Duurzaam = gewoon doen! Projectleider Partners Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
POM West-Vlaanderen Provincie Zeeland, POM Oost-Vlaanderen 1.342.239 EUR 671.119 EUR 2008-2011
De opzet van het project Duurzaam=gewoon doen! was het aantal bedrijven dat maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) als integraal onderdeel van de bedrijfsvoering heeft, te doen toenemen. De ambitie van het project was om de grensregio Vlaanderen-Nederland als een duurzaamheidsregio te promoten, één als voorbeeld voor andere regio’s. In dat kader werden twee grote events in Goes (NL) en in Kortrijk (BE) georganiseerd, waar netwerkvorming en kennisverspreiding rond duurzaam ondernemen werden gepromoot. Voor meer info: www.duurzaamisgewoondoen.eu
SOLABIO Projectleider Partners
Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Regionaal Landschap Lage Kempen Provincies Antwerpen, West-Vlaanderen, Limburg (B en NL) en NoordBrabant, Kempens Landschap, Provinciaal Natuurcentrum, Regionale Landschappen Kempen/Maasland, Haspengouw/Voeren, Dijleland, NoordHageland en Zuid-Hageland, Natuurpunt Beheer, Agentschap Natuur en Bos, Limburgs Landschap, VLM, Vereniging Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Het Noordbrabants Landschap, Brabant Water, ZLTO, Natuurpunt Studie, PCLM, INAGRO, PLBK Oost-Vlaanderen, Landschapsbeheer Zeeland 8.690.708 EUR 4.345.354 EUR 2008-2012
In het project SOorten en LAndschappen als dragers voor BIOdiversiteit, kortweg SOLABIO, werkten 27 partners uit de hele grensregio samen aan het behoud van diverse soorten dieren in onze natuurgebieden. Verspreid over maar liefst 238 locaties en 197 gemeenten werden er 112 concrete terreinacties uitgevoerd. De SOLABIO-partners hebben met deze acties het behoud van de 140 soorten willen stimuleren. “Een aantal acties heeft een positief effect gehad op de aanwezigheid van bedreigde soorten. Zo heeft Staatsbos-beheer na de uitvoering van werken voor het eerst in jaren de gladde slang, een zeldzame soort, teruggevonden in dit gebied,” aldus Marian Gerard, projectverantwoordelijke van SOLABIO. “Daarnaast kon men ook vaststellen dat diverse doelsoorten, zoals patrijs en gele kwikstaart, drie keer meer territoria hadden in de door hen ingezaaide akkerranden vergeleken met de akkerranden in de buurt.” Het project werd opgebouwd rond vier hefboomprojecten: • Menselijke Infrastructuur en Industrie als springplank voor soorten • Agrarische landschappen, thuishaven van vele soorten • Soorten aan de rand van … • BEEKDALEN: bron van diversiteit Solabio kan terugblikken op 112 concrete terreinacties die verspreid over 238 locaties in 197 gemeenten werden uitgevoerd. Elk van die acties paste binnen één van de 4 hefbomen. Naast het uitvoeren van gekende inrichtings- en beheermaatregelen werden nieuwe maatregelen gedemonstreerd en getest. Al die acties hebben bijgedragen tot het verbeteren van de algemene ecologische kwaliteit en het herstel van natuurlijke habitat en systemen. Over heel wat thema’s is nuttige informatie verzameld voor mensen die in de praktijk aan de slag gaan om bij te dragen aan het behouden van de biodiversiteit. Deze informatie is, samen met enkele illustratieve cases, neergeschreven in één overkoepelende en zeven thematische publicaties. In deze publicaties worden, op basis van de opgedane ervaringen, suggesties geformuleerd naar de partners, betrokken actoren en het Vlaamse en Nederlandse beleid.
Interactief waterbeheer Projectleider Partners
Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Provincie Noord-Brabant Provincies Limburg (B en NL), Antwerpen, Vlaams-Brabant en Zeeland, gemeente Hoegaarden, VMM, BB-consult, Proefboerderij De Hooibeekhoeve, Watering De Dommelvallei, Waterschappen Scheldestromen, Peel/Maasvallei, Aa/Maas, Brabantse Delta en De Dommel; ZLTO, Landbouw Innovatie bureau, Proefcentrum Fruitteelt, Proef- en Vormingscentrum voor de Landbouw, PIBO-Campus 8.457.592 EUR 4.228.846 EUR 2008-2012
De partners van dit project hebben samen met de grootste grondgebruikers experimenten opgezet om praktijkervaringen op te doen met de vraag hoe kan worden voldaan aan de criteria van de Europese Kaderrichtlijn Water. Daarnaast werden extra maatregelen getest (fosfaatbeheer, peilgestuurde drainage, behandeling spuiwater, …) die een meerwaarde hebben voor zowel de kwantiteit als de kwaliteit van grond- en oppervlaktewater. De hoofdthema’s waren interactief herstel van het waterkwantiteitssysteem, grensoverschrijdend interactief en gebiedsgericht herstel van het waterkwaliteitssysteem en interactief gebiedsgericht herstel van het grond- en watergebruik. Binnen Euregio Scheldemond vonden enkel investering plaats in provincie Zeeland. Voor meer info: www.interactiefwaterbeheer.eu
Zicht op hergebruik Projectleider Partners
Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
KOMOSIE (Koepel van Vlaamse Kringloopbedrijven) Kringwinkels West-Limburg, Antwerpen, WEB en Zuiderkempen, Sociale Werkplaats Hageland, Leefbaar Wonen Kringloopcentrum, Kringloopcentrum Midden-West-Vlaanderen, Ateljee, De Kringloper, Nederland Kringloop, Kringloopbedrijf Oss, Kringloop Beheer, BKN, Het Goed Eindhoven 1.165.913 EUR 457.918 EUR 2009-2013
Kringloopbedrijven in Nederland en Vlaanderen hebben de zorg voor het milieu – dankzij hergebruik – én de zorg voor de mens als voornaamste doelstellingen. Het project “Zicht op hergebruik” ontwikkelde weeg- en registratiesystemen en software die in Vlaanderen door alle en in Nederland door een aantal kringloopbedrijven worden gebruikt. Dit zorgt niet alleen voor een serieuze professionaliseringsslag in de kringloopsector, maar levert op een snelle en eenduidige wijze data voor zowel beleid als voor benchmarking tussen bedrijven.
Voor meer info: www.komosie.be
Manoeuvres Projectleider Partners
Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Stad Mortsel De steden Tongeren en Oudenaarde, gemeenten Woensdrecht, ’sHertogenbosch, Sluis en Veere, Provincie Noord-Brabant, Kasteel van Valkenburg, Erfgoed Vlaanderen 9.075.358 EUR 2.799.009 EUR 2007-2012
Historische verdedigingswerken hebben een grote aantrekkingskracht op toeristen en kunnen een aanzienlijke impuls leveren aan de plaatselijke en regionale economie. De instandhouding, exploitatie, functionaliteit, bezoek- en beleefbaarheid is vaak een probleem omdat de oorsprong en functie niet gericht was op exploitatie en bezoek. Ook bleef men lang tijd vasthouden dat er aan dit soort historische bouwwerken niets veranderd mocht worden. Dat standpunt is nu losgelaten en er wordt sinds kort ook erkend dat behoud eigenlijk alleen mogelijk is door ontwikkeling. Hoe ontwikkel je een verdedigingswerk met behoud van de cultuurhistorische, ecologische, ruimtelijke en maatschappelijke waarden? Het project Manoeuvres heeft hierop een antwoord gegeven. Negen beheerders van de historische verdedigingswerken die in ZuidNederland en Vlaanderen liggen hebben samen naar een oplossing gezocht hoe ze dit op een innovatieve en duurzame manier kunnen aanpakken. Alle negen verdedigingswerken rond de grens werden vernieuwd en een erfgoedforumorganisatie werd opgestart.
Op lokaal niveau zijn ook talrijke kleinschalige verbeteringen met betrekking tot natuur, waterbeheer, bezoekersmanagement, fiets- en wandelpaden gerealiseerd. Voor meer info: www.projectmanoeuvres.eu
Toepassing functioneel groen Projectleider Partners
Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Gemeente Tilburg Gemeenten Leuven, Roeselare, Roosendaal, Sittard-Geleen, Ingelmunster, Izegem, Oostrozebeke, Wielsbeke, Heerlen, Maastricht en Venlo, RESOC Midden-West-Vlaanderen, Provincie West-Vlaanderen 1.503.521 EUR 673.639 EUR 2009-2013 Functioneel groen richtte zich op de toepassing van het groen als middel om het leefklimaat in de binnensteden te verbeteren aan beide zijden van de grens. Luchtkwaliteit (fijnstof en uitlaatgassen), de klimaatverandering (temperatuur en neerslag) en sociale aspecten vormden binnen dit project de hoofdthema’s. Bij sociale aspecten valt te denken aan gebruikerskwaliteit, beeldkwaliteit, gezondheid, sociale cohesie en veiligheid.
Functioneel groen vormde een platform voor de twaalf deelnemende steden en de andere partijen om van en met elkaar te kunnen leren over het juist aanleggen van bomen en planten. In het project werden aan de hand van concrete voorbeelden de effecten op de luchtkwaliteit, het klimaat en de sociale beleving geëvalueerd. Voor meer info: www.functioneelgroen.nl
CEM Projectleider Partners Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Zonnige Kempen Woonstichting Etten-Leur 412.231 EUR 201.487 EUR 2009-2013
Het project CEM (Communicatiemodel voor energiekost en integrale woonkwaliteit op maat van huurders) analyseerde en gebruikte bestaande gegevens over energetische kwaliteiten van sociale huurwoningen (gebouwgegevens) en koppelde die aan de bewonersinvloed. Met deze gegevens werd bewezen dat energiebesparende investeringen een win-winsituatie opleveren, zowel voor de huurder als voor de verhuurder. Het model wordt gratis ter beschikking gesteld aan andere huisvestingsmaatschappijen, coöperaties en de hele huursector. Het is niet gelukt om een gezamenlijk Vlaams-Nederlands model te ontwikkelen omwille van externe factoren en verschillende context (beschikbaarheid van gegevens, regelgeving inzake privacy, ...) Voor meer info: www.klikvoorwonen.nl
Recreatie en ecotoerisme in de Zwinstreek Projectleider Partners
Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Provincie West-Vlaanderen Agentschap voor Natuur en Bos, Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust, gemeenten Knokke-Heist en Sluis, IVN Consulentenschap Zeeland, Westtoer 5.841.575 EUR 2.920.787 EUR 2009-2014 De Zwinstreek is binnen het gebied van de Euregio Scheldemond een van de meest sprekende voorbeelden van een grensoverschrijdend landschap. De grens tussen Nederland en België deelt de Zwinstreek in twee. Nochtans zijn deze twee delen door hun natuurlijke, geografische en historische ontwikkeling onlosmakelijk met elkaar verbonden. Deze verbondenheid uit zich op diverse vlakken: het belang van toerisme en recreatie, de toenemende aandacht voor natuur, cultuur en erfgoed.
Via dit project werd een diepgaande grensoverschrijdende samenwerking gecreëerd waarbij de troeven van de Zwinstreek op een geïntegreerde wijze worden uitgespeeld. Via de versterking van aanwezige natuur, het opleiden van lokale gidsen, het uitwerken van wandelpaden, het digitaal ontsluiten van kaartmateriaal over de regio en als sluitstuk het uitbouwen van twee interactieve bezoekerscentra in het gebied, kan de aanwezige economische meerwaarde geoptimaliseerd worden.
Invexo Projectleider Partners
Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Vlaamse Overheid INBO, IGO Leuven, Natuurwerk, Inagro, Provinciale Hogeschool Limburg, Provincies Noord-Brabant, Oost-Vlaanderen en Antwerpen, RATO, RLM, Vlaamse Milieumaatschappij, Agentschap Natuur en Bos, VO departement Leefmilieu, Natuur en Energie, Faunabeheereenheid Zeeland, Het Zeeuwse Landschap, NVWA, Staatsbosbeheer, RAVON, Wageningen UR, Waterschappen Aa/Maas, De Dommel en Aa/Maas, ZLTO 3.115.644 EUR 1.331.360 EUR 2009-2013
Een toename van planten en dieren die van nature niet in onze streken voorkomen vormen een bedreiging voor de inheemse flora en fauna. Naast een ecologische ravage veroorzaken deze ‘invasieve exoten’ ook economische schade. Soms leiden ze bovendien tot veiligheidsof gezondheidsproblemen. In dit project werd er voor het eerst grensoverschrijdend nagegaan op welke manier invasieve exoten het best kunnen worden bestreden. Er zijn vier probleemsoorten in Vlaanderen en Zuid-Nederland aangepakt: de grote waternavel (en ook waterteunisbloem en parelvederkruid), de Amerikaanse vogelkers, de stierkikker en de zomerganzen. Voor meer info: www.invexo.eu
Natuurlijk water Projectleider Partners Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Waterschap Scheldestromen Provincies Oost- en West-Vlaanderen, gemeenten Maldegem, Beernem, Hulst en Terneuzen, TMVW, Polderbestuur Generale Vrije Polders 3.898.705 EUR 1.503.375 EUR 2010-2013
Om aan de normen voor waterkwaliteit en –kwantiteit te voldoen van de Europese Kaderrichtlijn Water, hebben de initiatiefnemers in een drietal polders in Oost-Vlaanderen , West-Vlaanderen en Zeeland een integrale aanpak uitgeprobeerd. Het project richtte zich daarbij op het herstel van een aantal kreken en het verbeteren van de landelijke waterkwaliteit. Door het herstel van een aantal kreken werd een aanzienlijke verbetering van de waterhuishouding in de streek gerealiseerd. Daarnaast werd in de gemeenten Maldegem, Beernem, Damme, Hulst en Terneuzen gewerkt aan de afkoppeling van hemelwater en het plaatsen van systemen voor de individuele behandeling van afvalwater (IBA’s). Een IBA is een minizuiveringsinstallatie voor de behandeling van huishoudelijk afvalwater uit woningen of bedrijven waar aansluiting op de riolering niet rendabel is, bijvoorbeeld in landelijk gebied waar het vaak praktisch en financieel niet mogelijk is om een woning aan te sluiten op de rioolinfrastructuur. Om een IBA goed te laten functioneren mag er geen afvoer van hemel- of regenwater op zijn aangesloten. Dit regenwater wordt daarom beter afgekoppeld en in nabij gelegen sloten geloosd. Ook in gerioleerd gebied kan afkoppelen bijdragen tot het beter functioneren van het rioolsysteem en de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Ook zal het de kans van water op straat bij hevige regenbuien verminderen. De kennisuitwisseling werd tot stand gebracht via concrete pilootprojecten binnen de gemeenten.
Eco2profit Projectleider Partners Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
POM Antwerpen POM’s Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Vlaams Brabant en Limburg, Interleuven, Industriebank LIOF, Parkmanagement BV, OMWB, OCW 4.890.387 EUR 2.477.243 EUR 2010-2013
Tien organisaties sloegen de handen in elkaar om de uitstoot van broeikasgassen op bedrijventerreinen te verminderen. Vijfhonderd bedrijven hebben op één of andere manier aan het project meegewerkt. Concreet werden er CO2-reducerende maatregelen genomen, de mogelijkheden van samenwerking benut, invulling aan het begrip CO2-neutraliteit gegeven en een bijdrage aan de lokale productie van groene stroom geleverd. “Eco2Profit heeft het beleid van de verschillende overheden op het vlak van CO2-reductie in kaart gebracht. Dit laat toe om de nodige maatregelen beter op elkaar af te stemmen. De projectpartners formuleerden daarbij enkele concrete en zeer nuttige beleidsaanbevelingen,” aldus de projectverantwoordelijke Geert Penneman. Het project gaf aanleiding tot studies over warmte- en walstroomnetten. Verder zijn een aantal geslaagde demonstratieprojecten uitgevoerd, zoals het plaatsen van energiezuinige openbare verlichting, het gebruik van CO2neutrale materialen en het realiseren van groepsaankooptrajecten van groene stroom en zonnepanelen. Voor meer info: www.eco2profit.eu
Proeftuin Kaderrichtlijn Water Projectleider Partners Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Inagro PCG, RATO, Provincie Zeeland, DLV Plant 1.087.514 EUR 512.097 EUR 2010-2013
Binnen het proeftuinproject Kaderrichtlijn Water werden landbouwers uit drie poldergebieden in Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen Zeeland intensief geïnformeerd en aangespoord om hun emissies (bv. zware metalen, gewasbeschermingsmiddelen e.d.) te verminderen en zo de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater te verbeteren. De aandacht ging daarbij uit naar het bewerken en bemesten van de bodem, het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, het zuiveren van afvalwater en het gebruik van alternatieve waterbronnen. Door het project werden landbouwers onder meer gestimuleerd om bovenwettelijke maatregelen te nemen door de aanleg van waterzuiveringsinstallaties (IBA’s). Daarnaast werden landbouwers actief benaderd over nieuwe bemestings- en grondbewerkingsmethoden. Het project richtte zich verder ook op nieuwe methodes om spuittoestellen te reinigen en het spoel- en reinigingswater te zuiveren.
Neem de mensen mee! Projectleider Partners Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
Provincie Zeeland Provincies Oost- en West-Vlaanderen 360.000 EUR 180.000 EUR 2011-2014
Het klimaat verandert. We kunnen meer intense buien, zachte winters en tropische dagen verwachten. Ook in onze regio. Zaak dus om na te denken hoe we droge voeten houden of juist oververhitting voorkomen. Hierin draagt de overheid een grote verantwoordelijkheid, maar ze kan niet zonder steun van de samenleving. Het project nodigde alle inwoners uit Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland uit om concrete initiatieven te ontwikkelen om klimaatverandering, of de gevolgen ervan, te beperken. De verschillende verenigingen, stichtingen en VZW’s konden tot wel € 15.000 subsidie ontvangen via CO2UPONS om projecten op vlak van klimaatverandering te realiseren. In totaal zijn 14 projecten ingediend en succesvol afgerond. Als eerste stap is een grensoverschrijdend wetenschappelijk klimaateffectschetsboek opgesteld over de verwachte klimaatveranderingen en de effecten daarvan. In de schetsboeken zijn de mogelijke gevolgen voor ruimtelijke functies in kaart gebracht die zich de komende vier decennia in de provincies Zeeland en Oost- en WestVlaanderen zouden kunnen voordoen. Op basis van de schetsboeken zijn een folder en een film gemaakt om inwoners te inspireren tot het ontplooien van initiatieven. Ook zijn er ansichtkaarten verspreid om burgers te enthousiasmeren voor het indienen van een projectplan om goede ideeën op vlak van klimaatverandering te realiseren.
Energie Conversie Park Projectleider Partners Totale kosten Interreg-bijdrage Looptijd
VITO Avans Hogeschool, Universiteit Wageningen, Universiteit Hasselt, Hogeschool Zeeland 1.917.403 EUR 616.986 EUR 2010-2013
Het gebruik van biomassa als energiebron is belangrijk als duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen. Groente- fruit en tuinafval (GFT), maaisel en snoeisel, bijproducten van landbouw en industrie worden als biobrandstof tot nu toe nauwelijks gebruikt. Lokale biomassa zoals GFT, snoeihout en maaisels kunnen slimmer worden benut. Op vijf proeflocaties binnen het project Energie Conversie Park (ECP) zijn verschillende mogelijkheden onderzocht om de lokale biomassa zo efficiënt mogelijk te verwerken, zoals het gebruik van biomassa voor het verwarmen van een woonwijk of de sanering van de met zware metalen vervuilde gronden in de Kempen. Alle vijf locaties hebben een technisch voorontwerp en businessplan uitgewerkt en hielden daarbij rekening met lokaal beschikbare biomassa en de behoeften in de omgeving. Voor meer info: www.ecp-biomass.eu