Echt Antwerps
FORUM– פאָרוּם van de joden van Antwerpen Nr. 24 23 oktober 2003
“twee joden, drie meningen”
Plein in Rome, tussen het Capitool en de Palatijnheuvel, waar burgers samenkwamen om publieke zaken te bespreken en recht te doen. בס"ד
öî−ñèí ³¾îðš ñ¼ þîô¾ñ êò E-post-weekblad van de v.z.w. GOEDKOSJER Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers – Union des Editeurs de la Presse Périodique (U.P.P.) Henri Rosenberg Hoofdredacteur
מיין דעת יחיד
Mijn Daas Jochid 1
1. Belz, een autonome gemeente? 2. De Shmirah rond de synagogen: voor wie?
1
= Eenmansopinie.
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 1/15
, ושפתי מדבר מרמה, נצור לשוני מרע,אלהי פתח. ונפשי כעפר לכל תהיה,ולמקללי נפשי תדום וכל. ואחרי מצותיך תרדוף נפשי,לבי בתורתך הקמים והחושבים עלי לרעה מהרה הפר עצתם 2 וקלקל מחשבתם 1. Belz, een autonome gemeenschap? De Belzer gemeenschap in Antwerpen3 heeft zich door de jaren heen ב"הdermate ontwikkeld, dat ze heden ten dage alle kenmerken vertoont van een autonome Kehille (= gemeente of kerkfabriek). Zij heeft volwaardige eigen religieuze, educatieve en caritatieve instellingen en verschilt van een Kehille als de Shomrei Hadass of de Machsike Hadass enkel daarin dat ze geen eigen begraafplaats heeft, noch een eigen =( שחיטהrituele slachting). De Belzer gemeenschap telt een driehonderdtal gezinshoofden, heeft een jongensschool met ong. 260 leerlingen en een meisjesschool met een 400-tal leerlingen. Ze bezit ook alle religieuze voorzieningen, inclusief Dajonim (= Rabbinale rechters).
2
G-d, behoed mijn tong voor kwaadspreken, mijn lippen voor het spreken van bedrog. Laat mij stil zijn tegenover allen die mij vloeken, laat mij als stof zijn voor wat van dien aard ook. Stel mijn hart open voor uw tora en laat mij er naar streven Uw geboden op te volgen. Verijdel snel het plan van allen iets kwaads tegen mij in de zin hebben en vernietig wat ze in gedachten hadden. 3
Chassidé Belz - Mojsdis Chaside Belze v.z.w. De dynastie der Belzer chassidim, afkomstig uit het gelijknamige stadje in de Oekraïne (tussen beide wereldoorlogen onder Poolse heerschappij), is een van de belangrijkste chassidische groeperingen en ook in Antwerpen vormt zij een grote gemeenschap, die beantwoordt aan de criteria om een onafhankelijke joodse gemeente te vormen. Stichter van deze dynastie was R. Shalom ROKACH ( זצוקו"ל1779-1855) en de hedendaagse Rabbi die aan het hoofd staat van de Belzer is R. Issachar Dov ROKACH ( שליט"אgeb. 1948).
De Belzer runnen ook een weldadigheidsorganisatie ()גמ"ח, een organisatie שוש אשישdie aan verminderde tarieven familiefeesten organiseert (zoals een huwelijksfeest, een besnijdenis, een Bar Mitsvah, edm.), een organisatie שפרה ( ופועהnaar de naam van de bijbelse Hebreeuwse vroedvrouwen4), die rijkelijke kosjere maaltijden bezorgt in kraamklinieken. Voorts is er Rechev5, de vrijwilligersorganisatie die instaat voor vervoer van en naar ziekenhuizen en dokters buiten de stad en voor verzending van en naar het buitenland van dringende medicijnen. De Belzers baten ook een eigen dienst van feestaanneming uit, die instaat voor recepties en diners in hun lokalen. De Belzer gemeenschap bemant en bezielt reeds gedurende vele jaren de חברה קדישא (= doodgravercollege) van de Shomrei Hadass. Niettegenstaande dit statuut van quasi onafhankelijke en self sufficient gemeente (of misschien precies om deze reden), is zij nooit naar juiste waarde ingeschat en behandeld door de Machsike Hadass. Overigens is het een understatement te zeggen dat de Machsike Hadass de Belzer gemeenschap niet bijzonder genegen is geweest. Nooit kwam enig =( כלי קודש gemeenteambtenaar) uit haar rangen en recentelijk wanneer haast automatisch de naam opkwam van Belzer Dajan S.Z. Weber om Dajan T. Weiss op te volgen en een Israëlisch weekblad hierover reeds rapporteerde, heeft de Machsike Hadass toch geopteerd om een Dajan uit het verre buitenland in te voeren, met alle daaraan verbonden kosten, om maar niet Rabbijn S.Z. Weber te coöpteren. Nochtans staat deze Rabbijn in alle middens hoog aangeschreven, zowel voor zijn kennis als voor zijn menselijke kwaliteiten. 4 5
Ex., I:15. Zie Forum nummer 7, p. 11.
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 2/15
Dit alles heeft de Belzer gemeenschap ertoe gebracht om de eerste stappen te zetten naar een erkenning als onafhankelijke Kehille, naast de twee andere. Onder dreiging van deze afscheuring, heeft de Machsike Hadass plots veel bereidwilligheid aan de dag gelegd, om deze gemeenschap het statuut te geven van een quasi onafhankelijke Kehille: voortaan mocht de vereniging שוש אשישkosjere maaltijden serveren onder eigen kosjerheidscertificatie (wat zij al geruime tijd deed). Zij moest hiervoor geen feesttaks afdragen aan de Kehille (doorgaans de helft van de prijs van de feestzaal), maar kan genoegen nemen met een symbolische bijdrage van ... € 50,00 (lees: vijftig euro’s, zegge tweeduizend franken!) en een Belzer Mashgiach (= opzichter) zorgt voor de kosjerheid, officieel namens de Machsike Hadass. Weze hier nog aan toegevoegd dat de diensten van שוש אשישopenstaan ook voor niet-Belzers en men kan zich een beeld vormen van de vergaande compromisbereidheid van de Machsike Hadass. Bovendien mag de Belzer gemeenschap religieuze huwelijken inzegenen (alleen van haar leden en in haar lokalen) en dient Dajan S.Z. Weber niet telkens hiervoor een toelating van het Rabbinaat van de Machsike Hadass te vragen. Als men weet dat hierdoor ook de huwelijkstaks aan de Kehille ontsnapt, begrijpt men meteen hoezeer de Machsike Hadass een schisma wenst te vermijden. Wat bezielt echter de Belzer gemeenschap, die haar bemoeiingen om een onafhankelijke Kehille te worden vooralsnog heeft stopgezet, hoewel de zaak reeds in handen van een advocaat was gegeven. Als officiële reden wordt opgegeven dat de Belzer Rebbe de stop heeft bevolen. Volgens ingewijden speelt ook de vrees van de leiders van de Belzer
gemeenschap om haar kapitaal aan sympathie dat ze ongetwijfeld bij de heimishe oïlom (= dit zijn de niet-Belzer) geniet, te verliezen indien zij zich zou afscheuren van de mainstream Kehille. De vrees was uiteraard de financiële steun te verliezen bij deze groep sympathisanten en sponsoren. Precies daarin is de laatste jaren een kentering gekomen: daar waar voordien deze heimisher oïlom aanstoot zou hebben genomen aan een afscheuring, zijn de identificatie en solidariteit met de Machsike Hadass heden ten dage praktisch nihil. Slechts weinigen zullen op de bres springen om de Machsike Hadass, die o.l.v. een Gerrer kwartet alles doet om zich onsympathiek te maken, te verdedigen. Velen dromen zelf van een afscheuring en de oprichting van een nieuwe Kehille... De Belzer gemeenschap verdient het als een autonome gemeente te worden aanzien en dus een breukdeel van de manna aan subsidies voor haar werking (Rabbijnen, voorzangers, etc.) te ontvangen (ong. € 70.000,00 per jaar). Zij hoeft m.i. niet meer bevreesd te zijn voor enige ongunstige reacties, nu haar kapitaal aan sympathie bij Antwerpse joden ongeschonden is, terwijl dat van de Machsike Hadass een flinke deuk heeft gekregen in de te lange periode van Rabbinaal interregnum. Nu is het moment om de stap te zetten! 2. De Shmirah rond de synagogen, voor wie? Op joodse feestdagen zorgt de Shmirah (of: C.K.J.G.A., Coördinatiecomité van de Joodse Gemeenten van Antwerpen) voor de beveiliging van de synagogen. Een groep jongens en meisjes die hiervoor speciaal opgeleid zijn geworden, vat op joodse feestdagen post bij de synagogen en controleert er de gebedgangers. De
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 3/15
Shmirah-leden staan onderling in contact via radio en werken samen met de Politie. Bovendien verzorgt het C.K.J.G.A. de opleiding van de joodse jeugd in verdedigingstechnieken. Op zich een lovenswaardig initiatief, dat volledig op vrijwilligersbasis gebeurt. Problematisch is wel dat de interventie die de Shmirah vooropstelt (bellen naar een dispatching bij veiligheidsproblemen 03 218 91 00) onvoldoende doeltreffend is. Te dikwijls valt de oproeper op een automatische telefoonbeantwoorder of daagt het interventieteam (indien dit bestaat) niet op. Op zijn minst drie recente gevallen zijn aan de redactie van Forum gemeld, waar het C.K.J.G.A. het liet afweten. Het C.K.J.G.A. liet verstek gaan bij een oproep i.v.m. een verdacht pakje bij de synagoge van Klausenburg en een incident aan het zwembad Plantin & Moretus in Borgerhout met Marokkaanse jongeren met stokken bewapend. Een Hatzole6-achtige interventieteam zou pas doeltreffend zijn Een eerste vraag die opkomt is waarom de beveiliging van de synagogen slechts op feestdagen en niet elke sabbat, ja zelfs elke dag gebeurt, wanneer honderden chareidi mensen de gebedshuizen bezoeken. Het kan toch niet zijn dat de Shmirah er slechts is voor de doorgaans begoede Dreitage Juden7, dit zijn zij die enkel op Rosh Hashono en Jom Kippur (en desnoods ook op Jontef) naar de synagogen komen. 6
Joods medisch interventieteam, zie Forum nummer 15, p. 5. 7 Wijlen mijn grootvader Rabbi Chaim Tobias זצ"ל, Rosh Jeshive van de Radomsker Jeshive in Chrzanow, vond een allusie op deze joden in het bijbelvers (Ex. 21:21): לא,אך אם יום או יומיים יעמוד כי כספו הוא,יוקם, erop alluderend dat de drie dagen net de kost van de zitplaats compenseren (כי כספו )אהו.
Een tweede vraag gaat de chareidi gemeenschap aan: waarop steunen de Shmirah-mensen om ten behoeve van de veiligheid de Sabbat-verboden =( בפהרסיא in het openbaar) te schenden? De joodse wet voorziet weldegelijk in de opheffing van de Sabbat-verboden in noodsituaties. ()פיקוח נפש דוחה שבת. Alleen is het een Rabbinaat dat deze opheffing toelaatbaar moet verklaren. Hier rijst de vraag welk Rabbinaat werd geraadpleegd om –en in hoever- de Sabbat-verboden op te heffen? Uit een Responsum door Rabbijn J.M. Kohen8, Dajan van de Shomrei Hadass9, blijkt alleszins dat niet hij de רב המכשירis. Uit het Responsum blijkt eerder het tegendeel. Rabbijn J.M. ohen werd ook door de Shmirah geraadpleegd op de vooravond van de beruchte AEL-betoging, met de vraag of er op Sabbat uitzonderlijk mmet wagens mocht gepatrouilleerd worden. Het antwoord was negatief, wat echter niet belette dat de Shmirah toch gepatrouilleerd heeft. Er moet dus een ander Rabbijn zijn, waarop de Shmirah steunt. Wie is die dan wel? Het antwoord is van belang voor de medewerking die Chareidim aan de Shmirah verlenen. ()מסייע לדבר עבירה. Het antwoord op de eerste vraag heeft implicaties voor de tweede, omdat de Shmirah blijkbaar om veiligheidsredenen ( )פיקוח נפשbepaalde Sabbat-verboden overtreedt. Welnu, indien het veiligheidsprobleem rond synagogen van die aard is dat het naar joodse recht de opheffing van de Sabbat-verboden wettigt, wil dit zeggen dat er een reëel gevaar bestaat. Indien het gevaar reëel is en de Politie kennelijk dat gevaar niet alleen de 8
שו"ת והרים הכהן ח"ב או"ח סי' יג In zijn boeken beschrijft de Dajan zich echter als מלפנים רב ואב"ד אגו"י,דיין ומו"צ דקהילת אנטווערפן בואנוס איירס, zonder vermelding van de Shomrei Hadass.
9
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 4/15
baas kan, dan moet de Shmirah er ook komen op andere dagen, Sabbat en weekdagen. Nu dat de Shmirah financiële contributies solliciteert10, is misschien de tijd rijp om op deze twee vragen een antwoord te verschaffen: 1. Welk is het geraadpleegde Rabbinaat? 2. Waarom geen beveiliging op Sabbat en weekdagen? Zonder antwoorden dreigt de samenwerking met chareidi Antwerpen op glad ijs te komen, omdat de halocho (= joodse wet) in het gedrang komt en de samenwerking met Shmirah problematisch wordt vanuit het oogpunt van de joodse wet. Volgende week: de bewogen saga in Nederland van Friedrich Weinreb (19101988), met afstammelingen in Antwerpen: econometrist, onbevoegde vrouwenarts, ziekelijke bedrieger en fantast11, na de oorlog in Nederland tot zes jaar gevangenis veroordeeld wegens verraad van talrijke joden aan de Duitsers en celspionage (1948), later beboet voor het onbevoegd uitoefenen van de geneeskunde (op jonge vrouwen!) (1958) en veroordeeld tot acht maanden in de Vlaardingse zedenzaak (1961). Een stand van zaken n.a.v. de recente versie over Weinreb in het Biografisch Woordenboek van Nederland (2003) en in Encyclopedia of the Holocaust (1990).
Friedrich Weinreb
Colofon Echt Antwerps FORUM wordt uitgegeven door de v.z.w. GOEDKOSJER – Joodse Verbruikersvereniging, [Oprichting: 1 mei 1989.. Statuten: Bijl. B.S. 12 oktober 1989, nr. 13.711. Aangesloten bij: Centraal Israëlitisch Consistorie voor de Benelux12], Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Verantwoordelijke uitgever: H. Rosenberg, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Medewerkers, schrijvers, tekenaars, fotografen worden niet betaald en zijn verantwoordelijk voor hun bijdragen. Echt Antwerps FORUM verschijnt vrijdag. Redactie & Administratie: v.z.w. GOEDKOSJER – Joodse Verbruikersvereniging, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Tel.: 03 218 81 43 – Fax: 03 230 55 02. Webstek: www.goedkosjer.org. E-post:
[email protected]
10
Zie Forum 23. "De chassidische bellenblazer", een fantast, zoals Regina Grüter hem noemt in haar lijvig boek: 'Een fantast schrijft geschiedenis; De affaires rond Friedriech Weinreb' (1997).
11
12
Wettelijk Kerkgenootschap (art. 2:2 B.W.).
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 5/15
Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers נא להדפיס על נייר Natuurvriendelijk – arm aan chloor
Transcriptio Nuntiorum Hebdomadalis Nuntii Latini 17.10.03
Saddam e tesseris aufertur In Iraquia veteres chartae nummariae cum novis commutari coeptae sunt. Hac renovatione e denariis Iraquianis imago praesidentis amoti Saddam Hussein aufertur et in locum eius facies duorum alterorum virorum magnae auctoritatis substituuntur. Unus eorum est Hammurabi, rex priscae Babyloniae, qui saeculo a.Chr.n. duodevicesimo rerum potitus Mesopotamenis leges imposuit hasque in monumento lapideo incidi iussit. Alter est Abu Ali al-Hasan, celeberrimus astronomus et mathematicus saeculo p.Chr. n. decimo natus.
Rabbi Jeremy Weekly Thoughts
Rosen’s
www.yakar.org www.yakar.org.uk
Homosexuality It can’t have escaped your attention that the issue of homosexuality has been the hot theological topic this summer. I keep on getting asked what my attitude is.
The whole issue of homosexuality needs to be looked at from two very different points of view. First there is the ideological. How does a traditional, text based religion, deal with something that is explicitly forbidden? There were in the past examples of great rabbinic legislation that found ways of dealing with problems created by the clash between Torah values and non-Jewish ones, but these were almost all matters of civil and commercial law, such as Hillel’s Prosbul. There were concessions made to non-Jewish values such as Rabbeynu Gershom’s banning polygamy. There were innovations that made some of the strictures of Shabbat easier and there were examples of effectively blocking certain rights the Torah allowed, but I can’t think of any examples of overturning a moral law explicit in the Torah. But more relevantly in my opinion is the question of how to deal with individual cases that break the mould. If it is true that homosexuality of its various varieties could be the result of a person’s genes then condemnation would be as unacceptable as attacking someone for being ugly. Indeed there are halachic situations were a physical deformity can be a disadvantage, for example in the case of a priest, even nowadays. But this does not affect the general status or acceptability on a personal level of the individual concerned. Of course not all cases are genetic, some are simply what it is fashionable to call ‘lifestyle choices.’ Similar lifestyle choices may be taken by otherwise religious Jews who choose to remain single or if married defer having children. This too would conflict with the halachic ideal but it is hardly grounds fort victimisation. Indeed there are some choices made, such as adultery, or dishonest behaviour, that may desecrate the Divine Name that really ought to
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 6/15
require excommunication of some sort yet at the moment do not for all kinds of reasons I think I can explain although I do not at all approve. Many people have grave difficulties growing up and dealing with all manner of problems, temptations and seductions. A caring spiritual community needs to be as supportive and inclusive as possible without of course betraying its values and ideals. I have come across genuinely religious, committed and halachically bound Jews who desperately want to remain within the fold but feel themselves rejected and reviled because their sexual preferences ( orientation if you prefer) is towards the same sex. They are not trying to change laws or campaign for ‘gay rights.’ They simply want to feel that their genetic predilections do not in themselves preclude them from being part of the community. And indeed they should be included. One needs to draw a distinction between punishable acts, which are so in Judaism only if there are actual witnesses, and personal tendencies. There is absolutely no source whatsoever in halacha that bans close warm friendships and supportive relationships between people of the same sex. You want to check on my sex life? You have no right to do that! Even in heterosexual situations, let alone these. We in the Torah community must differentiate between those who want to be part of our community and those who want to try to dismantle it. Within Judaism we have our varieties as we have always done, certainly since the Pharisees and Saduccees. There are those denominations which are egalitarian, those which accept a patrilineal definition of Jewish identity as opposed to the maternal. I am in favour of variety
so long as no one tells me how I should understand halacha or to change something I believe is unchangeable. I am in favour of varieties because it is a challenge to each group to sink or swim, succeed or fail and may the most effective purveyor and sustainer of our tradition win! I know where I’m putting my bets. And if we Jews have survived with all our varieties, why can’t the Church of England?
Halocho uitgelegd Prof. Dr. H. Rosenberg
The contestable hearing of a witness The prohibition on unilaterally hearing one litigant applies at the same time to hearing testimonies in the absence of the litigants, such as laid down in the Tur by Jacob ben Aher (Choishen Mishpot, XXVIII, 18). See on the same subject Moses di Trani in Responsa Mabit (Choishen Mishpot, n° 32), Moses di Trani in New Responsa Maharit (n° 28 in fine, litt. 3, s.v. ve-sheshealtem Rueben), Moses Isserles in Responsa Remo (n° 12), Yechiël Bassan in Responsa Mahari Bassan (n° 81, s.v. ve-ere), Ezechiel Landau from Prague in Responsa Noda Bi-Yehudah (First edition, Even HaEzer, n° 72, litt. 4), Aryeh Leib Zinz in Responsa Harael Zinz (vol. IV, n° 11, litt. 6, s.v. veachar shebirarnoe), Meshulam Rath from Czernowicz in Responsa Kol Mevasser (vol. I, n° 52), Matsliach Mazoz from Tunis in Responsa Ish Matsliach (Choishen Mishpot, n° 3), Zvi Hirsch Arnstein in Responsa Birkat Retse (n° 21), Salomon Tenne in Responsa Birkat Shlomo (n° 8 and 9). It is self-evident that a Rabbinic Judge, who cannot hear one party in the absence of the other, cannot give or may not have given his advice on the dispute beforehand. See concerning this topic Chaim Falachi in Responsa Chokkekei Lev (vol. II, Choishen Mishpot, n° 3, s.v. veod nirei leanyoet daati), Isaac ben Walid in Responsa Vayomer Yitschak (Choishen Mishpot, n° 124, s.v. hen emet), Samuel Engel from Radomyszl in Responsa Maharash (vol. VIII, n° 88).
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 7/15
In a dispute dating from before the Second World War between the then Chief Rabbi Mordechai Rottenberg and the Directors of the Chief Synagogue, the Directors refused to accept an invitation from the Chief Rabbi for a Rabbinic action because they suspected him of having foreknowledge. In his Responsa Yad Mordechai (n° 37) Mordechai Rottenberg refutes this thesis.
Next week: The position of an influential and aggressive litigant (From: H. Rosenberg, Introduction to Jewish Law)
Shabbos BERESHIS Hadlokas Hanerois: 18u14 Plag Haminche: 17u29 Motse Shabbos: 19u21 Rabbeinu Tam: 19u42 Hatzole: 03 289.00.00 Shmira: 03 218.91.00 גמ"ח תרופות: Albertstraat, 44 – Van Leriusstraat, 24
"אפשר לקבל בחינם את ה"פאָרוּם בכל מקום בעולםE-mail-דרך ה :נא לפנות
[email protected]
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 8/15
מהרסיך ומרחביך ממך יצאו
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 9/15
Washington Post Advertisement October 5, 2003 We are pleased to announce that with the generous support of our members we were able to complete our recent project to publish an open letter to President George W. Bush explaining the position of Torah True Jewry concerning the Zionist state. If you did not have access to this past Sunday edition of the Washington Post, a copy has been made available for your viewing at our website. There is a link on our home page or you can access it directly by clicking HERE. This ad, published Nationwide and in other areas of the world, was successful in spreading the word that all Jews are not Zionists. We have received many positive comments from readers who were not aware that the Zionist state is in total contradiction to the teachings of the Torah, and as a result of the ad, our membership has increased. Thank you to all of you who contributed toward this worthwhile endeavor.
Shtetl-nieuws
Nieuwe joodse Stichting op komst :
et pour les Flamands, la même chose
Bne Akiva vrolijkt Tikvatenoe op Bne Akiva had al de goede gewoonte om elk jaar op Simchas Toiro de vreugde van het Feest van de Thora te gaan delen met de inwoners van het Altesheim (= het joodse bejaardentehuis). Dit jaar hebben ze het initiatief uitgebreid tot Tikvatenoe13. Op Simchas Toiro zijn de Bne Akiva jongeren drie van de zeven hakofos (= dansrondes met de Thora) komen bijwonen en opluisteren in de synagoge Ohel Jacov van Tikvatenoe.. Onnodig te zeggen dat dit uitermate geapprecieerd werd door de aanwezigen.
13
Ontwikkelingscentrum voor het Joodse Kind v.z.w.
Een nieuwe joodse Stichting, Fondation de la Vie Juive en Belgique et de la Mémoire de la Shoa wordt met groot mediagekletter uitsluitend in het Frans aangekondigd : “Nous, soussignés, demandons que le Gouvernement belge et les dirigeants communautaires juifs de Belgique rencontrent nos légitimes aspirations à la reconnaissance et à la vérité, à un avenir plus juste, fraternel et respectueux des individus et des associations. En conséquence, nous soutenons la Fondation de la Vie Juive en Belgique et de la Mémoire de la Shoa.” Ofschoon het hier gaat om een Stichting “de la Vie Juive en Belgique” en dat het perscommuniqué uitgaat van “les
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 10/15
dirigeants communautaires juifs de Belgique », maken deze arrogante joodse franskiljons abstractie van de Vlaamse joden. De Stichting blijkt geen Nederlandse benaming te hebben en perscommuniqués en andere publicaties gebeuren uitsluitend in de taal van Moliere. Voor deze joodse Brusselaars is de taal van Vondel onbekend en weten zij ook niet dat ten noorden van de taalgrens een levendige joodse gemeenschap leeft, die zich uitdrukt in de taal van Vondel. Een anachronistische manifestatie van het oude « et pour les Flamands, la même chose »… Interpellatie op Algemene Ledenvergadering van Jingeleit Heden, donderdag 23 oktober 2003, vindt een Algemene Ledenvergadering bij de Jingerleit (Chug Avreichim Agoedas Israel v.z.w. - Zichron Benjamin). Naar verluidt wordt er geïnterpelleerd over een geval van vergaande arrogantie vanwege een Gabbai (= bestuurder van synagoge). Een van de =( מתפללים gebedganger14) verzocht de kwestige Gabbai15 om lid te worden van de congregatie, nadat hij ongeveer een jaar lang de diensten als niet-lid had bijgewoond. Het was zijn bedoeling om zoals elk lid financieel bij te dragen. Groot was zijn verstomming, wanneer de Gabbai tegen hem uitvloog en zei “wie zegt dat wij u überhaupt als lid willen hebben?”. “Er zijn nog anderen die wij niet als lid wensen op te nemen, zoals (...)”, vervolgde de Gabbai, die met naam en toenaam de lijst opgaf van nog anderen die de wens koesteren om lid te worden, maar die door de congregatie niet als passend worden ervaren. Hoe dan ook 14 15
Naam bekend op de redactie van Forum Naam bekend op de redactie van Forum
moest ons kandidaat-lid eerst een tijd lang dagelijks de =( שיעורlesgeving) van uitgerekend Rabbijn A. Ehrentreu volgen, vooraleer hij ook maar kon dromen van lidmaatschap. Voor de leek: er woedt in deze synagoge een strijd om de opvolging van de niet door iedereen betreurde Dajan T. Weiss en Rabbijn A. Ehrentreu koestert deze ambitie maar schijnt op nogal wat tegenstand te botsen. Het kandidaat lid verkoos om geen lid meer te worden van een congregatie die zich te elitair voelt om hem op te nemen. Hij begaf zich naar het meer gastvrije gebedshuis van Alexander16. Sex Shop “ Bad Girls” dicht Mede dank zij de demarches van de Inrichtende Macht van de Jesode Hatorah Beth Jacob Scholen bij de Burgemeester, bij Schepenen en bij de top van de Politie, is de Sex Shop (Peep Show) aan de Koprte Van Ruusbroeckstraat inmiddels gesloten (geworden).
Rabbijn A.M. Dunner op Gedoïlimtournee De (non)-kandidaat voor het Opperrabbinaat van de Machsike Hadass is op tournee in Israel om het advies van de Thora-Wijzen in te winnen over zijn kandidatuur. Wordt vervolgd.
16
Chassidé Alexander v.z.w. - R. Jechiel DANZIGER (overl. 1894), zoon van R. Shraga Feiwel DANZIGER (overl. 1849) uit Grojec (Jiddish: Gryce), was de stichter van de dynastie der Aleksandrower chassidim, genoemd naar het gelijknamige Poolse stadje Aleksandrow Lodzki.
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 11/15
Filmrubriek Dr. Henri Jakubowicz
PALMARES FILMFESTIVAL VAN HAIFA “Zij is geen 17”, geregisseerd door Isaac Zepel Yeshurun, won de prijs van de beste Israëlische film op het 19e festival van Haifa, dat op 18 oktober zijn slotdag kende. Deze film is een vervolg op “Noa is 17”, uit 1982, en beschrijft het verval van de kibboets-beweging en de vlucht van de jongere generatie ver weg van de waarden gevestigd in het land door de pioniers. Met deze prijs ging een bedrag van 100.000 shekel gepaard.
Culinair Nieuws
“Hallelujah” van Danny Sirkin sleepte de prijs van beste Israëlische drama in de wacht. Gesitueerd in 1979, het jaar waarin het Eurovisie-songfestival in Israël gehouden werd, vertelt de film het verhaal van een soldaat die de wagen van zijn overste steelt om zijn vriendin naar het songfestival te rijden en daar een huwelijksverzoek in te dienen bij haar vader. Veel bijval kende de Amerikaanse film waarmee het festival zijn deuren sloot: “Seabiscuit” met Tobey Maguire (bekend van “Spiderman”), over de klassenstrijd in de wereld van de paardenrennen, met uiteindelijk de overwinning van de underdog. Een waar verhaal, uitstekend in beeld gebracht, zeer gesmaakt in de VS.
door Vivi Salamon
½ tl zout 1 tl lookpoeder ½ tl peper
Kip Tempura Hoofdgerecht (8 personen) 8 enkele kipfilets, in 3 stukken gesneden Frituurolie Voor de marinade sap van een citroen 3 lepels olijfolie 2 teentjes knoflook, geperst 3 lepels fijngehakte peterselie zout en peper
Meng de ingrediënten voor de marinade. Schep de kip erdoor en laat dit 2 uren intrekken.Haal de uitgelekte stukjes kip door het beslag en bak ze +- 10 minuten goudbruin en krokant in de hete olie.
Voor het beslag 4 eieren 80g bloem 1 lepel mosterd 1 tl gedroogde peterselie
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 12/15
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 13/15
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 14/15
Spreuk van de week פעם ביקר ראש ישיבת אחד ,הידוע על קפדנותו בענין לשון הרע ,את כ"ק האדמו"ר מפשעווארסק זצוק"ל והתלונן באזניו ששמע שבאנטווערפען מזלזלים בלשה"ר. ועל זה הגיב רבי יענקלע:
"לשון הרע כזה חמור ,מזמן לא שמעתי"
F O R UM nr. 24 - 23 oktober 2003 – pagina 15/15