POTPOURRI I
Gerechtelijk recht
Dirk Scheers vrederechter achtste kanton Antwerpen lector Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Pierre Thiriar raadsheer hof van beroep Antwerpen vrijwillig wetenschappelijk medewerker Universiteit Antwerpen
E-BOX
art. 32ter Ger.W.
betekening kennisgeving
communicatie tussen actoren van justitie — rechtscolleges, OM, griffies, advocaten, gerechtsdeurwaarders, notarissen — niet naar partijen
via veilig, performant en elektronisch platform
Koning kan gebruik ervan opleggen
doel:
— Zoals e-box bij FOD Sociale Zekerheid
printen maar…
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 2
WOONPLAATSKEUZE ADVOCAAT
art. 46/1 Ger.W.
voor partijen met een advocaat
kennisgeving bij gewone brief enkel nog aan advocaat
alleen voor gewone brieven (niet gerechtsbrieven)
doel:
spoort met nieuwe artikel 729/1 Ger.W.
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 3
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
1
STATUS ADVOCAAT
art. 729/1 Ger.W.
griffie moet status advocaat kennen in procedure
meldingsplicht bij gewone brief: — optreden voor partij die geen advocaat had — opvolging van andere advocaat — niet verder optreden zonder opvolging — melden opgevolgd worden niet verplicht
bij gewone brief — fax of e-mail?
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 4
VORM CONCLUSIE
art. 744 Ger.W.
vijf onderdelen conclusie: 1. kop: gegevens partijen en AR (art. 743 Ger.W.) 2. feiten 3. aanspraken (quid verwerende partij?) 4. middelen - nummeren - hoofdorde en ondergeschikte orde - iura novit curia
5. beschikkend gedeelte: altijd uitwerken
volharden, verwijzen naar vorige conclusies of dagvaarding: NEEN
kan een brief nog een conclusie zijn?
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 5
MOTIVERINGSPLICHT RECHTER
art. 780 Ger.W.
antwoorden op genummerde middelen
dus ook nummering in vonnis overnemen?
wat als er geen nummering is? — niet antwoorden op middelen ????
geen positieve motiveringsplicht: jammer
structuur conclusie en verband motiveringsplicht ook van toepassing in strafzaken
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 6
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
2
SYNTHESECONCLUSIE
art. 748bis Ger.W.
wat? alles in één conclusie
doel: rechter moet maar één conclusie lezen
verplichting (openbare orde)
uitzonderingen: — voorheen: opsomming uitzonderingen (was onvolledig) — nu: binnen kalender altijd syntheseconclusie — vrije instaatstelling??
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 7
TERMIJN BERAAD
art. 770 Ger.W.
termijn van beraad: één maand vanaf sluiting debatten
verlenging gerechtelijke vakantie: — termijn begint te lopen in juni — verlenging met één maand
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 8
TAAK RECHTER BIJ VERSTEK
art. 806 Ger.W.
oud art. 806 (verstekvonnis betekenen binnen het jaar): afgeschaft
nu minimalistische strekking bij verstek — principe: eis inwilligen — enkel en alleen openbare orde ambtshalve controleren
nakijken door rechter: oproepingen; toelaatbaarheid; bevoegdheid (mat. én terr.)
de schadebedingen en de intresten?
wat is nu nog openbare orde?
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 9
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
3
NIEUWE NIETIGHEIDSLEER
art. 862 en 867 Ger.W. worden afgeschaft — 862: geen absolute nietigheden meer — 867: geen toetsing normdoel meer
nieuwe nietigheidsleer: — twee voorwaarden: geen nietigheid zonder wet (art. 860 Ger.W.) geen nietigheid zonder belangenschade (art. 861 Ger.W.) — dekking: exceptie opwerpen in limine litis (art. 864 Ger.W.)
nooit voor termijnen rechtsmiddel regularisatie handtekening (art. 863 Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 10
VOORLOPIGE UITVOERBAARHEID
art. 1397 – 1495 Ger.W.
alle eindvonnissen op tegenspraak voorlopig uitvoerbaar !! — eindvonnis art. 19 Ger.W. — rechter kan ‘niet voorlopig uitvoerbaar’ verklaren — rechter kan voorwaarden opleggen
wel nog schorsende werking van verzet — tenzij rechter voorlopig uitvoerbaar verklaart — niet bij eindvonnissen familierechtbank
wel schorsende werking verzet en hoger beroep: — einduitspraak staat van personen — uitspraak familiaal kort geding en art. 1253ter/4 Ger.W.
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 11
GEZAG VAN GEWIJSDE
art. 23 Ger.W.
zelfde voorwerp, oorzaak, partijen, hoedanigheid
zelfde oorzaak, ongeacht de rechtsgrond
oorzaak = feiten zonder meer
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 12
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
4
UNUS IUDEX
collegiale rechtspraak wordt haast volledig afgeschaft in de rechtbanken van eerste aanleg en de hoven van beroep
collegiale rechtspraak wordt beschouwd als een vertragende factor en een onbetaalbare luxe (‘Justice delayed is justice denied’)
procespartijen hebben niet langer de mogelijkheid om de toewijzing aan een kamer met 3 rechters of raadsheren te verzoeken (art. 91 en 109bis Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 13
UNUS IUDEX
rechtbank van eerste aanleg 1 rechter: — in principe alle burgerlijke en strafzaken (art. 91 Ger.W.)
rechtbank van eerste aanleg 3 rechters: 1. hoger beroep politierechtbank strafvordering of burgerlijke vordering samen met strafvordering (art. 91 en 92 Ger.W.) 2. strafzaken voor misdrijven waarop een straf van meer dan 20 jaar opsluiting staat (art. 92 Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 14
UNUS IUDEX
rechtbank van eerste aanleg 3 rechters uitzondering:
- de voorzitter complexiteit of omstandigheden ambtshalve aan Ger.W.)
-
van de rechtbank van eerste aanleg kan, wanneer de het belang van de zaak of bijzondere, objectieve daartoe aanleiding geven, zaken geval per geval een kamer met drie rechters toewijzen (art. 92, § 1/1
bij samenhang 3 rechters (art. 92, § 2 Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 15
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
5
UNUS IUDEX
Sanctie?
1 of 3 altijd prijs (art. 779 Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 16
UNUS IUDEX
hof van beroep in principe 1 raadsheer: — in alle burgerlijke zaken (art. 109bis, § 3 Ger.W.)
hof van beroep in principe 3 raadsheren: — in alle strafzaken (art. 109bis, § 1 Ger.W.) hof van beroep toch 1 raadsheer: — in alle strafzaken wanneer het hoger beroep enkel betrekking heeft op de burgerlijke vordering of op dergelijke vorderingen (art. 109bis, § 1 Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 17
UNUS IUDEX
hof van beroep 3 raadsheren uitzondering:
-
Wanneer de complexiteit of het belang van de zaak of bijzondere, objectieve omstandigheden daartoe aanleiding geven, kan de eerste voorzitter zaken geval per geval ambtshalve aan een kamer met drie raadsheren toewijzen (art. 109bis, § 3 Ger.W.)
-
bij samenhang 3 raadsheren
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 18
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
6
UNUS IUDEX
Sanctie?
1 of 3 altijd prijs (art. 779 Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 19
ADVIES OPENBAAR MINISTERIE
Openbaar Ministerie beslist zelf of, hoe en wanneer het advies uitbrengt
Uitzonderingen: uitdrukkelijk verzoek familierechtbank of familiekamer hvb
College van procureurs-generaal kan dwingende richtlijnen ter zake uitvaardigen
systeem nodeloos complex (art. 766 en 767 Ger.W.)
arbeidsgerechten,
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 20
ADVIES OPENBAAR MINISTERIE
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 21
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
7
SUBSIDIARITEIT ONDERZOEKSMAATREGELEN
subsidiariteit ook voor inhoud onderzoeksmaatregel art. 875bis, § 2 Ger.W.)
rekening houden met verhouding kosten onderzoeksmaatregel en inzet van het geschil
de minimis non curat praetor?
verplicht voorafgaandelijk ontvankelijkheidsonderzoek, behalve wanneer onderzoeksmaatregel betrekking heeft op de ontvankelijkheid (art. 875bis, § 1 Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 22
UITGESTELD HOGER BEROEP
onmiddellijk hoger beroep tegen beslissingen alvorens recht te doen wordt uitgesloten, tenzij de rechter anders bepaalt (art. 1050, tweede lid Ger.W.)
hoe gaat de rechter dit motiveren?
principe van het uitgesteld hoger beroep veelal een maat voor niets wanneer er sprake is van een gemengde beslissing
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 23
INVORDERING VAN ONBETWISTE GELDSCHULDEN
administratieve invorderingsprocedure en omkering van het contentieux (art. 1394/20-27 Ger.W.) -> gerechtsdeurwaarder
cumulatieve toepassingsvoorwaarden IOG: 1. de schuld moet onbetwist zijn 2. de schuld betreft een geldschuld 3. tussen professionelen met betrekking tot professionele handelingen, waarbij inschrijving SE en SA in KBO als objectief criterium dient 4. hoofdsom + gerechtsdeurwaarderskosten IOG + intresten en de schadebedingen tot een plafond van 10% van de hoofdsom
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 24
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
8
INVORDERING VAN ONBETWISTE GELDSCHULDEN
IOG kan niet worden aangewend door of ten aanzien van publieke overheden
IOG kan niet worden aangewend voor geldschulden die voortvloeien uit buitencontractuele verbintenissen, tenzij overeenkomst of schuldbekentenis of betrekking op gemeenschappelijke eigendom van goederen
IOG kan niet worden aangewend bij wettelijke samenloop tav SA of SE
IOG kan enkel door een advocaat worden ingesteld
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 25
OVERGANGSRECHT
Inwerkingtreding per 1 november 2015 op hangende zaken: — nietigheidsleer (art. 860 e.v. Ger.W.) — kennisgeving en betekening (o.a. art. 46/1 en 729/1 Ger.W.) — conclusies (art. 744 en 748bis Ger.W.) — taak rechter bij verstek (art. 806 Ger.W.) — subsidiariteitsprincipe onderzoeksmaatregel (art. 875bis Ger.W.) — termijn beraad (art. 770 Ger.W.) — gezag van gewijsde (art. 23 Ger.W.) — uitgesteld hoger beroep maatregelen alvorens recht (art. 1050 Ger.W.) — rechterlijke organisatie
Inwerkingtreding per 1 november 2015 op nieuwe zaken: — voorlopige tenuitvoerlegging (art. 1397 e.v. Ger.W.) — gedinginleidende akte (art. 702, 1026 en 1034ter Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 26
OVERGANGSRECHT
Inwerkingtreding per 1 januari 2016 op nieuwe zaken: — advies openbaar ministerie (art. 764 e.v. Ger.W.)
Inwerkingtreding uiterlijk 1 januari 2016: — E-box (art. 32ter Ger.W.)
Inwerkingtreding uiterlijk 1 september 2017: — invordering onbetwiste geldschulden (art. 1394/20 e.v. Ger.W.)
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 27
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
9
OVERGANGSRECHT
alleenzetelende rechter en raadsheer inwerkingtreding per 1 januari 2016, maar met eerbiedigende werking met spildatum 1 september 2015
het verzet en het derdenverzet tegen een beslissing die vóór de inwerkingtreding van de Potpourriwet I was genomen door een collegiale kamer, moeten worden gebracht voor een collegiale kamer
POTPOURRI I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar p. 28
Potpourri I - Dirk Scheers & Pierre Thiriar
10