Beleidsplan EADV 2014-2017
EADV, de partner in diabeteszorg
Inhoudsopgave
Inleiding ............................................................................................................................... 2 1. Missie en visie van EADV ............................................................................................... 3 2. Ontwikkelingen in de diabeteszorg ................................................................................ 4 3. Strategische keuzes en doelstellingen van EADV ........................................................ 5 1. Belangenbehartiging....................................................................................................................... 5 2. Beroepsinhoudelijke professionaliteit ............................................................................................. 6 3. Dienstverlening ............................................................................................................................... 6 4. Slagvaardige vereniging ................................................................................................................. 7
1
Inleiding De diabetesverpleegkundige vervult al lange tijd met succes een belangrijke regierol in de zorgverlening van diabetespatiënten in de eerste-, tweede- en derdelijnszorg. De brede inzet van de 1 praktijkondersteuner in de eerste lijn is de laatste jaren succesvol gebleken. Sinds 2006 zet EADV zich actief in voor de praktijkondersteuner met aandachtsgebied diabetes. Binnen EADV weten deze professionals elkaar te vinden, kennen elkaars specifieke expertise en weten van elkaar gebruik te maken ten behoeve van kwalitatief hoogwaardige zorg. De zorgvraag zal de komende jaren echter veranderen. Dit heeft niet alleen te maken met een 2 groeiend aantal patiënten met diabetes (RIVM) maar ook met de huidige financiële situatie in Nederland die betaalbare zorg vereist. Tevens zal door de veranderende maatschappelijke visie op 3 zorg (van ‘genezen en verplegen’ naar ‘voorkomen en beperken’) de aard en mogelijk de setting van de zorgverlening veranderen. Van patiënten wordt meer verantwoordelijkheid en eigen regie verwacht. Van alle zorgverleners en dus ook van diabetesverpleegkundigen en praktijkondersteuners wordt de komende jaren meer kwaliteit, doelmatigheid, transparantie en rendement in termen van gezondheid verwacht. Thema`s als “Preventie”, “Zelfmanagement” en “Kostenbeheersing” zullen daarom de komende jaren het speelveld van de (diabetes)zorg in toenemende mate gaan bepalen. Met betrekking tot deze thema`s ziet EADV (nog steeds) een belangrijke regierol weggelegd voor haar leden waarbij de profilering van deze rol belangrijker wordt. In de beleidsperiode 2009-2013 was de profilering van de EADV-diabetesverpleegkundige en EADVpraktijkondersteuner als belangrijk aandachtspunt opgenomen. In het komende beleidsplan zal daar nog sterker de nadruk op liggen. Onder ‘beroepsgroep’ wordt in dit beleidsplan verstaan alle ‘diabetesverpleegkundigen’ en 4 ‘praktijkondersteuners’. ‘EADV-leden’ betreffen alle (gewone) verenigingsleden en ‘EADVdiabetesverpleegkundigen/‘EADV-praktijkondersteuners’ zijn degenen die ingeschreven staan in het EADV-Kwaliteitsregister. Als theoretisch kader voor de structuur van het beleid is gebruik gemaakt van het zogenaamde 5 propellermodel vanuit het verenigingsmanagement . Dit model gaat ervanuit dat een succesvolle vereniging opereert op drie speelvelden, ofwel drie kritische succesfactoren. Deze drie kritische succesfactoren zijn dynamisch en afhankelijk van elkaar. Zij zijn als het ware de bladen van een propeller die de beroepsgroep voortstuwen.
1
2
EADV verstaat onder een praktijkondersteuner: een professional met een voltooide (post-)hbo-opleiding POH. http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/ziekten-en-aandoeningen/endocriene-voedings-en stofwisselingsziekten-en-immuniteitsstoornissen/diabetes-mellitus/
3
4 5
Discussienota Raad van Volksgezondheid en Zorg, Den Haag, april 2010 De ‘gewone’ EADV-leden zijn de diabetesverpleegkundigen en praktijkondersteuners zoals in de statuten omschreven Het propellermodel is in 1999 ontwikkeld door ir. drs. P. Tack c.s. aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
2
De drie propellerbladen (het behartigen van de belangen van de leden als groep, het organiseren en ontwikkelen van de beroepsgroep en het ontwikkelen van individuele diensten en voordelen ten behoeve van de leden) worden aangedreven door de as, zijnde de verenigingsstructuur en – organisatie. Belangenbehartiging
Vereniging Ordenen van de beroepsgroep
Individuele dienstverlening
Het beleidsplan 2014-2017 is ontwikkeld in samenwerking met de leden die actief zijn in onze regiobesturen, expertisegroepen en commissies. Input hiervoor is verzameld via werkbijeenkomsten en schriftelijke commentaarrondes. Een grotere groep leden is betrokken bij de ontwikkeling middels ledenraadpleging tijdens de algemene ledenvergaderingen en de regiobijeenkomsten. In hoofdstuk 1 wordt de missie en visie van EADV besproken. Vervolgens komen in hoofdstuk 2 de ontwikkelingen in diabeteszorg en de trends die voor EADV relevant zijn aan bod. De strategische keuzes en doelstellingen tenslotte worden in hoofdstuk 3 uitgewerkt. De komende vier jaar wordt op basis van dit meerjarig beleidsplan en actieplan jaarlijks een begroting opgesteld aan de hand van de geplande acties. De evaluatie vindt jaarlijks plaats in november.
1. Missie en visie van EADV EADV is sinds 1986 de beroepsvereniging voor diabetesverpleegkundigen. Vanaf 2006 zet EADV zich ook actief in voor de praktijkondersteuners met aandachtsgebied diabetes mellitus. Sinds 2012 kunnen praktijkondersteuners ook (gewoon) lid worden van EADV. Een beroepsvereniging is belangrijk voor professionals ten behoeve van hun professionalisering en positionering. Terwijl de missie tot op heden nog altijd actueel is, verandert de visie geleidelijk ten gevolge van verdere professionalisering van de leden en de ontwikkelingen die zich aandienen in de omgeving. Deze ontwikkelingen leiden op dit moment tot een herpositionering van alle betrokkenen bij de diabeteszorg. Denk bijvoorbeeld aan de bepalende rol die de zorgverzekeraar de laatste jaren heeft ingenomen. Een krachtige profilering van de EADV-diabetesverpleegkundige/ praktijkondersteuner in het diabetesveld is meer dan ooit belangrijk. De missie en visie van EADV verwoordt, samengevat, de toegevoegde waarde van de EADVdiabetesverpleegkundige / -praktijkondersteuner, en is de basis van het beleid voor de komende jaren. Missie EADV is dé beroepsorganisatie voor diabetesverpleegkundigen en praktijkondersteuners met het aandachtsgebied diabetes en is een platform voor alle professionals betrokken bij de diabeteszorg. Visie De EADV-diabetesverpleegkundige/ -praktijkondersteuner is bij uitstek de professional die vanuit zijn/haar centrale positie in het diabeteskernteam een regierol vervult in de zorgverlening aan mensen
3
met diabetes mellitus en is een gesprekspartner voor stakeholders en beleidsmakers in de zorg. Dat betekent dat de EADV-diabetesverpleegkundige/-praktijkondersteuner: • inhoudelijke verpleegkundige diabeteszorgverlening levert conform kwaliteitseisen van EADV, geborgd in een erkend kwaliteitsregister, • kwalitatief hoogwaardige zorg levert die gebaseerd is op de NDF-Zorgstandaard en andere erkende richtlijnen, • de diabetespatiënt centraal stelt. De EADV-diabetesverpleegkundige/-praktijkondersteuner levert niet alleen complexe zorg maar is ook in toenemende mate de coach van de patiënt bij de ondersteuning in preventie en zelfmanagement, e e • centraal is gepositioneerd, bijvoorbeeld in het multidisciplinaire team (2 lijn) en zorggroep (1 lijn) of anders binnen de keten en daarmee een belangrijke gesprekspartner voor zorgverzekeraars en werkgevers ten behoeve van transparante en doelmatige zorg. Het beleid van de beroepsorganisatie EADV is dan ook gericht op de ondersteuning van haar leden in het vervullen van deze rol.
2. Ontwikkelingen in de diabeteszorg De (diabetes)zorg is sterk in verandering. Dit raakt direct de inhoud en uitoefening van het beroep van de diabetesverpleegkundige en/of praktijkondersteuner en zijn/haar positie in het diabetesveld. Basis van het beleidsplan zijn diverse trends waar de diabeteszorg de komende jaren mee te maken 6 krijgt. EADV was betrokken bij het tot stand komen van het boek ‘Diagnose diabetes 2025 ’, waarin 17 trends zijn benoemd. De trends die met name voor de EADV-leden relevant zijn, vormen het uitgangspunt voor de strategische keuzes en de doelstellingen in dit nieuwe beleidsplan. De volgende te verwachten trends in de (diabetes)zorg zijn in het EADV-beleidsplan 2014-2017 expliciet meegenomen: • Meer zelfmanagement. Naar verwachting zal het aantal mensen met diabetes de komende jaren fors toenemen, terwijl de kosten van de zorg moeten worden teruggedrongen. Van patiënten wordt meer verantwoordelijkheid en eigen regie verwacht. Voor het EADV-lid betekent dit een meer coachende rol. • Meer aandacht voor leefstijl. Voorkomen van ziekte wordt een speerpunt in het overheidsbeleid. Concreet betekent dit dat de focus zal komen te liggen op gezonde leefstijl en dit vraagt dat het EADV-lid zich inzet als leefstijlcoach. • Individuele zorgvraag: Steeds meer patiënten hebben complexe zorg nodig. De consument van nu heeft verschillende behoeften en dat komt ook tot uitdrukking in de vraag naar meer individueel gerichte zorg. Het EADV-lid zal aan die individuele vragen moeten gaan voldoen en zorg op maat gaan leveren. • Herinrichting van de zorg. Om de kosten te beheersen is er een tendens naar herinrichting van de zorg. Marktwerking wordt gestimuleerd, verzakelijking neemt toe. De zorgverzekeraars spelen daarin een belangrijke rol. Meer zorg verschuift van de tweede naar de eerste lijn en de tweede lijn behandelt vooral de complexe patiënten. Van het EADV-lid zal verwacht worden proactief mee te denken over de inhoudelijke invulling van deze herinrichting, maar ook invulling te geven aan de samenwerking tussen de eerste- en tweedelijn en/of een andere setting in de keten.
6
Ph. J. Idenburg, M. van Schaik, I. de Weerdt, ‘Diagnose diabetes 2025, Over de toekomst van de Nederlandse diabeteszorg’, Nederlandse Diabetes Federatie 2012
4
•
•
Er is een toenemende vraag van consumenten en verplichting door zorgverzekeraars naar transparantie in de kwaliteit van de zorgverlening. De zorgconsument maakt een keuze op basis van vergelijking en wil de beste kwaliteit. Het EADV-lid zal daarom ook haar kwaliteiten en die van het diabeteskernteam waarin zij werkt duidelijker moeten kunnen profileren. Digitalisering. De digitale mogelijkheden zullen de komende jaren toenemen. In de zorgsector gaat het hierbij om informatie, communicatie en datasystemen. Zorgverleners zullen gebruik maken van digitale hulpmiddelen om met patiënt te kunnen communiceren, online dossiers en zorg op afstand via digitale systemen (apps, sociale media). De relatie tussen patiënt en zorgverlener gaat daarmee veranderen en dat vraagt ook van het EADV-lid aanpassing.
3. Strategische keuzes en doelstellingen van EADV Het uitgangspunt voor EADV is dat kwalitatief goede diabeteszorg afhankelijk is van de (EADV-) diabetesverpleegkundige/ -praktijkondersteuner die zich onderscheidt van de algemene verpleegkundige resp. praktijkondersteuner vanwege zijn/haar specifieke expertise. EADV wil haar leden de juiste middelen aanreiken om zijn of haar praktijkvoering op transparante en doelmatige wijze uit te voeren. Op basis van de missie en visie van EADV (hoofdstuk 1) en de trends die relevant zijn voor de EADV-leden (hoofdstuk 2) heeft EADV voor de beleidsperiode 2014-2017 strategische keuzes gemaakt op de onderdelen van het ‘propellermodel’: - belangenbehartiging, - beroepsinhoudelijke professionaliteit, - dienstverlening ten behoeve van de dagelijkse praktijk en - de structuur en organisatie van de vereniging.
1. Belangenbehartiging Strategische keuze: EADV is gesprekspartner van werkgevers, zorgverzekeraars en (NDF-) partners over de inzet van de EADV-diabetesverpleegkundige en EADVpraktijkondersteuner binnen de diabeteszorg. De actuele ontwikkelingen in de zorg leiden naar een herpositionering van alle betrokkenen bij de diabeteszorg. De zorgverzekeraars nemen een dominantere rol in, van de patiënt wordt meer eigen verantwoordelijkheid en regie verwacht en de zorgverleners dienen meer vraaggerichte en doelmatige zorg te leveren die bovendien voor iedereen transparant is. Het standpunt van EADV is dat de EADVdiabetesverpleegkundige als specialist een centrale rol inneemt in het diabetesteam, zowel in de eerste- als de tweedelijn en de EADV-praktijkondersteuner met aandachtsgebied diabetes een centrale rol inneemt in de huisartsenpraktijk of zorggroepen met betrekking tot preventie en nietcomplexe diabeteszorg. Om deze centrale rol te benutten en te borgen is een krachtige positionering en profilering van de EADV-diabetesverpleegkundige en -praktijkondersteuner meer dan ooit noodzakelijk. Hier is een taak weggelegd voor zowel de vereniging als de individuele leden in hun eigen praktijksetting.
Doelstellingen
EADV is gesprekspartner van werkgevers en zorgverzekeraars over de bijdrage van de EADV-diabetesverpleegkundige/-praktijkondersteuner aan de effectiviteit, kwaliteit en kostenbeheersing.
5
EADV is volwaardige gesprekspartner van de NDF-partners op het gebied van zowel complexe diabeteszorg als preventie en zelfmanagement bij alle patiënten met diabetes mellitus. Het EADV-Kwaliteitsregister is voor werkgevers en ziektekostenverzekeraars een keurmerk voor het verlenen van goede diabeteszorg.
2. Beroepsinhoudelijke professionaliteit Strategische keuze: EADV streeft ernaar dat diabetesverpleegkundigen en praktijkondersteuners zich inschrijven in het EADV-kwaliteitsregister. De verplichting van transparantie over de kennis en kunde van de zorgverlener stijgt. De patiënt wil de kwaliteit van de zorgverlening kunnen vergelijken om zo voor de beste zorgverlener te kunnen kiezen. In de komende jaren zal de medicatievoorschrijfbevoegdheid voor diabetesverpleegkundigen geïmplementeerd worden. Daarmee wordt de plaats van de diabetesverpleegkundige in het diabeteskernteam weliswaar steviger verankerd, maar zal het des te meer nodig zijn om het vak goed bij te houden. EADV blijft zich daarom richten op de kwaliteitsontwikkeling en -bewaking van inhoudelijke verpleegkundige zorgverlening rondom mensen met diabetes mellitus. Inschrijving in het EADVKwaliteitsregister is een belangrijk criterium dat de EADV-diabetesverpleegkundige/praktijkondersteuner kwalitatief hoogwaardige en doelmatige zorg levert. Het EADV-Kwaliteitsregister ontwikkelt zich daarmee tot een keurmerk.
Doelstellingen
Het EADV-Kwaliteitsregister is voor de diabetesverpleegkundige en praktijkondersteuner een keurmerk voor professionaliteit en kwaliteit van de beroepsuitoefening. Het aantal inschrijvingen in het EADV-Kwaliteitsregister neemt jaarlijks toe met minimaal 5%. Registratie en herregistratie in het EADV-Kwaliteitsregister is mogelijk door voldoende hoogwaardig aanbod van EADV-geaccrediteerde scholingen die aansluiten op het Beroepsdeelprofiel van de diabetesverpleegkundige.
3. Dienstverlening Strategische keuze: EADV wil dat haar leden de meerwaarde van hun lidmaatschap voor de dagelijkse praktijkvoering en hun professionele ontwikkeling ervaren. Als de diabetesverpleegkundige/praktijkondersteuner zich als professional wil (blijven) positioneren en profileren heeft hij of zij daar de nodige kennis en middelen voor nodig. EADV ziet het als haar taak om de individuele diabetesverpleegkundige/praktijkondersteuner daarin te ondersteunen. Dit doet zij door het (laten) ontwikkelen van diensten en producten ten behoeve van de dagelijkse praktijk, het creëren van mogelijkheden om met collega’s te netwerken en het verstrekken van EADV-standpunten en up-to-date informatie via de daartoe geëigende kanalen.
Doelstellingen
EADV biedt haar leden exclusieve diensten en producten aan om zorg op maat binnen hun dagelijkse praktijk aan te bieden.
6
EADV biedt haar leden met het organiseren van bijeenkomsten en met het aanbieden van diverse moderne communicatiemiddelen een regionaal en landelijk netwerk waar kennis en ervaring uitgewisseld kan worden.
4. Slagvaardige vereniging Strategische keuze: EADV blijft een slagvaardige en toekomstbestendige vereniging met een beleidsvoerend bestuur, ondersteund door vrijwilligers en een professioneel bureau. Verenigingen hebben bestaansrecht vanwege hun leden. Juist als collectief is het mogelijk om de belangen van de hele groep te behartigen, een kwaliteitskeurmerk te ontwikkelen en hulpmiddelen te ontwikkelen waar men in de praktijk mee aan de slag kan. EADV opereert in een veld waarin ook andere verenigingen zich met diabeteszorg bezighouden. Daarnaast wordt overal in de zorg en bezuinigd. Ook bij de sponsoren van EADV zijn er minder mogelijkheden tot financiële ondersteuning van EADV-projecten. In de loop van de jaren heeft EADV een sterke bestuursstructuur opgebouwd, ondersteund door een professioneel bureau en een grote groep van actieve leden. Daarmee is de basis gelegd voor een sterke vereniging. Stilstaan is achteruitgang, daarom moet EADV juist blijven werken aan een steviger positie die de continuïteit nog voor jaren waarborgt.
Doelstellingen:
EADV heeft een financieel gezonde basis, zonder in belangrijke mate afhankelijk te zijn van gelden van derden, met dien verstande dat niet meer dan 20% van de baten afhankelijk is van structurele sponsorgelden. Groei van het aantal leden van de vereniging. EADV heeft een toekomstbestendige positie in het diabetesveld door de samenwerking met andere (beroeps-)organisaties.
7
