Duurzame sociale balans Glossarium
FOD Personeel en Organisatie
DG OPO - Cel infocentre Versie 0.1 Datum: 02/04/2015
Inhoudsopgave 1
2
3
4
5
Tewerkstelling ...................................................................................................................................................................... 4 1.1
Personeelsbestand .......................................................................................................................................................... 4
1.2
Evolutie van het personeelsbestand .................................................................................................................................. 5
De personeelsbeschikbaarheid ................................................................................................................................................ 6 2.1
Evolutie van de voltijdse equivalenten ............................................................................................................................... 6
2.2
Werkregime en langdurige afwezigheden ........................................................................................................................... 6
2.3
Totaal aantal ziektedagen ................................................................................................................................................ 6
Personeelsontwikkeling.......................................................................................................................................................... 7 3.1
Opleiding ....................................................................................................................................................................... 7
3.2
Taalkennis ..................................................................................................................................................................... 7
3.3
Management van strategie, doelstellingen en risico's .......................................................................................................... 8
3.4
Interne audit en controlesystemen.................................................................................................................................... 9
3.5
Management en personeelsontwikkeling ............................................................................................................................ 9
3.6
Stakeholdermanagement ................................................................................................................................................. 9
3.7
Klantenbeheer ................................................................................................................................................................ 9
Loopbaanbegeleiding........................................................................................................................................................... 11 4.1
Promotie en evolutie in de loopbaan ............................................................................................................................... 11
4.2
Anciënniteit ................................................................................................................................................................. 11
4.3
De personeelsbewegingen ............................................................................................................................................. 11
Het welzijn, de organisatie en de arbeidsvoorwaarden ............................................................................................................. 15 5.1
Tevredenheid ............................................................................................................................................................... 15
1
5.2
Reizen en gebruik van openbaar vervoer voor het traject tussen woon- en werkplek ............................................................. 15
5.3
Verhouding van telewerk ............................................................................................................................................... 15
5.4
Organisatiecultuur beheren ............................................................................................................................................ 16
5.5
Tevredenheidsenquêtes ................................................................................................................................................. 16
6
Sociale dialoog, participatief management en rechten van werknemers ..................................................................................... 16
7
Strategisch HRM ................................................................................................................................................................. 17
8
7.1
Budgetbeheersing ......................................................................................................................................................... 17
7.2
Personeelsplan ............................................................................................................................................................. 17
7.3
Percentage personeel toegewezen aan HR ....................................................................................................................... 19
Diversiteit .......................................................................................................................................................................... 20 8.1 Rekrutering van personen met een handicap (BCAPH): ......................................................................................................... 20 8.2 Verhouding man/vrouw in het niveau A ............................................................................................................................... 20 8.3 Diversiteitsbeleid .............................................................................................................................................................. 20
9
Maatschappelijke impact ...................................................................................................................................................... 21 9.1
Milieu-impact: beheer van duurzame ontwikkeling ............................................................................................................ 21
2
A. Algemeen
Referentiedatum: de 1e januari van het jaar volgend op het jaar waar de gegevens betrekking op hebben o
Voorbeeld: als de referentiedatum = 01/01/2015 jaar waar de gegevens betrekking op hebben = 01/01/2014 tot 31/12/2014
De evoluties zijn gebaseerd op de laatste drie referentiedatums.
De ambtenaren die met verlof zijn om een stage te verrichten bij een andere organisatie worden niet meegerekend in het personeelsbestand van de organisatie van herkomst.
De indicatoren hebben betrekking op een specifieke organisatie of op de hele federale overheid zoals bepaald in de wet van 22 juli 1993.
De totalen kunnen verschillend zijn van de som van de individuele gegevens als de categorie van één of meerdere individuele gegevens niet bepaald is.
Lijst van iconen Informatie/ Gegevensbron(nen) / Formule/ Aantekening
3
B. Indicatoren per domein 1 Tewerkstelling De metingen van dit domein worden uitgedrukt in fysieke eenheden. De personeelsleden die met verlof zijn wegens een stage tijdens de meting worden niet vermeld bij de organisatie van herkomst, maar bij de ontvangende organisatie.
1.1 Personeelsbestand
Volgens leeftijdsgroup Uitsplitsing van het personeelsbestand per leeftijdscategorie van 5 jaar
Pdata
Per geslacht, niveau, statuut, handicap
Het niveau A omvat de niveaus A en SW zoals hierna gedefinieerd.
Niveau A: KB 20/12/2007 Koninklijk besluit houdende de classificatie van de functies van niveau A, bijgewerkt op 26/05/2014
Niveau SW: Koninklijk besluit van 25/02/2008 tot vaststelling van het statuut van het wetenschappelijk personeel van de federale wetenschappelijke instellingen Artikel 5. Voor de toepassing van artikelen 3 en 52 van dit besluit worden de wettenschappelijke personeelsleden die houder zijn van één van de klassen opgesomd in § 3 gelijkgesteld met rijksambtenaren van het niveau A volgens de volgende rangschikking: klasse SW1 van dit statuut: klasse A1 van het statuut van het rijkspersoneel klasse SW2 van dit statuut: klasse A2 van het statuut van het rijkspersoneel klasse SW3 van dit statuut: klasse A3 van het statuut van het rijkspersoneel
4
klasse SW4 van dit statuut: klasse A4 van het statuut van het rijkspersoneel
Niveau B: KB 02/10/1937 Koninklijk besluit houdende het statuut van het rijkspersoneel en KB 05/09/2002 Koninklijk besluit houdende hervorming van de loopbaan van sommige ambtenaren in de Rijksbesturen. Het niveau B stemt overeen met het niveau van het diploma hoger onderwijs van het korte type of een kandidatuursdiploma of -getuigschrift.
Niveau C: KB 02/10/1937 Koninklijk besluit houdende het statuut van het rijkspersoneel en KB 05/09/2002 Koninklijk besluit houdende hervorming van de loopbaan van sommige ambtenaren in de Rijksbesturen. Het niveau C stemt overeen met het niveau van het diploma of het getuigschrift van het hoger secundair onderwijs. De ambtenaren van het niveau D kunnen bevorderd worden naar het niveau C als ze geslaagd zijn voor een overgangsprocedure naar het hogere niveau.
Niveau D: KB 02/10/1937 Koninklijk besluit houdende het statuut van het rijkspersoneel en KB 05/09/2002 Koninklijk besluit houdende hervorming van de loopbaan van sommige ambtenaren in de Rijksbesturen. Op dit niveau is geen enkel diploma vereist om aangeworven te worden.
Personen met een handicap = aantal fysieke personen verbonden aan de organisatie die een handicap hebben
1.2 Evolutie van het personeelsbestand Uitsplitsing van het personeelsbestand per leeftijdscategorie van 5 jaar voor de laatste 3 jaar
Pdata
5
2 De personeelsbeschikbaarheid De werkkracht houdt rekening met de daadwerkelijke arbeidsregeling van elk personeelslid.
Pdata
2.1 Evolutie van de voltijdse equivalenten VTE: voltijds equivalent (de arbeidsduur van een voltijds equivalent is gedefinieerd in het arbeidsreglement van de organisatie)
Pdata
2.2 Werkregime en langdurige afwezigheden De metingen van dit onderdeel worden uitgedrukt in fysieke eenheden.
Pdata en Medex
2.3 Totaal aantal ziektedagen Aantal kalenderdagen gedekt door een ziekteattest (de zaterdagen, zondagen en feestdagen van de periode gedekt door een attest worden meegerekend)
Medex
6
3 Personeelsontwikkeling 3.1 Opleiding
Evolutie van de opleidingsinspanning
7
Met deze indicator wordt de opleidingsinspanning gemeten in termen van prestaties die de organisatie levert om haar personeelsleden op te leiden. Fed20 kpi08a
: aantal dagen opleiding/aantal VTE's aantal dagen opleiding: aantal dagen opleiding gevolgd tijdens het jaar dat het aantal dagen effectief werk vermindert (met impact op de organisatie dus) aantal VTE's: aantal voltijdse equivalenten op 31 december van het jaar waar de gegevens betrekking op hebben
3.2 Taalkennis Aantal personeelsleden in het bezit van een taalcertificaat verwijzend naar het Gemeenschappelijk Europees referentiekader (ERK).
Begrip Competentieniveau bepaald door de wetgeving
Groep "elementair niveau"
Vaardigheid
Naam van de test(s) bepaald door de wetgeving
Artikel 8
Luisteren
Lezen
B1
B1
Spreekvaardigheid Presentatie
Gesprek
-
-
Schrijfvaardigheid
-
Artikel 9 §1 tweede lid
-
-
-
B1
-
B1
B1
-
B1
-
Artikel 10
B1
-
-
B1
-
Artikel 9 §1 eerste lid
C1
-
B2
B2
-
C1
C1
B2
B2
B2
-
C1
-
-
B2
C1
C1
C1
C1
C1
C1
C1
C1
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B1
Artikel 7 niveau D/3 Ter vervanging van een diploma lager secundair onderwijs/geen enkele diplomavereiste
B1
B1
B1
B1
-
Artikel 7 niveau 4 Geen enkele diplomavereiste
B1
B1
-
B1
-
Artikel 9 §2 tweede lid Artikel 14 tweede lid (van het elementaire type)
Artikel 9 §2 eerste lid Groep "niveau: voldoende"
Artikel 12 Artikel 13 Artikel 14 eerste lid (min. 50 %, type "voldoende") Artikel 11 Artikel 7 niveau 1/A Ter vervanging van een master-/licentiediploma Artikel 7 niveau B/2+
Groep "ter vervanging van een diploma"
Ter vervanging van een bachelor/graduaatsdiploma* Artikel 7 niveau C/2 Ter vervanging van een diploma hoger secundair onderwijs
3.3 Management van strategie, doelstellingen en risico's Kwalitatieve gegevens verkregen door middel van de enquête van het DG OPO, vergeleken met alle organisaties die geantwoord hebben
8
Quickscan
3.4 Interne audit en controlesystemen Kwalitatieve gegevens verkregen door middel van de enquête van het DG OPO, vergeleken met alle organisaties die geantwoord hebben
Quickscan
3.5 Management en personeelsontwikkeling Kwalitatieve gegevens verkregen door middel van de enquête van het DG OPO, vergeleken met alle organisaties die geantwoord hebben
Quickscan
3.6 Stakeholdermanagement Kwalitatieve gegevens verkregen door middel van de enquête van het DG OPO, vergeleken met alle organisaties die geantwoord hebben
Quickscan
3.7 Klantenbeheer
9
Kwalitatieve gegevens verkregen door middel van de enquête van het DG OPO, vergeleken met alle organisaties die geantwoord hebben.
Quickscan
10
4 Loopbaanbegeleiding 4.1 Promotie en evolutie in de loopbaan Aantal bevorderingen, uitgesplitst volgens gender, niveau en statuut
11 Met "bevordering van contractuelen" wordt verstaan elke verandering van contract met inbegrip van het niveau, de klasse of de graad, verschillend ten opzichte van het voorgaande contract.
4.2 Anciënniteit De anciënniteit van de ambtenaren slaat uitsluitend op de anciënniteit binnen de organisatie waar ze actief zijn op de referentiedatum.
4.3 De personeelsbewegingen
In- en uitstroom
Instroom en uitstroom van de personeelsleden, afgetrokken van het verschil in personeelsbestand in vergelijking met het jaar daarvoor
Uitstroom (pensioen)
Aantal effectieve pensioneringen uitgedrukt in fysieke eenheden
Capello
Interne mobiliteit Percentage personen die in interne mobiliteit of mutatie zijn (overplaatsing naar een andere dienst van dezelfde organisatie) : aantal personeelsleden in interne mobiliteit/totaal aantal personeelsleden
aantal personeelsleden in interne mobiliteit: aantal personeelsleden die interne mobiliteit hebben gekregen binnen de organisatie (bevordering, mutatie, reaffectatie, verandering van dienst of van functie, ...) tijdens het jaar waar de gegevens betrekking op hebben aantal personeelsleden = aantal personeelsleden op 31 december van het jaar waar de gegevens betrekking op hebben, uitgedrukt in fysieke eenheden
Federale mobiliteit
Mobiliteit in de zin van het koninklijk besluit van 15/01/2007 betreffende de mobiliteit van de statutaire ambtenaren in het federaal administratief open baar ambt Art. 1 Definitie: Federale mobiliteit: de benoeming van een federaal statutair ambtenaar in een vacante betrekking in een andere federale dienst door de bevoegde overheid, nadat de ambtenaar zich daarvoor kandidaat had gesteld o
Totaal mobiliteit "in" Indicator van het aantal indiensttredingen in een organisatie van de federale overheid, uitgedrukt in fysieke eenheden. Deze indicator heeft enkel betrekking op de statutaire personeelsleden voor wie er een verandering van organisatie werd vastgesteld tussen de twee laatste referentiedatums. Voorbeeld 1: met een contractueel of een extern die statutair geworden is, wordt dus geen rekening gehouden in deze indicator Voorbeeld 2: met een statutair die van organisatie veranderd is en die terugkeert naar zijn organisatie van herkomst tijdens hetzelfde jaar zal geen rekening worden gehouden in de indicator. De gegevensbron Pdata bevat actuele situaties, geen volledige historiek van alle bewegingen.
12
o
Totaal mobiliteit "out" Indicator van het aantal vertrekken in een organisatie van de federale overheid, uitgedrukt in fysieke eenheden. Deze indicator heeft enkel betrekking op de statutaire personeelsleden voor wie er een verandering van organisatie werd vastgesteld tussen de twee laatste referentiedatums.
13
Externe mobiliteit
Art. 1 §4 Federale mobiliteit: de benoeming van een federaal statutair ambtenaar in een vacante betrekking in een andere federale dienst door de bevoegde overheid, nadat de ambtenaar zich daarvoor kandidaat had gesteld Art. 1 §7: Interfederale mobiliteit: de benoeming van een statutaire ambtenaar van een gefedereerde entiteit in een vacante betrekking in een federale dienst door de bevoegde overheid, nadat de ambtenaar zich daarvoor kandidaat had gesteld
Cumulatie van de federale en interfederale mobiliteit zoals gedefinieerd in het koninklijk besluit van 15/01/2007 betreffende de mobiliteit van de statutaire ambtenaren in het federaal administratief open baar ambt
Fed20 kpi09b
o
Percentage externe mobiliteit
Aantal nieuwe personeelsleden via externe mobiliteit/aantal in dienst getreden statutairen
In dienst getreden statutairen: nieuwe personeelsleden aangeworven en in dienst getreden via een externe selectie of via externe mobiliteit tijdens het jaar waar de gegevens betrekking op hebben
Fed20 kpi09b
14
Jobrotatie of vernieuwing van het personeel Indicator van de jobrotatie (of personeelsverloop of turn-over) die het tempo van de vernieuwing van het personeelbestand in een organisatie beschrijft
(Personeelsleden "IN" + personeelsleden "OUT")/(2 x totaal aantal personeelsleden) Personeelsleden "IN": aantal personeelsleden (fysieke eenheden) aangeworven (via een externe selectie of via interfederale mobiliteit, in dienst getreden tijdens het jaar waar de gegevens betrekking op hebben). Personeelsleden "OUT": aantal personeelsleden (fysieke eenheden) die de organisatie verlaten hebben tijdens het jaar waar de gegevens betrekking op hebben Totaal aantal personeelsleden: aantal personeelsleden (fysieke eenheden) op 31 december van het jaar waar de gegevens betrekking op hebben
5 Het welzijn, de organisatie en de arbeidsvoorwaarden 5.1 Tevredenheid Meting van de globale tevredenheid van de personeelsleden over de werkinhoud en -omgeving, hun mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling, de organisatiecultuur, de werkrelatie met de hiërarchische verantwoordelijke, de communicatie, enz.
Fed20 kpi13
Tevredenheidsgraad Resultaat van de meest recente (twee- of driejaarlijkse) enquête, geëvalueerd op een schaal van 0 tot 100. Voor de enquêtes gerealiseerd op basis van de standaardvragenlijst van de FOD P&O komt het resultaat overeen met de som van de percentages van de antwoorden "volledig mee akkoord" en "eerder akkoord" op de bewering "In het algemeen ben ik tevreden over mijn werk".
5.2 Reizen en gebruik van openbaar vervoer voor het traject tussen woon- en werkplek De kilometerschijf geeft de in kilometers uitgedrukte afstand aan tussen de woonplaats en de werkplaats, van centrum tot centrum van plaatsen. Het aantal werknemers is uitgedrukt in fysieke eenheden.
API Google Met "de gebruikers van het openbaar vervoer" wordt het aantal personen bedoeld die een abonnement op het openbaar vervoer hebben dat ze hebben gekregen van hun organisatie.
5.3 Verhouding van telewerk
Koninklijk besluit van 22 november 2006 betreffende het telewerk in het federaal administratief openbaar ambt Weergave van het aantal personen die toestemming hebben gekregen van de werkgever om telewerk te doen en van het totaal aantal dagen telewerk per week.
15
5.4 Organisatiecultuur beheren Samenvatting van de resultaten van de enquête van de administratie, vergeleken met de hele federale overheid.
16 Quickscan
5.5 Tevredenheidsenquêtes Samenvatting van de resultaten van de enquête van de administratie, vergeleken met de hele federale overheid.
Quickscan
6 Sociale dialoog, participatief management en rechten van werknemers Dit deel van de sociale balans zit nog steeds in de ontwikkelingsfase.
7 Strategisch HRM 7.1 Budgetbeheersing Uitgegeven percentage van het budget dat werd toegekend voor de uitvoering van het personeelsplan.
17 Uitgegeven personeelsbudget/beschikbaar personeelsbudget
Uitgegeven personeelsbudget: personeelsbudget uitgegeven tijdens het jaar waar de gegevens betrekking op hebben Beschikbaar personeelsbudget: personeelskredieten goedgekeurd voor het jaar waar de gegevens betrekking op hebben Dit bedrag omvat alle fondsen waarvoor er een afzonderlijke enveloppe bestaat en de eventuele extra kredieten uit de interdepartementale provisie.
Fed20 kpi03
7.2 Personeelsplan
Uitvoering van het personeelsplan
Koninklijk besluit van 7 november 2000 houdende oprichting en samenstelling van de organen die gemeenschappelijk zijn aan iedere federale overheidsdienst Omzendbrief nr. 622 van 11 januari 2013: Informatie over de methodologie voor de opmaak en opvolging van de uitvoering van een personeelsplan op basis van de personeelsenveloppe Koninklijk besluit van 15 januari 2007 betreffende de mobiliteit van de statutaire ambtenaren in het federaal administratief openbaar ambt
Percentage uitgevoerde acties van het personeelsplan vergeleken met de oorspronkelijke doelstelling. Deze indicator geeft de selectie- en aanwervingsprestaties niet weer, want er wordt geen rekening gehouden met de vervangingen en de niet voorziene vertrekken.
Aantal uitgevoerde acties/aantal voorziene acties Aantal uitgevoerde acties: aantal acties uitgevoerd tijdens het jaar waar de gegevens uit het personeelsplan betrekking op hebben Aantal voorziene acties: aantal acties voorzien tijdens het jaar waar de gegevens betrekking op hebben Lijst van de mogelijke acties uit het personeelsplan: IN: aanwervingen OUT: pensioneringen en andere vertrekken BEVORDERINGEN: bevorderingen in een hogere klasse of graad verbonden aan een vacante betrekking WIJZIGINGEN: verhogingen binnen dezelfde schaal, overgangen naar een hoger niveau, veranderingen van graad
Fed20 kpi01
Bezetting van de functies van het personeelsplan Aantal bezette functies vergeleken met de voorziene functies
Aantal reële VTE's voor het jaar waar de gegevens betrekking op hebben/aantal voorziene VTE's voor het jaar waar de gegevens betrekking op hebben
Aantal reële VTE's voor het jaar waar de gegevens betrekking op hebben: aantal voltijdse equivalenten op 31 december van het jaar waar de gegevens betrekking op hebben Aantal voorziene VTE's voor het jaar waar de gegevens betrekking op hebben: aantal voltijdse equivalenten voorzien in het personeelsplan voor het jaar waar de gegevens betrekking op hebben
Fed20 kpi02
18
7.3 Percentage personeel toegewezen aan HR Percentage voltijdse equivalenten actief in P&O-processen in de stafdienst P&O of in andere diensten
Aantal VTE's die instaan voor de P&O-processen/aantal personeelsleden in fysieke eenheden Aantal voltijdse equivalenten die instaan voor de P&O-processen (op 31 december van het bestreken jaar): o o o o o o o o o
loonadministratie (wedden, toelagen, vergoedingen, …) personeelsadministratie (signaletiek, afwezigheden en verloven, besluiten, …) loopbaangebeurtenissen (indiensttreding, mobiliteit, mutatie, uitdiensttreding, …) opleiding, training, onthaal, ontwikkelcirkels welzijn, sociaal overleg, personeelstevredenheid, cultuur en arbeidsvoorwaarden) juridische zaken (personeelsgeschil) strategie (change management, scorecards, procedures, business partners, …) leadership (ontwikkeling van het management, …) gedecentraliseerde HR-coördinatoren
Aantal personeelsleden in fysieke eenheden (op 31 december van het jaar waar de gegevens betrekking op hebben)
Er wordt geen rekening gehouden met de lijnmanagers. De correspondenten worden meegeteld evenredig aan de tijd die ze aan de bepaalde processen besteden hieronder: o o o o o o o o o
Loonadministratie (uitbetaling lonen, vergoedingen, kinderbijslag …) Personeelsadministratie (verloven, afwezigheden, contracten, besluiten, signalitiek, …) Juridische zaken (contentieux personeelszaken) Personeelsbewegingen (instroom, doorstroom, uitstroom) Human capital Developer (vorming, training, onthaal, evaluatiecycli, gecertificeerde opleidingen) Employee Advocate (welzijn, sociaal overleg, arbeidsreglement, tevredenheid…) Strategische partner (change management, Scorecards, Policy Making, business partnership,…) Leiderschap (management ontwikkeling, leiderschapsontwikkeling, …) Decentrale strategic partners (HR Coordinatoren)
Fed20 kpi04
19
8 Diversiteit 8.1 Rekrutering van personen met een handicap (BCAPH):
Koninklijk besluit van 6 oktober 2005 (B.S. van 25.10.2005) houdende diverse maatregelen met betrekking tot de vergelijkende aanwervingsselectie en met betrekking tot de stage
VTE's personeel met een handicap/VTE's van het voltallige personeel van de organisatie
Pdata
8.2 Verhouding man/vrouw in het niveau A Percentage mannen en vrouwen in het personeelsbestand van het niveau A
Pdata
8.3 Diversiteitsbeleid Vergelijkende enquêtes in verhouding tot alle organisaties die geantwoord hebben
Quickscan
20
9 Maatschappelijke impact 9.1
Milieu-impact: beheer van duurzame ontwikkeling 21
Vergelijkende enquêtes in verhouding tot alle organisaties die geantwoord hebben
Quickscan