Echt Antwerps. Mijn Daas Jochid 1

Echt Antwerps

FORUM– ‫פאָרוּם‬ van de joden van Antwerpen Nr. 28 13 november 2003

“twee joden, drie meningen”

Plein in Rome, tussen het Capitool en de Palatijnheuvel, waar burgers samenkwamen om publieke zaken te bespreken en recht te doen. ‫בס"ד‬

öî−ñèí ³¾îðš ñ¼ þîô¾ñ êò E-post-weekblad van de v.z.w. GOEDKOSJER Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers – Union des Editeurs de la Presse Périodique (U.P.P.) Henri Rosenberg Hoofdredacteur

‫מיין דעת יחיד‬

Mijn Daas Jochid 1

1. Glatt kosjer à la carte 2. De Aliyoh Latoïro als wapen tegen opiniedelicten 3. Alitalia vliegt voor joodse passagiers volgens het boekje en gaat zelfs haar boekje te buiten [vervolg] 4. Rabbijn A.D. Dunner bedankt definitief voor de eer 1

= Eenmansopinie.

F O R UM nr. 28 - 13 november 2003 – pagina 1/26

,‫ ושפתי מדבר מרמה‬,‫ נצור לשוני מרע‬,‫אלהי‬ ‫ פתח‬.‫ ונפשי כעפר לכל תהיה‬,‫ולמקללי נפשי תדום‬ ‫ וכל‬.‫ ואחרי מצותיך תרדוף נפשי‬,‫לבי בתורתך‬ ‫הקמים והחושבים עלי לרעה מהרה הפר עצתם‬ 2 ‫וקלקל מחשבתם‬ 1. Glatt kosjer à la carte Velen onder ons gaan er prat op dat zij alleen Glatt kosjer eten. Dit wordt door deze mensen ook geafficheerd, alsof dit op een soort trofee, decoratie of religiositeitlabel neerkomt. Sommigen gaan zelfs verder en vermelden dit op de invitaties bij familiefeesten, zoals recentelijk een uit ... Saviyon: ‫לאורחינו‬ ‫ כשרות השבת גלאט‬:‫ לתשומת לבכם‬,‫היקרים‬ ‫למהדרין‬. In de oorspronkelijke zin, wil Glatt kosjer gewoonweg zeggen dat het genuttigde kosjere vlees (dus geen gevolgelte), niet het voorwerp heeft uitgemaakt van een ‫שאלה‬, d.i. een Rabbinale vraag omtrent de kosjerheid. Bij uitbreiding is men het gaan toepassen op alle kosjerheidproblemen, dus niet alleen op vlees. Immers hangt de kosjerheid af van talrijke factoren en bij twijfel dient een Rabbijn te worden geraadpleegd. Een klassiek voorbeeld: bij vergissing komt een kleine hoeveelheid melkkost in een gerecht van vleeskost of een hoeveelheid zuurdesem of brood in een paasgerecht voor het paasfeest3.

2

G-d, behoed mijn tong voor kwaadspreken, mijn lippen voor het spreken van bedrog. Laat mij stil zijn tegenover allen die mij vloeken, laat mij als stof zijn voor wat van dien aard ook. Stel mijn hart open voor uw tora en laat mij er naar streven Uw geboden op te volgen. Verijdel snel het plan van allen die iets kwaads tegen mij in de zin hebben en vernietig wat ze in gedachten hadden. 3 Melkkost en vleeskost dienen in de joodse keuken volledig gescheiden te zijn. Op Pasen wordt brood en zuurdesem geweerd en is alle voeding brood- en zuurdesemvrij.

De joodse wet heeft talrijke rechtsregels om precies dit soort problemen op te lossen, waarvan de bekendste de meerderheidsregel is, die bepaalt dat de verboden stof (hier melk of brood) onbeduidend en dus kosjer wordt in een meerderheid (of in het zestigvoudige) van geoorloofde voeding (hier resp. vlees- of paasgerecht). Andere regels zijn ‫ מעמיד‬en ‫ נותן טעם לפגם‬of ‫ נ"ט בר נ"ט‬en hebben te maken met de graad van onmisbaarheid of de beïnvloedingimpact van de ongeoorloofde stof. Bij het ritueel slachten en kosjer bevinden van dieren, bestaan ook rechtsregels, zeg maar legalistische trucs, om bij twijfel een dier al dan niet kosjer te bevinden. Welnu, Glatt kosjer betekent een rimpelloze kosjerheid, met name ene waarbij geen discussie heeft bestaan, ook al concludeert het Rabbinaal advies tot kosjerheid. Een door een Rabbijn na twijfel kosjer bevonden product, is 100% kosjer, omdat de Rabbijn nu eenmaal de kosjerheid vastlegt, ook al vergist hij zich. Het Glatt-criterium is dus geen kosjerheidscriterium, maar een additioneel criterium van uiterste vroomheid. Omdat het ‘slechts’ een zaak van geld is, om bij de beenhouwer eerste keuze kosjerheid te bekomen (Glatt), hebben velen het aanzien als een elitair vroomheidlabel, waarmee gretig in het openbaar wordt uitgepakt of waarmee men zich graag profileert. Rabbi Meir ben Aaron Leib uit Peremyshlyany (Galicië)4 was een straatarme Rebbe, waarvan beweerd wordt dat hij wonderen verrichtte. Op een dag zegende hij een dame, die haar later succes aan hem dankte en hem hiervoor bedankte door hem 300 geldstukken toe te sturen. De Rabbi weigerde, omdat hij vond dat hij 4

1780-1850.


voor een zegen niet hoefde geremunereerd te worden. Zij entourage die wist hoezeer de Rabbi wat geld kon gebruiken5, overtuigde hem op zijn minst het advies van de Beis Din (= Rabbinaat) in te winnen. Dat gaf hem ongelijk en adviseerde dat hij de geldgift mocht behouden. De Rabbi wenste toch nog de finale beslissing aan zijn echtgenote over te laten. Haar standpunt was dat de Rabbi de gewoonte had om niets te eten dat het voorwerp had uitgemaakt van een ‫שאלה‬ ‫ שהורה בה חכם‬of met andere woorden enkel Glatt-kosjer te eten en dat hij dus om deze reden datzelfde criterium moest toepassen in geldzaken en dus het geld weigeren, omdat het reeds het voorwerp had uitgemaakt van de Rabbi’s twijfel en dus van een advies van het Rabbinaat6. Onze Glatt-kampioenen, waartoe ondergetekende zich om deze reden niet rekent, moeten beseffen dat zij diezelfde Glatt-criteria ook moeten toepassen in geldaangelegenheden. Steunen op de minderheidsopinies in geldzaken, spreekt de Glatt-filosofie in gastronomische aangelegenheden tegen. Het zijn echter zij die de eersten zijn om in geldelijke zaken de legalistische trukendoos bovenhalen. Zij voeren minderheidsopinies aan die bijvoorbeeld ‫ גזל עכו"ם‬dulden of die ‫העלמת‬ ‫ מס‬goedkeuren en zijn op dit vlak helemaal niet Glatt-kosjer. Nochtans past de Hemelse Rechtbank (= ‫ )בית דין של מעלה‬dezelfde criteria toe die de rechtsonderhorige gedurende zijn of haar leven heeft toegepast. Van iemand die alleen Glatt gegeten heeft en dit aan iedereen heeft laten weten, zullen zijn of

haar relaties met geld en geldzaken, ook volgens de Glatt-principes worden beoordeeld, terwijl iemand die de trukendoos van de haloche zijn leven lang heeft bovengehaald zowel m.b.t. de kosjere voeding als in geldaangelegenheden en dus volledig consequent volgens het halochisch boekje geleefd heeft, niets te vrezen heeft van de Hemelse justitie. Dat moest mij van het hart en is nu gebeurd tot mijn grootste voldaanheid. 2. De Aliyoh Latoïro als wapen tegen opiniedelicten Van oudsher werd in onze stad het wapen van de Aliyoh Latoïro (= oproeping bij de publieke voorlezing van de bijbel) gebezigd als wapen tegen opiniedelicten en tegen wat als onorthodox gedrag werd gezien. Er bestonden hiervoor geen andere criteria dan de smaak en gevoeligheid van de Gabboïm of verantwoordelijken van de gebedshuizen. Dit had niets te maken met de criteria die de joodse wet voorschrijft voor onbekwamen, die geen Aliyoh Latoïro kunnen hebben. Dit gebeurt ook doorgaans zonder hoor en wederhoor, dat naar joods wet vervat is in het bijbels gebod 7‫שמוע בין אחיכם ושפטתם‬. Zo kan ik mij herinneren dat sommige gebedshuizen een Aliyoh Latoïro (en zelfs een hakofo op Simchas Toïro8) weigerden aan de jongens die de Jesode Hatora School verlieten om er hun humaniorastudies af te werken in het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. Rabbi Shloime Golovenshitz, toen geestelijke leider van de Pirchei Agoedas

5

Zijn volgelingen, maar ook een notoire tegenstander de Maskiel Dr. Solomon Rubin, getuigden dat de rabbi al zijn geld onder de armen uitdeelde. 6 ‫לך‬-‫ פרשת לך‬,‫ הגליון השבועי לכל יהודי‬,‫שיחת השבוע‬ 7.11.03 ,‫תשס"ד‬

7

Deut., 1:16: “u zal bij twisten onder uw broers beiden aanhoren en pas dan recht spreken”. 8 Een dansbeurt met een thorarol op de Feest van de Thora op de achtste dag van het Loofhuttenfeest.


Jisroeil, zag erop toe dat deze jongens geen Aliyoh Latoïro kregen. Deze jongeren zijn vandaag de heimische dokters en advocaten, waarmee de orthodoxe gemeenschap zo prat op gaat... Ondergetekende werd meer dan tien jaar lang onder “cordon sanitaire” geplaatst in het gebedshuis van de Mizrachi, omdat een bepaalde daar invloedrijke familie zich niet kon verzoenen met zijn rebels gedrag. Zijn jeugdvrienden Michel Wilk en Simon Gleicher, die er de Gabbai-plak zwaaien, zagen er feilloos en op voorbeeldige wijze op toe dat de wil van de rijkaard geschiedde en de sanitaire schutkring waterdicht bleef. In 1991 publiceerde ondergetekende zijn bijdrage over “Those were the Days over toen en nu. De gedaanteverwisseling van een Shtetl, doorheen de bril van de socioloog” in het Belgisch Israëlitisch Weekblad, wat hem in de Beis Mordche synagoge alweer enkele maanden zonder Aliyoh Latoïro liet wegens onorthodoxe opinie. Recentelijk was het de ‘belediging’ aan het adres van Rabbi Tuvia I. Weiss, die ervoor zorgde dat Rabbi Elie Aftergut de Aliyoh Latoïro-kraan voor een tweede keer dichtdraaide. Dat Rav T. Weiss er zelf de oorzaak van was dat gedurende enkele dagen de Opperrabbijn Jonah Metzger van Israël hier in Antwerpen voor schut werd gezet en spottend aan het lijntje werd gehouden door de achtereenvolgende verdagingen van de afscheidsreceptie, was niet van aard om de redelijkheid te promoveren. De ene Rabbijn is immers de andere niet of mein Jankel und dein Jankel... Voor een ongebonden geest, die leeft voor en door zijn opinies en geen blaadje voor de mond neemt, heeft deze ‘bestraffing’ Nobelprijsachtige allures, die de impact en

doeltreffendheid van zijn ideeën bevestigt en bekroont. Dat zij die de Aliyoh Latoïro-kraan beheersen en naar goeddunken bedienen, de materie en zelfs de taal van de bestreden ideeën en attitudes amper beheersen, laat staan verstaan, dat zij hierbij bovendien de joodse wet kennelijk met de voeten treden en hun buikemoties de vrije gang laten, is een riem onder het hart en helpt de ‘straf’ draaglijk maken.... 3. Alitalia vliegt voor joodse passagiers volgens het boekje en gaat zelfs haar boekje te buiten [vervolg] Alitalia volhardt in de boosheid en distantieert zich niet van de anti-joodse incidenten, waarover Forum berichtte9. Inmiddels bereikte een derde incident ons. Op 29 oktober 2003 was een groep van zeven joodse passagiers met keppeltjes op weg vanuit Brussel naar Milaan Linate op de vlucht AZ 7197. Onoplettende passagiers hadden de plaatsen ingenomen van deze groep. Zij verhuisden naar hun plaatsen, maar lieten hun handbagage in de opslagruimten bestemd voor de groep joodse passagiers. Deze laatsten konden nergens hun handbagage meer kwijt en een uiterst onvriendelijke steward dwong het groepje hun handbagage onder hun stoelen te plaatsen. Dat bleek onmogelijk, gelet op de afmetingen van een trolley, die wel binnen de toegelaten normen was maar ongeschikt bleek om onder een zetel te worden geschoven. De steward, die geen aanstoot nam aan de vele bagages van de andere passagiers, begon plots te vitten op de reglementering omtrent de handbagage en alles moest uitgerekend voor deze passagiers plots 9

Nummer 26.


volgens het boekje, ofschoon er überhaupt geen plaats was voor welk handbagage ook. De steward stelde het meteen duidelijk: “you stop complaining or I disembark you”. Daarmee was de kous (voor hem) af. 4. Rabbijn A.D. Dunner bedankt voor de eer [vervolg] In een verklaring, weer in pure kornfeldiaanse stijl10, legt Pinkas E. Kornfeld, die zich pour les besoins de la cause laat assisteren door Voorzitter Zalmen Lehrer, legt de Kehille uit dat de brief van Rabbijn A.D. Dunner, die wij verleden week in extenso afdrukten11, nog niet de terminusstatie is (= geen ‫)סוף פסוק‬. Nochtans laat de brief van Rabbijn A.D. Dunner geen enkele twijfel bestaan: hij komt niet, zijn beslissing werd genomen na rijp beraad en hoogstaande adviezen en is definitief, hij liet die zelfs publiceren en hij verzoekt geen verdere druk op hem uit te oefenen, precies wat P. Kornfeld aankondigt wel te zullen doen. Of wel veinst P. Kornfeld de teneur van de brief niet te begrijpen ofwel wil hij ons allen nog verder een rad voor de ogen blijven draaien... Hoe dan ook, indien Rabbijn A.D. Dunner toch nog zijn mening zou veranderen en dus de talrijke adviezen van de Wijzen en vrienden in de wind zou slaan, is hij nu reeds gediscrediteerd. Onbetrouwbaar en onstandvastig, precies twee hoofdkwaliteiten die een Opperrabbijn moet hebben.

5. Zuigelingenvoeding dodelijk! [verv.]

Remedia

De fabrikant van de babyvoeding “Remedia” (Super Soya I), het Duitse bedrijf Humana Milchunion in Herford, heeft erkend dat zijn product veel te lage concentraties aan vitamine B1 bevatte (29 tot 37 microgram per 100 gr. i.p.v. 385 microgram, zoals aangekondigd). Humana zei met justitie en andere instanties te overleggen welke organisatorische en personele consequenties op de fouten moeten volgen12. Lees hieronder ook de wekelijkse column van Aryeh Frenkel uit Israël ‫הרהורים‬ "‫בעקבות פרשת "רמדיה‬.

Colofon Echt Antwerps FORUM wordt uitgegeven door de v.z.w. GOEDKOSJER – Joodse Verbruikersvereniging, [Oprichting: 1 mei 1989.. Statuten: Bijl. B.S. 12 oktober 1989, nr. 13.711. Aangesloten bij: Centraal Israëlitisch Consistorie voor de Benelux13], Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Verantwoordelijke uitgever: H. Rosenberg, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Medewerkers, schrijvers, tekenaars, fotografen worden niet betaald en zijn verantwoordelijk voor hun bijdragen. Echt Antwerps FORUM verschijnt vrijdag. Member of the worldwide AntiDefamation Chain. Nummers online: http://membres.lycos.fr/antwerpforum/index.html Redactie & Administratie: v.z.w. GOEDKOSJER – Joodse Verbruikersvereniging, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Tel.: 03 218 81 43 – Fax: 03 230 55 02. Webstek: www.goedkosjer.org. E-post: [email protected]

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers 10

In Shabbat BeShabbato van 8 november 2003. Zie ook in dit nummer achteraan. 11 Forum, nr. 26, p. 21.

12 13

Bron: Gazet van Antwerpen, 12 november 2003. Wettelijk Kerkgenootschap (art. 2:2 B.W.).


‫נא להדפיס על נייר‬ Natuurvriendelijk – arm aan chloor

Transcriptio Nuntiorum Hebdomadalis Nuntii Latini 7.11.2003 De tempestatibus magneticis His diebus in spatio cosmico Telluri nostrae circumiecto tempestates magneticae summa vi saevierunt. Quibus perturbationibus radiatio coniuncta est, quae effecit, ut nonnulla instrumenta sensoria ad satellites applicata aut magnis detrimentis afficerentur aut omnino fungi desinerent. Causa turbinum aetheriorum dicitur esse, quod nunc ipsum in photosphaera Solis ingentes maculae conspiciuntur, quarum magnitudo massam globi terrestris etiam decies superat. Rerum peritis persuasum est eruptiones magneticas in zonis his maculis circumiacentibus coortas esse.

Rabbi Jeremy Weekly Thoughts

Rosen’s

www.yakar.org www.yakar.org.uk

Angels What are angels? Do they exist or they figments of our imagination? This is an issue that has divided traditional Jewish opinion for literally thousands of years. The biblical angels are called ‘messengers’ and they usually appear whenever God wants to

intervene in human affairs and they are consistently confused with ordinary human beings. So much so that one major commentator actually says that angels are simply humans used as tools or agents to effect a greater plan. So in that sense every one of could potentially be an ‘angel’ (hence, I guess, the nickname for those who invest in the Theatre!) In this week’s reading from the Torah (Genesis 18) God appears to Abraham and then Abraham looks up and sees three men whom he invites in to take a meal ( angels never eat of course).It transpires that they are no ordinary humans but angels with messages from God about him, his wife and Sodom. Rashi’s famous commentary suggests that Abraham breaks off his conversation with God to show how important hospitality is and asks God to wait while he deals with the ‘men.’ Here you might well ask why he offers them a meal of meat and milk together, but let’s not go into that just now). Most commentators understand that God appears to Abraham in the form of three men and Abraham’s words about ‘not passing on’ are directed to them. Maimonides in The Guide of the Perplexed II.42, takes verse 1 as summarizing the contents of the chapter, the revelation of God to Abraham by means of men-angels, he says ‘For in a vision of prophecy or in a dream of prophecy, the prophet sometimes sees God speaking to him...and sometimes an angel speaking to him; This is quite similar to the story concerning Abraham, in which it at first informs us in a general way, And the Lord appeared unto him, and so on, and then begins to say in what way this happened.’ Maimonides developed a scale of twelve levels of understanding prophecy in its various manifestations (see Guide 2.45), the revelation of God himself in the daytime, when a person is


fully awake, is the ultimate prophecy, for then rationality is in charge and the imagination is not. This level was attained only by Moses. That is why he is regarded as the greatest of prophets. On the other hand prophecy through visions of angels is low down on the scale. Maimonides could not accept the midrashic interpretation of Rashi that "receiving guests is more important than greeting the Divine Presence" as an explanation of the plain sense, eventhough I have no doubt he accepted wholeheartedly its important moral message. Quite controversially it insists that the needs of human beings should take priority over ritual demands. Ironically it does not fit in with the relationship normally demanded of human beings to God, as expressed in the later halakhah (Mishnah Berakhot 5.1): "Should even a king greet one [while praying] one may not return the greeting . Even a snake be curled round his heel he must not pause" – a person must not interrupt the intimate connection between himself and the Lord at a time when he is addressing Him and all the more so when God is addressing him! I should add here that this does not apply when one’s life is in danger. The second place where Maimonides relates to Genesis 18 is in his ranking of the twelve levels of prophecy we have already referred to. In a few words Maimonides presented a revolutionary way of understanding the text ( Guide 2.45): "The tenth degree consists in the prophet's seeing a man who addresses him in a vision of prophecy, as Abraham by the terebinths of Mamre ( the case we are discussing here), and as Joshua in Jericho."Saying that the men spoke with him in a prophetic vision means that the entire story took place in Abraham's prophetic imagination and did not exist in the physical reality outside it.”

Maimonides rules out the possibility that the angels drank and ate, or that Abraham actually ran to greet them and feed them. There is nothing in Abraham's actions which shows that he is dealing with angels. Even when they tell him that Sarah will give birth, Abraham's behaviour towards them does not change. Compare this with the behaviour of other heroes of the Bible who tried to give food to angels, Gideon and Manoah, the father of Samson. Once it became clear to them that they were dealing with angels, they acted very differently. This is why Maimonides interpreted the actions of Abraham into a prophetic vision rather than actual events. Ramban, the mystic, Nahmanides, who lived in Spain in the twelfth Century, understood the implications of this interpretation and totally rejected them in his commentary (on Gen. 18:1): Nahmanides offers an alternative solution by developing a new being, different from the angels. The men that Abraham saw were not angels, yet neither were they normal human beings, rather, they were special, unique phenomena. And of course the Kabbalah in general and Sefer Raziel HaMalach and the Zohar are absolutely choca-bloc with all sorts of angelic manifestations, good and bad in its complex system of angelology. Here we have an example of great Medieval authorities totally disagreeing about the meaning of the Torah text and the nature of angels. Yet none of them has been declared a heretic or their books banned from our shelves. Actually I’m not entirely correct, for Maimonides’ ‘Guide’ was banned and even burnt by those rabbis who opposed his philosophical writings on principle. And virtually every Yeshiva has copies of Luzzatto’s ‘Messilat Yesharim’ (The Paths of the Righteous) and some read it


daily as part of their Mussar programme. Yet he was excommunicated in eighteenth century Italy for suspected mystical heresies. But the fact is that today they are totally rehabilitated by a world that seems to fear new ideas. Why have we gone backwards theologically to pre Medieval times when we should be thinking (but not necessarily acting, human behaviour has changed far less that its ideas ) more creatively?

Halocho uitgelegd Prof. Dr. H. Rosenberg

The obligation of the Rabbinates to deliver a written motivated verdict [Part I] Although nearly all Rabbinical Authorities agree that nowadays a Rabbinic Judge always has to accept a request by one of the litigants to receive a written motivated judgement, in practice some Rabbinic Courts seem to diverge substantially from this idea.

This applies even more nowadays [in the 15th century!] when we have to fear corrupt Rabbinates on numerous fields as Rivosh [Isaac har Sheshet] and (the author of) Trumat Hadeshen [Israel Isserlein] wrote. These are the words of Revosh n° 371, since (...) flattery, forgetfulness and mistakes appeared, and every scholar knows that more and more corruption dazzles the eyes of wise men, as the Rosh [Asher ben Yechiël] already wrote (...) and in the same way spoke the author of Trumat Hadeshen in his writings n° 225; rightly corrupt Rabbinates should be feared (...) and also it is difficult for me to adapt to this corruption of a generation with corrupt Rabbis who are initiated with many, but who have (on the contrary) little knowledge. Jossef Kolon spoke in the same way in root 163, when dealing with the corruptness of the era in which, because of the decline of the Rabbinates, certain laws also changed, so that we (for instance) of our generation no longer punish anybody who insults a Scholar and he does not even elaborate there, on Scholars who no longer know the Talmud Tractate Kala, etc., until he quotes (Kolon Maimonides in chapter 24 of Melachim, since the number of Rabbinic Courts that are corrupt and are of limited knowledge has increased (...)". For all these reasons Jossef Caro accepts that a litigant can always request a motivated fragment, while at the time of the Talmud this was only permitted to parties who were forced to litigate before a Rabbinic Court, and not to those who voluntarily turned to the Rabbinic local authority.

The very prestigious Rabbi Ezekhiel Landau from Prague wrote in his Responsa Noida Bi-Yehudah (Second edition, Choishen Mishpot, n° 1) textually: "It is clear that the Rabbinic Judge of the Rabbi (deciding on his own) has to give a written and signed judgement and I cannot suspect any Rabbi of not doing this, unless he knows that he - intentionally or unintentionally - has not pronounced a truthful judgement and because his heart is ashamed to recognize this (in writing)".

Moses Isserles follows Caro's ideas and states that nowadays every Rabbinic legal authority is equal to a forced legal authority, so that both parties can always ask for a written motivation of a judgement [see the quotation by Ben-Zion Meïr Chai Uziel in Responsa Mishpetei Uziel (vol. III, n° 1, litt. 12)] Moses di Trani, quoted in Responsa Avkat Rochel (n° 18), also shares the same opinion.

This very unambiguous sentence of an influential Rabbinic authority is however not going to reverse daily practice.

(From: H. Rosenberg, Introduction to Jewish Law)

Next week: The obligation of the Rabbinates to deliver a written motivated verdict [Part II]

Jossef Caro - author of the Shulchan Aruch already in his time wrote the following about this view in his Responsa Avkat Rochel: "It is evident that nowadays [in the 15th century!] it is unheard of that the defendant is condemned to a fine when he asks 'show me on what ground you have spoken justice', as was written as well by the Rosh (and his son) in the Tur. (…)


Medische rubriek

Een randbemerking: het ingeburgerde idee als zou de Coca-Cola fles ideaal zijn in geval van diarree is onjuist, daarvoor bevat de fles niet de nodige zouten. Met haar suikergehalte kan zij uiteraard wel bijdrage tot de vereiste rehydratatie.

Dr. Henri Jakubowicz, arts

Coca-Cola tegen cholesterol Kan het bruine gashoudende flesje CocaCola een nieuwe pluim op zijn hoed steken, door een welgekomen verlaging van de cholesterol te bewerkstelligen? Neen, maar de Coca-Cola maatschappij brengt een nieuwe drank op de markt, met een sinaasappelsmaak, die deze uitwerking wél bezit. De firma stopte in het goedje plantaardige stoffen (de zogenaamde sterolen) die het cholesterol naar beneden halen. De consument wordt niet als proefkonijn gebruikt, want deze stoffen zijn intussen goede bekenden, zij worden reeds een tijd verwerkt in populair geworden margarines als Benecol en Becel Pro-Activ. Deze laatste producten kwamen binnengewaaid uit Scandinavië, en bleken inderdaad in staat om bij dagelijks gebruik het cholesterol op significante wijze te verlagen. Bijwerkingen werden niet gemeld, behalve op de portemonnee want deze margarines zijn een stuk duurder dan de klassieke.

Shabbos vayeroh Hadlokas Hanerois: 16u38 Plag Hamincho: 16u00 Motse Shabbos: 17u58 Rabbeinu Tam: 18u17 Hatzole: 03 289.00.00 Shmira: 03 218.91.00 ‫גמ"ח תרופות‬: Albertstraat, 44 – Van Leriusstraat, 24

"‫אפשר לקבל בחינם את ה"פאָרוּם‬ ‫ בכל מקום בעולם‬E-mail-‫דרך ה‬ :‫נא לפנות‬ [email protected]


Achter sport, door de bril van de sportfan

nu meer dan terecht respectievelijk de eerste en de tweede plaats van de WTA-ranglijst.

door Mark Kant

Hénin schreef twee van de vier Grand Slams op haar naam en telkens werd er van Clijsters gewonnen.

Kim Clijsters en Justine Hénin-Hardenne overklassen het WTA

België doet weer van zich spreken in de Verenigde Staten. Maar nu eindelijk ook eens in positieve zin. Eerder deze week heeft Kim Clijsters haar titel als officieuze wereldkampioene verlengd door op een formidabele wijze Amelie Mauresmo weg te spelen: 6-2, 6-0. Nadat ze ook al haar vier voorgaande partijen op de Masters14, stijlvol tot een goed einde bracht. Het is wel spijtig dat Hénin de finale niet haalde. Dat zou een fantastisch einde geweest zijn van een jaar waarin de Williams-zussen werden overschaduwd door de twee Belgische meisjes. Justine Hénin die er tegen Mauresmo onderuit ging, mag toch tevreden zijn met de fabuleuze resultaten die ze dit jaar heeft neergezet. Op de Masters leken haar batterijen al een beetje aan het leeglopen en is het dus maar goed ook dat het seizoen voor haar teneinde is. Kortom: Justine en Kim waren het afgelopen jaar veruit de besten en bekleden

14

De Masters worden ieder jaar gespeeld. Het is voor de tweede keer dat die gehouden worden in het Staples Center. Dit overkapt stadion is normaliter de thuishaven van basketbalploeg Los Angeles Lakers. Maar een keer per jaar wordt er plaats gemaakt voor de officieuze wereldkampioenschappen tennis voor vrouwen. De Masters houdt in dat de beste 8 speelsters van het afgelopen seizoen worden geplaatst in 2 groepen van 4 en dat ze allen een keer tegen mekaar spelen, de winnares van een wedstrijd krijgt 2 punten. De twee besten van de groep gaan door naar de halve finales en daarna volgt de finale.

Het wekte bij velen verwondering dat Kim in de drie Grand Slam-finales die ze speelde, geen enkele keer het laken naar zich toe wist te trekken. Maar men hoeft zich vooral geen zorgen om haar te maken: ooit wint ze een Grand Slam, zeker als ze blijft spelen op het niveau als het afgelopen jaar. Dat de zussen Williams niet eerste of tweede staan -of in het geval van Venus, die zelfs buiten de top 10 is gewipt- is wellicht aan hun (te?) intensieve manier van spelen te wijten. Immers zijn zij beiden al een half jaar lang geblesseerd en dus buiten dienst. Maar het neemt niets weg van de ongelooflijke prestaties van Kim en Justine. Zij bleken veel constanter aanwezig te zijn en dat het hele seizoen door. Ter illustratie: Kim speelde 102 wedstrijden waarvan ze slechts 12 verloor en ... geen ernstig letsel opliep. Wie weet of Venus en Serena ooit nog eens terugkomen en voor hoelang? En ook indien wij hun comeback beleven, is het ver van vaststaand dat zij weer zoals in hun glorietijd hun beste tennis op de mat brengen? Hoe dan ook, op de bankrekening van Kim Clijsters is er US$ 1.000.030 bijgeschreven nadat ze dinsdag de finale won15. Het is doodjammer dat dit overigens fel onderschatte tornooi daar gespeeld wordt. Er wordt echter verschrikkelijk weinig belangstelling getoond. In totaal kwamen er slechts 45.000 toeschouwers kijken naar de 15 wedstrijden samen. Dat is bitter weinig. 15

Zie hieronder het totale prijzengeld voor 2003 van de beide Belgische toptennisters.


Daarom ook dat de WTA overweegt het tornooi naar andere landen over te hevelen, waar er meer mensen interesse vertonen voor tennis. Waarom niet België? Nog enkele interessante informaties: De nieuwe ranking:

Omstanders van de Chabad-beweging, die bekend staan voor hun vergaande tolerantie jegens zondaars, begonnen er het verweer van Shulamit Aloni te voeren, omdat zij volgens hen een joodse was in Israël en dat men zich niet laatdunkend mocht uitlaten over joden in Israël, ook waren die zondaars.

1. Justine Hénin 2. Kim Clijsters 3. Serena Williams 4. Amelie Mauresmo 5. Lindsay Davenport 6. Jennifer Capriati 7. Anastasia Myskina 8. Elena Dementieva 9. Chanda Rubin 10. Ai Sugiyama …en Venus Williams die slechts 11de staat. Het prijzengeld in 2003: Kim Clijsters Justine Hénin

een ‫ שד‬of ‫ =( מזיק‬een schadelijke geest) noemde. Hij verwees hierbij naar de Gemorro waarin sprake is van een dergelijke ‫ שד‬met zeven hoofden. Vandaag, zo vervolgde onze Rov, zijn onze belagers (hij doelde op Shulamit Aloni) ‫ שדים‬zonder hoofden16.

US$ 4.029.030 US$ 3.528.000

Volgende week: de WTA-kalender van volgend jaar.

‫זכרנו לחיים‬

Onze Rov ‫ זצ"ל‬was ooit in een gesprek geraakt met omstanders, een van zijn talloze legendarische ‫ שיחות חולין‬en had het over de –toen- verfoeilijke Shulamit Aloni, de fervente antireligieuze Israëlische Minister van Onderwijs, die hij

Onze Rov bekeek hen en repliceerde met volgende vraag op staccato wijze: ‫"און‬ "?‫ מעג מען יא רעדען‬,‫געגען רב שך‬. Mag men zich over Rav Schach dan wel laatdunkend uitlaten?, erop doelend dat de Lubavitshers van Chabad Rabbijn Eliezer M. Schach constant bekritiseerden, omdat hij zich het felst verzette tegen de Messiaanse roeping die de Lubavitsher Rebbe zich aanmat. Men verhaalde toen zelfs dat men Rav Schach had verteld dat de Lubavitsher Rebbe die zending van G’d zelf had ontvangen, waarop Rav Schach zou gerepliceerd hebben dat hij zich niet herinnerde ooit deze missie te hebben toevertrouwd...

16

Jaren later heeft onze Rov dit beeld ook gebruikt om Jossi Sarid te typeren.


Shtetl-nieuws Vlaams Blok tegen Boycot Israël en tegen 11.11.11 [verv.17] Geachte heer Rosenberg, Nogmaals bedankt voor de aandacht die u aan mijn kleinschalige - wie weet kunnen we het bij een volgende 11.11.11-campagne grootschaliger maken - initiatief hebt willen besteden. Ik houd u in ieder geval ook in de toekomst verder op de hoogte van initiatieven en acties op dit vlak en zou het zeer op prijs stellen ook door u op de hoogte gehouden te worden van wat er zoal omgaat bij de joodse gemeenschap in Vlaanderen. Het "Echt Antwerps Forum" is dan ook ten zeerste welkom in mijn epostbrievenbus. Ik ben ervan overtuigd dat joodse Vlamingen en niet-joodse Vlamingen alleen maar te winnen hebben bij een goede verstandhouding en vriendschap. Met vriendelijke groeten, Björn Roose

Ook individuele Vlamingen ergeren zich aan de haatcampagne van 11.11.11 [verv.]

Met hoogachting,

Waarde redactie, Graag een 11.11.1118.

reactie

op

dat

stukje

over

Zoals vele mensen in Israël, welke religie ze ook aanhangen, zich uiterst negatief uitlaten over het gedrag van hun regering zo ook zijn er hier massa's mensen die uiterst negatief zijn 17

tegenover het gedrag van de Israëlische regering. Evenmin als al die Israëlische critici daarom antisemiet zijn evenmin daarom zijn de critici buiten Israël per definitie antisemiet. Mensen die het Joodse geloof aanhangen zijn niet per definitie verdedigers van Israël en zeker niet van het beleid van de regering in Tel Aviv. Natuurlijk poogt die regering als ultiem verdedigingsmiddel al haar tegenstanders voor antisemiet uit te schelden. Dat zou echter betekenen dat massa's Joodse gelovigen eveneens antisemiet zijn. Je moet een essentieel onderscheid maken tussen het Joods zijn en het Israëli zijn. Vele verdedigers van het beleid van de Israëlische regering hebben het daar uitermate moeilijk mee. Zij vermengen de Joodse gelovigen met het beleid van de staat Israël. Met als gevolg, spijtig genoeg, dat nogal wat mensen het Joods zijn verwarren met het beleid van Israël. Wat dan inderdaad zorgt voor opstoten van het verderfelijke antisemitisme. Wat ten allen Prijzen, als elke andere vorm van racisme, dient bestreden te worden. De Israëlische regering echter door Joods zijn en het Israëlische regeringsbeleid als één voor te stellen, is echter medeverantwoordelijk voor dit weerkerend antisemitisme. Zij dient hier namelijk een onderscheid te maken en Joods zijn niet met haar beleid verwarren. Die regering in Tel Aviv is echter verblind en loopt onvermijdelijk af op de afgrond. De dag dat de VS Israël niet meer steunt is de afgrond een feit. Een verstandig man zou weten hoe die situatie in te schatten. Mensen als Sharon en vele andere Israëlische politici kunnen echter moeilijk verstandig beleid aangewreven worden.

Zie Forum, nr. 27, p. 6. 18 In Forum, nr. 27., p. 6-7

Willy Van Damme Rootjensweg 3 9200 Dendermonde Onze reactie: De regering van Israël zetelt in Jeruzalem en dus niet in tel Aviv. Het verwijt aan de 11.11.11.-Actie en aan het Actieplatform Palestina is hun eenzijdigheid.


Wanneer men er leest “Het beleid van de Israëlische regering is het grootste obstakel voor een rechtvaardige vrede”, terwijl er met geen woord wordt gerept over de moslimterreur (die overigens gans onze planeet teistert!) en de zelfmoordaanslagen, springt de unilateraliteit van deze uitspraak in het oog. Wanneer men verder op de site van het Actieplatform Palestina verder nog leest dat “Het is pas na de oorlog van 1948, als Israël het land zonder compensaties confisceert dat zij de sinaasappelcultuur overnemen en bijna volledig gaan monopoliseren”, hebben we duidelijk te maken met geschiedenisvervalsing. Het land werd niet ‘geconfisceerd’, maar in het V.N.-Verdelingsplan aan Israël gegeven. Het andere deel van Palestina (de Westbank!) ging naar de Palestijnen, maar werd door Jordanië onmiddellijk geannexeerd en de Palestijnen hadden onder het Hashemitisch bewind een weinig benijdenswaardige lot. Toen bleven het Actieplatform en consorten echter muisstil. Indien de Arabische staten het verdelingsplan hadden geaccepteerd, was er overigens nooit een oorlog geweest in 1948. Indien Egypte onder Nasser (en later gevolgd door Jordanië) Israël niet hadden aangevallen in 1967, was er geen Zesdaagse Oorlog geweest en waren de Gebieden niet bezet geweest. Zijn dat allemaal onbenullige historische feiten? Tot slot: er bestaat geen enkel recht dat de Palestijnen werk in Israël verzekert. Overigens mogen ze van Jordanië, de broederstaat, ook het land niet in om er te werken. Ook in de tweestatenoplossing, past een muur zolang de terreur doorgaat en kan er geen sprake zijn van vrij verkeer van personen vanuit de Palestijnse gebieden of dito staat. Eenzelfde muur staat overigens op de Amerikaans-Mexicaanse grens, dan nog uit economische overwegingen, en niemand protesteert ertegen. Hij wordt ook niet als “onwettig en onmenselijk

bouwwerk” of geschandvlekt19. 19

“Apartheidsmuur”

Zie over het strategisch en levensreddend belang van de muur, een korte film op http://www.mfa.gov.il/mfa/fence.html

Waarom dan aan Israël de bouw van een muur tussen twee vijandige staten, als verdedigingswapen tegen terreuraanslagen ontzeggen? De vijanden van Israël ontzeggen Israël elke verdediging: liquidatie van terreurkopstukken, het schoonvegen van wijken waarin terroristen schuilen en bommen worden aangemaakt, en nu zelfs de bouw van een muur om de vechtlustigen fysiek van mekaar te scheiden. Overigens is de muur de preconfiguratie van de toekomstige grens tussen beide staten... Ondanks het Palestinagedoe en de propaganda van de Palestinasupporters, beseft de modale Vlaming in stijgende mate, dat het een conflict betreft dat hem niet aangaat, dat de arme Palestijnen nooit de Vlamingen ter hulp zouden zijn gekomen en, meer nog, dat ooit deze Palestijnen et tutti quanti eerder de allochtone vijfde kolom die zich overal in Europa aan het innestelen is, ter hulp zal snellen, dan de Europese cultuur die zij verafschuwen. Om deze reden: geen Vlaams geld voor 11.11.11.! Echt Antwaarps Theater brengt blijspel met de jood Jacob Kopferschmidt Dit weekend loopt de vertoning van “Alarm in mijnen darmen” in het Echt Antwaarps Theater ten einde. Het blijspel van Ruud De Ridder met de jood Jacob Kopferschmidt [met dt!] van de Rubenslei 13, trekt veel Antwerpse joden naar het theater. De Antwerpse jood Jacob Kopferschmidt [met dt!] woont op de Rubenslei 13 in Antwerpen. Hij is een zakenman die in- en verkoopt. Wat precies is nooit erg duidelijk, maar u kan bij hem alles kopen en alles kwijt.


Ruud De Ridder geeft, nu voor de vijfde keer, gestalte aan dit sympathieke Antwerpse personage. Voor het eerst maakte hij zijn opwachting in ‘Den Huisbaas is ne Zot’ tijdens het speeljaar 1997-1998. Zijn verschijning kende een daverend succes. Op vraag van het publiek verscheen hij het speeljaar nadien terug in het blijspel ‘Feesten gelijk Beesten’. En in ‘Mijn stoppen slagen door’ speeljaar 2000-2001 was hij weer van de partij. In ‘Buffalo bol en klammige Jane’ zagen we zijn overgrootvader Isaac Kopferschmidt aan het werk in het wilde westen. En nu viert Jacob zijn lustrum. Voor de vijfde keer reeds treedt hij op in een blijspel. Hij is daarmee de absolute recordhouder, want nooit eerder kwam hetzelfde personage voor in zoveel verschillende producties. Ruud De Ridder heeft veel joodse vrienden. Zijn grootouders namen tijdens WO-2 drie joodse kinderen in huis en konden deze redden van de gruwel die zoveel anderen kenden. En Ruuds moeder had jarenlang een kapperszaak aan het Stadspark van Antwerpen en kreeg veel joodse klanten over de vloer. Er is altijd een grote sympathie bij Ruud gebleven voor zijn joodse medemens en misschien daarom kan hij zo goed in de huid van Jacob Kopferschmidt kruipen.

Forum:

een blijspel waar alle joodse stereotypes op sympathieke wijze voorkomen, dermate dat ook de vele joodse toeschouwers ermee hard kunnen lachen. Aan te bevelen. Tickets: 03 231 64 64.

Belgische delegatie bezoekt Israël o.l.v. Israëlische Ambassadeur ter nagedachtenis van de slachtoffers van de terreuraanslag bij Maxim in Haifa (‫י‬.‫ב‬.‫עמותת יוצאי בלגיה בישראל )י‬ ASSOCIATION DES ORIGINAIRES DE BELGIQUE EN ISRAEL (OBI) VERENIGING VAN AFKOMSTIGEN UIT BELGIE IN ISRAEL (ABI) ASBL-VZW. nº: ‫ 'עמותת מס‬7 58-037-283P.O.B. 2947, 91028 Jérusalem. Israël Télécopie-Fax 02-622.30.22 ‫ פקס‬- e-mail: [email protected]

‫ על אזכרה לנפגעי‬- ‫הודעה לעיתונות בישראל‬ ‫ יום שני‬- ‫הפיגוע במסעדת מקסים בחיפה‬ 13:30‫ בשעה‬10.11.03 ‫עמותת יוצאי בלגיה בישראל מודיעה כי משלחת של‬ 9 ‫ יהודים מבלגיה מבקרת בארץ בתאריכים‬-200‫כ‬ ‫ בליווי כב' שגריר ישראל בבלגיה‬,‫ בנובמבר‬11 ‫עד‬ . ‫מר יהודי קינר‬ ‫מטרת ביקורם היא הבעת סולידריות עם ישראל והוא‬ ‫ פגישות עם כבוד‬,‫יכלול ביקור ביד ושם ובכותל‬ ‫ראש הממשלה מר אריאל שרון ושר החוץ מר סילבן‬ ‫ מקום שהייתם‬.‫ וביקורים בצפון ובדרום הארץ‬,‫שלום‬ .‫אביב‬-‫במלון דן פנורמה תל‬ 10 '‫ במיוחד ליום ב‬,‫אנו מזמינים את התקשורת‬ ‫ מול מסעדת מקסים‬13:30 ‫בנובמבר בשעה‬ .‫בחיפה‬ ‫תיערך‬, ‫בין ביקור בגני באיה והכפר הדרוזי אוספיה‬ .‫מול המסעדה אזכרה לזכר נפגעי הפיגוע במקום‬ ‫ מר ג'אן‬,‫ ייטלו חלק שגריר בלגיה בישראל‬,‫באזכרה‬ ,‫מישל וורנמאן דה ווטרווליט ושגריר ישראל בבלגיה‬ ‫ מר‬,‫ ראש העיר חיפה מר יונה יהב‬,‫מר יהודי קינר‬ ‫פרנסיס וייץ ומר דניאל גראו מהפדרציה הציונית של‬ ‫ נציג‬,‫בלגיה מארגנת מסע הסולידריות לארץ‬ ‫ עו"ד סלי זייפמן יו"ר עמותת‬,‫משפחות נפגעי הפיגוע‬ .‫ ונציגים נוספים‬,‫יוצאי בלגיה בישראל‬


‫במיוחד לאור המאמצים לנירמול יחסים בין ישראל‬ .‫התקשורת מוזמנת‬, ‫לבלגיה‬ Onenigheid in het kamp van de Holocaust-restitutie

Histoire - La commission des biens juifs décapitée David Susskind a démissionné CHRISTIAN LAPORTE

La nouvelle fera l'effet d'une bombe dans la communauté juive : le coprésident de la Commission nationale de restitution des biens juifs, David Susskind, a adressé à cette dernière, une lettre de démission irrévocable, y annonçant son retrait d'un dossier dont il assumait et assurait la lente mais sûre progression depuis pratiquement dix ans. Selon nos informations recoupées à bonnes sources, les dirigeants de la communauté sont aussi informés personnellement de sa démarche mais ce n'est que la semaine prochaine que Susskind devrait s'en expliquer plus ouvertement par le canal de « Regards », le magazine du Centre communautaire laïc juif. Contacté par « Le Soir », la grande figure du judaïsme belge, qui joua un rôle déterminant dans le soutien aux Juifs d'Union soviétique et dans le difficile rapprochement israélo-arabe avant d'être un élément -moteur dans le dossier des spoliations, a confirmé sa décision, dictée par une lassitude réelle face aux développements les plus récents du dossier. En cause ? Certainement pas l'attitude des autorités politiques puisque tant le dernier gouvernement Dehaene que les deux équipes dirigées par Guy Verhofstadt ont permis de mettre la problématique des biens spoliés sur la table. Pas question non plus de contester le travail des deux commissions présidées par le baron Buysse. Susskind ne cache pas sa fierté

d'avoir pu obtenir des résultats inespérés auprès de l'Etat, des banques et des assureurs mais ne peut admettre qu'à quelques encablures du but, certains aient aiguisé certaines oppositions ou formulé des demandes qui ne pourront en tout état de cause pas être rencontrées. On ne pourra jamais compenser la perte des êtres qui nous furent chers ni nous rendre notre jeunesse perdue. Mais je ne veux pas non plus apparaître comme un distributeur de fonds. Sa succession sera difficile à l'heure de choix décisifs notamment à propos de la fondation chargée de gérer la mémoire juive...·[Le Soir, 8 november 2003] Kapers op de kust : een nieuwe kandidaat voor de Holocaust-restituties

De nieuw opgerichte Franstalige “Stichting van het joodse leven in België en voor de herinnering aan de shoa” wil de quasi geïnstitutionaliseerde RestitutieOntvangers (zie hieronder) het vuur aan de schenen leggen. Dat veroorzaakt wellicht dermate zenuwachtigheid bij de “Nationale Restitutiecommissie”, samengesteld uit (1) de ‘gedeporteerden’, (2) de Centrale, (3) Shomrei Hadass, (4) Machsike Hadass, (5) het Forum en (6) de joodse scholen, dat de Nationale Commissie plots bereid is in een spoedontmoeting de gemeenschap wier belangen zij beweert te behartigen zonder enig vertegenwoordigingsmandaat, in te lichten en te beïnvloeden over de manier waarop de Holocaustgelden dienen verdeeld te worden. Deze Stichting heeft tot doel: « Une part substantielle du patrimoine des victimes du judéocide est restée, durant plus de cinquante ans, dans les caisses des banques, des assurances et de l’Etat. Aujourd’hui, après une étude historique conduite rigoureusement par une Commission d’historiens et de hauts fonctionnaires, les rescapés des camps de la mort, leurs enfants ou leurs petits enfants peuvent récupérer leurs biens.


En l'absence d'ayants droit de nombreuses victimes, une partie importante des fonds aujourd'hui retrouvés ne pourra malheureusement être restituée. La loi belge du 20 décembre 2001 prévoit la destination de cet argent : "Le solde (...) est versé à un Etablissement d'utilité publique dont les missions sociales, culturelles et religieuses rencontrent les besoins de la Communauté juive de Belgique." La « Fondation de la Vie juive en Belgique et de la Mémoire de la Shoa » est conçue comme une structure moderne, transparente et démocratique, ouverte tant aux citoyens intéressés par ses objectifs qu’aux institutions structurant la communauté juive de Belgique. Ses statuts et ses missions s’inspirent de ceux de Fondations comparables, telles la Fondation Roi Baudouin et la Fondation française de la Shoa ». De uitdaging aan Susskind et consorten die uitgaat van deze Fondation

In een open brief wordt Susskind het volgende verweten, wat ook tot zijn ontslag heeft geleid: “Jamais les membres de la communauté, dans son ensemble, n’ont été associés à - ou même consultés sur – les tractations qui se déroulaient dans la plus grande discrétion. Les informations, très rarement et chichement fournies, étant lacunaires ou carrément fausses – donc en flagrante contradiction avec ce qui était publié dans la presse. Pourquoi, dès lors, traiter les questions qui vous sont légitimement posées avec un tel mépris ? Le projet de « votre » fondation est un document resté secret, auquel vous n’avez pas jugé utile d’informer les membres de la communauté, alors qu’un projet de statuts d’une fondation alternative : « La Fondation de la Vie Juive en Belgique et de la Mémoire de la shoa » qui a pour objectif la démocratisation de tous les rouages de la vie juive, est accessible, notamment sur internet, à tous ceux que cela intéresse.

Où se situe, dès lors, l’ « imposture » que vous vous permettez de « dénoncer » ? La somme (Restitution) qui serait enfin répartie (du moins on l’espère) est substantielle et les petites gens de condition modeste attendent leur part avec une impatience exacerbée. Contrairement à des rumeurs qui circulent dans certains milieux, nous avons nos indigents. S’ils sont moins visibles, c’est uniquement le fait de leur pudeur. Que ceux qui s’octroient la charge de défendre l’ensemble de la communauté ne négligent surtout pas les plus démunis qui ont encore d’avantage droit à être convenablement et durablement protégés. Si les compensations de dommages de guerre, qui leur reviennent en priorité et sans tergiversation aucune – ne leur parviennent pas ou trop tard, nous assisterions à un déni de justice ! Pour en venir à la pétition récemment lancée, que vous tentez de discréditer, je note essentiellement vos contrevérités et vos sarcasmes – vous gardant bien d’aborder le fond du débat et de répondre ponctuellement aux critiques pertinentes qui vous sont faites. Vous usez d’allégations audacieuses que vous prêtez à vos contradicteurs, sans pour autant en citer les sources qui vous inspirent. Les propos malveillants à l’égard du Gouvernement, du Premier Ministre ou encore de la Commission Buysse, que vous attribuez à vos opposants sont de votre invention. Convenez toutefois que la Belgique est le dernier pays d’Europe à consentir à «rembourser» - très partiellement – les biens et sommes spoliés durant la seconde guerre mondiale et que, soixante ans plus tard… soixante ans trop tard… en dépit des interminables tractations avec les autorités, les résultats que vous avez obtenus sont nettement inférieurs et à la traîne de ceux obtenus par nos voisins. Les modalités d’application des « libéralités » annoncées sont au surplus fort restrictives, écartant bon nombre d’ayants droit du bénéfice


desdits avantages. Ces mesures d’économie sont parfois involontairement discriminatoires et seront, semble-t-il, appliquées, tant pour les dossiers de « restitution » que pour les enfants cachés. Si c’est tout ce que nous avons réussi à obtenir, c’est que vraiment on n’a pas trop insisté pour faire admettre le « remboursement » FORFAITAIRE pour les premiers, et que les orphelins d’un seul parent, pour les seconds, ne soient pas considérés comme des privilégiés. D’autres anomalies, tout aussi pénibles que grotesques, vont dans le sens de l’accord belgo-belge (apparemment minimaliste) que vous avez négocié. Souffrez donc qu’on s’interroge sur votre réelle pugnacité et votre indépendance, lors des négociations face aux représentants du Gouvernement. A force de fréquenter assidûment les allées du pouvoir, on en devient insensiblement l’obligé de service ! C.q.f.d.”

De Belgische Restitutie-Ontvangers worden in vraag gesteld BELANGRIJKE INFORMATIE AVOND DONDERDAG 13 NOVEMBER om 20 uur Zaal CENTRALE Nerviërstr.16 ( Service flats ) Komt a.u.b. op tijd. Het gaat nl. over de toekomst van de slachtoffers van de oorlog en van de joodse gemeenschap in Antwerpen. De Antwerpse leden van de Nationale Commissie: Namens de gedeporteerden: Nathan Ramet

Namens de Centrale: Abi Fischler Namens de Shomre Hadass: Marc Gross Namens de Machsike Hadass: Pinchas Kornfeld

Namens het Forum: Kouky Frohman Namens de Israëlitische scholen: Rafi Werner

De kunstgrepen van de ... Shomrei Hadass bij het bezoek van Minister Van Grembergen en de geslaagde tegenzet van Machsike Hadass Men zal zich het bezoek aan joods Antwerpen herinneren van Minister Paul Van Grembergen, Vlaams Minister van Binnenlandse Aangelegenheden, Cultuur, Jeugd en Ambtenarenzaken, voortaan bevoegd voor de joodse eredienst en voogdijminister van het Centraal Israëlitisch Consistorie van België (wellicht binnenkort omgedoopt tot Vlaams Israëlitisch Consistorie van België). Wat niet geweten is: beide joodse gemeenten waren bij de Minister op bezoek in het vooruitzicht van de opsplitsing van het Consistorie in een Vlaamse en Waalse vleugel. Toen werd tussen W. Kahan (Shomrei Hadass) en P. Kornfeld (Machsike Hadass) om de Minister samen uit te nodigen naar Antwerpen om er met de joodse gemeenschap kennis te maken. De Shomrei Hadass verraste echter de Machsike Hadass met een uitnodigingsbrief aan de Machsike Hadass om aanwezig te zijn in de synagoge aan de Bouwmeesterstraat en in de Tachkemonischool, naar aanleiding van het bezoek van Minister P. Van Grembergen. Er bleek dat de Shomrei Hadass, tegen de afspraken in, de Minister op eigen houtje


had uitgenodigd en zelfs het programma van het bezoek had uitgestippeld, met complete miskenning van de Machsike Hadass. Pinkas E. Kornfeld, Secretaris van de Machsike Hadass legde zich echter niet neer bij het affront van onze Kehille door de Shomrei Hadass. Hij trachtte eerst Prof. J. Klener, Voorzitter van het Consistorie in te schakelen, om de situatie recht te trekken. De Prof voelde weinig om zich in het dispuut te mengen, wat hij nochtans qualitate qua had moeten doen, en adviseerde dat de Machsike Hadass ditmaal de situatie maar lijdend zou ondergaan. P. Kornfeld zette echter door en bekwam dat de Minister ook de Machsike Hadass een bezoek zou gunnen op zelfde dag. Omdat het programma reeds vaststond, zou de Minister reeds vroeger naar Antwerpen komen. Zo kwam het dat de Minister eerst de Machsike Hadass bezocht (de hoofdsynagoge aan de Oostenstraat) en van daaruit pas richting Bouwmeesterstraat vertrok. Om politieke en andere overwegingen, verkoos de Kehille de Minister niet in de Jesode Hatoraschool rond te leiden, wat uiteraard een spijtige zaak is. P. Kornfeld redde hiermee niet alleen de eer van de grootste en meest actieve Gemeente in Vlaanderen, maar gaf namens de Machsike Hadas op een subtiele (zeg maar cynische) wijze de Shomrei Hadass ook het pasgeld in dezelfde munt. Hij zond een uitnodiging naar de Shomrei Hadass, in dezelfde bewoording dat hij van haar had ontvangen, en nodigde de Shomrei Hadass uit op het bezoek van de Minister aan de synagoge aan de Oostenstraat. Nadien was P. Kornfeld ook aanwezig in de Bouwmeesterstraat.

Onderzoeksrechter I. Van Hoeylandt laat nazi-propaganda op de Boekenbeurs in beslag nemen Antwerpen, 11 november 2003 Huis van het Boek Hof ter Schriecklaan 17 B-2600 Berchem (Antwerpen) Telefax 03/281 22 40 E-post: [email protected] Geachte Dames en/of Heren, Inz.: Nazi-propaganda op de Boekenbeurs Ik verwijs naar mijn onbeantwoorde brieven van 6 en 9 dezer, en meld u dat ook na de inbeslagname van de geïncrimineerde literatuur door het parket ingevolge het strafonderzoek door Mevrouw Onderzoeksrechter I. Van Hoeylandt (zie onze speciale editie in bijlage), Uitgeverij De Krijger haar druksels blijft verspreiden op de door u georganiseerde Beurs. Heden 11 november 2003 werden aan de stand van Uitgeverij De Krijger nog abonnementen aangeboden voor “Vlamingen Op!” (zie model in bijlage), “Vlaanderen in uniform 1940-45, Deel 3 Waffen SS”, “Bloedgroep O”, zodat u zich als organisator kennelijk schuldig blijft maken aan medeplichtigheid. Reactie van de Boekenbeurs op 12 november 2003: Geachte heer, Ik heb uw briefwisseling van 6 en 9 november ll. wel degelijk goed ontvangen. Op 6 november heb ik onmiddellijk persoonlijk onderzoek uitgevoerd en vastgesteld dat het bewuste werk verwijderd was. Op latere datum bevestigde de standhouder mij dat er een politieonderzoek uitgevoerd werd en dat


alles in orde was. Op basis daarvan heb ik besloten dat de zaak gesloten was. Ik was tot nu echter niet in de mogelijkheid u hiervan op de hoogte te stellen. Als op 11 november vastgesteld werd dat er opnieuw abonnementen aangeboden werden, dan kan u mij dit niet kwalijk nemen. U zal begrijpen dat ik als organisator onmogelijk elke stand kan controleren en nagaan of aan alle reglementering en wetgeving voldaan wordt. Ik veronderstel dat u bij vaststelling van de feiten onmiddellijk de politie op de hoogte gesteld heeft om acte te nemen van de feiten. Ik was gedurende de ganse Boekenbeurs aanwezig in het Bouwcentrum. Bij hoogdringendheid had ik verwacht dat u persoonlijk met mij contact zou opnemen zodat de zaak onmiddellijk kon geregeld worden. Rekenend op uw begrip, verblijf ik, Hoogachtend, Paul Van Lil Algemeen Directeur Boek.be Huis van het Boek Hof ter Schrieklaan, 17 B-2600 BERCHEM Tel.: +32-(0)3-287-66-75 Fax: +32-(0)3-281-22-40 GSM: +32-(0)473-87-10-12 www.boek.be

Jan Francken JIDDISCHE POËZIE IN DE 20e EEUW20 Donderdag 23/10 werd in het Instituut voor Joodse Studies aan de Universiteit van Antwerpen in de Rodestraat een

20

Gepubliceerd in Faxkrant ‘t Scheldt, nr. 464 van 14 november 2003 en hier met toelating van Hoofdredacteur Bert Murrath, waaraan dank, overgenomen.

inaugurale lezing gehouden met als titel ‘Eeuwigheid, dood en grammatica’. Dit luidde het begin in van een nieuw academisch jaar met een ruim aanbod aan lezingen, taalcursussen en leesgroepen. Zo komen nog aan bod: Stephan Zweig, Walter Benjamin, de Jewish Youth Movement, Freud en de Godsdienst, Joden in Utah en Marokko en Het antisemitisme in de klassieke Oudheid. De directrice van het Instituut, prof. dr. Vi-vian Liska, begroette een door 300 aanwe-zigen flink gevuld auditorium. Het trio A Libe uit Nederland omlijstte het geheel met prachtige, meeslepende Jiddische liederen. Het publiek werd ontroerd door de melancholie en in het laatste nummer liet het zich zelfs verleiden tot samenzang. Toch wel opmerkelijk dat er geen enkele politicus aanwezig was. Geen Eric Antonis, schepen van cultuur waar hij zich niets van aantrekt. Maar ook geen Claude (let op de uitspraak) Marinower, geen Gant- of andere Erdman. Er was nochtans nadien een receptie. Vertaalster Willy Brill is de drijvende kracht achter de Jiddische bibliotheek van uitgeverij Vassallucci. Haar recentste vertaling betrof die van de sublieme familiekroniek ‘De familie Majber’ van de Jiddische schrijver Der Nister, waarnaar al lang werd uitgekeken. Mevrouw Brill schetste in een aangename vertelstijl over de Jiddische dichters, hun heimwee, hun verbondenheid met de natuur en geloof en hun humor. Diverse gedichten in een welluidend Jiddisch met de Nederlandse vertaling op een groot scherm illustreerden het overzicht. De titel van haar voordracht was een regel uit het werk van Jakob Glatstein (‘Op mijn 200e geboortedag’). De relatie tot het


Allerhoogste (Genadige God, verlos ons van uw goddelijke vonk) of de bedenking dat met het verdwijnen van de joden ook de joodse God zou verdwijnen, waren voorbeelden uit de gedichten die de joodse continuïteit weergeven. Het verhaal van Willy Brill liep tot en met Abraham Sutzkever, de nu 90-jarige dichter uit Israël. Een enthousiaste aandacht viel de spreekster zeer terecht te beurt.

vanwege feestaannemer Hoffy’s, die Steinmetz verwijt voor traiteur te spelen, zonder hiervoor door de Kehille gemachtigd te zijn. M.a.w.: schoenmaker blijf bij u leest, of bakker blijf bij uw stiel. Hierop zal bakker Steinmetz wellicht repliceren dat alle Tshulent en Kigel in de stad, dus ook dat van de andere “concurrerende” traiteurs, een ganse nacht in de bakkersoven vertoeven vooraleer een kiddush te vervoegen...

*** GESCHENK

‫בחצרות קודשיך‬

Dankzij de steun van tearoom Désiré de Lille kunnen wij in december aan al onze abonnees gratis een speciaal nummer aanbieden waarin de rede van mevrouw Willy Brill samen met de door haar besproken gedichten zijn afgedrukt.

‫מדור שבועי מהנעשה בעולם הרבני והאדמור"י כפי‬ ‫שמשתקף באתרי אינטרנט חרדיים‬

Hoffy’s versus Steinmetz Bakker Dovid Steinmetz begeeft zich de laatste tijd meer en meer op het terrein van de feestaannemers: hij begon op bescheiden wijze af en toe een potje Tshulent of Kigel voor te bereiden voor een of andere kleinschalig feest. De smaak (en de prijs?) van zijn gerechten viel echter in de smaak en hij krijgt almaar meer bestellingen. Bovendien wordt hem op stijgende wijze gevraagd om als pasteibakker ook het gebak bij een kiddush te bezorgen, zodat de stap naar een echte traiteur nog maar heel klein is. Dit viel niet in goede aarde bij de andere feestaannemers, die zich jegens de Kehille moeten kwijten van bepaalde feesttaksen, edm. Dit leidde ertoe dat D. Steinmetz deze week een boos telefoontje ontving

‫שנה בניגוד לשנים קודמות לא היה עזרת נשים‬‫בישיבת עטרת ישראל הן בשמחת בית השואבה והן‬ ‫ ידוע לי שמתחת השולחן בוער שם‬,‫בהקפות שניות‬ ??‫ מי יודע‬.‫הרבה חילוקי דיעות‬ ‫ כנראה שהצוות מכיר את "הסחורה‬,‫חורבן הבית‬‫שלו" ויודע שהפיתוי בעזרת נשים הוא פיתוי מידי‬ .‫גדול שמחת בית השואבה זה לא הופעה בגן סאקר‬ ‫מעונינים שהבחורים יתרכזו בשמחה אמתית ולא‬ ‫בבחורות ואם בשנים קודמות היה וידיאו והנשים‬ ‫מאחור‬ ‫ישבו‬ .‫היום כבר גם זה אסור זה מראה כמה המצב עצוב‬ ‫שמעתי שיש תורמים שתורמים הרבה כסף לישיבה‬ ‫והם לא במיוחד "צדיקים" הם דוקה כן מעונינם‬ .‫שעזרת שים תהיה פתוחה זה עושה קצת בלגן‬ -0‫ שמעתי שהרב חיים סרנא נוהג לכבות את‬?‫התזמורת בשמחת בית השואבה למישהו יש מידע‬ ‫ היזהרו בכבוד תלמידי חכמים‬‫ הגאון ר' חיים מעודד שמחת בית השואבה רק‬‫מקפיד לבל יפריע לשכנים אולי אנו תלמידיו נלמד‬ .‫ממנו‬ ‫ שמעתי ממשהו שהיה אצלו בלילה של שמחת בית‬‫איתו‬ ‫ודיבר‬ ‫השואבה‬ ‫לפתע הרב סרנא התחיל להתעצבן ולצעוק‬ ‫מה זה איזה מוסיקה יש בישיבה זה דיזנגוף פה‬ ‫היום הבחורים שרים מוסיקה שלא מתאימה לבני‬


‫ מה בין שמיטה להר סיני? תמיד צריך להיות עיניני‪,‬‬‫אגב נדמה לי שחסר לך ויטמין ‪.B1‬‬

‫כך‪....‬‬ ‫היה‬ ‫לא‬ ‫זה‬ ‫פעם‬ ‫ישיבות‬ ‫ועוד נאומים‪ .‬הרב סרנא צודק ‪ ,‬הוא בן אדם חכם‬ ‫שיודע לקרוא את הדור‪...‬‬ ‫‪-0-‬‬

‫בחוצות העיר‬ ‫מדור שבועי מהנעשה בעירנו עיר אנטווערפען כפי‬ ‫שמשתקף באתרי אינטרנט חרדיים‬ ‫דער זיצען קעגן דער קומפיוטער ‪ ,‬איז לויט דער‬‫פשעווארסקר רבי ‪ ,‬אזוי וויא יחוד ממש ‪ ,‬און עס‬ ‫האט די כללים פון דיני יחוד ‪,‬דער קומפיוטער דארף‬ ‫זיין אין סלון דייקא ‪ ,‬און נאר ווען דע וויב ‪ ,‬אדער‬ ‫איימיצן אנדערש איז דערביי ‪ ,‬און פארשטייטס‬ ‫אליינצ אז דאס איז ווען מען דארף דעם אינטרנט‬ ‫פאר ביזנעס‪.‬‬ ‫מי יושב לידך ????‬‫!‪De Rebbe is 100% right‬‬‫‪-0‬‬‫‪ .1‬אתמול יום א הסתובבו שוטרים בין כל החניות‬ ‫של היהודים והורו להוריד את מוצרי רמדיה צמחוני‬ ‫מהמדפים‪.‬‬ ‫‪ 2.‬יצא כרוז מטעם הקהילה להזהר ממוצרי רמדיה‬ ‫צמחוני‪.‬‬ ‫נא להעלות הכרוז על האתר‪ ,‬למי שידו משגת ומצוה‬‫היא‪ .‬האם המוצרים המדוברים היו גם למכירה כאן‬ ‫אצלנו?‬ ‫בא אונז אין שטאט איז עס נישטא צו באקימען‬‫נעכטען ביינאכט האט די קהילה געהאנגען צעטלעך‬ ‫אין היינט האט שוין די הצלה מקנא גיווען אין אויך‬ ‫געהאנגען נאר זיי מוזען דאך מאכען עפעס מעהר‬ ‫האבען זיי גשריבען אויך אין ענגליש‬ ‫‪-Slimerik, the job belongs to Hatzoloh and‬‬ ‫‪not to the Kehille. It’s nice of the Kehille‬‬ ‫‪to put it out, but ‘in de emes’ it is the job of‬‬ ‫?‪Hatzoloh. Agree‬‬ ‫‪-0-‬‬

‫רבה של בני‪-‬ברק‪ ,‬הרב משה יהודה‪-‬לייב לנדא‬‫אושפז לפני שעה קלה בבית‪-‬רפואה "שיבא" בתל‬ ‫השומר בשל מיחושים בלב‪ .‬לאחר בדיקות שערכו‬ ‫צוות הרופאיםף הוחלט להשאיר את הרב במקום‪.‬‬ ‫נמסר כי בשעות הקרובות הרב שיחי' אמור לעבור‬ ‫צינטור‪.‬‬ ‫ שיהיה לו רפו"ש בתושח"י‪ .‬מישהו יודע את שם‬‫אמו?‬ ‫חיה‪-‬מינה‪.‬‬ ‫בן‬ ‫משה‪-‬יהודא‪-‬ליב‬ ‫הרב‬ ‫‬‫ כנראה שלקח ללב את הסיפור של רמדיה‪ .‬רפואה‬‫שלמה בתוך שאר חולי ישראל‪.‬‬ ‫ לא נראה לי ש*תולעת* לגלג‪ .‬הנה ידיעה‬‫מ'חבדניק'‪:‬‬ ‫בעקבות ההתקפה חסרת‪-‬הבסיס על כשרותו‬ ‫המהודרת של הרב משה‪-‬יהודה‪-‬לייב לנדא‪ ,‬שכביכול‬ ‫הורה לשנות את תפריט הרמדיה הצמחית‪ ,‬דבר‬ ‫שהביא להוצאת ויטמין ‪ ,B1‬פנינו ללשכת הרב לנדא‬ ‫ע"מ להבהיר את העניין ולהעמיד דברים על דיוקם‪.‬‬ ‫בשיחה ל'חב"דניק' אומר הרב יהודה כ"ץ‪ ,‬מזכירו‬ ‫האישי של הרב לנדא‪" :‬כפי שחברת רמדיה כבר‬

‫פרסמה‪ ,‬אין שום קשר לדרישות הכשרות‪ .‬ויטמין‬ ‫‪ B1‬מאושר לשימוש מזה שנים רבות‪ .‬הרב לנדא‬ ‫מעולם לא הורה להפסיק את השימוש בויטמין מהסוג‬ ‫הזה‪ .‬כל הדיבורים סביב זה הם שקריים"‪ .‬בתגובה‬ ‫למה שקורה בפועל בשטח אמר הרב כ"ץ‪ ,‬כי "אנו‬ ‫ממתינים לתוצאות החקירה‪ ,‬היות וחברת "רמדיה"‬ ‫לאורך השנים שבהן‪.‬‬ ‫ לך לישון טיפשון‪.‬‬‫הגר"מ לנדאו הוזכר רבות בסיפור של רמדיה‬‫שכביכול בגלל ההכשר שנתן הוסר הויטאמין החיוני‪.‬‬ ‫לא מן הנמנע שזה השפיע ובכל מקרה אנו מתפללים‬ ‫לשלומו‪ .‬המדפיס‪ .‬יישר כח‪.‬‬ ‫ תולעת‪ ,‬כתבת בפירוש שזה בעקבות מחסור חמור‬‫בויטמין ‪ .B1‬אז טוב שתיקנת כי זה אומר שכנראה‬ ‫חזרת בתשובה ואל תנסה לתרץ את עצמך בסיבות‬ ‫משונות‪.‬‬ ‫ החברה הגרמנית לקחה אחריות ככה שזה לא קשור‬‫להרב לנדא‪ ,‬שהקב"ה ישלח לו רפו"ש‪.‬‬ ‫ אלי‪ ,‬הנה עוד משהו שמרן צפה לפני כמעט עשרים‬‫שנה‪ .‬כשעלתה על הפרק שאלת מינויו של הרב לנדא‬ ‫לרב העיר‪ ,‬מרן התנגד לכך‪ .‬עכשיו רואים איך חכם‬ ‫עדיף מנביא‪.‬‬

‫‪F O R UM nr. 28 - 13 november 2003 – pagina 21/26‬‬

‫בארצנו הקודשה‬ ‫מדור שבועי מהנעשה בארה"ק‬ ‫עורך אריה פרנקל‬

‫הרהורים בעקבות פרשת "רמדיה"‬

‫‪21‬‬

‫פרשת "רמדיה" הישראלית הפכה עד‪-‬מהרה‬ ‫לנושא שחצה את גבולות הארץ‪ .‬הדיה של‬ ‫הפרשה הגיעו לא רק לאנטוורפן‪ ,‬אלא אף לחוצות‬ ‫בורו‪-‬פארק‪ .‬ולא תהוה הוא הדבר‪ ,‬שהרי עניין לנו‬ ‫בשלה של חיים ומוות‪ .‬אנחנו בישראל חיינו‬ ‫פרשה זו מאז פריצתה ביום שישי האחרון‬ ‫באינטנסיביות רבה‪ ,‬כמיטב המסורת הישראלית‪.‬‬ ‫הכל נדחק מפניה‪ .‬אין זה מחזה רגיל לראות בליל‬ ‫שב"ק בשכונות החרדיות בירושלים‪ ,‬בבני ברק‬ ‫ובריכוזים האחרים – אמבולנסים המפעילים את‬ ‫מערכת הכריזה ע"ד הרבנים ומזהירים מפני‬ ‫השימוש בתחליף הצמחי‪ .‬הכותרות הראשיות של‬ ‫העיתונות הכתובה – עסקו רק בכך; מהדורות‬ ‫ההחדשות בכל שעה – נפתחו בנושא זה; החדשות‬ ‫בטלויזיה – התמקדו בכך; אתרי האינטרנט –‬ ‫הפריחו שמועות ללא כל מיגבלות‪ .‬הדמיון‬ ‫הישראלי עבד שעות נוספות ולא פיגר אחרי‬ ‫הדמיון המזרח התיכוני‪ .‬ככה זה בישראל – הכל‬ ‫חם ולוהט יותר‪ .‬דומה‪ ,‬כי בישראל נדחק הכל‬ ‫הצידה למשך שלושה‪-‬ארבעה ימים וכל המדינה‬ ‫עסקה ברמדיה בלבד‪.‬‬ ‫ניתן בהחלט להבין את הרגישות הרבה לנושא‪ .‬בסופו‬ ‫של דבר לא מדובר במזון לכלבים או לחתולים‪.‬‬ ‫מדובר במזון לתינוקות‪ .‬לב מי לא ידאב למראה‬ ‫ילדים סובלים‪.‬‬

‫צעירי אגודת ישראל החליטו לפתוח בקרוב‬‫שטיבל באנטוורפן‪ ,‬שיהיה כלל חסידי לאברכים‬ ‫צעירים דבר שמאוד חסר כאן באנטוורפן‪ .‬זה יהיה‬ ‫שטיבל כדבעי ‪ .‬איך זאג אנק צו עס גייט זיין א‬ ‫הצלחה ! עס איז נאך דא אסאך סופרייס !!!!‬ ‫יונגאלייט ! אתם מוזמנים לפאר ולרומם את ספסלי‬ ‫בית מדרשינו‪ .‬בקרוב יבואו יותר פרטים‪.‬‬ ‫החותמים מטה‬ ‫חסידישע יונגעלייט פאר א יונגע אנטוורפן‬ ‫ איפוא זה יהיה?‬‫ עס איז ביז דערווייל א סוד‪ ,‬וויל עס איז דא אפאר‬‫צולייגערס וואס ווילן צושטערן דעם שמחה‪.‬‬ ‫ החסר שטיבלך באנטורפן? מבית יעקב עד ינגליט‬‫מאלכסנדר עד טשורטקוב מהויזניצאים עד בובוב‪,‬‬ ‫כמובן שכל בית המדרש ברוך הבא אבל מה החידוש‬ ‫בדבר?‬ ‫ חסר שטיבלאך עם רוח צעירה?‬‫ מי יהיה רב השטיבל? אולי הרב האניג?‬‫ לכל הסקרנים השטיבל החדש ייפתח למען כבודו‬‫של הרב ווסניג פרטים יבואו‪.‬‬ ‫‪Er iz doch a litvak-‬‬

‫התפתחות דראמטית חלה בפרשת "רמדיה" ביום‬ ‫שלישי לעת ערב‪ .‬חברת "הומאנה" הגרמנית הודתה‬ ‫קבל עם ועולם‪ ,‬כי היא זו אשר על דעת עצמה שינתה‬ ‫את קוו הייצור של תחליף החלב הצמחי‪ ,‬והחסירה‬ ‫את ויטמין ‪ B-1‬מייצור המוצר שנשלח לרמדיה‬ ‫ישראל‪" .‬טעות אנוש" הגדיר זאת מר אלברט גרוס‬ ‫פרי‪ ,‬יו"ר חבר המנהלית של החברה הגרמנית‪.‬‬ ‫"טעות אנוש" שגבתה מחיר יקר‪ :‬שני תינוקים‬ ‫שנפטרו ו‪ 10-‬תינוקים שעדיין מאושפזים בבתי‪-‬‬ ‫החולים השונים בישראל‪.‬‬

‫‪21‬כותב הטורים משמש כיועץ תקשורת של חברת רמדיה –‬ ‫ישראל‪.‬‬


‫במסיבת העיתונאים שערכה רמדיה ביום ג בערב‪,‬‬ ‫בנוכחותם של עשרות אנשי תקשורת מכל העולם‪,‬‬ ‫התייצב יו"ר רמדיה משה מילר‪ ,‬כשלצידו ראשי‬ ‫חברת היינץ העולמית‪ ,‬ויחד עם הסמנכ"ל לשיווק‬ ‫ברמדיה הצהירו קבל עם ועולם‪ ,‬שלנושא הכשרות‬ ‫אין כל מעורבות בנושא‪ .‬נציגת העיתון הגרמני "דער‬ ‫שפיגל" חזרה פעם נוספת והציגה שאלה בנושא‬ ‫אשמת הכשרות‪ .‬גם כאן חזרו ראשי רמדיה ודחו מכל‬ ‫וכל את הנסיון לגרור את היבטי הכשרות לתוך‬ ‫קופסת המזון‪.‬‬ ‫הניסיון הנואל של חוגים ישראליים אנטי דתיים‪,‬‬ ‫לקשור בין חסרונו של ויטמין בי‪ 1-‬לבין הכשרות‬ ‫– הוא מרושע עד כדי עלילת דם‪ .‬רק מוח מעוות‬ ‫מסוגל לעשות זאת‪ .‬צדק אחד העיתונאים‪ ,‬כאשר‬ ‫גולל את הניסיון להטיל על כתפי הכשרות את‬ ‫האשמה‪ ,‬בהשוותו את הנושא לאימרה הידועה‪:‬‬ ‫הכה את מושקה והצל את הפריץ‪...‬‬ ‫ההודאה של החברה הגרמנית ראויה אמנם להערכה‬ ‫בגלל אומץ הלב ונטילת האחריות‪ .‬אולם‪ ,‬לא יתכן‬ ‫שבכך תסתיים הפרשה‪ .‬האחראיים בישראל יצטרכו‬ ‫לשקול בכובד ראש אם אין מקום לתבוע את החברה‬ ‫הגרמנית באשמה חמורה של הרג תינוקות‪ .‬לא יתכן‪,‬‬ ‫שהחברה הגרמנית תצא פטורה בלא כלום‪.‬‬

‫מבחינתה של החברה הישראלית "רמדיה" אכן היתה‬ ‫זו התפתחות דראמטית וחשובה ביותר‪ .‬מאז פרוץ‬ ‫הפרשה ביום שישי האחרון‪ ,‬הוטחו בחברה‬ ‫הישראלית הוותיקה‪ ,‬הפועלת מזה כ‪ 40-‬שנה‪,‬‬ ‫האשמות חמורות‪ ,‬כמיטב המסורת הישראלית‪ .‬אף‬ ‫לא אחד ממטיחי האשמות לא שאל את עצמו‪ ,‬וכי‬ ‫יעלה על הדעת‪ ,‬שחברה וותיקה‪ ,‬שהתינוקות הם‬ ‫ה"בייבי" שלה מזלזלת‪ ,‬כביכול‪ ,‬בחיי הילדים‬ ‫ומחסירה מרכיב חשוב מהמזון המיועד להם‪.‬‬ ‫חשיבותה של ההודאה הגרמנית בכך‪ ,‬שעתה הוכח‪,‬‬ ‫שרמדיה לא "פושעת" ולא בלתי אחראית‪ .‬מדובר‬ ‫באירוע חסר תקדים‪ ,‬כאשר החברה המייצרת‬ ‫בגרמניה החסירה על דעת עצמה את הויטמין האמור‪,‬‬ ‫מבלי ליידע על כך את רמדיה‪ .‬ולא זו בלבד שלא‬ ‫טרחה ליידע "רמדיה"‪ ,‬אלא אף ציינה בדוחו"ת‬ ‫שצורפו למשלוחים כאילו הויטמין אכן נמצא באריזה‬ ‫הסגורה‪.‬‬ ‫זו לא השאלה היחידה שהחברה הגרמנית חייבת‬ ‫עליה תשובה‪ .‬לא מדובר בחברה בקמבודיה או‬ ‫בוייטנאם הצפונית‪ .‬מדובר בחברה מערבית גדולה‪,‬‬ ‫מודרנית ומתקדמת‪ ,‬מן המובילות בתחומה‪ ,‬הפועלת‬ ‫על‪-‬פי התקנים המחמירים של הקהילה האירופאית‬ ‫והמייצרת מוצר זה עבור הרבה חברות בעולם‪ .‬מדוע‬ ‫אירעה "טעות האנוש" דווקא במוצר המיועד‬ ‫לתינוקות בישראל‪ ,‬ולא לילדי שאר המדינות בעולם?‬ ‫מדוע רק מילדי ישראל "חסכו" את הויטאמין‬ ‫הבסיסי‪ ,‬ואילו לילדי העולם העניקו את מלוא‬ ‫המרכיבים המופיעים ע"ג האריזה‪.‬‬ ‫גם בפרשה זו הוכח עד כמה גדולה השנאה לערכי דת‬ ‫ומסורת‪ .‬החל מיום ראשון בבוקר‪ ,‬כאשר הפרשה‬ ‫החלה לצבור כותרות‪ ,‬החלו להתרוצץ שמועות‪ ,‬שאף‬ ‫הגיעו לרמזים ולכתבות באמצעי התקשורת‬ ‫הישראלים‪ ,‬שהנה סוף‪-‬סוף נמצא האשם‪ .‬והאשמה‬ ‫כולה מוטלת על דרישות הכשרות‪ .‬השינוי‬ ‫בפורמולציה ובהוצאת הויטמין החיוני נבע מדרישות‬ ‫הכשרות‪ .‬רק הכשרות למהדרין אשמה בכך‪ .‬באחד‬ ‫האתרים הפופולריים אף הופיע "פלפול" שלם כיצד‬ ‫קשור הדבר לכשרות‪ .‬לפני פסח ביקשו מטעמי הלכה‬ ‫להחסיר את הויטמין ואילו אחרי הפסח שכח המשגיח‬ ‫להודיע לגויים הגרמנים שאפשר כבר להוסיף את‬ ‫הויטמין‪ .‬את ההכשר למהדרין למוצרי רמדיה מעניק‬ ‫הגרמי"ל לנדא‪ ,‬אב"ד בני ברק‪ .‬כל מי שמכיר את‬ ‫הסדר והמקצועיות של מערכת הכשרות הזאת יודע‬ ‫עד כמה הדבר נוגד את המציאות‪ .‬דבר לא עזר‬ ‫להפריח את השמועות‪.‬‬


‫מעשה טוביה‬

Maariv, 7 november 2003

Culinair Nieuws

900 g rood kalkoenvlees, in blokjes van +4 cm gesneden

kalkoen Tsholent

700 g kleine aardappelen (desgewenst)

100-150 ml olie

2 tl zout

1 grote ajuin , fijn gesnipperd 3 teentjes knoflook, geperst 250 g gemengde, gedroogde bonen (tsholent mix) 80 g gedroogde kikkererwten 150 g parel gerst

door Vivi Salamon

peper en rode paprika naar smaak Fruit de ajuin en look enkele minuutjes in de olie.Voeg de overige ingrediënten toe, breng alles met 1 liter water aan de kook en laat afgedekt op zacht vuur 15 minuten sudderen.De tsholent kan nu in de oven op 100° of op de "shabbes platte" overnacht verder koken tot de volgende middag.


Spreuk van de week “Nowhere does the Torah say, invite your guest to pray; but it does tel lus to offer him food, drink and a bed” [Rabbi Leib Kagan, in M.M. Yoshor, Saint & Sages, 1937]

Curiosum

Toppunt: aparte wachtkamers voor mannen en vrouwen!


Brief van de Kehille22 over de intrekking van de kandidatuur van Rabbijn A.D. Dunner

22

Bron: Shabbat BeShabbato, 8 november 2003


Echt Antwerps. Mijn Daas Jochid 1

Recommend Documents