Echt Antwerps. Mijn Daas Jochid 1

Echt Antwerps

FORUM– ‫פאָרוּם‬ van de joden van Antwerpen Nr. 55 22 april 2004

“twee joden, drie meningen”

Plein in Rome, tussen het Capitool en de Palatijnheuvel, waar burgers samenkwamen om publieke zaken te bespreken en recht te doen. ‫בס"ד‬

íï−òè ë−−ì - öî−ñèí ³¾îðš ñ¼ þîô¾ñ êò E-post-weekblad van de v.z.w. GOEDKOSJER Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.) European Periodical Publishers Association (F.A.E.P.)

Henri Rosenberg Hoofdredacteur

‫מיין דעת יחיד‬

Mijn Daas Jochid 1

1. Sharon, nieuwe Hitler? P-Magazine, nieuwe Der Stürmer!!! 2. Liquidatie Rantissi onwettelijk. Chemical Ali: wettige schietschijf 3. Javne: school voor rijkelui? 4. Het begrip Glatt Hotelkosjer [een reactie] 5. ‫הארצים‬-‫קנאים בורים ועמי‬: zeloten weer aan het werk in onze stad [verv.] 6. Bij de Jom HaShoa: Onze Rov en de Piaseczno Rebbe in het Getto van Warschau 1

= Eenmansopinie.

F O R UM nr. 55 - 22 april 2004 – pagina 1/34

,‫ ושפתי מדבר מרמה‬,‫ נצור לשוני מרע‬,‫אלקי‬ ‫ פתח‬.‫ ונפשי כעפר לכל תהיה‬,‫ולמקללי נפשי תדום‬ ‫ וכל‬.‫ ואחרי מצותיך תרדוף נפשי‬,‫לבי בתורתך‬ ‫הקמים והחושבים עלי לרעה מהרה הפר עצתם‬ 2 ‫וקלקל מחשבתם‬

1. Sharon, nieuwe Hitler? P-Magazine, nieuwe Der Stürmer!!! P-Magazine van 21 april 2004 drukt volgende brief af van ene A.M. en plakt er volgende titel op: “Sharon, de nieuwe Hitler” (zonder vraagteken!):

De wereld durft de handschoen niet opnemen tegen het duivelse duo Sharon en Bush. En dat weten beide heerschappen maar al te goed. Dat maakt ze almaar driester te werk gaan. De Holocaust was een absolute ramp en een schande voor de mensheid, maar blijkbaar hebben sommige joden de lessen niet goed geleerd. Wat ze de Palestijnen nu al decennialang aandoen, is immers te vergelijken met de Holocaust. Of durft iemand te ontkennen dat Sharon de Palestijnen liefst massaal uitroeit? A.M.

Sharon, de nieuwe Hitler Hoe is het mogelijk dat de fascistische Israëlische leider Ariël Sharon ongestraft zijn annexatie- en liquidatiebeleid mag voortzetten? Sharon gaat elke keer een stapje verder: de muur, de liquidatie van Palestijnse leiders... Hij toont almaar meer zijn ware gelaat: dat van de nieuwe Hitler. Er is maar één groot verschil tussen Sharon en Hitler. Hitler kreeg de wereld tegenover zich, Sharon wordt de hand boven het hoofd gehouden. Hij heeft de steun van de machtigste man en de machtigste staat ter wereld. De rest van de wereld beperkt zich tot het symbolisch veroordelen van de Israëlische oorlogspolitiek. Echt iets ondernemen, is er niet bij. Kofi Annan put zich steeds weer uit om de daden van Israël in originele bewoordingen te veroordelen. Maar daar blijft het bij.

2

G-d, behoed mijn tong voor kwaadspreken, mijn lippen voor het spreken van bedrog. Laat mij stil zijn tegenover allen die mij vloeken, laat mij als stof zijn voor wat van dien aard ook. Stel mijn hart open voor uw thora en laat mij er naar streven Uw geboden op te volgen. Verijdel snel het plan van allen die iets kwaads tegen mij in de zin hebben en vernietig wat ze in gedachten hadden.

A.M. komt over als een laaggeschoolde en zwakbegaafde persoon, die van geschiedenis en politiek geen kaas heeft gegeten. Het is een hartstochtelijke jodenhaat die hem wellicht naar de pen doet grijpen. Indien Hitler gans de wereld tegen zich zou hebben gehad (het grote verschil met Sharon, dixit de boosaardige A.M.), dan waren er geen zes miljoen joden uitgeroeid geworden. Het is precies omdat de wereld passief heeft toegekeken en velen zelfs gecollaboreerd hebben met Hitler, dat hij bijna in zijn Endlösung was geslaagd. Dat Europa niets “onderneemt”, ligt in het algemeen (niet alleen in het MiddenOosten) ongetwijfeld aan onze lafheid en aan het gebrek aan strijdvaardigheid van onze troepen. Het Oude Europa houdt het liever bij de retoriek, wat A.M. blijkbaar dwarszit. De uitlatingen van A.M. en zijn totaal uit verband en proporties gerukte vergelijkingen, zijn het product van zijn patente onwetendheid, maar ook van de media die joden en Israël dermate constant diaboliseren, dat primaire antisemieten als


A.M. de indruk krijgen dat er ter wereld maar één conflict uitgevochten wordt en dat Sharon, de joden of Israël de Palestijnen systematisch uitroeien. De ongeproportioneerde protesten van wereldleiders bij het liquideren van seriemoordenaars Jassin en Rantissi (zie hieronder “Liquidatie van Rantissi onwettelijk. Chemical Ali en anderen: wettige schietschijven”), wekken bij simpele geesten het gevoel dat Israël en de joden de ergste genocidaire misdaden bedrijven. Vandaar de vergelijking met de Holocaust. De blaam voor deze lezersbrief gaat echter niet naar de zwakzinnige A.M., maar naar de redactie van P-Magazine. Deze laatste mist geen politiek inzicht, noch onderscheidingsvermogen. Door deze debiele en boosaardige lezersbrief op te nemen en nog te voorzien van de walgelijke titel “Sharon, de nieuwe Hitler”, heeft P-Magazine alle grenzen van het fatsoen en de wet overschreden en moet het niet onderdoen voor Der Stürmer... Kennelijk scoort primair antisemitisme goed bij het ondermaatse lezerspubliek van P-Magazine. Dat blijkt nog maar eens uit de volgende debiele lezersbrief die PMagazine opneemt onder de titel “Justine”: Waarom draagt Justine Henin altijd een pet? Zo kan je zien wat haar voorkant is. Waarom is Justine tot op heden nog altijd niet zwanger? ’s Nachts zet ze haar pet af. K.C. uit B. 2. Liquidatie Rantissi onwettelijk. Chemical Ali en anderen: wettige schietschijven De bloeddorstige tot terrorist gerecycleerde kinderdarts Dr. Abdel Aziz Rantisi was nog maar enkele uren koud of

het Britse Foreign Office publiceerde volgende veroordeling bij monde van buitenlandminister Jack Straw: "The British government has made it repeatedly clear that so-called 'targeted assassinations' of this kind are unlawful, unjustified and counter-productive".

Seriemoordenaar Dr. Abdel Aziz Rantisi

Nochtans amper één jaar geleden hadden de Anglo-Amerikaanse troepen met identieke oorlogsmiddelen getracht Chemical Ali te liquideren door zijn huis intentioneel plat te bombarderen, waarbij alleen zijn lijfwachten gedood werden. Een dag later meenden de Amerikanen dat Saddam Hussein, zijn twee zonen en een vijftigtal acolieten in een Bagdadse restaurant aan het tafelen waren en noemden heel de vermeende tafelende verzameling een “Target of Opportunity” en dropten 4 bommen van liefst 1.000 kg op het gebouw, met tientallen doden als collateral damage, maar geen Saddam Hussein. Op 22 juli 2003 slagen Amerikaanse troepen erin Udai en Kusai Hussein te liquideren, nadat “it appeared they probably had survived two bombings during the war that specifically targeted them”. President G. Bush en US Administrator voor Irak P. Bremer bleven verklaren dat zij Saddam Hussein “dead or alive” wilden…


Wanneer Israëlische troepen daarentegen er op 17 april 2004 in slagen Rantisi en zijn lijfwachten te elimineren met een doelgerichte precisieraket (zonder collateral damage!), lokt dit wereldwijd protest uit omdat dit tegen het ... internationale recht zou indruisen... De proef op de som voor de politiek van twee maten en twee gewichten van de welmenende wereldopinie in vijf welsprekende persberichten: Bericht 1: Chemical Ali

liquidatie(poging)

op

April 6, 2003, 9:55am EDT [Online NewsHour]

COALITON FORCES TARGET GENERAL "CHEMICAL ALI"

IRAQI

Coalition forces targeted and bombed the Basra home of a top Iraqi general who is a cousin of Saddam Hussein, but have not determined if he was killed in the attack, U.S. military officials said Sunday. The residence of Ali Hassan al-Majid, known as "Chemical Ali" for his use of poison gas against Iranians and Iraqi Kurds in 1988, was bombed Saturday by coalition planes. A coalition spokesman said a personal bodyguard of al-Majid was found dead at the house.

Bericht 2: liquidatie(poging) op Saddam Hussein April 7, 2003 / New York City, NY, USA (ACSA NEWS Special Reports)

SADDAM HUSSEIN AND/OR SONS UDAY AND QUSAY, BRUTAL IRAQI MILITARY LEADERS, SAID TO BE AMONG DEAD, KILLED BY SURPRISE COALITION B1B ATTACK MONDAY 4/07/2003, ALONG WITH 40-50 OTHERS, KILLED BY LASER GUIDED BUNKER BUSTER BOMBS INTENDED TO END BRUTAL REGIME.

According to senior military officials, Saddam Hussein's Sons, and perhaps Saddam Hussein himself, were meeting in a Bunker Restaurant in the Al Mansour residential area of Southwest Baghdad, Iraq today at 3:00 AM in the morning, where they may have, along with 50 other Ba'ath Military leaders of the Iraqi Government, met their demise in the form of 4 Bunker Buster Bombs 2000 lbs. It is not known or may it ever be fully known exactly which leaders and which of the surviving Hussein regime family leadership were congregated. Even one of those bombs does not leave much behind. A huge crater is all that is left of the restaurant and the building behind it. Ground based intelligence reports at 1:00 PM through 8:00 PM in the evening, plus special forces surveillance and unmanned aircraft surveillance confirmed the meeting which took place among nearly 50 leaders of the Hussein regime, and Saddam's family. As a result of the surveillance, ground Intel, and local confirmation on the ground by 'intelligence leaks', Centcom called for a B1B attack on short notice to strike this "Target of Opportunity". Information released this evening at 10:00 EDT, is gradually getting the story to the public.

Bericht 3: liquidatie van Udai en Kusai Hussein Tuesday, 22 July 2003 @ 11:28:11 EDT Reuters: Udai and Qusai Hussein likely captured or killed today; 'There is a pretty decent chance'

"There is a pretty decent chance" that Saddam's sons Uday and Qusay were there during the shootout, one official told Reuters on condition of anonymity. "There was a shoot-out in Mosul, and there is a number of dead people and a couple of them could be Uday and Qusay," the official said, but added that it had not been definitively confirmed. U.S. forces have been hunting for Saddam and his sons because it appeared they probably had survived two bombings during the war that specifically targeted them.

Bericht 4: Saddam Hussein dead or alive November 17, 2003 / USA Today Saddam's ability to elude the United States has been an embarrassment for the Bush administration. In


the war's early days, President Bush vowed that Saddam would be caught "dead or alive." Paul Bremer, U.S. administrator of Iraq, said on Fox News Sunday that Saddam should be killed. "The fact that he's still alive and on the loose gives the ability of people around him to hold open the idea that the Baathists will come back," He said, referring to Saddam's party. "So it is important to kill him."

Bericht 5: liquidatie van Rantissi Targeted killing follows deadly suicide bombing in Erez Saturday, April 17, 2004 Posted: 5:36 PM EDT (2136 GMT) [CNN.COM] GAZA CITY (CNN) -- Abdel Aziz Rantisi, the leader of the militant group Hamas in Gaza, was killed Saturday in Gaza City by an Israeli missile strike, Israeli officials and Palestinian security sources said. An Israeli helicopter launched the strike on Rantisi's car, the sources said, also killing two others -- one of them a bodyguard. Rantisi was taken to a hospital, where he died shortly afterward.

3. Javne: school voor rijkelui? Sedert enkele weken woedt een debat in de Javneschool over de jaarlijkse schoolreis van twee weken naar Polen en Israël voor de vijfde en zesde atheneumklas. Inzet van het meningsverschil: de hoge kost van de reis (€ 1.800,00 per leerling, later gereduceerd tot € 1.600,00) en de noodzaak om de pelgrimsreis naar Polen (in het kader van de jaarlijkse internationale Mars der Levenden in Auschwitz) te doen volgen door een ... reanimatiereis naar Israël.

In een interview in Gazet van Antwerpen3, liet Javne-Directeur Wim Van Rooy zich reeds ontvallen: “Hun ouders zijn meestal welstellend, leven modern en reizen veel. Hun vaders hebben een bedrijf of werken in de diamantsector. De school is gesubsidieerd, maar het religieus onderwijs wordt betaald door de joodse gemeenschap". Aanvankelijk had het schoolcomité, die zo al onoverkomelijke moeilijkheden heeft om het exorbitante schoolgeld (meer dan het dubbele van de Jesode Hatora en 36% meer dan de Tachkemonischool) te innen, de schoolreis afgelast. Immers moet nu de jaarlijkse slag voor het schoolgeld ingeluid worden en de zo al recalcitrante ouders, zouden schuilen achter de hoge kost van de schoolreis om hun onmogelijkheid te rechtvaardigen om daar bovenop nog een exorbitant schoolgeld op te hoesten. Dat dacht –wellicht terecht- het schoolcomité en wenste de schoolreis af te blazen. Uitgerekend de ouders verzetten zich hiertegen en de reis ging dus door. Een onder hen, die ons hierover inlichtte, zei ons dat zij sowieso er niet aan dachten het hoge schoolgeld te betalen, met of zonder reis. Dan maar de reis. De hoge kost voor de reis is het gevolg van de dubbele reis (Polen en Israël), van het gekozen vervoermiddel (vliegtuig) en van de gescheiden bussen (!), waarvoor de school geopteerd heeft. Polen en Israël: een opvoedkundige must De directie van de school meent dat een reis naar Polen, waar het joodse Shtetlleven tijdens de Holocaust op brutale manier uitgeroeid werd, niet afgesloten kan worden, zonder meteen naar Israël door te vliegen om er het nieuwe jodendom te 3

Twintig Wijken: twintig werelden, Deel 12: Belgiëlei, 12 augustus 2003.


zien dat op de ruïne van het “Oude joodse Europa” werd opgebouwd. Het anders aanpakken zou de leerlingen in een trauma of zelfs in een depressie (sic) kunnen storten, menen de enthousiaste voorstanders van de dubbele reis. Als argument wordt ook aangevoerd dat “gans de wereld” en de organisatoren van de “Mars der Levenden” voor de dubbele reis hebben geopteerd. De Beis Jakov School organiseert nu sedert vele jaren een reis naar Polen (om begrijpelijke redenen buiten de zionistische organisatie van de Mars der Levenden om), zonder naar Israël door te reizen en er zijn geen gevallen van trauma of depressies bekend bij de meisjes, die een excellente voorbereiding en omkadering genieten. Zij komen gewoon naar hun Shtetl Antwerpen terug, waar ze de heropleving van de vooroorlogse Shtetl “beleven” en (ongetwijfeld meer dan in Tel Aviv!) in hun eigen stad baden in de heropleving van het uitgeroeide vooroorlogse judaïsme. Het folkloristische en culturele leven dat onze ouders in dramatische omstandigheden (samen met veel van hun naasten) in het vooroorlogse Polen achterlieten, hebben zij in de mate van het mogelijke getracht naar West Europa over te hevelen en in ons in te planten. In de Poolse hel die de intrinsiek jodenhatende Poolse ‘autochtonen’, met medewerking der nazi-Duitsers, voor hun eeuwenoude joodse medeburgers creëerden, hebben onze ouders al hun materiële bezittingen achtergelaten. Tot West Europa, daarin begrepen ons begripvolle en gastvrije België, waar deze Ost-Juden een nieuw vaderland -ons vaderland- vonden, kwamen zij zonder enig have of goed. Nochtans brachten zij een immens geestelijk bagage met zich mee. Naast de pijnlijke menselijke -en mensonterende- ervaring opgedaan in de -

exclusief Poolse!- uitroeiingkampen, was het onze ouders gelukt om uit hun Pools vaderland een mateloos cultureel erfgoed te smokkelen. Zij ontdubbelden de met joods bloed doordrenkte Poolse bodem en wierpen het materieel kleedje van de ontelbare joodse Shtetls uit Polen af, lieten er de gruwelijke herinneringen, de afschuwelijke oprecht authentieke antisemieten en de bouwen grafstenen onbeheerd achter, en exporteerden daarentegen de joodse geest en hoogstaande cultuur uit deze Shtetls naar het Westen. Gora Kalwaria vond in het Westen een nieuwe voedingsbodem, ontdaan van het eeuwenoude op christelijke leest geschoeid antisemitisme en groeide uit tot het wereldchassidisme van Gur. Bobowa op haar beurt kende een nieuwe wereldwijde bloei met het Bobover chassidisme, nu ontdaan van elk Pools cultureel element. Eenzelfde lot kenden andere ex-Poolse Shtetls als Sienowa met de Sienower chassidim, Nowy Sancz met de Sanzer chassidim, Aleksandrow Lodzki met de Aleksandrower chassidim. De naar Antwerpen vanuit Parijs afgezakte wijlen Reb Itzikel, Przeworsker Rebbe, opgevolgd door Reb Jankel en nu Reb Leibush uit Przeworsk, die van Antwerpen het centrum van chassidische weldadigheid en Przeworsker chassidisme hebben gemaakt, is daar een treffend voorbeeld van en illustreert opperbest het symbolisme dat schuilgaat achter deze volksverhuizing uit het Poolse inferno naar de (paradijselijke?) westerse wereld. Zo uitgelegd en beleefd, kan in Antwerpen hetzelfde “beleefd” worden, als hetgeen de Javne school in den vreemde gaat zoeken. Men vindt er Gur aan de Antoon Van Dijckstraat, Bobov aan de Lamorinierestraat, Sienowa aan de Van Leriusstraat, Aleksandrow aan de Isabellalei, Przeworsk aan de Mercatorstraat. Dat is de ware heropleving van het Poolse jodendom, het bewijs dat de


Shtetl-geest niet uitgeroeid werd en sluit voor chareidi-jongeren pedagogisch uiteraard veel nauwer aan bij de uitroeiing van het Poolse jodendom dan bijvoorbeeld een Jom Haatzmaoeth-viering in Israël. Het ene is de religieuze en culturele opstanding van het vooroorlogse orthodoxe jodendom, terwijl het andere de politieke onafhankelijkheid symboliseert, waarnaar de Shtetl-joden nooit gehunkerd hebben... Hier komt nog bij dat de rijke Mizrachileden hun kinderen, de Javne-leerlingen, haast routinematig enkele malen per jaar naar Israël brengen voor allerlei gelegenheden, zodat deze Javne-leerlingen niet echt van bewondering staan te apegapen wanneer zij voet zetten op de Israëlische bodem. Bovendien gaan zij het jaar daarop op werkkamp naar Israël met de jeugdbeweging Bne Akiva. Wat de organisatoren van de Mars der Levenden er uiteraard niet bijzeggen is dat het allemaal met zionistische ideologie te maken heeft (wat legitiem is, maar het moet dan open en bloot gezegd worden) en met commercie (de aanzwengeling van het slabakkende Israëlische toerisme). Overigens culmineert de Israël-reis in de Jom Haatzmaoeth-viering, het Onafhankelijkheidsfeest van Israël (26 april 2004). Het vervoermiddel: het vliegtuig De Beis Jakov School vervoerde gedurende jaren haar leerlingen met een bus naar Polen en de reis kostte € 350,00 per leerling voor een reis van zondag tot vrijdag. Dit jaar gaan de meisjes voor het eerst per vliegtuig en kost de reis € 400,00 per leerling voor een verblijf in Polen van maandag tot donderdagavond. De jongensschool Jesode Hatorah vertrekt voor twee dagen per vliegtuig naar Venetië en de prijs voor de reis, inclusief overnachting in een hotel, bedraagt ... € 90,00. De Jesode Hatora en Beis Jakov Scholen zijn nu eenmaal meer volks en

democratisch en zowel schoolgeld als schoolreizen worden op een redelijk niveau gehouden. De Tachkemoni School rekent voor de dubbele reis Polen-Israël € 1.500,00 per leerling aan. De gescheiden bussen In Polen en in Israël gebeurt het bezoek van de Javne-leerlingen in gescheiden bussen: in de ene bus een handjevol jongens (hooguit een dozijn) en in de andere bus een handjevol meisjes. Gekker en meer verkwistend kon niet: voor leerlingen die in Bne Akiva sowieso met mekaar ‘gemengd’ omgaan en wellicht in Polen en Israël, na uit de gescheiden bussen te zijn gestapt, mekaar ‘terugvinden’, is dit alleszins een niet goed te praten meerkost. In de zomerkampen van Agudas Jisroël in de Verenigde Staten gaan gemengde bussen de buitenlandse kampgangers op de vlieghaven afhalen.... Zij die achterblijven Drie leerlingen gaan dit jaar niet mee, wellicht wegens de hoge kost. Zowel ouders als medeleerlingen door Forum desomtrent ondervraagd, kijken de andere kant uit en beweren dat de kwestige leerlingen zelf zeggen dat het niet de hoge kosten zijn die hun beslissing motiveren. Alsof van deze leerlingen verwacht wordt dat zij er publiekelijk op prat zouden gaan dat zij niet tot de welstellende kaste behoren, waarover hun Directeur Wim Van Rooy het had. In de Beis Jakov School blijft niemand achter: zij die de reis niet kunnen bekostigen, gaan gratis mee.


Indien het niet de financiële beperkingen zijn, is het niet te begrijpen dat de Javneschool klakkeloos tolereert dat leerlingen eigenmachtig beslissen om niet deel te nemen aan een educatieve reis. Hoe dan ook, is het opvoedkundig niet verantwoord om leerlingen thuis te laten. Of het nu om financiële problemen gaat en a fortiori wanner het geen financiële onmacht is die hen van de reis doet afzien.

‫הארצים‬-‫קנאים בורים ועמי‬ 5. Zeloten weer aan het werk in onze stad [verv.] In Forum 54 reageerden we reeds op de onnozele affiche onder de titel ‫דעת תורה‬, waarin in anonimiteit gehulde onbekenden met de zegen van een overleden dame ‫שרה‬ ‫ בת זהבה‬onze dames opriepen om geen pruiken meer te dragen.

Forum vroeg de Javne School zondag 18 april 2004 per fax om commentaar. De joodse school verkoos niet in te gaan op het aanbod van Forum. 4. ‫מיין ווייב'ס דעת יחיד‬ Het begrip Glatt Hotelkosjer reactie]

[een

Concernant article sur la Kaschrut de Pessach dans les hôtels : J'ai également été frappé par la même chose que Mme Rosenberg. En effet, j'ai passé Pessach il y a 3 ans à Stresa, dans un hôtel Koscher Lepessach Lamehadrin, sous la supervision de Raw Rabinowitz de Lugano, le BIALER REBBE. Le Kiddusch et le goûter étaient servis dans le salon sur les tables en verre de l'hôtel sans même être recouvertes d'une nappe. Je ne parle même pas de coller une planche ou un carton sur les tables comme c'est la coutume de faire!! Et la vaisselle de Pessach était posée directement sur cette table. Le café était servi au bar sur des tables en bois sans aucune nappe dessus. Les certificats de Kaschrut sont devenus un vrai "business" et les Rabbins, même très connus n'hésitent pas à donner leur cachet d'approbation à 4 ou 5 hôtels en même temps.

Zie in groot en leesbaar formaat in dit blad achteraan p. 33.

Wij alludeerden reeds op het feit dat de redacteurs van dit Daas Toïre onwetenden waren. Bij nadere lezing blijkt dat zij gepatenteerde ongeletterden zijn, die bitter weinig weten van de joodse wet (‫הארצים‬-‫)בורים ועמי‬. De bronnen die zij citeren (dan nog zonder referentie naar de vindplaats!) zijn totaal nietszeggend op het vlak van de haloche.

S. Rotkopf F O R UM nr. 55 - 22 april 2004 – pagina 8/34

‫והרבה אחרונים לאין שיעור הלכו אחר דעת הבאר שבע הנ"ל‬ ‫ואסרו לצאת בפאה נכרית אם כי לא אסרו מדין תורה כמבואר‬ ‫בשו"ת לבושי מרדכי )מהדו"ת יו"ד סי' קסח( וכן פסק בעצי‬ ‫ארזים )אבה"ע סי' כא סוף אות ב( וז"ל לכן נ"ל פשוט דאסור‬ ‫לאשה נשואה להתקשט בפאה נכרית והמורי' היתר חדשים‬ ‫מקרוב עתידין ליתן את הדין עכ"ל וכן הגר"א בספר שנות‬ ‫אליהו )פ"ו דשבת מה( וכן בשו"ת בית יעקב )סי' קנב(‬ ‫ובשו"ת חתם סופר )או"ח סי' לו( ובצמח צדק ]ליובאוויטש[‬ ‫)ברכות פ"ג דף ה אות ג( דכתב וקצת ראיה דבפאה נכרית לא‬ ‫שרי רק בחצר מדאמרינן בשבת )סד ע"ב( הכל כבחול ואמאי‬ ‫עזיב פאה נכרית אלא דבפאה נכרית גם בחול אינו מותר רק‬ ‫בחצר עכ"ל וכן בשו"ת צמח צדק )אבה"ע סי' קלט( וכן בספר‬ ‫רוח חיים למהר"ח פאלאג'י )אבה"ע סי' כא( ובספר ברך את‬ ‫אברהם להנ"ל )סדר בחוקותי דרוש ב( וכן דעת מהרש"ק בספר‬ ‫קנאת סופרים )סי' עב( ובספרו שנות חיים )סי' שטז( כתב‬ ‫דבזה"ז אף המג"א )הוב"ד להלן( יודה דאסור כי בזה"ז בעוה"ר‬ ‫יש הרבה פריצות הולכות בשערותיהן א"כ אף ההולכות בפאה‬ ‫נכרית מה מהני‪ ,‬שהרואה לא ידע ויסבור דשערות שלהן וסוף‬ ‫סוף יבוא לידי פריצות והרהור וע"ע בספרו ובחרת בחיים )סי'‬ ‫פו( וכן המרש"ם בספר דעת תורה )או"ח סי' עה( וכן בשו"ת‬ ‫מהרי"א הנקרא ג"כ יהודה יעלה )יו"ד סי' שסו( ובשו"ת‬ ‫וישב יוסף )יו"ד סי' ב אות ח( ובשו"ת מהרי"ץ )סי' קכז( וכן‬ ‫בספר תורת שבת )או"ח סי' שג( שאסר היציאה בפאה נכרית‬ ‫אף בבית ובחצר וכן בספר ישועות יעקב )או"ח סי' עה אות ג(‬ ‫העלה בעקבות הבאר שבע וכן כתב שבפאה נכרית לחצר אין‬ ‫שום ראיה דבחצר שרי לגמרי ושם )בד"ה וגוף הדין( העלה‬ ‫שביציאה בפאה נכרית לשוק הוי אף איסור דאורייתא וכן אסר‬ ‫בפאה נכרית בכנסת הגדולה )טושו"ע אבה"ע סי' כא אות ה(‬ ‫ובשיורי כנה"ג )או"ח סי' שג( וכן בשו"ת מים רבים )ח"ג‬ ‫אבה"ע שאלה ל( ובחדושי מהר"ץ חיות )שבת סד ע"ב(‬ ‫ובשו"ת מהר"ץ חיות )סי' נג( ובספר מר וקציעה )או"ח סי'‬ ‫עה( ובשו"ת שאילת יעבץ )ח"א סי' ט( ושם )ח"ב סי' ז( תמה‬ ‫הרב השואל על שבח"א )סי' ט( לא העלה זכרון ראשון וגם‬ ‫אחרון ה"ה הרמ"א בד"מ או"ח סי' עה סק"ו והגאון המשיב עמד‬ ‫במקומו ועיי"ש וכן בשו"ת בן פורת יוסף להרי"א מספינקא‬ ‫שבסוף ספר אמרי יוסף עה"ת )ספר במדבר( החמיר בפאה‬ ‫נכרית ובספר ארחות חיים להגה"צ מספינקא )או"ח סי' עה‬ ‫אותב( וכן בשו"ת חקל יצחק )סי' פא( שכתב לסיומא דפסקא‬ ‫בזה"ל הליכה ברה"ר או במקום שהרבה בוקעין בו בפאה נכרית‬ ‫שקוראין האר שייטל הדומה לשערות של גופה ונראית כפרועת‬ ‫ראש לכ"ע הוא אסור מדת יהודית ויוצאת בלא כתובה ואולי‬ ‫הוא אסור מדאורייתא כמ"ש הישועות יעקב מטעם פרועת ראש‬ ‫עכ"ל ובספר ברכי יוסף לחיד"א )או"ח סי' שג אות ב( תמה על‬ ‫האליהו רבה שכתב בשם הש"ג דהתיר לנשואה לגלות פאה‬ ‫נכרית ובספר מחזיק ברכה להנ"ל )או"ח סי' עה אות ב( וכן‬ ‫בתפארת ישראל )שבת פ"ו מ"ה( תמה על השלטי גבורים‬ ‫ובשו"ת חסד לאברהם )מהדורא תנינא אבה"ע סי' פז(‬ ‫שהתפלא על המתירים נגד דעת הבאר שבע והעלה שיש גם‬ ‫למחות ולגדור פרצות ישראל ולמנוע בנו"י לצאת בפאה נכרית‬ ‫וכן בשו"ת דברי חיים להגה"צ אבדק"ק צאנז )ח"ב יו"ד סי'‬ ‫נט( שאסר לצאת בפאה נכרית מדת יהודית ועי' ג"כ שם )ח"א‬ ‫יו"ד סי' ל( ובהגהות חתם סופר )או"ח סי' עה( ובספר משא‬ ‫מלך )ח"ז חקירה ט( ובשו"ת תפארת בנים )בלקוטי אמרים סי'‬ ‫כ( ע"ד שו"ב שאשתו מתקשטת בפאה נכרית שפסק לא לקבלו‬ ‫לשו"ב וכן בשו"ת תשורת ש"י )ח"א סי' תקע( נשאל ע"ד‬ ‫פאה נכרית העשויה מצומח בארץ ולא משער הדומה לשער‬ ‫ואעפי"כ אסר הרב המשיב מחמת מראית עין דאורחים והביא‬

‫‪Het gaat om terloopse vermeldingen of‬‬ ‫‪uitspraken niet in het kader van een shaale‬‬ ‫‪lehalocho: R. S.Z. Auerbach zou volgens‬‬ ‫‪zijn schoonzoon gezegd hebben dat de‬‬ ‫‪Messias het gebruik van de pruiken zal‬‬ ‫‪afschaffen. So what? Misschien onthult hij‬‬ ‫‪ en‬נישט דאס האט דער פסוק געמיינט ‪ons dat‬‬ ‫‪geeft hij de auteur van Responsa Shvus‬‬ ‫‪Jaacov gelijk dat heel de ban op onbedekt‬‬ ‫‪haar op een interpretatiefout berust (zie‬‬ ‫‪Forum 54)? De geciteerde Brisker Rov‬‬ ‫‪, maar‬היתר חלוש מאד ‪heeft het over een‬‬ ‫‪alleszins om een heter (= toegelaten) en‬‬ ‫‪geen issur (= verbod). De geciteerde‬‬ ‫‪Steipler blijkt in een privé-geval een‬‬ ‫‪toelating voor een sheitel te weigeren,‬‬ ‫‪maar duldt dat zijn eigen kleindochters een‬‬ ‫‪sheitel dragen. De geciteerde Chofetz‬‬ ‫‪Chaïm en Chassam Soifer geven advies‬‬ ‫‪aan hun eigen dochters. In de Mishne‬‬ ‫‪Beruro is hij echter permissief (zie citaat‬‬ ‫‪in Forum 54). Zelfs ene R. Isaac I.‬‬ ‫‪Rosenbaum Zutshke (Nadvorne) Rebbe‬‬ ‫‪wordt er te nauwer nood bij gehaald....‬‬ ‫‪Dit is alles wat deze onnozele redacteurs‬‬ ‫‪ konden‬אוסרים ‪van het Daas Toire als‬‬ ‫!‪vinden‬‬ ‫‪Ziehier wat de “moderne” professor‬‬ ‫‪) als bronnen‬בעל ה"דעת יחיד"( ‪joods recht‬‬ ‫‪ verzetten‬להלכה ‪kon repertoriëren4, die zich‬‬ ‫‪tegen het gebruik van de pruik als‬‬ ‫‪hoofdbedekking (geen enkele werd door de‬‬ ‫‪ geciteerd!!!!!):‬קנאים‪-‬עמי הארצים ‪zeloten‬‬ ‫ראש האוסרים‬ ‫אמנם כן‪ ,‬בשו"ת באר שבע )סי' יח( הביא דברי מהר"י מינץ‬ ‫והשיג על דברי השלטי גבורים דלעיל וכתב בזה"ל ואני מצאתי‬ ‫כתוב בכתיבת יד הרב המובהק מהר"ר יהודה ז"ל קצנאילנבוגין‬ ‫שכתב עליו לא זה הדרך ולא זו העיר שהנחילו לנו אבותינו‬ ‫חכמי המשנה והגמרא והמפרשים והפוסקים ז"ל מפני שהדבר‬ ‫פשוט הרבה יותר מביעתא בכותחא דמה ששנו היתר להתקשט‬ ‫ולצאת בפאה נכרית בכולי גמרא מיירי דוקא בפאה נכרית‬ ‫מכוסה תחת השבכה ועל ראשה רדיד עכ"ל‪.‬‬ ‫דברי האוסרים‪.‬‬ ‫‪4‬חיים ראזענבערג‪ ,‬ספר חיים לראש‪ ,‬מהדורא תנינא על איסור‬ ‫פריעת ראש באשת איש‪ ,‬אנטווערפען‪ ,‬תשנ"ח‪.‬‬

‫‪F O R UM nr. 55 - 22 april 2004 – pagina 9/34‬‬

‫שו"ע לרב אהרן קריספין )אבה"ע מע' פ אות א(‪ ,‬ובשו"ת‬ ‫משיב דברים לרב גרשון ליבוש ראזענבערג )ח"ב סי' קכז(‪,‬‬ ‫ובספר בית דוד על ששה סדרי משנה לרב דוד חיים קארנאלדו‬ ‫)שבת פ"ו מ"ב‪ ,‬ד"ה פאה נכרית(‪ ,‬ובספר שבילי דוד על שו"ע‬ ‫לרב דוד ליב זילבערשטיין )או"ח סי' ב סק"ב(‪ ,‬ובשו"ת‬ ‫חבצלת השרון לרב דוד מנחם מאניש באבא"ד )אבה"ע סי' ד(‪,‬‬ ‫ובספר עדות ביהוסף לרב יוסף ראזין )סי' כט ענף ג(‪ ,‬ובספר‬ ‫מחניך קדוש לרב יעקב דודאווסקי בעמח"ס באר יעקב )סי' ז(‪,‬‬ ‫ובספר תורת שבת לרב יעקב ווייל נכד בעל הקרבן נתנאל‬ ‫)או"ח סי' שג אות י(‪ ,‬ובספר קהלת יעקב לרב ישראל יעקב‬ ‫אלגאזי )מענה לשון ח"ג סי' רמ( וכן הרב ישכר דוב רוקח‬ ‫אבד"ק בעלזא בדרשה שנדפסה בקו' דיבורים קדושים‪ ,‬וכן‬ ‫הרב הרב מאיר א"ש תלמיד החת"ס ובעמח"ס שו"ת אמרי אש‬ ‫בספר לב העברי )ח"א דף פא(‪ ,‬וכן הרב מרדכי זאב איטינגא‬ ‫בעמח"ס מאמר מרדכי הוב"ד בספר מגן גבורים )אלף המגן‬ ‫סק"ח(‪ ,‬ובצוואה של הרב אליעזר זוסמאן בעמח"ס ילקוט‬ ‫אליעזר אחי בעל שו"ת מחנה חיים‪ ,‬אשר הודפסה בריש ספרו‬ ‫מלאה קטורת‪ ,‬והניף ידו שנית באגרת לבנו שנדפסה בריש ספר‬ ‫מהר"ם סופר עה"ת‪ ,‬וכן ציוה הרב אליעזר רוקח בעמח"ס שמן‬ ‫רוקח בצוואתו הנדפסה בספר יבין שמועה עה"ת‪ ,‬וכן מרן‬ ‫החת"ס בצוואתו שנדפסה בספר לב העברי‪ .‬וכן ע"ע בספר‬ ‫נוהג כצאן יוסף לרב יוזפא קאשמן סג"ל מפראנקפורט )ערך‬ ‫נשואין אות יד‪ ,‬ע' קטו( ובי"ב דרשות של מהר"ש בן מהר"ם‬ ‫פדואה )דרוש א ד"ח ע"א( אוסר בפאה נכרית אפילו עשויה‬ ‫מבגדי משי שדומין לשער‪.‬‬ ‫איסור משום מראית עין‬ ‫ובשו"ת מהרי"ל דיסקין )בקו"א סי' ה אות ריג( כתב שיש‬ ‫לסמוך על השלטי גבורים דוקא כשניכר שלא נעשה הפאה‬ ‫נכרית משער אבל בלא"ה ודאי אסור משום מראית עין וכן אסר‬ ‫פאה נכרית משום מראית עין בשו"ת איש מצליח )ח"א או"ח‬ ‫סוס"י כד( ובשו"ת תשורת ש"י )ח"א סי' תקע( שהבאנו לעיל‬ ‫ובפתחי עולם ומטעמי השלחן )או"ח סי' עה אות ז( שהבאנו‬ ‫לעיל ובמשנה ברורה )סי' עה סקט"ו( ובשו"ת הרי בשמים‬ ‫)מהדו"ק סי' לו( וע"ע בשו"ת מהר"ם שיק )יו"ד סי' שמט(‬ ‫שפסק דאין לאסור פאה נכרית מטעם שערות של מתים‬ ‫ולכאורה משמע דלא חש למראית עין אבל לא דן על עצם הדבר‬ ‫אי יש להתיר ללכת בפאה נכרית‪ .‬וכן אסרו )גם המתירים לצאת‬ ‫בפאה נכרית( לעשותה משערות עצמה כדברי הלבוש )או"ח סי'‬ ‫עה( ומובא גם בעט"ז דבשער של עצמה שנחתכו וחברה‬ ‫בראשה אסור וכ"כ בספר מגן גבורים )או"ח סי' עה( בשער‬ ‫של עצמה אסור לעשות פאה נכרית וכ"כ בשו"ת הרי בשמים‬ ‫)שם( דאפילו למתירים בפאה נכרית אבל משער עצמה פשיטא‬ ‫דאסור וכן בשו"ת תשובה מאהבה )ח"א סי' מז( דהעלה וכתב‬ ‫דאפילו למתירים לא שרי אלא בשל חברתה או בשל משי‪.‬‬ ‫ויש שכתבו שאף המתירים לצאת בפאה נכרית מודים שאסור‬ ‫שתראה הפאה כהולכת בשערה אלא יהא ניכר שהוא גוף זר‬ ‫עליה ועי' בספר מלבושי כבוד )פ"ה ע' לו( ובהקדמה לשו"ת‬ ‫שבט הלוי )ח"א( ובשו"ת יביע אומר )ח"ה אבה"ע סי' ה‬ ‫ובמילאוים( ושם )ח"ד אבה"ע סי' ג אות ג( ושם )ח"ו אבה"ע‬ ‫סי' יג( ע"ד לצאת בפאה נכרית מודרנית ואודות פרסומות‬ ‫בעתונות הדתית עבוד פאות מסוג זה ובשו"ת אמרי צבי לרב‬ ‫צבי דומב )סי' קלה( העלה דבפאה נכרית של היום העשויות‬ ‫מניילון גם האוסרים יודו שמותר כי המחמירים דברו על פאה‬ ‫נכרית משערות ממש ולא על כגון דהא ואולי יש לומר כמ"ש‬ ‫ירו' שביעית )פ"ב הל"ד( ע"פ הבנת הפני משה )שם( דאין‬ ‫מוסיפין על ההלכה‪ .‬אמנם בשו"ת תורת יקותיאל לרב‬

‫משו"ת דברי חיים המובא לעיל ]ועי' מה שהבאנו לעיל מספר‬ ‫פתחי עולם ומטעמי השלחן )או"ח סי' עה אות ז( דהביא אותו‬ ‫טעם לאסור[‪ ,‬ובשו"ת הרי בשמים )מהדו"ק סי' לו( ובשו"ת‬ ‫בית יצחק )סי' יד טו ו‪-‬טז( ובשו"ת תשובה מאהבה )ח"א סי'‬ ‫מט( ובשו"ת הסבא קדישא )ח"ב או"ח סי' א( שהאריך שם‬ ‫לאסור ועיי"ש ובספר שבילי דוד )או"ח סי' ב סק"ב( שכתב‬ ‫דמה שהדרכי משה מתיר בפאה נכרית הוא במקום שאף פעם‬ ‫לא אסרו וכן בשו"ת פני יצחק )ח"ו אבה"ע סי' ו( ובספר‬ ‫קהלת יעקב לרי"י אלגאזי )מענה לשון ח"ג ר"מ( ובנמוקי‬ ‫אורח חיים להגה"צ ממונקאטש )סי' עה( ובחבורו שו"ת מנחת‬ ‫אלעזר )ח"ה סי' לה( ובספר דברי יחזקאל להגה"צ משיענאווע‬ ‫)לשבועות שנת תרמ"ז( שכתב וז"ל חשבתי שזה היה לי לסיבה‬ ‫שנרמז לי שצריך אני לפתוח פי ולהגיד מה שהיה קודם‬ ‫במחשבתי אם להגיד או לחדול ועתה ראיתי כי מוכרח אני‬ ‫להגיד כי איסור גדול יש לבנות ישראל לילך בבגדי פריצות‬ ‫ובפאה נכרית וכל איש ישראל מחויב למחות באנשי ביתו בכל‬ ‫כחו המקום ירחם עלינו ויסיר המכשלה הזאת מעלינו עכ"ל וכן‬ ‫בספר דברי יואל להגה"צ מסאטמאר )פ' בראשית ד"ה‬ ‫ובעוה"ר( וע"ע בשו"ת דברי יואל להנ"ל )ח"א או"ח סי' י(‬ ‫ושם )ח"ב אבה"ע סי' קיט( והגה"צ מליובאוויטש בשו"ת‬ ‫יגדיל תורה )סי' רכה( דמשמע משם דלא סגי במטפחת או כובע‬ ‫וצריך ג"כ פאה נכרית מפני שלבישת כובע או מטפחת משאיר‬ ‫חלק השער בלתי מכוסה‪ ,‬אך קשה לדייק מדבריו שם אי סגי‬ ‫בפאה נכרית בלתי מכוסה‪.‬‬ ‫וכן עיין עוד בשו"ת משיב דברים )יו"ד סי' קכז( דנשים‬ ‫ההולכות בפארוקען )פאה נכרית( על השערות שלהם שלא‬ ‫גלחו והפאריקע מכסה לכל הראש חלילא להתיר בכזה‪ .‬וכן‬ ‫בספר בית אהרן )אבה"ע מערכת פ אות א( ובאגרות האדר"ת‬ ‫)מכתב יג( ובספר מלאה קטורת )בצוואת הרב אליעזר זוסמן‬ ‫סופר בריש הספר( וכן מכתב ממנו בריש ספר מהר"ם סופר‬ ‫עה"ת וכן דברי הגאון ר' דוד בהר"ן בספר דת יהודית‬ ‫כהלכתה )ע' קכב אות ז( ובשו"ת חבצלת השרון )ח"ב אבה"ע‬ ‫סי' ד( וכן הגאון הלל קאלאמייער בספר אבקת רוכל )ח"ד כלל‬ ‫ב פרט א( שהעלה שיש איסור דאורייתא בפאה נכרית והניף‬ ‫ידו שנית בספר מקרי דרדקי )בראשית אות לה( ושלישית‬ ‫בספר שירי משכיל )כלל ה פרט ט( וכן בספר שמלת בנימין‬ ‫)ח"א דף מג מדפי הספר( ובשו"ת קנין תורה )ח"א סי' יא(‬ ‫האריך לאסור השייטליך ועיי"ש וכן בשו"ת איש מצליח )ח"א‬ ‫או"ח סוס"י כד(‪ .‬וע"ע בספר נוהג כצאן יוסף לרב יוסף יוזפא‬ ‫קאשמן סג"ל מפרנקפורט )ערך נשואין אות יד‪ ,‬ע' קטו(‪ ,‬ועל‬ ‫פאה נכרית כתב וז"ל ובי"ב דרשות של מהר"ש בן מהר"ם‬ ‫פדואה )דרוש א ד"ח ע"א(‪ ,‬אוסר בהם ואפי' בבגדים של משי‬ ‫שדומין לשער עכ"ל‪.‬‬ ‫ולהלן עוד להקת הפוסקים המחמירים בפאה נכרית עי' בספר‬ ‫ייטב לב לאב"ד סיגעט )ייטב פנים‪ ,‬תוכחת מוסר לי"ג מדות‬ ‫ויום העשור(‪ ,‬ובשו"ת תפארת בנים לבעל הדרכי תשובה‬ ‫אב"ד מונקאטש )בסו"ס עה"ת‪ ,‬סי' ב( ע"ד השו"ב שאשתו‬ ‫מתקשטת בפאה נכרית דהעלה דאין למנותו לשו"ב‪ ,‬ובדרשות‬ ‫מהר"י מינץ לרב יהודה קצינלבויגן )הדרוש הראשון( ]הוב"ד‬ ‫גם בעטרת זקנים )או"ח סי' עה אות ג([‪ ,‬ובספר משא מלך‬ ‫לרב יוסף בן עזרא בעמח"ס עצמות יוסף על קידושין )ח"ז‬ ‫חקירה ט( ]הוב"ד גם בכנסת הגדולה )סי' כא אות ז( ובשיורי‬ ‫כנה"ג )יו"ד סי' ריד([‪ ,‬ובשו"ת חסד לאברהם לרב אברהם‬ ‫תאומים בן בתו של הגאון ר"י מליסא בעל החו"ד )מהד"ת‬ ‫אבה"ע סי' פז(‪ ,‬ובשו"ת מהר"ץ חיות )סי' נג(‪ ,‬ובחידושי‬ ‫מהר"ץ חיות )מס' שבת דף סד ע"ב(‪ ,‬ובשו"ת וישב יוסף‬ ‫לרב יוסף נסים בורלא )יו"ד סי' ב(‪ ,‬ובספר בית אהרן על‬


‫בערנפעלד אב"ד חוג חתם סופר‪ ,‬והאדמו"ר מלעלוב‪ ,‬והרב יואל‬ ‫אדלער אב"ד טורדא‪ ,‬והרב יצחק שלמה אונגער אב"ד חוג‬ ‫חת"ס ב"ב‪ ,‬האדמו"ר מספינקא‪ ,‬הרב יוחנן בהגמהר"מ סופר‬ ‫אב"ד ערלוי‪ ,‬והאדמו"ר מגור‪ ,‬והרב נתן געשטעטנער בעמח"ס‬ ‫שו"ת להורות נתן ואב"ד ור"מ פנים מאירות ב"ב‪ ,‬והרב יחיאל‬ ‫יהושע מביאלא‪ ,‬והאדמו"ר מויז'ניץ‪ ,‬והרב שמואל הלוי וואזנער‬ ‫אב"ד זכרון מאיר ב"ב‪.‬‬ ‫ושבתי וראיתי קריאה לאפרושי מאיסורא שהתפרסמה ביום‬ ‫ט"ו מרחשון תשל"ז‪ ,‬החתומה ע"י בית דין צדק לעדה החרדית‬ ‫הספרדית ובני עדות המזרח והמערב שאיסור חמור לצאת בפאה‬ ‫נכרית ושדינה כשער עצמה‪ .‬וכן התראה מיום א לס' מנב"י‬ ‫תרפ"ט חתומה ע"י הרבנים נפתלי טייטלבוים אב"ד נ‪ .‬באטיר‪,‬‬ ‫דוד קליין‪ ,‬מרדכי פירסט ואברהם פריעד‪ .‬וכן האדמו"ר‬ ‫מהרי"ד מבעלזא בדרשה משנת תרס"א והוב"ד בספר לקט‬ ‫אמרי קודש )ח"ה ע' פט( שאין חילוק בין היוצאת בשערות‬ ‫עצמה מגולים לבין יוצאת בפאה נכרית ושכן כתב בשו"ת עצי‬ ‫ארזים ובאר שבע‪.‬‬ ‫עוד ראתה עיני בשו"ת יד הלוי להאב"ד וירצבורג )ח"א יו"ד‬ ‫סי' קכד( כתב שאין ברור בידינו להתיר כי גדולי הפוסקים‬ ‫אוסרים‪ .‬וכן העלה לאיסור בפאה נכרית הראשל"צ בשו"ת‬ ‫יביע אומר )ח"ה אבה"ע סי' ה ובמילאוים שם( וכתב שם‬ ‫והעיקר כדברי רוב ככל האחרונים הנ"ל לאסור בזה‪ ,‬ומצוה‬ ‫רבה לפרסם האיסור ברבים‪ ,‬ובפרט לספרדיות דנהגו לאסור‬ ‫מימות עולם ומשנים קדמוניות‪ ,‬ורק כעת התחילו ללמוד מאלו‬ ‫המורות היתר לעצמן שלא ברצון חכמים‪ ,‬דילפי הני נשי‬ ‫מקלקלתא ולא מתקנתא‪ ,‬ומצוה להודיען שזוהי פירצה חמורה‬ ‫בגדר הצניעות של בנות ישראל הכשרות וכו' )ומה מאד יש‬ ‫להזהיר את עורכי העתונות הדתיים שנעשה להם כהיתר לפרסם‬ ‫המקומות שמוכרים "פאה נכרית" ומכשילים את הרבים( עכ"ל‬ ‫והשיג עליו בשו"ת תבואות שמ"ש )ח"ג אבה"ע סי' קלח(‬ ‫ועיי"ש‪ .‬וע"ע בשו"ת יביע אומר )ח"ד או"ח סי' ג אות ג(‪.‬‬

‫‪Dat is iets anders dan het stomme‬‬ ‫‪pamfletje dat de onnozele anonieme‬‬ ‫‪zeloten verspreid hebben.‬‬ ‫‪En toch zijn de permissieve bronnen, met‬‬ ‫‪de Remo en Mogen Avrohom op kop (zie‬‬ ‫‪voor de indrukwekkende lijst Forum 54),‬‬ ‫‪voldoende om erop te steunen:‬‬ ‫ראש המתירים‬ ‫בשלטי הגבורים שעל הרי"ף למס' שבת )סד אות ב( והובא‬ ‫בקיצור בבאה"ט )סי' קטו סק"י( כתב יראה מזה ]ובדפוס‬ ‫זולצבאך הגירסא ע"ז[ להביא ראיה סמך לנשים היוצאות בכסוי‬ ‫שערות שלהן כשהן נשואות אבל במקום קליעת שערן נושאות‬ ‫שערות חברותיהן שקורין קרינאלו בלע"ז מההי' דשנינן פרק‬ ‫במה אשה יוצאת דף ס"ד שהאשה יוצאת בפאה נכרית בשבת‬ ‫ופירשו המפרשים כי פאה נכרית היא מגבעת ידבקו בו שער‬ ‫נאה והרבה ותשים אותו האשה על ראשה כדי שתתקשט בשיער‬ ‫והתם באשה נשואה מיירי מתני' מדקאמר בגמרא דהטעם משום‬ ‫שלא תתגנה על בעלה הרי דבנשואה מיירי והאי פאה נכרית הוי‬ ‫ממש כעין אלו הקרניא"ל ומשמע להדיא שמותרות בנות ישראל‬

‫יקותיאל ראזענבערגער )סי' ט( הביא דעת אבד"ק דעש שאין‬ ‫חילוק בין השערות לחומר אחר וגם בפע'ל אסור‪.‬‬ ‫פאה נכרית בשערות של מתים‬ ‫גם עליבא דמתירים לצאת בפאה נכרית יש להזהר מלעשות‬ ‫הפאה הנכרית משערות עצמן )עי' לעיל האוסרים משום מראית‬ ‫עין( או משער של מתים ככתוב בשו"ת תשובה מאהבה )ח"א‬ ‫סי' מז( שמה שלוקחים מאומן ומחנויות פשיטא שאסור כי נודע‬ ‫שרוב שערות שלהם באו משערות המתים בבתי חולאים‬ ‫)שפיטאלער( וכיון דנקטינן בשו"ע )יו"ד סי' שמט( דשער מת‬ ‫אפילו של נכרי אסור בהנאה א"כ פגעו באיסור הנאה וכן משמע‬ ‫מכל הפוסקים עי' בברכי יוסף לחיד"א )יו"ד סי' שמט(‬ ‫ובשו"ת יעבץ )סי' מא( ובספר ישועות יעקב )שם( ובספר‬ ‫מגן גבורים )שם( ובשו"ת מהרי"א )יו"ד סי' שסו( רצה‬ ‫השואל לדחות החשש הנ"ל ע"י ס"ס והרב המשיב דחה זאת וכן‬ ‫פסק גם בשו"ת בית יצחק )או"ח סי' טו( דחושש להאוסרים‬ ‫בפאה נכרית בשערות של מת ובשו"ת הרי בשמים )ח"א סי'‬ ‫לו( דאפילו בשער נכרי מת אסבה"נ וכן בשו"ת מהר"ם שיק‬ ‫)יו"ד סי' שמט( ובשו"ת מנחת יצחק )ח"ז סי' קא( דהעלה‬ ‫לאיסור‪.‬‬ ‫אמנם בשו"ת סתרי ומגיני )ח"ב סי' מד אות א( חלק על זה‬ ‫ודרש וחקר המציאות והעלה שרובו דרובו של הפאות הנכריות‬ ‫נעשה בבית מקלט לנזירות ורק מיעוטא דמיעוטא משערות של‬ ‫מתים‪.‬‬ ‫והרמב"ם )הל' אבל פי"ד הכ"א( פסק דשער המת מותר בהנאה‬ ‫ותמהו עליו בנושאי כליו דמנ"ל לרבנו להכריע לקולא דהרי‬ ‫פליגי בה בעירובין )ז ע"ב( רב ורנב"י וא"כ מנ"ל לרמב"ם‬ ‫לפסוק כרנב"י נגד רב ועי' בשו"ת חלק לוי לרב מנחם סג"ל‬ ‫פאללאק )סי' לח( שיישב שפיר שיטת הרמב"ם דאין הלכה כרב‬ ‫אלא כרנב"י דשער המת מותר בהנאה ועיי"ש‪ .‬וכן גם בשו"ת‬ ‫הר צבי לרב פ"צ פראנק )יו"ד סי' רעו‪ ,‬ד"ה אבל( וכן פירש‬ ‫שיטת הרמב"ם בספר העמק שאלה לנצי"ב על השאילתות )פ'‬ ‫חוקת שאילתא קלג( וכן בשו"ת ציץ אליעזר )חי"ד סי' פג‪,‬‬ ‫ד"ה אבל הרמב"ם( סמך על שיטת הרמב"ם להתיר להוציא‬ ‫קוצב לב שהושתל לחולה לאחר מיתה‪ .‬וכן בספר עדות ביהוסף‬ ‫]מטעלז[ )סי' כט( דאין לחוש משום שערות של מת וכן בספר‬ ‫יד אליהו )סי' סז( דאין לחוש לשערות של מתים‪.‬‬ ‫איסורים בחרם נגד לבישת פאה נכרית‬ ‫ובספר לחמי תודה לבעל המחנה לוי )דף יח‪-‬יט( כתב בשם‬ ‫אביו בעל ההפלאה ]הוב"ד בספר ארחות חיים )הל' ק"ש סי'‬ ‫עה אות ב( וכן הוב"ד בשדי חמד )אסיפת הדינים‪ ,‬מערכת‬ ‫דל"ת אות ג והוא ח"ו ע' ‪ (362‬נכרית וכן בספר תוכחת חיים‬ ‫)ח"ג דף קסז סוף ע"א([ שהוא וב' בתי דינים הכריזו בחרם‬ ‫לאסור פאה וז"ל )בדף ד( וגם עוד ראוי להוכיח ולהודיע גודל‬ ‫המכשלה אשר זה כמה שנים יצא הכרוז בבה"כ מפי כבוד‬ ‫אאמ"ו הגאון זצלה"ה בצירוף שני ב"ד יצ"ו בחרם על לבישת‬ ‫נשים בפאה נכרית עכ"ל וכן הביא הגה"צ מסאטמאר בספר‬ ‫דברי יואל )בראשית( מה שכתב הגאון בעל מחנה לוי שהיה‬ ‫אב"ד בפראנקפורט שהביד"צ בעירו יצאו בחרם נגד כל אלו‬ ‫הלובשים פאה נכרית‪.‬‬ ‫וכן קריאה אל בנות ישראל מערב שבועות תשמ"ה ובה איסור‬ ‫מדינא על פאה נכרית‪ .‬הקריאה חתומה ע"י הרב בנימין יהושע‬ ‫זילבר בעמח"ס אז נדברו מבני ברק‪ ,‬והרב יצחק צבי ברש"י‬


‫להתקשט בהן דשער באשה ערוה דקאמר לא הוי אלא בשער‬ ‫הדבוק לבשר' ממש ונרא' גם בשרה עם השיער אבל שיער‬ ‫המכסה שערה אין כאן משום שער באשה ערוה וגם לא משום‬ '‫פריעת ראש ונראה דל"ש שערות דידה ל"ש שערות של חברת‬ ‫כל עוד דעבידי לכסוי השער והן תלושות אע"פ דקישוט הוא לה‬ ‫כדי שתראה בעלה שער אין בכך כלום עכ"ל וכן הניף הש"ג ידו‬ .(‫שנית בחיבורו עין משפט )נזיר כח ע"ב‬

6. Bij de Jom HaShoa, herdenkingsdag voor de Holocaust (19 april 2004): Piaseczno Rebbe

Onze Rov en de Piaseczno Rebbe in het Getto van Warschau5 Op amper 18-jarige leeftijd werd onze Rov Rosh Jeshive van de Kibboetz Govoha te Warschau, die de Jeshive was van R. Kalonymus Kalmish SCHAPIRA, de Piaseczno Rebbe, auteur van Choivas Hatalmiedim, wat hij gedurende anderhalf jaar bleef.

Met de Piaseczno Rebbe, ontwikkelde onze Rov een zeer hechte band. Onze Rov vertelde hoe op een dag de dochter van de Rebbe bij een bombardement in het getto van Warschau gedood werd en haar lichaam naar het ziekenhuis werd overgebracht. De zoon van de Rebbe rende naar het ziekenhuis om er iets over zijn zuster te vernemen en werd op zijn beurt door bommen gedood. Het gerucht deed toen in Warschau de ronde dat ook onze Rov overleden was en de Piaceczno Rebbe, die pas zijn beide kinderen op één dag had verloren, begon zich over het lot van de Rov te ontfermen en beval aan zijn omgeving om in de straten van Warschau naar onze Rov te speuren, omdat hij misschien alleen en in geldnood was. Telkens wanneer onze Rov deze geschiedenis vertelde was hij diep onder de indruk van de hoogstaande menselijke kwaliteiten van deze Rebbe, van zijn bein odom lachaveiro (= medemenselijkheid). Hier volgt een beschrijving van deze Piaseczno Rebbe in het getto van Warschau: ‫לא נותר לי עוד כוח לחזק אתכם‬

5

H. Rosenberg, De Rabbijn die de Talmud in zijn hoofd en de mensen in zijn hart droeg. De boeiende levenswandel van Opperrabbijn Ch. Kreiswirth, Antwerpen, 2002, p. 59.

‫מתחילת המלחמה ועד המשלוחים ההמוניים‬ ‫ נשא האדמו"ר מפיאסצנה‬1942, ‫ ביולי‬,‫לטרבלינקה‬ ‫ שהוטמנו‬,‫ הדרשות‬.‫דרשות שבת בביתו בגטו ורשה‬


‫ישראל ואמונתם לא נשברה‪ ,‬ומה לכם‪ ,‬אנשי גטו ורשה‪,‬‬ ‫שדווקא אמונתכם תישבר?‬ ‫אלא שהמלחמה המשיכה וככל שהעמיקה הזוועה‪ ,‬גם הטון‬ ‫של האדמו"ר כבר היה פחות בטוח בעצמו‪ .‬לא במקרה‬ ‫נפסק רצף הדרשות בשבת שלפני תשעה באב‪ ,‬יולי ‪1942‬‬ ‫ ממש לפני תחילת משלוחי ההשמדה הגדולים מהגטו‬‫למחנה טרבלינקה‪ .‬ה"משלוחים" האלה שברו גם את רוחו‬ ‫של הרבי‪ ,‬מה גם שבאחד מהם נשלחה להשמדה גם בתו‬ ‫האהובה רעכצ'ע )רחל‪-‬יהודית( ‪ -‬היחידה שנותרה לו מכל‬ ‫משפחתו הקרובה‪ .‬כלפי חסידיו שנותרו בגטו שתק הרבי‪,‬‬ ‫והשתיקה עצמה היא רבת משמעות )שהרי הוא עצמו‬ ‫נספה רק כשנה וחצי אחר כך‪ ,‬בסוף ‪ ,(1943‬אבל בכתבים‬ ‫הוא גילה קצת יותר מצפונות לבו‪.‬‬ ‫כבר אין דרשות חדשות‪ ,‬אבל הרבי הוסיף "הגהות" לכמה‬ ‫מדרשותיו הקודמות‪ .‬לדרשה שהוכיחה את אנשי הגטו על‬ ‫ניצול המצוקה לזלזול בתורה הוא כתב הערה‪" :‬דברים‬ ‫הנ"ל נאמרו ונכתבו בשנת תש"א‪ ,‬שאז אף שהיו הצרות‬ ‫רבות ומרות מאוד‪ ...‬מכל מקום עוד היו יכולים לקונן‬ ‫עליהם ולספר קומץ מהן בדיבורים‪ ...‬אף לייסר ולחזק את‬ ‫הקיימים לתורה ולעבודה‪ .‬לא כן בשלהי תש"ב‪ ,‬שכמעט‬ ‫בכיליון חרוץ כלו קהילות הקודש‪ ,‬אף המתי מספר‬ ‫שנשארו‪ ...‬אין מי לייסר ואין לב לעורר אותו לעבודה‬ ‫ולתורה‪ ...‬ובניין הנהרסות‪ ,‬רק בגאולה שלמה ותחיית‬ ‫המתים הוא יתברך )הקב"ה‪ ,‬י"ש( יכול לבנות ולרפאות‪".‬‬ ‫ההגהה המשמעותית ביותר נוגעת להערתו על כך‬ ‫שאסונות מהסוג של מלחמת העולם השנייה כבר חוו‬ ‫היהודים בעבר‪ ,‬וממילא אין סיבה שיאבדו את אמונתם‪.‬‬ ‫שנה אחרי שנכתבה‪ ,‬בערב חנוכה תש"ב‪ ,‬הוא כותב לה‬ ‫תוספת‪" :‬רק כהצרות שהיו עד שלהי שנת תש"ב היו כבר‪,‬‬ ‫אבל כהצרות משונות ומיתות רעות ומשונות ‪,‬שחידשו‬ ‫הרשעים והרוצחים המשונים עלינו בית ישראל משלהי‬ ‫תש"ב‪ ,‬לפי ידיעתי בדברי חז"ל ובדברי הימים אשר‬ ‫לישראל בכלל לא היו כמותם‪ ,‬וד' ירחם ויצילנו מידם‪".‬‬ ‫בעצם‪ ,‬כבר באחת הדרשות האחרונות שנתן‪ ,‬ערב פורים‬ ‫תש"ב )מארס ‪ ,(1942‬הוא אמנם ביקש לעודד את‬ ‫שומעיו להתחזק‪ ,‬אבל הוא גם תיעד בגילוי לב את קשייו‬ ‫שלו להאמין במלים היוצאות מפיו‪" :‬ובפרט כשהצרות‬ ‫נמשכות‪ ,‬אז גם מי שהיה מחזק את עצמו ואת שאר ישראל‬ ‫מתחילה‪ ,‬גם כן נלאה מהתחזק ויגע מהתנחם ‪.‬אף אם ירצה‬ ‫להתאמץ ולומר איזה דברי ניחומים והתחזקות‪ ,‬חסרים לו‬ ‫דיבורים ‪,‬כיוון שבמשך ימי הצרות הארוכות כבר דיבר‬ ‫ושנה את כל מה שהיה יכול לדבר ‪,‬וכבר נתיישנו‬ ‫הדיבורים ולא יפעלו לא עליו ולא על זולותיו השומעים"‪.‬‬

‫בכדי חלב ונמצאו לאחר השואה‪ ,‬הן אחד המסמכים‬ ‫התיאולוגיים החשובים של אותה תקופה‪ .‬הן מתעדות‬ ‫רב שהטיף לחסידיו להתחזק באמונתם‪ ,‬עד שנחלש‬ ‫בעצמו‪ .‬כיום כתביו נהנים מפופולריות כחלק מתופעת‬ ‫הניאו‪-‬חסידות בציונות הדתית‬ ‫מאת יאיר שלג ]הארץ ‪ 18‬באפריל ‪[2004‬‬ ‫במשך כמעט שלוש שנים קיים הרב קלונימוס שפירא‪,‬‬ ‫שנשא את התואר האדמו"ר מפיאסצנה ‪(Piaseczno),‬‬ ‫דרשה קבועה בשבת‪ ,‬בביתו שבגטו ורשה‪ .‬הוא התחיל‬ ‫בכך עם פרוץ המלחמה‪ ,‬בספטמבר ‪ ,1939‬ושמר על‬ ‫מנהגו ‪ -‬אף שדילג על חלק מהשבתות ‪ -‬עד יולי ‪,1942‬‬ ‫ארבעה ימים לפני תחילת המשלוחים ההמוניים מהגטו‬ ‫להשמדה בטרבלינקה‪ .‬העיתוי והמיקום מיקדו את‬ ‫הדרשות בהתמודדות תיאולוגית וחינוכית של רב עם‬ ‫האסונות הפוקדים את קהילתו ואת עמו‪ .‬שפירא דאג‬ ‫להעלות את הדרשות על הכתב מיד בתום השבת‪.‬‬ ‫כשהרגיש שגם חייו בסכנה‪ ,‬דאג להחביא את כתב היד‬ ‫בכדי החלב שבהם הוטמנו מסמכים רבים מהגטו‪ ,‬במה‬ ‫שנודע לימים כ"ארכיון רינגלבלום" )על שם ההיסטוריון‬ ‫שדאג למפעל התיעוד הזה‪ ,‬ד"ר עמנואל רינגלבלום(‪.‬‬ ‫פחות בטוח בעצמו‬ ‫ואכן ‪,‬מדובר בשינויים משמעותיים‪ .‬האסונות אמנם פקדו‬ ‫גם את האדמו"ר עצמו ‪ -‬אשתו נפטרה ממחלה שנים‬ ‫אחדות לפני תחילת המלחמה ואילו בנו‪ ,‬כלתו ואמו נהרגו‬ ‫בהפצצות המאסיוויות על ורשה מיד בתחילתה ‪ -‬אבל‬ ‫לפחות בדרשותיו הוא השתדל להפיח אמונה בחסידיו‪ ,‬ומי‬ ‫יודע‪ ,‬אולי גם לחזק את עצמו‪ .‬בתחילת המלחמה" )שבת‬ ‫זכור" ת"ש‪ ,‬מארס ‪ (1940‬עוד הסביר את הצרות כעונש‬ ‫על ההליכה בשבי התרבות החילונית‪" :‬ועשה ה' שיזדווג‬ ‫לכם עמלק עם כל חוכמתו אשר נושא הוא על שכמו‪,‬‬ ‫ויגלה את כל רשעו‪ ,‬זוהמת לבו‪ ,‬רציחת מידותיו וריקבון‬ ‫חוכמתו עליכם‪ ...‬לכן 'והיה בהניח וכו' תמחה'; מעתה‪,‬‬ ‫כשיעזור ה' ותינצל ממנו והוא יימחה‪ ,‬כבר תדע שכל‬ ‫חוכמת העולם אין בהם אף קורטוב טוב"‪ .‬בדרשה‬ ‫מאוגוסט ‪ 1941‬הוא אף מוכיח את מי שמנצלים את‬ ‫הצרות כתירוץ להתחמק מחיי תורה ומצוות‪" :‬ישנם‬ ‫אנשים שסומכים עצמם יותר מדי על הצרות והולכים‬ ‫בטלים ומשיחים דברי שטות והבל כל היום‪ .‬והאם אי‬ ‫אפשר להם ללמוד בשעות אלו על כל פנים דברים שאינם‬ ‫תהילים"?‬ ‫לומר‬ ‫או‬ ‫עיון‬ ‫של‬ ‫אפילו בדרשת חנוכה מדצמבר ‪ ,1941‬יותר משנתיים‬ ‫לאחר פרוץ המלחמה‪ ,‬הוא עוד מטיף מוסר לחסידים‬ ‫בטענה שכל השאלות‪ ,‬שהיו רבות כנראה‪ ,‬מקורן בבורות‬ ‫היסטורית ומיעוט אמונה" ‪:‬ובאמת מה מקום לקושיות חס‬ ‫ושלום ולשאלות? כי אלו שאומרים שייסורים כמו אלו‬ ‫עוד לא היו לישראל טועים הם‪ :‬בחורבן בית המקדש‪,‬‬ ‫בביתר )החורבן של מרד בר כוכבא‪ ,‬י"ש( וכו' היו כמו‬ ‫אלו"‪ .‬רוצה לומר‪ :‬הרי גם בעבר היו צרות דומות לבני‬


Volgende week: Jom Haatzmaoet-viering van alle peutertuinen op het gemeentehuis van Bnei Brak in aanwezigheid van de Burgemeester Issocher Frankental en andere chareidi prominenten

Inhoudstafel voor deze rubriek Op onze site: http://www.goedkosjer.org

Overpeinzingen door

The Shaigetz6

I'm an Alien - An Englishman In London? When I was a young boy I had no questions about my identity. I was an English Chassid. As a Chassid in Stamford Hill there was no problem of splitallegiance, there was simply nothing to split it with. We painted Union Jacks to hang from the window when the Queen celebrated her golden Jubilee and proudly went with all the school when she did her walk-about in Hackney to see her and recite the Bracha (special blessing) for the only Queen who still merited one. Israel was to us a then a far away place where even the postmen were Jewish but that was about as far as it went. When Menachem Begin was elected one boy in my class stood up and announced that a Frummer Yid had been elected as prime minister of Israel. He was awarded 6

http://theshaigetz.blogspot.com/

with a stint in the corridor for that piece of heresy. It was only as I grew older and we started talking about what Yeshiva we would attend that the issue of USA or Israel forced the question of my ‘position on Israel’ to the forefront. Like most of my contemporaries the lure of ‘belonging to a country’ was stronger than the indifference we were served up in school and I became an avid Zionist. Of course in the shul it I went to one did not announce that in public but secretly we all did feel a surge of pride whenever some great coup was recounted that the ‘Tziyonim’ had carried out. Today with my generation the parents and Balei Batim, and Israeli newspapers and products crowding our store shelves and filling our coffee tables that feeling of connection has become the norm although unfortunately the feeling of pride has become somewhat tarnished and often replaced by quiet discomfort and shared despair. My children on the other hand are feeling something different altogether. For them the British ambiguity towards Israel and the negativity that they feel from the local media is creating a sort of ghetto defiance that is forcing them to ask themselves if they belong here at all. The size of our community should give us enough clout to get our position heard and put across. It is not happening because we are not organised and demanding it. Instead of creating housing projects to house first the families and friends of those working in the Housing Association, Jewish organisations in Stamford Hill should be developing political clout and representation that will enable the community to continue to make their homes here and feel they belong. Maybe if we could develop some pride in


our community we could also stop the slide towards insularity and fundamentalism that is the obvious result of alienation.

Transcriptio Nuntiorum Hebdomadalis Nuntii Latini 16.4.2004

Res in Iraquia gravescunt

Colofon Echt Antwerps FORUM wordt uitgegeven door de v.z.w. GOEDKOSJER – Joodse Verbruikersvereniging, [Oprichting: 1 mei 1989.. Statuten: Bijl. B.S. 12 oktober 1989, nr. 13.711. Aangesloten bij: Centraal Israëlitisch Consistorie voor de Benelux 7 ], Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Verantwoordelijke uitgever: H. Rosenberg, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Medewerkers, schrijvers, tekenaars, fotografen worden niet betaald en zijn verantwoordelijk voor hun bijdragen. Echt Antwerps FORUM verschijnt vrijdag. Member of the worldwide Anti-Defamation Chain. Nummers online: http://membres.lycos.fr/antwerpforum/inde x.html Redactie & Administratie: v.z.w. GOEDKOSJER – Joodse Verbruikersvereniging, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Tel.: 03 218 81 43 – Fax: 03 230 55 02. Webstek: www.goedkosjer.org. E-post: [email protected]

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers en van de European Periodical Publishers Association (F.A.E.P.)

Unus annus transactus est, ex quo Americani nuntiaverunt copias suas Bagdatum expugnasse et regimen Saddami Hussein profligasse. Etsi Saddam Hussein deprehensus et in carcerem coniectus est, tamen Iraquia pacari posse non videtur. Impetus contra Americanos etfoederatos continuantur et in dies singulos recrudescunt. Bello specie confecto circiter quingenti milites Americani vitam amiserunt. Neque mireris, quod cives Americani de expeditione in Iraquiam facta dubitare iam coeperunt. Ex demoscopiis ante festum Paschatos factis apparet statum rerum in Iraquia aut malum aut prorsus pessimum a maiore parte civium haberi. Quadraginta sex centesimae (46%) civium putant melius futurum fuisse, si expeditio in Iraquiam suscepta non esset. Triginta sex centesimae (36%) censent copias ex Iraquia in patriam reducendas esse, quia operationes secundum exitum habere non possint. Multo maior pars, scilicet octoginta septem centesimae (87%) civium, credunt fieri non posse, ut democratia in Iraquiam inducatur. Etsi oeconomia apud Americanos crescere coepit etnumerus opere destitutorum deminuit, rebus in Iraquia male gestis praesidens George W. Bush apud cives suos gratiam quam habuit paulatim amittere videtur.

‫נא להדפיס על נייר‬ Natuurvriendelijk – arm aan chloor

7

Wettelijk Kerkgenootschap (art. 2:2 B.W.).


Rabbi Jeremy Weekly Thoughts

Rosen’s

www.yakar.org www.yakar.org.uk

Zionism and Leprosy As we approach another Yom HaAtsmaut, Israel’s Independence Day, it may seem to many of us that huge swathes of world opinion so demonise both Israel and the Jews in the same breath that one almost begins to feel like a leper in certain circles. Some argue we always have been marginalized to some degree or other by almost everyone else for at least the past two thousand years or so. This week we read in the Torah about leprosy and I’d like to make a connection but not in the obvious way. Most of the founding fathers of the modern Zionist movement were ideologically opposed to religion. Some were assimilated like Herzl who at one moment wanted all Jews to convert to Catholicism in Vienna Cathedral. Others were Marxists brought up on the notion that religion was the opiate of the masses. For many of them Zionism was the antidote to Judaism. It is hardly surprising that they tried their best to block any role for religion in the new State. Which is why the tension between the two camps led initially to this perceived need to enter politics to defend Judaism. This why you can find a lot of religious Jews both within Israel and without who have a problem with ‘Zionism’. I can understand ‘Nationalism’, because Nationalism means that one wants a homeland. In theory I disapprove of nationalism. Its creation in the nineteenth century proved disastrous for Europe and now it

is proving divisive and destructive for the world in general. But if this is the currency of world political aspirations I see no logic in allowing nationalism to some but denying it to others. Which is precisely what so called anti Zionists want to do. As a Jew I want a homeland and therefore Jewish Nationalism makes sense to me. But what has Zionism to offer that I did not already have? I can want to take positive human steps to achieve the goal rather than sit back and wait for King David. But that does not necessitate a new term, word in the Hebrew lexicon. What about those thousands and thousands of Jews over the years since the Exile who had gone to live in Israel under terribly harsh and difficult conditions? Did they have to be called Zionists? Amongst the religious today you will find those who serve in the army and those who do not, those who contribute massively to the State in economic terms and those who benefit, those who care about Judaism and those who do not, those who want to cede land for peace and those who will oppose any concessions. I say all this because ironically Zionism has been turned against us. Zionism was supposed to cure Anti Semitism but now it is the excuse. 'No we are not Anti Semitic', they claim ' just Anti Zionist’. But if there were no Zionism, just Judaism they’d have to come right out into the open and admit it. They hate Jews. Now of course since Sept 11 we are beginning to realize there are a heck of lot of those despicable yahoos still around! Zionists or Jews, the terms are for better or worse, now, so synonymous, I wonder why we insist on keeping Zionism in our vocabulary. In Israel there is much debate about whether Zionism is dead, ‘Post Zionism’ or why most secular Israelis don’t seem to


give a damn, either about Zionism or Judaism and want to get to New York or California as quickly as possible and marry out (those who may be Jewish) and yet in the Diaspora it is probably true to say virtually all Jews support Israel in one way or another even when they violently disagree with internal policies and politics. In this the Muslim fanatics are right. Jews do indeed care about Israel just as Muslims seem, on occasion, to care about Arab states (though there is as famous Arab witticism that goes ‘I hate my brother but my brother and I hate our cousin.’). The truth is that we Jews are connected to each other in various and strange and often contradictory ways. These connections may be religious or economic or social and sometimes there is fierce internal competition and even hatred. But as always it takes an external threat to paper over the cracks. The connection with leprosy is this. Judaism in general (there are exceptions) does not follow the Platonic, Aristotelian view that the body is bad, dirty, and secondary to the pure intellect or spirit. Body and Mind both come from God, are neutral and can be used or abused. It is up to us to do a good job. On the other hand in our modern society we are conditioned to think of the body as ‘good’ and we grow up with such clichés as ‘If it feels right it must be good.’ Leprosy tells us that there are things that come from our body that we must distance ourselves from. There is nothing intrinsically wrong or bad or impure about excreta. It comes from us. But we learn to distance ourselves from it. Sickness is not necessarily our fault. But when it happens we may need to be withdrawn from others.

harm and danger can come from within, even from people we think are friends. The biblical laws of purity and impurity do not have anything to do with what is dirty. So many misunderstand and think, say, a woman during here period is somehow dirty and must be avoided because she contaminates. The bible means nothing of the sort. The problem lies with non-Jewish translators who didn’t understand the Torah. But of course there are diseases can make our bodies dangerous to others. It’s no ones fault and after recovery we return to ‘normal.’ Without doubt there are people within Judaism and Israel who repel others, whether it is other Jews or non-Jews. Some of my readers hold views diametrically opposed and antagonistic to others. I get clobbered one way or another. Some of these antagonisms we can deal with and we should. But there are some diseases that others have and the only way we can respond is by keeping away and trying to ensure we don’t get contaminated. I refer to those who do not understand that all of humanity is created in the Image of God, those who do not care whether Judaism survives or not and those who do not care if we have a land of our own or not. These were the ideals of our biblical prophets and if we cannot maintain them we do not deserve to survive.

The association of leprosy with gossip (which the rabbis made) also underlines how much


‫זכרנו לחיים‬

‫‪Leerlingen worden Forum-journalisten‬‬

‫‪De Rov’s familie werkt aan een boek en verzoekt‬‬ ‫‪eenieder die een audio of video van een droshe of‬‬ ‫‪sjioer heeft zich kenbaar te maken met het oog op‬‬ ‫‪kopiëren. Contacteer Forum:‬‬ ‫‪[email protected]‬‬ ‫‪Facsimile van de perskaart‬‬

‫בית הורתו ומשפחתו‬

‫‪8‬‬

‫משפחת הרבנית תלית''א‬ ‫בקאוונא מצא הרב זצ"ל את בת זוגו הרבנית שרה‬ ‫תליט''א‪ ,‬לבית הגאון ר' אברהם גראדזינסקי הי''ד ראש‬ ‫ישיבת סלבודקא ומרת חסיא זיסא הי''ד לבית הלר בת ר'‬ ‫דובער הירש הלר ז''ל בן ר' אליעזר יצחק ומרת ופיגא‬ ‫אסתר הלר‪.‬‬

‫צאצאיהם של בית הרב זצ"ל‬ ‫בנו הרב ר' דב צבי קרייסווירטה שיחי'‪ ,‬גר בלייקווד‪,‬‬ ‫ויושב באהלה של תורה‪ .‬בתם מרת פנינה שתחי'‪ ,‬נשואה‬ ‫להרב ר' פינחס זלבנסקי שליט''א מבני ברק מצאצאיו של‬ ‫הרב ר' יוסף מטרוויש אב''ד פאריס בשנות הא אלפים‬ ‫לפ''ג בערך‪ .‬בנו הרב דב צבי שיחי' מגדל שבע בנות‪,‬‬ ‫ולבתו פנינה יש בת חוה ושני בנים אברהם יוסף‪ ,‬ואריה‪.‬‬

‫אהבת התורה בילדותו‬

‫‪Leerlingen die ons twaalf berichten‬‬ ‫‪bezorgen die onze krant halen, krijgen een‬‬ ‫‪gepersonifieerde perskaart van Forum‬‬ ‫‪geldig voor één jaar, met eigen foto en‬‬ ‫‪adresgegevens.‬‬

‫‪Joods Antwerpen:‬‬

‫?‪Wie is Wie‬‬

‫ ‪Belgisch Israëlitisch Weekblad‬‬‫‪Pelikaanstraat 106-108 te 2018 Antwerpen,‬‬ ‫‪tel.: 233.40.06 - 233.70.94 - fax:‬‬ ‫‪233.48.10:‬‬ ‫‪Belgisch‬‬ ‫‪Israëlitisch‬‬ ‫‪Weekblad,‬‬ ‫‪Pelikaanstraat 104-108, 2018 Antwerpen,‬‬ ‫‪tel.: 233.70.94 - fax: 233.48.10. Het enige‬‬ ‫‪joodse weekblad in België. Gesticht in‬‬ ‫‪1954. Een onafhankelijke publicatie.‬‬ ‫‪Hoofdredacteur: de Heer Louis Davids.‬‬

‫למען הגבֵּר בנו אהבת תורה‪ ,‬חשק והתמדה‪ ,‬שקידה‬ ‫ויגיעה‪ ,‬סיפר לנו הרב זצ"ל סיפור מרגש‪ ,‬פרט קטן‬ ‫המלמד על הכלל כולו‪ .‬את המעשה שמענו מפיו כמה‬ ‫פעמים‪ ,‬עוד בהיותנו תלמידי בית הספר יסודי התורה ‪.‬‬ ‫כד הוי טליא כבר תמניא‪ ,‬למד סוגיה בריש מסכת‬ ‫שבועות‪ ,‬ולא הצליח בשום אופן‪ ,‬להבינה ולרדת לסוף‬ ‫עומקה ‪ .‬נתקע בלי יכולת להמשיך ‪ .‬הפך בה והפך בה עד‬ ‫כמה שידו מגעת‪ ,‬אך כל כמה שיגע לא מצא בה כדי‬ ‫סיפוקו ‪ .‬בצר לו‪ ,‬פנה אל כמה ת''ח בעיר קראקא‪ ,‬אך ללא‬ ‫‪8‬מתוך ספר "זכרנו לחיים" בעריכת חיים ראזענבערג‪.‬‬


‫הועיל‪ .‬לבו נשבר בקרבו ומרוב צער ועגמת נפש‪ ,‬הלך‬ ‫להשתטח על קברו של הרמ''א זצ''ל ]ר' משה איסרליס בעל‬ ‫המפה על השו''ע[ שפך את מר לבו‪ ,‬ובדמעות שליש‪,‬‬

‫‪Shabbos Sazria‬‬‫‪Metsoiro‬‬

‫התפלל והתחנן‪ ,‬שה' יאיר עיניו‪ ,‬יחננו מאתו דעת‪ ,‬ויזכהו‬ ‫להבין את שנאמר ]השגות של ילד[ ‪.‬‬

‫‪Hadlokas Hanerois: 20u34‬‬ ‫‪Plag Hamincho: 19u23‬‬ ‫‪Motse Shabbos: 21u50‬‬ ‫‪Rabbeinu Tam: 22u06‬‬

‫עובדה אחת מענינת‪ ,‬שהרב זצ"ל‪ ,‬תמיד אהב לציין‪ ,‬היא‬ ‫שאת שמחת בר המצוה שלו חגג בטרנוב‪ 12 ,‬ק''מ בלבד‪,‬‬ ‫מבית הוריו ז''ל‪ ,‬ועקב הדחקות‪,‬ל''ע‪ ,‬ששררה אז בבית‪,‬‬ ‫לא יכל אביו‪ ,‬ז''ל‪ ,‬להרשות לעצמו להגיע ולהשתתף‬ ‫בסעודת המצוה‪ ..‬ללמדנו‪ ,‬עד כמה שלמד פעם תורה‬ ‫מתוך הדחק‪.‬‬

‫‪Hatzole: 03 289.00.00‬‬ ‫‪Shmira: 03 218.91.00‬‬ ‫– ‪: Albertstraat, 44‬גמ"ח תרופות‬ ‫‪Van Leriusstraat, 24‬‬

‫הקדוש רבי אהרן מבעלזא זצוק"ל הוא שהניח‪ ,‬לראשונה‪,‬‬ ‫תפילין לרבנו בטרנוב‪ ,‬שם ביקר בעת שהגיע למצוות‪.‬‬ ‫התשוקה של רבנו להפגש עם גדולי הדור במטרה לנהל‬ ‫אתם מו"מ בלימוד ולהשתעשע עמם בדברי תורה‪ ,‬וכן‬ ‫המאמצים הרבים שהוא השקיע על מנת להמחיש את‬ ‫תשוקותיו‪ ,‬מעידים על אש התורה שבערה ברבנו משחר‬ ‫ילדותו ]ועי' להלן פרטים על פגישות אלה[‪.‬‬

‫אפשר לקבל בחינם את ה"פאָרוּם"‬ ‫דרך ה‪ E-mail-‬בכל מקום בעולם‬ ‫נא לפנות‪:‬‬ ‫‪[email protected]‬‬

‫—‪--0‬‬ ‫בשבת בשבתו פ' שמיני הונצח זכרו של רב אריה‬ ‫צבי פרומער הי"ד הרב מקאז'יגלאוו‪ ,‬והובאו דברים‬ ‫מתלמידיו )ר"ש וואזנר‪ ,‬רי"י פיעקארסקי‪ ,(9‬והיה גם‬ ‫ראוי לבטאון הקהילה להזכיר מדברי מרן הרב זצ"ל‬ ‫)שהובאו בספרי "זכרנו לחיים"‪ ,‬עמ' ‪:(33‬‬

‫‪Moslimbarbarie‬‬

‫‪Zestig doden bij bomaanslagen in Basra10‬‬ ‫‪Zware‬‬ ‫‪bomaanslagen‬‬ ‫‪voor‬‬ ‫‪drie‬‬ ‫‪politiekantoren hebben voor dood en‬‬ ‫‪vernieling gezorgd in de zuidelijke stad‬‬ ‫‪Basra. Ziekenhuisbronnen spreken van meer‬‬ ‫‪dan zestig doden en tweehonderd‬‬ ‫‪gewonden. Onder de doden zijn ook‬‬ ‫‪kinderen die in een schoolbus zaten.‬‬

‫‪Gazet van Antwerpen, 21 april 2004.‬‬

‫‪10‬‬

‫רבי ארי' צבי פרומר הרב מקוזיגולוב זצ''ל‪ ,‬ראש‬ ‫ישיבת חכמי לובלין בעמח"ס שו"ת ארץ צבי ]אחר‬ ‫פטירתו והסתלקותו של המהר''ם שפירא זצ''ל[ הזמין‬ ‫את רבינו זצ"ל למסור שיעורים גם בישיבה‪ .‬מרן‬ ‫הרב מספר על הקוזיגלובער‪ ,‬שהיה צדיק גדול ופעם‬ ‫התעלף בשעת קריאת שמע‪ .‬הוא היה אהובו של‬ ‫ה"אבני נזר" ובחבורתו של הגאון בעל ה"ראשית‬ ‫ביכורים"‪ .‬פעם יצא ואמר לרבנו להגיד בשמו‬ ‫לפלוני שדיבר סרה ב"אבני נזר"‪ :‬אתה שוטה‪ ,‬אתה‬ ‫רשע‪ ,‬אתה גס רוח‪.‬‬ ‫‪—0-‬‬‫ע"ע לעיל במדור "מיין דעת יחיד" על מרן הרב‬ ‫והאדמו"ר מפיאסעצנא בגיטא ווארשא‪.‬‬ ‫‪9‬רב ואב"ד דק"ק בית יעקב בניו יארק ור"מ בישיבות תומכי‪-‬‬ ‫תמימים ליובאוויטש‪ ,‬מתלמידי זקני הגר"ח טוביאס הי"ד ועי'‬ ‫בספרי כל הכתוב לחיים‪ ,‬הוצ' מכון אריאל וקרן טוביאס‬ ‫)בנשיאות מרן הרב גאב"ד אנטווערפען(‪ ,‬ירושלים‪ ,‬תשד"מ‪,‬‬ ‫עמ' תקפ"ד‪.‬‬


De explosies gebeurden kort na 07.00 uur plaatselijke tijd tijdens de ochtendspits. Veel van de doden en gewonden zijn dan ook pendelaars op weg naar hun werk of kinderen op weg naar school. Getuigen zeggen dat de bommen nagenoeg tegelijk afgingen.

Shtetl-nieuws

Wij en onze medeburgers

Antiterroristische huiszoekingen in Antwerpen Terroristische dreiging in Antwerpen 21/04/2004 [Nieuwsblad] Gisteren heeft de politie drie huiszoekingen verricht in Antwerpen in het kader van een dreiging van moslimterreur in de havenstad. De huiszoekingen leverden geen concrete resultaten op maar twee broers werden meegenomen voor verhoor.

Antwerpen. Burgers konden zaterdag en zondag het 1,2 kilometer lange ondergrondse traject te voet inlopen. Gistermorgen voerde de Antwerpse federale recherche dan huiszoekingen uit op drie adressen in de stad. Dit gebeurde bij verschillende leden van een familie die sterke banden heeft met een Antwerpse moskee en die er van verdacht worden fundamentalistische overtuigingen te willen omzetten in terreurdaden. De huiszoekingen leverden echter geen bewijzen op. Twee broers werden wel meegenomen voor verhoor maar over aanhoudingen is voorlopig geen sprake. Het federale parket blijft het onderzoek verderzetten naar de dreigementen die, voor alle duidelijkheid, niks te maken hebben met de uitlatingen in de pers van AEL-spilfiguur Ahmed Azzuz. Hij stelde niet uit te sluiten dat Antwerpen een doelwit kan zijn van terreuraanslagen omwille van de grote joodse gemeenschap in de stad.

Het federaal parket heeft bevestigd dat er gisteren ,,een actie is ondernomen naar aanleiding van een dossier opgesteld rond een terroristische dreiging tegenover doelwitten in Antwerpen''. Volgens onze bronnen zouden ongeveer een maand geleden via twee onafhankelijke kanalen berichten bij de politie zijn binnengekomen dat een fundamentalistische terreuraanslag zou voorbereid worden, vergelijkbaar met die in Madrid. De aanslag zou gericht zijn tegen ,,infrastructuur" of een joods doelwit in Antwerpen. De informatie werd door het federaal parket ernstig genoeg genomen om het voorbije weekend een politiemacht van enkele honderden agenten op de been te brengen bij de opening van de HST-spoorwegtunnel in F O R UM nr. 55 - 22 april 2004 – pagina 20/34

Herdenkingsplechtigheid overval ste 20 konvooi naar Auschwitz in Boortmeerbeek

De gemeente Boortmeerbeek wil naast de herinnering van het 20ste konvooi deze herdenking ook in het teken stellen van de solidariteit, verdraagzaamheid en respect voor iedere medemens, ongeacht zijn etnische herkomst, geaardheid of religieuze overtuiging.

Wij hopen u van harte te kunnen begroeten op deze 11de herdenking. J. Smits (de secretaris) – M. Michiels (de coördinator) – M. Baert (de burgemeester). Nieuwe gsm-nummers in Israël

Pelephone 050 Æ 050+5 051 Æ 050+7 056 Æ 050+6 B rief van de Gemeente Boortmeerbeek

068 Æ 050+8

Tijdens de tweede wereldoorlog werden Joodse mannen, vrouwen en kinderen met treinkonvooien gedeporteerd vanuit de Dossinkazerne te Mechelen naar Auschwitz. Op 10 april 1943 werd het 20ste

Partner

Treinkonvooi op de spoorlijn tussen Boortmeerbeek en Haacht tot stilstand gedwongen door drie dappere weerstanders. Nergens in Europa is een dergelijke actie uitgevoerd op een jodentransport.

066 Æ 054+6

Om deze unieke gebeurtenis te herdenken nodigen wij u uit op de herdenkingsplechtigheid van zondag 25 april 2004 om 10u30 aan het ste herdenkingsmonument van het 20 konvooi bij het station van Boortmeerbeek.

052 Æ 052+2

054 Æ 054+4 055 Æ 054+5

067 Æ 054+7 Cellcom

053 Æ052+3 058 Æ 052+8 064 Æ 052+4


065 Æ 052+5

Burgemeester P. Janssens schrijft op 2 april 2004:

Mirs

De brief die u me schreef op 24 maart, met kopie met stempels van andere handelaars uit uw buurt, heb ik met aandacht gelezen. Het doet mij genoegen vast te stellen dat de buurt van de Isabellalei nog een centrum is war kleine bestellingen in kleinere winkels aangekocht worden. Het is zeker niet de bedoeling dat de handelszaken waarover u spreekt, niet meer rendabel zouden blijven.

057 Æ 057+7

Publiciteit

Voor al uw simches, toffe heimische muzikale ambiance, joodse klezmermuziek, chassidische muziek alles op professioneel niveau verzorgd met elektronische piano door Schloimi Rosenberg. Tel.: 03-239.73.22 – gsm 0472-544.100

Shtetl-nieuws

Wij onder ons

Antwoord op open Burgemeester Janssens

brief

aan

Mechelse Groentemarkt In Forum 50 drukten wij een openbrief af over de verkeersregeling en parkeerproblemen in de Isabellalei. Hieronder de antwoordbrieven initiatiefnemer ontving:

die

Ik ga ervan uit dat u wel begrip toont voor de verkeersmoeilijkheden in onze stad, en het feit dat een duidelijk parkeerbeleid deel uitmaakt van de aanpak hiervan. Het parkeerbeleid wordt gevoerd op basis van permanent overleg. Niet lang geleden werd beslist dat het zeer kort parkeren, dat zeker bedoeld is voor o.a. kleine aankopen, binnenkort zal kunnen gebeuren zonder ticket. In verband met de situatie in uw straat, neem ik contact op met de politie, en vraag ik wat te onderzoeken of er concrete maatregelen genomen kunnen worden in het voordeel van de winkeliers. Zodra ik antwoord van de politie heb, contacteer ik u opnieuw. Schepen voor integrale veiligheidszorg Dirk Grootjans schrijft op 8 april 2004: In goede orde ontving ik uw schrijven van 31 maart jl. Waarin u mijn aandacht vestigt op de parkeerproblematiek in uw straat. Ik apprecieer ten zeerste dat u de moeite nam om mij hierop te attenderen en laat onmiddellijk een onderzoek instellen bij de betrokken politiediensten. Van zodra ik over meer informatie beschik, bericht ik u opnieuw.

de


Kehal Chassidim vraagt bouwvergunning aan voor ... een vergaderzaal

pose la question de leur impartialité et de leur représentativité. Analyse et prise de position.

De synagoge Kehal Chassidim aan de Lange Leemstraat o.l.v. R. Shimon Avrohom Grunfeld wenst aan de overkant van de straat een nieuwe synagoge te bouwen en diende een aanvraag tot bouwvergunning aan, niet voor een gebedsen leerruimte, maar voor ... een vergaderzaal. Naar verluidt heeft een (joodse) buurman reeds een bezwaar ingediend tegen de bouw van de nieuwe synagoge. Hachtore van nieuw Opperrabbijn De blijde intrede (= ‫ )הכתרה‬van de nieuwe Operrabbijn van Machsike Hadass vindt plaats op Rosh Chodesh Tamoez, zondag 20 juni 2004. Holocaustrestituties blijven voor onenigheid zorgen binnen de joodse gemeenschap AGENCE D’INFORMATION COMMUNIQUE du 19 avril 2004

DIASPORIQUE n° 24/04

En organisant ce mardi 20 avril une réunion d’information consacrée à l’actualité de la restitution des biens volés au Juifs exclusivement réservée à ses membres, le CCLJ démontre qu’il fait de cette question une affaire privée, dont il cherche à maîtriser le processus. A l’évidence, le centre communautaire laïc escompte contrôler l’institution d’utilité publique qui serait chargée de financer les institutions juives, au cas où l’argent volé ne serait pas intégralement restitué aux victimes. La participation à cette réunion privée de notables considérés généralement comme représentants officiels de la communauté juive

ADI/Bruxelles/190404/ Eric Picard Le Centre Communautaire Laïc Juif (CCLJ) organisera demain mardi 20 avril à 20 heures une rencontre réservée à ses membres sur le thème “Restitutions des biens spoliés : Qu’en est-il aujourd’hui ? “ le mardi 20 avril 2004. Cette séance - exclusivement réservée aux membres du CCLJ en ordre de cotisation pour l’année 2003-2004 - leur permettra d’entendre David Susskind, co-président du CNCJBR, Foulek Ringelheim, représentant de la Communauté juive auprès de la Commission de restitution, Philippe Markiewicz comme président du CCOJB et enfin Judith Kronfeld en tant que Directrice de la Commission des restitution. Un contrôle des cartes de membre sera exercé à l’entrée. Qu’ont donc à cacher les dirigeants du CCLJ? Que craignent -ils du débat communautaire démocratique? L’ensemble des Juifs concernés ne sont-ils pas en droit d’attendre que les deux citoyens désignés par le gouvernement pour représenter la Communauté juive à de la Commission de restitution, informent tous les membres de la communauté qu’ils représentent, en faisant connaître notamment les avis consultatifs qu’ils ont donnés dans l’intérêt des victimes? Cette information, et d’autres sur la question, doivent suivre les canaux d’une information grand public. Comment peut-on dès lors expliquer Monsieur Foulek Ringelheim – qui a par le passé refuser de se rendre à l’invitation des organisateurs d’une conférence ouverte au public sur ce thème - accepte aujourd’hui de participer à un débat partisan, interdit aux membres de la communauté juive qui ne partagent pas les options du CCLJ? Comment Monsieur Philippe Markiewicz, président du CCOJB mouvement fédérateur s’il


en est, accepte-t-il de cautionner de sa présence qu’une réunion d’information de cette importance se tienne dans un cercle privé? En réalité, comme d’autres institutions juives, le CCLJ a de grands besoin d’argent. Il s’est doté d’un patrimoine immobilier coûteux et organise des activités luxueuses. Ainsi il est logique que le centre communautaire laïc escompte que les restitutions individuelles des biens volés aux Juifs seront réduites, en sorte qu’il reste un solde important. En effet, dans ce cas, la loi de restitution prévoit que les intérêts de ce solde seront versés à un organisme d’utilité publique, lequel les reverserait en fonction des décisions de son conseil d’administration. Ce n’est plus un secret : comme d’autres institutions, le CCLJ espère être un des bénéficiaires de sommes qui seraient distribuées par cet organisme. Il cherche dès lors à s’en assurer le contrôle, selon la méthode discrète et efficace qui lui a si bien réussi lorsqu’il s’est agit de faire désigner politiquement nombre de ses proches parmi les membres officiels de la Commission de restitution. Un tel plan de limitation de la restitution individuelle ne peut naturellement pas recevoir l’approbation lucide des victimes dont l’héritage serait ainsi détourné. Pour se réaliser, ce plan doit être entouré de la plus grande discrétion; il doit en outre endormir ou disqualifier toute critique. L’initiative prise par l’ADI d’informer de toutes les personnes concernées par les restitutions constitue un obstacle pour ce type de plan. C’est ainsi que l’ADI, comme ses rédacteurs connus, sont l’objet d’attaque extrêmement violentes. En décembre 2003 on a pu lire un article intitulé « Populisme et pilpoulisme – Erreurs et confusions à propos des restitutions » signé par Foulek Ringelheim dans « Regards », le mensuel du CCLJ. Oubliant tout devoir de réserve et d’impartialité, le représentant francophone de la communauté juive auprès de la Commission de Restitution utilisait l’attaque insultante, la dérision, la confusion et la caricature pour critiquer l’ADI et la restitution intégrale à leurs légitimes propriétaires ou à leurs héritiers des biens volés aux Juifs par les nazis.

Foulek Ringelheim écrit qu’il estime « incongrue » la proposition que soit remboursé individuellement, et forfaitairement lorsque les documents probants font défaut, l’ensemble des Juifs de Belgique qui ont tous eu à délaisser leurs biens et qui, le plus souvent, ont été volés. Pour notre part, ce que nous trouvons incongru, c’est que la loi exige des victimes qui avaient parfois 3, 5 ou 10 ans durant la guerre, qu’ils produisent des numéros de comptes en banque, des contrats d’assurance ou des registres de commerce, pour pouvoir être remboursés des biens de leurs parents aujourd’hui disparus. Pour tout dire, cette exigence légale nous paraît scandaleuse : elle contribue à nier la situation exceptionnelle qui a été faite aux Juifs par les nazis. On se rappellera que, lors de la discussion que la loi de remboursement, le Gouvernement a expliqué que ce sont les dirigeants de la communauté juive eux-mêmes qui ont demandé que l’on ne prévoit pas de mécanisme de remboursement forfaitaire au cas où ces documents feraient défaut. Ce faisant, les dirigeants juifs favorisaient le financement de leurs institutions avec l’argent volé. Craignaientils qu’un mécanisme de remboursement forfaitaire permette de restituer l’ensemble des biens volés et retrouvés à leurs légitimes propriétaires? Chacun considère aujourd’hui comme légitime que lorsqu’un citoyen a été victime d’un vol dont le produit est retrouvé, il soit complètement remboursé. Nous ne voyons pas pourquoi il en irait différemment pour les Juifs. Il s’agit au contraire de leur garantir l’application des principes légaux à eux comme à tous leurs concitoyens. D’autre part, de très nombreuses victimes de la Shoah vivent aujourd’hui avec de faibles revenus. Pour ces personnes, une restitution forfaitaire, même modeste, leurs permettrait de vivre un petit peu plus confortablement. A cet égard, n’est-il pas consternant de lire, sous la plume de Foulek Ringelheim (in Regards, cité ci-dessus).


Satmar-Dajan Ch.J.D. Weiss naar … India In de rubriek ‫ בחצרות קודשיך‬leest u over de ‘ontdekking’ door Rabbijnen dat het haar waarmee damespruiken worden gemaakt mogelijks afkomstig is uit India en verband houdt met afgodendienst (‫)עבודה זרה‬. Satmar-Dajan Ch.J.D. Weiss is naar India vertrokken om dit na te trekken.

Het Nieuwsblad, pagina 8 - 21-04-2004Woord & Wederwoord Er zat niets anders op Hamasleider Rantissi was een fel tegenstander van elke compromis met Israël, en vond dat de Palestijnen het recht hadden met alle middelen Israël te bestrijden, inclusief zelfmoordaanslagen op burgers. Hij was een van de aanstichters van de intifada en fel tegenstander van de wapenstilstand die de voormalige Palestijnse premier Mahmoud Abbas sloot met de militante Palestijnse groepen. Hij riep ontelbare keren op om het vredesproces te staken en aanslagen te plegen op Israëlische burgers en politici, zelfs op Amerikanen. Aangezien de Palestijnse autoriteiten weigeren terroristen als Rantissi aan te pakken, blijft er voor Israël niets anders over dan zelf dit soort gevaarlijke gekken op te ruimen. Het

vredesproces is zonder Rantissi beter af. De rest van de wereld is dat ook. Tanguy Veys Gent

De Standaard Al Rantisi... In feite geeft P. Verdonck de juiste uitleg voor de onmogelijkheid voor vrede in het Midden-Oosten: Hij noemt de schurk Al Rantisi een "Palestijns leider". Wel, Mr. Verdonck, het is juist omdat mensen als Al Rantisi de Palestijnen aanvoeren, dat Israel moet doorgaan met wat het begonnen is, nl. al het gruwelijke Palestijnse terrorisme tot op het bot uitroeien. Het feit dat heel Europa Israel veroordeelt, doet trouwens niet ter zake. Europa heeft het Joodse volk geen lessen te leren. Laat de Europeanen eerst hun handen in eigen boezem steken. Waarom zijn zij niet bezorgd om het veel grotere aantal slachtoffers in Tsjetsjenië, Oeganda, Rwanda, Burundi, enz... ? Op de VRT ( weer zo'n pro-Palestijns bastion...)verwijt men Israel de "Roadmap " niet te volgen. Geen woord over het allereerste punt van diezelfde Roadmap: het beeindigen van het Palestijns terrorisme. Niet alleen doen Arafat en zijn trawanten daar niets aan, nee, de aanslagen worden door hem aangemoedigd, georganiseerd en zelfs gefinanciëerd...met hulp van Europa. Binnen 11 dagen komen er 10 Oostbloklanden binnen de EU. Laat de EU dààr zijn tanden op stukbijten, die noot zal al hard genoeg zijn... Max Schick


‫וסליחה על ההשוואה‪ .‬ביתד זה היה תחקיר אמיתי‪,‬‬ ‫יענקלה‪ ,‬עם חברות ויבואנים ושמות מלאים‪ ,‬לא כמו‬ ‫הבדיחה של משפחה‪.‬‬ ‫ ראש המועצה הדתית בתל‪-‬אביב חשוד במרמה‬‫]מעריב‪ 20 ,‬באפריל ‪[2004‬‬ ‫ראש המועצה הדתית בתל‪-‬אביב מרדכי )מוטי(‬ ‫חתשואל‪ ,‬נעצר אתמול בחשד שמימן את טיפול‬ ‫השיניים שלו בכספי המועצה‪ .‬חתשואל‪ ,‬בן ‪,39‬‬ ‫הכחיש בחקירתו את המיוחס לו וסניגוריו‪ ,‬עורכי‬ ‫הדין בני וקרן נהרי‪ ,‬טענו כי מדובר בעלילה‬ ‫מרושעת ‪.‬מנגד‪ ,‬סיפר רופא השיניים של חתשואל כי‬ ‫ראש המועצה שלח אל מרפאתו קבלנים לביצוע‬ ‫שעבר ‪.‬‬ ‫לטיפולים‬ ‫בתמורה‬ ‫שיפוצים‬ ‫מעדויות שאסף צוות החקירה המיוחד במפלג ההונאה‬ ‫במחוז תל‪-‬אביב ‪,‬בפיקודו של רב‪-‬פקד אריה אידלמן‪,‬‬ ‫עולה כי חתשואל עבר טיפולי שיניים בסכום של כ‪-‬‬ ‫‪ 50‬אלף שקל‪ ,‬אך במקום לשלם בחר לשלוח את‬ ‫הקבלנים למשימת השיפוץ ‪.‬הקבלות שהעבירו‬ ‫הקבלנים על עבודתם‪ ,‬נרשמו על פי החשד כחלק‬ ‫מהשיפוצים שנערכו במשרדי המועצה הדתית ‪.‬‬ ‫החוקרים טוענים כי בידיהם ראיות הקושרות את‬ ‫ראש המועצה הדתית לעבירות של מרמה והפרת‬ ‫אמונים‪ ,‬ובכוונתם לבקש הבוקר מבית המשפט‬ ‫להאריך את מעצרו‪.‬‬ ‫ המטוס המריא בשל טעות מצערת"‪ ,‬התנצלו‬‫בחברת התעופה ]מעריב‪ 20 ,‬באפריל ‪[2004‬‬ ‫צפירת הדומייה לזכר ששת המיליונים עצרה‬ ‫אתמול בעשר בבוקר את מדינת ישראל שהתייחדה‬ ‫עם הקורבנות‪ .‬אלא שבדיוק באותו רגע‪ ,‬ברעש‬ ‫מחריש אוזניים‪ ,‬המריא מנתב"ג מטוס ג' מבו ענקי‬ ‫מטוס‬ ‫של חברת התעופה הלאומית "אל על"‪.‬‬ ‫בואינג ‪ 747‬של אל על שהמריא מלא נוסעים בדרכו‬ ‫לניו‪-‬יורק‪ ,‬יצא אתמול באיחור של כחצי שעה מזמן‬ ‫ההמראה המתוכנן‪ .‬קברניט המטוס בחר להמריא על‬ ‫אף שבאותה דקה נשמעה הצפירה‪ ,‬דבר שעורר כעס‬ ‫רב בקרב עובדי נמל התעופה ועוברי אורח שראו את‬ ‫הלאום ‪.‬‬ ‫דגל‬ ‫ועליו‬ ‫הממריא‪,‬‬ ‫המטוס‬ ‫"כששמעתי את הצפירה‪ ,‬יצאתי מהאוטו ונעמדתי‬ ‫בשקט עם עוד עשרות נהגים מסביבי"‪ ,‬סיפר יורם‬ ‫שעמד בצפירה באזור ראשון‪-‬לציון‪" .‬כאשר פתאום‬ ‫חתך את השמים מטוס אל על שהמריא מנתב"ג‪ .‬איך‬ ‫יכול להיות שביום כזה‪ ,‬חברת התעופה של ישראל‬ ‫לא ממתינה עד שתסתיים צפירת הדומייה ? "‬ ‫עמוס שפירא מנכ"ל חברת אל על מסר בתגובה‪:‬‬

‫בחצרות קודשיך‬ ‫מדור שבועי מהנעשה בעולם הרבני והאדמור"י כפי‬ ‫שמשתקף באתרי אינטרנט חרדיים‬

‫ שר הרווחה‪ ,‬זבולון אורלב‪ ,‬הודיע היום כי יתנגד‬‫לתוכנית ההתנתקות וכי למפד"ל אסור לפרוש‬ ‫מהממשלה‪ .‬לדבריו‪" ,‬עוד ארוכה הדרך עד למימוש‬ ‫תוכנית ההתנתקות‪ ,‬גם אם היא תאושר בממשלה"‪.‬‬ ‫]ידיעות אחרונות‪.[18.4.04 ,‬‬ ‫השר זבולון אורלב הודיע כי הוא מתנגד לתכנית‬ ‫ההיתנתקות‪ ,‬אך המפד"ל צריך להישאר בממשלה‪.‬‬ ‫בזה מוכיח שוב שמה שמנחה אותו זה הכסא ולא‬ ‫עקרונותיו‪ .‬ההתנתקות אינה חלה על האחוריים‬ ‫של מנהיגי המפד"ל ‪. . .‬‬ ‫ בעיתון "קול העיר" בני ברק ‪ -‬קו עיתונות דתית‬‫הופיעה ידיעה של הכתב "ינון פלח"‪" :‬מי שנשאר לו‬ ‫עדיין חמץ מערב פסח יכול לשלחו לאדמו"ר‬ ‫מאמשינוב כמשלוח מנות‪."...‬‬ ‫ הבד"צ של העדה החרדית החליט להקים ועדת‬‫בדיקה לצורך בחינת פיאות הקאסטם‪ ,‬כדי לוודא‬ ‫שאינן מגיעות משערות שהוקרבו לעבודה זרה‬ ‫בהודו‪.‬‬ ‫משפחה מפרסם שועדת הבדיקה הוקמה בעקבות‬ ‫תחקיר משפחה‪ .‬כראייה מצרף העיתון צילום של‬ ‫כתבת התחקיר שלו שפורסמה ב‪ ...‬סיון תשס"ב‪.‬‬ ‫ובכן‪ ,‬הבד"ץ חיכה שנתיים תמימים כדי להקים את‬ ‫ועדת הבדיקה בעקבות תחקיר משפחה‪ .‬כך משתמע‬ ‫מהכתבה וככה זה כאשר מנסים ליטול קרדיט בכל‬ ‫מחיר‪ .‬מצחיקים‪.‬‬ ‫הכל בבל"ת‪ .‬אני זוכר טוב את הכתבה במשפחה‬ ‫מלפני שנתיים יש לי קרובת משפחה שעובדת‬ ‫בתחום‪ ,‬והיא היהת קצת קרובה לעניין והיא סיפרה‬ ‫שכל הכתבה מפוברקת מהמילה הראשונה ועד‬ ‫האחרונה‪ .‬וכולם החזיקו ת'בטן מרוב צחוק‪ .‬דרך אגב‬ ‫אפילו שם אחד לא הזוכר שם‪ ,‬גם לא של סלוני פאות‬ ‫או אנשים בתחום‪.‬‬ ‫לא מזמן היה תחקיר על פאות בעתון יתד נאמן‬ ‫לא כתבו שם על הנושא של ע"ז‪ ,‬עד כמה שאני זוכר‪.‬‬


‫שאל באירוניה האם מתקיימת כאן הפגנה לא חוקית ‪,‬‬ ‫כשעליתי למטוס התברר לי שיש ‪30‬תינוקות בערך‬ ‫ולקבל מיטת תינוק זה לא דבר קל ‪ ,‬בסוף קבלתי‬ ‫‪,‬‬ ‫לתאומי‬ ‫תינוק‬ ‫מיטת‬ ‫יאמר לזכותו של הרב וואזנר שהפעם המעברים‬ ‫‪,‬‬ ‫פנויים‬ ‫היו‬ ‫במטוס‬ ‫יש לציין שסמי נוסבוים ובניו פקדו על המערך‬ ‫הלוגיסטי בכשרון רב אע"פ שהוא לא הרבה זמן‬ ‫בענף הטיסות ‪.‬‬ ‫לאור התקריות האנטישמיות החמורות הפוגשות את‬‫תושביה היהודיים של אנטוורפן ‪ ,‬הנגרמות ע"י‬ ‫ערבים מרוקנים בד"כ ‪ ,‬מתבקשים תושבי עירנו ע"י‬ ‫ארגון " השמירה " להופיע ולהתלונן בתחנת‬ ‫המשטרה המקומית כדי להעיד על כל תקיפה מכל‬ ‫סוג שהוא ‪.‬‬ ‫לדברי סגן מזכיר ארגון " השמירה " מר‬ ‫‪ Jacques Wenger‬התקשר אליו מפקד מחוז‬ ‫אנטוורפן של המשטרה והודיע לו שהתקיפה החמורה‬ ‫שהתבצעה ביומו של חג הפסח ברחוב ‪lange leem‬‬ ‫זיעזע את המשטרה המקומית והדברים הגיעו‬ ‫לערכאות הגבוהות בעיר ‪ ,‬לדברי ה ‪Commissaris‬‬ ‫המקרה היה יורד מעל סדר היום של המשטרה ‪,‬‬ ‫אילולא העדות שמסרו התושבים הפלמיים במשטרה‬ ‫לכן מצווים התושבים להעיד במשטרה משום "‬ ‫פיקוח נפש " שיכולה להיווצר אם לא יעידו בה ‪.‬‬ ‫גם לכלל תושבי העיר מצויה העזרה הגדולה שיכול‬ ‫עו"ד חיים רוזנברג לעזור שלו יש מומחיות רבה‬ ‫בענינים הללו ‪ ,‬ובית המשפט והמשטרה מתייחסים‬ ‫אליו ברצינות רבה ורק כששמו מוזכר מתחלחלת‬ ‫פניה של הסניגוריה‪.‬‬

‫בארצנו הקדושה‬ ‫מדור שבועי מהנעשה בארה"ק‬ ‫עורך אריה פרנקל‬

‫"הוא למד בישיבה בבית וגן"‬ ‫העיתונות החרדית כראי חברתי‬ ‫חכמי מדעי החברה מצביעים על‪-‬כך‪ ,‬שהתקשורת‪,‬‬ ‫הקומוניקציה‪ ,‬הכתובה והמשודרת היא ראי המשקף‬ ‫את אורחותיה‪ ,‬שיחה ושיגה של החברה‪ .‬בסופו של‬

‫"חברת אל על מרכינה ראש עם תושבי מדינת ישראל‬ ‫ויהודי התפוצות ביום זה‪ .‬לצערנו‪ ,‬בשל טעות מצערת‬ ‫המריא המטוס בשעת הצפירה‪ .‬אנו מצטערים מכל‬ ‫לבנו‪ ,‬ונוודא שמקרים כאלו לא יישנו‪".‬‬ ‫שמעתי מחבר שעובד במשפחה שהמצב שם על‬‫הפנים‪ ,‬קיצוצים וקימוצים )כנראה בגלל שנכנס‬ ‫חדש(‬ ‫חשב‬ ‫או‬ ‫מנה"ח‬ ‫כל הכותבים ממורממרים ויש עוד סיפור של המגזין‬ ‫באנגלית שהם מוציאים‪ ,‬שלקחו כתבות וסיפורים‬ ‫ולא מוכנים לשלם לכותבים שוב בטענה שזה שייך‬ ‫לעיתון‪ .‬מי שהתנגד הכריחו אותו לחתום על כתב‬ ‫ויתור או ללכת הביתה‪.‬‬ ‫בהרבה‬ ‫כיום‬ ‫‪,‬יש‬ ‫וקימוצים‬ ‫קיצוצים‬ ‫ענפים במשק‪ ,‬אז גם בעיתון "במשפחה"‬ ‫ביג דיל‪.‬‬ ‫אל תזלזל‪ ,‬פגשתי שוב את החבר הזה והוא אומר‬ ‫רציני‬ ‫באמת‬ ‫שהמצב‬ ‫אל תופתעו אם יהיה שם התפתחויות רציניות‪.‬‬

‫בחוצות העיר‬ ‫מדור שבועי מהנעשה בעירנו עיר אנטווערפען כפי‬ ‫שמשתקף באתרי אינטרנט חרדיים‬ ‫שמחות באהלינו‪ .‬דער באווסטער בעל מחנך הרב‬‫אייזיק אוביץ האט זיך משדך געוואן‪ ,‬מיט דער זוהן‬ ‫פונ דער צדיק רבי זלמן בריזל זצקולל"ה הרב רבי‬ ‫נטע בריזל שליט"א פון קרית וויזניץ‪ ,‬איך בענטש‬ ‫דער גענצא משפחה מיט אסאך אידיש נחת ‪.‬‬ ‫אההא א מחיה אפשר לנשום כבר לרווחה‬‫" די קינדער זענן שוין נישט דא "‬ ‫"נמל התעופה ההולנדי לבש אתמול שחור"‬ ‫מי שלא ראה את נמל התעופה ‪SCHIPHOLL‬‬ ‫אתמול לא ראה יציאת מצרים מימיו‪ ,‬הכל החל‬ ‫כשסמי נוסבוים השכיר צי אוטובוסים אל עבר נמל‬ ‫התעופה "סכיפהול" אמסטרדם‪ ,‬ומכר "קערטלאך"‬ ‫במחיר של ‪ 225‬יורו לכיוון ישראל ‪,‬‬ ‫עשרות אברכים עם כרסיהם נסחבו על נשיהם טפם‬ ‫וזרעם ‪ ,‬סבות סבתות ‪ ,‬נכדים חתנים וכלות כולם היו‬ ‫שם ההולנדים לא הבינו מה קורה שם ‪ ,‬שוטר אחד‬


‫בין אישי המופת בהם עסק המוסף המרתק‪ ,‬היה‬ ‫הגאון רבי יצחק וינברג‪ ,‬האדמו"ר מטאלנא‪,‬‬ ‫שהתגלה כמטאור בעולם התורה‪ .‬באישיותו הקורנת‪,‬‬ ‫בהרצאותיו המרתקות‪ ,‬בתבונתו האישית ובעצותיו‬ ‫הייחודיות – כבש ליבם של רבים‪-‬רבים על אף גילו‬ ‫הצעיר‪ ,‬יחסית‪ .‬והנה‪ ,‬כאשר בעיתון סקרו את מהלך‬ ‫חייו‪ ,‬ציינו כי בנעוריו "למד בישיבה בבית וגן"‪,‬‬ ‫שכונת מגוריו בירושלים‪" .‬למד בישיבה" – באיזו‬ ‫ישיבה לא נאמר‪ .‬בבית וגן ישיבות רבות‪ ,‬אך בשמה‬ ‫של הישיבה בה למד אחד הכוכבים המזהירים‬ ‫בהנהגה הרוחנית דהעידנא – העדיפו במערכת‬ ‫העיתון שלא לנקוב‪ .‬וכל כך למה? ובכן מתברר‪,‬‬ ‫שהאדמו"ר מטאלנא שליט"א‪ ,‬למד –לא פחות ולא‬ ‫יותר‪ -‬מאשר בישיבה התיכונית "נתיב מאיר"‪,‬‬ ‫בשכונת בית וגן בירושלים‪ .‬האדמו"ר מטאלנא‪ ,‬היה‬ ‫תלמיד חרוץ ביותר‪ ,‬הצטיין בלימודיו לא רק בלימודי‬ ‫קודש אלא גם בלימודי חול‪ .‬אפילו את בחינות‬ ‫הבגרות סיים בציון ‪ .10‬זאת כמובן לא הפריע לו‬ ‫להמשיך במסלול התורני‪ ,‬להתעלות בתורה וחסידות‬ ‫ולהיות מורה דרכם של רבים כל כך בארץ ובעולם‪.‬‬ ‫לא רק עובדה זו עיוותו עורכי וכותבי המוסף‪ .‬הם גם‬ ‫לא הירבו לעסוק בייחוס‪ .‬אביו של האדמו"ר מטאלנא‬ ‫הוא הרב ישראל צבי ויינברג‪ ,‬יהודי יקר מאוד‪,‬‬ ‫ממניחי היסוד לשרותים הדתיים ולעולם התורה‬ ‫בישראל‪ ,‬חובש כיפה סרוגה ופאות מאחורי אוזניו‪,‬‬ ‫לשעבר סמנכ"ל במשרד הדתות‪ ,‬חבר נאמן בתנועת‬ ‫המזרחי‪.‬‬ ‫לא רק את זאת הם לא הזכירו‪ .‬האדמו"ר מטאלנא‬ ‫הוא מרביץ תורה גדול ובזכות ידעונותו המקפת‪,‬‬ ‫שפתו הקולחת והשוטפת בעברית ואידיש‪ ,‬שליטתו‬ ‫בעברית המדוברת וכוח ההסברה שלו – הפך להיות‬ ‫לאחד המרצים המבוקשים בכל חלקי היהדות הדתית‬ ‫והחרדית בארץ ובעולם‪ .‬במשך שנים‪ ,‬קיים שיעורק‬ ‫שבועי קבוע בפרשת השבוע בהתנחלות הציונית‬ ‫אפרת‪ ,‬שליד גוש עציון‪ .‬השיעור התקיים בבית‬ ‫אחותו המנוחה שהתגוררה באפרת‪ .‬בין משתתפי‬ ‫השיעור היו לא רק לומדי תורה‪ ,‬אלא גם אקדמאים‬ ‫ובעלי מקצועות חופשיים‪ .‬שיעורים אלה אף יצאו‬ ‫לאור בסידרת ספרים בשם "המה ינחמוני" – סידרה‬ ‫שאיננה נמכרת במכירה חופשית בחנויות לספרי‬ ‫קודש‪ .‬כל המעיין בספרים עומד על עומק ורוחב‬ ‫דעתו לאור התנסחויותיו המבריקות והארותיו‬ ‫המחכימות‪.‬‬ ‫כל זאת לא הוזכר‪ ,‬חלילה‪ ,‬בכתבה האמורה‪ .‬צרי‬ ‫אופקים חששו שמא עובדות אלו יפגעו‪ ,‬חלילה‪,‬‬ ‫בדמותו המופתית של האדמו"ר מטאלנא שליט"א‪ .‬לי‬

‫דבר‪ ,‬ניתן לזהות על‪-‬פי אמצעי התקשורת את מהותה‬ ‫של החברה‪ .‬התקשורת היא תעודת הזהות של העם‪,‬‬ ‫המדינה‪ ,‬החברה לא פחות מאשר היא מעידה על‬ ‫אנשי התקשורת‪ ,‬יוצרי העיתונות‪.‬‬ ‫כלל זה נכון ותקף גם לגבי מדינת‪-‬ישראל‪ .‬זר כי‬ ‫יקלע לישראל‪ ,‬אם יעקוב מספר ימים אחר התקשורת‬ ‫הישראלית‪ ,‬יוכל מהר מאוד לשרטט קווים לדמותה‬ ‫של החברה בישראל וזאת מקריאת עיתונים בלבד‪,‬‬ ‫גם אם אין לו כל הכשרה מוקדמת במדעי ההתנהגות‪.‬‬ ‫אבחנה זו נכונה גם כלפי החברה החרדית בישראל‪.‬‬ ‫מאז הקמת המדינה‪ ,‬ועוד בימים של טרום המדינה‪,‬‬ ‫הלך והתפתח ז'אנר מיוחד של עיתונות חרדית‪.‬‬ ‫בתחילה העיתונות החרדית ראתה עצמה כשליחת‬ ‫ציבור‪ ,‬כמי שאחראית לעיצוב דעת הקהל החרדי‬ ‫בנושאים שעמדו על סדר היום הציבורי‪ .‬העיתונות‬ ‫החרדית לחמה את מלחמתה של החברה החרדית אל‬ ‫מול נחשולי האפיקורסות והאנטי‪-‬דתיות ששטפו את‬ ‫ארץ ישראל בעקבות עליית החלוצים החילוניים‪.‬‬ ‫בשנים האחרונות העיתונות החרדית בישראל‬ ‫התפתחה מאוד ואימצה לעצמה את כל המידות‬ ‫המגונות של העיתונות הישראלית הכללית‪ .‬העיתונות‬ ‫החרדית העסקית‪ ,‬שוב איננה מונחית משיקולים‬ ‫רעיוניים‪ ,‬אלא בעיקר משיקולים סקטורליים‬ ‫ועסקיים‪ .‬כמה כואב ומאכזב הדבר‪ ,‬שהאמת נעדרת‬ ‫מן העיתונות החרדית‪ .‬אם למען "שלום בית" מותר‬ ‫לעיתים לסטות מקו האמת‪ ,‬הרי שהעיתונות החרדית‬ ‫עוסקת הרבה מאוד בשלום בית‪.‬‬ ‫גליונות חג הפסח של העיתונות החרדית היו מלאים‬ ‫וגדושים בכתבות‪ ,‬במאמרים ובתמונות‪ .‬הקורא‬ ‫המצוי בהחלט יכול היה למצוא עניין רב במאמרים‬ ‫הרבים‪ .‬היו עיתונים שממש התעלו על עצמם והגיעו‬ ‫לשיאים ולפריצות דרך‪ .‬כזה הוא‪ ,‬למשל‪ ,‬השבועון‬ ‫"משפחה"‪ ,‬שהוציא גליון חג לתפארת‪ ,‬המהווה ציון‬ ‫דרך בתקשורת החרדית‪.‬‬ ‫השבועון "בקהילה"‪ ,‬בגליון החג‪ ,‬הקדיש מוסף‬ ‫מיוחד‪ ,‬לסקירת דמותם הרוחנית של מספר רבנים‬ ‫וגדולי תורה‪ ,‬שבאחרונה הפכו להיות מנהיגים‬ ‫רוחניים המרכזים מסביבם המונים‪ .‬בין אלה נמנו‬ ‫הרב דוד אבוחצירא מנהריה – דמות מופת ופועל‬ ‫ישועות ייחודי מאוד; הגאון הרב משה שפירא –‬ ‫בעל אישיות חמימה וגדול בתורה; הרה"צ הרב‬ ‫זילברברג וגדולים נוספים‪ ,‬שאורם עוד יאיר ויזרח‬ ‫במזרח של ההנהגה הרוחנית בעמנו‪.‬‬


‫ אך‬.‫ להיפך‬.‫ שהוא עצמו איננו מתבייש בכך‬,‫אין ספק‬ ‫ שהציבו עצמם‬,‫קטני מוחין בעיתונות החרדית‬ ‫ משכתבים את‬,‫כמעצבי דעת הקהל החרדית‬ ‫ משקרים ומעוותים לאור השמש‬,‫ההיסטוריה‬ ‫ כי תופעה זו הינה‬,‫ צר לי לקבוע‬.‫ומועלים בשליחותם‬

‫כך‬-‫ אך על‬.‫ראי לחברה החרדית ולתחלואותיה‬ .‫ אי"ה‬,‫במאמר הבא‬

‫מעשה טוביה‬ ‫סיום עמוד היומי בליקו"מ‬ ‫ ציינו את סיום‬,‫בריכוזי ברסלב ברחבי העולם‬ ‫המחזור השישי של הלימוד היומי בספר הק' ליקוטי‬ ‫ האירוע המרכזי התקיים בבית המדרש‬.‫מוהר"ן‬ ‫ בהשתתפות רבים ממשפיעי‬,‫המרכזי בירושלים‬ ‫ סיום‬.‫אנ"ש ובהשתתפות גאב"ד ירושלים שליט"א‬ ‫ א ר"ה תשס"ה‬:‫המחזור הבא‬

Culinair Nieuws door Vivi Salamon

Witbruine Chocoladerol 170 g pure chocolade 4 eieren, gesplitst 110 g suiker Vulling: 2,5 dl slagroom 125 g witte chocolade, gesmolten

Bekleed een ondiepe bakvorm van ca. 22 op 31 cm met bakpapier. Smelt de chocolade in een bain marie of 2 minuten op 600 Watt in de microgolf. Klop de eierdooiers met de suiker tot een lichte, dikke massa en voeg de gesmolten chocolade toe. Klop de eiwitten stijf en spatel voorzichtig door het chocolademengsel.Bak 15-20 minuten op 180° tot de roulade gerezen is en veerkrachtig aanvoelt.Stort het gebak op


een met suiker bestrooide papier, trek het bakpapier van de bodem en laat onder een vochtige theedoek helemaal afkoelen. Klop de room stijf en meng de iets afgekoelde chocolade erdoor.Spreid de chocoladeroom uit over het gebak en rol de koek met behulp van het bakpapier in de

11

lengte op.Bewaar tot het opdienen in de koelkast.

‫לשון הרע ורכילות חרדיים‬

‫ הפגישות הפומביות עם ראשי הממשל האמריקני בעיצומו של‬.‫"שרון מתנתק גם מיהדות התפוצות‬ ‫ בכך‬.‫ הן סטירת לחי ליהודי התפוצות השומרים על יום טוב שני של גלויות‬,‫יום טוב אחרון של חג‬ ‫ כך‬,‫מכריז שרון שאין מדינת ישראל מייצגת את היהדות הנאמנה ואינה מכבדת את מועדי ישראל‬ ‫ יהודי ארה"ב‬.‫ יש כאן גם איוולת פוליטית‬,‫ 'מעבר לענין הסמלי‬.‫אומר ח"כ הרב ישראל אייכלר‬ ‫( ח"כ הרב‬...) .'‫ הם גדולי התומכים של מדינת ישראל אל מול הממימשל האמריקני‬,‫שומרי החג‬ ‫ כי אינו מצפה מראש ממשלה מחלל שבת וחג שישמור על צנעה במלאכת חול ביום‬,‫אייכלר אמר‬ ."‫טוב שני של גליות‬ [ 2004 ‫ באפריל‬14 ,‫]המודיע‬ Commentaar: deze tekst houdt zowel kwaadsprekerij (‫ )לשון הרע‬als roddel (‫ )רכילות‬in.

Spreuk van de week “The newspaper accounts of the book all pick up the "juicy" story of Reb Aharon Kotler's letters to his fiancée, the daughter of Reb Isser-Zalman Meltzer, all of blessed memory. The impression is given (though the book does not characterize the content of the letters) that these were love letters. In fact, Reb Nosson thinks they were letters describing the great success of Reb Aharon's "khabures" (havurot="colloquia") in the Slabodka yeshiva, to which a great number of students flocked. Reb Aharon's future "shver" regarded these stories as prideful ("gayve"). [Making of a Godol: A Study of Episodes in the Lives of Great Torah Personalities, Volume 1, By Nathan Kamenetsky, Mesorah, 1,398 pages (in two parts bound separately), $40. The quotes are from a conversation with the author and his nephew Reb Yitzchok Shurin]

11

Deze rubriek is er voor zij die aan de ene kant constant Forum de les spellen met betrekking tot kwaadsprekerij, alsof ons blad een roddelblad was, en aan de andere kant blind blijven voor kwaadsprekerij in andere chareidi persorganen. Nog dit: het kwaadsprekerijverbod beperkt zich niet alleen tot roddels over chareidi joden. Kwaadspreken over niet-vrome joden valt evenzeer onder dit verbod....


Open brief aan de heer Patrick Janssens, Burgemeester van Antwerpen door Pierre Wolkowicz Zeer geachte heer Burgemeester De laatste weken zijn verschillende dreigementen verschenen in de media en op de website van AEL de Arabisch Europese Liga De stad Antwerpen, de joodse gemeenschap en het diamantsector worden bedreigd met aanslagen van de Hamas.Deze organisatie staat op de zwarte lijst van de Europese Unie als zijnde een terroristische organisatie. Antwerpen had verwacht, mijnheer de Burgemeester dat na de bloedige gebeurtenissen in Madrid u onmiddellijk, krachtdadig zou gereageerd hebben. Expliciet wordt de joodse gemeenschap bedreigd. Een gemeenschap die sinds jaren steeds in vredelievende verhouding leeft met alle inwoners.

Een gemeenschap, waarvan zijn leden op een fantastische manier heeft bijgedragen tot de welvaart van Antwerpen zowel economisch als financieel. De diamanthandel, de juwelenindustrie, de talrijke financiële instellingen en banken zoals de Bank Lambert , de Bank des PaysBas, de bank van Parijs, het grootwarenhuis l’Innovation, de Club Mediterrranée, ja zelfs onze Sabena en nog tientallen andere belangrijke ondernemingen die werk hebben verschaft aan duizenden werknemers. Ook op wetenschappelijk, cultureel en artistiek gebied hebben de joden bijgedragen tot de uitstraling van onze stad. Joden waren weldoeners zoals Romi Goldmuntz en overtuigde Vlamingen zoals Professor Nico Gunzburg die reeds in de jaren 1900 heeft gevochten als een der


eersten voor de erkenning van de Vlaamse taal in de universiteiten. Wij zijn niet enkel joden, mijnheer Patrick Janssens, wij zijn met of zonder krullen joodse Antwerpenaars. Sinds de emigratie van de Marokkanen naar België zijn er nooit problemen geweest tussen de gemeenschappen. Marokkanen werken bij joden, joden kopen bij Marokkanen. In de diamanthandel doen Arabieren zaken met Israëliërs en met joden. Op de laatste Pro Palestijnse manifestatie die niet toegelaten was, maar toch plaats vond, waren volgens de politie ongeveer tachtig jongeren aanwezig. Niet allemaal Marokkanen, niet allemaal Belgen, nochtans volgens parlementairs en senatoren kan heden iedereen een Belgisch paspoort hebben. Zoals altijd waren er ook van die werklozen die niet willen werken. Zij zijn er op uit hoe hun dag door te brengen. Tegen de wil van de meerderheid der Marokkaanse gemeenschap proberen zij de goede verstandhouding die in Antwerpen heerst te ondermijnen. Zij bedreigen niet alleen de joden, de diamantairs maar de stad Antwerpen, en u mijnheer de Burgemeester, U ZWIJGT Joden bedreigen niemand, steken geen moskees in brand, slagen geen kinderen of bejaarden, vallen geen vrouwen aan. Geen enkele Antwerpenaar, geen enkel Marokkaan heeft schrik van ‘s avonds te wandelen door de joodse buurt. In 1981 hebben criminelen een bom doen ontploffen aan de synagoge van de Hovenierstraat,het centrum van de diamantwijk.Drie onschuldige mensen zijn gesneuveld, meer dan zestig mensen zijn zwaar gewond geworden. Daarvoor ,was reeds een joods kind vermoord in de Lamorinierestraat .

Wacht u mijnheer Patick Janssens dat gelijkaardige gebeurtenissen zich opnieuw voordoen om de nodige maatregelen te treffen. ?? Hopelijk herhalen deze triestige feiten zich nooit meer,maar wat er ook zou kunnen gebeuren zult u door uw stilzwijgen mede verantwoordelijk zijn. De Hoge Raad voor Diamant, die de Arabisch Europese Liga beschouwt als een racistische organisatie heeft klacht ingediend tegen haar,en gevraagd de opening van een onderzoek. Niet de Joden hebben angst, Antwerpen het wereldcentrum diamant heeft angst!

maar voor

De Antwerpse diamantairs zijn niet uitsluitend joden. Er zijn zakenmensen uit tientallen landen en geloven. Er zijn in Antwerpen meer dan twee duizend Indiërs.Gaan wij morgen toelaten dat het Indisch Pakistaanse conflict ingevoerd wordt in Antwerpen? Het gevaar bestaat dat afgeschrikt door de bedreigingen en uw stilzwijgen de diamantinkopers voorlopig niet meer naar Antwerpen komen. Het is voor de heer. Peter Meeus directeur van De Hoge Raad voor Diamant alsook voor eender welke Antwerpenaar ongelofelijk dat openlijk dreigementen van terroristische aanslagen mogen geuit worden,zonder maar een reactie van u. Hoogachtend

Pierre Wolkowicz


‫כרוז "דעת תורה" של בורים ועמי‪-‬הארצים‬


Curiosum

Opticien voor orthodoxe joden


Echt Antwerps. Mijn Daas Jochid 1

Recommend Documents