Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
De diabeteszorg in het Refaja ziekenhuis
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
DE DIABETESZORG IN HET REFAJA ZIEKENHUIS INLEIDING Diabetes mellitus is een veel voorkomende chronische ziekte die gekenmerkt wordt door een te hoge bloedglucosewaarde. Deze ontstaat door een tekort aan insuline en/of een verminderde gevoeligheid voor insuline. Diabetespatiënten hebben een sterk verhoogd risico op hart en vaatziekten, omdat ze vaak ook een te hoge bloeddruk en een te hoog cholesterolgehalte hebben. De behandeling van diabetes is er op gericht om dit risico te verlagen, onder andere door het voorkomen van te hoge bloedglucosewaarden. Als uw bloedglucosewaarden door de behandeling dalen zult u merken dat u minder last heeft van klachten als vermoeidheid, dorst en slecht zien. Wel kunt u op den duur last krijgen van andere klachten en/of complicaties, vooral als de diabetes langer bestaat. Om u nu zo weinig mogelijk problemen van de diabetes te laten ervaren en in de toekomst complicaties te voorkomen zijn de diabetescontroles van groot belang.
ORGANISATIE VAN DE DIABETESZORG Als u onder behandeling bent in het Refaja ziekenhuis voor uw diabetes, dan bezoekt u met regelmaat zowel de internist als de diabetesverpleegkundige. De internist is de behandelaar van uw diabetes, maar de praktische uitvoering van de behandeling ligt bij de diabetesverpleegkundige. Als eerste bezoekt u de internist die na onderzoek het behandeltraject bepaalt. Wanneer diabetes mellitus bij u wordt vastgesteld begeleidt de diabetesverpleegkundige u bij het starten van uw behandeling en geeft u uitleg over de ziekte. Het kan ook zijn dat u voor uw diabetescontrole bij de huisarts was en nu doorverwezen bent naar de internist omdat uw diabetes moeilijk in te stellen is. Samen met de diabetesverpleegkundige probeert u de problemen op te sporen en te zoeken naar oplossingen die leiden tot een betere regulatie. Bij de behandeling behoort tevens een jaarlijks bezoek aan de oogarts en de diëtiste. Na de eerst fase bezoekt u elke drie maanden om en om de internist en de
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
diabetesverpleegkundige. Als de diabetes goed is ingesteld en er geen bijkomende problematiek is wordt u - in principe weer - terugverwezen naar de huisarts.
WAT GEBEURT ER TIJDENS DE CONTROLES Bij de internist: 1 x per jaar grote controle: • De effectiviteit van uw behandeling wordt geëvalueerd in een gesprek onder andere aan de hand van uw bloedglucose dagcurves. • Uw bloeddruk en gewicht worden gemeten. • Er vindt bloedonderzoek plaats voor bepaling van de bloedglucosewaarde, het HbA1c, het cholesterolgehalte en de nierfunctie. • De urine wordt gecontroleerd op eiwitverlies.
1 x per jaar kleine controle: • De effectiviteit van uw behandeling wordt geëvalueerd in een gesprek onder andere aan de hand van uw bloedglucose dagcurves. • Uw bloeddruk en gewicht worden gemeten. • Er vindt bloedonderzoek plaats voor bepaling van de bloedglucosewaarde, het HbA1 en de nierfunctie.
Bij de diabetesverpleegkundige: Twee bezoeken per jaar: • De bloedglucosewaarden die u zelf meet worden geëvalueerd en zo nodig wordt de dosering van de insuline aangepast. • Uw leefstijl vormt een belangrijk deel van de behandeling en zal besproken worden. • U wordt geadviseerd over zelfmanagement en zelfregulatie van uw bloedglucosewaarden. • Uw bloeddruk wordt gemeten en uw gewicht bepaald. • Uw voeten en spuitplaatsen worden minimaal 1 x per jaar gecontroleerd. • Uw hulpmiddelen, zoals injectiepennen en zelfcontrolemateriaal worden gecontroleerd.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
• De diabetesverpleegkundige verwijst u jaarlijks naar de oogarts. • Zo nodig wordt u verwezen naar een diëtist en/of podotherapeut.
STREEFWAARDEN EN BEHANDELPLAN De internist bepaalt uw medicamenteuze behandeling. De diabetesverpleegkundige adviseert u bij de uitvoering van het behandelplan. Natuurlijk bent u zelf de belangrijkste persoon in het uitvoeren van het behandelplan. Het behandelplan omvat: • medicamenteuze therapie; • adviezen ten aanzien van aanpassingen in uw leefstijl; • adviezen ten aanzien van stoppen met roken; • adviezen ten aanzien van beweging; • adviezen ten aanzien van wanneer en hoe vaak de bloedglucose te meten; • hoe vaak en door wie u gecontroleerd gaat worden; • het te volgen educatieprogramma; • 1 x per 1 tot 2 jaar controle bij de oogarts; • hoe vaak de voetcontrole plaats moet vinden.
De overkoepelend diabetesorganisaties NDF (Nederlandse Diabetes Federatie) en DVN (Diabetes Vereniging Nederland) hebben algemene richtlijnen opgesteld voor bloedglucosewaarden, HbA1c, bloeddruk en cholesterolgehalte. Streefwaarden: • Bloedglucosewaarden: voor het eten lager dan 7 mmol/l en 2 uur na het eten lager dan 9 mmol/l; • HbA1c: deze waarde geeft het gemiddelde weer van de bloedglucosewaarden in de afgelopen 8 weken. Het is wenselijk dat de uitslag kleiner is dan 53 mmol/mol, dat was voorheen 7%; • Gewicht/BMI (Body Mass Index): dit is een maat voor overgewicht. De streefwaarde is 25 of lager; • Bloeddruk: in het algemeen is de streefwaarde van de bovendruk lager dan 140 mm Hg; van de onderdruk lager dan 90 mm Hg.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
• Cholesterol: met name een hoog LDL cholesterol verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. De streefwaarde is lager dan 2.5 mmol/l, in sommige situaties nog lager. • Eiwit in de urine: eiwit in de urine is meestal een teken van vaatschade, normaal zit er geen eiwit in de urine. Met deze streefwaarden als richtlijn wordt er samen met u een persoonlijk behandelplan gemaakt, afgestemd op uw leeftijd en eigen situatie.
INSULINE EN DIABETESHULPMIDDELEN De eerste keer krijgt u insuline op recept van de internist. De vervolgmedicatie kunt u aanvragen bij uw huisarts. De voorraad insuline kunt u in een lade van de koelkast bewaren. Insuline mag niet bevriezen omdat het dan zijn werking verliest. De verloopdatum wordt vermeld op de verpakking. Buiten de koelkast is de insuline na aanbreken een maand houdbaar. De insulinepen die u in gebruik hebt bewaart u op kamertemperatuur. Voorgevulde pennen die leeg zijn mogen bij het huisvuil gedeponeerd worden. Penvullingen, naalden en lancetten mogen niet onbeschermd bij het huisvuil. U kunt ze deponeren in een naaldencontainer die verkrijgbaar is bij uw leverancier of diabetesverpleegkundige. Het is verstandig om bij uw apotheek te informeren waar u vervolgens de naaldencontainer kwijt kunt. Dit is namelijk per regio verschillend. Meestal krijgt u de eerste bloedglucosemeter via de diabetesverpleegkundige. Batterijen voor de bloedglucosemeter kunt u verkrijgen bij de leverancier van uw hulpmiddelen of uw apotheek.
VERGOEDING VAN DE DIABETESHULPMIDDELEN Nadat er bij uw zorgverzekeraar aan de eigen bijdrage is voldaan, worden de diabeteshulpmiddelen vergoed door de zorgverzekeraar. De aanvraag voor deze vergoeding wordt gedaan door de diabetesverpleegkundige. De bloedglucosemeter, de insulinepen, de insulinepomp en materialen hiervoor, als ook de bloedglucosestrips en lancetten worden volledig vergoed als u insuline gebruikt. Deze vergoeding is aan een maximum gebonden en is afhankelijk van uw zorgverzekeraar. De meeste verzekeraars vergoeden het volgende:
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
• Als uw diabetes niet goed in te stellen is met tabletten en u waarschijnlijk over moet op insuline krijgt u eenmalig 100 teststrips vergoed. • Als u 1 of 2 keer daags insuline gebruikt is de vergoeding 100-200 teststrips per kwartaal. • Als u 4 keer daags insuline gebruikt of een insulinepomp heeft is de vergoeding 400-600 teststrips per kwartaal. De zorgverzekeraar vergoedt 1 keer per 3 jaar een bloedglucosemeter en insulinepennen. De vergoeding bij insulinepomptherapie is gemiddeld 30 tot 45 sets of 30 pods per maand. Voor de exacte hoeveelheid kunt u uw zorgverzekeraar raadplegen.
DIGITALE ONDERSTEUNINGSMOGELIJKHEDEN Voor een goede behandeling wordt van u een actieve houding verwacht. Onderstaande sites kunnen u hierbij helpen.
• www.diep.info Dit is een interactief educatieprogramma met een leefstijlcoach. • www.diabetergestemd.nl Dit programma is bestemd voor mensen die vaak somber zijn. Vergoeding hiervan is afhankelijk van uw zorgverzekeraar. • www.leesbaaronderzoek.nl In dit programma staan de nieuwste medische inzichten over diabetes in eenvoudige taal. • www.kijkopdiabetes.nl Informatieve/interactieve site voor mensen van 45 jaar en ouder. Een onderdeel is de Leefgezondcoach. • www.voedingscentrum.nl Wetenschappelijk onderbouwde informatie over gezonde en veilige voedselkeuze. • www.stivoro.nl Hulp en ondersteuning bij stoppen met roken.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
• www.minderdrinken.nl Zelfhulpprogramma voor iedereen die graag minder alcohol wil drinken of wil stoppen met alcohol drinken. • APP de koolhydraatkenner Dit is een app met een koolhydratentabel. Het werkt op iphone/ipad/ipod en op gewone mobiele telefoons.
DE DIABETES VERENIGING NEDERLAND Dit is de patiëntenvereniging voor mensen met diabetes. De DVN strijdt voor goede zorg en een beter leven voor mensen met diabetes. Voor vragen kunt u contact opnemen met de Diabeteslijn: 033-4630566 of
[email protected]. (24 uur per dag en 7dagen in de week, maar ’s nachts alleen in nood). Door lid te worden steunt u de vereniging en daardoor uzelf!
CONTACT MET DE DIABETESVERPLEEGKUNDIGE Voor vragen, het doorgeven van bloedglucosewaarden en/of een afspraak maken, houdt de diabetesverpleegkundige een telefonisch spreekuur. Dit is op kantoordagen tussen 08.30 en 09.00 uur en tussen 11.00 en 12.00 uur. Ook is het mogelijk contact op te nemen via e-mail:
[email protected] De website van het Refaja ziekenhuis is te bezoeken op www.refaja.nl. Hier vindt u informatie over verschillende afdelingen waaronder de interne polikliniek en de diabetesverpleegkundigen.