Duurzaamheid gezien vanuit de industrie Van randvoorwaarde tot opportuniteit
Leuven Sustainable Earth Research Centre 19 juni 2009 Wilson De Pril, directeur-generaal
Agenda
> Context > Duurzaamheid en industrie > Cases uit de technologische industrie > Conclusies
Totale vraag naar energie +45% in referentiescenario tot 2030: • Opmars steenkool ! • Vraag olie blijft op hoog niveau (Bron: Energy Outlook 2008)
Bijkomende vraag naar energie, referentiescenario tot 2030: China + klassieke bronnen blijven domineren globaal (Bron: Energy Outlook 2008)
Oliepiek reeds in zicht… (bron: Hubbert 1956)
(bron: NASA)
(Bron: IPCC 2007)
Impact duidelijk zichtbaar!
Context
> Groeiende consensus: > Onhoudbaar gebruik natuurlijke rijkdommen > Grote impact (klimaat, biodiversiteit etc.)
> Noodzaak actieplan > Globaal! China zal ook hier sterk doorwegen > Verschillende aanzetten: > Kyoto (2012) + post-Kyoto > EU: 20/20/20 > België, Vlaanderen
> Kritische factor: technologische (r)evolutie
Duurzaamheid en industrie
> Vroeger: defensieve houding > Milieuwetgeving > Emissienormen > Kostenbeheersing (vnl. op niveau productievestigingen)
> Met resultaat…
Duurzaamheid en industrie
index (2000=100) 120
productie-index
110
energetisch energiegebruik
100
afvalproductie** emissie broeikasgassen
90
Vlaanderen: ‘Absolute’ ontkoppeling tussen productie en milieudruk
emissie ozonprecursoren
80
emissie fijn stof (PM2,5) 70
zw are metalen in afvalw ater
60 2000
2001
2002
2003
* voorlopige cijfers ** exclusief de bouw sector
Bron: Mira-T indicatorrapport ‘08
2004
2005
2006
2007*
Duurzaamheid en industrie
> vandaag: proactieve houding industrie > Gericht op opportuniteiten: business development > Concurrentiekracht behouden en versterken > Inzetten technologische doorbraken > bijv. grid parity hernieuwbare energie
> sustainability als “bedrijfscultuur” (bijv. Umicore, Jaga, Renson, …)
http://www.greencompanies.be/
Duurzaamheid en industrie: hernieuwbare energie
Employment in Flanders in FTE*
2007 Manufacturing
Wind
1.350
Solar
400
Bio Energy
600
Other
150
2020 Manufacturing +13% per year +25% per year +20% per year +14% per year
7.000 7.000 6.500 800
Total direct
2.500
21.300
Total indirect
2.100
17.900
Total
4.600
39.200
* Enkel O&O en productie HE technologie, bron: Agoria 2008
Duurzaamheid en industrie
> Maar… duurzaamheid mondiaal thema > = sterk concurrentiële omgeving > Hoe kan Vlaanderen zich differentiëren? > Nichestrategieën gericht op rendabele industriële toepassingen (ROI) > Gericht onderzoek hierop laten aansluiten > Samenwerking industrie en academia
Duurzaamheid en industrie
> Overheid = ondersteunende rol > Investeren in innovatie: focusbeleid – Technologies for the future – Agoria Vlaanderen (ism KUL) – VRWB clusters – Vlaanderen in actie: oa. groene steden gewest Vlaanderen
> Stabiele ondersteuningsmechanismen marktcreatie > Innovatief aanbesteden = overheid als launching customer
> Technologische industrie: concrete initiatieven, samen met kennisinstellingen
Cases uit de technologische industrie
> Flanders’ DRIVE > FMTC > GENERATIES > SIM
Flanders’ DRIVE > « clean en green » beweging in de voertuigindustrie > Naast zuinige en milieuvriendelijke voertuigen op klassieke brandstoffen ook marktpenetratie van zuiver elektrische en hybride voertuigen > Onderzoeksthema’s voor de toekomst = keuzes van Flanders’ DRIVE > Lichtgewicht materialen (voor beperking CO2 en verbruik) > Actieve veiligheidssystemen > Schone aandrijftechnologieën
Eco-systeem
Energy Materials/ Mechanics
KUL
VUB generations
SIM
Government
Drivetrain Voertuigindustrie
/ Cs SO
Flanders’ DRIVE
en or ct se
’n CP
Mfging
Finance Communities
IMEC
Light weight
UG
Electronics
Vito
Active Safety IBBT
FMTC
Social Networks
ITS
ICT/ Software
VIM
Telecom Demographics
Source: Atlas-Copco
Energy optimisation is also possible over group of machines
FMTCplus (2009-2012) addresses the 3 trends for the future
Ecological Machines
Flexible Machines
Intelligent Machines
Energy-efficient electro-mechanical drive lines
Wireless Control Architectures
Smart self-diagnostics
Control design Electrical actuators System modeling System design
Industrial communication Control software System Engineering
Condition Monitoring Algorithms Customized sensing Networked Machines
GENERATIES
> Generaties – Agoria Renewable Energy Club: strategische innovatieprojecten rond Windenergie, Photovoltaïsche toepassingen, Smart Grids, … > ondersteuning “champions” > wereldleiderschap in bepaalde niches > Samenwerking industrie en kennisinstellingen > Beslissing Vlaamse regering: 23,5 mio euro ondersteuning
GENERATIES - WIND
> Offshore windenergie: onderhoud = 3 x prijs nieuw component businessmodel windenergie afhankelijk van betrouwbaarheid componenten + O&M strategie
> Project: onderzoeksinfrastructuur > Verbeteren middel van > Verbeteren > Vastleggen
en optimaliseren van windenergieprojecten door monitoring van de levensduur van componenten van optimale O&M strategieën
> Partners: Hansen Transmissions, Pauwels, 3E, Geosea, …+ Sirris + universiteiten > budget 6,2 mio euro
Estinnes (BE)
11x6MW, 198m, wereldprimeur
Flemisch Technology Inside Thorntonbank (BE) C-Power
60x5MW 28-30 km off-coast, wereldprimeur 1.913 manjaren
wereldwijd 1 op 3 windturbines > 2MW : Vlaamse technologie
GENERATIES - PV > Wereldmarkt PV groeit gemiddeld 40% laatste decennium, reeds > 20 mia euro > Vlaanderen: aantal sterke spelers in PV, zowel kennisinstellingen als industrie, maar sterke concurrentie > Generaties PV: > Strategisch onderzoeksproject IMEC/UHasselt, KULeuven met industriële partners: oa. Bekaert, Eandis, Infrax, ICOS, Nitto, Photovoltech, Solexel, Solvay, Total, Umicore > Vnl. versterking infrastructuur met oog op onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten > Materialen + modules/systemen + aansluiting netwerk > Budget 13,6 mio euro
Galaxia - Euro Space Center (Redu, BE) 4.400m2 PV- Photovoltech grootste installatie Europa in gebouw geintegreerd
Flemisch Technology Inside
GENERATIES – SMART GRIDS
> Smart grid > Noodzakelijk voor uitbouw hernieuwbare energie > Technologische vernieuwing, met heel wat linken > Nieuwe businessmodellen (ook bijv. elektrische voertuigen)
> Generaties – Smart Grids: > Partners: KULeuven, VITO, IBBT, IMEC, Eandis, Infrax, Alcatel Lucent, Belgacom, Telenet, Laborelec, Fithplay …. enz + voertuigen i.s.m. Flanders’ DRIVE > budget 42,5 mio euro
Strategisch Initiatief Materialen
> Partners > 10 industriële kernbedrijven, met uitbreiding naar bredere groep (incl. verwerkers downstream) > 5 Vlaamse universiteiten > IMEC en VITO
> Nieuwe SOC: > Erkenning Vlaamse regering 30/4 > 104 mio investeringen vanuit overheid, 10 mio euro vanuit industrie (5j)
> Precompetitief materiaalonderzoek met nauwe samenwerking industrie en kennisinstellingen
Strategisch Initiatief Materialen SIM
applications
researchprioriteiten:
Energy (& light)
Structural materials
Energie en duurzaamheid
Nanoparticles Technology
Conclusies
> Shift naar duurzaamheid is begonnen: no way back! > Veel maatschappelijk én economisch potentieel > Industrie ziet grote kansen > Focus en keuzes zijn absoluut noodzakelijk > Overheid: innovatie en marktcreatie ondersteunen > Gericht onderzoek aan universiteiten en in bedrijven: maximale afstemming (oa. IOF, SBO, Tetra, SOC’s…) > “Onderzoekscentrum Duurzame Aarde”: kan hierbij belangrijke rol spelen
