Vitaal in je werk: Naar een duurzame balans Wilmar Schaufeli Senior adviseur, Schouten & Nelissen Inzicht Hoogleraar A&O psychologie, Universiteit Utrecht
Agenda 1. 2. 3. 4.
Visie op duurzame inzetbaarheid Vitaal in je werk De Fit-Monitor Gebruik van de FIT-Monitor als scan
Visie op duurzame inzetbaarheid
Wat we van Darwin kunnen leren ?
Duurzame inzetbaarheid = “survival of the fittest”
Fit
“Fit” (passing) impliceert een dynamische en gezonde balans tussen persoon en werk
Duurzame inzetbaarheid
•
Wat wordt er doorgaans onder “duurzame inzetbaarheid” verstaan?
• • •
•
Gezond en wel doorwerken tot aan het pensioen Benutten van talenten, leren opleiden Flexibiliteit, mobiliteit
Wat wordt er vaak vergeten?
• •
Het gaat om kunnen én willen Het gaat om werknemer én werkcontext
Definitie van duurzame inzetbaarheid “Duurzaam inzetbaar betekent dat medewerkers doorlopend in hun arbeidsleven over daadwerkelijk realiseerbare mogelijkheden alsmede over de voorwaarden beschikken om in huidig en toekomstig werk met behoud van gezondheid en welzijn te (blijven) functioneren. Dit impliceert een werkcontext die hen hiertoe in staat stelt, evenals de attitude en motivatie om deze mogelijkheden daadwerkelijk te benutten” Van der Klink et al. (2011). Duurzame inzetbaarheid bij oudere werknemers: Werk als waarde. Gedrag & Organisatie, 24, 342-356
DI: een kwestie van ‘fit’ “Kunnen” Werk Passen de kennis, vaardigheden etc. van de persoon bij de eisen die het werk stelt? Misfit: Bv. trainen, bijscholen, coachen, ander werk. Team Passen de kennis, vaardigheden etc. van de persoon bij die van de andere teamleden? Misfit: Bv. herschikking van taken, verhelderen van rollen, herplaatsen in ander team. Organisatie Passen de kennis, vaardigheden etc. van de persoon bij de organisatie? Misfit: Bv. trainen, scholen, opleiden, organisatie verlaten. Leidinggevende
Werk-privé
“Willen” Passen de waarden, behoeften, etc. van de persoon bij het werk dat verricht moet worden? Misfit: Bv. herplaatsen, andere taken, baan elders, loopbaan counseling. Passen de waarden, behoeften, etc. van de persoon bij die van de andere teamleden? Misfit: Bv. teambuilding, herplaatsen in ander team.
Passen de waarden, behoeften, etc. van de persoon bij die van de organisatie? Misfit: Bv. coaching,, outplacement, organisatie verlaten
Passen de waarden, behoeften, etc. van de persoon bij die van de leidinggevende? Misfit: Bv. gesprek met leidinggevende, plaatsen in ander team, leiderschapstraining. Zijn werk en privé met elkaar te combineren? Gaan de eisen die het werk stelt niet ten koste van het privéleven of andersom. Misfit: Bv. meer flexibiliteit, minder werken, verlof, kinderopvang, timemanagement, afspraken met partner.
Vitaal in je werk
INTENSITEIT
Welbevinden: “In je vel zitten”
HOOG
BURNOUT
BEVLOGEN
LAAG
VERVEELD
TEVREDEN
NEGATIEF
FIT
POSITIEF
Bevlogenheid? • Een combinatie van energie (vitaliteit), sterke betrokkenheid (toewijding) en opgaan in je werk (absorptie of flow). • Bevlogenheid heeft positieve gevolgen voor de werknemer: • Lichamelijke gezondheid, snel herstel, veiligheid, positieve gevoelens, geen burnout
• Bevlogenheid heeft positieve gevolgen voor de organisatie: • Werkvermogen, gering verloop en verzuim, arbeidsprestatie, bedrijfsresultaat Schaufeli, W. & Dijkstra, P (2010). Bevlogen aan het werk. Zaltbommel: Uitgeverij Thema
De Fit-Monitor
Achtergrond Fit-Monitor De Fit-Monitor brengt de duurzame inzetbaarheid van medewerkers in kaart. Uitgangspunten daarbij: • Medewerkers die goed bij hun werk, team, leidinggevende en organisatie passen, zitten lekkerder in hun vel (tevreden en bevlogen). • Medewerkers die beter in hun vel zitten, zijn gemotiveerder, gezonder, mobieler, presteren beter en zijn beter inzetbaar. • Persoonsfactoren hebben een positieve of negatieve invloed hebben op iemands inzetbaarheid.
Fit Model Gedrag Fit tussen persoon en • Werk • Organisatie • Team • Leidinggevende • Privé
• Burnout • Verveling
• • • •
Absentisme Presentisme Prestatie Verloopintentie
• Werkvermogen • Bevlogenheid • Tevredenheid
• • •
• Inzetbaarheid
Veranderbereidheid/moeheid Ambitie Eigen regie
Gebruik van de Fit-Monitor als scan
10 stappenplan 1.Bijeenkomst projectteam 2.Vaststellen onderzoeksmodel 3.Aanpassen teksten naar taal van klant 4.Workshop voor leidinggevenden 5.Communicatie naar medewerkers 6.Dataverzameling en individuele feedback 7.Duiding van resultaten 8.Opleveren management rapportage 9.Vervolgtraject (met leidinggevenden) 10. Effectmeting
Voorbeeld Fit-Monitor: vragenlijst
Voorbeeld Fit-Monitor: feedbackrapport
Vragen?