Duurzaam wonen zonder gas of stadsverwarming 15 april 2014 – Piet Vink Centrum, Den Haag
Hilbrand Does
www.energiegarant.nl
september2013
Agenda
19:30 - 19:50: Inloop 19:50 - 20:00: Opening en introductie door Gert Jan Klinkenberg, partner DGK Installatie BV 20:00 - 20:20: Zonnepanelen en warmtepomp oplossingen: Hoe werkt het? Door Hilbrand Does, energiemanager, Energiegarant Advies BV 20:20 - 20:30: Wonen met een warmtepomp: Klantervaring Door Ronald van Wuijtswinkel, buurtbewoner de Bras 20:30 - 21:00: Wat kost het en Wat levert het op? Door Hilbrand Does, energiemanager, Energiegarant Advies BV 21:00 - 21:15: Vragen 21:15 - 21:55: Mogelijkheid voor individueel gesprek met een van de partners 21:55 - 22:00: Afsluiting
Uw huidige energievoorziening
Stroom: -
Naar keuze grijs of groen van uw energieleverancier Jaarlijkse afrekening per kWh plus vastrecht en transportkosten
Stadsverwarming: -
Jaarlijkse afrekening per GJ plus vastrecht en huur (!), NMDA
Gas: -
Naar keuze zelf gas kopen van uw energieleverancier, eigen ketel
Alternatieven
Zon-thermisch: -
Zonneboiler voor warm tapwater en/of verwarming Buffervat + zonnecollectoren
Hybride warmtepomp verwarming: -
Combinatie van stadsverwarming/gasketel en elektrisch verwarmen Tapwater via warmte wisselaar Warmtepomp inzet afhankelijk van temperatuur en vraag
All-Electric: -
100% warmtepomp voor WW en verwarming Los van de stadsverwarming (of gasaansluiting) Buffervat voor tapwater evt icm met zon-thermisch
E-neutraal: -
Stroom nodig voor verwarming en warmwater duurzaam opgewekt met zonnestroom.
Plussen en minnen
Zon-TH
plussen 100% duurzaam
hybride
past in de meter/CV kast
all-E
geen vastrecht
E=0
100% duurzaam geen vastrecht
minnen alleen in de zomer buffervat geen formele ondersteuning stroom verbruik nog steeds vastrecht formele support? in de winter lager rendement LTV wenselijk inpasbaarheid? als All-E
Warmtepomp https://www.youtube.com/watch?v=4R1tdYd1JE4
Als een koelkast -
Haalt warmte uit een koudere omgeving en pompt naar een hogere temperatuur. Deze warmte wordt gebruikt voor verwarming
Waarop letten bij een warmtepomp
Afgifte systeem: -
Liefst vloer of andere LTV (convectorradiatoren)
Inpasbaarheid: -
Binnendeel Buitendeel Los buffervat of all-in-one
COP: -
Afhankelijk van buitentemperatuur (meeste voordeel in voor- of naseizoen) Warmtevraag/isolatie Afgifte
Gebruik: -
Gelijkmatig verwarmen Buffervat voor warmwater
Geen ruimte voor buffervat of geen LTV -> Hybride mogelijk beter?
Einde Deel 1
januari-10
april-14
maart-14
25 GJ € 625
februari-14
januari-14
december-13
november-13
oktober-13
september-13
augustus-13
juli-13
juni-13
mei-13
april-13
maart-13
48 GJ €1200
februari-13
januari-13
december-12
november-12
oktober-12
september-12
augustus-12
juli-12
juni-12
mei-12
april-12
maart-12
54 GJ €1350
februari-12
januari-12
december-11
november-11
oktober-11
september-11
augustus-11
juli-11
juni-11
mei-11
april-11
maart-11
60 GJ €1500
februari-11
januari-11
december-10
november-10
oktober-10
september-10
augustus-10
juli-10
juni-10
6
mei-10
7
april-10
8
maart-10
-
februari-10
-
december-09
Energieneutraal wonen
Ronald van Wuijtswinkel Changedriver Ambassadeur duurzaam wonen Initiatiefnemer Haagse Vereniging Duurzaamheid
Energieneutraal
Techneco Elga hybride Luchtwarmtepomp 28+6 zonnepanelen Elektrische auto 15
14
13
12
11
10
9
12 GJ € 300
5
4
3
2
1
0
Waarom?
Milieu: -
Duurzaam 100% eigen energie Geen grondstoffen
Comfort: -
Gelijkmatige temperatuur Geen grote lekkages Alles in eigen beheer
Geld: -
Vastrecht stadsverwarming exorbitant Laag BTW tarief op arbeid BTW teruggaaf op zonnepanelen 25% subsidie van de gemeente Toekomstvaste investering met goed rendement Fiscale voordelen voor ondernemers
Financiële / fiscale voordelen
Laag BTW tot en met 31/12/2014 -
6% op arbeid levert op ruwweg 1/3 van de investering een besparing op 15% (kosten 5% lager) Woning minimaal 2 jaar oud
BTW teruggaaf op zonnepanelen voor particulieren Aanvragen BTW nummer als ondernemer Indienen BTW aangifte met eenmalige investering (forfaitaire aftrek voor omzet) - Aanvragen voor opheffen administratieve plicht ivm kleinondernemerskorting -
www.belastingdienst.nl (zoek op zonnepanelen)
Subsidie Den Haag: aanvragen voor 5 mei 2014 -
Maximaal 25% subsidie Open inschrijving, aanvrager met laagste subsidiebedrag per Wp krijgt als 1e toegewezen Budget gelijk aan vorig jaar, ruimte voor circa 200 particulieren
EIA/KIA - Speciaal voor ondernemers (tot 68% van de investering aftrekbaar van bedrijfswinst)
Indicatie investeringen
warmtepomp (Elga) voor stadsverwarming: 4.000 euro Hybride warmtepomp ipv huidige CV: 6.500 euro All-E warmtepomp: 10.000 euro Zonnepanelen: -
10 panelen 5.000 euro 20 panelen 8.500 euro
Subsidie en laag BTW circa 40% retour Overige kosten afhankelijk van situatie: -
Aanpassen LT radiatoren Koeloptie Uitbreiding groepenkast Ecofan (90% van de wijk heeft nog geen energiezuinige, geluidsarme gelijkstroom centrale ventilatieunit)
Verdienmodel
Uitgangspunten: 450,- vastrecht stadsverwarming 24,- per GJ 0,60 per m3 gas 0,21 per kWh 3% prijsstijging energie Subsidie 0,39/wp = 22,9% 1,5% spaarrente 1% rendementsverlies zonnepanelen per jaar
250Wp poly panelen met centrale omvormer Itho Ecofan 2
Verdienmodel (E-neutraal) 8kW warmtepomp zonder koeling, 20*250Wp, ecofan Jaarrendement terugverdientijd
REKENMODEL
WP All-E 8kW ecofan PV panelen 20 stuks, 5kWp BTW aftrek op PV subsidie zonnepanelen 25% netto investering
€ 10.000,00 € 300,00 € 8.500,00 -€ 1.431,07 -€ 1.950,00 € 15.418,93
afname verbruik (GJ) 100% COP toename stroom verbruik opwek zonnepanelen besparing ecofan per saldo afname stroomverbruik vastrecht stadsverwarming prijs per GJ prijs per kWh stroom besparing energiekosten afname rendement zonnepanelen stijging energieprijzen spaarrente
40 3 4000 4250 200 450 € 449,15 € 24,03 € 0,21 € 1.504,85 1% 3% 1,5%
11,8% 9
€ 40.000,00 € 35.000,00 € 30.000,00 € 25.000,00 € 20.000,00 € 15.000,00 € 10.000,00 € 5.000,00 € 0,00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 waarde PV
geld op de bank
Verdienmodel (Elga/PV) Elga warmtepomp bij stadsverwarming, 10*250Wp, ecofan Jaarrendement terugverdientijd
REKENMODEL
Elga voor stadsverwarming ecofan PV panelen 10 stuks BTW aftrek op PV subsidie zonnepanelen 25% netto investering afname verbruik (GJ) 50% COP toename stroom verbruik opwek zonnepanelen besparing ecofan per saldo afname stroomverbruik vastrecht stadsverwarming prijs per GJ prijs per kWh stroom besparing energiekosten afname rendement zonnepanelen stijging energieprijzen spaarrente
€ 4.000,00 € 300,00 € 5.000,00 -€ 1.431,07 -€ 975,00 € 6.893,93
€ 25.000,00
20 3 2000 2125 200 325 € 449,15 € 24,03 € 0,21 € 548,85 1% 3% 1,5%
€ 15.000,00
9,7% 11
€ 20.000,00
€ 10.000,00
€ 5.000,00
€ 0,00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 waarde PV
geld op de bank
Verdienmodel (hybride gas/PV) Hybride gasketel met PV en Ecofan Jaarrendement terugverdientijd
REKENMODEL
8kW Daikin Hybride t.v.v. CV ketel ecofan PV panelen 20 stuks BTW aftrek op PV subsidie zonnepanelen 25% netto investering
€ 6.500,00 € 300,00 € 8.500,00 -€ 1.431,07 -€ 1.950,00 € 11.918,93
€ 25.000,00
afname verbruik (m3 gas) 50% COP toename stroom verbruik opwek zonnepanelen besparing ecofan per saldo afname stroomverbruik vastrecht stadsverwarming prijs per m3 prijs per kWh stroom besparing energiekosten afname rendement zonnepanelen stijging energieprijzen spaarrente
1500 3,5 4286 4250 200 164 € 449,15 € 0,60 € 0,21 € 934,50 1% 3% 1,5%
€ 15.000,00
9,5% 11
€ 20.000,00
€ 10.000,00
€ 5.000,00
€ 0,00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 waarde PV
geld op de bank
Verdienmodel (alleen PV) 20 zonnepanelen en Ecofan Jaarrendement terugverdientijd
REKENMODEL
20,9% 5
€ 25.000,00
ecofan PV panelen 20 stuks BTW aftrek op PV subsidie zonnepanelen 25% netto investering afname verbruik (m3 gas) 50% COP toename stroom verbruik opwek zonnepanelen besparing ecofan per saldo afname stroomverbruik vastrecht stadsverwarming prijs per m3 prijs per kWh stroom besparing energiekosten afname rendement zonnepanelen stijging energieprijzen spaarrente
€ 300,00 € 8.500,00 -€ 1.431,07 -€ 1.950,00 € 5.418,93 0 3,5 0 4250 200 4450 € 449,15 € 0,60 € 0,21 € 934,50 1% 3% 1,5%
€ 20.000,00
€ 15.000,00
€ 10.000,00
€ 5.000,00
€ 0,00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 waarde PV
geld op de bank
Het energiebesparingsfonds
www.ikinvesteerslim.nl Landelijk initiatief vanuit energieakkoord -
Uitvoering door Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten 300 miljoen van Rijksoverheid, de Rabobank en de ASN Bank
Landelijk initiatief vanuit energieakkoord -
Hypothecair tot 25000 Looptijd 10 jaar Boetevrij aflossen Rente 3,8% (aftrekbaar voor 1e huis) Maximaal 50% van de lening voor zonnepanelen
Praktisch: -
Inkomenstoets hypotheek<4x jaarinkomen, geen kredieten
Verdienmodel (E-neutraal+financiering) WP + PV en ecofan, 15000 financiering 3,8% annuiteit Jaarrendement terugverdientijd
REKENMODEL
WP All-E 8kW ecofan PV panelen 20 stuks, 5kWp BTW aftrek op PV subsidie zonnepanelen 25% netto investering
€ 10.000,00 € 300,00 € 8.500,00 -€ 1.431,07 -€ 1.950,00 € 15.418,93
afname verbruik (GJ) 100% COP toename stroom verbruik opwek zonnepanelen besparing ecofan per saldo afname stroomverbruik vastrecht stadsverwarming prijs per GJ prijs per kWh stroom besparing energiekosten rente en aflossing per jaar (voor renteaftrek) afname rendement zonnepanelen stijging energieprijzen spaarrente
40 3 4000 4250 200 450 € 449,15 € 24,03 € 0,21 € 1.504,85 -€ 1.830,00 1% 3% 1,5%
6,3% 12
voordeel € 25.000,00
€ 20.000,00
€ 15.000,00
€ 10.000,00
€ 5.000,00
€ 0,00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 -€ 5.000,00 voordeel
Samengevat
PV is met subsidie en BTW teruggaaf zeer rendabel
E-Neutraal bij stadsverwarming is financieel gunstiger dan gedeeltelijke warmtepomp.
Hybride warmtepomp bij gas eerder te overwegen door lager vastrecht
Hybride/ELGA is goed alternatief bij minder goede inpasbaarheid of lager budget
Met financiering is de financieringslast ongeveer gelijk aan de besparing, maar de waarde/verkoopbaarheid van het huis wordt beter.
Einde Deel 2
Vervolg
Interesse? 1. Gesprek met een van de partners 2. Afspraak voor opname aan huis 3. Offerte voor zonnepanelen en/of warmtepomp 4. Subsidieaanvraag voor zonnepanelen voor 5 mei (service EG tot 29/4) 5. Definitieve beslissing bij besluit subsidie