ZEEËN VAN KANSEN FINANCIEEL MANAGEMENT
(Innovatieve) projecten Financiële haalbaarheid
Welke kennis is essentieel • Bedrijfsplan • Investeringsselectie
Inkoopmarkt
Bedrijf Omzettingsproces
Productiemiddelen
Producten
Liquide middelen
Gelduitgaven
Overheid
Verkoopmarkt
Belastingen
Geldontvangsten Subsidies
Betaalde interest Betaalde dividend Aflossingen
Aantrekken van Vreemd en Eigen vermogen
Vermogensmarkt
Overheid Goederenstroom Primaire geldstroom Secundaire geldstroom
Masterbudget Beginbalans Verkoopbudget Productiebudget Inkoopbudget Personeelsbudget Reclamebudget Investeringsplan Financieringsplan 3.5
Voorgecalculeerde resultatenrekening Liquiditeitsbegroting Voorgecalculeerde eindbalans
Investeren en financieren Investeringsbegroting
Financieringsbegroting
Wat heb ik nodig?
Waarmee betaal ik het?
BALANS Debet (activa) Bezittingen
Financiering
Balans
credit (passiva) Eigen vermogen Vreemd vermogen Totaal vermogen
EIGEN VERMOGEN Verandering eigen vermogen door: storting door EV-verschaffers opname door EV-verschaffers OPBRENGSTEN KOSTEN
RESULTATENREKENING Verandering eigen vermogen door: storting door EV-verschaffers opname door EV-verschaffers OPBRENGSTEN KOSTEN
RESULTATENREKENING
RESULTATENREKENING resultatenrekening kosten
opbrengsten
winst (EV ) verlies (EV ) Opbrengsten. • • • kosten: • • •
.
Balans
Tijdstip grootheid
Resultaten rekening of Winst- en verliesrekening
Periode grootheid
Verschil Resultatenrekening Liquiditeitsbegroting
Gelduitgaven en kosten Voorbeeld: Aanschaf machine. Gebruik 5 jaar. Jaarlijkse afschrijvingskosten € 20.000
€ 20.000
€ 20.000
€ 20.000
€ 20.000
Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Jaar 4
Jaar 5
Aanschaf machine Uitgave € 100.000 13
Gelduitgaven en kosten Voorbeeld: Verbruik grondstoffen Verbruik = kosten € 80.000 Jaar 1
Jaar 2
Aanschaf grondstof Uitgave € 100.000 14
Gelduitgaven en kosten Voorbeeld: Lonen Maandelijkse kosten
€ 16.000
€ 16.000
€ 16.000
€ 16.000
€ 16.000
Maand 1
Maand 2
Maand 3
Maand 4
Maand 5
Maandelijkse uitgave 15
Gelduitgaven en kosten Voorbeeld: Voorziening voor onderhoud gebouw. Jaarlijkse kosten
€ 10.000 Jaar 1
€ 10.000
€ 10.000
€ 10.000
Jaar 2
Jaar 3
Jaar 4
€ 10.000 Jaar 5
Toekomstige gelduitgave € 50.000 16
Investeringsselectie
Investeringsproject Het totaal van investeringen in vaste en vlottende activa dat nodig is om een bepaalde investeringsbeslissing uit te voeren
Beoordeling investeringsproject Ingaande geldstromen Uitgaande geldstromen Netto-geldontvangst
-
Kasoverschot
Cash flow
Schematische weergave van het investeringsproject
Investering Uitgave € 170.000 1
Cash-flows
* Inclusief
2 € 63.000
restwaarde van € 50.000
3 € 63.000
4 € 63.000
€ 113.000*
Investeren = vastleggen van vermogen in activa
Investeringsproject
Uitgaven
Ontvangsten
Kasstroom
Beoordelingstechnieken
Gevoeligheidsanalyse
Aanvaardbaar
Verwerpen
Productlevenscyclus
Afzet Omzet Winst
Afzet/ omzet
Winst
Tijd
Introductie
Expansie
Rijpheid
Neergang
• Omvang van de vraag
Zwakke groei
Sterke groei
Afvlakking
Teruggang
• Winstgevendheid
Verlies
Geringe winst
Hoge winst
Dalende vraag
• Capaciteitsbenutting
Rationele overcap.
Volledige bezetting
Overbezetting
Dreigende overcap.
• Investeringsbehoefte
groot
afnemend
gering
Uitmelken c.q. herinvesteren
Tijdsvoorkeur
Tijdsvoorkeur: Voorkeur die uitgaat naar het eerder beschikbaar hebben van geld. • Men is bereid afstand te doen van geld als men hiervoor in de toekomst meer geld terug ontvangt. • Men is bereid het recht op een toekomstig tijdstip op te geven in ruil voor een geringer geldbedrag in het heden.
Investeringsselectie
Investeringsselectie:
• • • •
Terugverdienperiode Gemiddeld rendement Netto contante waarde Interne rentabiliteit
Terugverdientijdmethode Binnen hoeveel tijd (bijv. in jaren) hebben we de investering terugverdiend. Welke gegevens hebben we nodig: • Investeringsbedrag • Kasstromen = Cashflows • Economische levensduur
Schematische weergave van het investeringsproject
Investering Uitgave € 170.000 1
Cash-flows
* Inclusief
2 € 63.000
restwaarde van € 50.000
3 € 63.000
4 € 63.000
€ 113.000*
De terugverdienperiode Terug te verdienen begin
Cash-flow
Terug te verdienen einde
Jaar 1
€ 170.000
€ 63.000
€ 107.000
Jaar 2
€ 107.000
€ 63.000
€ 44.000
Jaar 3
€ 44.000
€ 63.000
nihil
Jaar 4
Gemiddeld rendement
Gemiddelde jaarlijkse winst na belasting, uitgedrukt in een percentage van het gemiddelde in het project geïnvesteerde vermogen. Doen? Indien het gemiddelde rendement hoger is dan een van te voren gekozen gemiddeld rendement.
Gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit Gemiddelde winst na belasting GBR = Gemiddeld geïnvesteerd vermogen Som van alle geldstromen ÷ looptijd GBR = Gemiddeld geïnvesteerd vermogen
Voorbeeld verloop vermogensbehoefte bij vaste activa (lineaire afschrijving) Vermogensbehoefte x € 1.000
180
Aanschafwaarde € 170.000 (A)
160 Gemiddeld geïnvesteerd Vermogen
140 120
€ 110.000
A+R 2
100 80 60 40 Restwaarde € 50.000 (R)
20 0
Jaar
1
2
3
4
• Gemiddelde winst: ( - € 170.000 + € 63.000 + € 63.000 + € 63.000 + € 113.000 ) : 4 jaar = € 132.000 : 4 jaar = € 33.000
• Gemiddeld geïnvesteerd vermogen: (€ 170.000 + € 50.000) : 2 = € 220.000 : 2 = € 110.000
• GBR =
(€33.000 : €110.000) x 100%
= 30%
Netto contante waarde methode. Deze methode vergelijkt de contante waarde van de investering met de contante waarde van de cashflows. Er wordt dus rekening gehouden met tijdsvoorkeur CW = CF x
1 . n (1+i)
i = disconteringsvoet (rente) = minimale rendementseis bijv. - kapitaalmarktrente - rente van lening om investering mee te financieren - R vv
Netto contante waarde investering = contant gemaakte CF’s + (contante waarde restwaarde investering) - investering Indien deze nog niet in de CF’s zit verwerkt Is de NCW positief dan is de investering rendabel
Netto Contante Waarde Investering Gelduitgave € 170.000 1
2 € 63.000
3 € 63.000
4 € 63.000
€ 113.000*
Contante Waarde Contant maken tegen gegeven vermogenskostenvoet
* Inclusief
restwaarde van € 50.000
Bij vermogenskostenvoet van 14% is de NCW: € 63.000 : 1,14 = € 63.000 : 1,142 = € 63.000 : 1,143 = € 113.000 : 1,144 = Contante waarde Investering Netto contante waarde
€ 55.263,16 € 48.476,45 € 42.523,21 € 66.905,07 + € 213.167,89 € 170.000,€ 43.167,89 +
Conclusie: Het project is aanvaardbaar!
Interne rentabiliteit van een investering
Die disconteringsvoet waarbij het investeringsbedrag gelijk is aan de contante waarde van de cashflows. NCW = 0 d.m.v. “trail and error” of functie excel
Vergelijking van de selectiemethoden Terugverdienperiode Voordelen: • • •
Eenvoudig te berekenen Projecten met een korte periode zijn gunstig voor de liquiditeit Projecten met een korte periode leiden tot minder risico voor de onderneming
Vergelijking van de selectiemethoden Terugverdienperiode Nadelen: •
•
De netto-geldontvangsten na de berekende terugverdienperiode worden buiten beschouwing gelaten Er wordt geen rekening gehouden met tijdvoorkeur
Vergelijking van de selectiemethoden Gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit Voordelen: • •
Eenvoudig te berekenen Geeft informatie over de rentabiliteit van de projecten
Vergelijking van de selectiemethoden Gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit Nadelen: • •
Houdt geen rekening met tijdvoorkeur Een rentabiliteitspercentage geeft niet het absolute winstbedrag van een project weer
Vergelijking van de selectiemethoden Netto-contante-waardemethode Voordelen: • •
Er wordt rekening gehouden met tijdvoorkeur Het geeft informatie over de waarde die het investeringsproject voor de onderneming oplevert
Vergelijking van de selectiemethoden Netto-contante-waardemethode Nadelen: • •
Er wordt geen rekening gehouden met de verschillende looptijden van de projecten Er wordt geen rekening gehouden met de hoogte van het investeringsbedrag van de verschillende projecten
