Nr. 15. editie

Nr. 15

editie 1 2012 “Inzicht geeft op kwartaalbasis een heldere opinie over de financiële en economische gebeurtenissen. Inzicht is niet verantwoordelijk voor enig beleggersresultaat gebaseerd op de redactie van de nieuwsbrief.”

inhoud... Met dit langverwachte nummer van onze nieuwsbrief valt u meteen de kleine aanpassing van huisstijl op. Omdat Capitam zelf de vleugels openslaat krijgen onze institutionele partners meer impact op de inhoud van onze nieuwsbrief. Capitam deint uit door intensief samen te werken

van Capitam. Natuurlijk ontbreekt de actuele informatie niet over het Capitam compartiment onder leiding van professor Stefan Duchateau. Het eerste levensjaar van de bevek onderging een turbulente geboorte. De pasgeborene doorstond de barre beursperiode echter met

“Capitam stond niet stil, integendeel. De verdere ontplooiing zorgde wellicht voor de kleine vertraging van onze eerste editie van 2012. Niet getreurd, per kwartaal blijven we u informeren over Capitam waarbij het volgende nummer kort na deze editie zal verschijnen.” met sterke partners. Deze editie introduceren we twee nieuwe gewaardeerde partners die elk hun fiscale expertise toevoegen aan de diensten van Capitam. Zowel partner Yannick De Smedt van D.S.M. Consulting als fiscaal advocaat Jacques Pieters van Brotaxius Advocaten lichten elk een actueel thema toe. Ze zijn ook actief aanspreekbaar binnen het dienstenpakket

verve. Verder rakelen we een interessant artikel uit de Trends op waarin Stefan Duchateau ondermeer als gereputeerd economist de oorzaken van de stijgende Belgische inflatie toelicht. Onze eigenzinnige kijk op de financiële markten onthouden we u zeker niet. Eindigen doen we met de persoonlijke rubriek van Peter Van Gucht.

Veel leesplezier!

inzicht.... Alles leek anders. We doezelden in op het ritme van de eindejaarsfeesten en namen de goede voornemens als realiteit aan. De zon knipoogde aan de horizon, de beurzen begonnen aan een hoopgevend voorjaar. We beleefden een lange sabbatperiode zonder veel politieke hoogstandjes, wat een

“Ook van de gemiddelde Griek werd een Fait divers gebruikt in enkele populaire Nederlandse en Duitse bladen om de noodlening als onrechtvaardig af te schilderen.” verademing was in vergelijking met vorig jaar. Maar de oase lijkt opgedroogd te zijn. De Spaanse zon brandt meedogenloos op de huid. De wereld huivert bij de gedachte dat een Spaanse furie zou uitbreken. Het gaat niet zo goed in de landen waar we traditioneel onze vakantie slijten. De recessie wordt extra aangewakkerd door de wurggreep van fikse besparingen, opgelegd door de Europese partners. De werkloosheid onder de jongeren is enorm hoog wat leidt tot bitsige

confrontaties op straat. De nieuwe Spaanse premier Mariano Rajoy snoeit hard in de sociale uitgaven in de hoop dat de financiële markten zijn land zouden ontzien. Tevergeefs, zo lijkt het. Hij durft echter niet te raken aan de trots van zijn volk wat leidde tot een bizar voorstel van de Spaanse staatssecretaris voor sport Miguel Cardenal. De voetbalclubs hebben een belastingschuld van 752 miljoen euro en moeten ook nog eens 550 miljoen aan achterstallige sociale zekerheidspremies ophoesten. De betrokken staatssecretaris stelde voor om een gedeelte van de schulden kwijt te schelden. In het noordelijke deel van Europa wakkerde dergelijke populistische maatregelen natuurlijk de anti-Europese gevoelens nog aan. Zo kopte de Duitse tabloïd Bild dat de Duitse belastingbetaler de megalomane lonen moest betalen van ene Ronaldo en Messi. Een Déjàvu gevoel duikt op. Ook van de gemiddelde Griek werd een Fait divers gebruikt in enkele populaire Nederlandse en Duitse bladen om de noodlening als onrechtvaardig af te schilderen. Ondertussen lijkt het pad van de fietsende minister-president van Nederland Mark Rutte ook allesbehalve egaal te zijn. De dalende huizenprijzen zijn een teken aan de wand dat het poldermodel niet immuun is aan de recessie. Hoe zou het economisch leed van onze Noorderburen worden gebracht in de Spaanse en Griekse pers? Kunnen we gewag maken van dezelfde demagogie en een lichte vorm van leedvermaak? Of versterkt het de Europese solidariteit alsnog?

Yannick De Smedt column… De nieuwe antimisbruikbepaling: een modern en efficiënt wapen tegen fiscaal misbruik? Zoals Prof. Frans Vanistendael schrijft in het Algemeen Fiscaal Tijdschrift was februari een echte ‘rollercoaster’-maand inzake de bestrijding van fiscale misbruiken. Na een eerste zeer verontrustende versie van deze nieuwe bepaling en na zware kritiek door de Raad van State heeft de regering een aangepast ontwerp van de Programmawet goedgekeurd inzake de nieuwe tekst van artikel 344, §1 WIB 92, de zogenaamde ‘antimisbruikbepaling’.

In het ontwerp van de memorie van toelichting wordt het doel van de nieuwe tekst als volgt omschreven: “… de administratie in staat stellen rechtsmisbruik op een efficiënte manier aan te pakken zonder de rechtszekerheid en het principe van de vrije keuze van de minst belaste weg, fundamenteel aan te tasten.” Het hoofddoel van deze nieuwe tekst is om twee courante vormen van belastingontwijking via juridische vormgeving aan te pakken. Enerzijds de belastingontwijking door de keuze van een juridische vorm die niet aan de wettelijke voorwaarden voldoet om belastbaar te zijn, maar die zeer dicht in de buurt komt van de belastbaar gestelde situatie terwijl er voor die keuze geen andere wezenlijke verklaring is dan belastingbesparing. De bedoeling van de wetgever wordt geschonden doordat de fiscale wet niet wordt toegepast op de gestelde rechtshandeling. Anderzijds wil het ontwerp misbruiken aanpakken waarbij de belastingplichtige een voordelige wet afdwingt die niet in overeenstemming is met

de doelstellingen van de wetgever. Dit is het geval indien de belastingplichtige door middel van een juridische vormkeuze de toepassing van een fiscale regel, die een fiscaal voordeel oplevert, afdwingt terwijl er voor die keuze geen andere wezenlijke verklaring is dan de belastingbesparing. De definitie van dit rechtsmisbruik vindt zijn oorsprong in de rechtspraak van het Hof van Justitie, waarin een objectief en een subjectief element de basis vormen. De belastingplichtige dient te handelen in strijd met de doelstelling van de wetgever (objectief element) en de belastingplichtige dient een bepaalde rechtsvorm te kiezen met de intentie om een belastingvoordeel te realiseren (subjectief element). Bewijslast fiscus – Fiscaal misbruik moet nog steeds door de fiscus worden bewezen. Er dient te worden opgemerkt dat het subjectieve element niet werd opgenomen in de nieuwe tekst van artikel 344, §1 WIB 92, waardoor kan gesuggereerd worden dat de fiscus in

Yannick De Smedt Master of Science TEW Accountant Belastingconsulent Zaakvoerder

D.S.M. Consulting b.v.b.a.

de eerste misbruikvorm de intentie van de belastingplichtige tot fiscaal rechtsmisbruik niet dient te bewijzen. Dit wordt bevestigd in de memorie van toelichting waarin wordt gesteld dat de fiscus het subjectieve element helemaal niet hoeft vast te stellen als hij het bestaan van misbruik wil bewijzen. Tegenbewijs belastingplichtige – Om het tegenbewijs te kunnen leveren moet de belastingplichtige het bewijs leveren dat zijn rechtshandelingen door andere motieven verantwoord kunnen worden dan belastingontwijking. Er dient vermeld te worden dat, in tegenstelling tot het eerste ontwerp, de belastingplichtige niet langer moet aantonen dat de niet-fiscale motieven belangrijker zijn dan de fiscale motieven. De fiscus kan dus enkel herkwalificeren indien de belastingplichtige geen enkel niet-fiscaal motief kan aantonen voor zijn

rechtshandelingen. Zoals vermeld in het ontwerp van memorie van toelichting, worden enkel de volstrekt kunstmatige constructies geviseerd. Ter vermijding dat de nieuwe tekst inefficiënt zou worden doordat de belastingplichtige met eender welke onwaarschijnlijke nietfiscale motieven zijn rechtshandeling zal verantwoorden, wordt in het ontwerp van de memorie van toelichting gesteld dat er geen rekening wordt gehouden met de niet-fiscale motieven indien ze (i) niet specifiek zijn voor de betrokken verrichting, maar integendeel zo algemeen zijn dat ze aanwezig zijn bij elke verrichting van hetzelfde type; (ii) een dermate beperkt belang hebben dat een redelijk persoon de verrichting niet zou gerealiseerd hebben omwille van dit niet-fiscale motief. Dit ligt in lijn met de rechtspraak van het Hof van Justitie.

Herkwalificatie – In het ontwerp van memorie van toelichting wordt gesteld dat de fiscus bij herkwalificatie de fiscale toestand in overeenstemming moet brengen met het doel en de strekking van de wetsbepaling die de belastingplichtige door zijn vormgeving heeft omzeild. De belastbare grondslag en de belastingberekening zal hierbij zodanig worden hersteld dat de belastingplichtige aan de belasting wordt onderworpen alsof het misbruik niet heeft plaatsgevonden. Besluit – Het mag duidelijk zijn dat deze nieuwe antimisbruikbepaling geen sprong in het luchtledige is maar een modern en efficiënt wapen tegen fiscaal misbruik.

De Sterfhuisclausule Wanneer? De zgn “sterfhuisclausule” is een vorm van successieplanning die normaal gezien enkel in bijzondere omstandigheden aan te raden is. Vaak wordt zij gebruikt wanneer één van de echtgenoten terminaal of ten minste zeer ernstig ziek is. Wat? De sterfhuisclausule is (een wijziging) aan het huwelijksvermogensstelsel die tot gevolg heeft dat men het hele gemeenschappelijke vermogen zonder successierechten aan de langstlevende kan toekennen.

De gewone sterfhuisclausule komt erop neer dat het hele gemeenschappelijke huwelijksvermogen aan de (verwachte) langstlevende wordt toegekend. Uiteraard heeft deze clausule dus geen zin wanneer men getrouwd is met scheiding van goederen.

Jacques Pieters column… Jacques Pieters Advokaat Avocat Attorney Partner

Brotaxius

De “truc” is dat men deze toekenning niet gaat verbinden aan het overlijden van één der echtgenoten, maar aan het ontbinden van de huwelijksgemeenschap om eender welke reden (zoals bv echtscheiding, nietigverklaring van het huwelijk, etc).Op deze manier zijn er in principe geen successierechten verschuldigd omdat de verdeling a.h.w. geen direct verband heeft met het overlijden van één der echtgenoten zelf. Tot 15 juli 2011 werd dit door de fiscus ook zo aanvaard. De “in extremis” planning gaat in wezen nog verder: eerst brengen de echtgenoten hun hele vermogen in de huwelijksgemeenschap in, om deze dan te vervolledigen met een sterfhuisclausule. Op deze manier verwerft de langstlevende het volledige gemeenschappelijke vermogen en het volledige “eigen” vermogen van zijn overleden partner, zonder hierop successierechten te betalen. De Fiscus is niet akkoord! De fiscus aanvaardde geruime tijd de “gewone” sterfhuisclausule, maar vocht de agressievere variant aan voor de rechtbank. Op 10 december 2010 besliste het Hof van Cassatie dat ook de “in extremis” planning geldig was en er geen successierechten geheven konden worden. De fiscus leek zich bij deze rechtspraak neer te leggen. Tot de fiscus van gedacht veranderde: de beslissing van 15 juli 2011 maakte plots bekend dat elke vorm van sterfhuisclausule principieel

aangevochten zou worden, zelfs de eerder aanvaarde “gewone” variant. Dit op basis van een nieuwe argumentatie. Brandend actueel In 2012 besliste de Rechtbank van Eerste Aanleg te Nijvel voor een eerste maal over deze nieuwe argumentatie van de fiscus. De Rechtbank gaf de belastingplichtige opnieuw gelijk. Het lijkt er dus op dat de fiscus dit gevecht aan het verliezen is. Let op het burgerrecht! De sterfhuisclausule is essentieel een burgerrechtelijke bepaling en heeft dus (verregaande) burgerechtelijke gevolgen die niet uit het oog verloren mogen worden. Zo zou deze clausule bij echtscheiding tot gevolg kunnen hebben dat één der (ex-) echtgenoten het hele vermogen in handen krijgt! U begrijpt reeds waarom zij normaal slechts in bepaalde omstandigheden gebruikt wordt. Bovendien kan de clausule tot gevolg hebben dat de erfrechtelijke reserve van één of meerdere reservataire erfgenamen aangetast wordt. Deze laatste kan deze clausule dan ook aanvechten op basis van art. 1464 van het Burgerlijk Wetboek en om “inkorting” van dit huwelijksvoordeel vragen. Hij zal op deze “inkorting” dan echter normaal wél successierechten verschuldigd zijn. De fiscus kan de erfgenamen echter niet verplichten om de inkorting te vragen.

Niet zonder advies! Uit het bovenstaande mag blijken dat een sterfhuisclausule geen alledaagse planning is en dat het laatste (gerechteljke) woord er nog niet over gesproken is. Eén en ander is dus af te raden zonder gedegen voorafgaandelijk advies.

Peter’s corner.... Ik kreeg een lastig dilemma voorgeschoteld van mijn 9-jarig dochtertje. “ Papa, wordt een kindje gratis geboren? “ Je zou spontaan bevestigend antwoorden maar ik realiseerde me meteen de diepgang van de vraag en de moeilijkheidsgraad van de oplossing. Ik keek haar aan en zei: “ Dat is een interessante vraag meisje. Wat denk je zelf? “ Ik had de vraag handig omzeild, vond ik. Maar mijn dochter doorzag de list en wimpelde de suggestie weg. “ Neen papa, als ik het zou weten dan vroeg ik het jou niet. Ik hoop het antwoord van jou te horen. “ Ik stond schaakmat. Voorzichtig tastte ik de contouren van het vraagstuk af. “ Bij ons wordt iemand noch gratis geboren noch gratis begraven, schat. De meeste ouders haastten zich bij de eerste weeën naar het plaatselijke hospitaal. Daar ontfermen lieve verpleegsters en dokters zich over de mama zodat het kindje in de beste omstandigheden ter wereld kan komen. Ook de mama moet voor, tijdens en na de bevalling goed verzorgd worden. Voor al die zorgen vraagt het ziekenhuis een vergoeding. Maar niemand vindt dat erg hoor.

“Papa, wordt een kindje gratis geboren?“ Als het kindje maar gezond is. “ Ze aanvaardde het antwoord, gelukkig. Want het stemt tot nadenken. In onze maatschappij heeft alles een prijs, ook het leven. Gelukkig verschijnt de zon nog gratis aan de horizon. Vroeg of laat gaat men in staat zijn om dat natuurlijk fenomeen naar zijn hand te zetten. De kwaliteit van leven hangt grotendeels af van het lot en de financiële situatie van de ouders. De meeste borelingen hebben niet de luxe om medisch verantwoord het eerste levenslicht te aanschouwen. In het grootste gedeelte van de wereld is de blijdschap om het pasgeboren kind van zeer korte duur en vangt de dwingende rat-race om de baby in leven te kunnen houden onmiddellijk aan. Terwijl het aantal geboortes in de meer ontwikkelde landen alsmaar terugloopt groeit de bevolking in de Derde Wereld landen in snel tempo aan. Daardoor raken nog meer kinderen in voedselnood. Een wereldwijd debat omtrent geboortebeperking en een betere verdeling van de beschikbare levensmiddelen blijft helaas hangen in de taboesfeer, omgeven door een mistige sluier van politiekeconomische belangen en religieuze motieven. Mijn dochter had ongewild een heel lastig onderwerp aangesneden waar ik als volwassene geen pasklaar antwoord op had. Van schuld gesproken …

quotes…

colofon

Verantwoordelijke uitgever:

Capitam is een jonge, vernieuwende, toonaangevende onderneming op het vlak van financiële omkadering, planning en begeleiding. De medewerkers van Capitam hebben reeds jaren hun strepen verdiend in alle sectoren van de financiële, juridische en fiscale wereld. Bovendien hebben alle medewerkers één ding gemeen: ze hebben op elk moment een helikopterzicht over uw financiële situatie. Capitam verduidelijkt, verruimt, verschaft inzichten en verbetert de financiële situatie van U, de klant.

Capitam bvba Duigemhofstraat, 101 • B. 3020 Herent t. 016/84.36.85

Opmaak & Druk: Image Building NV Londenstraat 28/30 2000 Antwerpen www.imagebuilding.be

Mis geen enkel nummer van:

Capitam Duigemhofstraat, 101 B. 3020 Herent t. 016/84.36.85 • f. 016/84.36.86 [email protected] www.capitam.eu BTW BE 0808.715.229 - RPR Hasselt - CBFA 105025 A

Wenst U graag deze nieuwsbrief te ontvangen, mail dan naar [email protected]