Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
Masthopatie
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
MASTOPATHIE INLEIDING U heeft van uw behandelaar gehoord dat u mastopathie heeft. In deze folder kunt u lezen wat dit is, hoe mastopathie ontstaat, welke behandelingen er zijn en geven we u adviezen wat over wat wel/niet kunt doen.
WAT IS MASTOPATHIE? Het woord mastopathie is Grieks: mastos = borst en pathie = ziekte of aandoening. Mastopathie is een verzamelnaam voor goedaardige aandoeningen in het klierweefsel van de borsten. Eigenlijk is het geen officiële medische term. Bij mastopathie kunt u knobbels of andere onregelmatigheden en/of (erge) pijn voelen. Deze verschijnselen leveren geen gevaar voor de gezondheid, maar veroorzaken wel veel overlast. Mastopathie kan in beide borsten voorkomen, maar ook in één borst. Veel vrouwen met mastopathie hebben klachten. De één meer dan de ander. Mastopathie kan de volgende klachten geven: • Pijnlijke borsten, die regelmatig gespannen aanvoelen en niet altijd aanraking verdragen. • Onregelmatig aanvoelend borstklierweefsel: er kunnen in de borsten grote of kleine cysten voorkomen. Soms ook fibroadenomen (zie verderop in de folder). • Soms heldere, wittige, gelige of groenige afscheiding uit de tepel(s). Deze klachten kunnen los van elkaar of samen voorkomen.
CYSTE Een cyste is een holte waar vocht in zit. Die kan bijvoorbeeld ontstaan als een uitvoergangetje van de melkklieren verstopt raakt. Vooral als er spanning op staat, is een cyste goed te voelen. Dit voelt als een ronde stevige knobbel. Het kan ook pijnklachten geven. Soms zitten er in een of in beide borsten meerdere cysten. Soms ontstaat een cyste in korte tijd. Een cyste kan spontaan groeien, maar ook spontaan weer kleiner worden of zelfs verdwijnen.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
BINDWEEFSELKNOBBEL (FIBROADENOOM) Een bindweefselknobbel (fibroadenoom) is een knobbel van bindweefsel en klierweefsel. Dit geeft meestal weinig klachten. Een bindweefselknobbel voelt glad aan en kan langzaam wat groter worden. Een bindweefselknobbel is lang niet altijd te voelen.
ANGST VOOR KANKER Mastopathie is geen kanker. Het is een goedaardige aandoening. Maar veel vrouwen met mastopathie zijn bang dat het kanker zou kunnen zijn. Vrouwen met mastopathie hebben geen verhoogde kans op borstkanker. Wel heeft een vrouw met mastopathie, net als elke andere vrouw kans om borstkanker te ontwikkelen.
OORZAKEN VAN MASTOPATHIE Hoe mastopathie ontstaat is niet altijd even duidelijk. Hormonen spelen in ieder geval een grote rol. Dat verklaart waarom mastopathie vaak gebonden is aan de menstruatie. Veel vrouwen hebben er vooral vóór de menstruatie last van. Andere vrouwen altijd. Grote veranderingen in de hormoonhuishouding, zoals zwangerschap, stoppen met de pil of verwijderen van de eierstokken kunnen invloed hebben op mastopathie. Sommige vrouwen merken dat de klachten die er al waren in de overgang erger worden. Er zijn ook vrouwen die tijdens de overgang last van mastopathie krijgen. Ook dat heeft te maken met hormoonschommelingen. Na de overgang verdwijnen de klachten meestal geleidelijk.
VORMEN VAN MASTOPATHIE Er zijn twee vormen van mastopathie: • Cyclische mastopathie: deze vorm heeft alles te maken met de menstruatiecyclus. Zo’n drie tot zeven dagen voor de menstruatie hebben veel vrouwen last van zware gespannen borsten en soms stekende pijn. Vrouwelijke geslachtshormonen laten dan de borstklieren iets zwellen. Over het algemeen is de pijn niet exact aan te wijzen, maar wel voelen veel vrouwen knobbeltjes in hun borsten. • Niet-cyclische mastopathie: deze vorm komt minder vaak voor; er is geen vast patroon in te ontdekken, de pijn zit op een duidelijk aanwijsbare plek en wordt
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
omschreven als brandend, scherp of zeurend en straalt vaak uit naar de oksel. Tijdens de menopauze nemen de klachten vaak af.
MOGELIJKE BEHANDELINGEN EN TIPS Hoewel de oorzaak van mastopathie nog niet duidelijk is, zijn er wel dingen die u kunt (laten) doen om de klachten te verminderen: Kleding • Draag een goed steunende beha (bij voorkeur zonder beugels en met brede schouderbandjes). • Zorg voor warme kleding (hoe kouder u het hebt, hoe pijnlijker de borsten kunnen aanvoelen).
Voeding • Er lijkt een verband te bestaan tussen een tekort aan onverzadigde vetzuren en het ontstaan van mastopathie. Door meer onverzadigde vetzuren te eten zouden de klachten van mastopathie kunnen verminderen. Probeer uit te zoeken of er een relatie is met uw voeding: sommige voedingsmiddelen bevatten substanties (o.a. tyramines) welke de klachten kunnen opwekken of verergeren (bv.: koffie, thee, cola, wijn, chocolade, kaassoorten). • Probeer een niet medicinaal middel: teunisbloemolie (6 capsules per dag gedurende 4 maanden) verkrijgbaar bij de drogist. Dit is ook verkrijgbaar als thee, bij sommige biologische winkels te verkrijgen. • Ook sojaproducten zouden een positieve werking kunnen hebben.
PIJNSTILLERS In overleg met uw huisarts kunt u pijnstillers (paracetamol) nemen.
HORMONALE BEHANDELING Bij sommige vrouwen vermindert de mastopathie als zij de pil gaan slikken. Vrouwen die de pil al slikken kunnen in overleg met de (huis)arts overstappen op een ander type. Bij een ernstige vorm van cyclische mastopathie is in overleg met de arts een hormonale behandeling te overwegen. Het nadeel hiervan is dat deze medicijnen vaak
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
storende bijwerkingen hebben zodat slechts bij hoge uitzondering hiertoe wordt besloten.
PUNCTIE VAN EEN CYSTE Een cyste die pijn doet kan worden leeggezogen met een naald. Dit geeft echter geen garantie dat de cyste altijd wegblijft. De holte kan zich (snel) opnieuw vullen met vocht. Het wordt dan ook niet altijd zinvol gevonden.
OPERATIE Heel soms wordt een bindweefselknobbel in de borst weggehaald met een operatie. Een operatie zal echter nooit de eerste keus zijn. Een operatie kan namelijk littekenvorming geven, wat ook weer klachten kan geven in de borst. Ook zorgt littekenweefsel ervoor dat in de toekomst een mammografie (borstfoto) moeilijker te beoordelen is. Daarnaast is het niet zeker dat de pijnklachten met de operatie verdwenen zijn.
BORSTZELFONDERZOEK Met name vrouwen met mastopathie voelen veel hobbels en bobbels waardoor het onderscheid tussen mastopathie en borstkanker moeilijk te onderscheiden is. Borstzelfonderzoek kan een manier zijn om zelfkennis te krijgen van uw borsten. Immers na verloop van tijd leert u de structuur van uw borsten kennen en bent u wel in staat om eventuele veranderingen op te merken. Door verschillende wetenschappelijke onderzoeken is bekend dat het doen van borstzelfonderzoek niet leidt tot het verminderen of eerder ontdekken van borstkanker. Voor uitleg over het borstzelfonderzoek kunt u kijken op de website van het KWF kankerbestrijding (www.kwfkankerbestrijding.nl).
VRAGEN Hebt u na het lezen van de folder nog vragen? Dan kunt u altijd bellen met de physician assistant mammacare, tel. 0599-654556.
