Een advocaat, beter vroeg dan laat
jaarverslag
’09
Jaarverslag ’09
1
Contact & Colofon De Orde van Vlaamse Balies is gevestigd in de Koningsstraat 148 te 1000 Brussel (hoek Koningsstraat-Congreskolom, op 5 minuten loopafstand van het Centraal Station). Telefoon: 02 227 54 70 Fax: 02 227 54 79
[email protected] www.advocaat.be
Verantwoordelijke uitgever Jo Stevens
Realisatie
OVB (Departement communicatie) AA Docks Customer Media - www.aadocks.be
Fotografie
OVB (o.m. Filip Frans Van Cauwelaert) - Lieve Blancquaert (groepsfoto’s)
U kunt het jaarverslag ook downloaden via www.advocaat.be > pers, communicatie en standpunten > jaarverslagen.
2
inhoud 2009 in vogelvlucht - Voorwoord van voorzitter Jo Stevens OVB komt naar buiten OVB in cijfers OVB & de studiedienst OVB & de uitoefening van het beroep van advocaat OVB behartigt de belangen van de advocaat ten dienste van de rechtzoekende Deontologie Publicaties Tuchtraad Antiwitwasreglementering Voorkeurmateries en specialisaties Bekwaamheidsproef buitenlandse diploma’s Erelonen KBO Hof van assisen Overleg Raad van State
OVB staat in voor vorming Controle permanente vorming Online beheer van de permanente vorming Opleiding jeugdrecht Kwaliteitszorgsysteem Vormingsreeks vreemdelingenrecht Audit Q*for-certificaat
Juridische bijstand Vreemdelingenrecht Bijstand in de gesloten centra Jeugdrecht Vraag tot vernietiging bepalingen antidiscriminatiewetten
Familierecht Deskundigenonderzoek Collectieve schuldenregeling Bijzondere opsporingsmethoden (BOM) en bijzondere inlichtingenmethoden (BIM)
4 6 10 12 14
OVB informeert de advocaat OrdeExpress, Ad Rem, Website
OVB & de kandidaat advocaat Diplomavereisten voor toegang tot het beroep Stage en beroepsopleiding hervormd OVB-reglement stage
OVB & de burger
28
Recht op bijstand advocaat vanaf het eerste politieverhoor Class action Europese wetgeving OVB en ondernemingsleven VOBA
OVB & de media
36
De Orde en de advocaat in het nieuws Een advocaat, beter vroeg dan laat Samenwerkingen met media Bewaar je privacy
OVB & financieel beleid
40
Wie is wie in de OVB
42
Raad van bestuur Algemene vergadering Medewerkers Samenstelling commissies en werkgroepen
Jaarverslag ’09
3
2009 in vogelvlucht De Orde van Vlaamse Balies heeft in 2009 ten volle haar maatschappelijke taak kunnen vervullen. Door haar wettelijke organen, de raad van bestuur en de algemene vergadering, en door het werk van haar staf- en studiediensten kon ze een beleid voeren dat gericht was op kwaliteitsbewaking en kwaliteitsverhoging in de advocatuur, en initiatieven nemen om de belangen van de burgers te vertegenwoordigen binnen en buiten de rechtbank. Dat uit zich in wetgevende voorstellen zoals over de class action, de wettelijke vereffening-verdeling, het eenzijdig verzoekschrift (art. 1043 Ger. W.), de persoonlijke verschijning bij echtscheiding (art. 1255, §6 Ger. W.), de verkiezing van de leden-advocaten in de Hoge Raad voor de Justitie. Zij diende vaak de minister van Justitie van advies, zoals over de hertekening van het juridisch landschap, de hervorming van het hof van assisen, de bijstand van de advocaat bij het politieverhoor (als gevolg van de zogenaamde Salduz-rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens), het wetsontwerp bijzondere opsporingsmethoden voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, het Cheops-plan ter informatisering van Justitie, de bachelor/ master diplomahervorming, de tweedelijnsbijstand, de familierechtbank, de reparatiewetten verhaalbaarheid erelonen en deskundigenonderzoek en de wet continuïteit van de onderneming. Met de staatssecretaris voor Migratie- en Asielbeleid werd ook vaak van mening gewisseld over de bijzondere materies waarvoor hij bevoegd is. De OVB-studiedienst voerde diepgaand onderzoek naar lobbying activiteiten en beroepsgeheim, de nieuwe witwaspreventiewet (omzetting van de Europese richtlijn 2005/60/EG), de onbeslagbaarheid van de derdengeldenrekening en de controle ervan en talrijke andere onderwerpen van algemeen belang. Ingevolge het nieuwe stagereglement werd de initiële opleiding onder handen genomen: uitgave van cursussen van de verplichte vakken, zoals strafrecht en deontologie, van het Stagiairswetboek, het e-loket op het privaat luik van de Orde en de stagelijn, dat alles gesteund en gestuurd door de nieuwe commissie beroepsopleiding. De permanente vorming werd gestimuleerd en gecontroleerd en het hele systeem ging online. Opleidingen jeugdrecht en vreemdelingenrecht vonden eveneens plaats. De OVB werkt mee aan proefprojecten bijstand in gesloten centra en bestelde bij de Universiteit Antwerpen een wetenschappelijke studie over de rechtsbijstandskloof (de vraag wat rechtzoekenden die buiten het proDeosysteem vallen, ondernemen). Bestuurder Philippe De Jaegere was Belgisch delegatiehoofd in de CCBE (Raad van Europese Balies). Ten slotte is de OVB doende de wijzigingen te bestuderen die kunnen aangebracht worden aan haar tuchtwet (2006) en promoot ze middels vergaderingen met de voorzitters en secretarissen van de tuchtraden een performant en efficiënt tuchtrecht.
4
“De inzet van de balie bepaalt in verregaande mate het succes van elke vernieuwingsoperatie, zoals in het verleden meermaals is gebleken.”
De OVB staat midden in het justitielandschap. Haar overzicht over de materies is niet beperkt tot een deel van de juridische dienstverlening door Justitie en balie, maar bestrijkt het geheel van dat privé-publieke partnership. De OVB is goed op de hoogte van wat er omgaat in gans het juridisch landschap vermits haar leden gevestigd zijn in alle arrondissementen in Vlaanderen en Brussel en voor alle Belgische rechtbanken en hoven pleiten. Derhalve is de ervaring op landelijk vlak die haar leden elke dag opdoen van onschatbaar belang voor het beleid, met het oog op de verbetering van de juridische dienstverlening, zowel door de balie als door de hoven en rechtbanken. Bovendien zijn advocaten verdedigers in penale zaken zowel van de burgerlijke partij als van de verdachte, en zowel van de eiser als van de verweerder in burgerlijke gedingen, en dat in de staatsgesubsidieerde en in de betalende rechtshulp. Advocaten treden op als pleiters en raadgevers in alle materies van het recht, voor elk soort cliënteel, particulier, bedrijfsleven en overheid. De Orde van Vlaamse Balies, die op organisatorisch vlak een ruime ervaring heeft – gezien ze 9.057 advocaten vertegenwoordigt, hun standpunten bepaalt en hun praktijk deontologisch helpt organiseren – treedt op als een uitstekend geïnformeerde partner van Justitie in de toegang tot recht en gerecht. Bovendien is de OVB een belangrijke schakel in de implementatie en de aanvaarding van nieuwe wetgeving, procedureregels en structuren. De inzet van de balie bepaalt in verregaande mate het succes van elke vernieuwingsoperatie, zoals in het verleden meermaals is gebleken. De Orde is een bij wet ingesteld orgaan van publiek recht, met een missie van openbaar belang. Ze moet in haar adviezen, die noodzakelijk eerder technisch van aard zullen zijn en geen politieke kleur impliceren, steeds het algemeen belang voor ogen houden. Ze heeft zelf geen tuchtrechtelijke bevoegdheden – die berusten bij de lokale stafhouders en balies en bij de voorzitters van de tuchtraden en deze raden zelf – maar ze maakt de reglementen, kan wetgevende initiatieven, aanpassing en verbetering van de wet en van de reglementen faciliteren, publiceert de tuchtrechtspraak en studies over deontologie en tucht, en monitort de tuchtpraktijk door overleg met de overige stakeholders met tuchtbevoegdheden. Dat alles zal, mag ik hopen, blijken uit de lezing van dit jaarverslag. Er rest mij u, lezeres en lezer, een interessante en aangename lectuur toe te wensen.
Jo Stevens Voorzitter
Jaarverslag ’09
5
OVB
komt naar buiten 6
OVB Komt naar buiten
Specialiteit: lopende zaken De OVB liet een loop-t-shirt ontwerpen en stelde dit – dankzij de steun van De Onderlinge Ziekenkas-Prevoca – gratis ter beschikking van elke advocaat-loper. De OVB wou met haar runningproject de samenhorigheid tussen advocaten versterken en het nieuwe logo en de nieuwe website promoten, zowel binnen als buiten de beroepsgroep. Het project vond weerklank in de gespecialiseerde pers (Runner’s World) en heel wat advocaten werden gespot op loopevenementen zoals de Antwerp Ten Miles, de 20 km door Brussel, enz. Advocatenkantoren namen het tegen elkaar op in de Acerta Brussels Ekiden in het Koning Boudewijnstadion. Het project werd een succes en werd in 2010 bekroond met een eigen advocatenrun. eten
mr. Nathalie Verherstra
Advocatenblik Advocatenklik De OVB organiseerde een eigen fotowedstrijd waarbij elke advocaat vier foto’s mocht inzenden. Het thema was de activiteit van de advocaat, in al haar facetten. Met deze wedstrijd wou de OVB een database van foto’s aanleggen voor de website, Ad Rem en andere publicaties van de Orde. De jury onder leiding van Lieve Blancquaert selecteerde drie winnaars.
mr. Olivier Boes
stafhouder Patrick Berben
Jaarverslag ’09
7
OVB-studentenprijs 2009 Met felicitaties van de jury werd de OVB-studentenprijs 2009 toegekend aan Jasper De fauw voor zijn masterproef “Het vrij verkeer van de advocaat binnen de Europese Gemeenschap; hoe vrij is dit?”. De auteur heeft op diepgaande wijze een bijzonder boeiend thema belicht, met name het vrij verkeer van de advocaat binnen de Europese Gemeenschap. Hij onderzocht de evolutie van het recht op vrije dienstverlening, de erkenning van kwalificaties en diploma’s, het recht op vrije vestiging en de aanwending van de desbetreffende Europeesrechtelijke instrumenten door de advocatuur. De OVB-studentenprijs ter waarde van e 2 500 werd in 2007 in het leven geroepen om de advocatuur als onderwerp van wetenschappelijk onderzoek aan de Vlaamse universiteiten te promoten.
Lawyers without Rights De OVB bracht de tentoonstelling “Lawyers without Rights” naar België. De aangrijpende tentoonstelling van de Duitse Federale Balie heeft reeds in talrijke landen rondgereisd. De tentoonstelling beschrijft het dramatische lot van Joodse advocaten in Duitsland onder het naziregime van 1933 tot 1945. Zij werden geboycot, gediscrimineerd en daarna uit hun beroep verbannen. De advocaten die niet konden vluchten of onderduiken, werden vaak het slachtoffer van de ‘Endlösung’. Na de inval van de Duitse bezetters in België werden hun ‘rassenwetten’ ook hier van kracht en bepaalden het lot van de Joodse advocaten in België, voornamelijk verbonden aan de balies van Antwerpen en Brussel. Daarom werd door de OVB aan de tentoonstelling een luik toegevoegd dat de Belgische geschiedenis toelicht. Helaas is de vervolging van advocaten, om welke motieven dan ook, nog steeds actueel. Wereldwijd zijn er advocaten die dagelijks gehinderd worden in de uitoefening van hun beroep. In de tentoonstelling tonen video- en beeldmateriaal ook hun lot van vervolging en onderdrukking. De tentoonstelling was, in samenwerking met de lokale balie, te bezichtigen in het gerechtsgebouw van Antwerpen en zal in 2010 worden opgesteld in Brussel, Gent, Hasselt, Tongeren en Kortrijk.
8
Advocatendag Volgens driejaarlijkse OVB-traditie vond op 15 mei 2009 de advocatendag plaats. De eerste vijf maanden van 2010 werkte het departement communicatie zo goed als voltijds aan de organisatie van de 4e advocatendag “De advocaat als ondernemer. There is no business like law business”. Hij vond plaats in de Heizelpaleizen te Brussel. De opzet van dit event wordt alsmaar groter. De bezoeker kreeg een afwisselend programma met 16 sprekers en 2 panels aangeboden. Zo waren onder andere mr. Wim Dejonghe (Allen & Overy) en mr. Jean-Pierre Blumberg (Linklaters) en verschillende gereputeerde sprekers uit Nederland, Duitsland en Groot-Brittannië te gast. De OVB werkte intensief samen met een eventbureau voor alle praktische aspecten van aanmaak van de website tot badges en meubilair voor beurs en congres. Voor het eerst werden ontvangst -, lunch- en beursruimte met elkaar geïntegreerd, wat voor extra sfeer zorgde. Het congres verwelkomde bijna 1300 deelnemers, een groot succes.
Jobbeurs rechtsfaculteiten De OVB erkent het belang van de bekendmaking en de promotie van het beroep bij de studenten en is daarom sinds 2006 aanwezig op de jobbeurzen georganiseerd door de rechtsfaculteiten. Nu vooral grote kantoren op deze infodagen voor studenten worden vertegenwoordigd, wil de OVB daarop aanwezig zijn, enerzijds om algemene informatie over het beroep te verlenen, anderzijds om ook de stage bij kleine en/of middelgrote kantoren (niet aanwezig op die beurzen) te promoten. De OVB geeft algemene informatie, stelt een brochure “Advocaat worden? Ja, maar hoe?” ter beschikking, zorgt voor een lijst met stageplaatsen en dergelijke meer.
Jaarverslag ’09
9
11 14 17 270 9057 OVB
in cijfers
10
Orde van Vlaamse Balies in cijfers • 11 jaar geleden, in 1998, startte de Vereniging van Vlaamse Balies haar werkzaamheden. In 2002 werd de Vereniging door de wetgever erkend als een publiekrechtelijk orgaan, een Orde.
•D e OVB groepeert de 14 Vlaamse Balies. •D e raad van bestuur bestaat uit 8 leden. De algemene vergadering telt 72 leden. Bij de Orde van Vlaamse Balies werken 17 personeelsleden, waarvan 10 juristen. •D e bijdrage van de individuele advocaat aan de OVB bedroeg voor het kalenderjaar 2009 € 270. •O p 1 december 2009 waren er 9057 advocaten ingeschreven aan de 14 Vlaamse balies, waarvan 1519 stagiairs, 7 405 tableauadvocaten en 133 EU-advocaten.
Antwerpen Brugge Brussel Dendermonde Gent Hasselt Ieper Kortrijk Leuven Mechelen Oudenaarde Tongeren Turnhout Veurne Totaal
01/12/2008 01/12/2009 Totaal 1.716 557 2.473 510 939 487 58 524 501 261 162 319 254 64 8.825
S 254 70 587 74 166 60 3 87 86 34 19 50 25 4 1.519
+ A + EU + 1.487 + 1 + 513 + 0 + 1.826 + 129 + 448 + 0 + 796 + 2 + 430 + 0 + 55 + 0 + 457 + 0 + 427 + 0 + 245 + 0 + 151 + 0 + 277 + 0 + 231 + 0 + 62 + 1 + 7.405 + 133
= = = = = = = = = = = = = = = =
Totaal 1.742 583 2.542 522 964 490 58 544 513 279 170 327 256 67 9.057
Verschil 26 26 69 12 25 3 0 20 12 18 8 8 2 3 232
Jaarverslag ’09
11
OVB
& de studiedienst 12
OVB & DE STUDIEDIENST De Orde van Vlaamse Balies bouwde de voorbije jaren een studiedienst uit die de Orde moet ondersteunen in haar proactief beleid. Daardoor is de Orde vandaag in het maatschappelijk-juridisch debat een speler die men niet meer kan wegdenken. De studiedienst telt intussen 7 juristen, geleid door hun directeur mr. Patrick Hofströssler, advocaat te Brussel en te Antwerpen.
De studiedienst informeert Om de twee weken ontvangt elke Vlaamse advocaat de elektronische nieuwsbrief van de Orde, OrdeExpress. De studiedienst stoomt de juridische inhoud klaar. Verder houden vele advocaten via de studiedienst nauw contact met de Orde. Talloze binnen- en buitenlandse organisaties zoals de Europese Commissie, de FOD Economie en de CCBE leggen vragen of onderwerpen aan de Orde voor. De Orde wil via haar studiedienst toegankelijk zijn voor eenieder. De verantwoordelijke jurist-medewerker ondertekent de werkstukken van de studiedienst. Wie vragen heeft, toelichting wil krijgen of gewoon suggesties wil maken, kan onmiddellijk bij de dossierbeheerder terecht.
De studiedienst bestudeert De studiedienst onderzocht in 2009, onder meer in opdracht van de Belgische staat, de toepassingsproblemen van de Wet op de Handelspraktijken.
De studiedienst schrijft recht De Orde van Vlaamse Balies maakt voorstellen tot verbetering van de wetgeving. Ten behoeve van de parlementsleden leverde de OVB in 2009 meerdere kant-en-klare ontwerpen af. Sommige hiervan werden zeer snel in het parlement behandeld. De Orde blijft dus niet aan de zijkant staan, maar ijvert actief voor een betere rechtsorde.
De studiedienst is een gesprekspartner De Orde van Vlaamse Balies is de laatste jaren ook geëvolueerd tot de natuurlijke gesprekspartner van de overheid voor alle juridische aangelegenheden die de advocatuur, de rechtzoekende, de rechtsstaat en de eerbied voor de fundamentele rechten aanbelangen. De OVB heeft ook oog voor de juridische aangelegenheden op deelstatenniveau. Daarom maakte de Orde begin juli 2009 haar memorandum aan de Vlaamse informateur over. Hierin behandelt de OVB haar prioriteiten voor jeugdbescherming, jeugd- en gezinsbeleid, voor asielzoekers en inburgering, voor een competitieve en duurzame economie, voor buitenlandse handel en beleid alsook voor binnenlandse aangelegenheden, bestuurszaken en ruimtelijke ordening.
De studiedienst adviseert De OVB werkte onder andere mee aan reparatievoorstellen omtrent de rechtsplegingsvergoeding, de voorbereidende werkzaamheden tot oprichting van een familierechtbank en de eenheidsrechtbank of nog het voorontwerp omtrent de bijzondere opsporingsmethoden.
Jaarverslag ’09
13
OVB
& DE UITOEFENING VAN HET BEROEP VAN ADVOCAAT 14
OVB & DE UITOEFENING VAN HET BEROEP VAN ADVOCAAT OVB behartigt de belangen van de advocaat ten dienste van de rechtzoekende Deontologie Commissie deontologie De commissie deontologie vergaderde zevenmaal in 2009. Zij bereidde een aantal reglementen voor: - ontwerp van wijzigingsreglement betreffende het houden van meerdere kantoren en vestigingen; - ontwerpreglement betreffende de aan de cliënt te verstrekken informatie betreffende de kosten en erelonen; - ontwerpreglement inzake de multidisciplinaire samenwerking; -o ntwerpreglement tot vervanging van het artikel 13 van het reglement betreffende de aan procedures verbonden regels van confraterniteit. Dit laatste reglement werd goedgekeurd door de algemene vergadering op 22 april 2009. Het oorspronkelijke artikel 13 van het reglement omtrent confraterniteit werd immers bij arrest van 20 februari 2009 vernietigd door het Hof van Cassatie. Volgens de nieuwe bepaling heeft de advocaat die in zijn hoedanigheid van advocaat tegen een confrater een rechtsvordering inleidt, een strafklacht indient of een gerechtelijke bewarende maatregel neemt, een meldingsplicht aan de stafhouder. De voorafgaande toelating van deze laatste is niet meer vereist. Naast deze voorbereidende reglementaire werkzaamheden verstrekte de voorzitter van het departement in 2009 een vijftigtal schriftelijke adviezen aan de stafhouders en aan de raden van de Orde. De adviezen gaan onder meer over belangenconflicten, vertrouwelijkheid van briefwisseling, onverenigbaarheden, vermeldingen op briefpapier. Verder boog de commissie deontologie zich over diverse deontologische vraagstukken, zoals de interim-advocaten, de continuïteit en opvolging van een advocatenkantoor, de informatieplicht van de geschorste advocaat t.o.v. zijn cliënten, de inbreng van beroepswerkzaamheden in meer dan één vennootschap. (zie ook: privaat luik van www.advocaat.be > deontologie, wetgeving en reglementen > adviezen deontologie)
Jaarverslag ’09
15
CCBE Het departement volgde de werkzaamheden van de Raad voor Europese Balies (CCBE), meer bepaald op het vlak van de deontologie en de antiwitwasregelgeving, van nabij. Bestuurder Philippe De Jaegere, sinds september 2009 hoofd van de Belgische delegatie, is onder meer ook lid van het Deontology Committee en van de werkgroep “Towards a uniform code of conduct”.
Gemengde Commissie Rechtsbijstandsverzekering Het zogenaamde ‘KB Onkelinx’ van 15 januari 2007 legt aan de OVB, de Ordre des barreaux francophones et germanophone (OBFG) en de Beroepsvereniging van de Verzekeringsondernemingen (Assuralia) de verplichting op om jaarlijks een gemeenschappelijk evaluatierapport op te stellen met betrekking tot de toepassing van het Koninklijk Besluit. Het rapport dient eveneens voorstellen in verband met een betere toegang tot het recht en de Justitie te bevatten. Naar aanleiding van deze opdracht kwam het ‘paritair orgaan’ viermaal samen in 2009. Het paritair orgaan is immers uitgegroeid tot het platform waar de balie en de rechtsbijstandsverzekeraars elkaar ontmoeten om gemeenschappelijke problemen te bespreken. Tijdens deze vergaderingen werd aandacht besteed aan de verbetering van de verhouding tussen de balie en de rechtsbijstandsverzekeraars, alsook aan de harmonisatie van de protocollen van de Gemengde Commissie Rechtsbijstandsverzekering (GCR). De Gemengde Commissie Rechtsbijstandsverzekering is een paritair orgaan samengesteld uit advocaten en vertegenwoordigers van de rechtsbijstandsverzekeraars. De commissie bespreekt in individuele zaken geschillen over erelonen, saisine en, met toestemming van beide partijen, ook over dekking en verstrekt hierover advies. De OVB publiceert de adviezen inzake saisine en dekking op het privaat luik van haar website onder de rubriek informatie > rechtsbijstandsverzekering.
34% Saisine
66%
Ereloon
71%
29%
15%
Verzekeraars
Saisine
Ereloon
85%
Advocaten
1999-2009 Totaal aantal verzoekschriften ingediend 16
2009 Verzoekschriften ontvangen bettreffende
2009 Totaal aantal verzoekschriften ingediend door
Publicaties De Orde van Vlaamse Balies heeft in 2009 meegewerkt aan de annotatie van het Gerechtelijk Wetboek, Boek III “balie” (uitgegeven door Die Keure). Hetzelfde deel werd uitvoerig becommentarieerd in het artikelsgewijze “Commentaar Gerechtelijk Recht” (uitgegeven door Kluwer). In 2009 verscheen opnieuw het Advocatenwetboek, een bundeling van voor de advocaat nuttige teksten, zoals de delen “balie” en “juridische eerste- en tweedelijnsbijstand” van het Gerechtelijk Wetboek, bijzondere wetgeving, reglementen van de Orde van Vlaamse Balies en van de vroegere Nationale Orde van Advocaten en polissen burgerlijke beroepsaansprakelijkheid (uitgegeven door mijnwetboek.be).
Tuchtraad In 2009 vergaderde de Orde van Vlaamse Balies eenmaal met de voorzitters en de secretarissen van de tuchtraden voor advocaten. Deze vergadering besprak onder meer het verslag over de eerste werkingsperiode van de tuchtraden sedert de invoering van de nieuwe tuchtwet (2006), alsook de praktische problemen die de voorzitters en secretarissen ontmoeten. Omdat uit de praktijk blijkt dat de tuchtwet van 21 juni 2006 een aantal onvolkomenheden bevat, werden na overleg met de OBFG enkele suggesties geformuleerd tot wijziging van de wet. De Orde van Vlaamse Balies kreeg van de wetgever in de nieuwe tuchtwet van 21 juni 2006 de taak om, indien zij dit opportuun acht, de tuchtrechtspraak geheel of gedeeltelijk te publiceren. Een selectie verschijnt in Ad Rem.
Antiwitwasreglementering De Orde van Vlaamse Balies volgt de antiwitwasreglementering op de voet. Zij maakte in dit verband haar standpunt betreffende het wetsontwerp tot omzetting van de richtlijn van 2005/60/EG tot voorkoming van het gebruik van het financieel stelsel voor het witwassen van geld en financiering van terrorisme, over aan de Kamercommissie voor de Financiën en de Begroting. Deze commissie hoorde voorzitter Jo Stevens, waarna de OVB amendementen formuleerde. Dit resulteerde onder meer in een belangrijke wijziging in het ontwerp in verband met het beroepsgeheim.
Jaarverslag ’09
17
Voorkeurmateries en specialisaties In het beleidsplan 2008-2011 van de Orde van Vlaamse Balies staat dat de bestaande lijst van voorkeurmateries geactualiseerd moet worden naar een “rechtsgebiedenregister”. In 2009 kwam dit “rechtsgebiedenregister” tot stand samen met een exhaustieve lijst van trefwoorden, gelinkt aan een bepaalde problematiek. Deze trefwoorden moeten de rechtzoekende toelaten via de website van de Orde van Vlaamse Balies een ter zake die problematiek bevoegd advocaat terug te vinden. De ‘zoekmachine’ bestemd voor de website van de Orde van Vlaamse Balies is in ontwikkeling.
Bekwaamheidsproef buitenlandse diploma’s die toegang verlenen tot het beroep van advocaat Zoals bepaald in art. 428bis Ger.W. heeft de Orde van Vlaamse Balies de wettelijke taak om de bekwaamheidsproef te organiseren. De Orde van Vlaamse Balies heeft deze bekwaamheidsproef, wanneer nodig, georganiseerd. Deze proef bestaat uit een schriftelijk gedeelte over - burgerlijk recht (burgerlijke rechtsvordering), - strafrecht (strafvordering), - naar keuze publiekrecht, administratief recht, fiscaal recht, handelsrecht of sociaal recht, - en een mondeling examengedeelte: deontologie en de vakken waarvoor de kandidaat in het schriftelijk examengedeelte niet is geslaagd.
Erelonen De Wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van een advocaat (BS 31 mei 2007) alsook haar uitvoeringsbesluit namelijk het KB van 26 oktober 2007 (BS 9 november 2007) kwam tot stand in samenwerking met de Orde van Vlaamse Balies. Ook na de inwerkingtreding van de wet en haar uitvoeringsbesluit heeft de Orde van Vlaamse Balies dit onderwerp verder opgevolgd via haar bestuurder Philippe De Jaegere, die deel uitmaakt van de werkgroep binnen het kabinet van de minister van Justitie. Binnen deze werkgroep werd gewerkt aan reparatievoorstellen om deze wet en haar uitvoeringsbesluit verder te verfijnen. Dit is geresulteerd in twee reparatiewetten namelijk - de wet van 22 december 2008 (BS 12 januari 2009) die artikel 1022, derde lid van het Gerechtelijk Wetboek wijzigt; -d e wet van 21 februari 2010 (BS 11 maart 2010) die de artikels 1022 van het Gerechtelijk Wetboek en 162bis van het Wetboek van Strafvordering wijzigt en tot opheffing van artikel 6 van de wet van 2 augustus 2002 betreffende de bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties.
18
KBO Alle advocaten moesten tegen 1 juli 2009 in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) opgenomen worden. KBO is een elektronisch register dat alle basisgegevens van ondernemingen en hun vestigingseenheden opslaat en ondernemingen een ondernemingsnummer toekent. De FOD Economie deed een beroep op de Orde van Vlaamse Balies om bepaalde gegevens over te maken om voor een vlotte administratieve verwerking te zorgen. Het instellen van een uniek loket waar ondernemers voor alle formaliteiten terecht kunnen, is een verplichting van de Europese Dienstenrichtlijn.
Hof van assisen Met het arrest-Taxquet van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat oordeelde dat het recht op een eerlijk proces was geschonden wegens afwezigheid van een motivering van beslissingen van het hof van assisen, werd de juryrechtspraak van het hof van assisen opnieuw het voorwerp van discussie. Het wetsvoorstel-Mahoux tot hervorming van het hof van assisen diende als uitgangspunt voor de parlementaire bespreking over de rechtspleging van het hof van assisen. Op een hoorzitting van de Kamercommissie voor de Justitie van 10 september 2009 heeft de Orde haar standpunt ter zake meegedeeld. (zie ook: Griet LATOIR, “Bloemen verwelken, schepen vergaan, maar het hof van assisen moet eeuwig bestaan”, Ad Rem, april 2009, 30-41)
Overleg Raad van State De OVB overlegt op regelmatige basis met de Raad van State en de OBFG omtrent ‘prangende problemen’ in de procedures voor de Raad van State. Op deze vergadering kunnen de betrokken partijen aanvoeren welke problemen worden vastgesteld en hoe hieraan in de toekomst kan worden verholpen. Zo is er een voorstel aanvaard om in samenwerking met de verschillende partijen een proefproject te laten uitwerken om processtukken langs elektronische weg te kunnen indienen.
Jaarverslag ’09
19
20
OVB STAAT IN VOOR VORMING Controle permanente vorming De Orde van Vlaamse Balies heeft de bewaking en, waar mogelijk, de verhoging van de kwaliteit van de juridische dienstverlening door de advocatuur steeds als prioritair beschouwd. Eén van de middelen om dit doel te bevorderen is de permanente vorming. De erkenningscommissie, die oordeelt of bepaalde activiteiten de titel permanente vorming mogen dragen, kwam tijdens het gerechtelijk jaar 2008-2009 maandelijks bijeen, en oordeelde als volgt:
Aantal aanvragen Organisator 873 Balie 232 Individueel 2788 Totaal 3893
Aantal erkende aanvragen 773 218 1933 2924
Aantal niet-erkende aanvragen 100 14 855 969
De erkenningscommissie ontving tijdens het gerechtelijk jaar 2008-2009 3.893 aanvragen voor erkenning, een aantal dat jaarlijks consistent stijgt. Tijdens het gerechtelijk jaar 2007-2008 kwamen 3.014 aanvragen binnen. Er is dus een stijging geweest van niet minder dan 32,5%. De cijfers tonen ook aan dat een groot deel van de Vlaamse advocatuur zich door deelname aan vooraf niet-erkende activiteiten van permanente vorming bijschoolt (73% van het totaal der aanvragen, waarvan 68% werd erkend). Het departement wil de cijfers enigszins relativeren, aangezien zij niet alles aantonen. Er gebeurde immers slechts een beperkte meting van de kwaliteit van de aangeboden of gevolgde opleiding. Het departement vraagt aan de cursusorganisator om de deelnemers te verzoeken om de opleiding naar inhoud en naar vorm te evalueren, maar de Orde ontvangt deze beoordeling slechts in uitzonderlijke gevallen. Daarom is het niet of nauwelijks mogelijk om de kwaliteit van de opleidingen op oordeelkundige wijze te beoordelen.
Jaarverslag ’09
21
Deze evaluatie gebeurt bovendien nooit door de advocaat die een individuele aanvraag doet, dit wil zeggen door de advocaat die een opleiding heeft gevolgd, waarvan de organisator, om welke reden dan ook (opleiding aangeboden in het buitenland, cursus die niet specifiek op de advocatuur was gericht…) geen voorafgaande aanvraag voor erkenning bij de Orde van Vlaamse Balies had ingediend. Deze individuele aanvragen blijven problematisch, niet alleen omdat de a priori controle op de kwaliteit is uitgesloten (de aanvraag gebeurt nadat de opleiding werd gevolgd), maar ook omdat iedere andere controle (onder meer op de werkelijke aanwezigheid) quasi onmogelijk is. Uiteraard is er de vraag wat er gebeurt met hen die zich niet of onvoldoende bijscholen. De permanente vorming is een deontologische plicht voor iedere advocaat. Het komt uitsluitend aan de stafhouders toe – en dus niet aan de OVB - om hierop toezicht uit te oefenen. Deze controle vindt ongetwijfeld plaats, maar het lijkt aangewezen dat alle stafhouders dezelfde beslissing zouden treffen ten aanzien van deze confraters die, zonder aanvaardbare reden, het minimum van 16 punten niet behalen. De ervaring leert dat de houding van de stafhouder een onmiddellijke en beduidende invloed heeft op de naleving van het reglement. Er mag immers niet uit het oog worden verloren dat de 16 uren (die de verplichte 16 punten opleveren) die aan de voortgezette opleiding worden besteed heel wat minder dan 1% van de arbeidsnuttige tijd van een advocaat vertegenwoordigen. Een beroepsgroep als de advocatuur is het én aan de buitenwacht én aan zichzelf verplicht om de evidente noodzaak van voortdurende studie op behoorlijke wijze invulling te geven.
Online beheer van de permanente vorming De Orde van Vlaamse Balies werkte in 2008 in de commissie internet een elektronische beheersmodule permanente vorming uit. Deze module werd in 2009 door alle Vlaamse balies, met uitzondering van balie Leuven (zal in 2010 plaatsvinden) in gebruik genomen. De Vlaamse advocaten kunnen aldus de opleidingen, door de balies georganiseerd, online reserveren én betalen via het privaat luik van www.advocaat.be. De advocaten kunnen op elk ogenblik een overzicht opvragen van het aantal behaalde punten en van de reeds gevolgde opleidingen. Het aanwezigheidsattest dat zij ontvangen van andere opleidingsverstrekkers kunnen zij elektronisch bezorgen aan hun balie, waarbij de toegekende punten automatisch toegevoegd worden aan het puntentotaal van de advocaten.
Opleiding jeugdrecht In het gerechtelijk jaar 2009-2010 organiseerde de Orde van Vlaamse Balies voor de vierde keer de bijzondere opleiding jeugdrecht. Deze opleiding omvat een theoretisch luik, met zowel een juridische, criminologische, sociologische als psychologische invalshoek, en praktijklessen. De deelnemers moeten bovendien een stagedossier indienen. Aan de opleiding nemen 160 advocaten deel. Wie de volledige opleiding volgt, ontvangt het certificaat bijzondere opleiding jeugdrecht. De meeste balies werken met een lijst van ‘jeugdadvocaten’ die de juridische bijstand aan minderjarigen behartigen.
22
Vormingsreeks vreemdelingenrecht Voor het gerechtelijk jaar 2009-2010 organiseert de OVB een vormingsreeks over het vreemdelingenrecht. Verschillende thema’s komen daarbij aan bod zoals de beroepsmogelijkheden bij detentie van vreemdelingen, het voeren van procedures voor het Europees Hof, de tewerkstelling van werknemers met een vreemde nationaliteit, enz.
Kwaliteitszorgsysteem De commissie KZS zette de Vlaamse kwaliteitsnorm op punt. Er werd een website ontwikkeld waarop advocaten een zelftest kunnen uitvoeren. Die werd op de advocatendag voor het eerst uitgetest. De hele norm moet nu ook toegepast worden in de kantoren.
Q*for-certificaat In juni 2009 kreeg de Orde van Vlaamse Balies de erkenning volgens de Q*for auditmethode met ClientScan. Deze erkenning, verkregen na een uitgebreide audit van de interne en externe werking van de OVB, is drie jaar geldig. Door dit Q*for-certificaat kunnen deelnemers aan studiedagen en opleidingen georganiseerd door de Orde van Vlaamse Balies een beroep doen op de subsidiemaatregel van de Vlaamse Overheid. Deze subsidie kan aangevraagd worden via de website www.kmoportefeuille.be. De subsidie omvat de helft van de kostprijs van de opleiding, op voorwaarde dat de deelnameprijs ten minste 100 euro bedraagt. Een belangrijke voorwaarde is dat degene die de subsidie aanvraagt een vestigingsplaats in het Vlaams Gewest heeft. Advocaten met een kantoor in het Brussels Gewest kunnen dus helaas geen beroep doen op de kmo-portefeuille.
Jaarverslag ’09
23
OVB INFORMEERT DE ADVOCAAT OrdeExpress In de vierde jaargang van OrdeExpress werd de succesformule behouden: een rechtstreeks en snel communicatiemiddel met de individuele advocaat met nuttige en accurate informatie. OrdeExpress informeerde de advocaten over de OVB-standpunten, zoals onder meer over de (komende) BIM-wet, het wetsvoorstel betalingsbevel, de hertekening van de gerechtelijke organisatie, het wetsontwerp antiwitwaswet, de hervorming van het hof van assisen en de bijstand van de advocaat bij het eerste politieverhoor. De advocaten kregen via OrdeExpress inlichtingen over belangrijke nieuwe wetgeving zoals de reparatiewet van de BOMwet, de wet continuïteit van de ondernemingen, de wet betreffende de minnelijke invordering van de schulden van de consument, wetgeving opname vrije beroepen in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO), de wet houdende diverse bepalingen inzake asiel en migratie en de wet centraal strafregister. OrdeExpress werd in 2009 21 maal verstuurd. Traditiegetrouw werden ook twee extra edities verzonden: een in juni voor de pas afgestudeerde juristen en een in oktober voor de pas ingeschreven eerstejaarsstagiairs.
Ad Rem EDITIE - 2009 •
PEr Jaar (fEbr. VErSChIJnT 5 x
- aPr. - JunI - OKT.
- DEC.) SPECIaLE
nTOOr gEnT x EDITIE • afgIfTEKa
mse Balies de Orde van Vlaa Tijdschrift van
Themanummer Rechtstaal
24
P209424
2009
Thema
Jaargang 8 - SPECIaLE
Ad Rem Ad Rem is het tweemaandelijkse tijdschrift van de Orde van Vlaamse Balies. Hierin vindt de advocaat nieuws en informatie over de Orde van Vlaamse Balies en over de advocatuur in het algemeen en de juridische actualiteit. Ad Rem verscheen in 2009 zesmaal, waaronder een themanummer over rechtstaal. Het thema werd vanuit uiteenlopende invalshoeken belicht: de hedendaagse retoriek, veel voorkomende fouten, een vergelijking met de Nederlandse rechtstaal, de situatie in Friesland, veel interessante taaltips, …
www.advocaat.be
Website Publiek luik van www.advocaat.be De Orde van Vlaamse Balies vernieuwde in maart 2009 de website www.advocaat.be. Veel aandacht ging naar een duidelijke opbouw en toegankelijke informatie wat leidde tot een betere indeling tussen de basisinformatie voor de rechtzoekende (links-verticaal) en de meer specifieke informatie voor doelgroepen zoals stagiairs, studenten, journalisten (bovenaan-horizontaal). Op die manier wil de OVB beter inspelen op de meest gestelde vragen van de bezoekers. Om die reden is ook het item “zoek een advocaat” op elke pagina prominent aanwezig. Extra aandacht gaat nu naar de rubriek “nieuws” op de homepagina waar actuele, interessante informatie wordt meegedeeld. Met de interactieve module: “Ken je rechten” kon een bezoeker zijn juridische kennis op een snelle manier uittesten en vestigde de OVB de aandacht op de rol van de advocaat als adviseur, onderhandelaar en verdediger in alle domeinen van het recht. De website werd in 2009 (maart-december) door 212 032 bezoekers 994 842 keer bezocht. Van de 3 792 483 paginaweergaves was 45,74 % voor de pagina “zoek een advocaat”. Ook de pagina “hoe kies ik een advocaat” (47 089 keer) en de pagina’s met de contactgegevens van de Vlaamse balies werden vaak bezocht (53 184 keer).
Privaat luik van www.advocaat.be In 2009 keurde de werkgroep internet-intranet het voorstel goed om in het budget van 2010 een functionele analyse van het privaat luik op te nemen. Tijdens deze behoefteanalyse wordt nagegaan wat de wensen en vereisten zijn voor het privaat luik van de website advocaat.be. Via gesprekken met de betrokken stakeholders (medewerkers OVB, bestuur OVB, leden van de werkgroep privaat luik, vertegenwoordigers van de balies, huidige webmaster,...) gaat de analist na wat de behoeftes zijn van de verschillende gebruikersgroepen voor www.advocaat.be. Van elk (groeps)gesprek wordt een verslag opgemaakt. De conclusies van deze gesprekken worden in een behoeftedocument verwerkt. Dit document kan vervolgens als leidraad dienen voor het uitschrijven van het lastenboek.
Jaarverslag ’09
25
OVB & DE KANDIDAAT-ADVOCAAT Diplomavereisten voor toegang tot het beroep Artikel 428 Ger.W. bepaalt dat niemand de titel van advocaat kan voeren of het beroep van advocaat kan uitoefenen onder meer wanneer hij “niet in het bezit is van het diploma van doctor of licentiaat in de rechten”. Deze diplomavereiste werd op 30 december 2009 door twee wetten aangepast aan de nieuwe bachelor-masterstructuur van het hoger onderwijs. De Orde van Vlaamse Balies bezorgde de minister van Justitie haar ontwerp van wetsvoorstel hieromtrent, opgesteld na uitvoerige besprekingen met verschillende belanghebbenden, en was steeds een belangrijke gesprekspartner in de totstandkoming van de wetten van 30 december 2009. Het diploma van master in de rechten wordt, als gevolg van deze wetten, met het diploma van doctor of licentiaat in de rechten gelijkgesteld indien bij het behalen van het bachelor- of masterdiploma aan een Belgische instelling van hoger onderwijs examen werd afgelegd over staatsrecht, verbintenissenrecht, burgerlijk procesrecht, strafrecht, strafprocesrecht en ten minste over vier van de volgende opleidingsonderdelen: zakenrecht, personen- en familierecht, bijzondere overeenkomstenrecht, administratief recht, arbeidsrecht, sociale zekerheidsrecht, handelsrecht en fiscaal recht. Het diploma van master in de rechten kan zowel aan een Belgische universiteit als aan een universiteit van een ander land van de Europese Unie worden behaald. Dit kadert binnen de Europese gedachte van de Bolognahervormingen en stimuleert de wederzijdse mobiliteit van studenten in de rechten binnen de Europese Unie. De inwerkingtreding van beide wetten werd retroactief vastgelegd op 1 juli 2009.
Stage en beroepsopleiding hervormd Door de inwerkingtreding van het OVB-reglement betreffende de stage (BS 28 mei 2008) en het OVB-reglement betreffende de beroepsopleiding (BS 17 april 2009) kon in het gerechtelijk jaar 2009-2010 de hervormde beroepsopleiding van start gaan. Het reglement betreffende de beroepsopleiding voorziet in een gedegen uniforme opleiding voor alle stagiairs met bijzondere aandacht voor de kennis van de deontologie, het procesrecht, de behoorlijke beroepsuitoefening en het verwerven van advocatuurlijke vaardigheden.
26
Deze beroepsopleiding wordt georganiseerd door de Orde van Vlaamse Balies en uitgevoerd door de stagescholen. Iedere Orde richt hetzij afzonderlijk, hetzij samen met één of meerdere Ordes, een stageschool op. Momenteel zijn er zeven stagescholen. De Orde van Vlaamse Balies heeft via het e-loket op het privaat luik van de website een module beroepsopleiding ontwikkeld. De stagiairs dienen zich via deze module in te schrijven voor de beroepsopleiding. De stagiair vindt op het e-loket alle nuttige informatie, maar kan voor bijkomende vragen of problemen terecht bij de stagelijn van de OVB op het telefoonnummer 02 210 15 40. Er bestaat voor alle Vlaamse stagescholen een uniforme cursus voor de verplichte vakken. Ze zullen op dezelfde uniforme wijze geëvalueerd worden. Naast dit Handboek voor de advocaat-stagiair ontvangen de stagiairs het bijhorende Wetboek voor de advocaat-stagiair. In de volgende twee jaren wordt gewerkt aan een uniforme cursus voor de keuzevakken. Binnen de OVB werd overeenkomstig artikel 4 van het reglement betreffende de beroepsopleiding de commissie beroepsopleiding opgericht die een aantal belangrijke bevoegdheden kreeg toegekend om te bereiken dat de beroepsopleiding van de stagiairs op een kwaliteitsvolle wijze eenvormig wordt gemaakt voor alle Vlaamse balies. De commissie beroepsopleiding komt op regelmatige basis samen.
OVB-reglement stage Op 5 juni 2009 sprak het Hof van Cassatie zich uit over de vordering tot nietigverklaring van artikel 1, laatste zin van het reglement van de Orde van Vlaamse Balies van 7 mei 2008 betreffende de stage. Hierin staat dat de kandidaat-stagiair bij zijn verzoek tot inschrijving op de lijst van de stagiairs een schriftelijke verklaring aan de stafhouder moet overhandigen in verband met de tegen hem lopende straf- of tuchtonderzoeken. Volgens de eisers hield dit een schending in van het recht op privéleven. Het Hof heeft deze vordering verworpen. Het Hof van Cassatie wijst er op dat die laatste zin van artikel 1 wel degelijk overeenkomt met de taak die de wetgever aan de OVB heeft toegekend (art. 495 Ger. W. en 496 Ger. W.). Enkel indien de stafhouder op de hoogte is van deze gegevens, kan hij met kennis van zaken nagaan of de inschrijving van een kandidaat-stagiair de door de wet vereiste loyaliteit en de door de wet beschermde eer, rechten en belangen van de advocaat en van de rechtzoekende, niet in het gedrang brengt. Verder merkt het Hof op dat de meldingsplicht enkel bestemd is voor de stafhouder die, eveneens gebonden door het beroepsgeheim, de gegevens die hij ontvangt uitsluitend mag aanwenden om zijn opdracht uit te voeren.
Jaarverslag ’09
27
OVB
& DE burger 28
OVB & DE BURGER Juridische bijstand Samen met de voorzitters van de Commissies voor de Juridische Bijstand (CJB’s) werd gebrainstormd over de mogelijkheden om de eerstelijnsbijstand beter bekend te maken bij het publiek. Deze gratis dienstverlening aan de rechtzoekenden mag immers best wat meer in de verf worden gezet. Er zijn initiatieven gepland, waaronder een artikel van voormalig CJB-voorzitter Steven Gibens in Ad Rem. Op het vlak van de tweedelijnsbijstand werd verder geijverd voor een behoorlijke vergoeding voor de door de advocaten geleverde prestaties. Hiervoor lanceerden OVB en OBFG een oproep om op 29 mei te manifesteren aan het Poelaertplein, een absolute première. Een duizendtal advocaten gaven gehoor aan de oproep en uitten hun ontevredenheid over de vergoeding. Dankzij de inspanningen van de minister van Justitie kon een verhoging van de waarde van het punt bekomen worden van € 23,25 naar € 24,28.
Vreemdelingenrecht Regularisatie Naar aanleiding van de instructies verspreid door de staatssecretaris voor Migratie- en Asielbeleid wordt driewekelijks een overleg georganiseerd voor alle betrokken actoren. De OVB neemt deel aan deze besprekingen namens de advocatuur.
Asielprocedures Maandelijks organiseert het Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen (BCHV) een contactvergadering tussen alle betrokken diensten waarbij de problematiek van de asielprocedure besproken wordt. Ook hier neemt de OVB aan deel.
Hoorzitting naar aanleiding van de evaluatie van de vreemdelingenwet Op vraag van de Senaatscommissie voor Binnenlandse Zaken en Administratieve Aangelegenheden bracht de Orde van Vlaamse Balies advies uit over de evaluatie van de asielprocedure. Bestuurder Kati Verstrepen lichtte op 31 maart dit advies toe op een hoorzitting van de commissie. De bevindingen van deze evaluatie werden gebundeld in een uitvoerig verslag dat thans verder besproken wordt met de staatssecretaris voor Migratie- en Asielbeleid.
Jaarverslag ’09
29
Werking van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) en de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RVV) Naar jaarlijkse gewoonte overlegde de OVB met de drie instanties die bevoegd zijn inzake vreemdelingenrecht. De bedoeling van deze jaarlijkse gesprekken is de samenwerking tussen de advocaten en deze diensten te bevorderen en waar nodig te verbeteren.
Mensenrechten- en asielproblematiek De OVB en de OBFG kwamen vrijwillig tussen in een procedure die werd ingeleid voor de rechtbank van eerste aanleg te Brussel door een aantal verzoekers waarbij de veroordeling gevraagd werd van de Belgische staat tot uitvoering van het regeerakkoord met betrekking tot de regularisatie van mensen met een precaire verblijfsituatie. Door het uitblijven van duidelijke instructies ter zake was de situatie immers onhoudbaar geworden. De rechtsonzekerheid maakte het de advocaten onmogelijk om nog behoorlijk advies te geven aan hun cliënten. De procedure kon worden doorgehaald nadat de staatssecretaris voor Migratie- en Asielbeleid uiteindelijk in juli instructies verspreidde in verband met de interpretatie van artikel 9bis van de Vreemdelingenwet.
Bijstand in de gesloten centra Naar aanleiding van het rapport van de Federale Ombudsman alsook van het rapport van de Europees Commissaris voor de Mensenrechten over de juridische bijstand in gesloten centra werd druk overleg gepleegd in een poging om deze bijstand te verbeteren. Ondertussen zijn twee proefprojecten van start gegaan in de centra te Vottem en Brugge. Van deze ervaringen zal gebruik gemaakt worden om een permanente bijstand uit te werken.
Jeugdrecht Samen met de commissies jeugdrecht en familierecht werden de verschillende wetsvoorstellen in verband met het horen van minderjarigen en de oprichting van een familierechtbank onder de loep genomen. Talrijke voorstellen werden namens de OVB geformuleerd.
Vraag tot vernietiging bepalingen antidiscriminatiewetten Het Grondwettelijk Hof deed op 12 februari uitspraak over het beroep tot vernietiging van bepalingen uit de drie antidiscriminatiewetten van mei 2007. Het beroep strekte meer in het bijzonder tot de vernietiging van: - de artikelen 1 tot 34 van de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden, - de artikelen 2 tot 49 en 52 van de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie en, - de artikelen 2 tot 39 van de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van de discriminatie tussen vrouwen en mannen. De Orde van Vlaamse Balies evenals de Nederlandse Orde van advocaten bij de balie te Brussel waren tussenkomende partij in het vernietigingsberoep en sloten zich grotendeels aan bij die middelen van de verzoekers die relevant waren voor de uitoefening van het advocatenberoep. Onder voorbehoud van een aantal restrictieve interpretaties werd het beroep door het Grondwettelijk Hof afgewezen.
30
Familierecht Project familierechtbank De OVB nam in 2009 deel aan de voorbereidende werkzaamheden tot oprichting van een familierechtbank, geleid door zowel minister van Justitie De Clerck als staatssecretaris voor Gezinsbeleid Wathelet. De OVB is het project voor de familierechtbanken zelf zeer genegen maar stelt zich waakzaam op om te verzekeren dat het geheel voor de rechtzoekende een merkelijk betere dienstverlening zal vormen. Deelaspecten waar de OVB tijdens deze besprekingen in het bijzonder aandacht op heeft gevestigd, zijn: - bemiddeling die voor de OVB nooit verplicht kan opgelegd worden - procedure-aspecten zoals kortgeding, beroep, inleidingsakte - belangen van de minderjarigen - opleidingsvereisten ‘jeugdadvocaten’ - persoonlijke verschijning - behandeling achter gesloten deuren en respect voor de privacy van partijen -m ateriële en territoriale bevoegdheidsopdeling met koppeling aan de op til staande wijzigingen betreffende de onbekwaamheidsstatuten
Project vereffening-verdeling Het project tot verbetering van de wetgeving omtrent de vereffening-verdeling ging van start in 2008 en nam wegens de complexiteit van de materie ook een groot deel van 2009 in beslag. Het gaat hierbij om een gemeenschappelijk project van de OVB, de OBFG en de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat (KFBN) met als eigenlijke doelstelling de verbetering en versnelling van de procedure inzake vereffeningen-verdelingen. De kern van de voorgestelde hervorming zit in een cascade van termijnregelingen. Bedoeling is de notie “redelijke termijn” in te voeren. Termijnen kunnen wel rekbaar zijn en voor zware dossiers zullen zich uitzonderingen voordoen. Maatwerk gaat meer nodig zijn. Verder worden zowel de problematiek betreffende het aantal notarissen-vereffenaars, de notie van de territoriale begrenzing van het ambtsgebied van de notaris-vereffenaar bij uitvoering van de verrichtingen en de problematiek van het deskundigenonderzoek ontmoet.
Cursus familierecht voor de beroepsopleiding De OVB stelde in 2009 een eigen cursus familierecht voor de beroepsopleiding op. In het vernieuwde reglement op de beroepsopleiding zijn nog slechts 4 vakken verplicht. Voor de overige vakken streeft de OVB ook een maximale graad aan uniformiteit na. Hiervoor zal de OVB een cursus aanmaken die door alle stagescholen kan gebruikt worden. De OVB heeft daarbij oog voor het feit dat in de nieuwe BAMA-structuur de studenten zeer vroeg in hun opleiding met familierecht geconfronteerd worden en later niet steeds de mogelijkheid krijgen zich hierin te actualiseren. Zo zal de pas afgestudeerde lichting “masters” nooit de nieuwe echtscheidingswetgeving hebben gezien. Deze cursus moet dergelijke tekorten in elk geval opvangen.
Jaarverslag ’09
31
Objectivering onderhoudsbijdragen De OVB volgde in 2009 de werkzaamheden betreffende het wetsvoorstel tot objectivering van de onderhoudsgelden van nabij op en gaf daarin ook via hoorzitting en schriftelijk advies richting aan. De wet zorgt ervoor dat de rechter aan de hand van een aantal objectieve parameters het onderhoudsgeld kan bepalen en houdt daarbij ook rekening met de specifieke situatie van de ouders. De OVB is tevreden omdat geen strikte en abstracte mathematische berekeningsmethode tot wet werd verheven, maar wacht graag de praktische toepassingen af alvorens de doeltreffendheid van deze bepalingen te evalueren. Het valt daarbij te betwijfelen of de opgegeven parameters waaraan de rechter zijn motivering moet vastknopen tot een grotere uniformiteit zullen leiden, nu de concrete invulling net zoals voorheen op strikt persoonlijke en dus niet-uniforme wijze zal kunnen gebeuren.
Deskundigenonderzoek Op 30 december 2009 (BS 15 januari 2010) werd de wet betreffende het deskundigenonderzoek grondig herzien waarbij er grotendeels rekening werd gehouden met de voorstellen geformuleerd door de Orde van Vlaamse Balies.
Collectieve schuldenregeling Naar aanleiding van de betalingsachterstand van het Fonds ter Bestrijding van de Overmatige Schuldenlast heeft de Orde van Vlaamse Balies op 8 december 2009 de Belgische staat gedagvaard om tot betaling over te gaan van de niet-betaalde kosten en erelonen van de schuldbemiddelaars. De procedure werd ingeleid voor de rechtbank van eerste aanleg te Brussel. Ondertussen werd een conclusieagenda opgesteld. De pleitzitting is vastgelegd in december 2011. De Orde van Vlaamse Balies heeft standpunt ingenomen tegen de Programmawet van 23 december 2009 (BS 30 december 2009). Deze wet vult het zesde lid van artikel 1675/19, § 2 Gerechtelijk Wetboek aan met de volgende zin : “Het bedrag van de honoraria van de schuldbemiddelaar mag niet hoger liggen dan 1.200 euro tenzij mits een bijzondere gemotiveerde beslissing van de rechter”. Op 15 december 2009 heeft de Orde van Vlaamse Balies haar standpunt overgemaakt aan alle senatoren om ervoor te zorgen dat deze bepaling niet werd behouden, maar tevergeefs. Aangezien deze bepaling de belangen van de schuldbemiddelaars schaadt, stelt de Orde van Vlaamse Balies een vernietigingsberoep in bij het Grondwettelijk Hof.
32
Uitbreiding WHPC tot de vrije beroepen In opdracht van de Belgische staat werd onderzoek verricht naar de bestaande toepassingsproblemen van de Wet op de Handelspraktijken (WHPC) en naar de eventuele uitbreiding van het toepassingsgebied van deze wet tot de beoefenaars van de vrije beroepen, waaronder ook advocaten. De Orde van Vlaamse Balies werd gevraagd of zij dergelijke uitbreiding voor advocaten wenselijk achtte. Op 6 maart 2008 deelde zij mee principiële bezwaren te hebben tegen de algehele verruiming van het toepassingsgebied van de WHPC tot advocaten. In 2009 werd dit onderzoek in een wetsontwerp betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming (Parl. St. Kamer 52/2340) gegoten. Dit ontwerp sluit de vrije beroepen uitdrukkelijk uit van het toepassingsgebied van deze wet.
Bijzondere opsporingsmethoden (BOM) en bijzondere inlichtingenmethoden (BIM) De reparatiewet van de BOM-wet werd bij wet van 16 januari 2009 (BS 16 januari 2009) goedgekeurd. De Orde van Vlaamse Balies heeft in de aanloop naar deze reparatiewet in diverse adviezen en persberichten met klem herhaald dat fundamentele beginselen van de rechtsstaat moeten worden gevrijwaard en bovendien gewaarschuwd voor het gevaar van steekvlamwetgeving om het hoofd te bieden aan lacunes in de wetgeving. De Orde werd tevens in 2009 geraadpleegd omtrent een voorontwerp van wet houdende diverse wijzigingen van het Wetboek van Strafvordering met het oog op de verbetering van de bijzondere opsporingsmethoden en enige andere onderzoeksmethoden, dat ten vertrouwelijke titel werd overgemaakt. De Orde heeft vertrouwelijk haar advies omtrent dit voorontwerp meegedeeld. De OVB heeft bij de bespreking van het wetsontwerp betreffende de bijzondere inlichtingenmethoden nadrukkelijk haar standpunt meegedeeld via diverse hoorzittingen in de Senaat en de Kamer, respectievelijk in januari 2009 en november 2009. De OVB oordeelde dat het wetsontwerp niet voldoende garanties bevat ter bescherming van de fundamentele rechten van de burgers bij aanwending van de bijzondere inlichtingenmethoden (BIM) door inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Jaarverslag ’09
33
Recht op bijstand advocaat vanaf het eerste politieverhoor De Orde van Vlaamse Balies bracht op vraag van de minister van Justitie advies uit over het recht op bijstand van een advocaat vanaf het eerste politieverhoor, en dit naar aanleiding van de Salduz-rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dit advies besprak de rechtspraak van het Europees Hof, alsook het standpunt van de OVB betreffende het wetsvoorstel tot wijziging van artikel 1 van de wet betreffende de voorlopige hechtenis om op het moment van de aanhouding nieuwe rechten toe te kennen aan de persoon die van zijn vrijheid is benomen. In juni 2009 nam de OVB deel aan een vergadering van het College van Procureurs-generaal ter bespreking van deze materie. Tevens heeft de OVB in juni 2009 op een studiedag haar standpunt omtrent het onderwerp uiteengezet. (zie ook: STEVENS Jo, LATOIR Griet, “Recht op aanwezigheid van de advocaat bij het politieverhoor bevestigd door EHRM?”, Ad Rem, april 2009, 12-18)
Class action Collectieve vorderingen of ‘class actions’ zullen niet langer uit het Belgische rechtssysteem te mijden zijn en de OVB heeft in 2009 zelf het heft in handen genomen door een eigen ontwerp tot wetsvoorstel uit te werken dat op een pragmatische wijze tegemoet komt aan de onderscheiden belangen in deze materie. Volgens dit ontwerp zal de rechter aan de hand van strenge criteria moeten oordelen of een collectieve vordering kan worden toegelaten of niet. De rechter zal ook in het verdere verloop van de zaak een actieve en belangrijke rol spelen. De procedure zelf steunt op de beginselen van voorzienbaarheid, transparantie en proceseconomie. Vanuit verschillende hoeken werd reeds een bijzondere interesse in dit voorstel getoond en in 2010 gaat de OVB door met het zoeken naar een politiek draagvlak om dit voorstel te introduceren.
Europese wetgeving De Orde van Vlaamse Balies is actief betrokken bij de implementatie van de Europese wetgeving met betrekking tot de dienstenrichtlijn en het opzetten van het Europees informatienetwerk “IMI”.
34
OVB en het ondernemingsleven Op 9 februari 2009 werd de wet van 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van ondernemingen in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Voor de bespreking van de praktische toepassingsproblemen van deze wet kwam de commissie curatoren samen op 29 juni 2009. De vergadering besprak een aantal knelpunten. De Orde van Vlaamse Balies is momenteel bezig met het opstellen van reparatievoorstellen om de praktische toepassing van deze wet eenvoudiger te maken. Op 3 december 2008 heeft het Vlaams Parlement het “decreet houdende diverse bepalingen inzake energie, leefmilieu, openbare werken, landbouw en visserij”, het zogenaamde Verzameldecreet Leefmilieu, goedgekeurd. Deze wijziging brengt ook de wijziging van het Bodemdecreet met zich mee. Deze wijzigingen hebben tot gevolg gehad dat het protocol van 1 oktober 2007 tussen de curatoren en de OVAM werd aangepast. Een nieuw protocol werd ondertekend op 1 december 2009. Op dezelfde datum trad dit protocol in werking.
VOBA De Vlaamse Organisatie voor Bemiddeling en Arbitrage (VOBA) nam deel aan de gesprekken georganiseerd door de balie van Brussel met de bedoeling na te gaan hoe er kan samengewerkt worden om bemiddeling meer ingang te doen vinden. De samenwerking met de preferentiële partner van VOBA wat betreft de opleidingen – het Brussels Business Mediation Center (BBMC) – werd verder geïntensifieerd. VOBA zal de opleidingen van het BBMC actiever promoten.
Jaarverslag ’09
35
OVB
& DE media 36
OVB & DE MEDIA De Orde en de advocaat in het nieuws De Orde van Vlaamse Balies komt alsmaar vaker in de nieuwsberichten. In 2009 stuurde zij 20 persberichten uit (zie: www.advocaat.be, pers, communicatie en standpunten > persberichten). Dit resulteerde in 12 tv-optredens, 43 radio-interviews/bijdragen en 278 vermeldingen in artikels, websites enz.
Een advocaat, beter vroeg dan laat Tante Kaat Tussen 16 en 29 maart liep een nieuwe radiocampagne met Tante Kaat op de nationale radiozenders Radio 1, Studio Brussel en MNM. De campagne werd op de website ondersteund met 2 clips waarin Tante Kaat aantoonde hoe belangrijk het kan zijn om een contract eerst door een advocaat te laten nalezen vooraleer het te ondertekenen. Uit onderzoek van de Vlaamse audiovisuele regie (VAR) bleek dat de campagne zeer bevredigend scoorde. De campagne werd – waar mogelijk – vergeleken met 2006 en 2007. Enkele opvallende resultaten: - De merkbekendheid is bij alle doelgroepen gestegen ten opzichte van 2007; - 36 % van de ondervraagden herkent de spot; - Hiervan herinnert 44 % zich dat het over de advocatuur gaat. De attributie is ook groter dan in 2006 en 2007; -D e herkenning is hoger bij jongeren en mannen. Jongeren pikken makkelijker nieuwe zaken op, zou de verklaring hiervoor zijn; - Jongeren en zeker mannen weten beter over welke dienst er reclame wordt gemaakt; - De ondervraagden vinden de spot leuk, duidelijk (score van meer dan 7!) en overtuigend; - De spot scoort gemiddeld goed tot zeer goed. In augustus werd nog een golf met de Tante Kaat-spots uitgezonden.
Jaarverslag ’09
37
De Chinees Voor het najaar werd een variante gecreëerd op de spot over contracten. Als bepalingen in contracten als Chinees overkomen, is goede raad van een advocaat onontbeerlijk. Uit onderzoek bleek dat de campagne een groot succes was. De spots van ‘de Chinees’ stonden in de top 3 van de meest geliefde spots van september en oktober (likeability). 10% van de respondenten gaf 10 op 10 aan de spot – wat uitzonderlijk is, 60% gaf 7 of meer punten. De attributie (weten voor welke dienst er reclame wordt gemaakt) was merkelijk gestegen. Dit betekent dus dat de mensen het al evidenter vinden dat er reclame wordt gemaakt voor advocaten. De duidelijkheid en de overtuigingskracht scoren goed. De campagne scoort ook goed bij alle leeftijdsgroepen en zowel bij mannen als bij vrouwen. Tegelijkertijd kreeg de OVB een uitzonderlijk mooi aanbod om de ondersteunende internetclip te laten uitzenden op de kersverse digitale zender ACHT.
Samenwerkingen met media Inspecteur Decaluwé Sinds midden 2009 werkt de OVB mee aan het Radio 2-consumentenprogramma Inspecteur Decaluwé dat elke werkdag loopt tussen 8 en 9 uur. Het programma besteedt aandacht aan problemen van luisteraars op financieel en juridisch vlak en algemene vragen over aankopen en rechten en plichten. Bestuurder Edgar Boydens licht tweewekelijks een juridisch onderwerp toe, waarbij het werk van de advocaat ook toegelicht wordt. Volgende onderwerpen kwamen aan bod: de kostprijs van een advocaat, aansprakelijkheid van ouders bij daden van kinderen, de exoneratie door een advocaat (uitsluiting van aansprakelijkheid), een gerechtsdeurwaarder wraken, enz. De meerwaarde van het werk van een advocaat krijgt langs deze weg aandacht.
Standaard.bizz/nieuwsblad.bizz Sinds de zomer van 2009 levert de OVB regelmatig bijdragen aan de economie-of consumentenpagina’s standaard.bizz en nieuwsblad.bizz. Juridische vragen van lezers over zeer concrete dagelijkse en soms minder dagelijkse situaties komen er aan bod: achterstallige huurgelden, overlast van huisdieren van de buren, geluidsoverlast, rechten van de schuldeiser, enz.
Telefacts Crime De Orde van Vlaamse Balies maakt deel uit van het begeleidingscomité van het vtm-programma Telefacts Crime dat maandelijks wordt uitgezonden. Hierin zetelen ook vertegenwoordigers van de federale en lokale politie, de magistratuur, het gevangeniswezen. De OVB tracht onderwerpen die het werk van de advocaat toelichten aan bod te laten komen.
38
Bewaar je privacy Een breed platform van organisaties (met name de Liga voor de Mensenrechten, Ligue des Droits de l’homme, Orde van Vlaamse Balies, Ordre des Barreaux francophones et germanophone, Vlaamse Vereniging van Journalisten, Association Générale des Journalistes Professionnels, Orde van Geneesheren en Tik vzw) lanceerde op 26 oktober de website www.bewaarjeprivacy.be en een petitie tegen de Belgische omzetting van de Europese databewaringsrichtlijn (Richtlijn 2006/24/EG). Deze Europese richtlijn zou binnenkort worden omgezet in Belgisch recht en verplicht telecomoperatoren en internetproviders om de communicatiegegevens van alle burgers te bewaren als instrument in de strijd tegen terreur en ernstige criminaliteit. Het gaat om wie, wanneer, op welke manier (telefoon, sms, mail), van waar en hoe lang iemand gecommuniceerd heeft. De Orde van Vlaamse Balies riep samen met de andere 7 organisaties tijdens een persconferentie iedereen op om de petitie te ondertekenen op www.bewaarjeprivacy.be. (persdossier: zie www.advocaat.be > pers, communicatie en standpunten)
Jaarverslag ’09
39
OVB
& financieel beleid 40
OVB & financieel beleid Financiën
Commissie financiën De commissie financiën besprak zoals elk jaar het ontwerpbudget en het ontwerp van jaarrekening. Ook de beleggingspolitiek van de OVB werd door de commissie financiën opgevolgd.
Commissie penningmeesters De commissie penningmeesters, die bestaat uit de penningmeesters van de 14 Vlaamse balies, kwam in 2009 onder voorzitterschap van de penningmeester van de OVB tweemaal samen. De commissie besprak topics die de penningmeesters in hun dagelijkse functie als penningmeester aangaan. Onder meer volgende onderwerpen kwamen aan bod: controle derdenrekeningen, financiering bureaus voor juridische bijstand, indiening verantwoordingsstukken voor de werkingskosten 2008, inhoud baliebijdrage, afsluiten nieuwe overeenkomsten derdenrekeningen voor advocaten, het streven naar een onbeslagbaarheid van de derdenrekeningen, aanrekening overheadkosten van de OVB in het kader van de juridische tweedelijnsbijstand aan de BJB’s…
BALANS (in €) » ACTIVA 2009 Vaste Activa 131.910,76 Immateriële vaste activa 152,12 Materiële vaste activa 131.419,03 Financiële vaste activa 339,61 Vlottende Activa 2.260.098,19 Vorderingen op ten hoogste één jaar 15.854,69 Geldbelegingen 1.629.977,81 Liquide middelen 510.039,78 Overlopende rekeningen 104.225,91 Totaal Activa 2.392.008,95
2008 116.916,17 1.466,79 115.109,77 339,61 1.982.422,91 4.340,00 1.454.534,48 428.884,14 94.664,29 2.099.339,08
» PASSIVA Eigen vermogen 1.919.778,40 Schulden op ten hoogste één jaar 472.230,55 Overlopende rekeningen 0,00 Totaal Passiva 2.392.008,95
1.949.328,57 150.010,51 0,00 2.099.339,08
Jaarverslag ’09
41
Wie is wie in de
OVB 42
Vooraan: Edgar Boydens, Kati Verstrepen, Jo Stevens, Ivo Valgaeren, Kathleen Vercraeye, Achteraan: Denis Gheys, Philippe De Jaegere, Serge Van Eeghem
wie is wie in de OVB
Vanaf 1 september 2008 bestaat de raad van bestuur uit volgende leden:
Stafhouder Jo Stevens Stafhouder Edgar Boydens Stafhouder Philippe De Jaegere Stafhouder Denis Gheys Stafhouder Ivo Valgaeren Mr. Serge Van Eeghem Mr. Kathleen Vercraeye Mr. Kati Verstrepen
voorzitter departement algemeen beleid en wetgeving departement stage departement deontologie departement collectieve belangen departement permanente vorming departement financiën departement communicatie departement toegang tot het recht
De raad van bestuur staat in voor het dagelijks bestuur van de Orde van Vlaamse Balies. De raad van bestuur staat onder leiding van voorzitter Jo Stevens. De raad van bestuur is een collegiaal orgaan en bestaat uit acht leden. Elke bestuurder beheert een departement en realiseert, samen met de medewerkers van het departement en de beleidsvoorbereidende commissies, de diverse taken die hem zijn toegewezen.
Jaarverslag ’09
43
DE ALGEMENE VERGADERING De algemene vergadering besprak het beleid van de OVB, nam standpunten in en stelde reglementen op. De algemene vergadering nam de juridische en politieke actualiteit binnen het beroep onder de loep door middel van mededelingen van de bestuurders en tussenkomsten van de leden van de algemene vergadering. De vergadering kreeg informatie en toelichting over actuele items van belang voor de advocatuur of voor de rechtzoekende en voerde daarover debatten. De demarches en het lobbywerk van de OVB, de adviezen en voorstellen van de OVB met betrekking tot wetgevende initiatieven en de informatie met betrekking tot de ingeleide of hangende de procedures van de OVB kwamen eveneens aan bod.
Een selectie uit de beslissingen van de algemene vergadering: • goedkeuring van de jaarrekening 2008 en kwijting van de leden van de raad van bestuur • goedkeuring van het budget 2010 • goedkeuring van het voorstel om bepaalde overheadkosten van de OVB met betrekking tot de juridische bijstand en de werking van de BJB’s aan te rekenen aan de Ordes • goedkeuring van het reglement tot wijziging van artikel 13 van het reglement betreffende de aan de procedures verbonden regels van confraterniteit • goedkeuring van het reglement beroepsopleiding • aanwijzing van één effectief lid en twee plaatsvervangers van de Nederlandstalige Kamer van de Commissie van Advies voor Vreemdelingen • aanwijzing van de vier leden van de beroepscommissie inzake de beroepsopleiding • aanwijzing van de advocaat-leden van de Federale bemiddelingscommissie (één effectief en één plaatsvervangend lid voor de algemene commissie, de bijzondere commissie familiezaken, de bijzondere commissie burgerlijke en handelszaken en de bijzondere commissie sociale zaken) • de algemene vergadering besliste dat er geen noodzaak was om de collectieve vorderingen te reglementeren • inoverwegingneming van het ontwerpreglement juridische tweedelijnsbijstand • stemming over de voordracht van kandidaten voor het Raadgevend Comité voor Bio-ethiek
44
De algemene vergadering bestaat uit 72 leden (samenstelling zie pagina 46) en vergaderde in 2009 negenmaal, telkens in de Provincieraadzaal van het Provinciehuis te Leuven. De Vlaamse advocaten kiezen hun vertegenwoordigers voor de algemene vergadering. Deze algemene vergadering is het parlement, stemt de reglementen, stippelt de belangrijkste beleidslijnen uit en wijst de leden van de raad van bestuur aan die het dagelijks beleid voeren. De algemene vergadering heeft de meest uitgebreide bevoegdheden om te beslissen over zaken die tot de bevoegdheid van de Orde van Vlaamse Balies behoren. Haar beslissingen verbinden de Orde van Vlaamse Balies en de Ordes van advocaten. Tot de bevoegdheden van de algemene vergadering behoren onder andere het vaststellen van reglementen, wijzigen van reglementen, goedkeuring van het beleidsplan van de raad van bestuur, uitoefenen van controle op de werking van de raad van bestuur en goedkeuring van de begroting. Een verkort verslag van elke algemene vergadering is terug te vinden in de elektronische nieuwsbrief OrdeExpress. De uitgebreide woordelijke verslagen staan op het privaat luik van www.advocaat.be (bij commissiewerking en deelgroepen > algemene vergadering > goedgekeurde verslagen 2008-2009 en 2009-2010).
REGLEMENTEN in werking sinds 2009
Het reglement tot wijziging van artikel 13 van het reglement betreffende de aan de procedures verbonden regels van confraterniteit Het reglement beroepsopleiding
Jaarverslag ’09
45
Algemene vergadering 2008-2010 (samenstelling vanaf 01.09.2009)
Brussel-Nederlands
Gent
TALLON Alex, Stafhouder
BEELE Thierry, Stafhouder
Bevernage Carl Declercq – Devisch Mia De Moor Bart de Puydt Raoul M. De Vuyst Bruno Esselens Krista Gooris August Judo Frank Keuleneer Fernand Meesseman Eline Rigaux Luc Slootmans Jozef Van Bellingen Katelijne Vander Elst Erik Wauters Raïssa
Decock Geert De Meyer Hans Goeminne Didier Ossieur Stany Rieder Hans Van Malleghem Jacques
Brugge TAVERNIER Paul, Stafhouder Beheyt Jan Goegebeur Thierry Pieters Stefan
Kortrijk Antwerpen BOUTELIGIER Leo, Stafhouder Buyssens Herman De Somer Luc Demeyere Luc Jespers Jozef Meerts Jan Moens Annemie Mortelmans Ann Op De Beeck Frank Van Leemput Paul Van Moorleghem Stéphane Wens Stany
46
CAMBIEN Frank, Stafhouder Bauwens Robrecht Lombaerts Piet Segers Kathleen
Leuven DECLERCQ Philippe, Stafhouder Coigniez Vincent Jaspaert Geert Schouteden Marleen
Dendermonde
Oudenaarde
PIETERS Edward, Stafhouder
MACHTELINGS Ludo, Stafhouder
Coppens Albert Saerens Gracy Steyaert Luc
Opsommer Jan
Hasselt
Veurne LAGROU Joris, Stafhouder
BERBEN Patrick, Stafhouder
Reynaert Frank
Roox Ilse Swennen Jan Vaninbroukx Stephan
Ieper SAMOY Inge, Stafhouder Houtman Johan
Tongeren VANDERSANDEN Jan, Stafhouder Engelen Paul Ruysschaert Felix
Mechelen LENS Kris, Stafhouder Peeters Lieve Van Baelen Nadia
Stafhouder Hof van Cassatie (met raadgevende stem) ‘T KINT François
Vertegenwoordiger CCBE (met raadgevende stem) ASSCHERICKX Bertrand
Turnhout VERHAEGEN Hugo, Stafhouder Michielsen Johan Sol Ludwig
Jaarverslag ’09
47
Wie is wie in de
OVB
Van links naar rechts: Annick Vercraeye, Els Van Broeck, Anke Delava, Ingrid Speels, Lieve Naessens, Kim Breydels, Annelies Verstraete, Lieve Kenis, Filiz Korkmazer, Mieke Verheye, Eef Stoop, Elke Steylaerts, Leen Christiaens, Karlien Malfait, Ann Vanderhaeghen Niet op de foto : Isabel Vandevelde, Ann Kemps 48
Medewerkers Bij de Orde van Vlaamse Balies zijn midden 2010 zeventien personeelsleden tewerkgesteld, waaronder vijf gewezen advocaten. De medewerkers staan onder leiding van algemeen secretaris Els Van Broeck. De studiedienst van de OVB bestaat uit zeven juristen en wordt begeleid door mr. Patrick Hofströssler, directeur van de studiedienst.
Els Van Broeck
algemeen secretaris 02 227 54 71 -
[email protected]
Mieke Verheye
adjunct van de algemeen secretaris 02 227 54 72 -
[email protected]
Lieve Naessens
stafmedewerker stage 02 227 54 73 -
[email protected]
Ingrid Speels
stafmedewerker communicatie 02 227 54 77 -
[email protected]
Elke Steylaerts
stafmedewerker juridische bijstand en documentmanagement 02 227 54 75 -
[email protected]
Annick Vercraeye
stafmedewerker juridische documentatie en website 02 229 51 03 -
[email protected]
Anke Delava
juriste - legal advisor and documentalist 02 229 51 07 -
[email protected]
Filiz Korkmazer
juriste studiedienst 02 229 51 02 -
[email protected]
Lieve Kenis
juriste studiedienst 02 227 54 74 -
[email protected]
Eef Stoop
juriste studiedienst 02 227 54 78 -
[email protected]
nn Vanderhaeghen A
juriste studiedienst 02 229 51 08 -
[email protected]
Isabel Vandevelde
juriste studiedienst 02 229 51 01 -
[email protected]
Annelies Verstraete
juriste studiedienst 02 227 54 76 -
[email protected]
Leen Christiaens
administratief bediende GCR en permanente vorming 02 229 51 05 -
[email protected]
Kim Breydels
administratief bediende boekhouding en rijksregister 02 229 51 00 -
[email protected] -
[email protected]
Karlien Malfait
administratief bediende 02 227 54 70 (centrale) -
[email protected]
Ann Kemps
administratief bediende 02 210 15 44 -
[email protected]
Jaarverslag ’09
49
Samenstelling commissie en werkgroepen binnen de Orde van Vlaamse Balies vanaf 1 september 2009 A. Commissies van de algemene vergadering DEPARTEMENT ALGEMEEN BELEID EN WETGEVING
DEPARTEMENT TOEGANG TOT HET RECHT
Commissie stafhouders
Commissie rechtshulp: juridische eerstelijnsbijstand Commissie rechtshulp: juridische tweedelijnsbijstand Commissie vreemdelingenrecht Commissie jeugdrecht
STUDIEDIENST (dienst ressorterend onder departement algemeen beleid en wetgeving) Commissie gerechtelijk recht Commissie strafrecht Commissie burgerlijk recht/familierecht Commissie publiekrecht Commissie handels-, economisch en financieel recht Commissie fiscaal recht
DEPARTEMENT FINANCIEN Commissie penningmeesters Commissie financiën Commissie curatoren
DEPARTEMENT DEONTOLOGIE Commissie deontologie Commissie witwaswetgeving Commissie erelonen en rechtsplegingsvergoeding Commissie rechtsbijstand
DEPARTEMENT PERMANENTE VORMING Commissie voorkeurmateries Commissie schuldbemiddeling
DEPARTEMENT COMMUNICATIE Commissie publiciteit Commissie KZS (kwaliteitszorgsysteem)
DEPARTEMENT COLLECTIEVE BELANGEN Commissie mededinging Werkgroep internationale promotie Vlaamse advocatuur Commissie sociale voorzieningen en verzekeringen Commissie ADR
50
B. Andere commissies en werkgroepen DEPARTEMENT ALGEMEEN BELEID EN WETGEVING Werkgroep business law firms
DEPARTEMENT DEONTOLOGIE Werkgroep voorzitters en secretarissen tuchtraden (vaste samenstelling) GCR – vaste leden (voorzitters) commissie erelonen GCR – vaste leden (voorzitters) commissie saisine
DEPARTEMENT STAGE Commissie beroepsopleiding Docenten burgerlijk procesrecht Docenten deontologie Docenten strafprocesrecht Docenten communicatievaardigheden Examencommissie bekwaamheidsproef Commissie van beroep bekwaamheidsproef Voorzitters stagecommissies
DEPARTEMENT PERMANENTE VORMING Erkenningscommissie permanente vorming Verantwoordelijken permanente vorming
DEPARTEMENT COMMUNICATIE Werkgroep internet – intranet
Orde van Vlaamse Balies Koningsstraat 148 B-1000 Brussel Telefoon: + 32 (0)2 227 54 70 Fax: + 32 (0)2 227 54 79
[email protected] www.advocaat.be