Duitenplein 5. Duitenplein 5 is het clubblad van B.S.C. Duitenberg

DUITENBERG

BELEGGINGSSTUDIECLUB

DP5

Duitenplein 5 Duitenplein 5 is het clubblad van B.S.C. Duitenberg

Inhoud Redactioneel .................................................................................... 2 Agenda ............................................................................................ 3 Van de voorzitter .............................................................................. 4 Beleggingscommissie ........................................................................ 6 Hyperinflatie Zimbabwe ..................................................................... 9 Nieuw bestuur ................................................................................ 12 Nieuw bestuurslid ........................................................................... 13 Lezing door Cees Smit ..................................................................... 14 Investeren in Mozambique: Onze kroonprins neemt het voortouw ......... 16 Finance Battle ................................................................................ 21 Kenia: Waarom de Afrikaanse economie niet op gang komt.................. 23 Demografie en de waardering van aandelen ....................................... 26 WK 2010: Economische boost of geldverslindend? .............................. 29 Mijn beleggingsstrategie .................................................................. 31

Editie: Thema: Oplage: E-mail: Website: Adres:

Juni 2011, Nummer 2, Jaargang 24. Afrika 130 exemplaren. [email protected] www.duitenberg.nl Bastille kamer 316, Postbus 217, 7500 AE Enschede

1

DUITENBERG


DP5 Redactioneel Beste Duitenberger, Voor je ligt de tweede DP5 van 2011. Deze DP5 staat in het thema van Afrika. Als je aan economieën denkt, denk je niet als eerste aan Afrika, maar het is zeker zeer interessant door alle economische fluctuaties. Zoals er in de vorige DP5 gemeld is, is Jesse Leeuwendal de afgelopen ALV afgetreden. Desalniettemin heeft Jesse ook een bijdrage geleverd aan deze DP5. Vanwege de bestuursmutatie geeft allereerst Stijn Roersch een toelichting, waarna ik, Roel Gijzen mezelf even kort voor zal stellen. Hieropvolgend zullen de afgelopen 2 activiteiten besproken worden. Hier is een verslag te vinden van Jacob Potma over de Lezing van Cees Smit. Ook is het bestuur, samen met Jesse Leeuwendal, naar de Finance Battle geweest waar een verslag van mij, Roel Gijzen, zal zijn. Het thema is Afrika. Dit wordt natuurlijk niet vergeten. Er kan in Mozambique geïnvesteerd worden, zoals onze kroonprins gedaan heeft, waar Jesse Leeuwendal over geschreven heeft. Er was Hyperinflatie in Zimbabwe, waar Jurjen Oud over geschreven heeft en Stijn Roersch over het economisch trage Kenia. In het jaar 2010 was er natuurlijks iets heel belangrijks aan de gang in Afrika, „het WK‟!! Dit kan natuurlijk niet vergeten worden, daarom heeft Jacob Potma zich hier in verdiept. Namens de Duitenplein 5 redactie wens ik u allen veel leesplezier! Met vriendelijke groet, Roel Gijzen [email protected]

2

DUITENBERG


DP5 Agenda Laatste analyseavond

15 juni 2011, woensdag

Op woensdag 15 juni zal alweer de laatste analyseavond van dit jaar plaatsvinden! Op deze analyseavond zullen we onze huidige portefeuille doornemen en kijken hoe we de zomervakantie ingaan. Kom dus langs en geef je mening!

Introductie!

24 augustus tot 1 september 2011

Van 24 augustus tot 1 september zal de introductie plaatsvinden op de UT. Dit jaar zal Duitenberg ook een doegroep vormen voor de studenten van Bedrijfskunde. Benieuwd waar we zijn? Zin om een avond mee te feesten? Stuur een mailtje en kom gezellig een keer langs.

Basiscursus beleggen

21 september 2011, woensdag

Woensdag 21 september wordt i.s.m. in elk geval de Rabobank weer een basiscursus beleggen aangeboden! Zowel ervaren als minder ervaren beleggers zullen tijdens deze dag de finesse van het investeren bijgebracht krijgen! Verdere informatie volgt.

Lezing Weekendbeleggers!

Oktober 2011, n.n.b.

In oktober dit jaar zal Weekendbeleggers een lezing voor Duitenberg verzorgen. Deze lezing zal in het teken staan van wiskundige modellen. Voor de wiskundig aangelegden onder jullie, maar ook voor diegene die er nog niks van weten, belooft dit dus een erg interessante avond te worden!

Als je meer wilt weten of je alvast wilt aanmelden voor één van de activiteiten, stuur dan een email naar [email protected] Deelname is zowel voor leden als voor niet leden. Ook voor suggesties over een activiteit of een niet-Duitenberg evenement dat op de agenda geplaatst moet worden, kun je mailen naar: [email protected]

De voorgaande data is een planning, voorafgaand worden de leden gemaild.

3

DUITENBERG


DP5 Van de voorzitter Beste Duitenbergers, Voor u ligt dan de eerste DP5 van onze uiterst jonge, desalniettemin zeer bekwame secretaris Roel Gijzen. Met de toevoeging van Roel aan het bestuur is de volgende stap gezet in het verjongen van de Duitenberg. Ikzelf heb de voorzittershamer overgenomen van Jesse, terwijl Jacob en Jurjen het bestuur complementeren. Verderop in deze editie van de DP5 krijgt u een volledig overzicht van het huidige bestuur inclusief functies. Graag zou ik Jesse nogmaals hartelijk willen danken voor zijn periode als bestuurder van Duitenberg en hem het beste wensen met het afmaken van zijn studie! Het thema van de Huidige DP5 is Afrika. Het lijkt misschien een iets minder actueel thema dan de vorige edities van de DP5, respectievelijk eurocrisis en pensioenfondsen, toch is het een zeer interessant continent om eens goed onder de loep te nemen. Vragen als is Afrika interessant om in te investeren en waarom loopt de Afrikaanse economie zo ver achter zijn vragen die zeker de moeite waard zijn om te beantwoorden. Zelf ben ik afgelopen kerst in Kenia geweest en heb zodoende een eigen beeld kunnen vormen van de levensgewoonte van de Afrikaan. Sinds de vorige DP5 is er genoeg gebeurt in de wereld om ons heen waar wij niet zomaar omheen kunnen. De onrusten in het midden oosten en Noord Afrika houden nog steeds aan. Ondanks dat de berichtgeving rondom landen als Libië en Syrië minder aandacht krijgt is de situatie nog steeds niet onder controle. Tevens zorgt het machtsvacuüm in Egypte nog steeds voor onzekerheid. Het kan namelijk gebeuren dat een verkeerde partij de macht weet te grijpen, zodat de stabiliteit in de regio onder druk komt te staan. Al deze onderzekerheden doen de prijs van de olie en de beurs ook geen goed. De eurocrisis lijkt een gebed zonder einde te worden. De ministers van financien van de Europese Unie zagen zich wederom genoodzaakt om Griekenland opnieuw van talloze miljarden aan financiele steun te voorzien. Verder zijn de maatregelen die door de zwakkere Europese landen getroffen worden erg impopulair bij de bevolking. Dit kan weer leiden tot grote protesten die in het ergste geval kunnen leiden tot Egyptische praktijken. De marathon demonstratie een paar weken terug in Madrid kan zomaar een voorteken zijn wat er Europa eventueel te wachten staat. Laten we hopen dat het uiteindelijk niet zo ver gaat komen.

4

DUITENBERG


DP5 Binnen Duitenberg zijn er de afgelopen periode ook een aantal interessante zaken aan bod gekomen. Zo heeft dhr. Peddemors een zeer leerzame Beleggingscursus gegeven. Deze lezing vond plaats in het mooie kantoor van de adviesbank van Rabobank Enschede- Haaksbergen. Verder heeft Cees Smit een zeer leuke lezing gegeven over hoe te handelen met opties. Tijdens deze avond had Cees een paar erg leuke quotes. De komende periode zal in het teken staan van het naderende einde van het huidige collegejaar 2010-2011. Zo zal er op woensdag 15 Juni om 20:00 in de Duitenbergkamer de laatste analyseavond plaatsvinden. Tijdens deze avond zullen de aankopen van de afgelopen periode, Arcelor Mittal en Arseus, worden geëvalueerd. Ieder Duitenberg lid is van harte welkom om te komen tijdens deze avond. Het collegejaar 2011-2012 zal Duitenberg goed beginnen met de heuze Duitenberg doegroep tijdens de Kick-In. Deze doegroep zal bestaan uit studenten die gekozen hebben voor de studie bedrijfskunde. Jurjen en Roel hebben de taak op zich genomen om hoofddoegroepouder te worden. Het beloofd een geniaal begin te worden van het nieuwe collegejaar. Afsluitend wil ik u veel plezier wensen met het lezen van deze DP5 en een hele fijne zomervakantie. Hopelijk kan ik u spoedig verwelkomen op een analyseavond en/of bij enkele toekomstige activiteiten van Duitenberg in het huidige of volgende collegejaar. Namens het bestuur, Stijn Roersch

Introductie! 24 augustus tot 1 september Voor meer info: www.duitenberg.nl 5

DUITENBERG


DP5 Beleggingscommissie □ Jacob Potma

In deze rubriek geef ik wederom een update omtrent onze portefeuille. Hieronder is een overzicht te zien van onze rekening. Fornix en Innoconcepts zijn veelvuldig besproken en hier zal ik geen woorden meer vuil aan maken. Des te meer reden om onze nieuwe aankoop en Arcelor Mittal goed te belichten.

Arseus Sinds vorige DP5 is één aandeel onze portefeuille komen versterken, namelijk Arseus. Dit bedrijf is geanalyseerd op de analyseavond van 2 maart 2011 en de order van 38 aandelen op een koers van 11,67 is uitgevoerd op 7 maart. Arseus is een bedrijf dat medische producten produceert. Het bestaat uit 4 onderdelen: -

Fagron: Zij maken magistrale bereidingen voor apotheken; Arseus Dental: Tandheelkundige producten; Arseus Medical: Medische en chirurgische producten; Corilus: Medische IT-oplossingen.

De conclusies van de analyseavond waren duidelijk. De aanwezigen en het bestuur waren het er redelijk over eens dat het bedrijf groeiende is, zowel vanuit organische groei als door de acquisities van kleinere medische producenten. De vraag naar medische producten groeit omdat de gehele bevolking in Europa, waar zij voornamelijk actief zijn, vergrijst.

6

DUITENBERG


DP5 Ook de cijfers van de afgelopen jaren tonen aan dat de omvang van het bedrijf, de omzet en winst en de efficiëntie toeneemt. Het enige negatieve punt dat wij hebben gevonden is dat de overheidsbezuinigingen, die door heel Europa gevoerd worden, negatief kunnen werken op Arseus. Echter heeft ons dat niet van de koop kunnen weerhouden en de koers loopt op dit moment gestaag op. Hieronder is een grafiek te zien van Arseus van het afgelopen jaar. Een duidelijk stijgende trendlijn is zichtbaar. Het aankoopmoment is aangegeven met de zwarte pijl. Echter hebben we het aandeel niet op technische gronden gekocht en binnen een paar dagen hadden we een fors verlies. Gelukkig is dat allemaal weer terug gekomen. Laten we hopen dat onze fundamentele analyse goed is geweest.

7

DUITENBERG


DP5 Arcelor Mittal Arcelor Mittal hebben we zoals bekend gekocht op 18 januari 2011. Het aandeel is fundamenteel geanalyseerd in oktober 2010. Op het moment van aankoop dachten wij dat de steunlijn op ca 25 bereikt was, en dat die steun zou houden. Dat gebeurde aanvankelijk ook, de koers liep op tot 29 en wij zagen het positief in. Echter vanaf eind februari heeft Arcelor Mittal een dalende trend ingezet, waarvan wij geen idee hebben waar het zal eindigen. Ook de stijgende bodemlijn die vanaf juli 2010 te zien is, is inmiddels doorbroken. In eerste instantie stond onze stoploss op een koers van ongeveer 22. Op 15 juni gaan we bepalen of we het aandeel de zomer gaan houden en waar we de stoploss gaan zetten. Uiteraard zijn jullie allen weer van harte uitgenodigd om hierover mee te discussiëren.

8

DUITENBERG


DP5 Hyperinflatie Zimbabwe □ Jurjen Oud

Kruiwagens geld in Zimbabwe Deze DP5 staat geheel in het teken van Afrika. Afrika is natuurlijk een prachtig werelddeel met genoeg onderwerpen om over de schrijven zoals de natuur, de cultuur, het WK, de opstanden van de rebellen en ga zo maar door. Maar wat betreft de economie, zijn we snel uitgepraat. Toch zal waarschijnlijk de hyperinflatie in Zimbabwe niemand onbekend zijn. Om deze reden zal ik in dit artikel het een en ander uitleggen over het verloop van hyperinflatie in Zimbabwe. Het begrip “hyperinflatie” Inflatie, wat letterlijk niets meer dan opblazen betekent, wordt meestal veroorzaakt door de relatieve toename van de hoeveelheid geld. Als de hoeveelheid geld in een land toeneemt, maar er geen hogere productie plaatsvindt, zal het gemiddeld prijspeil stijgen. Ook kan inflatie plaatsvinden door het doorrekenen van gestegen productiekosten, door bijvoorbeeld hogere grondstofprijzen of importheffingen. Kort samengevat: Door inflatie wordt geld minder waard. Er is meer geld nodig om hetzelfde product te kopen. Als er hoge inflatie plaatsvindt, verliezen burgers vaak vertrouwen in de munteenheid. Als we over inflatie spreken, praten we vaak over een paar procent per jaar. Hyperinflatie is niets anders dan een extreme vorm van inflatie die kan oplopen tot duizenden procenten per jaar. Hier kunnen we dus zelfs beter naar de inflatie per dag kijken! De bekendste voorbeelden van hyperinflatie zijn: Duitsland tussen 1922 en 1923 Hongarije tussen 1945 en 1946 Zimbabwe tussen 2006 en 2009 We mogen spreken van de term hyperinflatie, als de inflatie een minimum bedraagt van 50% per maand!

9

DUITENBERG


DP5 Zimbabwe Zimbabwe is wat betreft de economie een geval apart. De economie in het land heeft het allerhoogste krimppercentage en de hoogste inflatie ter wereld. De krimp van de economie is onder andere te wijten aan de gigantische daling van het toerisme, wat vrijwel niet meer bestaat in Zimbabwe, de werkeloosheid van maarliefst 94% en het instorten van de landbouw. Een lange tijd geleden, stond de Zimbabwaanse dollar op min of meer gelijke voet met de Amerikaanse dollar. Veel is echter veranderd. Omdat de waarde van de Zimbabwaanse dollar daalde, reageerde de overheid op een manier die je van de wal in de sloot helpt, namelijk: Meer geld uitgeven! Door de geldpers maar aan te zetten, komt er nog meer geld in het land. Bij een constante productie leidt dit dus toch, inderdaad, nog meer inflatie. In Zimbabwe resulteerde dit dus in hyperinflatie in een omvang die men zich bijna niet voor kan stellen. Het IMF verwachtte in 2007 een inflatie van 100.000% aan het eind van 2007. In februari 2008 werd bekend gemaakt dat de inflatie over 2007 inderdaad 100.000% bedroeg, al schatten deskundigen dit eerder op 150.000%. In 2007 steeg de prijs van bijvoorbeeld een kilo kip met 236.000% naar 15 miljoen Zimbabwaanse dollars. Dit komt overeen met zo‟n 2 euro.

10

DUITENBERG


DP5 Met de traditioneel uitgegeven munten en biljetten (1, 5, 10, 20 & 50 cent; 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 en 500 dollar) kon toen natuurlijk niet meer betaald worden, tenzij je met een kruiwagen naar de winkel ging. Op 18 januari 2008 werden dan ook de biljetten van 1, 5, 10 en 250 miljoen Zimbabwaanse dollars uitgegeven. Dit laatste briefje, was het biljet met de hoogste nominale waarde ter wereld, tot december dat zelfde jaar, toen door de centrale bank een bankbiljet van 10 miljard Zimbabwaanse dollar werd geïntroduceerd. In die tijd verdubbelden de prijzen dagelijks. Aldus president Mugabe was het allemaal de schuld van de VS en Engeland. Als we kijken naar de wisselkoers, heeft de Zimbabwaanse dollar de laagste waarde per eenheid ten opzichte van de euro of de Amerikaanse dollar als stabiel ijkpunt. Over geheel 2007 bedroeg de inflatie 66.000%, alhoewel onafhankelijke schattingen uitkomen op veel hogere inflatie van rond de 150.000%. In juli 2008 werd een mijlpaal bereikt, namelijk de 2.000.000% inflatie, al spreken onafhankelijke economen over het tienvoudige! Naast alleen het drukken van geld, probeerde de Zimbabwaanse regering in samenwerking met de centrale bank van Zimbabwe nog andere manieren om de inflatie te drukken. Per 1 augustus 2008 werden er 10 nullen geschrapt. 10 miljard “oude” dollars, stond nu gelijk aan 1 “nieuwe” dollar. Ondanks het opnieuw valueren van de munt, moest er binnen 5 maanden toch nog een biljet van 500 miljoen “nieuwe” dollars geïntroduceerd worden, wat dus overeen komt met 5 triljoen “oude” dollars. Een halfjaar later, op 2 februari 2009, werd nog een revaluatie doorgevoerd. Deze keer werden er geen 10, maar 12 nullen geschrapt. Een biljoen “oude” dollars, was nu gelijk aan 1 “nieuwe” dollar, of 10 triljard dollars van voor de revaluatie van 1 augustus 2008. Op 29 januari 2009 maakte de regering eindelijk bekend dat het toegestaan is om met buitenlandse valuta te betalen. Dit was voorheen verboden, al werd dit verbod toch al massaal genegeerd. Vandaag de dag staat de wisselkoers op €1 = Z$538,1899.

11

DUITENBERG


DP5 Nieuw bestuur □ Stijn Roersch

Zoals ik al eerder heb vermeld in deze DP5 is het bestuur op 7 maart jongstleden van samenstelling veranderd: Jesse Leeuwendal heeft na anderhalf jaar lang Duitenberg gediend te hebben besloten een punt achter zijn bestuurswerkzaamheden te zetten. In deze anderhalf jaar heeft Jesse zich in de functie als secretaris, vice-voorzitter en uitendelijk als voorzitter met hart en ziel ingezet voor Duitenberg. Ik heb de eer hem te mogen opvolgen als voorzitter van Duitenberg Jacob, Jurjen en ikzelf zijn doorgegaan met het besturen van de vereniging en hebben hulp gekregen van Roel Gijzen. Jacob heeft besloten om penningmeester te blijven en zodoende de financienen van Duitenberg voor zijn rekening te nemen. Jurjen Oud zal verder gaan als vicevoorzitter, waardoor Roel als secretaris zijn plaats in het bestuur inneemt. Roel zal in de komende pagina zichzelf gaan voorstellen. Het bestuur ziet er nu als volgt uit: - Voorzitter: Stijn Roersch - Vice-voorzitter: Jurjen Oud - Penningmeester: Jacob Potma - Secretaris: Roel Gijzen

12

DUITENBERG


DP5 Nieuw bestuurslid □ Roel Gijzen

Na de basiscursus voor beginners van afgelopen oktober te hebben gevolgd, ben ik actief lid geworden bij Duitenberg. Nadat Jesse Leeuwendal na anderhalf jaar heeft besloten te stoppen met het bestuur heeft Stijn Roersch hem opgevolgd en is dus voorzitter geworden. Jurjen Oud was Secretaris, maar loopt nu in de voetsporen van Stijn en is nu dus Vice-Voorzitter. De functie Secretaris was toen vrij binnen Duitenberg, welke ik, Roel Gijzen heb ingevuld. Vele leden kennen mij van de analyseavonden en de lezingen. Voor degene die niet weten wie ik ben, een kleine introductie. Zoals eerder vermeld ben ik Roel Gijzen. Ik ben in 1992 geboren in het prachtige WestFriesland, wat niet verward moet worden met het westen van Friesland. Nadat ik daar mijn peuter, basis en middelbare school had afgerond ben ik naar Twente gegaan. Net zoals vele leden studeer ook ik technische bedrijfskunde aan de Universiteit van Twente, waar ik nu in het eerste jaar zit. Door deze studie ben ik gekoppeld aan de studievereniging Stress, waar ik in de evenementencommissie zit. Naast mijn studie ben ik ook werkzaam aan de UT in het voorlichtingsteam en de opleidingscommissie. Omdat ik als secretaris ook actief lid ben, beslis ik mee over de koop en verkoop van aandelen van de portefeuille van Duitenberg. Zelf vind ik beleggen zonder eigen belang net zo oninteressant als pokeren zonder geld. Daarom ben ik afgelopen januari zelf begonnen met beleggen, waardoor ik me nu met veel meer lol veel meer verdiep in de aandelenmarkt. Een beschrijving van mijn strategie verderop in de DP5 te vinden.

13

DUITENBERG


DP5 Lezing door Cees Smit □ Jacob Potma

27 April jongstleden heeft Dhr. Cees Smit, algemeen directeur van Today‟s Group en columnist op beleggerswebsite IEX onder zijn pseudoniem Frank van Dongen, een lezing verzorgd voor Duitenberg. Na een heerlijke maaltijd bij het lokale restaurant in de Bastille begon rond een uur of acht het zaaltje in de Vrijhof vol te stromen. Onder het genot van een kopje koffie of thee kregen de leden de tijd even bij te praten. Om half 9 zou dan toch beginnen waar iedereen met smart op zat te wachten: De lezing van Cees! Volgens de eerste slide zou de presentatie een klein uur duren, maar wanneer Cees een keer op dreef is… De lezing begon met een praatje over zijn ervaringen en zijn bezigheden. 25 Jaar ervaring op de optiebeurs heeft hem veel opgeleverd. Waar tegenwoordig de optiehandel bij marketmakers meer IT dan handel is, kon dhr. Smit vroeger als optiehandelaar zijn ei nog kwijt op de “echte handelsvloer”. Nu is dhr. Smit algemeen directeur van Today‟s Group, dat bestaat uit Today‟s beheer en Today‟s brokers. Hij speelt volledig open kaart met betrekking tot zijn beleggingen: In zijn columns en zelfs op Twitter kunt u zijn posities en trades bekijken en tevens deelt hij vaak zijn visie op de markt met het publiek. Dhr. Smit is overtuigd van het gebruik van een combinatie van Fundamentele analyse en Technische analyse. De mensen die met regelmaat onze analyseavond bezoeken zullen gemerkt hebben dat Duitenberg een dergelijke visie zeer kan waarderen. Over de crisis in 2008: Een rampjaar voor vele beleggers. Echter was 2008 goed te voorspellen door een aantal factoren. Een piek in de zogenaamde “resets” van subprime hypotheken (het punt waarop de rente van de lage rente stijgt naar de hogere rente, zoals bij een abonnement van je telefoon) was waar te nemen. De baltic dry index toonde in 2007 en 2008 een grote daling. Tot slot had je met beetje technisch tekenwerk kunnen zien dat lange trendlijn werd doorbroken.

14

DUITENBERG


DP5 Het 2e gedeelte van de lezing werd besteed aan opties en optiestrategieën. Opties zijn hele nuttige instrumenten, je kunt er erg veel mee en volgens dhr. Smit kun je beter opties kopen dan staatsloten. De inhoud van dit gedeelte zal ik in dit verslag verder niet benoemen, buiten het feit dat het zeer interessant was en zeker stof tot nadenken. Mocht je er nog nieuwsgierig naar zijn, kom dan binnenkort langs op de analyseavond, want dhr. Smit heeft beloofd het getoonde materiaal naar ons te zullen sturen. Na de lezing konden we in het café van de vrijhof prima een borreltje na drinken, met een spannend stukje voetbal op tv (Barcelona – Casillas) en natuurlijk een praatje met de spreker. Voor de mensen die de lezing gemist hebben, eeuwig zonde. Bij de eerstvolgende lezing van Duitenberg hopen we jullie allemaal te mogen verwelkomen!

15

DUITENBERG


DP5 Investeren in Mozambique: Onze kroonprins neemt het voortouw □ Jesse Leeuwendal

Investeren in Afrika is pionierswerk. De meeste ontwikkelingslanden in Afrika kennen een instabiel politiek klimaat waar corruptie en opstanden geen onbekende fenomenen zijn. Aan investeringen in Afrika kleven dan ook relatief grote risico‟s, maar als het goed gaat zijn de winstmarges vaak groot. Vandaar dat Prins Willem-Alexander besloot zijn deel van de taart op te eisen en te investeren in Afrika, door middel van het ontwikkelen van zijn eigen vakantievilla in Mozambique. In het teken van het thema Afrika van deze DP5, een kleine uiteenzetting van het project van onze kroonprins en zijn behaalde rendement. Liefdesnestje in Machangulo De kroonprins en Maxima kochten in 2007 de bouwrechten op vier percelen grond op het schiereiland Machangulo in Mozambique. In Mozambique blijft het land in principe eigendom van de staat, mits er flink wat omkoopgeld wordt overgemaakt op rekeningen van hoge ambtenaren en ministers. Tekenend voor de corruptie in het land is dan ook dat vrijwel alle fraaie plekjes langs de 2.000 km lange kust door buitenlanders zijn opgekocht, terwijl dit in principe onmogelijk zou moeten zijn. De kroonprins en zijn vrouw behoren dus ook toe tot dit selecte gezelschap. Op een van de percelen wilden ze hun vakantievilla bouwen, met het voornemen deze te gebruiken voor privé-doeleinden. De villa maakt deel uit van een groter project dat wordt ontwikkeld door Machangulo S.A. Daarnaast wilden ze investeren in de plaatselijke omgeving en zich inspannen voor het verbeteren van de welvaart van de bewoners van Machangulo. Onderdeel van dit morele voornemen is het bouwen van vijf scholen, een haven en een gemeenschapshuis. Het project dient een uithangbord voor de regio te zijn en Mozambique als geheel aantrekkelijker te maken voor investeerders en toeristen. Ondanks enkele belemmeringen werd de bouw van de villa van het koninklijk paar in 2010 afgerond. Kritiek Investeren in Afrika is een van de beste manieren om armoede te bestrijden. Bedrijven genereren economische groei en banen, waardoor het gemiddelde inkomen stijgt. De investering van de kroonprins werd echter niet als zodanig positief beschouwd. Het beeld is ontstaan van een rijkeluiskind dat zo ver mogelijk van zijn onderdanen (ja, dat zijn wij) wil zijn. De kroonprins oppert wel dat hij naast zijn eigen villa heel nobel wil

16

DUITENBERG


DP5 investeren in faciliteiten om de lokale bevolking te helpen en Mozambique wil ontwikkelen als vakantieland, maar daar zijn enkele kanttekeningen op te maken. Ten eerste moet je in Zuidelijk-Afrika altijd onderhandelen over het recht om een project te ontwikkelen. Deze onderhandelingen vertalen zich meestal in het bouwen van een ziekenhuis/school/watervoorziening etc. In plaats van een spontane, genereuze investering in de lokale bevolking, lijkt het bij de prins dus eerder om een verplichting te gaan. Daarnaast lijkt het mij nogal tegenstrijdig om Mozambique te willen ontwikkelen als vakantieland voor bijvoorbeeld Nederlanders, terwijl hij en zijn gezin juist voor die plek hebben gekozen vanwege de rust en privacy. Andere punten van kritiek zijn de kosten van beveiliging en de kosten van het vervoer. Kosten die worden betaald door de belastingbetaler (ja, daar zijn we weer) en bovenop de al niet misselijke €68 miljoen aan ontwikkelingshulp komt van Nederland aan Mozambique. Daarnaast is het twijfelachtig of deze investering en het ontwikkelingsproject voor meer bedrijvigheid zorgt in Machangulo. Er wordt namelijk niet of nauwelijks geput uit lokale werkkrachten maar alle bouwvakkers worden ingevlogen uit Zuid-Afrika of Azië. Een stukje internationalisering waar grote werkverschaffers uit de noordelijke regio van Afrika (zonder expliciete namen te noemen) nog een puntje aan kunnen zuigen. Rendement Door deze punten van kritiek heeft de publieke opinie zich tegen WillemAlexander gekeerd en uiteindelijk in 2010 doen besluiten zijn droomhuis te verkopen. Tot de dag van vandaag staat het huis te koop voor een bedrag van €1.463.000. Aangezien het aankoopbedrag nooit bekend is gemaakt, is het financiële rendement niet te berekenen. Opvallend feitje is trouwens wel dat wellicht enkele miljoenen van onze kroonprins naar projectontwikkelaar Dave Dahlmann gegaan, die de investeringen van de kroonprins en enkele van zijn vrienden op de privérekening van zijn 21jarige dochter liet binnen komen. Hoeveel geld daar precies mee gemoeid is en wie er mee vandoor is gegaan blijft echter onbekend. Andere aspecten van het rendement van de investering van de kroonprins kunnen echter wel belicht worden. Zo is de kroonprins door deze investering en de negatieve publiciteit rondom het project in zijn reputatie geschaad. De populariteit van WillemAlexander is gedaald en het vertrouwen in zijn toekomstige koningschap is afgenomen. Het aantal mensen dat hem het meest sympathieke lid van het koningshuis vindt is gedaald van 42 naar 27 procent. Het aantal Nederlanders dat „zeer veel vertrouwen‟ heeft in het koningschap van Willem-Alexander daalde van 26 procent naar 17 procent terwijl het percentage Nederlanders dat hem „niet geschikt‟ vindt als staatshoofd

17

DUITENBERG


DP5 steeg van 17 naar 24 procent. Duidelijke cijfers die vrijwel allemaal terug zijn te leiden naar het investeringsproject van onze prins in Mozambique. Maar heeft het de kroonprins dan helemaal niets opgeleverd? In eerste instantie lijkt dit inderdaad het geval te zijn aangezien de droomvilla verkocht zal worden. In Zuid-Afrika en omstreken zijn echter andere regels van toepassing die dit rampscenario in een andere daglicht zetten. Zo is het in Mozambique mogelijk een huis pro-forma te koop aan te bieden. De makelaar zal dan wel onderhandelen als er af en toe belangstelling is om het huis te kopen, maar beide partijen zullen het zogenaamd nooit/niet snel eens worden over de prijs waardoor de verkoop uiteindelijk steeds afketst. Voor deze dienst ontvangt de makelaar een jaarlijks honorarium terwijl Prins Willem en Max lekker kunnen vertoeven in hun eigen vakantieparadijsje. Als verkopende partij kunnen ze aantonen dat ze wel degelijk een verkoopopdracht hebben gegeven maar stellen dat de markt niet mee zit etc. Op deze manier is iedereen blij en kunnen Willem-Alexander en Maxima genieten van hun prachtige verblijf aan de Indische Oceaan. De prijs die ze ervoor betaald hebben bestaat voornamelijk uit de opgelopen imagoschade van onze kroonprins. In mijn ogen een kleine prijs om te betalen voor een kroonprins die een groot gedeelte van zijn leven al tegen het strakke, formele koningshuis en de inhoudsloze rol van een Koning aanschopt. Echter, het moraal van het verhaal is dat zelfs voor een kroonprins investeren in Afrika een risicovolle onderneming blijft. Mocht u geïnteresseerd zijn in de eventuele aankoop (mits mogelijk) van het liefdesnestje van ons koninklijk paar, hier een paar foto‟s:

18

DUITENBERG


DP5

Weet wel dat u zich dan de trotse bezitter mag noemen van een villa van 400m2 (zonder bijgebouwen) gelegen op 8000 m2 grond en uitgerust met 4 slaapkamers, 4 badkamers, 1 woonkamer, 1 eetkamer, 1 TV kamer, keuken met inbouwapparatuur, open haard, alarminstallatie en uiteraard airco, inbouwkasten, een groot terras en niet te vergeten een eigen zwembad. Als kers op de taart krijgt u er ook een oranje beddensprei bij.

Basiscursus Beleggen Woensdag 21 septemberg Inschrijven en meer info: www.duitenberg.nl

19

DUITENBERG


DP5

20

DUITENBERG


DP5 Finance Battle □ Roel Gijzen

Donderdag 19 mei vertrok het bestuur, zoals het hoort met jasje en dasje, naar Amsterdam. Eenmaal aangekomen, wilden we onze spullen afleveren bij het hotel. Bij het hotel bleek ieder bestuurslid een eigen kamer te hebben, maar deze moest wel gedeeld worden met 3 andere personen. Dit kon niet veranderd worden. Er stond dus maar één ding op, een terrasje pakken, gevolgd door de Chinees, met een Amsterdams kroegje als aperitief. Dit alles werd afgesloten door New Kids Turbo! Vrijdag 20 mei stond het bestuur „vroeg‟ op om na een lekker ontbijtje naar de Duisenberg School of Finance te vertrekken, waar de Battle plaatsvond. Zoals het hoort was het Duitenberg team het eerste team van ABN-Amro en arriveerde als eerste. Na een korte introductie begon de case. We hadden naast een laptop, heel wat andere materialen tot onze beschikking, zoals: financiële dagbladen, het net uitgekomen jaarverslag en informatie over ABN. Gedurende de gehele case hadden we ook een aantal ABN-Amro werknemers tot onze beschikking. Dit waren Lea Zeemans, de bekende Nederlandse hockeyspeler Klaas Veering, Pim van Beek en oud Duitenberger Max Spanjer. Deze hielpen ons met het begrijpen van de inhoud van alle informatie en begeleide ons bij het behandelen van de case. De case was: Wat zijn de uitdagingen bij ABN Amro en hoe kunnen de eventuele problemen opgelost worden? Een erg brede casus dus. Bij de case kozen wij ervoor om te onderzoeken hoe de waarde van ABN-Amro verhoogd kon worden. Na een hoop geploeter in de informatieberg, het eten van veel heerlijke broodjes, het drinken van koffie en lang gediscussieer kwamen we tot de volgende conclusie: De bank moet meer waard worden Daardoor: 1. Krijgt de staat zijn geld terug 2. Hogere/betere rating, waardoor er goedkoper geleend kan worden. 3. Makkelijker te voldoen aan Basel III

21

DUITENBERG


DP5 Hoe: 1. 2. 3. 4. 5.

Efficiency omhoog Kapitaal buffer vergroten Kort aangehaald kapitaal moet langer Integratierisico & kostenbesparing Fundingprofile verbeteren

Wat? Internetbank (online savings account) opzetten in emerging markets (om te beginnen in Brazilië) en dat herinvesteren in de markt zelf en corporate loans. De voordelen: Waarom internetbank?  Minimale kosten fysieke aanwezigheid;  Lage servicekosten, waardoor je hogere rentes kan bieden, dus aantrekkelijker bent voor klanten;  Funding profile wordt beter, omdat de duration langer wordt van je liabilities;  Efficientie gaat omhoog  cost income ratio verbeterd  profit gaat omhoog, komt ten goede van de kapitaalbuffer  waarde stijgt, hier kijken credit agencies naar  komt ten goede van de rating die wordt gegeven  ABN amro kan als gevolg hiervan goedkoper lenen.  Je diversifieert je funding  minder afhankelijk van Nederlandse markt alleen. Wat te doen met spaargeld? Corporate loans uitgeven in Emerging markets  hoge vraag naar leningen wegens hoge innovatie en ondernemerschap. Geld investeren in IT infrastructuur in bovengenoemde landen om de faciliteiten om te internetbankieren te verbeteren (tevens MVO). Hoe? Hypotheken afbouwen voor startkapitaal. Het idee was om te beginnen in Brazilië en bij succes uit te breiden naar andere landen. Nadat iedereen, waaronder Jurjen Oud, gepresenteerd had en we een lezing van de Nederlandse zwemcoach Verhaeren gehad hadden, was het tijd voor de uitslag. Daar kwamen we erachter dat we de battle en de scholarship niet gewonnen hadden. Er stond toen maar één ding op, met de werknemers van ABN-AMRO Jupiler drinken op de network drink. Al met al een bijna geslaagde dag.

22

DUITENBERG


DP5 Kenia: Waarom de Afrikaanse economie niet op gang komt □ Stijn Roersch

Kenia: het land in centraal Afrika dat bekend staat om zijn vele wildparken en natuurlijk de een groot aantal top atleten die vooral uitblinken in de hardloop sport. Het land telt een veertig miljoen inwoners die verdeeld zijn over minimaal tweeëntwintig verschillende stammen. De meeste inwoners zijn christen, waarvan het grootste deel protestants is. Het grootste deel (75% in 2005) van de bevolking is werkzaam in de landbouw. Toch draagt deze sector maar voor 26% bij aan het bruto nationaal product. Dit bruto nationaal product bedraagt ongeveer $32 miljard, hetgeen een 20e is van het bruto nationaal product van Nederland. Per persoon wordt er per jaar dus ongeveer $809 verdiend. Een ander grote bron van inkomsten komt uit de toerisme sector. Er wordt vooral verdiend aan toeristen die op safari gaan en daartoe in één van de vele resorts zitten die het land rijk is. Ook vaart de productie van houtsnijwerken wel bij de komst van toeristen naar de wildparken in

Kenia. Afgelopen kerst ben ik zelf in Kenia geweest en heb ik met mijn eigen ogen kunnen zien waarom ik denk dat de Keniaanse en Afrikaanse economie niet op gang gaat komen. Ik ben een dag op safari geweest en

23

DUITENBERG


DP5 heb door de tweede stad en de oude hoofdstad Mombasa mogen wandelen. De eerste reden waarom de Keniaanse economie niet op gang komt is de aard van de Afrikaan. Het zit niet in een Afrikaan om hard te werken om geld te verdienen, als je al genoeg hebt om je van je eerste levensbehoefte te voorzien. Dit is enigzins te verklaren door het klimaat waarin de Keniaan leeft. Met een gemiddelde temperatuur overdag van boven dertig en in de zon wel boven de veertig graden celcius is hard werken geen aanrader. Op een rondrit door Kenia zag ik langs de kant van de weg her en der een groot aantal kraampjes staan waar fruit verkocht werd. Het was typerend om te zien dat rond al de meeste van deze kraampjes zeker een man of 3-4 op een stoel zaten niks te doen. Kwam je op de terugweg een uur of 10 later weer langs hetzelfde kraampje zaten dezelfden onbewogen langs het kraampje niks te doen. Verder worden werkende mensen in Kenia over het algemeen per dag of per week betaald. Mocht een Keniaan namelijk een grote som geld in één keer ontvangen dan schaamt hij zich er niet voor hier eerst van te gaan leven en niet naar zijn werk terug te keren totdat het geld op is. In Kenia is het gebruikelijk in een resort om als toerist de schoonmaker fooi te geven voor het schoonmaken van de kamer. Er wordt echter door de resorts en reisorganisaties geadviseerd om deze fooi te geven als het verblijf erop zit. Doet men dit echter aan het begin van het verblijf dan is de kans zeer groot dat de rest van de vakantie de kamer niet meer schoongemaakt word. De schoonmaker heeft namelijk zijn fooi al binnen.

Bedrijven in Kenia hebben ook erg veel personeel in dienst. Zo werd het ontbijt in het resort verzorgd door een tiental koks met daarbij nog een

24

DUITENBERG


DP5 vijftal serveersters die borden van de tafels kwamen ruimen. En dit allemaal voor ongeveer honderd toeristen die in een tijdsbestek van twee uur kwamen ontbijten. Ook het aantal tuinmannen was op zijn minst veel te noemen, het waren er ongeveer twintig. De enige sector van de Keniaanse economie die wel goed loopt is de toeristen industrie. Gedreven door toeristen die op safari gaan is er een hele economie rondom ontstaan. Niet alleen staan delen van het land vol met grote resort en staan de wildkampen vol met lodges om toeristen onder te brengen die op safari zijn. De houtsnijwerken zijn bij de toeristen ook erg in trek. Deze worden gemaakt in een houtsnijwerkersdrop. In dit dorp zitten 2000 tot 3000 mensen elke dag een houtsnijwerk te maken. Dit gebeurt volledig met handenarbeid en is op zijn minst knap te noemen voor de vaardigheden die deze mensen moet hebben om uit een houtblok een olifant uit te snijden. Het is wel weer typisch dat de werkers in dit dorp hun producten niet zelf mogen verkopen. Dit moet gedaan worden in de shop zodat een groot deel van de opbrengsten niet bij de werker zelf terecht komt. Al deze zaken die ik in mijn verblijf in Kenia tegen ben gekomen hebben me tot de volgende conclusie laten komen. De Kenianen werken erg inefficient, hebben veel personeel in dienst die ook nog is een lage productiviteit hebben. Het meest treffende voorbeeld van dat de Keniaan niet ondernemend is, is de volgende anekdote. Aan het begin van de 19 e eeuw wilden de Engelsen, de toenmalige heerser in Kenia, een spoorweg aanleggen van de kust van Kenia tot aan het Victoriameer in het hart van Afrika. Hiervoor haalden de Engelsen Indiers naar Kenia toe om deze aan te leggen. De Indiers die na het aanleggen van de spoorlijn in Kenia zijn achtergebleven hebben allerlei bedrijven gestart. Dit doen zij zodanig goed dat alle grote bedrijven in Kenia in handen zijn van de Indiers en daardoor beinvloeden ze de hele Keniaanse politiek en dus het leven. Hierdoor verwacht ik zelf dat de Keniaanse en Afrikaanse economie de komende jaren niet op gang gaat komen.

25

DUITENBERG


DP5 Demografie en de waardering van aandelen □ Hendrik Oude Nijhuis

Volgens een recent onderzoeksrapport van de Engelse bank Barclays (The Barclays Equity Gilt Study 2010) bestaat er een duidelijk verband tussen enerzijds de demografische opbouw van een bevolking en anderzijds het waarderingsniveau van aandelen. In dit artikel lichten we deze relatie nader toe en bespreken we de mogelijke consequenties. In het rapport wordt gesteld dat het in een Westerse samenleving met name de groep van 35- tot 54-jarigen is die een spaaroverschot heeft welke wordt aangewend voor de opbouw van pensioenvermogen. Onder ander door te beleggen in aandelen en te investeren in onroerend goed. Rond het jaar 2000 - toen ook de aandelenmarkten piekten - bereikte deze leeftijdsgroep in Amerika en in vele West-Europese landen haar maximale omvang als percentage van de samenleving. Japan loopt in demografisch opzicht circa tien jaar voor op ons. De Japanse Nikkei 225 piekte op 29 december 1989 op 38.915 punten. Het viervoudige van de actuele stand op de Japanse koersenborden... Verklaring dubbele beurskrach De sterke stijging van de (relatieve) omvang van de bevolkingsgroep van 35- tot 54-jarigen in Amerika en andere Westerse landen wordt grotendeels verklaard door de babyboomers. Ze zorgden voor een toenemende vraag naar speculatieve beleggingen, zoals internetaandelen, waarvan een hoog rendement werd verwacht. Stijgende koersen zorgden vervolgens voor een zichzelf versterkend mechanisme. Omstreeks het jaar 2000 knapte deze bubbel. Toevallig of niet, het was ook vanaf het jaar 2000 dat juist de Amerikaanse leeftijdsgroep van 55+ in relatieve omvang begon toe te nemen. Anders dan de cohort 35- tot 54-jarigen ontrekken de mensen binnen deze groep juist geld aan hun beleggingen en verkiezen ze bij voorkeur wat veiligere beleggingscategorieën. Uit aandelen en in obligaties dus. Mede deze ontwikkeling heeft ervoor gezorgd dat de rente tot extreem lage niveaus kon dalen: oplopende koersen van obligaties leiden immers per definitie tot lagere obligatierentes. En die alsmaar dalende rente verklaart mede de krediet- en huizenbubbel die inmiddels in sommige landen althans - al uiteen gespat is.

26

DUITENBERG


DP5 Uitgaande van deze verouderingstendensen zou voorzichtig kunnen worden afgeleid dat de waarderingsniveaus van aandelen voorlopig nog wel bedrukt zullen blijven. Voor Amerika, maar helemaal voor Europa dat er in demografisch opzicht nog beroerder voor staat. Vanaf dit jaar (2010) begint de babyboomgeneratie immers massaal met pensioen te gaan. Gemiddeldes... Dat de waarderingen van aandelen om wat voor reden dan ook soms langere tijd onder hun historische gemiddelde noteren is niet zo vreemd. Een gemiddelde komt immers per definitie tot stand door periodes van bovengemiddelde waarderingen en periodes van lager dan gemiddelde waarderingen. Bij aandelenmarkten geldt nogal eens dat lange periodes van overwaardering worden afgewisseld door lange periodes van onderwaardering. Overigens vertekenen gemiddelden nogal eens: zo mag u van aandelen een gemiddeld totaalrendement (koerswinst + dividend) van een procent of 8 per jaar verwachten, slechts zelden zult u dit rendement in een specifiek jaar ook daadwerkelijk realiseren. Het ene jaar is sprake van een flink verlies, het ander jaar kunt u juist een prachtig rendement bijschrijven. Stel, de standaarddeviatie (volatiliteit ofwel bewegelijkheid) van een brede aandelenindex ligt op 20%. Dat wil zeggen dat u in een specifiek jaar 68% kans heeft dat u een rendement behaalt gelijk aan het gemiddelde rendement (8%) plus of minus de standaarddeviatie (20%). Dus: in 32% van de gevallen zal uw rendement lager dan -12% liggen (8% minus 20%) of hoger dan +28% (8% plus 20%). Vanwege de hoge bewegelijkheid van aandelen komt een gemiddeld jaarrendement van exact 8% slechts heel zelden voor. Wat te doen? Hoewel de algehele risicoaversie en bedrukte aandelenwaarderingen voorlopig wellicht nog wel aanhouden is dat voor ons geenszins aanleiding de strategie van het value-beleggen los te laten. Enerzijds geldt namelijk dat het überhaupt zeer lastig - zo niet onmogelijk - is in te schatten wanneer het algemene sentiment zal keren, anderzijds geldt dat de waarderingen van aandelen het afgelopen decennium reeds fors teruggezakt zijn. En zelfs in een vrij somber economisch scenario achten we het mogelijk dat aandelen een redelijk rendement zullen genereren. Bij 0% economische groei en 2% inflatie mag een winststijging van eveneens circa 2% verwacht worden. Wanneer economische groei ontbreekt is er ook weinig aanleiding voor het doen van investeringen. Daar is dan dus

27

DUITENBERG


DP5 amper geld voor nodig. En aangezien de balansen van vele bedrijven al uitpuilen van de cashreserves, zou in dit scenario vrijwel de gehele winst kunnen worden aangewend voor het uitkeren van dividend en inkoop van eigen aandelen. Dat zou dan bij een gelijkblijvende waardering moeten leiden tot een jaarlijks rendement van een procent of 7. Immers, de huidige koers/winstverhouding van gemiddeld 13,45 impliceert dat iedere euro die u investeert komend jaar 7,4% aan onderliggende winst genereert (1 / 13,45 = 7,4%). En met een value beleggen-strategie mag u in een gemiddeld jaar verwachten dat het rendement nog een aantal procenten hoger uitvalt. Amerika en vooral ook Europa krijgt de komende decennia te maken met een sterke veroudering. Ook de Chinese bevolking veroudert in rap tempo. De Japanse en Russische bevolking krimpt inmiddels al. En in Duitsland, Italië en Spanje zal de bevolkingskrimp binnen vijf jaar inzetten. Beursgenoteerde bedrijven zijn echter steeds meer globaal georiënteerd. Evenals beleggers zelf. En daarmee kunnen we toch nog met een positieve noot eindigen. De demografische ontwikkeling wereldwijd ziet er voor de komende decennia - vanuit het perspectief van de belegger bezien namelijk nog niet eens zo gek uit. Hendrik Oude Nijhuis http://www.warrenbuffett.nl/

28

DUITENBERG


DP5 WK 2010: Economische boost of geldverslindend? □ Jacob Potma

In dit thema van onze Duitenplein 5 kan natuurlijk één ding niet ontbreken: Het WK! Dit is het eerste WK georganiseerd op het Afrikaanse continent. Aan de ene kant een prachtig voetbalspektakel met duizenden fans in immense stadions met waardeloze toeters, aan de andere kant sloppenwijken met kansarme mensen. Dit contrast wordt heel goed duidelijk in een– voor de mensen die het niet gezien hebben - mooie reportage van Hans Vonk (ex keeper SC Heerenveen). Zuid Afrika is een land met grote verschillen. Het verschil tussen blank zwart – formeel opgeheven – is nog steeds ontzettend groot en ook inkomensverschillen zijn groot. Naar schatting leeft meer dan 50% van Zuid Afrikanen onder de armoedegrens, waaronder voornamelijk zwarte bevolking. Voor hen was er hoop dat het WK meer welvaart zou leveren.

en de de de op

Dan de cijfers over het WK. Het WK heeft 60 biljoen Rand opgebracht. (1 Euro is ongeveer 10 Rand). Volgens het ministerie van financiën van Zuid Afrika heeft het WK 58 biljoen Rand gekost. Echter volgens andere onderzoeksbureaus zijn de kosten over de 100 biljoen Rand gekomen, wat neer zou komen op een verlies van 40 biljoen Rand. Het zou een kostenoverschrijding van 300% betreffen. De FIFA, ja die heeft er 36 miljoen dollar aan verdiend. Dankzij het WK is het Bruto Binnenlands Product van Zuid-Afrika toegenomen met tussen de 0,5% en de 2,2%, afhankelijk van welke infrastructurele projecten (zoals wegen een nieuw vliegveld en uitbreiding van het huidige vliegveld, sneltreinen) je meerekent. De werkgelegenheid is sinds 2006 – te wijten aan het WK – toegenomen met 300.000 banen, wat ongeveer een toename van 2,7% is. Op de aandelenbeurs heeft het tot nu toe in ieder geval weinig opgeleverd. De belangrijkste Index van Zuid-Afrika is de Johannesburg Stock Exchange (JSE). De grafiek hieronder toont de afgelopen 3 jaren van de JSE (blauw), Eurostoxx 50 (rood) en de S&P500 (groen). Mijns inziens is er geen direct verband te vinden tussen het WK voetbal en de aandelen index.

29

DUITENBERG


DP5

En nu, na het WK. De infrastructurele projecten zijn allemaal afgerond en daarvan profiteert Zuid Afrika uiteraard wel. Maar de extra werkgelegenheid is voor 90% weer verdampt. Het is overigens dat de meeste WK‟s het gastland verlies hebben doen lijden. En de arme mensen in sloppenwijken? Die wonen er allemaal nog steeds, maar nu wel met uitzicht op een enorm stadion die voor meer dan de helft leeg zijn tijdens wedstrijden. Financieel mogen we blij zijn dat het WK van 2018 niet hier wordt gehouden.

Laatste analyseavond Woensdag 15 juni 2011 Deze avond wordt de strategie voor de zomervakantie besproken, kom dus zeker langs!

30

DUITENBERG


DP5 Mijn beleggingsstrategie □ Roel Gijzen

Zoals ik gemerkt heb, belegt de gemiddelde Duitenberger op lange termijn. Ikzelf beleg daarentegen over het algemeen op korte termijn. Bij korte termijn beleggen komen andere dingen kijken dan op lange termijn. Dividend wordt onbelangrijk, het actuele nieuws is over het algemeen veel belangrijk dan de toekomstvisie en je komt in een ander slag van aandelen. Dividend Aandelen zijn in de VOC tijd ontstaan omdat een schip te duur was voor één persoon. Aandeelhouders kregen een gedeelte van de wist uitgekeerd d.m.v. dividend. Voor lange tijd bleef dit principe bestaan, totdat door elektronica nieuws veel actueler werd en aandelen makkelijker over de wereld verhandeld kon worden. Doordat de wereld steeds kleiner wordt en er steeds meer concurrentie komt kunnen nieuwe en vooruitstrevende bedrijven steeds sneller groeien en kunnen oude conservatieve bedrijven steeds sneller omvallen. Door de elektronica en dus de kleinschaligheid van de wereld kan een bedrijf de ene week 15% dalen, waarop het de week erna 20% stijgt. Vanwege dat aspect is korte termijn handelen interessant en is dividend onbelangrijk geworden. Psychologisch Op korte termijn handelen betekent een kleine tijd hebt om winst te maken. Aandelen schieten vaak omhoog door speculaties of actuele nieuwsberichten zoals een aardbeving in Japan, hier moet op ingespeeld worden. Zelf kun je ook bekijken wat een aandeel in het verleden vaak heeft gedaan, welke patronen heeft het gevolgd, want die kan hij weer volgen. Je moet denken wat andere mensen zullen gaan en hierop inspelen en bekijken wat mensen hebben gedaan en hiervan leren. Als een aandeel op IEX.nl en op Binckbank wordt aangeprezen kun je kijken of het voor de korte termijn ook interessant is. Meestal is het aandeel dan al gestegen, dus je bent laat, maar niet te laat. Vaak kun je nog 10 tot 13 procent pakken voordat je er uit moet stappen. Het uitstap moment is cruciaal, het is namelijk bijna onmogelijk om er precies op tijd uit te stappen, dus je moet er te vroeg mee stoppen. Het stop moment is vaak als een aandeel te hard is gestegen en over zijn top heen is gegaan, vaak is dat met een stijging van 5%, dan weet je bijna zeker dat het op korte termijn flink gaat dalen, omdat mensen hun winst gaan pakken of zelf inzien dat het overgewaardeerd is.

31

DUITENBERG


DP5 Aandelen Op korte termijn handelen in Nederland kan het beste met Nederlandse aandelen, omdat dat goedkoper is en het handelen sneller gaat. Ook moet je aandelen hebben die veel fluctueren. dan moet je niet denken aan Spyker, want daar is geen touw aan vast te knopen, maar aan (redelijk) grote bedrijven. Zelf hou ik bedrijven zoals ASMI, ASML en SNS Reaal. ASMI en ASML lijken erg op elkaar qua sector en dus gedrag en aandeelprijs, beide fluctueren tussen de 26 en 31. SNS Reaal stijgt nu al een hele tijd op lange termijn, maar daalt op korte termijn ook redelijk vaak en heel hard. Bij SNS is het makkelijk om herhalende patronen te herkennen, waardoor je leuke winsten kan maken. Risico Op korte termijn handelen brengt ook risico‟s met zich mee. Je kunt snel geld verdienen, maar ook verliezen. Spreiden en snel verkopen is daarom zeer belangrijk. Als het in een bepaalde sector slecht gaat, dan dalen alle aandelen in die sector. Als er een crisis ontstaat of een ramp komt, dan moet je je aandelen ook snel verkopen. Ikzelf had geen aandelen gedurende de naschokken in Japan. Als er een grote ramp gebeurt is het het beste om je aandelen direct te verkopen en weer kopen als de aandelen weer gaan groeien. Hierdoor moet je transactiekosten betalen, maar die worden gedekt door de winst die je maakt. Oftewel maak goed gebruik van het gezegde: „de een zijn dood is een ander zijn brood.‟ Met korte termijn beleggen moet je dus snel kunnen handelen. Dit doe je door alert te blijven door het nieuws en de „roddels‟ te volgen. Door snel te switchen van aandelen krijg je snel een goed beeld van verschillende aandelen en door de variatie raak je niet verveelt. Als je er te weinig tijd in steekt omdat je geen tijd, interesse of zin hebt moet je er niet aan beginnen, want dan verlies je alleen maar geld. Als je genoeg analyseert en niet emotioneel maar rationeel denkt, dan kun je op korte termijn een leuke winst creëren. Kijk naar je „goede‟ aandelen of je ze niet moet verkopen en kijk naar de „slechte‟ aandelen of ze misschien koopwaardig zijn. Dit is een tijdrovende, maar interessante strategie. Het is niet de bedoeling om deze strategie klakkeloos over te nemen, want dat wordt, omdat het een persoonlijke strategie is continue aangepast. Wel is het natuurlijk iets om uit te proberen als het je leuk lijkt. Voor meer vragen over deze strategie kun je altijd bij de analyseavond komen, welke bijna iedere woensdagavond om 8 uur plaatsvond.

32

Duitenplein 5. Duitenplein 5 is het clubblad van B.S.C. Duitenberg

Recommend Documents