Editie nr 156, september Hello!

  Editie nr 156, september 2012

Hello!

Voorwoord Het is bijna onvermijdelijk als je een openingswoord woord schrijft voor een “special” editie van dit mooie tijdschrift voor de nieuwkomers, dat je teruggaat naar het moment dat je zelf op Hato landde met gezin. Hoewel wij eerdere ervaringen hadden opgedaan met een verblijf op Aruba en zelfs een keer een week op Curaçao op vakantie waren geweest, was het toch wennen als je hier dan uiteindelijk aankomt en aan de slag gaat. Tijdelijke huisvesting in, kinderen waarschijnlijk nog niet naar school en huisdieren in de opvang of ook in de tijdelijke huisvesting. Dan wil je, ondanks de mooie omgeving, waarschijnlijk niets liever dan snel je nieuwe huis in waar je de beschikking hebt over je eigen spullen. Daarnaast moeten er nog procedures doorlopen worden met nutsbedrijven, de afdeling bevolking (Kranshi) en andere afspraken die de eerste weken van het verblijf de agenda bepalen. Wij hadden pas zo rond november het gevoel dat wij onze draai op het eiland gevonden hadden en gereed waren voor al het moois dat Curaçao en haar bewoners te bieden hebben. In mijn gesprekken met militairen en uitgezonden burgermedewerkers die hier aankomen, hebben ze allen deze ervaring wel ongeveer gemeen. Maar als je dan de zaken op rolletjes hebt, dan is het van belang dat je meegaat in een aantal gebruiken van dit eiland. Zo moet je 1 

je ongeduld met de lege verhuiscontainer terugsturen naar Nederland en leren zien dat vele zaken hier soms ook makkelijker gaan dan in ons overgereguleerde “koude” gedeelte van het Koninkrijk. Ook is het hier gewoonte dat de mensen elkaar groeten als zij elkaar tegenkomen op straat of in een winkel en als je aan deze gewoonte gewend bent, dan ga je dit heel plezierig vinden. Tevens is het goed je te realiseren dat de beheersing van de Nederlandse taal niet vanzelfsprekend is voor alle eilandbewoners en dat dit soms tot miscommunicatie leidt. Mijn advies is om je als gast op te stellen, dan zul je voornamelijk vriendelijkheid en behulpzaamheid ontmoeten. Hoewel Curaçao de laatste maanden niet altijd positief in het nieuws is geweest in de Nederlandse media, blijkt dat het hier wel meevalt. Zet de mogelijke vooringenomenheid opzij en onderga dushi Korsou. Ik wens jullie allen een mooie term toe, maar realiseer je wel dat de tijd hier voorbij lijkt te vliegen. Voordat je het weet, staat de verhuiscontainer weer voor de deur. Ook namens mijn vrouw Bente tot ziens op het landhuis Klein Bloempot voor een nadere kennismaking, Dick Swijgman Brigade-generaal der mariniers

2 

Kunstwek van  Diana Jansen. Foto van Sasja Grefen.

3 

 In dit nummer 10 vragen aan… Familie Donker  Liefde voor het eiland  Voor u gelezen: Bon Bini Beach  Nieuws van de wijkwachtmeester  Bestellen in Amerika  Welkom of afscheid, tijd voor een cocktail  Marine Sport vereniging.  UN TIKI DI PAPIAMENTU  Wennen, gaat dat ooit lukken?  Bon dia! En andere dingen van Curaçao  Wist u dit?  BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS     

4 

5 9 12 13 16 19 22 24 26 30 34 35

 10 vragen aan… Familie Donker    Voor onze vaste rubriek 10 vragen aan zochten we deze keer naar  nieuwkomers op het eiland. Voordat wij hierheen kwamen had mijn  man ongeveer  2 jaar gevaren met Reinier Donker.  Zij hebben  contact met elkaar gehouden en zodoende wisten we ook dat hij, zijn  vrouw en zijn zoontje, die maar een paar dagen jonger is dan de  onze, deze zomer naar Curaçao zouden komen.  Even mailen of ze  mee wilde werken aan dit interview en het was geregeld.     1) Willen jullie je kort aan de lezers voorstellen?  Wij  zijn  familie  Donker,  bestaande  uit:  Reinier  (humanistisch  raadsman, 36 jaar), Duifje (juf, 35 jaar) en Jonathan (lief, 9 maanden)  uit Sneek. Voor drie jaar gaan wij dit fantastische avontuur aan met  heel  veel  zin.  Wandelen  doen  we  veel,  Duif  schrijft  met  plezier  brieven,  Reinier  zeilt  daarnaast  ook  graag.  Lezen  doen  we  te  weinig  maar  vinden  we  wel  heerlijk.  We  genieten  van  het  leven  als  jong  gezin.  Jonathan  is  een  vrolijk  mannetje  dat  gek  is  op  geluidjes  en  bezig is met kruipen en leren staan.    2) Waarom Curaçao?  Waarom  niet?!  Het  is  een  prachtkans  om  in  een  andere  omgeving  samen te leven en te werken. We hebben wel gedacht: ‘oh, wat een  gedoe  om  alles  te  regelen’,  maar  we  zijn  gelukkig  niet  de  eerste  familie die dit doet en al met al was het veel, maar wel goed te doen.  We houden van het avontuur en van de horizon verbreden. Nieuwe  kleuren, geuren en taal: kom maar op!    3) Waar kijken jullie het meest naar uit?  We  kijken  vooral  uit  naar  nieuwe  ervaringen.  Nieuwe  dingen  ontdekken,  nieuw  ritme  ontdekken.  Reinier  wil  leren  duiken  (Duif  houdt  het  bij  snorkelen,  vanwege  een  trommelvliesprobleem).  Duif  wil leren slenteren en Jonathan gunnen we het buitenleven.  5 

  4) Waar kijken (of keken) jullie het meest tegen op?  We  zagen  tegen  al  het  geregel  op.  Veel  zaken  konden  pas  vrij  laat  worden  geregeld,  denk  aan  geboorteaktes,  auto  uitschrijven  e.d..  Uiteindelijk zagen we ook op tegen de Schiphol‐scene, die er wel bij  hoort (vinden wij) maar die natuurlijk ook gaat schuren. Onze ouders  zijn verschrikkelijk blij met Jonathan; en al is er Skype, over een paar  maanden, wanneer ze langs komen is hij natuurlijk heel veel groter.  Toch hebben ook zij gezegd: doen, pak die kans!    5) In welke wijk komen jullie straks te wonen?  Wij gaan in Julianadorp wonen. Wij hebben ons eerder georiënteerd  op  wijken  en  dit  was  een  favoriete  wijk  voor  ons.  Er  zitten  enige  scholen en een peuterspeelzaal, een supermarkt vlakbij: dat leek ons  handig.    6)  Gaat  (of  wil)  Duifje  hier  straks  (gaan) werken?  In Nederland heb ik altijd gewerkt in  het  onderwijs.  Ik  begon  in  het  basisonderwijs en ben uiteindelijk in  het  voortgezet  speciaal  onderwijs  gaan  werken  als  mentor  van  leerlingen  met  autisme,  in  Lelystad.  Toen  ik  met  zwangerschapsverlof  ging,  heb  ik  ook  mijn  ontslag  ingediend,  zodat  ik  alle  rust  had  voor  het  nieuwe  leven  als  verse  moeder en zaken kon gaan regelen voor Curaçao. Tot nu toe vind ik  het  zo  leuk  om  moeder  te  zijn,  dat  ik  in  eerste  instantie  niet  ga  werken  op  Curaçao.  Ik  heb  daarvoor  wel  enige  normen  van  mijzelf  opzij gezet. Lange tijd dacht ik: ik ben hoogopgeleid, ik kan meer dan  voor een kind zorgen en ik moet mijzelf kunnen  bedruipen.  Echter,  ik  haal  zoveel  voldoening  uit  het  ‘er  zijn’  met  en  voor  Jonathan  en  voor  rust  in  huis  zorgen  dat  ik  dit  eerst  voortzet.  6 

Ook  weet  ik  van  mijzelf  dat  ik  wel  tijd  kan  gebruiken  om  goed  te  acclimatiseren  in  zo’n  totaal  nieuwe  omgeving  waar  ik  dan  ook  nog  zorg  draag  voor  onze  zoon.  Misschien  ga  ik  na  verloop  van  tijd  nog  werken, dat kan in het onderwijs zijn, dat kan ook in het  vrijwilligerswerk zijn in andere sectoren.    7) Zijn jullie van plan Papiaments te gaan leren?  Jazeker! Wij houden er sowieso van om enkele woorden te leren van  het  (vakantie)land  waar  we  heen  gaan.  Nu  is  het  anders,  we  blijven  hier  drie  jaar  en  dan  vinden  we  het  des  te  leuker  om  ons  ook  verstaanbaar te kunnen maken in zinnen. We zijn dapper begonnen  aan een cursus maar hebben die niet goed bijgehouden. Het is dus bij  veel  woordjes  gebleven,  tellen,  goedendag,  lichaamsdelen,  de  inrichting  van  een  huis.  We  pakken  de  draad  zeker  weer  op  en  vermoeden dat het sneller zal gaan nu je je echt omringd weet door  de taal.     8)  Verwacht  Reinier  verschillen  in  zijn  werkzaamheden  hier  ten  opzichte  van  zijn werkzaamheden in NL?  Mijn  werk  blijft  voor  een  groot  gedeelte  hetzelfde, het  ondersteunen  van  mensen.  De  context  is  natuurlijk  wel  tropisch,  daarnaast  zijn  er  nu ook de gezinnen waar je als geestelijk  verzorger  zorg  voor  draagt.  Tot  nu  toe  heb  ik  vooral  voor  Marinemensen  gewerkt, nu krijg ik te maken met mensen  van andere  krijgsmachtdelen.  De  compagnie  van  de  Land‐ en Luchtmacht en de mensen van de Marechaussee. Dus niet  alleen nieuwe culturen van het eiland, maar ook binnen het werk.    7 

9) Wat/ wie gaan jullie missen in Nederland? (en wat niet?)  We hebben beide ervaring met lange periodes van afwezigheid en tot  nu  toe  hadden  we  gelukkig  niet  veel  last  van  heimwee.  Wat  we  hebben  gehoord  is  dat  je  echt  twee  auto’s  nodig  hebt,  dat  je  niet  makkelijk  even  ergens  heen  fietst  of  loopt.    Nu  lopen  wij  vrij  makkelijk  even  naar  dit  en  naar  dat  in  Sneek,  dat  zullen  we  wel  missen.  Duif  is  benieuwd  naar  het  gemis  van  enig  ander  weer.  Zou  drie  jaar  zomer  niet  saai  gaan  worden?!  Wat  we  niet  gaan  missen?  We hebben werkelijk geen idee.    10)  Inmiddels  zijn  jullie  een  paar  weken  op  het  eiland.  Hoe  bevalt  dat  jullie  tot  nu  toe  en  zal  je  nu  andere  antwoorden  geven  op  de  eerder  gestelde  vragen,  die  jullie  vlak  voor  vertrek  beantwoord  hebben?  Het  bevalt  ons  hier  goed  op  Curaçao.  Het  wennen  gaat  sneller  dan  gedacht. We genieten er van elkaar zo veel te zien als gezin. Ook het  buitenleven doet ons goed. We slapen, douchen en koken binnen, de  rest vindt buiten plaats, vooral op een zalige veranda. Reinier ervaart  zijn  werk  als  intensief,  gevarieerd  en  zeer  bevredigend.  Hij  is  er  binnen  twee  maanden  ingegroeid  zoals  hij  nooit  had  gedacht.  Duif  geniet van de tijd en ruimte die er is om zo samen met Jonathan te  zijn.  Ze  mist  wel  tot  nu  toe  dat  er  weinig  makkelijk  gewandeld  kan  worden in verband met de hitte ofwel door loslopende honden waar  zij niet dol op is. De hitte ervaren we nog niet als saai. Jonathan ziet  de  veranda  als  een  soort  megabox  waar  hij  door  middel  van  het  muurtje  zich  kan  optrekken  en  naar  allerlei  zaken  toe  ‘loopt’  of  kruipt.  Tot  nu  toe  zeggen  we  vaak  tegen  elkaar:  goed  dat  we  deze  uitdagende  stap  hebben  gezet.  Dat  we  ondanks  gedoe,  geregel  en  alles  achterlatend  samen  deze  stap  hebben  aangedurfd  en  ons  verrijken  met  nieuwe  geuren,  kleuren  en  mensen! 

  8 

Liefde voor het eiland   

We schrijven 1981. Ik ben 9 jaar oud en  logeer  bij  oma  Mimi  in  haar  huis  op  Curaçao. Oma Mimi is mijn   overgrootmoeder  en  mijn  oma  en  opa  logeren  ook  bij  haar.  Ik  heb  vrijstelling  van  school  om  over  de  schoolvakantie  heen  weg  te  blijven,  want  zowel  opa  als  oma  zijn  gepensioneerd  onderwijzers,  opa  zelfs  voormalig  inspecteur  van  het  onderwijs,  dus  dat  zit  wel  snor.  Degene  wiens  wil  in  huis  echter  wet  is,  is  oma  Mimi.  Zij  zit  met  haar  eeuwige  waaier  in  haar  eeuwige  schommelstoel zich ritmisch koelte toe  te  wuiven.  Ondanks  zonnevlekken  is  zij  blanker  dan  blank  met  spierwitte  haren  en  priemende,  ondeugende  blauwe  ogen.  Haar  benen zijn enorm dik, opgezet door vocht, haar voeten opgezwollen.  Ik kan me nauwelijks herinneren of ze kon lopen en hoe dat dan ging.  Waarschijnlijk  met  een  stok,  moeizaam.  Maar  vanuit  haar  stoel  regeerde  zij  het  hele  huis.  Ze  had  de  allerzachtste  huid  van  de  hele  wereld, nog zachter dan die van mijn oma. Ze was spinnend tevreden  als  ik  haar  ’s  avonds  ‘bon  nochi’  wenste  en  gaf  me  een  knipoog  als  opa wat al te gewichtig deed en ik een snedige repliek gaf. Maar haar  stem  kon  hard  en  bevelend  klinken,  vooral  als  zij  en  haar  bediende  Bibi het niet met elkaar eens waren, wat bijna altijd het geval was.    Bibi  was  waarschijnlijk  even  oud  als  Mimi  en  natuurlijk  mager  en  pezig en had de kleur van pure chocolade. Zij waren net de Dikke en  de  Dunne  samen,  maar  dan  in  de  schrijnende  setting  van  blank  –  zwart,  bediende  –  meesteres.  Ik  kon  de  conflicten  niet  verstaan,  ze  werden  in  rap  Papiaments  gehouden.  Maar  Bibi’s  stem  was  even  9 

hard als die van Mimi en het was me duidelijk dat niemand won, een  status  quo  van  met  elkaar  vergroeid  zijn.  Niet  meer  met  elkaar  kunnen en niet meer zonder elkaar.  Ik  ben  niet  bijzonder  gecharmeerd  van  de  Curaçaose  keuken,  maar  pompoena’s, de kleine   pannenkoekjes van dezelfde vrucht  die  Bibi  bakt,  eet  ik  met  smaak.  Ook vind ik het heel leuk als er een  kampvuur  is  in  de  tuin  waarop  we  gaan  barbequen  met  familie  (iedereen  die  komt  is  altijd  wel  ergens  familie  in  een  voor  mij  onbegrijpelijke veelheid aan   verbanden).  Funchi  ziet  er  elke  keer  weer  misleidend  lekker  uit  met  zijn  mooie  gele  kleur,  en  valt  elke  keer  weer  even  vies tegen  als  smakeloze  klonterige  drab  die  zich  maar  niet  in  een  keer  weg  laat  slikken, hoe hard je ook je best doet. Oma Mimi vindt het leuk dat ik  zo duidelijk een eigen smaak heb. Opa en oma geven me de bijnaam  ‘Lust Niet’. Een dagelijkse traktatie is icecream‐soda, een drankje van  priklimonade  en  een  bolletje  roomijs,  dat  een  spectaculair  bruisend  effect geeft. Op zondag mag het met echte cola.    Ik voel mij thuis bij oma Mimi. Ik was me in de badkuip door met een  halve  kalebas  (een  grote,  dus  niet  ‘native’  hier  op  het  eiland)  koud  water over me heen te scheppen. Ik geniet van de koele bries van de  kleine fan naast mijn bed. Ik loop op blote voeten of op slippers over  de altijd stoffige, ongeasfalteerde weg, of ik kweek eelt door over het  hete asfalt elders te lopen ‘net als echte Curaçaose kindjes’. Het liefst  zou ik elke dag uren in het water zijn in de kleurrijke wereld van de  tropische vissen, maar er is eerst altijd verplicht siësta.  10 

  In  oma  Mimi’s  tuin  is  het  ook  stoffig  en  zanderig.  Wel  krijgen  de  Tuturutu  en  Hibiscus  trouw  elke  dag  water  met  de  gieter.  Er  staat  een  groot  ongebruikt  hondenhok  van  gaas,  waar  ik  een  keer  een  leguaan  in  vang,  die  prompt  zijn  staart  achter  laat.  Troepialen  en  Suikerdiefjes  komen  kruimels  van  tafel  pikken.  Ik  wijs  oma  die  lieve  grote  muis  aan  op  de  keukenplank,  met  zijn  prachtig  glimmend  zwarte kraaloogjes, en oma zegt dat het een rat is en dat ik er niets  over  tegen  oma  Mimi  mag  zeggen,  want  dat  die  dat  een  heel  vies  beest vindt.                          Het  leven  op  Curaçao  dat  ik  heb  leren  kennen  is  ongecompliceerd,  een feest voor de zintuigen. Ik voel mij onvoorwaardelijk welkom bij  mijn  Curaçaose  oma  Mimi  en  draag  de  dushi  herinneringen  aan  dit  eiland  voor  altijd  mee.  Ik  hoop  dat  mijn  eigen  kinderen  ook  zo’n  liefde  voor  het  eiland  met  zich  mee  kunnen  nemen  als  wij  in  2013  weer naar Nederland zullen terugkeren.    Anne   

NB de afbeeldingen die bij dit artikel zijn geplaatst zijn afkomstig uit Anne’s  poëziealbum. 

11 

Voor u gelezen: Bon Bini Beach    Geweldig,  de  nieuwe  Suzanne  Vermeer  komt  eraan.  Ik  kan  bijna  niet  wachten.  Eerlijk  gezegd  had  ik  geen  boek  meer  verwacht.  De schrijver Suzanne Vermeer  is een man, Paul Goeken, en hij is helaas  vorig  jaar  overleden.  Toch  mogen  wij  nog  gaan  genieten  van  een  mooi  boek.  De  thrillers  van  Suzanne  Vermeer  lezen  makkelijk  weg,    zo  makkelijk  dat  je  er  voor moet waken het niet in een ruk uit  te  lezen  want  daarna  baal  je  als  een  stekker dat je het al uit hebt.     Ik  heb  het  boek  nog  niet  gelezen  want  het is nog niet uit maar de achterflap vertelt het volgende: Lilian en  Dominique,  twee  Nederlandse  studentes,  gaan  met  vakantie  naar  Aruba  waar  de  vader  van  Dominique  een  huisje  heeft.  Het  belooft  een geweldige tijd te worden, met veel feesten, luieren en shoppen.  Maar niets is minder waar. Tijdens een heftige avond uitgaan, verliest  Dominique haar vriendin uit het oog…       Als ze de volgende morgen met een kater wakker wordt, is Lilian nog  steeds  niet  terug.  Waarschijnlijk  is  ze  met  iemand  meegegaan  en  Dominique  wacht  het  rustig  af.  Pas  als  ze  ’s  avonds  nog  niets  van  Lilian  heeft  gehoord  en  steeds  haar  voicemail  krijgt,  begint  Dominique  zich  echt  zorgen  te  maken.  Het  lijkt  erop  dat  Lilian  is  verdwenen…    Ik  ga  dit  boek  alvast  reserveren  bij  Bol.com  voor  €17,50.  Het  boek  komt uit op 19 juni 2012. Veel leesplezier!    Suzanne van der Biezen   12 

Nieuws van de wijkwachtmeester  Het is alweer eventjes geleden dat ik een bijdrage heb geleverd voor  de Parera Society. Door vakantieverlof, dienstreizen en drukte  kwam  ik  helaas  niet  toe  aan  het  schrijven  van  mijn  column.    Graag  zou  ik  een verslag maken van al mijn avonturen van de afgelopen tijd maar  toch ga ik weer van de gelegenheid gebruik maken, u te informeren  over een  aantal actuele zaken welke op Curaçao spelen.    Al  voor  mijn  verlof  werden  we  geconfronteerd  met  een  grote  toename  met  betrekking  tot  “skimmen”,  het  kopiëren  van  bankpasgegevens. In Nederland zijn de banken, politie en justitie en  de  overige  ketenpartners  al  wat  verder  in  de  bestrijding  van  deze  criminaliteit.  Hier  op  Curaçao  staat  het  nog  in  de  kinderschoenen.  Hierdoor kan het soms voorkomen dat mensen die geskimd zijn geen  aangifte  kunnen  doen.  Sommige  banken  in  Nederland  eisen  dat  de  rekeninghouder  zelf  aangifte  doet.  Bij  andere  banken  wordt  deze  aangifte  door  een  medewerker  van  de  betreffende  bank  gedaan.  Mocht u geskimd zijn en uw aangifte wordt niet opgenomen door de  politie  dan  kunt  u  zich  wenden  tot  de  Koninklijke  Marechaussee.  Graag  willen  wij  dan  weten  welke  politiemedewerker  u  heeft  medegedeeld  dat  u  geen  aangifte  kon  doen  en  de  reden  daarvan.   Alleen  dan  neemt  de  KMar  uw  aangifte  op  en  zal  deze  doorzetten  naar  de  betreffende  politieafdeling.  U  ontvangt  van  deze  aangifte  een kopie t.b.v. de bank.    Ook wil ik graag u waarschuwen voor de Atrako’s (overvallen), welke  steeds  gewelddadiger  lijken  te  worden.  In  veel  gevallen  werden  slachtoffers vanaf de uitgaansgelegenheden gevolgd tot het   huisadres  en  daar  overmeesterd  en  beroofd.  Mocht  u  vermoeden  hebben dat u gevolgd word:        13 

 





Blijf rustig en zorg dat u blijft rijden (stop niet)  Rijd  niet  naar  huis  maar  naar  een  veilige  locatie:  bijv.  een  politiebureau,  militaire  kazerne  of  een  andere  plaats  waar  veel  mensen  aanwezig  zijn  bijvoorbeeld  een  tankstation  of  uitgaansgelegenheid met bewaking.  Bel  de  politie  tel:  911  Geef  uw  locatie  door  en  zoveel  mogelijk  gegevens  m.b.t.  tot  de  volger(s)  (kenteken,  type  auto, kleur, signalementen, aantal personen etc).   Zorg dat u het alarmeringskastje van de CVD (voorheen AVD)  alarmcentrale bij u draagt. Mocht u bij uw woning aankomen  en  daar  een  verdachte/bedreigende  situatie  aantreffen  activeer dan de paniekknop.  

  De  laatste  tijd  word  er  steeds  vaker  aangifte  gedaan  van  diefstal/vermissing  van  artikelen  welke  via  de  Militaire  Post  Organisatie  van  Nederland  naar  Curaçao  worden  verstuurd.  Omdat  het lastig is gebleken hier adequaat tegen op te treden en zendingen  via  MPO  slechts  beperkt  verzekerd  zijn,  wil  ik  u  aanraden  om  duurdere  artikelen  met  name  elektronica,  computerspellen  en  dure  kleding niet via de MPO te laten verzenden.  De grote postbedrijven  werken allemaal met een track‐ and tracesyteem dat ervoor zorgt dat  u op ieder moment kunt zien waar uw zending zich bevindt. Wanneer  u  uw  zending  aangetekend  laat  versturen  is  de  waarde  van  uw  zending in de meeste gevallen verzekerd. Het is duurder maar u krijgt  er zekerheid voor terug.     Het  zomerverlof  zit  er  aan  te  komen  en  velen  zullen  voor  vakantie  naar Nederland of elders gaan. De KMar heeft veel positieve reacties  ontvangen  met  betrekking  tot  de  afwezigheidpatrouilles.  De  patrouilles  kunnen    door  de  KMar  worden  gereden  wanneer  u  van  het  eiland  bent.  Mocht  u  van  het  eiland  af  gaan  en  u  wenst  extra  toezicht  op  uw  woning  dan  kun  u  het  afwezigheidformulier  downloaden van de intranet site:  14 

  http://intranet.mindef.nl/kmar/district_lbe/organisatie/eenheden_di recties/brigade_carib/index.aspx     U  kunt  het  volledig  ingevulde  formulier  naar  mij  e‐mailen  ([email protected]) maar u mag het formulier ook uitprinten  en tijdens kantooruren afgeven op de KMar brigade.     Ik wil iedereen die dit jaar met repat gaat veel succes wensen met de  voorbereidingen. Vergeet niet even uit te rouleren bij  mij! Iedereen  die  binnenkort  met  verlof  gaat  wens  ik  een  goede  tijd  toe.  Voor  degene  die  hier  blijven:  het  wijkbureau  zal  tijdens  de  zomerverlofperiode  gewoon  bemand  zijn.  Mocht  u  nog  vragen  hebben, loop dan gerust binnen op het wijkbureau.    Ku saludo Kordial,    Tom van Kempen  Wijkwachtmeester   

De volgende Parera Society kunt u begin oktober weer   verwachten. Het thema van de volgende Parera Society is BEELD EN GELUID Zelf een goed verhaal of een goede tip passend bij dit thema? Mail dat dan naar [email protected]. NB: De redactie behoudt zich het recht ingezonden stukken aan te passen en of in te korten

15 

Bestellen in Amerika  Wat zou het toch makkelijk zijn als je vanuit Amerika net zo makkelijk  spullen  op  zou  kunnen  sturen  als  vanuit  Nederland.  Heel even  familie  of  vrienden vragen om wat op te sturen, een schoenendoos te vullen, opsturen  naar het NAPO adres en een kleine week verder heb je de spulletjes binnen.  Sterker nog, er is zelfs een aantal bedrijven die al bekend zijn met de post  procedure die  wij  hanteren  en  men  kan  zorgeloos  online  bestellen  (zoals Bol.com en Bart Smit). Het enige nadeel is dat het maar maximaal 2 kg mag  zijn en de afmetingen mogen niet al te groot zijn. Een flink auto‐onderdeel  gaat  dus  niet  lukken  via  het  NAPO  adres,  en  het rechtstreeks  versturen  duurt een eeuwigheid. Als het al aankomt…..   Het  bestellen  van  spullen  uit  Amerika  is  net  zo  makkelijk  als  het  bestellen  van spullen vanuit Nederland. Sterker nog, het is wellicht makkelijker omdat  je  niet  gebonden  bent  aan  de  limieten  die  post  verzending  via  het  NAPO  adres met zich meebrengt. In plaats van een familielid, vriend of kennis als  tussenpersoon maak je nu simpelweg gebruik van een vrachtafhandelaar.    Hoe gaat het dan in zijn werk?  1.  Je  zoekt  op  internet/telefoongids  (of  onderaan  dit  artikel)  het  telefoonnummer van een vrachtafhandelaar die zaken doet in Miami;  2. Je neemt contact op met de vrachtafhandelaar, gewoon hier op Curacao  en geeft een indicatie wat er opgestuurd gaat worden. Daarna vraag je een  prijsindicatie;  3.  Vraag  aan  de  vrachtafhandelaar  het  adres  in  Miami  waar  de  goederen  afgeleverd kunnen worden;  4.  Bestel  de  goederen  in  de  States  en  geef  het  afleveradres  door  van  de  vrachtafhandelaar;  5.  Stuur  de  bevestigingsmail  van  de  bestelling  door  naar  de  vrachtafhandelaar zodat hij op de hoogte is dat de goederen eraan komen  en wat het precies is;  6. Heel even geduld hebben;  7.  Freight  Forwarder  vanaf  Curacao  belt  op  dat  de  goederenin  goede orde  zijn ontvangen en afgehaald kunnen worden bij de vrachtafhandelaar;  8. Goederen ophalen en de afhandelingskosten betalen. 

16 

TIP  1:  Het  loont  om  van  tevoren  na  te  gaan  wat  de  invoerbelastingen  zijn  van  de  te  importeren  goederen.  Zo  is  het  bijvoorbeeld  goedkoper  om  auto/motor‐onderdelen te importeren dan een complete auto/motor. Laat  die nieuwe Harley Davidson dusbafleveren in een frame, motor en 2 wielen  en monteer hem hier op Curaçao, dat scheelt weer in de invoerbelasting.    TIP 2: De vrachtafhandelaar regelt alle zaken met douane, invoerbelastingen  en  OB.  Dit  wordt  betaald  over  het  bedrag  van  aanschaf  INCLUSIEF  de  transportkosten. Voor meer info over invoerrechten zie:  http://www.belastingdienst.an/Nieuws/notas/fiscaalbullapril2004.pdf  http://www.douane.an/nl/definitielijst.php    TIP  3:  Omdat  de  goederen  uit  de  States  geexporteerd  worden,  hoeft  men  geen state‐tax te betalen (op nieuwe artikelen), indien je contact opneemt  met  de  leverancier,  vraag  naar  de  mogelijkheden.  Meestal  als  er  rechtstreeks  naar  een  vrachtafhandelaar  verzonden  wordt,  wordt  de  state  tax niet doorberekend. Op het moment dat je hier niet om vraagt zal deze  de tax wel in rekening brengen en in zijn eigen zak stoppen.    ‐ Vraag: Soms als ik wat wil bestellen in de States, krijg ik de melding dat ze  alleen in de USA leveren. Is dit een probleem?  Nee, dit levert geen enkel probleem op. Bij het bestellen van de goederen,  geef je het adres op van de gekozen vrachtafhandelaar. Dit is een gewoon  adres in de USA en het leveren zal geen probleem zijn.    ‐ Vraag: Ik heb ook wel eens gehoord dat mensen een P.O. box aanmaken in  Amerika en daar de goederen naartoe sturen, is dit niet veel makkelijker?   Om in Amerika een P.O. box aan te maken, zal je daar in de meeste gevallen  zelf langs moeten gaan, dat is hindernis 1. Als je wat laat afleveren op je P.O.  box (niet alle bedrijven leveren aan een P.O. box), moet het daar nog wel  opgehaald  worden.  Er  is  dus  een  fysiek persoon  benodigd  om  je  goederen  op te halen en door te sturen.   

17 

‐ Vraag: Kan dit ook vanuit andere landen?  In  principe  kan  dit  van  over  de  hele  wereld.  Er  zijn  verschillende  vrachtafhandelaars op het eiland die zaken doen met afhandelaars in de rest  van de wereld. Het schijnt zelf zo te zijn dat het transport vanuit het midden  oosten/Azië  goedkoper  is  dan  vanuit  de  USA.  Gewoon  even  opzoeken  op  internet, Freight Forwarder Curaçao.    Andere vraag? Gewoon even bellen met een van de vrachtafhandelaars, zij  kunnen  als  geen  ander  uitleggen  hoe  deze  procedure  verloopt  en  al  uw  vragen beantwoorden. Je kan ook altijd even langsgaan bij Florida Xpress, zij  leggen helemaal netjes wat je wanneer moet doen.     Suggesties voor vrachtafhandelaars welke filialen hebben te Miami  ‐ Florida Xpress, Caracasbaaiweg 99, Tel 4655277, GSM 5626766;  ‐ Caribbean Cargo Services, Jan Thiel z/n, Tel 7672588. 

  

 

DE NIEUWSTE PS IS WEER UIT! NOOIT MEER EEN UITGAVE MISSEN? STUUR DAN JE E-MAIL ADRES NAAR [email protected] EN WIJ STUREN ELKE PS ZO SNEL MOGELIJK NAAR JE TOE!

NB De special die in september uitgereikt wordt aan de nieuwkomers zal grotendeels bestaan uit artikelen uit deze uitgave met een paar kleine aanvullingen. Deze special zullen wij daarom wel online zetten maar niet rond sturen per e-mail.

18 

Welkom of afscheid, tijd voor een cocktail    Welkom op ons mooie eiland! Of misschien neemt u afscheid ervan?  Beiden zijn de perfecte gelegenheid voor een feestje! En bij feestjes  hoort  drinken  en  aangezien  u  op  Curaçao  bent,  waarom  niet  gevaarlijk  leven  en  een  cocktail  proberen?  Wat  betekent  het  woord  cocktail eigenlijk? Het woordenboek geeft als betekenis: Een mengsel  van  twee  of  meer  alcoholische  dranken.  Maar  waar  komt  dat  vreemde woord toch vandaan? Ik heb even op het internet gekeken  en het meest geloofwaardige verhaal was deze:    “Leve  de  staart  van  de  haan!”  Door  die  uitroep  zou  het  woord  cocktail  in  1779  zijn  ontstaan.  Tijdens  de  Amerikaanse  burgeroorlog  zat de kroeg van Betsy Flanagan vol Amerikaanse en Franse soldaten,  die  samen  tegen  de  Engelsen  streden.  Flanagan  had  zelf  een  alcoholisch  mengdrankje  verzonnen:  de  Bracer.  Op  een  avond  versierde  Betsy  de  populaire  Bracer  met  kleurige  hanenveertjes,  afkomstig  van  de  hanen  van  haar  Engelse  buurman.  Met  des  te  groter  enthousiasme  dronken  de  soldaten  het.  'Vive  le  cock's  tail!',  toastte  een  Franse  officier.  'Leve  de  staart  van  de  haan!  Voilà  de  cocktail was officieel geboren. Maar er zijn ook andere verhalen over,  dus zeker weten doe je het nooit.    James Bond heeft in zijn films cocktails nog beroemder gemaakt door  zijn  lijfzin:  “Shaken  NOT  stirred”  En  dan  bedoelt  hij  zijn  favoriete  cocktail Vodka Martini met 2 olijven! Over de hele wereld en ook op  ons eiland zijn er cocktailwedstrijden: barmannen en vrouwen komen  om hun allermooiste cocktails te presenteren, de nadruk is vooral op  kleur.     Wij  wonen  op  een  (meestal)  zonnig  eiland,  cocktails  na  een  drukke  werkweek gaan er bij mij in elk geval wel in. Hierbij de  recepten van  drie beroemde Caribische cocktails.  19 

De  recepten  komen  van  mijn  favoriete  Happy  Hour  plek  het  Iguana  Café. Omdat ik zelf uit de hotelwereld kom, heb ik er mijn eigen draai  aan gegeven( meer alcohol!)     Door het gebruik van 2 of 3 (soms zelfs meer) drankjes is een cocktail  duur. Op de Happy Hours krijgt u hem voor de helft van de prijs. Let  op:  kijk  altijd  naar  de  combinatie:  als  u  vindt  dat  er  teveel  zware  alcohol gebruikt wordt, dan is dat ook zo, daar kan ik en mijn happy  hour‐vriendin  over  meespreken!  Vorige  week  vrijdag  hadden  we  de  Bananarama  besteld.  Later,  onderweg  naar  huis,  zongen  wij  luid  alsmaar  liedjes  over  bananen,  zoals  waarom  zijn  de  bananen  krom  enz. enz. Volgende keer dan toch maar iets minder sterk? Er zit wel  Baileys in, mijn favoriet aller tijden!    Mijn Bananarama:  40 ml Baileys  40 ml Bacardi ‐ wit  40 ml Crème de Cacao ‐ bruin  40 ml Crème de Bananas   2 lepels vanille ijs    Blend  alle  ingrediënten  ongeveer 15 tot 20 seconden in  een blender. Schenk de cocktail  direct  in  een  groot  cocktailglas.  Garneer  met  een  parasolletje  (voor het zweet) en een schijfje  banaan  aan  de  rand  van  het  glas. 

20 

Sex on the beach my way  20ml Perzik juice  40ml Vodka  40 ml Amaretto    40ml Cranberry Juice  40ml  Sinaasappelsap  (eventueel  vers  fruitsap)    Alles  samen  in  de  cocktailshaker  met  ice.  Stevig schudden en zeven. Serveer in een  highball glas met ijsblokken. Garneer met  een schijfje sinaasappel.  Et voilà ‐ één Sex  on the Beach cocktail. Wat na het drinken  hiervan  gebeurt,  is  strikt  voor  uw  eigen  rekening en op uw eigen risico!    En  als  laatste  mijn  absolute  favoriet  (met  Baileys  natuurlijk!)  de:    I love you cocktail!  30 ml Baileys  30 ml Kahlua  30 ml Amaretto  3  lepels vanille ijs  Ijsblokjes (naar keuze)    Blend  alle  ingrediënten  ongeveer  15  tot  20  seconden  in  een  blender.  Serveer  met  een  hart  van  chocola,  erop,  erin,  of  eronder.  Maakt  het  wat  uit???  Na  uw  tweede  glas  zeker niet!!!!    Proost!!!  Sharon Rosario Placido‐Winklaar 21 

Marine Sport vereniging. MSV is een Sportvereniging van Defensieleden,  voor defensieleden en hun gezin.  Wij  mogen  van  defensie  gebruik  maken  van  de  Accommodaties  maar  verder  zijn  wij  een  zelfstandige vereniging.  Wij verzorgen een aantal sporten voor jong en oud.  Voor  de  jeugd:  Judo,  Karate,  Tennis,  Basketbal  en  (bij  voldoende  aanmeldingen) Volleybal.  Voor  de  volwassenen:  Karate,  Mixfight,  Tennis,  Volleybal  en   Badminton.  Speciaal voor de vrouwen hebben we lessen weerbaarheid, gegeven  door Sensei Simon Ganga  en Aerobic lessen.  Inschrijfformulieren  zijn  te  verkrijgen  bij  bureausport  of  via  onderstaand e‐mail adres.  Naast  al  deze  sporten  hebben  wij  ook  een  duikschool  waar,  naast  diverse opleidingen, ook duikspullen te huur zijn.  MSV  is  tegenwoordig  ook  via  het  internet  te  bereiken:   www.msv‐curacao.com        22 

Informatie is via mail te verkrijgen op : info@msv‐curacao.com     Verder  ziet  het  er  naar  uit  dat  er  bij  MSV  in  de  nabij  toekomst  een  aantal vacatures gaan ontstaan binnen het bestuur van MSV. Mocht  U  interesse  hebben  neem  dan  even  contact  op  met  het  bovenstaande e‐mail adres.   Het bestuur MSV 

23 

 UN TIKI DI PAPIAMENTU Op de Benedenwindse eilanden wordt Nederlands  gesproken, maar het wordt zeer gewaardeerd als men een  paar woorden Papiamentu kent. Daarom deze woordenlijst,  om u alvast een klein beetje op weg te helpen.    Goedemorgen         Bon dia  Goedemiddag         Bon tardi  Goedenavond         Bon nochi  Aanvullende begroeting op maandag  waarmee men elkaar een   goede week wenst      Bon siman  Tot ziens         Ayo  Fijne dag verder       Pasa bon dia / Pasa bon  Van hetzelfde         Igualmente  Hoe gaat het?        Kon ta bai? / Kumbai? / Kon  ta?  Goed           Bon  Heel goed         Masha bon / Hopi bon  Met mij gaat het goed       Mi ta bon  Mag ik een biertje   Un serbes (Polar / Amstel)    por favor  Hoe heet je?        Kon yama bo?  Ik heet …         Mi yama …  Ik weet het niet       Mi no sa  Ik kan het niet         Mi no por  Ik wil het niet         Mi no ke  Gaan we zwemmen?       Nos ta ban landa?  Waar is een leuke kroeg?    Na unda tin un bon snek?  Waar kan ik lekker eten?     Unda mi por kome dushi?    Kunt u mij helpen?       Bo por yuda mi?  24 

Mag ik 2 kipfilets? 

 

Ik zoek de melk     Een beetje meer     Rustig aan       Wat?         Geld         Wat kost het?       Krijg ik korting?     Apotheek       Bakker        Juwelier       Schoenenwinkel    Slager         Ik hou van jou       Wil je wat drinken?    Hou je van dansen?    Ik ben moe       Ik ga naar huis       Vriend        Papiamentu is niet moeilijk!   U spreekt te snel!          

Mi por haña dos filet de  galiña?  Mi ta buska lechi  Un tiki mas  Trankil / poko poko  Ablief?  Plaka  Kuanta ta kosta?  Mi ta haña deskuento?  Botika  Panaderia  Hoyero  Sapateria  Karniseria  Mi stima bo  Bo ke algu di bebe?   Bo ta gusta baila?  Mi ta kansa  Mi ta bai kas  Swa  Papiamentu no ta difísil!  Bo ta papia muchu purá! 

Het leven is goed hier !  Bidatabonaki !   

25 

Wennen, gaat dat ooit lukken?    (Alles  speelt  zich  af  tegen  een  decorum  van  armoedige  huisjes,  protserige  villa’s,  gelikte  beach  clubs,  broodmagere  zwerfhonden  langs  de  straat  of  platgereden  op  de  straat,  schattige  kindjes  met  smetteloze  kleertjes,  blonde  bezonnebrilde  dames  in  omvangrijke  auto’s,  omvangrijke  donkere  dames  met  krulspeld  kapsel,  nonchalante  caissières  met  eindeloos  onpraktische  nagels  –ik  hoef  geen  handarbeid  te  verrichten  en  dat  zal  ik  laten  zien  ook!‐  ,in  de  brandende  zon  ploeterende  kantenmaaiers,  een  vrijwel  overal  voelbare  doch  officieel  niet  bestaande  rassensegregatie,  bumperstickers  met  ‘stop  dutch  apartheid’,  krantenstukken  waarin  politici ongegeneerd hun corrupte connecties etaleren, een vegetatie  vol  stekeligheden  en  onschuldig  uitziende  loofbomen  die  met  huidcontact  brandwonden  kunnen  veroorzaken,  een  azuurblauwe  kustlijn  langs  knusse  witte  strandjes,  vissen  in  de  meest  exotische  kleurstelling,  vogels  die  steevast  je  wasgoed  en  je  bankstel  onderschijten… afijn, alles dat ik de lezer welbekend veronderstel)    Als  ik  terug  denk  aan  onze  eerste  maanden  op  het  eiland,  zie  ik  mezelf als een op hol geslagen Bridget Jones proberen orde op zaken  te stellen, waar nog nooit orde geweest is.    Muggenbulten,  warmte  uitslag,  luieruitslag…  Moet  ik  de  kindjes  nou  lange  broeken  aantrekken  vanwege  de  muggen,  of  zo  bloot  mogelijk  laten  vanwege  de  warmte?  Evengoed een torenhoge eerste rekening van  Aqualectra  omdat  we  met  behulp  van  de  airco het hoofd nog enigszins koel hielden.   

26 

Een  wandelingetje  maken  met  de  kinderwagen  om  9  uur  ’s  ochtends…  oogverblindend  licht  en  straaltjes  zweet.  Niet  voor  herhaling vatbaar.     Overgaan van het vaste merk babymelk naar wat voor merk dan ook  dat  op  het  moment  voorradig  is.  Er  zijn  keren  geweest  dat  we  onze  handen  dichtknepen dat we na de lege schappen bij  AH  of  Centrum,  toch  nog  een  paar  potten  vonden  bij  een  drogist.  Je  leert  na  verloop  van tijd hamsteren en voorraden aanleggen.    Het lijkt hier nog Westers en vertrouwd genoeg om niet direct in een  grote  cultuurshock  te  belanden.  Maar  juist  daardoor  bleef  ik  langer  vasthouden aan een innerlijk verwachtingspakket van hoe de wereld  zou  moeten  draaien.  Ik  weet,  dat  er  mensen  zijn  die  dit  andersom  beleven, maar ik heb er enorm aan moeten wennen om gewoon alles  in dezelfde vuilnisbak te kieperen, die dan nog een bedrieglijk groen  recycle  kleurtje  heeft.  Had  ik  maar  meteen  met  alle  rommel  mijn  ingesleten  goede  burgerschap  kunnen  weggooien,  dat  had  instant  rust gegeven.     Nog zo’n dilemma: hoeveel gif ben ik bereid op mijn lijf of dat van de  kinderen  te  spuiten  om  de  muggen  op  afstand  te  houden?  Uiteindelijk  zijn  we  gesettled  op  de  oranje  Off  meerdere  keren  per  dag  voor  onszelf.  In  theorie  zou  ik  dan  eerst  een  bodylotion  willen  aanbrengen, zodat de deet aan de oppervlakte blijft en niet lekker de  poriën  in  trekt.  In  de  praktijk  spuit  ik  gewoon.  Curaloe  heeft  die  combinatie  van  huidverzorging  met  deet  al  ingebouwd.  Ik  sprak  iemand die daar heel blij mee was, vooral nadat ze had gezien hoe de  Off de lak van haar houten tafeltje moeiteloos aantastte.    

27 

Uiteindelijk maak je een keus en denk je er  niet  meer  elke  keer  over  na.  Horren  voor  de  ramen  en  een  klamboe  boven  het  bed  en je backhand oefenen met een elektrisch  racket  houden  het  goed  leefbaar.  De  wierookspiraaltjes  zijn  niet  meer  in  huis  gekomen  nadat  de  baby  het  brandende  uiteinde  een  keer  in  haar  mond  had                                                   gestopt.    Autorijden.  Na  twee  jaar  weet  ik  welke  afslagen  ik  moet  hebben,  maar  bij  aankomst  zijn  alle  namen  nieuw,  en  de  verbleekte  borden  helpen niet om je op tijd de weg te wijzen. Het is ook fijn dat in de  tussentijd  de  lijnen  en  haaientanden  bij  de  rotondes  nog  eens  zijn  bijgewerkt. Nu ze weer vervaagd zijn, weet ik net als iedereen (!) hoe  het  werkt.  Ook  weet  ik  inmiddels  uit  ervaring  dat  ik  niet  eventjes  hoffelijk iemand moet voorlaten, tenzij ik bereid ben ook de andere  twintig auto’s erachter te laten passeren.    Op  het  ressort  waar  wij  nu  wonen  heb  ik  een  buurvrouw,  die  binnenkort  gaat  verkassen.  Ze  heeft  zich  net  iets  te  druk  gemaakt  over de termieten en een kleine lekkage in een verder prachtig huis,  Duitse perfectie en service verwachtend voor de flinke huur. Ik denk  dat  Duitsers  het  wat  dat  betreft  nog  lastiger  hebben  dan  wij,  maar  allemaal  worden  we  ontgroend.  De  reparaties  aan  je  auto  kosten  minder,  maar  zijn  evenredig  minder  doeltreffend  dan  ‘thuis’.  Meerdere  mensen  op  een  klus  of  in  de  bediening  of  in  een  supermarkt, betekent minder efficiëntie. Het is handig als je zelf een  beetje handig bent, want dan kun je het geheid zelf sneller en beter.  De  Napa  was  een  blije  Kwikfit‐  achtige  uitzondering  en  zo  zijn  er  zeker meer te vinden en ook in Nederland loopt het klusjesgebeuren  en  de  service  van  KPN  niet  op  rolletjes,  maar  het  verschil  in  effectiviteit hier op het eiland blijft shocking voor velen.   28 

  De uitdaging is steeds je ingesleten gewoontes  te  leren  kennen,  een  kans  die  je  in  een  vertrouwde  omgeving  niet  zo  snel  krijgt.  Daar  kun je soepeler van worden. Jezelf wat minder  serieus  nemen,  de  dingen  wat  minder  zwaar  nemen.  Minder  hard  rennen  in  de  hitte  en  meer  ontspannen.  Meer  tijd  met  het  gezin  hebben,  een  jaar  lang  zwoele  zomeravonden  en  het  jaar  erop  weer,  nooit  meer  koude  voeten hebben en heel veel weekends en zelfs  de  kerstdagen  op  het  strand  in  plaats  van  op  bezoek bij (schoon)familie.           Foto ©Caroline Castendijk            Na  drie  jaar  is  er  dan  weer  de  uitdaging  om  te  ontwennen  en  naadloos  in  te  voegen  aan  de  andere  kant.  Ik  heb  een  vriendin  die  vertelde  dat  ze  na  vertrek  uit  Zimbabwe  als  kleuter, nog een jaar lang weigerde om  schoenen  en  sokken  te  dragen  binnenshuis,  of  in  winkels,  of  waar  dan  ook… ik ben benieuwd wat ons te zijner  tijd te wachten staat.     Anne 

29 

Bon dia! En andere dingen van Curaçao    U bent net op Curaçao, tussen het uitpakken en het geregel, krijgt u  vast  te  maken  met  de  lokale  bevolking.  In  de  winkel  of  supermarkt,  bij Aqualectra of UTS.    Voelt u zich misschien een vreemde eend in de bijt? Het valt allemaal  reuze mee. Het enige wat u moet hebben om een hele fijne tijd mee  te maken op een klein eiland met meestal veel zon en leuke dingen  om te doen, is een “open mind”    Gaat  u  eerst  even  rustig  zitten,  laat  al  die  dozen  maar,  dat  kan  morgen toch ook? En zo niet dan blijven dingen die u toch niet nodig  hebt gewoon in de doos, voor als u weer vertrekt.  Kijk, dit is nou de  instelling die u moet hebben om lekker te wonen op Curaçao.    Vergeet, dat gehaast maar, wij hebben daar niet het weer voor, en u  zult  het  gauw  genoeg  merken,  wij  doen  het  “poko  poko”!  Vrij  vertaald: ons tempo is per definitie wat langzamer. Nu merk ik daar  niets  van,  als  ik  op  kantoor  zit.  Daar  vlieg  ik  heen  en  weer,  menig  Nederlandse zou het me niet nadoen! Maar thuis gekomen, word ik  weer puur Curaçaos en zakt het tempo vanzelf.    Mocht  u  toch  dringende  zaken  te  regelen  hebben,  neem  dan  vooral  een  potje  ouderwets Nederlands GEDULD mee. U kent  het  spreekwoord:  Geduld  is  een  schone  zaak?  Op een eiland van maar 60 kilometer  is geduld even noodzakelijk als water. Ik geef  een voorbeeld; alle scholen beginnen om half  acht  (lokale  scholen)  dat  weet  iedereen  die  hier  leeft.  Toch  gaat  niemand  eerder  van  huis  weg  dan  07:00  uur.  Gevolg:  alle  wegen  langs de scholen zijn overbezet, en je staat dus ruim een half uur in  30 

de rij. U kunt zich hierover gaan opwinden, want een half uur in de rij  staan  in  de  hitte  is  net  iets  anders  dan  in  de  rij  staan  in  Nederland.  Bovendien  mag  men  in  Nederland  niet  gaan  toeteren,  hier  mag  dat  wel  en  het  getoeter  en  het  geluid  is  soms  oorverdovend.  Geduld  hebben dus!!    Geduld komt ook goed van pas als u, uw stroom en waterrekeningen  gaat  betalen,  of  wanneer  u  dringend  geld  moet  ovemaken via de bank. Die instellingen zien er allemaal  heel  efficiënt  uit  en  de  dames  achter  de  balie  doen  altijd  of  zij  het  heel  erg  druk  hebben.  Als  u  de  gesprekken kon volgen dan wist u beter! Meestal gaat  het  over  de  allerlaatste  nagelverftrend,  of  die  leuke  nieuwe mannelijke collega. Ook hier geduld dus! Maar  niet alleen geduld is belangrijk, u moet vooral proberen  om net te doen alsof u het allemaal begrijpt, en een goede tip daarbij  is om vriendelijk naar de juffrouw achter de balie te groeten in haar  eigen taal.    Een  “bon  dia”(goede  morgen)  met  een  glimlach  doet  wonderen  en  opent  deuren  die  anders  hardnekkig  gesloten  blijven.  Mocht  u  dezelfde  dame  ergens  anders  tegenkomen,  misschien  wel  dezelfde dag, zeg dan toch weer “bon dia”. Dat is  heel normaal hier, al kom je dezelfde persoon tig aantal keren tegen  op dezelfde dag! Het is een trots volk, dus iets leuks zeggen over het  haar en de nagels gaat er ook altijd in. Zeg nooit, wat u er werkelijk  van vindt! Een leugentje om bestwil is in dit geval het beste advies. Ik  heb  een  keer  een  dame  gevraagd  hoe  zij  kon  werken  met  van  die  lange nagels, ze heeft me niet alleen de deur uitgekeken, maar vroeg  aan een andere collega of ik wel van hier was. Ik praatte zogenaamd  zo  raar  Papiaments.  Ik  zal  u  een  ding  zeggen:  hier  geboren  en 

31 

getogen  en  mijn  Papiaments  is  helemaal  niet  raar,  mijn  ideeën  zijn  anders! Maar ik draaf door.     Geduld, een goedemorgen en kleine witte leugens dus! Daar kom je  het hele eiland mee rond, zonder probleem. En als u achter het stuur  zit  en  er  wordt  ongeduldig  naar  u  getoeterd,  toeter  dan  terug  en  zwaai,  de  rest  van  de  dag  hebt  u  iemand  ongelukkig  gemaakt,  en  u  zelf een boost gegeven. Alleen hier op Curaçao doen, niet meenemen  naar Nederland, daar krijgt u een boete voor onbehoorlijk rijgedrag!    Het eiland kent veel gebruiken en gewoontes, eentje er van bestaat  al sinds mannen de deur uitgaan naar hun werk, Het (bijna) elke dag  bij een snack hangen. Thuis hebben zij ook een TV, maar de   flatscreen en vooral de Polar is veel beter bij de snack.    Elke  Curaçaose  vrouw  die  hierin  verandering  denkt  te  kunnen  brengen, vergist zich. U als Nederlandse echtgenote/partner moet er  vooral op letten dat uw mannen dit gedrag niet teveel gaan nadoen.  Helemaal voorkomen lukt toch niet, berusting is de enige oplossing.    En  had  u  het  nou  over  roddelen?  Bij  vrouwen?  Vergeet  het  maar,  beiden  maken  zich  hieraan  schuldig,  alleen  heet  het  bij  de  mannen  anders.  Het  heet  werk,  voetbal  of  social  networking,  klinkt  bekend?  Op Curaçao is het namelijk zo, dat als er niet over je geroddeld wordt  ben je ook niet belangrijk genoeg. “Wak esei” “kijk die eens” hoor je  de  vrouwen  vaak  zeggen  als  ze  een  andere,  vaak  slankere  vrouw,  tegenkomen. Heeft ze soms liefdesverdriet, ze is zo mager!    Natuurlijk  komt  dat  omdat  de  doorsnee  Curaçaose  vrouw  een  wat  ruimer  middel  en  een  heel  wat  ruimere  zitoppervlakte  heeft.  Maar  men kijkt ook naar je haar, naar je kleding enz. enz. en overal waar er  een hoop lokale dames bij elkaar zitten, wordt er over andere lokale  dames gesproken ( we noemen het even niet wat het is, dus “redu”of  32 

“roddel”).  En  altijd  is  er  wel  een  dame  bij  die  het  onderwerp  van  gesprek,  de  andere  dame,  kent  en  al  haar  “selashi”  zoals  dat  in  het  Papiaments  heet  kent.  Selashi  is  vrij  vertaald:  het  levensverhaal  (eigenlijk alle slechte dingen, nooit de goede)  Natuurlijk kent het eiland ook leuke gewoontes. Wij zijn bekend om  onze gastvrijheid en wanneer u als vreemdeling uitgenodigd wordt in  een Curaçaose huishouding, dan maakt men er altijd een feestje van.  Over het algemeen zijn het mensen die veel van gezelligheid houden.  Hoe meer zielen hoe meer vreugd is een gezegde waarmee ik in mijn  ouderlijk huis ben opgegroeid. We waren al met ons vijven, en als elk  maar  een  vriendje  mee  naar  huis  nam  was  het  al  een  compleet  festijn.  Mijn  ouders  vonden  het  nooit  erg.  Sterker  nog  ik  ken  bijna  geen  een  Curaçaose  huismoeder  die  het  erg  vindt  of  erover  gaat  klagen  wanneer  iemand  spontaan  voor  de  deur  verschijnt,  zonder  eerst te bellen.     Dat  wij  alles  vieren  is  ook  een  normale  gewoonte,  er  is  altijd  groot  feest  bij  huwelijken,  dopen,  eerste  heilige  communie  enz.  Mocht  u  een  uitnodiging  krijgen,  ga  dan  rustig,  want  het  wordt  vast  gezellig,  als u eventjes zegt dat u de taal nog niet zo goed begrijpt, dan doet  men hun best om indruk op u te maken met hun beste Nederlands.    Al  met  al  blijft  het  een  gemoedelijk  volkje,  mijn  volk.  Curacao  is  te  vergelijken  met  een  dorp  waar  bijna  iedereen  elkaar  kent.  Wees  daarom niet verbaasd als u een of twee keer dezelfde persoon in een  supermarkt ontmoet dat die dan bij de derde ontmoeting vraagt hoe  het  met  u  gaat  of  heel  vriendelijk  naar  u  zwaait.  Geniet  van  de  huiselijke  sfeer  van  het  eiland,  ga  op  alles  af  met  een  potje  gezond  verstand, welgezindheid, opgewektheid en zoals ik boven al zei, met  heel veel geduld!    Ik zie u straks misschien op de weg!  Sharon Rosario Placido‐Winklaar  33 

 Wist u dit?   Curaçao heet in het Papiamento: Korsou   Het  is  met  een  oppervlakte  van  444  vierkante  kilometer  het  grootste eiland van de voormalige Nederlandse Antillen.   Er  wonen  ruim  140.000  mensen  op  Curaçao  met  meer  dan  100  verschillende nationaliteiten.   De  hoofdstad  is  Willemstad  wat  tevens  de  enige  stad  op  het  eiland. De overige plaatsjes kun je vergelijken met dorpen.   De vroegste sporen van menselijke bewoning zijn te vinden te Rooi  Rincon en dateren van tussen 3480 en 2325 voor Christus.   Het  hoogste  punt  op  het  eiland  is  de  Christoffelberg,  deze  is  375  meter hoog. Dat lijkt mee te vallen tot je deze berg beklimt.   Het klimaat op Curaçao is semi‐aride (droog klimaat), de   gemiddelde  regenval  bedraagt  jaarlijks  553  mm,  waarvan  het  meeste valt tussen oktober en januari; het regenseizoen.   De gemiddelde temperatuur is overdag 31.2 ͦC. en ’s nachts 25.6 ͦC.   De  koudste  maand  is  januari  met  een  gemiddelde  temperatuur  van 26.5 ͦC. De warmste maand is september met een gemiddelde  temperatuur van 28.9 ͦC.   De  hoogste  temperatuur  ooit  gemeten  was  38.3  ͦC.  en  de  laagste  ooit was 20.3 ͦC.   Het orkaanseizoen loopt van juni tot en met november.  Het eiland wordt nauwelijks aangedaan door tropische stormen of  orkanen. De laatste tropische storm was Thomas. Deze trok in 2010  over ons eiland. Andere tropische stormen en orkanen die over het  eiland raasden waren Omar in 2008, Felix in 2007, Caesar in 1996 en  Joan in 1988.

34 

BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS     Kinderoppas:                                                                                                     Yvette Coster, Kaya Grote Berg 12 (05‐10‐1952)   864‐8717                                             Edna Carlo, George Maduroweg 7      868‐3900                                          Yacintha Veentjer, Grenenweg 20 (09‐08‐1994)         869‐5451         oppascentrale Curaçao        6621216  (contactpersoon: Rosemarie)    Algemeen telefoon:                                                                                                      St. Elisabeth Ziekenhuis         910                                                               Politie en Brandweer         911                                                               Ambulance           912                                                               Kustwacht           913                                                                     868‐1719                                                    Hato inlichtingen   Aqualectra           0800‐0135     Marinebasis Parera telefoon:                                                                       Commandant der Zeemacht Caribisch gebied   463‐7400                            Chef Staf           463‐7403                                                    Bureau Operaties (24/7)         463‐7432                                                    Telefooncentrale         463‐7100                                                    Commandant MB Parera         463‐7125                                                    Hoofd Facilitair           463‐7126                                                    Officier van de wacht (07.00 – 15.00 uur)     463‐7130                        Wachtcommandant MBK        463‐7149                                                    Koninklijke Marechaussee (kantooruren)     463‐7839                                               Koninklijke Marechaussee (noodgevallen)     560‐1020                                KMAR Tom van Kempen         463‐7040                                                    Medische Dienst (alarmnummer 24/7)     463‐7222                                  Receptie Ziekenboeg               463‐7223 / 463‐7225                                               Verbandkamer           463‐7218                                                    Apotheek           463‐7229                                                    Tandarts           463‐7230                                                    Bureau Geestelijke Verzorging       463‐7140                                                    VLOP             463‐7141                                                  

35 

VLAM             463‐7142                                                    VLORA             463‐7136                                                    DC BMW           463‐7451                                                    Bureau OS&O           463‐7162                                                    Reisbureau Parera Passage        463‐7090 / 7091 / 7092                                      Videotheek / Bibliotheek        463‐7161                                                    Bureau Sport           463‐7165                                                    Zwembad Bubi Blou         463‐7163                                                    MWC Brakkeput          767‐2221                                                    Landhuis Ascension         864‐1950     De redactietelefoon:                                                                                                   463‐7140                                                    Sharon Rosario Placido ‐ Winklaar    Frans Kerklaan           513‐0342                                                    Henk Hortensius          513‐0393                                                                                                                                            Elly Biesters          660‐9340       Marc van de Brug         511‐5126          Monica van Dijk          698‐3646        522‐1968  Annie Eerhart       Sasja Grefen          510‐6618  Bianca van Vuuren                                                             519‐4508  Debbie Kuyp          690‐3444   

36 

                           

CU www.parerasociety.webklik.nl  www.pscur.hyves.nl  www.facebook.com/parerasociety