DRIEMAANDELIJKS INFORMATIEF TIJDSCHRIFT JAARGANG 13 - NUMMER 50 - APRIL MEI JUNI

België-Belgique

P.B. 9120 BEVEREN 8/5622

LEDENBLAD:

Clubblad Nr. 50

.Vereniging Zonder Winstgevend Doel. DRIEMAANDELIJKS INFORMATIEF TIJDSCHRIFT

JAARGANG 13 - NUMMER 50

- APRIL – MEI – JUNI 2010 Verantwoordelijke uitgever: Carine Heyrman, Meersenweg 91, 9120 Beveren waas. Afgifte kantoor: 9120 BEVEREN.

Erkenningsnummer: P408.299 1

Inhoudopgave 50. Inhoudsopgave.

2

Voorwoord.

3

Pápa.

4-9

Fietsen door Hongarije.

10 - 11

Publiciteit.

12 - 13

Leden schrijven…Eerste keer, goede keer,…

14 - 15

Clubberichten.

16 - 18

Publiciteit.

19 - 21

Koken met Erika.

22

Ergens gelezen…

23 - 26

Publiciteit.

27 - 28

Jenö schrijft… geschiedenis.

29 - 31

Hongaars Lichtpunt

32

Publiciteit.

33

Culturele hoofdsteden van Europa in 2010.

34

Clubactiviteiten voorjaar 2010.

35

VRIENDENKRING HONGARIJE VZW Afdelingen Antwerpen – Limburg * Vereniging Zonder Winstoogmerk * N.N. 477.099.547 * herkenningsnr. 5995/2002 *

Maatschappelijke zetel: Meersenweg 91, 9120 Beveren Waas. tel. 0495/776948. Secretariaat: “Vriendenkring Hongarije vzw”, Rode Heide 111, 3980 Tessenderlo tel./fax: 013/667899.

www.vriendenkring-hongarije.be E-mail: [email protected] . Rekeningnummer: 979-5692673-39.

2

Voorwoord Beste vrienden, Met enige fierheid mag ik het vijftigste clubblad aan U voorstellen. Naar mijn gevoel een hele prestatie van een ganse groep vrijwilligers om gedurende 12,5 jaar nieuwtjes, weetjes en leuke teksten met betrekking tot Hongarije, bijeen te brengen. Daarom, aan iedereen die ooit heeft meegewerkt aan ons clubblad, een dikke proficiat! Door de jaren heen is er steeds getracht om niet zomaar wat tekst bijeen te brengen, maar is er steeds geprobeerd om via ons clubblad mensen te boeien met wat Hongarije te bieden heeft aan erfgoed, cultuur, traditie en nog veel meer… Ik ben overtuigd dat bij velen ons clubblad ooit dienst deed als leidraad om één en ander te gaan bezoeken of te ondernemen tijdens de vakantie. Steeds is er getracht om U over het ganse Hongaarse land te informeren, ook al ben ik mij er van bewust dat Boedapest en het Balatonmeer meer aan bod kwamen dan andere plaatsen. Maar we kunnen ook niet ontkennen dat deze plaatsen de “places to be” zijn in Hongarije! Wat mijzelf betreft, geniet ik het meest van de rubriek ‘Leden schrijven’. Ik heb het altijd tof gevonden wanneer mensen hun eigen ervaringen, zowel positieve als negatieve, neerschreven en daarmee anderen informeerden. Hierbij een oproep! Blijf Uw reiservaringen neerschrijven en bezorg ze aan de club. Wij publiceren ze met plezier! Januari-februari zijn gezien de reisbeurzen en salons traditioneel drukke maanden. Dit jaar kwam de verhuis van het ‘Fort Van Merksem’ naar de zaal ‘Don Bosco’ te Schoten er bovenop. Een verplaatsing die met de nodige onzekerheid gepaard ging. Op vrijdag 26 februari was het dan zover,… Klap op de vuurpeil; voor het eerst in jaren kon ikzelf niet aanwezig zijn op een clubavond! Een toegezegde infoavond bij de ‘Limburgse motorhome club’ te Ham (Limburg), zorgde ervoor dat onze bestuursgroep diende opgesplitst. Via gsm vernam ik al vlug dat alles in orde was in Schoten, onze trouwe clubavond bezoekers waren op post en een diamontage van Justin Claes staat voor kwaliteit. Dus avond ok! De achteraf opgevangen reacties over de nieuwe locatie, die overwegend positief waren, zijn voor ons bestuur een opsteker om weer verder te bouwen! En loopt er de eerstvolgende clubavonden eens iets niet voor 100%, vergeef het ons. Er wordt aan gewerkt en waar nodig bijgestuurd. Zaal ‘Don Bosco’ wordt hopelijk voor lange tijd onze vaste stek! Ook de eerste ‘Trefdag Hongarije’ die doorging in het kasteel van Schoten, met de bedoeling de mensen van Schoten en omgeving kennis te laten maken met onze club en Hongarije, bleek een succes. Zo’n 40-45 personen trotseerden het stormweer om naar onze voorstelling te komen luisteren. Nog een oproep: Laten we met zijn allen verder bouwen aan onze vereniging, en daarom, breng vrienden en kennissen mee naar onze volgende clubbijeenkomsten. Ik kijk er alleszins naar uit om U allen te treffen op onze volgende clubavond, zaterdag 27 maart. Danny Van Hove Voorzitter.

3

PÁPA, het Athene van Transdanubië… Zo wordt het gezellige barokstadje genoemd. Het is dé stad waar in het verleden tal van vooraanstaande vertegenwoordigers van de Hongaarse literatuur en wetenschap hun opleiding genoten. Pápa ligt in het comitaat Vesprém, op ongeveer 50km. ten zuidwesten van de stad Györ. De stad telt ruim 30.000 inwoners. De naam Pápa komt van Papo, de ridder die Giselá van Beieren, in 996, naar Hongarije begeleidde voor haar huwelijk met koning István I. Als dank schonk de koning hem een fort aan de Tapolca rivier. Hieruit ontstond in de loop der jaren een waar handelscentrum, het latere Pápa. Eind 1400 verwierf de stad stadsrecht. Het stadje werd, zoals zovele plaatsen in Hongarije, door de Turken ingenomen en diende later als basis voor de opstandige Kuruc-soldaten. De Turkse bezetting en een aantal branden in de 18de eeuw hebben weinig heel gelaten van het middeleeuwse Pápa, het stadje waar Hongaarse koningen zo graag halt hielden. De uiteindelijke heropbouw van de stad, vooral onder invloed van de familie Esterházy, vond plaats eind 18de eeuw. Pápa werd een typische barokstad. De toeristische dienst van de stad Pápa, stelt zijn bezienswaardigheden voor aan de hand van drie korte stadswandelingen. 1° WANDELING: 1. Hoofdplein. Het Hoofdplein, een prachtig plein met tal van barok huizen. Voor de restauratie van de huizen en de heraanleg van het plein heeft de stad de Hild-medaille gekregen. Het vroegere Benedictijner klooster doet momenteel dienst als stadhuis.

4

2. De Grote Kerk, de H. Stefaan de Martelaar kerk op het Fö tér. Deze Rooms Katholieke kerk werd gebouwd in opdracht van Graaf Károly Esterházy, bisschop van Eger, in de periode 1774-1786. De architect was oorspronkelijk Jacob Fellner, die later, na een slepende ziekte, werd vervangen door Jozef Grossman. Grossmann voltooide uiteindelijk de bouw van de kerk. In 1774-1775 werden de hoofdmuren gebouwd. In 1776 werden de torens, met een typische Vaticaanse barok architectuur, toegevoegd. Nadien volgde de binneninrichting, de trappen en de vensters. De beelden werden door verschillende meesters gehouwen. Uiteindelijk werd de kerk een voorbeeld van laat barok, met een klassieke, waardevolle en harmonische voorgevel. De kerkinrichting straalt een zekere rust uit, koor en schip vormen één grote ruimte, die door zuilen in 3 delen wordt verdeeld. De fresco’s op het plafond werden geschilderd door de beroemde Oostenrijkse kunstschilder Frans Anton Maulbertsch. Het hoofdaltaar is van Jozef Grossmann. Naast het hoofdaltaar bevindt zich een beeld van Hubert Maurer. De beelden uit Carrara marmer zijn dan weer van beeldhouwer Fülöp Prokop. 3. Plébániasor, Parochiehuizenrij. Nabij de hoofdkerk, aan de noordzijde, staan de parochiehuizen. Alle gebouwen zijn hier beschermde monumenten. Sommige vertonen de ‘tand der tijd’ en zijn aan restauratie toe. Speciale aandacht vraagt het parochiehuis met gewelfde deur en rosas vensters, de stijl vertoont duidelijk een relatie met de kerk. In het smalle steegje naast de pastorie, de Ruszek Pasage, bevindt zich een arcade van ongeveer 90m. lang. Onder deze arcade vinden we verschillende leuke winkeltjes. 4. Botka huis. Het naburige Botka huis, stamt eveneens uit eind 18de eeuw. De verschillende gierlanden en de rozetten, de hoekerkers en het smeedwerk in de tuin, maken het Botka huis tot hét juweeltje van het plein. Via de oostelijke hoek van het plein lopen we door een oude poort (naast het huis aan de Fö utca nr. 2). Zelfs de oude poort is een bezienswaardigheid! Bij een trap, in het half donker, staat een kopie van een beeld van Bachus Jacopo Sansovino. Het originele marmeren beeld staat in het nationaal museum van Firence (Italie). In dit huis was rond 1839 het eerste nationale casino gehuisvest. 5. Hotel Griff. Op de hoek van het Fö tér en de Fö utca staat het Hotel Griff. De naam ‘Griff’ verwijst naar de roofvogel die in het familie wapenschild van het geslacht Esterházy staat. Het Hotel Griff was lange tijd een gasthof. In de grote balzaal werden de comitaatbals en theater

5

voorstellingen gehouden. Sandor Petöfi werd hier ooit verliefd op een actrice! Het huidige, gerestaureerde hotel ontvangt weer gasten en in de voormalige balzaal wordt terug gefeest. Op de plaats waar de Kossuth Lájos utca uitkomt op het Fö tér, staat nog een merkwaardig huis. Een gewelfde poort verschaft toegang tot de binnenstad.

6. Zichy Huis. Op het huisnummer 21 vinden we het Zichy Huis. Eén van de meest harmonische gebouwen op het plein. Het werd opgetrokken in Louis XII stijl. De metalen poten op de hoeken van het mansarden dak, de deurknop met de adelaarskop en het smeedijzeren hek onder de boog zijn prachtig. Ook het bijzonder mooie stucwerk in de kamers van de eerste verdieping en ook op de gesloten binnenplaats, zijn een ware bezienswaardigheid. 7. Kennessey-Szondy Huis. Niet minder interessant is het Kennessey-Szondy huis, gebouwd in 1739. De hoekstenen zijn uit een zeer speciale steensoort en beschermen de hoeken van het huis tegen de wielen van de toenmalig koetsen en paardenkarren. 8. Het Esterházy Kasteel. Op de ruïnen van de burcht, waarschijnlijk uit 1400, liet de Familie Esterházy in 1783-84 een kasteel bouwen. De beide bouwmeesters, Jakab Fellner en József Grossman, creëerden hier een prachtig laat barokkasteel. Het U-vormige paleis met meer dan 80 kamers, omsluit met zijn vleugels een prachtige binnentuin, tegenwoordig een beschermd park van 70 ha. Vanuit de hal voert een majestueuze trap u naar de bovenverdieping, met prachtige vertrekken, die allen een barokke sfeer uitstralen. In de prachtige Nádar-zaal worden tegenwoordig concerten gegeven. Verder vinden we in het kasteel de Jókai-bibliotheek, het Esterházy-Károly-museum, het cultuurhuis en een muziekschool. Regelmatig vinden tijdelijke tentoonstellingen hier onderdak. De restauratie van het kasteel is nog aan de gang. Voor de restauratie van de slotkapel kreeg de stad in 1990 de EuropaNostra prijs. Openingstijden: Op dinsdag, woensdag, vrijdag en zaterdag van 9-12 en 14-17 uur. Op zondag van 14-17 uur. Op maandag, donderdag en elke laatste zaterdag van de maand is het kasteel gesloten.

6

2° WANDELING: 1.De Gereformeerde Oude kerk. In 1783 gaf keizer Jozef II aan de gereformeerde gelovige de mogelijkheid om terug te keren naar de stad. In dat jaar begint ook de bouw van een gereformeerde kerk. Dit in de Fö utca. Echter volgens strikte regels! De kerk moest in een gesloten Binnenhof liggen en mocht niet voorzien worden van torens of klokken. Nu heeft de kerk een rechthoekig grondplan en is afgewerkt in rococo en Louis XVI stijl. Via een ijzeren hek uit de 18de eeuw, komen we in de kerk. De muren zijn witgekalkt. Het gebouw herbergt nu een museum over de geschiedenis van de Gereformeerde Kerk. 2.De Benedictijner kerk. Graaf László Csáky gaf aan de Paulinerbroeders in 1638 de toestemming om zich in Pápa te vestigen. Hij liet een kapel bouwen ter ere van de H. Maagd. De huidige kerk werd later gebouwd op de grondvesten van deze kapel. Dit tussen 1737 en 1742, in opdracht van de bisschop van Pápa, Adam Acsády. De indrukwekkende kerk werd ingehuldigd in juli 1742 en gewijd aan de H. Maria de Grote. De inrichting van de kerk duurde 15 jaar en bestaat vooral uit handwerk van de paulinerbroeders. Het hoofdaltaar, de zijaltaren, de preekstoel en de inrichting van de sacristie bestaan uit prachtig houtsnijwerk. In 1804 wijken de paulinerbroeders uit naar andere oorden en komen de benedictijnen. 3.Dyer Museum, of Blauwververij Museum, Marcius15, tér 12. Een industrieel historische zeldzaamheid in Midden-Europa, is de tweehonderd jaar oude, nog werkende indigo ververij. In deze werkplaats kan je het volledige proces volgen, hoe witte motieven op diepblauwe stof worden aangebracht. De bezoekers leren in dit museum over de geschiedenis van het procedé, het proces van het verven en op het einde kan zelfs stof worden aangekocht. Carl Friedrich Kluge stichtte het bedrijf in 1786. Rond 1860 werden zelfs ‘workshops’ georganiseerd om anderen het procedé aan te leren. Uiteindelijk werd in 1957 het bedrijf overgenomen door de Hongaarse staat. In 1962 werd het als museum opengesteld. Open: 1 apr. tot 31 okt. open op dinsdag tot zondag, tussen 9.00 en 17.00 uur. 1 nov. tot 31 mrt. open op dinsdag tot zaterdag, tussen 9.00 en 16.00 uur. 4.De Hervormde Kerk. In het midden van het Március 15 tér, op de plaats waar het vroegere Jókai theater stond, werd in de jaren 1931-34 een Gereformeerde kerk gebouwd. Deze kerk werd in vroege barokstijl, naar de plannen van Kálám Dudás, gebouwd. De kerk telt 1250 zitplaatsen en werd pas in 1941 ingewijd.

7

5.Het Gereformeerd College, Pëtöfi Sánder utca 3. Het jaar 1531 is het stichtingsjaar van het gereformeerde college in Pápa. In 1585 fungeerde het college als universiteit met 2 faculteiten. Vanaf 1752 verloor de Gereformeerde kerk haar vrijheid van eredienst en werd het college als gymnasium ergens anders ondergebracht. In 1895 werd in de huidige gebouwen terug een universiteit geïnstalleerd, die in 1945 was uitgegroeid tot niet minder dan 6 faculteiten. In 1951 werd de universiteit echter opgeheven. Een jaar later, in 1952 sloot ook de middelbare school. De gebouwen werden staatsbezit. Het instituut heeft zijn deuren opnieuw geopend op 1 september 1991. De huidige schoolgebouwen dateren uit 1797. 6.Wetenschappelijke collectie en bibliotheek van het “Hervormde Dominees College van Transdanubië”. In een vleugel van het college, die langs de Jókai utca ligt, zijn momenteel de wetenschappelijke collecties en de bibliotheek van de “Hervormde Dominees van Transdanubië” ondergebracht. Van de bijna 150.000 boeken, tijdschriften, kaarten en manuscripten, vormen de Papensia, die betrekking hebben op Pápa en enkele oude Hongaarse geschriften, waaronder een tweetal uitstekende codexen, de hoogtepunten van de collectie. Opmerkelijk is ook de uitgebreide collectie munten en een Egyptische mummie. Openingstijden: van dinsdag tot vrijdag tussen 8.00-16.00 u. 7.Apotheek museum “De Granaatappel”, Jókaï utca. De Granaatappel is een apotheek die tot op heden nog steeds in bedrijf is. Ze werd opgericht in 1757. Met zijn meubelen met inlegwerk, decoraties, muurschilderingen en het standbeeld van een barmhartige broeder Performing, is het interieur meer dan een bezoekje waard. 3° WANDELING: 1.Fransiscaner Kerk. De broeders van de Franciscaner orde vestigden zich in Pápa, midden 15de eeuw. Dit door toedoen van de Familie Gara. In 1559 werden zij door de protestanten verdreven en pas 11 jaar later keerden zij terug naar Pápa. De voormalige katholieke grondeigenaar, Graaf Ferenc Esterházy, heeft de nog bestaande kerk laten bouwen in 1678-1680. De kerk met ruim schip en vier zijaltaren werd in 1822 gerenoveerd, maar de grootste verbouwing en vernieuwing vond in 1940-42 plaats. Toen werden de zitbanken, verschillende beelden en de altaarversieringen vernieuwd. De fresco’s werden herschilderd en de muren met marmer bekleed. Het waardevolle rococo hoofdaltaar is nog origineel. Opmerkzaam is het houten beeld van de Maagd van Mariazell, met zilveren jurk.

8

2.Gildenhuis van peperkoek Becker. Korvin János utca 13. Het gildenhuis van de ‘koekenbakkers’ werd gebouwd rond 1790. 3.Gereformeerd Oudcollege. Szent László utca. In 1783 werd in de Szent László utca de ‘Oude Hervormde School’ gebouwd. Vandaag is in het gebouw een internaat voor meisjes gehuisvest. Boven de ingang bevindt zich een gedenkplaat met de namen van beroemde docenten en studenten. 4.Synagoge. Petöfi utca 24. Gelegen in de Petöfi utca nr.24. De bouw van de synagoge begon in 1844. Tot op heden bevindt de synagoge zich nog in de oorspronkelijke staat. Ze heeft een grondoppervlakte van 398m² en een hoogte van 20 m. Het gebouw telt 2 verdiepingen en in het totaal zijn er 800 zitplaatsen. De synagoge is dringend aan restauratie toe. Op het nabijgelegen joods kerkhof staan een aantal oude grafstenen, waaronder enkele die 350 jaar oud zijn. Hierdoor is het één van de oudste kerkhoven van Hongarije. Pápai Várkertfürdö, Várkert utca 5. Het thermaalbad en zwembad van de stad is gelegen in de kasteeltuin, de meest prachtige omgeving van de stad. In 1969 werd een warmwaterbron aangeboord en sinds 1981 werd in Pápa een thermaalcomplex met openlucht zwembad geopend. De stad had toen al voor doel een modern en veelzijdig bad uit te bouwen. In oktober 2003 werd het nieuwe thermaalcomplex, met diverse wellness en fitness mogelijkheden ingehuldigd. Het centrum heeft nu alle moderne faciliteiten, zowel voor de actieve als de passieve bezoeker. Het openluchtzwembad is tijdens het zomerseizoen dagelijks open van 9.00-20.00. Het thermaalcomplex elke dag van 9.00-21.00

Bron: Tourinform A.N.W.B.reisgids Hongarije, Nelles Guides Zu gast in Ungarn Well-Press Internet

9

Fietsen langs de rand van het Bakony gebergte. Dit keer beschrijven we een middel- tot zware fietstocht doorheen het mooie Bakony gebergte. Meestal verloopt de tocht over vlakke asfaltwegen, maar ook een aantal lichte hellingen, met heel wat ‘bochtenwerk’ komen in het traject voor. Vertrek en aankomstplaats: Pápa. De route: Pápa– Pápakovácsi– Ganna– Döbrönte– Farkasgyepú– Királykapu – Hubertlak– Bakonykoppány– Béb– Nagygyimót – Pápa.

Totale afstand: +/-70km.

Bezienswaardigheden: Ganna:

-Rooms Katholieke kerk. -Mausoleum van de Fam. Eszterházy.

Dóbrónte:

-Szavakö kasteel. -Rooms Katholieke kerk. -Hásik paardencentrum. -Volkskunde museum, Fö ut 55.

Bakonykoppány:

-Rooms Katholieke kerk uit 1730. -Parochiehuis uit 1800.

Bron: Radwandern in Ungarn

10

Nog even dit… Op de website van de stad Pápa, zijn een aantal rondritten beschreven. Je kunt ze aandoen als autorondrit, maar veel leuker is het om deze tochten per fiets te maken! We geven in dit clubblad de te volgen route met het aantal kilometers mee. Meer uitleg vind je op de website van de stad, www.papa.hu. Via de tabs ‘Toerisme’, ‘sport’ en ‘entertainment’, kom je op de juiste webpagina, waar meer uitleg wordt verschaft. Tocht 1: Pápa – Tapolcafö – Ganna – Döbrönte – Magyarpolány – Pápa. Afstand: 40 km. Tocht 2: Pápa – Adásztevel – Nagytevel – Homokbödöge – Ugod – Csót – Nagygyimót – Papa. Afstand: 32 km. Tocht 3: Pápa – Tapolcafö – Bakonyjákó – Nemetbánya – Bakonybel – Pápa. Afstand: 55 km. Tocht 4: Pápa – Nagygyimót – Vanyola – Lováspatona – Gyömöre – Szerecseny – Gecse – Vaszar – Pápa. Afstand: 50 km. Tocht 5: Pápa – Nagygyimót – Csót – Papateszer – Bakonytamási – Gic – Nagydem – Lováspatona – Vanyola – Pápa. Afstand: 55 km. Tocht 6: Pápa – Marcaltö – Várkeszó – Egyházaskeszö – Nemesgörzsöny Nagyacsád – Pápa. Afstand: 45 km. Tocht 7: Papa – Nagygyimót – Csót – Bakonyszentiván – Bakonyság – Papateszer – Bakonytamási – Pápa. Afstand: 55 km.

Bron: www.papa.hu

11

12

13

Leden schrijven ons... Eerste keer, goeie keer,… Reisverslag Héviz, Hongarije, Zondagavond, klaar om te vertrekken richting Héviz, een dikke 1300 km rijden met de auto. Alles verloopt goed, zelfs heel vlot. Na een nachtje rijden belanden we ’s morgens rond 5 uur aan de Hongaarse grens. Nog een goede 5 uur rijden en we zitten op onze bestemming, ook al is het maar een goede 200 km tot Héviz, het traject loopt verder langs gewone wegen en dat rijdt iets minder vlot. En, het rijden wordt ook wel zwaarder na 1100 km,… Maar als je weet dat je 11 dagen niks moet doen, dan alleen maar genieten, valt dat allemaal best mee! 10 uur. We zijn eindelijk aangekomen op onze bestemming, hotel Europa Fit, in Héviz. Onze eerste indruk valt al goed mee, het hotel ligt in een rustige buurt en toch vlakbij het centrum. Nu inchecken en hopen dat alles in orde is. Bij de receptie worden we vriendelijk ontvangen en alles lijkt in orde te zijn, we kunnen zelfs al op onze kamers. Een aangepast familiekamer (ikzelf ben rolstoel gebruiker) is voor ons klaar gemaakt, ik ben eens benieuwd… De sleutel in het sleutelgat… Alles lijkt op het eerste gezicht in orde, de kamer lijkt niet al te groot, maar ik heb voldoende doorgangsruimte voor mijn rolstoel. Dan de badkamer…..hmm dat lijkt in orde, tot,… het toilet. Dit is apart van de badkamer opgesteld en vormt het probleem. De deur blijkt gewoon te smal en het toilet staat een 2-tal meter van de deur, dus niet te doen! Wij dus terug naar de receptie. Daar verschieten ze zich een bult als ik zeg dat we niet tevreden zijn met de kamer. Ik probeer in het Engels uit te leggen dat ik geen gebruik kan maken van het toilet. De man fronst de wenkbrauwen en kijkt verbaast. Enkele telefoongesprekken later blijkt dat alle kamers zo zijn,... Alé lap, daar gaat ons verlof…… Uiteindelijk, na overleg met zijn collega’s, doet de receptionist nog een laatste telefoon en vertelt dat een collega mij een ander kamer gaat laten zien. Dus wij terug mee. Op het eerste zicht lijkt dit een veel betere kamer, alvast veel ruimer dan de eerste. Het blijken eigenlijk twee aaneensluitende kamers te zijn De eerste kan dan dienst doen als kinderkamer en de tweede voor onszelf. In de badkamer…. een hoekbad, douche, toilet en bidet. Dus alles voorhanden om ons toch op een normale manier van ‘onze was en plas’ te voorzien. Als rolstoelpatiënt moet ik me wel een beetje behelpen, vermits geen hulpmiddelen aanwezig zijn in de badkamer. Maar met wat goede wil lukt het wel.

14

Het hotel beschikt weliswaar over enkele aangepaste kamers voor mindervaliden, maar niet echt over aangepast familiekamers. Ik heb de kamers zelf niet gezien, maar er waren nog enkele rolstoelpatiënten aanwezig in het hotel. Dus ga ik er vanuit dat de speciale kamers wel in orde zijn. Wat het hotel betreft, dit is voor de rest dik in orde. Het eten was in buffetvorm. Er was dagelijks een gevarieerd aanbod aan zowel warme als koude gerechten. Maar belangrijk: Ook al is voor mij de Hongaarse keuken volledig onbekend, het eten was lekker! In het hotel is zelfs een volledige wellness afdeling, met verschillende behandelingen naar wens. Ik heb zelf eens een keertje het massagebad geprobeerd, wat best een leuke ervaring was, maar nogal moeilijk met de rolstoel. Er waren geen aanpassingen om op een deftige manier in het bad te geraken! Maar, met wat goede wil en de geboden hulp van de verantwoordelijke lukte het toch. Er waren aan het hotel ook nog een 4-tal zwembaden, waarvan er spijtig genoeg geen enkel voorzien is van een lift. Dus hier ook weer wat plantrekkerij,... Mezelf eerst op de grond laten zakken en me dan in het zwembad laten schuiven. Ik moet zeggen, ik ben dagelijks in de zwembaden geweest, en slechts één keer kwam de badmeester vragen of ik hulp nodig had. Triestig affaire voor zo’n hotel, maar ook hierdoor laat je je vakantie niet verpesten. Wat de omgeving van Héviz betreft, deze is zeer mooi. Het plaatsje Héviz is niet al te groot en je heb het snel gezien. Wat ik een voltreffer vond en wat ik iedereen kan aanbevelen is het thermaalmeer van Héviz. Een geneeskrachtig kratermeer, met een watertemperatuur van rond de 32°C. Ik heb het zelf ook geprobeerd. Het is gewoon zalig om in het water te liggen relaxen. De zwavelgeur moet je er wel bijnemen,… Toch, ZALIG! Om in het meer te geraken is geen enkel probleem, een speciale lift voor rolstoelpatiënten is voorzien. Let wel! Zie dat je een reddingsband bij hebt, waarin je op het water kan ronddrijven! Ook maakten we tijdens onze vakantie een aantal uitstappen. Ondermeer naar Kesthély. Een leuk stadje met als toeristische trekpleister een prachtig kasteel. De opengestelde kamers voor bezoekers zijn prachtig, ook de kasteeltuin is de moeite van een bezoek waard. Voor de rest hebben we er wat rond gewandeld in het centrum, best gezellig. Alleen moet ik in mijn geval wel wat vaardigheid aanspreken om sommige hellingen op en af te rijden. We zijn ook de ridderspelen gaan bewonderen in Sümeg. Ook weer een aanrader! Een knap staaltje toneel, met paarden en al. Heel knap om zien, voor klein en groot. Leuk voor mezelf: de toegankelijkheid van het domein was aangepast voor rolstoelpatiënten. Bij het binnenkomen van de arena waren vooraan aparte plaatsen om je te parkeren met je rolstoel. Als besluit kan ik zeggen dat mijn eerste kennismaking met Hongarije, een succes was. Ik ervaar dit als een geslaagde vakantie. Je moet het er natuurlijk wel voor over hebben om 13 uur in de wagen te zitten. Voor mijzelf, voor herhaling vatbaar! Dus volgend jaar zien ze me weer in Hongarije. Jónapot, en tot volgend jaar Van: fam.Van Bogaert-Lardon (Haasdonk)

15

Clubberichten *Datum aanpassing! (Van 07mei naar 29 april) Wegens het niet beschikbaar zijn van de zaal ‘Don Bosco’ te Schoten op vrijdag 07 mei 2010, wordt de clubavond verschoven naar

vrijdag 29 april 2010. *Clubavonden ‘Vriendenkring Hongarije vzw’ in 2010. *Clubavonden te Schoten in 2010: Zaal “Don Bosco”, Hendrik Conciencestraat 2B, Schoten. (20.00 u) Vrijdag 29 april 2010 (en niet op 07 mei)

Informatie avond

Zaterdag 19 juni 2010

we zetten de zomer in met… BARBECUE.

Zaterdag 23 oktober 2010

Jaarfeest2010.

Zaterdag 27 november 2010

Hongarije en…WIJN.

*Clubavonden te Tessenderlo in 2010: Zaal “Floréal”, Geelsebaan 4B, Tessenderlo. (20.00 u) Vrijdag 16 april 2010

Informatie avond.

16

Zaterdag 19 juni 2010.

Dit doen we met een overheerlijke BARBECUE. Menu 1: Reuzen vleesbrochette, samengesteld uit runds-, kalfs-, lams-, en varkensvlees (+/-250 gr). Menu 2: Barbecueworst ,gemarineerde kippenfilet en gemarineerde biefstuk. Speciaal voor de kleintjes: Barbecueworst en gemarineerde kippenfilet. Dit alles aangevuld met een ruim assortiment groenten, diverse sauzen en brood. Wanneer:

Zaterdag 19 juni 2010 Iedereen is welkom vanaf 15.00 uur. Eten vanaf 17.00 uur

Waar:

zaal ‘Don Bosco’, Hendrik Conciencestraat 2B, Schoten. (bij mooi weer, genieten we in open lucht!)

Prijs menu 1 of 2: Prijs kindermenu:

leden: 18 euro. leden: 11 euro

Niet leden: 20 euro. Niet leden: 13 euro.

Inschrijven: Inschrijven kan tot 10 juni 2010, door storting van het verschuldigde bedrag op rekening nr. 979-5692673-39, van Vriendenkring Hongarije vzw, met vermelding ‘barbecue, het aantal personen en menu 1 of 2’. Na 10 juni kan enkel nog ingeschreven worden via het secretariaat ‘Vriendenkring Hongarije vzw’, Rode Heide 111, B3980 Tessenderlo. Tel. 013/667899, e-mail:[email protected]

Schrijf zo vlug mogelijk in!

17

*Wie wil er mee? Pécs en Tihany voor liefhebbers… Heb je interesse om in de maand mei, in de periode van Hemelvaart-Pinksteren, een reisje naar Hongarije te ondernemen? Zegt de combinatie van Tihany (Balatonmeer) en Pécs (Culturele hoofdstad 2010) U iets? Via de club, in samenwerking met het reisbureau ‘Bauer reisen’ en het vakantiedomein ‘Nyirfa Ház’ (Tihany), willen wij ter plaatse één en ander organiseren. Het is de bedoeling om met eigen vervoer te reizen. Verblijf boeken we gezamenlijk, dit om een interessante prijs te bekomen. Ter plaatse worden een aantal uitstappen aangeboden, waaraan vrijblijvend kan deelgenomen worden. Meer informatie, contacteer René & Silvia Berndson (tel 03/685 23 69) of Hilde De Cort (tel 03/354 12 24).

*Werk mee aan de fotobank ‘Vriendenkring Hongarije’. Met de vakantie in het vooruitzicht: Verschillende leden hebben reeds digitaal fotomateriaal ter beschikking gesteld. Wij blijven echter verder op zoek! Daarom, hebt u digitale reisopnamen uit Hongarije en wenst u deze ter beschikking te stellen? Neem dan contact op met de voorzitter, Danny Van Hove, tel. 0495/77-69-48.

Het is de bedoeling dat wij de foto’s ENKEL binnen de club gebruiken! Enkel om toeristische fotomontages te realiseren en ons clubblad te voorzien van beeldmateriaal.

*Wel en wee binnen de club… *Op 09 maart 2010, werd Rhune Dom geboren. Rhune (3,140 kg) is het derde kleinkind van Guido en Lea Dom-Luyckx. We wensen de fiere ouders en grootouders een van harte proficiat toe. *Op 14 maart 2010, overleed Johan (John) Aerts, na een slepende ziekte op 53 jarige leeftijd. John was één van de uitbaters van taverne ’t Paenhuys te Tessenderlo. Onze oprechte medeleven aan de familie.

Hebt U iets te melden, nog even het adres van ons secretariaat: Secretariaat Vriendenkring Hongarije vzw, Rode Heide 111, 3980 Tessenderlo. E-mail: [email protected]

18

HORVÁTHKERT - HO OTEL - RESTAURANT

BOG GÁCS Alkotmány út 17 7, Bogács 3412 Telefon : 00-3 36-49-534-048 Fax: 00-36--49-534-049 Mobil : 30 0-275-378 E-mail : panzio@ho orvathkertpanzio hu orvathkertpanzio.hu Internet : w3.entternet.hu/bogacs www.horvathkertpanzio.hu

Plaats hier Uw reclame boodschap  p en ondersteun hierm mee de werking van de  “Vriendenkring Hongarije vzw”

Kostprijs: 1 volledige blz: g 1 halve blz:

70 euro 40 euro

Dit voor het plaatsen van Uw reclameboodschap in de volgende 4  nummers van ons clubblad. (= 1 cclubjaar) 

19

Jumbo camping *** H-2096 üröm, Budakalaszi ut 23-25, Hungary. Tel.(0036) 26 351 251 www.jumbocamping.hu een camping,... gelegen in de schaduw van Boedapest, en, op een boogscheut van de Donauknie,... *** een camping,… waar leden ‘Vriendenkring Hongarije’ niet alleen welkom zijn, maar ook thuis zijn!

Onze services: -organisatie van koncert- , studenten-, incentief-, studie- , seizoenreizen....enz. naar de mooiste regios van Hongarije. -bemiddeling van accomodatiemogelijkheden in pensions, vakantiehuizen, hotels...enz. - interessante programma’s. - deskundige reisbegeleiding in verschillende talen. - altijd goede stemming van onze medewerkers. - bemiddeling in tourinscars en vervoer. - transfers. 20

Info: BAUER REISEN H-2025 VISEGRÁD FŐ U. 46. Hongarije Tel.Fax: (36) 26-397-127 Tel: (36) 20-9686-566 E-mail: [email protected] R-1772/98

Major utca 61 H-8237 Tihany (Balaton-meer)

Aan het binnenmeer, op 5 minuten wandelen van de dorpskern, ligt het complex Nyirfa Ház. De gebouwen dateren uit 1830 en waren oorspronkelijk eigendom van de abdij. Nu zijn ze omgevormd tot 16 vakantieverblijven, enerzijds met alle moderne luxe, anderzijds gerestaureerd met behoud van de oude vorm. De gebouwen hebben de booggewelven van weleer en zijn ingericht met antieke Hongaarse meubelen. De 60 cm dikke muren herinneren aan de rijke geschiedenis van deze plek.

Een aangenaam verblijf in Hongarije, zonder de luxe van alledag te moeten missen, waarbij toch de schoonheid en de originaliteit van het land kunnen worden ontdekt, is mogelijk in:

Nyirfa Ház. Alle verblijven zijn voorzien van TV. In de verhuurprijs zijn handdoekservice en poetsdienst na vertrek inbegrepen. Meer info: Vriendenkring Hongarije vzw Boekingen en reservaties: E-mail: [email protected] Gert & Christiane (B) Tel: +32 14 65 00 68 of +36 309 166 269 Fax: +32 14 55 23 16 Marika Örhegyné, Tihany Tel: +36 303 869 025

21

Koken met ERIKA… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Sertéspörkölt (Varkensstoofvlees) Ingrediënten:

Bereiding:

800 gr varkensvlees (bout of schouder) 1 grote ui 2-3 zoete paprika’s 1 grote tomaat 60 gr vet 1 theelepel paprikapoeder peper en zout 1 paprika ter garnering

1/ Snijd het vlees in blokjes van +/- 2cm. 2/ Snipper de ui, verwijder de zaadlijsten en de pitten van de paprika’s en snijd ze in kleine stukjes. Verdeel de tomaat in acht partjes. 3/ Fruit de ui in het vet tot deze glazig is, haal de pan van het vuur en voeg het vlees en het paprikapoeder toe. 4/ Zet de pan weer op het vuur en bak het vlees in een paar minuutjes goudbruin. 5/ Kruiden met peper en zout en voeg de paprika en de tomaat toe. 6/ Als het geheel te vet wordt, kan u er wat braadvet afscheppen en eventueel vervangen door een weinig water. 7/ Garneer het geheel met ringetjes paprika.

Opdienen met zelfgemaakte noedels en eventueel versieren met wat zure room.

Eet smakelijk! 22

Ergens gelezen…

Als 10-jarige Vlaming leven in Hongarije, een relaas uit een kindermond… Ik ben 10 jaar, en kom eigenlijk uit België. Nu woon ik in Hongarije, omdat mijn vader en moeder voor hun werk hierheen moesten. De krant waar ze voor werken had geen Hongaarse correspondent. Misschien ga ik nog wel terug naar Vlaanderen als ik groot ben, maar voorlopig blijven we hier. Ik vind Hongarije een leuk land om te wonen. Het is een mooi land, met veel ruimte. Er is geen zee, dat is soms jammer, omdat ik niet in zee kan, maar daardoor is er ook niet zo’n koude wind en niet zoveel regen. In de zomer is het bijna altijd mooi weer en in de winter sneeuwt het veel. Dat vind ik heel leuk, dan speel ik graag buiten.

Hongarije, heel anders dan Vlaanderen… Er zijn hier veel bossen, heuvels en bergen, die heb je niet in Vlaanderen. De dorpen zijn ook anders, alleen maar met losse huizen, niet zulke huizenrijen zoals je in Vlaanderen veel ziet. In de stad heb je natuurlijk wel huizenrijen, maar in de dorpen niet. De huizen zijn ook anders gebouwd, niet van baksteen of zo, maar met een bepleisterde buitenkant. De dorpen zijn hier kleiner dan in Vlaanderen. We hebben zelf een buitenhuis in een klein dorpje, waar ongeveer duizend mensen wonen. In de week wonen we meestal in de stad. Maar ik ga graag naar het dorp toe, omdat daar veel kinderen zijn. Het is er rustig, dus je kunt altijd ergens spelen, bij mijn vriendjes thuis of op straat.

Op school… Ik zit op de Carl Rogers School. De naam is Engels, maar het is een Hongaarse school. Ik ben het enige buitenlandse kind in de klas. Ze noemen het hier een alternatieve school, je mag meer kiezen en ze luisteren meer naar de kinderen. Het is er ook niet zo streng als op een Hongaarse school. Op gewone scholen krijg je vanaf de eerste klas al huiswerk, dat hebben wij gelukkig niet. Maar we hebben wel allemaal rekenwerk meegekregen voor de vakantie. We leren op school ook Engels. Ik spreek al Engels en zit, met een paar andere kinderen die ook al beter Engels spreken, in een aparte groep. Daarmee maken we toneeltjes en schrijven tekstjes. Mijn school is eerder een kleine school, met zes klassen en nog geen honderd kinderen. Bij mij in de klas zitten zestien kinderen, in de andere klassen zitten er slechts zes of zeven. We hebben twee leraren, een meester en een juf, en nog aparte leraren voor Engels, toneel, muziek, enz. De meeste Hongaarse scholen zijn groter, met 25 tot 30 kinderen in de klas. Maar in de dorpen zijn ook veel heel kleine schooltjes, soms met maar tien leerlingen. Schooluniformen hebben ze niet in Hongarije, gelukkig.

23

De Hongaarse taal… Ze spreken in Hongarije Hongaars, en ik dus ook. Ik heb Hongaars geleerd op de kleuterschool, daar kwam ik toen ik bijna drie was. Ik vind Hongaars geen moeilijke taal, maar mijn vader en moeder vinden het heel moeilijk.

Vrije tijd… Ik voetbal op school, ik computer, ik speel vaak bij vriendjes of zij bij mij. In Hongarije spelen kinderen niet zo vaak op straat. Ik wil volgend jaar op schermles gaan. Daar zijn de Hongaren heel goed in, ze zijn al jaren wereldkampioen.

Het land… Hongarije is een heel mooi land met veel natuur. Er leven wilde zwijnen, herten, moeflons, ooievaars, vossen en marters. Onze kat vangt vaak hagedissen. Ik heb ook een paar keer een slang gezien. Meestal zijn die niet giftig, maar bij ons in de tuin heb ik wel eens een adder gevonden, en die zijn giftig! In de Boedapest, waar ik in de week woon, leven twee miljoen mensen en in heel Hongarije 10 miljoen. In Boedapest heb je hele mooie zwembaden, zoals het Széchényi-bad, waar je kunt zwemmen in warm water dat uit bronnen uit de grond komt. Het is zo warm, dat je er zelfs in de winter lekker buiten kunt zwemmen.

Mijn stad… Boedapest is een mooie stad. De Donau stroomt midden door het centrum. In de oude stad staan veel mooie huizen en ook een paleis. Het is er wel druk en het is niet zo’n schone stad. De lucht kan er erg vies zijn. Wij wonen in Buda, op de heuvel, daar is de lucht wel schoon. In de dorpen is de lucht ook schoon. In ons buitenhuis wonen we rustig en vlak bij het bos. Er zijn ook stukken stad die helemaal niet zo mooi zijn. Zoals de arme wijken en de wijken met de hoge flats. Een meisje uit mijn klas woont in zo’n wijk die lelijk is. De huizen in die wijken zijn ook heel klein. Sommige mensen wonen met een hele familie in twee kamers. Als Vlaamse mensen in Hongarije op bezoek komen, zou ik ze meenemen naar het Széchenyibad, naar de bergen en naar de dierentuin.

Rijk of arm… Hongarije is een eerder arm land. Veel mensen in de kleine dorpen hebben weinig geld. Ze houden vaak een varken of kippen om op te eten. De wegen zijn op sommige plekken heel erg slecht, zodat je er bijna niet kunt rijden. Veel huizen zien er ook slecht uit. Arme mensen hebben vaak geen auto en ze dragen ook geen mooie kleren. Maar er zijn ook hele rijke mensen, die in mooie grote huizen wonen met grote tuinen eromheen. Ze hebben dure auto’s en dure kleren. Rijke mensen zie je vooral in de stad. Arme mensen doen vaak van alles om aan geld te komen, ze pakken alles aan wat ze aan werk kunnen krijgen. Veel mensen hebben een paar baantjes, dan maaien ze bijvoorbeeld het gras bij iemand, of ze helpen bij de oogst. In de stad zie je ook veel zwervers, soms ook kinderen. In het bos tegenover ons buitenhuis staan kleine hutjes. Daar woonde in de winter een zwervers familie met twee kinderen, een jongen en een meisje. Die gingen niet naar school. Ze hadden geen verwarming en de jongen keek altijd in de vuilnisbakken of er iets te eten was. Ik heb wel met hem gespeeld. Achteraf hebben ze ergens een huis gekregen en daarom

24

zijn ze weggegaan. Wij geven zwervers soms geld of oude kleren. Die kinderen hebben we ook veel kleren van mij gegeven.

Gezondheidszorg… Als ik ziek ben, komt de dokter meestal naar ons toe. Maar de meeste mensen gaan naar een kliniek waar de huisarts of de kinderarts zit. Kinderen onder de achttien gaan naar de kinderarts. Ik ben een keer in het ziekenhuis geweest omdat ik mijn voet gebroken had. Toen moesten we drie uur wachten voor we geholpen werden. Je hebt mooie privéziekenhuizen en mensen die het kunnen betalen gaan daar naar toe. Maar er zijn ook veel hele oude, armtierige ziekenhuizen. Gelukkig heb ik nog nooit in zo een ziekenhuis gelegen. Op school komt af en toe de schoolarts, die onderzoekt de kinderen en geeft een briefje voor je eigen dokter mee als er iets aan de hand is. Ze luisteren met een stethoscoop, je wordt gewogen, ze meten je lengte en kijken in je keel. We gaan ook één keer per jaar met de hele klas naar de tandarts, die doet ook niets, behalve een briefje meegeven voor je eigen tandarts...

De mensen… Hongaren zijn aardig, in het dorp groet iedereen elkaar op straat en mensen zijn best behulpzaam. Ze zijn heel beleefd, veel beleefder dan in Vlaanderen. Je hebt bijvoorbeeld een speciale manier waarop kinderen oudere mensen begroeten, met ‘csókolom’. Dat betekent ‘ik kus’ en komt van ‘ik kus uw hand’. Dat moet je als kind eigenlijk altijd zeggen tegen oudere mensen. Hongaren eten anders dan wij. Ze eten ’s middags altijd warm en ’s avonds meestal brood. Je krijgt op school een warme maaltijd. Maar ik vind het eten op school niet zo lekker (de meeste kinderen niet) en daarom neem ik altijd brood mee en eten we net als in Vlaanderen ‘s avonds warm. In het dorp gaan de meeste vrouwen ’s zondags naar de kerk. Op zaterdag bakken ze allerlei gebak, want zondag komt de familie op bezoek voor het middageten. Vaak als mensen iets gebakken hebben, of iets speciaals gekookt, dan geven ze daar wat van aan hun buren. Mensen die een varken hebben, hebben één keer per jaar een varkensslacht. Dan komt de hele familie helpen. Ze beginnen ’s ochtends vroeg, dan komt een slager het varken slachten. Daarna wordt het in stukken gesneden en worden allerlei bereidingen gemaakt. Ze maken kolbász, dat is een soort worst met veel paprika en knoflook, en hurka, een andere worst, met rijst, lever en bloed erin. En ze maken spek en vriezen vlees in. Er wordt ook speciaal eten gekookt, zoals gevulde zuurkool.

Minderheden… Je hebt in Hongarije zigeuners. Die wonen er al honderden jaren. Ze worden erg gediscrimineerd. De kinderen op school maken vaak grappen over zigeuners en zeggen dat ze stinken. Ze worden gediscrimineerd omdat ze anders zijn, een andere huidskleur hebben, maar ik vind het stom, want het zijn gewoon mensen. Ik had een tijd een vriendje dat zigeuner was, jammer genoeg zie ik hem nooit meer. Er zijn ook Hongaren die anders over zigeuners denken. Ze vinden zigeuners misschien wel anders, maar het zijn ook gewoon mensen. 25

Nationale feestdag… De Hongaarse Nationale feestdag is op 20 augustus. Dat is Sint Stefansdag. Iedereen heeft dan vrij en in Boedapest wordt een groot vuurwerk afgestoken boven de Donau. Dat kunnen wij vanuit ons huis goed zien. Sint Stefan was de koning die 1000 jaar geleden er voor zorgde dat de Hongaren christelijk werden.

Beroemde Hongaren… Zelf ken ik geen beroemde Hongaren, maar mijn vader en moeder wel. Bekende Hongaren die naar het buitenland zijn gegaan, zijn de filmsterren Tony Curtis en Zsazsa Gabor, de geleerden Edward Teiler en John Neurmann en de componisten Franz (Ferenc) Liszt en Béla Bartók. De bedenker van de Rubik’s Cube was ook een Hongaar, Ernö Rubik. En Houdini, een ontsnappingskunstenaar die zelfs uit afgesloten kisten wist te komen die onder water zaten…

Sport… Hongaren houden van voetbal, maar ze hebben geen beroemde voetbalteams. Ze zijn wel heel goed in schermen en in waterpolo. De schakende Polgar- zusjes komen ook uit Hongarije.

Eten… Hongaren houden erg van eten, maar hun eten is erg vet. Veel dingen worden gepaneerd. Je ziet hier ook veel dikke mensen. Ze gebruiken veel paprika in hun eten. Goulash is een typisch Hongaars gerecht, maar heel anders dan wat wij in Vlaanderen kennen. Het is een soep met stukken vlees, aardappel en wortel erin. En natuurlijk veel paprikapoeder. Het wordt vaak boven een vuur gekookt. Bij mij op school hebben ze het ook wel eens gekookt toen we een feest hadden. Ik vind goulash lekker, maar soms is het wat scherp. Ik hou ook veel van pörkölt. Dat is een stoofpot en die lijkt op wat wij in Vlaanderen stoverij noemen. Hongaren hebben ook lekker gebak. Als je bij mij thuis komt, krijg je vaak gebak, maar we hebben in de buurt ook een paar lekkere taartjeswinkels, waar je ook koffie kunt drinken. Daar gaan we soms heen. Het lekkerste gebak vind ik turoslepény, een soort kwarkgebak dat onze buurvrouw uit het dorp vaak bakt. Dan krijgen we altijd een stuk…. Heerlijk…

26

Kellermotel -HajósPanzió*** Tel: +36 78 50 40 10 Fax: +36 78 50 40 11 Email: [email protected] Internet: http:www.kellermotel.com Gezellig verblijf voor 40 personen. Hotel met fitness center, sauna en turks bad. Kelder voor speciale gelegenheden (tot 80 personen). Kamers met douche, wc telefoon, sateliet TV en mini-bar.

Vraag eveneens Informatie bij de Vriendenkring Hongarije

Camping met Bufé gelegen in het schitterende natuurgebied van het Mecsek gebergte. *** De uitvalsbasis voor een mooie wandeling naar de burcht of het cultuurhistorische plaatsje Kisújbánya, nordic walking, fietsen of een safaritoer. *** In de nabije omgeving vindt u de stad Pécs, culturele hoofdstad in 2010, het Orfu meer en de grotten van Abaliget.

Camping Máré Vara, 7332 Magyaregregy, Várvölgyi ut 2. Tel. Nederland: 0031(0)113 343366 gsm: 0031(0)6 40197862 Tel. Hongarije: 0036 72 420 126 gsm: 0036 304 943 587 e.mail: [email protected] www.camping-marevara.com In 2010 zijn wij open van 26 april t/m 15 september. 27

Eurocult-Lito Reizen 2009

*** Groeps- + individuele reizen naar o.a. Rusland, China, Oost-Europa, Japan, Laos/Cambodja, Indonesië en Australië/New Zeeland.

*** Een greep uit ons aanbod: riviercruises Rusland, Oekraïne, Mekong, rondreizen Rusland, China, Japan, Indonesië, city-trips en autorondreizen.

*** Sudermanstraat 2A Antwerpen tel. 03/2315994 www.eurocult-lito.nl 28

Jenö schrijft...Hongaarse geschiedenis. Deel2.

De inval van de Hongaren in Europa (10deeeuw) Historische bronnen uit die tijd melden geen noemenswaardige weerstand van de plaatselijke bevolking. De middeleeuwse kronieken vertellen over een Slavische vorst, Svatoplouk. Hij kreeg militaire hulp van de Hongaren tegen de Franken in 894. Dus nog voor de grote volksverhuizing! Begin 10de eeuw hebben de krijgers van Arpád diezelfde Slavische vorst verslagen en veroverden zij onder andere de latere Slowaakse gebieden. In hun nieuwe vaderland kwamen de Hongaren meer dan ooit in contact met de Slavische bevolking. Naast circa 700 Ougrische en Turkse woorden zijn meer dan duizend Slavische leenwoorden in het Hongaars overgenomen, zoals er zijn; takács(=wever)- tkác, kovács(=smid)- kovac, mészáros(=slager)- maesiar, konyha(=keuken)- kuchina, kulcs(=sleutel)- kluc, zálog(=onderpand)- záloh, enz… Het woord király(=koning) ontstond uit de naam Karel De Grote, král… De halfnomadische Hongaren konden van de Slavische boeren behoorlijk wat leren, vooral op het vlak van de akkerbouw, veeteelt, voedingsmiddelen en zelfs ambachten. Van Slavische oorsprong getuigen bovendien heel wat plaatsnamen, zoals Balaton, dat in de Slavische taal “blato”, of modder betekent. Visegrád betekent dan weer “een burcht op een berg”. Het staat vast dat de Hongaren talrijker waren dan de Slavische bevolking, daarom werden de Hongaren niet geassimileerd, maar vestigden ze zich met hun eigen tradities, taal en cultuur. De plaatselijke bevolking mengde zich geleidelijk met de Hongaars sprekende massa. Aanvankelijk was hun gebied beperkt tot de vlakten tussen de Beneden-Tisza en de Donau. Later verspreidden de Hongaren zich tot aan de berggebieden (nu Slowakije) en oostelijk tot Transilvanië. Het eerste machtscentrum van de Hongaren lag vermoedelijk langs de Boven-Tisza. De politieke organisatie was gebaseerd op de stammentraditie. Er was nog geen spoor van een gecentraliseerde macht. De begin periode van de Hongaren in hun nieuwe land, was een voortzetting van hun nomadische manier van leven, gekenmerkt door hun typische Oosterse, ruitervolkse gebruiken. Als halfnomadische herders waren de Hongaren immers vanaf hun kinderjaren uitstekende ruiters. In 862 noteerde kroniekschrijver Hincmar van Reims in zijn annalen: “dat het rijk van Lodewijk de Duitser was aangevallen door een nieuwe vijand, Hongaren genoemd. Een volk waarvan nog niemand had gehoord”. Dat was het eerste bericht over een volk gelegerd aan de overkant van de Dnjeper rivier. Voordat de Magyaren zich vestigden in Pannonia, werden ze door Arnuf van Karinthie in dienst genomen om te strijden tegen de legers van de koning van Moravië. Hierbij viel het de nieuwkomers op hoe rijk het Avondland wel was. Volgens Liutprand van Cremona waren de Hongaren brutale lieden en hadden ze geen weet van God.

29

Na de dood van Arnulf van Karinthië, werd West-Europa hun favoriete gebied om hun rooftochten te organiseren. Volgens Liutprand; “De zon had Rám nog niet verlaten, toen de Hongaren met een enorm leger Italië binnenvielen, ze maakten een omweg om Aquilea en Verona, beiden steden met sterke muren, en ook de stad Pavia te overmeesteren”. Het leger onder Berengarius heeft de Hongaren uiteindelijk op de vlucht gejaagd tot aan de Brenta rivier. De overwinning leek al zeker, wanneer de Hongaren, hoewel minder in getallen, zich in drie groepen verdeelden, een hinderlaag legden en de rivier overstaken. Ze plaatsten hun aanval op het moment dat de Italianen zaten te eten. Ze verraste hen met zulk een snelheid, dat velen al dood waren, voordat ze hun eten hadden doorgeslikt. Slechts enkelen konden zichzelf redden! Uiteindelijk hadden de Hongaren de vrije hand om een jaar lang Noord-Italië te teisteren. In de 9de en de 10de eeuw was West-Europa het toneel van rooftochten. Eerst kwamen de Saracenen, een geislamiseerd volk uit Noord-Afrika. Elke kuststad langs de westelijke Middellandse Zeekust, de Provence, tot de Italiaanse Alpen, was bedreigd door hun rooftochten. In West-Europa waren het de Vikings die vanaf het jaar 800 de kustgebieden van de Baltische Zee, de Noordzee en de Atlantische Oceaan plunderden en verwoesten. De middelen waarmee de Vikingen ongehinderd de baas waren op zee, bestonden uit boten van ongeveer 20 m lang en 5 m breed, met een beperkte diepgang en uitgerust met lichte riemen. Zo konden zij met gemak de rivieren bevaren tot diep in het vasteland. De strooptochten van de Hongaren hadden een heel ander karakter. In tegenstelling tot gewone roversbendes te voet en zonder militaire training, vormden de Hongaren een echt leger. De West-Europese ridders, met hun zware uitrustingen, stonden tegenover een met pijl en boog gewapende, zeer mobiel ruiterleger, dat handig manoeuvreerde, goed gedisciplineerd was en uitstekend getraind. Net als de Vikings maakten de Hongaren gebruik van het negatieve, psychologische effect van hun uiterlijk en hun ijselijk gebrul (hoej-hoejhajr´). Hierdoor leek hun aantal veel groter dan het in werkelijkheid was. Zij werden als “bloeddorstige wilden” afgeschilderd. Ze hadden kromme benen, stegen nooit van hun paard en aten rauw vlees. (Om de rug van hun paard te sparen, legden ze rauw vlees onder het zadel! Filet Americain in Hongarije noemt: ‘Tatár beefsteak’) De Hongaarse ruiters hadden ook logistieke problemen. Het gebruik van 2 tot 4 paarden per krijger, maakten hen afhankelijk van voer en de seizoenen. Ze konden zich niet te ver verwijderen van het bestaande wegennet (meestal in verval geraakte Romeinse wegen). Zij waren ook niet op hun gemak in bergachtig gebied. De grootste beperking bestond erin dat ze nauwelijks in staat waren om versterkte plaatsen aan te vallen. De Hongaren beperkten zich erin steden te belegeren om een schatting af te dwingen. Er bestond in het Westen een speciaal gebed: “De sagittis Hungarorum libera nos, Domine!” (=Van de Hongaarse pijlen verlos ons, Heer!) Zelfs rivieren vormden geen hindernis, ze wisten precies waar ze deze doorwaden konden.

30

Terwijl de moslims in Europa een welbekende vijand waren, veroorzaakte het onverwachte opduiken van de Magyar ruiters een veel grotere verwarring. Sommige wijsgeren vroegen zich ontredderd af, of “het ras van de Hongaren misschien de volkeren van Gog en Magog waren, die volgens de Apocalyps het naderende einde van de wereld zouden aankondigen” Naast hun gevechtsbekwaamheden beschikten de Hongaren over een verbijsterend politiek gevoel, een eigenschap die door sommigen beschouwd wordt als het onfeilbare instinct van de primitieve volkeren. Dit gevoel leidde ertoe, dat tijd en plaats voor hun operaties zorgvuldig gekozen werd. De invallen geschiedden steeds wanneer de lokale vorsten net in een strijd verwikkeld waren, of tijdens successieoorlogen, wanneer het gezag verzwakt was. Terwijl de Vikings en de Saracenen de voorkeur gaven een afgebakend gebied, nabij hun uitvalsbasis maximaal uit te wringen, besloegen de Hongaarse raids een veel groter gebied. En hoewel de raids frequent plaatsvonden, lag er veelal een periode van één of meerdere jaren tussen. De aanvallen van de Saracenen leidde meestal tot totale ontvolking. Iets wat niet kan worden gezegd over de gebieden die door de Hongaren werden geteisterd. De regelmatige, bijna jaarlijkse rooftochten van de Hongaren, begonnen vanaf 899 en duurden tot het jaar 970. door: Jenö Szabo

Leden schrijven ons... Guy en Jenny Van loo bezochten vorig jaar in september Hongarije. Ze hadden volgende bevindingen die ze graag melden via ons clubblad: Komárom: Het kantoor van Tourinform, vermeld in vorige clubbladen en gevestigd in het oude ‘Trappencafé’, één van de oudste gebouwen van de stad, is inmiddels gesloten. Fort Igmand, waarin ook het Klapke György museum is gevestigd, is heel mooi en het museum is interessant. We kregen er zeer veel informatie van een aanwezige bediende, niet alleen over het museum maar ook over Komárom. Pánonhalma: De abdij van Pánonhalma is de moeite waard om te bezoeken. Wij waren speciaal gegaan op de dag dat er een Duitse gids de rondleiding zou verzorgen. Deze is echter niet komen opdagen, zodat we uiteindelijk met en Hongaarse groep zijn meegegaan. We kregen wel een Duitstalige tekst mee, zodat we toch nog de rondleiding konden mee volgen. Zirc: De abdijkerk is gewoonweg prachtig! Een echte aanrader. Van: Guy en Jenny Van Loo

31

Peter  Van  Giel  en  Anneke  Nagy  uit  Sint‐Niklaas  (leden  Vriendenkring  Hongarije)  zetten  zich  al  een  tijdje  in  voor  kinderen  in  Hongarije  en  Roemenië.  Dit  via  de  ‘Saint‐Francis  Foundation’  en  als  werkgroep ‘Hongaars Lichtpunt’. Graag lichten wij hun initiatief toe.    ‘Hongaars lichtpunt’ is een kleine organisatie, draaiende op 3 vrijwilligers die zich inzetten voor het  goede  doel.  Door  hulpverlenende  projecten  in  Hongarije  en  Roemenie,  waar  financiele  en  vooral  materiele hulp nog goed kan gebruikt worden.     Hoe  kom  je  ertoe  om  een  project  op  te  starten  voor  kinderen  en/of  ouderen  in  Hongarije  en  Roemenie? In het Hongaarse dorpje Nyalka, waar we in het verleden een actie op touw zetten, is er  een familie waar we heel goed mee bevriend zijn, Judith, de vrouw uit dat gezin, ontmoette in Györ  pater  Csaba,  die  daar  iets  organiseerde  ten  voordele  van  de  ‘Saint‐Francis  Foundation’.  Deze  organisatie  zet  zich  in  voor  weeskinderen  in  Roemenie.  Zo  kwam  van  het  één  het  andere,…  en  hebben we de hulpgroep “Saint‐Francis Foundation van Déva” in Belgie opgericht.    Momenteel proberen we zo veel mogelijk geld in te zamelen, om  ter plaatse verschillende hulp acties te kunnen ondernemen. Het  is  de  bedoeling  om  via  onze  steun,  weeskinderen  de  kans  te  bieden hun leven verder uit te bouwen.    Volgend  jaar  gaan  we  ter  plaatse  de  projecten  van  de  ‘Saint‐ Francis Foundation van Déva’ (Het vroegere Hongaarse Hunyád)  in  Roemenie    bekijken.  We  zullen  daar  een  12‐tal  weeshuizen  bezoeken  en  op  basis  daarvan  oordelen  hoe  en  waar  we  onze  steun zullen verschaffen.    Eerdere  innitiatieven.  In  het  verleden  werd  ook  steun  verleend  aan  een  schooltje  in  Nyalka  (Hongarije).  Het  dorpsschooltje  beschikte  niet  over  vodoende  middelen  om  het  voortbestaan  te  verzekeren.  Door  allerlei  innitiatieven  hebben  we  op  andehalf  jaar  tijd  niet  minder  dan  2683  euro  ingezameld. De financiele steun die we aan het schooltje gaven blijft gecontroleerd. Elke uitgave die  het schooltje met onze bijeengebrachte steun doet moet verantwoord. Wil je meer weten hierover,  surf dan naar www.nyalka.be of contacteer ons.    Uitnodiging:   Wil je graag onze innitiatieve ondersteunen? Kom dan naar onze 3de benefiet avond ten voordele  van de ‘Saint‐Francis Foundation van Déva’. Deze gaat door op zaterdag 24 april vanaf 18 uur, in  het parochiaal centrum ‘De Leeuwerck’, Gasthuisstraat 72 te 9140 Temse.       Meer info bij:  “HONGAARS LICHTPUNT”  Peter Van Giel & Anneke Nagy          Oude Molenstraat 43, B9120 Sint Niklaas.          GSM +32 (0)495 23 87, Email: hongaars‐[email protected]          www.hongaars –lichtpunt.be 

32

TAVERNE – RESTAURANT ‘t Spinnewiel beschikt over een kleine kaart met diverse broodgerechten, pasta’s en salades, alsook over een uitgebreide kaart met de smakelijkste gerechten uit de Vlaamse keuken. Eenvoudige klasse en een goede prijs/kwaliteit zijn de belangrijkste troeven. Het dagmenu (ma-do: 10euro – vr: 11,20euro) is zeker het ontdekken waard.

Taverne – Restaurant ‘t Spinnewiel FONDUE – HOUSE Er zijn verschillende mogelijkheden. Voor een Vlees- of Visfondue met aangepaste sausen, saladebar en frietjes of stokbrood betaal je resp. 22 of 29euro. Wie het graag wat uitgebreider ziet, kan ook een cocktail, halve fles wijn p. p., dessert en koffie krijgen. Vleesfondue kan dan voor 35euro all in, visfondue voor 39euro en voor kaasfondue betaal je dan 32euro.

ROKERSLOUNGE Klanten die dat wensen kunnen in de aparte Rokerslounge rustig, in een ontspannen sfeer genieten van een sigaret of sigaar. Er is gelegenheid tot het verbruiken van een drankje of koffie, of er kan een bestelling geplaatst worden via de videofoon. Wanneer de maaltijd klaar is, wordt je uitgenodigd aan tafel te komen.

Taverne – Restaurant

‘t Spinnewiel Donkvijverstraat 9 9120 Beveren waas 33

Tel. 03 755 11 36 GSM. 0475 45 55 55 Maandag gesloten Dinsdag en woensdag: van 12 tot 14 uur Donderdag tot zondag: Van 12 tot …

www.spinnewiel.be

Culturele hoofdsteden van Europa in 2010.

Istanboel,

Pécs en Essen.

Voor de 25ste selectie van culturele hoofdsteden van Europa kreeg de jury de opdracht een stad te kiezen uit een oude EU-staat, een nieuwe lidstaat en een stad van buiten de Europese Unie. Essen in het Duitse Ruhrgebied, het Hongaarse Pécs en het Turkse Istanboel mogen in 2010 de honneurs waarnemen. Wij geven u alvast een voorsmaakje van wat zij te bieden hebben… Istanbul, brug tussen Oost en West. Istanbul, vroeger Byzantium en Constantinopel geheten, ligt op de kering tussen Oost en West. Twee bruggen over de Bosporus verbinden er Europa met Azië. Het Ruhrgebied, waar industrie inspireert. Essen en het Ruhrgebied doen wel een belletje rinkelen, zij het in minder positieve zin. Beide genieten een kwalijke reputatie als knooppunten van zware industrie. Daar willen ze met Ruhr 2010 verandering in brengen.

Pécs, venster op de Balkan. Pécs mag zich de nobele onbekende noemen van het trio

culturele hoofdsteden 2010. Hoog tijd dus om daar verandering in te brengen! Wat en waar: Pécs is gelegen in het zuidwesten van Hongarije, op 180 km van de hoofdstad Boedapest. Pécs is met zijn 160.000 inwoners de vijfde stad in Hongarije. De Zuid-Hongaarse stad koestert zich in een mediterraan aandoende atmosfeer. Hier vind je de opvallendste Turkse bouwwerken van Hongarije. Pécs vormde altijd al een poort naar de Balkan. Niet te missen: Landmarks van Pécs zijn het aflopende Széchenyi-plein rond de voormalige moskee van pasja Kassim Gasi, de romaanse dom en de crypte met het beruchte renaissance-altaar in rood marmer. Om te voorkomen dat het altaar onder de Ottomaanse bezetting zou worden meegenomen, werd het ingemetseld in het bisschoppelijk paleis en …vergeten. Pas jaren later kwam het bij verbouwingen weer aan het licht. Geheime tips: De vroegchristelijke necropolis Spianae (4de eeuw) werd beschermd als Unesco Werelderfgoed. Pécs staat bekend om zijn traditie van de liefdessloten. Graveer je naam en die van je geliefde in een hangslot, hang het aan een poort en gooi de sleutel weg. Eeuwige liefde zal jullie deel zijn! Start 2010: De opening van Pécs 2010 vond plaats op 10 januari 2010. Als thema koos Pécs voor stad zonder grenzen. Tot de hoogtepunten behoren het Pécs Lentefestival (gelijktijdig met dat van Boedapest), de Internationale Origami Meeting (augustus) en een expo rond monumentale schilderijen in de porseleinfabriek van Zsolnay. Hoe erheen: Pécs is vlot te bereiken met de wagen. Antwerpen- Pécs +/- 1430 km. Dagelijkse vluchten vanaf Charleroi airport met Wizz air. (zie: http://wizzair.com) Info: http://en.pecs2010.hu en www.gotohungary.com 34

Uit: de zondagkrant

Zaterdag 19 juni 2010 Zaal ‘Don Bosco’, Hendrik Conciencestraat 2B, Schoten

Al onze ‘Hongaarse vrienden en sympathisanten’, nodigen wij uit om samen de ‘zomer in te zetten’… voor meer info zie clubberichten in dit clubblad

Iedereen is welkom! niet alleen leden Vriendenkring Hongarije, maar ook familie, vrienden, kennissen, collega’s, enz… We maken er een gezellig feest van ... en rekenen op UW aanwezigheid!

35

*Lidmaatschap: -Door overschrijving van 12 euro op rekening 979-5692673-39 van ‘Vriendenkring Hongarije vzw’, Meersenweg 91, Beveren Waas, met vermelding ‘lidgeld’. -Door betaling van 12 euro tijdens één van de clubbijeenkomsten.

*Bestuur: Voorzitter: Van Hove Danny, Meersenweg 91, 9120 Beveren, tel. 0495/77-69-48. Ondervoorzitter: Luyckx Francois, Thuretstraat 69, 2900 Schoten, tel. 03/658-30-86. Secretaris: Grossard Ronny, Rode Heide 111, 3980 Tessenderlo, tel. 013/66-78-99. Penningmeester: De Cort Mathilde, Rubensstraat 35, 2900 Schoten, tel 03/354-12-24. Materiaalverantwoordelijke: Berndtson-René, R.W. Van Havrelaan 22 b17, 2900 Schoten, tel.03/6852369. Bestuursmedewerkers: -Dom-Luyckx, Winkelstap 43, 2900 Schoten. -Stevens-De Cleene, Brugstraat 68, 9120 Vrasene. -Heyrman Carine, Meersenweg 91, 9120 Beveren, tel. 0497/54-00-82. -Raemdonck Silvia, R.W. Van Havrelaan 22 b17, 2900 Schoten, tel.03/6852369. -Vrijsen Marleen, Rode Heide 111, 3980 Tessenderlo, tel. 013/66-78-99.

www.vriendenkring-hongarije.be VRIENDENKRING HONGARIJE is ook te bereiken via E-mail: [email protected] 36