KIJKWIJZER 2
Openbare Basisschool De Dubbelster De Weergang 2 3823 BV Amersfoort Kijkwijzerverslag Openbare Basisschool De Dubbelster 3823 BV Amersfoort Datum bezoek: 27 november 2013.
EarlyBird Kijkwijzer
obs De Dubbelster
Pagina 1
1. Inleiding Openbare basisschool De Dubbelster is in 2008 gestart met de voorbereiding voor Vroeg Vreemde Talenonderwijs Engels en in 2009 daadwerkelijk begonnen met het geven van het Engels. Men heeft ervoor gekozen zich te laten begeleiden door EarlyBird als kenniscentrum voor VVTO-E. Men heeft er tevens voor gekozen de standaarden van EarlyBird als leidend te hanteren voor de doelen die men stelt. In 2013 achtte men zich rijp voor een Kijkwijzer 1 bezoek en vroeg EarlyBird de school te onderzoeken of het de Kijkwijzer 1 status verdient en adviezen voor verdere ontwikkeling te geven. De Dubbelster, deel uitmakend van De Meerkring voor openbaar onderwijs in Amersfoort, ligt in de wijk Kattenbroek. In de qua kinderen krimpende wijk weet men een stabiel leerlingaantal te behouden van rond de 180. De school heeft er al in 1994 voor gekozen de leerlingen een lesaanbod te geven, waarin men een brede kijk op de wereld centraal stelt. Men heeft een viertal internationale projecten gedaan, waarin men thematisch samenwerkte met scholen uit verschillende Europese landen, gelegen tussen IJsland en Spanje. Vanaf 2009 geeft men de leerlingen het “cadeau” van de lingua franca Engels. Het team is daar bijzonder gemotiveerd voor en de gehele school ademt een sfeer van internationale oriëntatie uit. Dat is al aan de buitenkant zichtbaar. De school is gesierd met een wandschildering, waarop symbolen van verscheidene Europese landen te zien zijn. In de school is vooral het Engels prominent aanwezig. Er zijn in de gehele school uitingen te zien van de internationale projecten en “English Corners”. Zo staan er vitrinekasten met werkstukken van de projecten, zijn er wandkaarten en posters, heeft ieder lokaal een verzorgde English Corner en staan overal Engelse boeken. De leerkrachten, gevarieerd in leeftijd en geslacht, ademt ambitie uit en is “eager” zich te verbeteren in de Engelse vaardigheid en didactiek. De school heeft een goed doordacht meerjarenplan VVTO Engels 2013 – 2016, dat het Beleidsplan Internationalisering 2010-2015 vervangt. In de Schoolgids en op de website van de school is er ruimschoots aandacht voor het Engels. Ook hier brengt men de internationale oriëntatie goed naar voren. De school gebruikt de methoden Cookie and Friends, Backpack Gold Starter en Backpack Gold 1 t/m 4. Daarnaast maakt men veelvuldig gebruik van clil-projecten, meestal van de portal van EarlyBird. Ook hiervan zijn producten zichtbaar en het gemak waarmee de leerlingen zich gedragen overeenkomstig de verwachtingen van clil-leerlingen, geeft aan dat ze hier veel ervaring mee hebben. Duidelijk is dat De Dubbelster werk wil maken van het op een hoog niveau geven van Engels en dat is zodanig zichtbaar dat de door EarlyBird afgevaardigde onderzoeker besloot om naast de gevraagde Kijkwijzer 1 formulieren ook een Kijkwijzer 2 onderzoek te doen.
EarlyBird Kijkwijzer
obs De Dubbelster
Pagina 2
2. Lesbezoeken 2.1 Groep 1/ 2 23 Leerlingen zaten bij binnenkomst in de kring. Vol enthousiasme zongen ze het “Where is Cookie?” lied en “Hello, everyone”. Juf Lia sprak snel en goed Engels. Gedurende een half uur kwam in een hoog tempo een flink aantal verschillende werkvormen aan bod. Er werd veel gezongen en bewogen. Aangeleerde woorden werden herhaald door in een hoog tempo spelletjes met flashcard te doen. TPR maakte daar prominent deel van uit. Nieuwe woorden werden eveneens door middel van flashcards en TPR aangeleerd en veelvuldig herhaald. Toen de leerlingen wat drukker werden ging juf Lia over op een door de leerlingen gewaardeerd springspel n.a.v. opnieuw flashcards. Daarna konden ze weer verder met de les. Tenslotte werd in het Engels samengevat wat er zoal gedaan was. Welnu, in een half uur waren de leerlingen in hoog tempo meegenomen in een wereld van woordoefeningen, spelletjes, beweging en muziek door een vlot engels sprekende juf die de aandacht constant wist vast te houden 2.2 Groep 5 Groep 5 is verdeeld over twee combinatiegroepen. In een leegstaand lokaal op de bovenverdieping krijgen alle vijfde groepers (17 leerlingen waren aanwezig) Engels. Er is geen digibord aanwezig, maar daar heeft juf Juliët geen last van. Samen met de aanwezige onderwijsassistent heeft ze rondom het thema Sint Nicolas een verhaal met veel verschillende plakplaatjes klaarliggen. Ze doet voor hoe je een door goed te luisteren door middel van pakplaatjes het verhaal kunt omzetten in een strip. Daarna werken de leerlingen in tweetallen en zijn tezamen met de voorlezende juf actief bezig. Na het zingen van en lied gaan de leerlingen samenwerken in groepjes met verschillende opdrachten rondom het thema Saint Nicolas en Black Pete. Ze moeten al samenwerkend een verhaal knippen en plakken. Opvallend was dat veel kinderen onderling Engels bleven spreken. Aansluitend was er een les waarbij gebruik werd gemaakt van de Mixed Free Pairs techniek. Ook hier was een actieve lesdeelname van alle leerlingen en werd er veel Engels gesproken. De les eindigde met het zingen van een Engelse versie van Sinterklaas Kapoentje. Al snel daagde de juf de leerlingen uit het lied uit het hoofd te zingen. Juf Juliët en de aanwezige (mannelijke) onderwijsassistent spraken de geheel les vlot en correct Engels. 2.3 Groep 8 De 18 leerlingen van groep 8 werkten aan een Family Tree. De les uit Backpack Gold werd aangevuld met verschillende activiteiten. De leerlingen moesten een stamboom maken van hun familieleden. Het beroep van de genoemde personen moest erbij staan. De leerlingen waren van tevoren uitgedaagd thuis één en ander voor te bereiden, hetgeen door sommigen was gedaan. Juf Erica gaf veel ruimte aan verschillende werkvormen, nadat ze op het digibord haar eigen Family Tree liet zien en op een knappe wijze in het Engels moeilijk begrijpbare begrippen duidelijk maakte. Ook hier werd de gehele les vlot en goed Engels gesproken. Na de klassikale introductie en herhaling gingen de leerlingen aan het werk. Sommigen tekenden een stamboom, sommigen werkten hun huiswerk uit, sommigen gingen achter een computer (in het lokaal of de gang) zitten en zochten informatie op en verwerkten dit verder in hun werkstuk. Er werd vlot gewerkt met verschillende computerprogramma’s. Een enkeling maakte gebruik van Google UK, omdat hier volgens hen meer hits waren. Soms werd er samengewerkt, waarbij Engels werd gesproken. Er was sprake van een vlotte les, waarbij alle leerlingen op hun eigen niveau actief waren en in het Engels veel zoekwerk verrichtten om hun Family Tree zo realistisch mogelijk te maken.
3.
Gesprekken
EarlyBird Kijkwijzer
obs De Dubbelster
Pagina 3
3.1 Oudergesprek Gesprekspartners: 3 ouders, behorende tot de werkgroep Engels. (Eén ouder is zakenman, één ouder leraar Engels VO, één ouder vanuit ander land geëmigreerd) Ouders zijn erg gemotiveerd voor de internationale oriëntatie van de school en vinden de lessen Engels daar een logisch onderdeel van. Allen ervaren ze dat hun kinderen met veel plezier de lessen volgen en merken ze dat de vaardigheden van hun kinderen boven die van andere kinderen liggen. Bij aanvang van de Engelse lessen ervoeren ze aarzelingen bij enkele ouders, die echter al snel verdwenen. In de wijk staat de school bekend als een goede school, die zich d.m.v. internationalisering profileert. 3.2 Leerlingen groepen 6, 7 en 8 Gesprekspartners: 6 leerlingen, uit iedere groep ene jongen en meisje. Het zestal spreekt met plezier over het vak Engels. Minder plezier beleven ze aan het werken met de methode. Ze vinden de lessen saai en te makkelijk. Veel leuker vinden ze de vele projecten die ze doen. Ze vertellen vol enthousiasme over de projecten die ze gedaan hebben en kunnen snel benoemen wat en waar daar iets van te vinden is in de school. Het nut van Engels is voor hen onomstreden. Ze vertellen dagelijks iets in het Engels te doen. Er is altijd wel een activiteit waarbij de Engelse taal gebruikt wordt. Hun adviezen aan de school is een moeilijker en uitdagender methode en nog meer Engelse boeken. 3.3 Gesprek directie De directie hecht veel waarde aan een internationale oriëntatie. Men startte daar al in 1994 mee. Een logisch voortvloeisel daarvan is VVTO-Engels. Men heeft een doordacht plan opgesteld en zich direct laten leiden door EarlyBird. Men heeft gericht toegewerkt naar de Kijkwijzer bezoeken en hoopt klaar te zijn voor een Kijkwijzer 1 nominatie. Uiteindelijk wil men het EarlyBird-bordje op de wand schroeven om zo ook naar buiten uit de dragen wat hun ambitie is. In de communicatie naar de ouders doet men dit al uitgebreid. Er is een training geweest voor alle leerkrachten in de Engelse taal en didactiek. Men is daarbij begeleid door de Hogeschool Utrecht, waar men tevreden over is. Ook hebben enkele leerkrachten een training in Canterbury gevolgd. Graag zou men dat een keer met het hele team doen. Men heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan Engels in de breedste zin van het woord. Naast een hoge ambitie bij het gehele (in leeftijd sterk variërende) team is er ook sprake van onzekerheid of men wel voldoende niveau heeft.
EarlyBird Kijkwijzer
obs De Dubbelster
Pagina 4
4. Conclusie en aanbevelingen Obs De Dubbelster heeft veel energie gestoken in het op de rails zetten van Engels binnen hun organisatie. Dat is hen goed gelukt. Men heeft veel bereikt en mag daar trots op zijn. De gehele school ademt internationalisering uit en het Engels is overal zicht- en hoorbaar aanwezig. Het gemak waarmee de leerlingen zich bewegen en de vrije, doch gestructureerde, wijze waarop ze zelfstandig in het Engels op zoek gaan naar informatie bewijst dat de school veel werk maakt en heeft gemaakt van Engels als taal om informatie en emotie te delen of te bemachtigen. Over differentiatie is nagedacht en men geeft hier vooral in de clil-projecten vorm aan. Men voldoet in voldoende mate aan de eisen die gesteld worden aan de EarlyBird status. Om het Engels nog dieper in de organisatie in te bedden geef ik de volgende adviezen: 1. Comprimeer de methode. Backpack 1 en 2 kunnen in groep 5 gegeven worden, deel 3 en 4 in groep 6. Maak in de twee hoogste groepen alleen gebruik van clil-projecten en breidt hiermee, en door internationale projecten en contacten, de Engelse kennis en vaardigheid verder uit. 2. Geef aan het begin van de les een doel en evalueer dit aan het einde van de les. Het zal de kinderen meer inzicht geven in de zin van de oefeningen/ spelletjes. (What are we going to learn today? Did we succeed?) 3. Maak gebruik van e-twinning en/ of zoek een school waarmee de leerlingen door middel van Skype in het Engels kunnen communiceren en uitwisselen. 4. Geef in de uitgebreide beleidsplannen ook ruimte aan differentiatie. Er is over nagedacht, laat het deel uitmaken van het meerjarenbeleidsplan Engels. Obs De Dubbelster heeft veel energie gestoken in VVTO-E. Men verdient hier lof voor en ik verleen hen graag het predicaat “EarlyBird-school”. Ik wens team en directie veel succes bij de verdere implementatie van Engels in hun organisatie.
Wil Fritz, Rotterdam/ Ede, 30 november 2013.
EarlyBird Kijkwijzer
obs De Dubbelster
Pagina 5
Kijkwijzer 2
A. BELEID EN ORGANISATIE Visie
--
-
+
++
1.1
De visie en de werkwijze van het programma Engels zijn gebaseerd op de methodiek van EarlyBird.
0
0
0
X
1.2
De visie en de werkwijze zijn vastgelegd in het schoolplan
0
0
0
X
1.3
De visie en de werkwijze zijn vastgelegd in de schoolgids.
0
0
0
X
1.4
De visie van de school is zichtbaar in de lessen
0
0
0
X
1.5
Het Engels is een geïntegreerd onderdeel van het schoolprogramma
0
0
0
X
1.6
De werkwijze wordt systematisch geëvalueerd en indien nodig bijgesteld.
0
0
0
X
1.7
Engels is een integraal onderdeel van het taalbeleid van de school
0
0
0
X
1
2
Deskundigheid Achtergrondkennis
2.1
De leerkrachten hebben kennis van taalverwervingsprocessen bij kinderen in de verschillende fases van hun basisschoolloopbaan
0
0
X
X
2.2
De leerkrachten kennen het verschil tussen lessen Engels en lessen in het Engels.
0
0
0
X
2.3
De leerkrachten kunnen hun activiteiten plaatsen in het taalprogramma van de school.
0 X
0
0
Eigen taalvaardigheid 2.4
De leerkrachten hebben door middel van een cursus gewerkt aan hun eigen taalvaardigheid Engels.
0
0
0
X
2.5
De leerkrachten hebben zich daarbij toegelegd op het gebruik van Engels in de eigen schoolsituatie.
0
0
0
X
0
0
0
X
0
0
0
X
De leerkracht is in staat classroom English te gebruiken De leerkrachten zijn in staat om de gehele (taal)les Engels te spreken
Pedagogisch en didactisch handelen 2.6
De leerkracht zorgt voor een uitnodigend en veilig werkklimaat voor de Engelstalige activiteiten op school.
2.7
Bewaakt omgangsnormen Bevordert een sfeer van onderling wederzijds respect
Stimuleert luisteren naar en vragen stellen aan elkaar Stimuleert samenwerking
De leerkracht stimuleert de kinderen om zich in het Engels uit te
EarlyBird Kijkwijzer
obs De Dubbelster
Pagina 6
drukken.
De leerkracht stelt verschillende soorten vragen De leerkracht vraagt door De leerkracht hanteert diverse (mondelinge) verwerkingsvormen
De leerkracht speelt vragen en antwoorden door De leerkracht geeft kinderen bedenktijd De leerkracht geeft hulpmiddelen
2.8
De leerkracht bovenbouw is in staat om (delen van) een vak of project in het Engels te onderwijzen
0
0
0
X
2.9
De leerkracht zet digitale middelen structureel in
0
0
0
X
De computer wordt gebruikt om kennis te oefenen De kinderen mogen digitale middelen gebruiken bij communicatie en presentatie
De kinderen mogen op de computer zelfstandig informatie vergaren
2.10
De leerkracht kan met digitale bronnen omgaan om materiaal te selecteren
0
0
0
X
2.11
De leerkracht hanteert verschillende leerstijlen.
0
0
0
X
0
0
X
X
0
0
0
X
De aankleding van het lokaal en de overige ruimtes
--
-
+
++
De kinderen worden gestimuleerd door de aankleding van het lokaal.
0
0
0
X
2.12
Biedt visuele ondersteuning
De leerkracht kan differentiëren en het EarlyBird programma op maat aanbieden
2.13
Heeft variatie in werkvormen Maakt gebruik van TPR, drama, muziek en spellen
Er wordt gevarieerd in instructie Er wordt gevarieerd in verwerking
De leerkracht past het taalgebruik aan de leerling aan
Er is gerichte aandacht voor de aanbieding van de kernwoorden per thema
B. DE INRICHTING VAN HET ONDERWIJS 1 1.1
2
English corner Wandversiering
Materiaal van kinderen op prikbord of wanden
De materialen
2.1
Er wordt gebruik gemaakt van Engelstalige lesmaterialen en/of methoden.
0
0
0
X
2.2
Er is een grote verscheidenheid aan materiaal, dat tijdens de les wordt
0
0
0
X
EarlyBird Kijkwijzer
obs De Dubbelster
Pagina 7
toegepast 2.3
3 3.1
De methode wordt op een goede en verantwoorde manier ingezet, zodat het bijdraagt aan de doelstelling van de leerkracht.
4 4.1
In elke groep waarin Engels gegeven wordt, wordt minstens 60 minuten per week gereserveerd voor lessen/activiteiten in het Engels.
De school heeft een ononderbroken leerlijn Engels.
6.1
0
0
X
0
0
0
X
0
0
0
X
0
0
0
X
0
0
0
X
0
X
0
0
0
0
0
X
0
0
0
X
Engels maakt deel uit van het leerlingvolgsysteem Het aanbod Engels is gericht op de methodiek van EarlyBird
Methodegebonden toetsen worden gebruikt
Er is sprake van een systematische vorm van verslaglegging
Het leerlingvolgsysteem bevat observaties en uitslagen van testen en toetsen
De school maakt gebruik van een eindtoets. Anglia toets
Leraren rapporteren ouders regelmatig over de voortgang van hun kind in het vak Engels
6
De vorderingen van de leerlingen worden gemonitord
5.4
Voor elk leerjaar zijn taaldoelen opgesteld Aan het eind/ begin van het schooljaar vindt er overdracht plaats
De leerkracht is in staat om de taalkennis van de leerlingen te beoordelen en te evalueren.
5.3
0
Leerlingvolgsysteem/Rapportage
5.2
X
De ononderbroken leerlijn
5.1
0
Er worden CLIL projecten gedaan Een (deel van) een vak wordt in het Engels gegeven
In de hoogste twee groepen worden CLIL-activiteiten verzorgd.
5
0
De onderwijstijd
3.2
0
Engels heeft een plaats op het rapport
Internationalisering De school organiseert internationale activiteiten die de ontwikkeling van het Engels ondersteunen.
De leerlingen e-mailen met buitenlandse leerlingen De school heeft een partnerschool/ partnerscholen in het buitenland
EarlyBird Kijkwijzer
Er vindt een uitwisseling plaats Er is contact met een buitenlandse school door middel van skype
obs De Dubbelster
Pagina 8
6.2
7
7.1
In de school kan men zowel binnen als buiten de Engelse lessen de internationale dimensie waarnemen.
De school en de omliggende VO-scholen werken samen om de doorgaande leerlijn te bewaken.
De scholen informeren elkaar wederzijds Er is regelmatig overleg
0
X
0
0
X
0
0
0
0
X
0
0
0
X
De (eindtoets)gegevens Engels worden doorgegeven aan het VO
In de Public Relations en marketing van de school wordt EarlyBird vermeld.
7.3
0
Omgevingsfactoren
7.2
0
De school vermeldt EarlyBird op de website
De school informeert ouders regelmatig over de ontwikkelingen op het terrein van “meer, beter en vroeger Engels”.
EarlyBird Kijkwijzer
obs De Dubbelster
Pagina 9
