Melkproductieproblemen bij zeugen; achtergronden en oplossingen vanuit de farmaceutische industrie. Drs. Harm Voets Boehringer Ingelheim Animal Health Corporate Marketing
Doel • Definities en achtergronden van MMA / PHS bespreken. • Inzicht in “MMA / PHS-proces” verschaffen. • Farmaceutische oplossingen voorstellen. • Boodschap om mee naar huis te nemen geven.
MMA / PHS MMA
PHS
• Mastitis Metritis Agalactie syndroom • Ontstaat als gevolg van een infectie (ontsteking) • Antibioticum behandeling kan zinvol zijn • Ziektekundig probleem
• Periparturient Hypogalactic Syndroom • Geen ontstekingen en infecties • Antibioticum behandeling minder zinvol • Voedings- en managementprobleem • Calciumtoediening helpt lang niet altijd.
Vier Risicoperioden • Periode 1 – Dag -6 tot -1 (verplaatsing in kraamhok)
• Periode 2 – Dag -1 tot +1 (werpen)
• Periode 3 – Dag +3 tot +7 (post partus depressie)
• Periode 4 – Dag + 14 tot spenen (top lactatie)
Periode 1 (Dag -6 tot -1) • Type: – Metabolisch probleem
• Dieren: – Gelten
• Oorzaak: – Stress van verplaatsen – verlies eetlust – Constipatie
• Symptomen: – – – – –
Release van endotoxinen vanuit constipatie Koorts “Subklinische MMA” Afnemende lichaamsconditie Mobilisatie van lichaamsvet
Periode 1 (Dag -6 tot -1) • Effect op zeug: – Werpproblemen – Aan de nageboorte blijven staan – Afname fertiliteit
• Effect op worp: – Toename niet-levensvatbare biggen – Heterogene worp bij geboorte en in ontwikkeling – Toename ziekteproblemen
• Oplossingen: – Voreen -> stimulatie van glucose productie en antiendotoxine effect – Buscopan compositum -> toename van darmmotiliteit – Voeropname verhogen en bevorderen van digestie door management
Periode 2 (Dag -1 tot +1) • Type: – Acute infectie
• Dieren: – Elk dier in goede conditie
• Oorzaak: – Problemen met werpen – Verminderde wateropname en constipatie – Acute infecties, MMA, endotoxineresorptie
• Symptomen: – – – – –
Release van endotoxinen vanuit constipatie Koorts “Klinische MMA” Afnemende melkaanmaak Pijn
Periode 2 (Dag -1 tot +1) • Effect op zeug: – Aan de nageboorte blijven staan – Afname fertiliteit – Doodliggen van biggen (buik- en uierpijn)
• Effect op worp: – Toename biggensterfte a.g.v. ondervoeding en doodliggen – Heterogene worp ontwikkeling – Toename ziekteproblemen (diarrhee, streptococcen)
• Oplossingen: – Novem 20 -> anti-endotoxine effect en pijnstillend – Voreen -> stimulatie van glucose productie en antiendotoxine effect – Buscopan compositum -> toename van darmmotiliteit – Antibiotica
Periode 3 (Dag +3 tot +7) • Type: – Multifactorieel probleem voorbouwend op onderliggend subklinisch probleem. – Latente infectie van PRRS, Influenza of Ret. Sec., etc.
• Dieren: – Alle dieren – Dieren vertonen geen problemen eerste 3 dagen van lactatie, goede voeropname en melkgift
• Oorzaak: – Constipatie / Overvoeren – Mild type van MMA
• Symptomen: – Afname melkproductie – Release van endotoxinen vanuit constipatie – Buikpijn en wisselende voeropname
Periode 3 (Dag +3 tot +7) • Effect op zeug: – Productie afname van enkele uierpaketten – Afname fertiliteit
• Effect op worp: – Heterogene worp bij spenen – Toename darmproblemen bij biggen (coccidiose)
• Oplossingen: – Novem 20 -> anti-endotoxine effect en pijnstillend – Diagnose van latente infecties – Vaccinatieprogramma -> PRRS etc.
Periode 4 (Dag 14 tot spenen) • Type: – Voedingsprobleem (onvoldoende energie voorziening)
• Dieren: – Alle dieren
• Oorzaak: – Mobilisatie van lichaamsvet – Veranderde melksamenstelling (toename vet%)
• Symptomen: – Afnemende lichaamsconditie – Mobilisatie van lichaamsvet – Gedragsverandering (apathie)
Periode 4 (Dag 14 tot spenen) • Effect op zeug: – Afname fertiliteit
• Effect op worp: – Toename darmproblemen bij biggen (vetdiarrhee) – Heterogene worp bij spenen – Toename ziekteproblemen (Darm + luchtweg)
• Oplossingen: – Voreen -> stimulatie van gluconeogenese – Voermanagement
Farmaceutische oplossingen Voreen
Novem 20
Buscopan Compositum
Werkingsspectrum • Voreen: – Glucocortocoid, katabool, immuunremmend
• Novem 20®: – NSAID, brede werking in ontstekingsgebied Voreen +++ +++ +++ + +++ ++
Novem 20 Ontstekingsremmend Vochtafdrijvend Vaatvernauwend Pijnstillend Koortsremmend Endotoxinen remmend
+++ ++ ++ +++ ++ +++
Kostenaspecten van MMA Voorkomen van MMA (%) 0
10
20
9.8 % Quang Bin Zhao et al. (1996) n = 1452 (bedrijfsvoorkomen = 100%)
30 23.6 % Hoy (2002) n = 1425 30.1 % Wawron et al. (1998)
12.5 % Bilkei et al. (1995) n = 671 6.8 % bij zeugen met normale conditie 23 – 33 % bij vette zeugen
31.6 % Hoy (2003) n = 1403 31.6 % Bilkei + Boleski (1995) n = 6624
15 % Roost et al (1988) n = 1720
Toename van biggensterfte a.g.v. MMA (%) 5
+ 4.6 % (7.9 %) Wawron et al. (1998) + 4.0 % (19.7 %) Hoy (2002) + 5.0 % (18.8 %) Hühn and Rehbock (1999)
10
Verlies a.g.v MMA Parameter
Waarde
Resultaat
+ 0.9 %
Vervangingskosten toename Fokwaarde verlies
+ 2.8 %/2-3 d. + 6.2 %
Afname biggen/zeug/jaar Afname biggen/zeug/jaar Toename inseminatiekosten
- 0.2/worp - 0.15/zeug
Afname biggen/zeug/jaar Afname biggen/zeug/jaar
Toename sterfte voor spenen
+ 4 – 5%
Afname biggen/zeug/jaar
Afname speengewichten
- 3.5 %
Afname winst/big of Toename speendagen
Zeugen Toename afvoer zeugen a.g.v. conditieproblemen Afname fertiliteit Vertraagde berigheid Terugkomers Afname levendgeboren biggen in opvolgdende worp Afname worpen per jaar
Biggen
Exclusief toename arbeid en ziektedruk bij zeugen en biggen
Schatting van kosten Parameter
Kosten, €
Vertraagde berigheid Terugkomers
€ 2.6 per dag niet drachtig € 60 per extra inseminatie
Afname aantal gespeende biggen
€ 11.40 per 1 % sterfte € 30 per 0.15 minder worpen per zeug/jaar
Toename vervangingspercentage
€ 3 per 1 % toename vervanging
Model Kostenberekening Uitgangspunten
2.4 worpen/zeug/jaar 12 % sterfte voor spenen 7 kg /speengewicht € 25 per7 kg big
11.9 levend geboren 21 dagen spenen 20 % voorkomen MMA
# worpen/jaar vertraagde berigheid terugkomers 2.4 -5% 2.28 worpen/zeug/jaar Levend geboren biggen toegenomen sterfte 0.2 minder biggen* a.g.v MMA (direct en indirect) 11.9 - 0.1 11.8 - 16 % 9.91 biggen per worp Speengewichten 7 kg
lagerspeengewicht op dag 21 - 3.5 % 6.76 kg/big
* Eindeffect over meerdere worpen, voor berekening is 0,1 big/worp genomen
Model kostenberekening Verschil Geen MMA problemen, productie per zeug per jaar 2.4 worpen/jaar x 10.4 speende biggen x 7 kg/big
174.7 kg
MMA situatie, productie per zeug per jaar 152,7 kg 2.28 worpen/jaar x 9.91 gespeende biggen x 6.76 kg/big aantal biggen van 7 kg x € 25 (waarde van 7 kg big) MMA situatie op bedrijfsniveau per jaar Totaal verlies
- 22 kg - 3.1 biggen - € 77.5 door MMA
250 zeugen x 20% voorkomen van MMA x € 77.5 verlies per zeug Exclusief arbeid, extra materiaal en huisvesting
€ 3875
Novem - MMA Resultaten op zeugen productiviteit CIS (clinical index score; Gemiddelde en SD) 29
Meloxicam
Gem. CIS
26 23
Klinisch effect was “uitstekend” of “goed” in 80 % van de zeugen
20 19.5
17 15.6
14
12.2
11
10.4
8
9.1
Dag 1
Dag 2
Dag 3
Dag 4
Dag 8
n=94
n=94
n=94
n=93
n=84
Effect Novem® bij subklinische MMA • •
72 zeugen ad random op D0 1-malig • óf Novem (1cc / 50 Kg LG) • óf placebo
• Alle zeugen D0 amoxicilline LA en oxytocine • 803 biggen gevolgd – Sterfte – groei
• •
algemeen per verschillende geboorte gewichtsklasse
Resultaat: Biggensterfte ↓ • Sterfte %: – Novem 20: 5.25% – Placebo: 11.41%
Conclusie: • Novem 20 beperkt biggensterfte bij MMA significant, vooral in de gewichtsklasse met lichte biggen
Resultaat: Biggengroei ↑ • ADWG: – Novem: 223 gr – Placebo: 209 gr
Conclusie: • Novem 20 zorgt dat de dagelijkse groei van alle biggen stijgt. De lichtste biggen het meest.
Boodschap • MMA komt op bijna alle bedrijven voor. • MMA komt gemiddeld bij 20% van de zeugen op bedrijven voor. • MMA is multifactorieel • MMA kan worden voorkomen door goed management • MMA management kan worden ondersteund met medicamenten • Novem 20® en Voreen® zijn de beste keus, aangevuld met Buscopan® en Antibiotica
Hartelijk dank voor uw aandacht
