsvoorstel van 8 juli 2011 tot wijziging van de wetgeving wat de kwaliteitsrekening van advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders en de afscheiding van vermogens betreft – Doc 53 1661 Het ontwerp van dat wetsvoorstel in de Kamer werd eerder aan het oog van de Orde van Vlaamse Balies onderworpen. Een gemeenschappelijk standpunt OVB-OBFG werd uitgewerkt en aan de indiener overgemaakt. Bepaalde opmerkingen die in dat gemeenschappelijk standpunt werden opgenomen kregen gevolg. Op andere vlakken bleven de aanwijzingen van de OVB-OBFG vruchteloos. Bovendien veranderde het ontwerp van wetsvoorstel totaal van koers met betrekking tot de eigenlijke concretisering van de bescherming van de derdenrekening: het definitief wetsvoorstel spreekt nu in termen van afscheiding van vermogens. - Wetsvoorstel van 3 oktober 2011 tot wijziging van de hypotheekwet van 16 december 1851 wat betreft de derdenrekening – Doc 5 – 1243 ingediend in de Senaat – Doc 53 1764 ingediend in de Kamer Via een wijziging van de Hypotheekwet wensen de indieners van beide wetsvoorstellen – beide voorstellen zijn identiek – op een zeer algemene manier de gelden van derden, die zich in handen van een andere bezitter bevinden, te beschermen. Vandaag is er immers geen garantie omtrent de vraag of die gelden al dan niet tot het vermogen van de tussenpersoon-bezitter behoren.
Terug naar inhoud p
33
Wie is wie in de
OVB 34
Vooraan : Kathleen Vercraeye, Edgar Boydens, Ivo Valgaeren, Dominique Matthys Achteraan: Patrick Berben, Romain Vandebroek, Johan Van Driessche, Edward Janssens
wie is wie in de OVB Vanaf 1 september 2011 bestaat de raad van bestuur uit volgende leden:
Stafhouder Edgar Boydens voorzitter, algemeen beleid
Stafhouder Patrick Berben departement collectieve belangen en gerechtelijke mandaten
Stafhouder Edward Janssens departement deontologie
Stafhouder Dominique Matthys departement studiedienst
Stafhouder Ivo Valgaeren departement stage en permanente vorming
Stafhouder Romain Vandebroek departement toegang tot het recht
Mr. Johan Van Driessche departement IT en financiën
Mr. Kathleen Vercraeye departement communicatie
De raad van bestuur staat in voor het dagelijks bestuur van de Orde van Vlaamse Balies. De raad van bestuur staat onder leiding van voorzitter Edgar Boydens. De raad van bestuur is een collegiaal orgaan en bestaat uit acht leden. Elke bestuurder beheert een departement en realiseert, samen met de medewerkers van het departement en de beleidsvoorbereidende commissies, de diverse taken die hem zijn toegewezen.
Beleidsplan raad van bestuur 2011-2014 Op 12 oktober 2011 keurde de algemene vergadering het beleidsplan van de nieuwe raad van bestuur goed. Het beleidsplan bouwt verder op het beleid van voorgaande besturen maar legt zeer sterk de nadruk op de IT-plannen van de nieuwe raad van bestuur (DPA: het digitaal platform van en voor de advocaat). www.advocaat.be > Orde van Vlaamse Balies > wie? > beleidsdocumenten
Memorandum OVB Met haar memorandum van 16 november 2011 maakte de Orde van Vlaamse Balies haar actieplan met concrete voorstellen in tien domeinen over aan de nieuwe regering. Dit memorandum bouwde verder op het memorandum van 15 juli 2010. Alle OVB-standpunten, OVB-wetsvoorstellen en adviezen waren bijgevoegd. De OVB stelde zo haar knowhow ten dienste van de politieke wereld. www.advocaat.be/memorandum
Terug naar inhoud
35
DE ALGEMENE VERGADERING De algemene vergadering besprak het beleid van de OVB, nam standpunten in en stelde reglementen op. De algemene vergadering nam de juridische en politieke actualiteit binnen het beroep onder de loep door middel van mededelingen van de bestuurders en tussenkomsten van de leden van de algemene vergadering. De vergadering kreeg informatie en toelichting over actuele items van belang voor de advocatuur of voor de rechtzoekende en voerde daarover debatten. De demarches en het lobbywerk van de OVB, de adviezen en voorstellen van de OVB met betrekking tot wetgevende initiatieven en de informatie met betrekking tot de ingeleide of hangende procedures van de OVB kwamen eveneens aan bod.
36
Een selectie uit de beslissingen van de algemene vergadering: •
goedkeuring van de jaarrekening 2010 en kwijting van de leden van de raad van bestuur
•
verkiezing van een nieuwe raad van bestuur en de prioriteitenlijst van de nieuwe raad van bestuur
•
goedkeuring van het beleidsplan
•
goedkeuring van het budget 2012
•
goedkeuring van het reglement in toepassing van artikel 38 en 39 van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme
•
bevraging naar de werking van de Gemengde Commissie Rechtsbijstandverzekering (GCR)
•
goedkeuring protocolakkoord OVB-OBFG-Assuralia
•
verhoging van de minimumvergoeding van de stagiairs
•
aanwijzing van vier effectieve leden en vier plaatsvervangende leden voor de beroepscommissie (Artikel 12 van reglement betreffende de beroepsopleiding)
•
aanwijzing van de twee vertegenwoordigers bij de Raad van de balies van de Europese Unie (CCBE)
•
beslissing tot het uitwerken van een centrale webapplicatie voor de aanwijzing van advocaten in het kader van de Salduzpermanentie
p Terug naar inhoud
De algemene vergadering bestaat uit 73 leden (samenstelling zie pagina 38-39) en vergaderde in 2011 achtmaal, in de regel in de Provincieraadzaal van het Provinciehuis te Leuven. De Vlaamse advocaten kiezen hun vertegenwoordigers voor de algemene vergadering. Deze algemene vergadering is het parlement, stemt de reglementen, stippelt de belangrijkste beleidslijnen uit en wijst de leden van de raad van bestuur aan die het dagelijks beleid voeren. De algemene vergadering heeft de meest uitgebreide bevoegdheden om te beslissen over zaken die tot de bevoegdheid van de Orde van Vlaamse Balies behoren. Haar beslissingen verbinden de Orde van Vlaamse Balies en de Ordes van advocaten. Tot de bevoegdheden van de algemene vergadering behoren onder andere het vaststellen van reglementen, wijzigen van reglementen, goedkeuring van het beleidsplan van de raad van bestuur, uitoefenen van controle op de werking van de raad van bestuur en goedkeuring van de begroting.
REGLEMENTEN in werking sinds 2011
Een verkort verslag van elke algemene vergadering is terug te vinden in de elektronische nieuwsbrief OrdeExpress. De uitgebreide woordelijke verslagen staan op het privaat luik van www.advocaat.be (informatie > Ordes > OVB > verslagen algemene vergadering)
Terug naar inhoud p
reglement in toepassing van artikel 38 en 39 van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme (reglement witwas)
37
Algemene vergadering 2010-2011
(Samenstelling vanaf 01.09.2011 – wijziging vanaf 01.09.2012 cfr. www.advocaat.be) Brussel - Nederlands
Gent
VAN GERVEN Dirk, Stafhouder
GOEMINNE Didier, Stafhouder
De Moor Bart Dillen Patrick Esselens Krista Goetry Dominique Heyvaert Werner Laevens Eric Lambrecht Dirk Meesseman Eline Rigaux Luc Slootmans Jozef Tallon Alex Van Bellingen Katelijne Vandevoorde William Van Doninck Jachin Verheyden Johan Wauters Raïssa
Decock Geert De Meyer Hans De Ruyck Alain Hofmans Frans Van Malleghem Jacques Van Vlaenderen Frank
Brugge ASPEELE Emmanuel, Stafhouder Bekaert Paul Pieters Stefan Staelens Bart
Kortrijk Antwerpen GROOTJANS Dirk, Stafhouder Bouteligier Leo Buyssens Herman De Somer Luc Jespers Jozef Marinus Guido Meerts Jan Moens Annemie Op De Beeck Frank Peeters Tom Van Moorleghem Stéphane Vercraeye Joris
38
BAUWENS Robrecht, Stafhouder Cambien Frank Lombaerts Piet Segers Kathleen
Leuven JASPAERT Geert, Stafhouder Dans Francine Raymaekers Filip Schouteden Marleen
p Terug naar inhoud
Dendermonde
Oudenaarde
COPPENS Albert, Stafhouder
VANDER SCHELDEN Jacques, Stafhouder
De Bruyn Wim Mortier Paul Pieters Edward
De Lange Gerard
Hasselt
Veurne WAEYAERT Dirk, Stafhouder
ROWIES Joseph, Stafhouder
Lagrou Joris
Bielen Thierry Vaninbroukx Stephan Warson Michaël
Ieper
Tongeren RUYSSCHAERT Felix, Stafhouder
DUMOLEIN Geert, Stafhouder Samoy Inge
Stafhouder Hof van Cassatie
De Gendt Wim Vandersanden Jan
( met raadgevende stem ) MAHIEU Michel
Mechelen
Vertegenwoordiger CCBE
VAN DEN BERGHEN Kris, Stafhouder
( met raadgevende stem ) ASSCHERICKX Bertrand DE JAEGERE Philippe
Peeters Lieve Van Baelen Nadia
Turnhout WILMOTS Rik, Stafhouder Sol Ludwig Verhaegen Hugo
Terug naar inhoud p
39
Wie is wie in de
OVB
Leen Christiaens, Kelly Desaever, Lieve Kenis, Isabel Vandevelde, Maja De Cort Riki Heps, Kim Breydels, Lieve Naessens Liesbeth Allard, Karlien Malfait, Jacqueline Van de velde, Ann Vanderhaeghen, Bart Coppein Ingrid Speels, Davinia Paridaens, Els Van Broeck, Annick Vercraeye, Elke Steylaerts 40
Medewerkers
Bij de Orde van Vlaamse Balies zijn midden 2012, 19 personeelsleden tewerkgesteld, waaronder vier gewezen advocaten en in totaal 8 juristen. De medewerkers staan onder leiding van algemeen secretaris Els Van Broeck.
Terug naar inhoud p
Els Van Broeck Liesbeth Allard Kim Breydels Bart Coppein Leen Christiaens Maja De Cort Kelly Desaever Riki Heps Lieve Kenis Karlien Malfait Lieve Naessens Davinia Paridaens Charisse Roegiest Ingrid Speels Elke Steylaerts Ann Vanderhaeghen Jacqueline Van de Velde Isabel Vandevelde Annick Vercraeye
algemeen secretaris 02 227 54 71 -
[email protected] stafmedewerker 02 210 15 41 -
[email protected] stafmedewerker boekhouding 02 229 51 00 -
[email protected] stafmedewerker studiedienst 02 210 15 42 -
[email protected] stafmedewerker GCR en permanente vorming 02 229 51 05 -
[email protected] juriste studiedienst 02 227 54 76 -
[email protected] stafmedewerker deontologie 02 227 54 72 -
[email protected] juriste studiedienst 02 227 54 78 -
[email protected] juriste studiedienst 02 227 54 74 -
[email protected] stafmedewerker, rijksregister en centraal bestand beslagberichten (CBB) 02 227 54 70 (centrale) -
[email protected] -
[email protected] stafmedewerker stage 02 227 54 73 -
[email protected] stafmedewerker algemeen beleid 02 210 15 44 -
[email protected] stafmedewerker permanente vorming en stage 02 210 15 45 -
[email protected] stafmedewerker communicatie 02 227 54 77 -
[email protected] stafmedewerker juridische bijstand en Salduz 02 227 54 75 -
[email protected] juriste studiedienst 02 229 51 08 -
[email protected] juriste studiedienst 02 229 51 07 -
[email protected] juriste studiedienst 02 229 51 01 -
[email protected] stafmedewerker juridische documentatie en website 02 229 51 03 -
[email protected]
41
Commissies en werkgroepen gerechtelijk jaar 2011-2012 A. commissies van de algemene vergadering Commissie stafhouders Commissie voorzitters conferenties Jonge Balies Commissie evaluatie raad van bestuur Commissie eedaflegging
Commissie rechtshulp: juridische eerstelijnsbijstand Commissie rechtshulp: juridische tweedelijnsbijstand Commissie vreemdelingenrecht Commissie jeugdrecht Commissie ADR Commissie hervorming tweedelijnsbijstand
STUDIEDIENST
B. Andere commissies en werkgroepen
DEPARTEMENT ALGEMEEN BELEID
Commissie gerechtelijk recht Commissie strafrecht Commissie burgerlijk recht/familierecht Commissie publiekrecht Commissie handels-, economisch en financieel recht Commissie fiscaal recht
DEPARTEMENT IT & FINANCIEN Commissie penningmeesters Commissie financiën Commissie controle derdengelden Werkgroep DPA Commissie DPA beleidsmatig
DEPARTEMENT DEONTOLOGIE Commissie deontologie Commissie witwaswetgeving Commissie Vlaamse Codex Commissie rechtsbijstand
DEPARTEMENT PERMANENTE VORMING & stage Commissie beroepsopleiding Commissie voorzitter stagecommissie
DEPARTEMENT COMMUNICATIE Commissie communicatie Commissie KZS (kwaliteitszorgsysteem)
DEPARTEMENT COLLECTIEVE BELANGEN & GERECHTELIJKE MANDATEN Werkgroep internationale promotie Vlaamse advocatuur Commissie sociale voorzieningen en verzekeringen Commissie gerechtelijke mandaten Commissie schuldbemiddeling Commissie voorlopige bewindvoering Commissie curatoren 42
DEPARTEMENT TOEGANG TOT HET RECHT
DEPARTEMENT ALGEMEEN BELEID Werkgroep business law firms
DEPARTEMENT DEONTOLOGIE Werkgroep voorzitters en secretarissen tuchtraden GCR – vaste leden (voorzitters) commissie erelonen GCR – vaste leden (voorzitters) commissie saisine
DEPARTEMENT PERMANENTE VORMING & STAGE Commissie voorkeurmateries Docenten burgerlijk procesrecht Docenten jeugdrecht Docenten vreemdelingenrecht Docenten deontologie Docenten strafprocesrecht Docenten communicatievaardigheden Docenten familierecht Examencommissie bekwaamheidsproef Commissie van beroep bekwaamheidsproef Erkenningscommissie permanente vorming Wergroep verantwoordelijken permanente vorming Werkgroep bijzondere opleiding jeugdrecht Bijzondere commissie “geen schuld, wel straf”
DEPARTEMENT COMMUNICATIE Redactieraad Ad Rem Redactieraad publicaties OVB
DEPARTEMENT COLLECTIEVE BELANGEN & GERECHTELIJKE MANDATEN Interordes
p Terug naar inhoud
Orde van Vlaamse Balies Koningsstraat 148 B-1000 Brussel Telefoon: + 32 (0)2 227 54 70 Fax: + 32 (0)2 227 54 79
[email protected] www.advocaat.be