duurzaam ondernemen transparant maken
Volg ons op:
www.ekoplaza.nl
Inleiding / voorwoord Niet eerder dan 9 november 2010 werd de eerste Ekoplaza geopend in de stijl die de formule op dit moment uitdraagt. Daarvoor waren er 3 winkels onder de naam Ekoplaza actief. Met als missie om biologische levensmiddelen voor een groter publiek bereikbaar te maken, is er via een echt onderscheidende formule gewerkt om deze missie verder uit te werken. Elke dag wordt er met een groeiend team binnen het bedrijf mogelijkheden gecreëerd de formule te verbeteren en een breed assortiment biologische producten betaalbaar te maken. Binnen de bedrijfscultuur van Ekoplaza lijkt het ‘gewoon’ om keuzes op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid door te voeren in de dagelijkse werkzaamheden en innovaties. Ketenbreed denken en zowel met afnemers als met leveranciers of telers samenwerken vanuit kracht en nooit vanuit macht. Werken aan de missie door ‘gewoon’ voor een koeling met meer dan 8.000 liter suikerbietensap te hebben gekozen, een biologische tuin rond ons bedrijf aangelegd te hebben, water op te vangen om het grondwaterpeil te reguleren, steeds meer magazijnen met LED verlichting te laten werken, diverse afdelingen ‘papierloos’ te hebben laten werken, en al ons afval in gescheiden stromen te verwerken. Dit zijn een aantal initiatieven die nooit zijn vastgelegd in een rapport of meerjarenplan, maar wat ‘gewoon’ is doorgevoerd. Echter vindt Ekoplaza dat het tijd is om het beleid uit te leggen aan u door middel van een aantal principes. De “International Federation of Organic Agriculture Movements” (IFOAM) is de officiële internationale organisatie voor de biologische branche. Als wereldwijde ‘paraplu organisatie’ bewaakt IFOAM de biologische branche via de ‘principes van de biologische landbouw’. Deze principes van IFOAM zijn voor Ekoplaza gekozen als pijlers voor dit rapport. De vier principes die worden uitgedragen door IFOAM zijn: • •
Het principe van gezondheid Het principe van ecologie
• •
Het principe van eerlijkheid Het principe van zorg en verantwoording
Dit rapport is een uitleg van het beleid dat Ekoplaza in de komende jaren als missie heeft. Onder de paraplu van IFOAM wil Ekoplaza vertellen wat gezien wordt als de belangrijkste principes en aandachtspunten in de komende jaren. Daarbij wordt aan de hand van een aantal cijfers vertelt wat de impact is geweest van de beleidskeuzes in het verleden. Ieder jaar zal er op basis van dit document een jaarrapport met de prestaties en doelstellingen worden uitgegeven.
Het principe van gezondheid In het hoofdstuk ‘het principe van gezondheid’ worden een aantal thema’s aangegeven die de aandacht hebben in de keuzes van Ekoplaza. Gezondheid gaat niet alleen over de afwezigheid van ziektes, maar het gaat ook over het in stand houden van de lichamelijke, mentale en sociale gemoedstoestand van de mensen. Gezondheid van de mensen Dat biologisch eten bewezen gezonder is dan niet biologisch is een discussie die altijd gevoerd kan blijven worden. Echter is uit wetenschappelijk onderzoek van de universiteit van Tilburg bewezen dat mensen die een levensstijl met veel beweging en biologische voeding hebben significant gezonder zijn dan degenen die hier niet voor kiezen. Ekoplaza is van mening dat een gelukkige levensstijl met biologische voeding de ideale manier is om gezond te zijn. Om deze reden probeert Ekoplaza biologisch bereikbaar te maken voor een groot publiek. Gezondheid voor onze bezoekers Door advies te geven over gezonde producten en door voedingscoaches een platform te geven, zorgt Ekoplaza ervoor dat de bezoekers in ieder geval de mogelijkheid krijgen om na te denken over gezonde keuzes in het assortiment. Maar bij een gezonde levensstijl past naast biologische voeding ook sport en beweging. Om deze reden heeft Ekoplaza besloten om sport te promoten door verschillende initiatieven: • Er zijn verschillende sporters van Olympische klasse die al sinds lange tijd zweren bij biologische voeding. Deze sporters sponsort Ekoplaza graag om hun droom te bereiken en om sport te promoten. • Met CTO Amsterdam is een samenwerking aangegaan om deze topsporters te sponsoren. Klik op de plaatjes voor het verhaal van onze ambassadeurs
Gezondheid voor onze medewerkers Voor onze medewerkers bieden wij verschillende initiatieven voor een gezonde levensstijl: • Alle medewerkers krijgen de mogelijkheid om biologische producten te verkrijgen. Daarbij worden er mogelijkheden gegeven voor medewerkers om te sporten en is er een speciaal Ekoplaza hardloopteam. • Op het hoofdkantoor is de kantine volledig voorzien van biologische voeding voor de medewerkers. • Ter ontspanning is in 2013 een groot feest gegeven voor alle Ekoplaza medewerkers. Gezondheid in het assortiment Ekoplaza streeft naar een volledig biologisch assortiment. Zo zijn biologische producten altijd zonder het gebruik genetisch modificatie, er wordt geen gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen en aan de producten zijn geen synthetische hulpstoffen toegevoegd. Ekoplaza is echter kritisch op haar assortiment en wordt er verder gekeken dan alleen de biologische voorschriften. Binnen het assortiment van Ekoplaza worden bewuste keuzes gemaakt. Producten bevatten enkel de ingrediënten die nodig zijn in plaats van onnodig gebruik van extra hulpstoffen. Een paar van deze keuzes willen wij graag eruit lichten: • Ekoplaza wil zoveel mogelijk pure producten en geen onnodig gebruik van veel soorten ingrediënten. Een voorbeeld is onze cornflakes, 100% maïs zonder toevoeging van suiker. Puur en toch smakelijk. • Een aantal natuurlijke hulpstoffen zijn toegestaan binnen de biologische handel. Echter wil Ekoplaza het gebruik van deze hulpstoffen zoveel mogelijk beperken. Dit geldt ook voor het gebruik van gistextract. Zo heeft Ekoplaza een uniek aanbod aan biologische bouillons zonder het gebruik van gistextract. • Binnen het assortiment worden verschillende suikervrije producten aangeboden als alternatieven voor de producten met suiker. • Een ruim aanbod van producten voor mensen die aangewezen zijn op dieetproducten. Speciaal gekozen producten die voldoen aan een voedingsdieet en die lekker en biologisch zijn
EKO-keurmerk voor winkels Ekoplaza is als enige formule volledig gecertificeerd voor het EKO-keurmerk voor winkels. Het EKO-keurmerk winkels stelt eisen aan het assortiment biologische producten. Eisen zijn dat de winkel minimaal 90% biologische producten verkoopt en dat 3 van de 4 versgroepen AGF, zuivel, brood en vlees 100% biologisch zijn. Ook vraagt het EKO-keurmerk winkels om ontwikkeling in verduurzaming te laten zien. De resultaten van de certificering: meer bio, eenduidige uitstraling en betere bewustwording René Heusschen – programmaleider van Stichting EKO-Keurmerk Belangrijk is de uitstraling van betrouwbaar biologisch. Ekoplaza is de eerste formule die een aantoonbaar betrouwbaar biologisch assortiment heeft en die structureel werkt aan verduurzaming van winkels , formule en producten. Het goed herkenbaar laten zijn voor de consument van het onderscheid tussen bio en niet-bio levensmiddelen is hiervan een goed voorbeeld. Mede onder invloed van EKO-winkelcertificering zijn er tientallen producten gesaneerd. En ook zijn er een aantal leveranciers, waaronder groothandels, transporteur en bakkerijen mede als gevolg van dit certificatieproces inmiddels gecertificeerd zijn om biologische producten te verkopen. Uit de laatste inspecties en rapportages blijkt dat het percentage biologische producten is toegenomen van ruim 92% naar meer dan 95%. Dit helpt bij het onderscheidend zijn en is ook een pluspunt voor klanten en voor bijvoorbeeld verkiezing van duurzaamste merk. Bij veel van de winkels is het werken aan verduurzaming eigenlijk normaal maar aan een eenduidige structuur en afstemming kon en kan nog een stap gemaakt worden. In 2013 is energie en klimaat een speerpunt voor Ekoplaza. Zo is er een collectief contract afgesproken voor duurzame energie voor de filialen en zijn er ook mooie collectieve projecten opgestart met zonnepanelen voor scholen en is het verpakkingsmateriaal verminderd en verduurzaamd. Ekoplaza heeft een duidelijk MVO-beleid en bijbehorende doelstellingen geformuleerd. Uit de laatste inspecties is gebleken dat veel winkels ook concrete stappen hebben gezet in aantoonbare verduurzaming op het gebied van verminderen van verspilling (voedsel, afval) en op sociale projecten. De missie van het EKO-keurmerk is om samen voorloper te zijn en blijven, waarbij transparantie en verbinden essentieel zijn. We kunnen stellen dat de Ekoplaza winkels dit duidelijk in praktijk brengen en daarom met trots het EKO-keurmerk winkels mogen voeren.
René Heusschen
Het principe van ecologie Een van de belangrijke aandachtspunten voor Ekoplaza is duurzaamheid. Hierbij gaat het erom dat ecologische systemen probleemloos kunnen blijven voortbestaan. Dit houdt in dat er gebruik wordt gemaakt van onuitputtelijke bronnen, een klimaatneutraal systeem en dat afval wordt hergebruikt en daarmee de voedselketen wordt gesloten. Ekoplaza voldoet op dit moment nog niet aan dit streven, maar ondanks de groei wordt er altijd gewerkt aan het gelijk houden van de uitstoot en worden er initiatieven genomen om het gebruik van de verschillende energie bronnen te reduceren. Onder het principe van ecologie wordt de visie van Ekoplaza gegeven op het gebied van milieu en duurzaamheid. Op dit moment wordt zowel het hoofdkantoor als alle filialen van Ekoplaza voorzien van groene stroom. Dit wordt geleverd door Fenor of door Nuon. Ondanks deze prestatie blijft Ekoplaza altijd zoeken naar mogelijkheden om verbeteringen toe te passen. Energie Als duurzaamste merk van Nederland heeft Ekoplaza 2 belangrijke peilers op het gebied van energie. Het verbruik van energie tot een minimum beperken en energie zelf opwekken en hierin zoveel mogelijk zelfvoorzienend zijn. In de afgelopen jaren heeft dit beleid geresulteerd in de volgende initiatieven: Energie besparen Allereerst wordt vanaf heden een systeem gebruikt om veel beter in beeld te brengen wat het energieverbruik in de winkels is. Hierdoor is direct mogelijk te zien wat het verbruik per filiaal is en wat de verbeteringen en mogelijkheden hierin zijn. Dit was in het verleden nog niet altijd mogelijk. Daarom zijn de cijfers niet geheel compleet. Er zijn op het gebied van energie besparen een aantal maatregelen genomen. • Als formule is besloten om alle koelmeubels in de winkels te voorzien van deuren. Hierdoor blijft de kou in de koeling en wordt er veel energie bespaard. • In verschillende winkels is er gekozen voor LED verlichting of andere energie zuinige lampen. Bij ons filiaal aan de Grote Marktstraat in Den Haag zijn de cijfers vergeleken voor en na de verbouwing. Hierdoor werd duidelijk dat er een besparing van 25% aan verbruik in kWh is gerealiseerd. In 2013 zijn er meer verbouwingen geweest, waarbij maatregelen zijn doorgevoerd om energie te besparen. De cijfers zijn nog niet concreet, maar de schatting is dat het gemiddelde van een Ekoplaza winkel in 2013 ongeveer 138,5 kWh per M2 totale vloeroppervlak per jaar is. Dit is 20% lager dan in 2012. De cijfers hiervan worden goed bijgehouden, waardoor beter inzichtelijk wordt wat het verbruik is. In de aankomende jaren zal de energiebesparing daarom beter uitgewerkt worden en kan er meer gecommuniceerd worden. Energie opwekken Alle Ekoplaza filialen worden op dit moment voorzien van groene stroom. Echter zijn er initiatieven om ervoor te zorgen dat een filiaal zelfvoorzienend kan worden in het opwekken van energie. • In samenwerking met kinderboerderijen worden zonnepanelen geplaatst om stroom voor Ekoplaza’s op te wekken.
CO2-uitstoot van de vrachtwagens Binnen Ekoplaza is het beleid om zoveel mogelijk op een efficiënte manier te werken. Door efficiëntie kan er bespaard worden op energie en tijd. Dit aandachtspunt heeft geresulteerd in een aantal acties die al sinds 2010 zijn doorgevoerd en waar wij bij deze willen aangeven wat de voordelen hier van zijn. Al sinds 2010 zijn er bij de logistieke afdeling verschillende verbeteringen doorgevoerd in de routes van de vrachtwagens. Door geavanceerde systemen zijn de routes efficiënter in gedeeld wat resulteert in de volgende prestaties: • Bij de winkels is er een omzetgroei van 38% geweest. • De groei van het aantal aantal RC’s = 24%. Dit wordt verklaard door een betere stapeling, wat vollere rolcontainers geeft. • Groei van het aantal kilometers is 18%. Meer rolcontainers per vrachtwagen. Als deze maatregelen niet waren doorgevoerd, waren meer rolcontainers nodig. Dit zorgt dat er meer vrachtwagenritten nodig zijn en daarom meer kilometers moeten worden gemaakt. Omgerekend is de afstand die extra gereden had moeten worden 290.947 km. Door deze efficiëntie is dit bespaart gebleven wat resulteert in een reductie van 211,5 ton Kg aan CO2.
Afval & Afvalverwerking Om ervoor te zorgen dat het milieu niet te veel belast wordt, is het van belang dat er zo min mogelijk wordt weggegooid, maar moet er ook aandacht zijn voor wat er wordt weggegooid. In de afgelopen jaren zijn er bij Ekoplaza een aantal initiatieven op het gebied van afval. Voedselverspilling Via verschillende onderzoeken is al aangetoond dat te veel van onze voeding onnodig wordt weggegooid. Deze vorm van voedselverspilling is ook een aandachtspunt voor Ekoplaza. Bij Ekoplaza wordt er nog teveel afval gecreëerd, waar vaak nog iets mee gedaan kan worden. Echter zijn er winkel specifiek al veel samenwerkingsverbanden geweest met een voedselbank of kinderboerderij. In het komende jaar zal het tegengaan van voedselverspilling een belangrijk thema zijn bij Ekoplaza Plastic: Composteerbare verpakkingen In plaats van plastic wordt er bij Ekoplaza steeds vaker gekozen voor composteerbare verpakkingen. Deze verpakkingen belasten het milieu niet en zijn na ongeveer 8 weken volledig gecomposteerd. Bij veel van de Ekoplaza afvulproducten, zoals verschillende soorten noten, rijst en bonen wordt deze verpakking al gebruikt. Deze verpakking wordt gebruikt sinds het begin 2013. Tussen toen en nu heeft dit al een enorme plastic besparing opgeleverd. Na een berekening komt dit neer op een vlakte van ongeveer 78 km2. Dit is een plastic vlak wat groot genoeg zou zijn om de hele stad Groningen te bedekken. Eind 2013 is ditzelfde doorgevoerd bij de voorverpakte groente en sla soorten die bekend zijn onder het merk Proef. Papier Naast de verspilling van voedsel en plastic wil Ekoplaza ook het verbruik van papier tot een minimum beperken. De volgende maatregelen zijn hiervoor genomen: • Alle papier en karton uit de winkels wordt teruggehaald naar het hoofdkantoor en wordt hier opgehaald door een bedrijf wat het papier recyclet. • Al het gebruikte papier is gecertificeerd met een keurmerk voor duurzame kap of gerecycled papier. Zo heeft ons magazine Lekker (W)eten het PEFC logo en hebben de actiefolders het FSC logo. • Medewerkers van Ekoplaza kunnen hun loonstrookjes digitaal aflezen. Hierdoor worden er geen papieren loonstrookjes verstuurd.
Het principe van eerlijkheid Niet naar de laagste prijs, maar met de grootst mogelijke efficiency naar de juiste prijs. Geen leveranciers onzeker laten ondernemen door niet aan te geven of je morgen ook nog afneemt, maar gewoon voor het hele seizoen afspraken maken. Of meer houdbare producten niet periodiek tenderen, maar gewoon je inkopers een jarenlange goede relatie laten opbouwen en samen zoeken naar verbeteringen in kwaliteit en kosten. Deze continuïteit is voor ons duurzaam. Ook als we ons bewust zijn dat dit niet gewoon is, blijven we achter onze keuzes staan en dat geeft onze mensen en relaties een berg extra werkplezier. Het is die gezamenlijke passie die bijdraagt aan het huidige succes van Ekoplaza. Continuïteitsafspraken met de telers Door direct in contact te staan met de telers kan er niet alleen een vers product, maar ook een goede communicatie worden gegarandeerd. Met de boeren worden vaste afspraken gemaakt om een continue jaarafzet te garanderen. Daarbij is er één keer per jaar een telersbijeenkomst om gezamenlijk te praten over de marktontwikkeling en de kansen. Hier worden alle telers, maar ook alle winkeliers uitgenodigd om zo de gehele keten bij elkaar te brengen en te spreken over de markt. Van deze bijeenkomsten wordt iedereen wijzer en zien onze winkeliers waar de producten vandaan komen.
Klik op het plaatje voor het verhaal van een van onze telers; David Luijendijk
Fairtrade Van onze leveranciers vragen wij een eerlijk product. Ondanks dat er niet altijd gebruik wordt gemaakt van een officieel logo, wordt er altijd aandacht besteed aan fairtrade. Op dit gebied is aangegeven door onze leveranciers dat zij volgens de volgende criteria werken: • Er wordt geen gebruik gemaakt van kinderarbeid • Er wordt geen gebruik gemaakt van slavenarbeid • Er wordt een officieel minimumloon afgesproken • De werknemers hebben normale en standaard werktijden Goede doelen Ekoplaza steunt acties rondom goede doelen. Initiatieven op het gebied van natuur en milieu en ontwikkelingshulp bij boeren in derde wereldlanden zijn initiatieven waar Ekoplaza in het verleden aan heeft bijgedragen.
Het principe van zorg en verantwoording Binnen het principe van zorg wordt rekening gehouden met de belangrijkste thema’s die efficiëntie voortbrengen. Beheer, ontwikkeling en technologiekeuzes brengen veranderingen met zich mee. De noodzaak binnen Ekoplaza is die veranderingen op een verantwoorde manier door te voeren. Technologische vooruitgang kan er ook voor zorgen dat er verbeteringen komen op het gebied van duurzaamheid. Dit gebeurt voornamelijk op het gebied van efficiency. Efficiency • Door nieuwe software zijn we in staat onze logistiek beter te plannen wat minder vervoerskilometers oplevert. Andere software zorgt voor betere bestellingen en daarmee een beter voorraadbeheer zodat we minder voedsel hoeven weg te gooien. • Een groot deel van ons assortiment is per omdoos, maar ook per stuk te bestellen om eventuele derving in de Ekoplaza winkels tot een minimum te beperken. • Er is een start gemaakt met het paperless verwerken van facturen en loonstrookjes. In 2014 zal er geanalyseerd worden wat het profijt hiervan is, maar de schatting is dat dit kilometers aan papier bespaard. • In samenwerking met de ketenorganisatie BioNext is een algemeen platform gecreëerd waarbij kennis wordt aangeboden aan consumenten en de markt. Ekoplaza ondersteunt dit initiatief om kennis over te brengen. Zorg voor kennis: De Ekoplaza Academie Ekoplaza wil biologisch eten voor iedereen bereikbaar maken. Om de klant in de winkel nog beter te informeren en van advies te voorzien, is Ekoplaza haar eigen Academie gestart. Elk Ekoplaza product heeft z’n specifieke eigenschappen en is anders dan de reguliere variant. Dat kun je leren, maar ook zelf ondervinden. Daarom is er naast de (online)studie op de Academie ook aandacht voor thematische inspiratiedagen. Tijdens deze dagen gaan de ‘leerlingen’ bijvoorbeeld kaas maken. Zelf beleven maakt transparant: zien waar een product vandaan komt en waarom het bijzonder is, maakt dat je het beter over kunt brengen op de klant. Het centrale opleidingscentrum zit in de onlangs geopende Ekoplaza winkel aan de Amsterdamsestraatweg in Utrecht. Daar kunnen medewerkers de opgedane kennis in de praktijk gelijk oefenen. De opleiding bestaat uit losse modules, waarmee de medewerkers specifieke kennis opdoen over alle productgroepen. Uitgangspunt vormt de biologische leer: hoe zit het met de wetgeving rondom een bepaalde productgroep, wat mag er wel en wat niet worden gebruikt en waarom. Ook is er een module ‘allergie’ waarin alle allergieën van de allergeenbank worden behandeld. Alles is bedoeld om de klant te kunnen adviseren en informeren over een gezond en lekker leven.
Academie
