Werken aan drie decentralisaties
Nummer 4, maart 2014 Vanaf 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor het hele sociale domein. Het gaat om de volledige jeugdzorg, uitbreiding van de Wmo met onderdelen uit de AWBZ en de Participatiewet. Dit zijn de drie decentralisaties, de 3D’s. Bij deze grote veranderingen staat de eigen kracht van burgers -en hun omgeving- centraal.
Inhoud • (Sub)doelen ‘Samen Redzaam’ integrale beleidskader voor het sociaal domein’ vastgesteld door gemeenteraad • Column wethouder Elmar Theune
Deze nieuwsbrief richt zich op mensen die hier beroepshalve in Wageningen bij betrokken zijn, maar is beschikbaar voor alle geïnteresseerden. De nieuwsbrief verschijnt circa vier keer per jaar.
• Koffie met Verbeelding • Participatiewet aangenomen • Aan het woord: John Keunen, regiomanager bij de RIBW • Afspraken Passend Onderwijs • Marktplaats MEE Veluwe • Afspraken Bureau Jeugdzorg
(Sub)doelen ‘Samen Redzaam’ vastgesteld door gemeenteraad Per 1 januari 2015 wordt de gemeente verantwoordelijk voor het
Op ondersteuning die aansluit bij hun behoefte en mogelijkhe-
totale sociale domein. Als leidraad voor nieuw beleid heeft de
den. Centraal staat de individuele behoefte aan ondersteuning
gemeenteraad op 10 febr. jl. de doelen en de subdoelen vast-
van de inwoner: het anders, dichter bij de inwoner organiseren
gesteld uit het integrale beleidskader ‘Samen Redzaam’. Het is
van de dienstverlening. Daarvoor doorbreken wij op verschil-
onze ambitie om de zelfredzaamheid van de inwoner maximaal
lende niveaus schotten tussen voorzieningen. Hulp moet zo
te faciliteren en te stimuleren. Inwoners zijn samen met hun
effectief en efficiënt mogelijk ingezet worden.
netwerk in de eerste plaats verantwoordelijk. Mensen die het echt nodig hebben kunnen blijven rekenen op de ondersteuning van de overheid.
Werken aan de drie decentralisaties - gemeente Wageningen
Column van wethouder Elmar Theune
Beste mensen, We zijn weer een stap verder. Het beleidskader ‘Samen Redzaam’ is unaniem vastgesteld door de gemeenteraad van Wageningen. De gemeenteraad heeft er zelfs nog een aantal verbeteringen in aangebracht. Ik ben trots op wat er nu ligt. Het is een stuk dat samen met de stad tot stand is gekomen. Een stuk waarin is vastgelegd dat we op de top van de golf van de verandering gaan werken. De burger wordt echt centraal gesteld en niet de gemeente of de organisaties. Daarbij blijven een aantal vormen van ondersteuning vrij toegankelijk voor onze inwoners. Mensen kunnen daar net als nu gewoon binnenstappen. Pas als er complexere vragen op tafel liggen willen we met mensen in gesprek over wat er aan de hand is en hoe dat het beste kan worden opgepakt. We willen niet dat professionals of specialisten het op dat moment van de onze inwoners gaan overnemen. Er wordt niet meer over de hoofden van mensen heen of achter hun rug om over hen besloten. En we maken het
Daarmee is de richting waar we heen gaan werken helder. En
mogelijk dat burgers zelf hun ambulante team om zich heen
nu moeten we dat gaan organiseren. Gelukkig gebeurt dat niet
kunnen formeren, bestaande uit de organisaties en mensen
vanuit een blanco situatie. Er ligt een heel goede basis vanuit
waar zij vertrouwen in hebben.
de MO-partners, die steeds beter met elkaar samenwerken en vanuit het CJG, dat een kristallisatiepunt is voor de jeugdhulp.
We realiseren ons dat burgers dan soms andere keuzes zullen
Samen gaan we de vernieuwing tot stand brengen en gaan we
maken dan professionals denken dat goed voor hen is. Maar de
werken met een groot aantal nieuwe partijen. De drie decen-
gemeenteraad van Wageningen heeft haar vertrouwen uitge-
tralisaties maken immers dat er nieuwe spelers komen in het
sproken in onze Wageningse inwoners. Dat vind ik heel moe-
lokale veld. Het wordt spannend de rest van het jaar. Het gaat
dig. We weten daarnaast ook dat er een beperkt aantal burgers
er nu om dat we op 1 januari voldoende klaar zijn om te begin-
is dat dit niet helemaal op eigen kracht zal kunnen. Die burgers
nen.
geven we de mogelijkheid om zich daarbij te laten ondersteunen. En ook dan zal er heel goed naar hen en hun wensen
Daarna kunnen we doorbouwen en bijsturen. We zijn ook bezig
geluisterd moeten worden door de professionals. Alleen als de
met een enorme cultuuromslag: werken waarbij de mensen
veiligheid van kinderen en jongeren in het geding is, mogen
centraal staan. Ze zeggen altijd dat daar een generatie over-
professionals een stap naar voren doen. En zelfs dan moet er
heen gaat. Dat geloof ik niet, want ik zie al heel veel mensen
geluisterd worden naar de kinderen en hun ouders/verzorgers.
op heel veel plekken in de goede stand komen. En cultuurverandering is een zichzelf versterkend proces. Als steeds meer
Vervolgbijeenkomst ‘Samen Redzaam’
mensen echt de mensen om wie het gaat centraal stellen, naar hen luisteren en daarnaar handelen, dan kan de rest niet meer achterblijven. En wie wel achterblijven zullen na enige tijd niet meer van de partij zijn. Ook dat hoort bij cultuurveran-
We werken hard aan een vervolg op het beleidskader
dering. Vooralsnog ga ik er van uit dat iedereen van de partij
‘Samen Redzaam’. U kunt daarover meepraten op: 10 april
is. Tenslotte deden en doen we het voor mensen. We doen het
van 20.00 uur tot 22.00 uur in Hotel de Nieuwe Wereld,
alleen anders dan vroeger.
Marijkeweg 5 in Wageningen. Meer informatie en de uitnodiging vindt u op www.wageningen.nl/samenredzaam.
Hartelijke groet,
Graag vooraf even aanmelden via:
[email protected].
Elmar Theune, Wethouder Sport, zorg en welzijn
Werken aan de drie decentralisaties - gemeente Wageningen
‘Koffie met Verbeelding’ Keetie, 35 jaar, heeft een veelzijdige full timebaan bij ‘Koffie met Verbeelding’, onderdeel van ’s Heeren Loo. Samen met haar collega’s werkt ze in de keuken en in de bediening. “Bedienen, koffie brengen, thee, soep, broodjes smeren, tonijnsalade maken. Ik vind alles leuk om te doen. Alleen het schoonmaken vind ik niet leuk,” zegt ze. Eerst werkte Keetie in een bejaardenhuis, maar na een ongelukkige val ging dat niet meer. Via een vriendin vond ze nieuw werk bij ‘Koffie met Verbeelding’. Wie wil kan hier terecht voor gezelligheid of een vergaderplek. In het gebouw worden ook creatieve cursussen gegeven, vandaar de ‘verbeelding’.
De catering wordt vol toewijding verzorgd door mensen met een verstandelijke beperking. “Eerst deden we dit alleen voor cliënten en voor andere mensen in het wijkcentrum. Maar nu kan iedereen hier komen,” vertelt Keetie. De plek krijgt langzaam meer bekendheid en dat is te merken. “Het is wel veel drukker. Soms, als al die bonnetjes tegelijk binnenkomen in de keuken, denk ik: dat redden we nooit. Maar we redden het altijd.”
‘Koffie met Verbeelding’ is te vinden in wijkcentrum de Buurtse Bocht aan de Buurtseweg 3, Wageningen. Elke werkdag geopend van 10.00 uur tot 15.30 uur. Meer info: www.sheerenloo.nl/-/koffie-met-verbeelding
Participatiewet aangenomen De Tweede Kamer heeft op 20 febr. jl. de Participatiewet van staatssecretaris Klijnsma aangenomen. Na twee dagen van debat is een ruime meerderheid akkoord gegaan met het wetsvoorstel om de onderkant van de arbeidsmarkt drastisch te reorganiseren. Het is na de Jeugdwet de tweede grote decentralisatiewet die met ruime meerderheid aangenomen is.
Werken aan de drie decentralisaties - gemeente Wageningen
AAN HET WOORD:
John Keunen - Hoe belangrijk is samenwerking met informele organisaties?
John Keunen, regiomanager bij de RIBW
- Wat doen jullie? De Regionale Instelling Beschermd Wonen (RIBW) biedt specialistische individuele begeleiding, huisvesting, zorgbemiddeling en bemoeizorg (i.s.m. Solidez) aan mensen met psychische en/of psychiatrische problematiek o.a. in de gemeente Wageningen. Daarnaast biedt RIBW Actief ondersteuning aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, gericht op participatie. Wij zijn er zeker niet op gericht om zoveel mogelijk zorgvragen van inwoners binnen te halen. Wel voelen wij ons maatschappelijk verantwoordelijk om de toenemende zorgkosten met elkaar terug te dringen door burgers weer meer de eigen regie terug te geven, maar ook door een platte organisatiestructuur te handhaven met een zeer lage overhead. Het beleid van de gemeente Wageningen “Samen Redzaam” sluit daarbij goed aan.
- Welke rol speelt preventie in jouw ogen? Een grote rol. De RIBW zet vooral in op preventie door Zorgbemiddeling en het Team Bemoeizorg in samenwerking met Solidez. Door vroegtijdig te signaleren en waar nodig in te grijpen, wordt erger voorkomen. Door te investeren aan de voorkant worden veel kosten bespaart aan de achterkant. Uit onderzoek naar zorgbemiddeling/bemoeizorg blijkt dat de maatschappelijke baten minimaal 4 keer de omvang kennen van de maatschappelijke kosten. Hierbij valt te denken aan voorkomen kosten huisuitzetting, huurderving, kosten maatschappelijke opvang, inzet politie bij overlast, veiliger gevoel omgeving, toegenomen levenskwaliteit door betere financiële situatie, voorkomen schulden bij schuldeisers, betere doorverwijzing/toeleiding, en het voorkomen van dubbele taken c.q. versnippering/verkokering. Dit pleit dan ook vooral voor het insteken op preventie zoals dat in het integrale beleidskader sociaal domein ook is beschreven.
Erg belangrijk! De RIBW hangt de visie aan “gewoon waar het kan” en “bijzonder waar het moet”. Wanneer de burger toch gebruik moet maken van de formele hulpverlening dan is dat zo kort als mogelijk maar zo lang als noodzakelijk met als doel uiteindelijk weer (meer) gebruik te gaan maken van de eigen kracht en het informele netwerk. Het is daarom van groot belang dat de formele en informele organisaties elkaar fysiek tegenkomen in de wijk maar o.a. ook in het nog te realiseren integrale centrale punt. De collectieve voorzieningen zoals bijvoorbeeld De Huizen van de Wijk, Markt 17, Meldpunt Vrijwilligerswerk, de Bibliotheek, Zorgboerderijen, Vriendendienst Humanitas etc. hebben een belangrijke functie waar het gaat om ontmoeting, inloop, activering en participatie van burgers. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de zorgkosten toenemen wanneer burgers onvoldoende kunnen participeren en geen of een beperkt sociaal netwerk hebben. RIBW Actief investeert in samenwerking met anderen met name in participatie en sociale ondernemingen voor en door clienten met een beperking.
- Hoe zie je de toekomstige ontwikkelingen? Onze medewerkers zijn er klaar voor en investeren graag in de samenwerking met burgers en andere informele en formele organisaties om de dienstverlening aan de burgers en integrale toeleiding in Wageningen op een samenhangende wijze vorm te gaan geven. Wij werken daartoe samen met een groot aantal organisaties zoals, Solidez, Markt 17, Vilente, De Woningstichting, Idealis, Politie, Pro Persona, Indigo, Iriszorg, Zorgboerderijen, Nieuwland ICT lab, Atelier de 7 zusters, Opella, de Gemeente, Vriendendienst Humanitas, GGZ centrum Wageningen, Meldpunt Vrijwilligerswerk, Icare, Lindenhout, MEE, Frontoffice CJG, Zideris, Bibliotheek, ROC A12, Permar, ACE arbeidsmobiliteitscentrum de Vallei, Present en Klankbordgroep GGZ. Wij willen in samenwerking met anderen graag proactief onze rol innemen waar het gaat om innovatie.
- Wie nodig je uit voor de volgende nieuwsbrief? (en waarom) Dat was een erg moeilijke keuze, dat het een van de informele organisaties moest zijn was voor mij meteen duidelijk omdat ik de samenwerking daarmee erg promoot. Ik dacht aan Markt 17 omdat mensen daar altijd van harte welkom zijn om anderen te ontmoeten of samen te eten, of aan stichting Present Wageningen die groepen vrijwilligers koppelt aan mensen die hulp kunnen gebruiken, altijd op basis van gelijkwaardigheid. Maar uiteindelijk nodig ik Marga Roodenburg van de Klankbordgroep GGZ uit voor de volgende nieuwsbrief omdat zij zich sterk maken voor de positie van mensen met een GGZ beperking en er voor zorgen dat zij kunnen meedoen (participeren) in de Wageningse samenleving, zichtbaar zijn en mensen een stem geven.
Werken aan de drie decentralisaties - gemeente Wageningen
Afspraken Passend Onderwijs Op 1 augustus 2014 treedt de wet Passend Onderwijs in werking. De Minister heeft regio’s bepaald: dit zijn de samenwerkingsverbanden. Wageningen heeft te maken met twee samenwerkingsverbanden.
Ondertekening van de intentieverklaring passend onderwijs Rijn & Gelderse Vallei (voor het primair onderwijs). Links: Elmar Theune, wethouder Sport, zorg en welzijn gemeente Wageningen, rechts: de heer Piet Immerzeel (vice) voorzitter bestuur, namens het samenwerkingsverband
Wageningse samenwerkingsverbanden:
onderwijs en bovengenoemde thema’s. Het OOGO voor voort-
• Samenwerkingsverband primair onderwijs Rijn & Gelderse
gezet onderwijs vond plaats is op 24 februari 2014. Op basis
Vallei betreft alle leerlingen in de gemeenten Barneveld,
van de ondersteuningsplannen wordt er een samenwerkings-
Ede, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal en
agenda opgesteld, waarbij per onderdeel wordt bekeken of
Wageningen met in totaal 128 scholen (waarvan 13 scholen
dit lokaal met de school wordt opgepakt of via het samenwer-
in Wageningen) en 35 schoolbesturen.
kingsverband. De ondersteuningsplannen worden door het
• Samenwerkingsverband voortgezet onderwijs Gelderse
bestuur van de Samenwerkingsverbanden voorgelegd aan de
Vallei betreft alle leerlingen in de gemeenten Ede, Rhenen
Ondersteuningsplanraad (OPR). Dit zijn vertegenwoordigers
en Wageningen met in totaal 7 scholen (waarvan Pantarijn
uit de leerkracht- en oudergeledingen.
in Wageningen). Na instemming door de OPR worden de plannen voor 1 mei Het samenwerkingsverband stelt een ondersteuningsplan op.
2014 ingediend bij de Onderwijsinspectie. Naast de ondersteu-
De ondersteuningsplannen bieden op hoofdlijnen inzicht in
ningsplannen zijn er ondersteuningsprofielen per school. Deze
wat het samenwerkingsverband biedt qua ondersteuning. Over
gaan meer gedetailleerd in op de feitelijke situatie in de school.
de ondersteuningsplannen moeten de samenwerkingsverbanden met gemeenten ‘Op Overeenstemming Gericht Overleg’ (OOGO) voeren. Het samenwerkingsverband en het College overleggen, elk vanuit de eigen verantwoordelijkheid, met elkaar tenminste over: 1. de vraag hoe de aansluiting tussen de ondersteuning in het onderwijs en de jeugdhulp vanuit de gemeente het beste tot stand kan komen; 2. Leerlingenvervoer; 3. Leerplicht; 4. onderwijshuisvesting. Voor primair onderwijs was dit OOGO op 29 januari jl.
Ondertekening van de intentieverklaring passend onderwijs Gelderse Vallei (voor het voortgezet onderwijs).
Vertegenwoordigers van het Samenwerkingsverband en de
Van links naar rechts: Henk Klein Kranenburg , Wethouder Rhenen; Gerrie Ligtelijn-Bruins, Wethouder Ede;
wethouders hebben zich positief uitgesproken om te komen
Inge Sterenborg-Van der Schaaf, Voorzitter bestuur samenwerkingsverband en Elmar Theune, wethouder
tot verdere samenwerking in de verbinding tussen passend
Wageningen
Werken aan de drie decentralisaties - gemeente Wageningen
Marktplaats MEE Veluwe “Ik ben Maartje, 42 jaar oud en zoek drie mensen om 1x in de maand gezellig mee te koken. Ik stel hiervoor mijn keuken ter beschikking en natuurlijk hoort daar ook het samen opeten van onze heerlijke maaltijd bij!” Dit is een typische advertentie die je tegen kunt komen op ‘MEE marktplaats’. Veel cliënten van MEE willen graag met anderen in contact komen of wat voor een ander betekenen. Bijv. om te helpen met boodschappen of te klussen in huis). De website van MEE marktplaats geeft een overzicht van vraag en aanbod over diensten en/of producten voor mensen met een handicap of chronische ziekte. De rubriek ‘Vraag en Aanbod’ is voor en door particulieren en nonprofit organisaties. Organisaties met een aanbod voor mensen met een beperking kunnen zich hier aanmelden voor opname in de sociale kaart.
Afspraken Bureau Jeugdzorg ondertekend Uiterlijk 28 februari 2014 moesten gemeenten wederzijds
aan de uitgangspunten van het Regionaal transitiearrangement
ondertekende afspraken hebben gemaakt met Bureau
en de beleidsvisie van regio Arnhem. Dit voorstel is aan de ver-
Jeugdzorg over de functies die de gemeenten in 2015 bij Bureau
schillende colleges van B&W uit de regio Arnhem voorgelegd.
Jeugdzorg willen afnemen. Als een regio niet tijdig tot over-
Het college van B&W van de gemeente Wageningen heeft op
eenstemming komt met BJZ, dan grijpt het Rijk in met een
25 februari jl. met het voorstel ingestemd. De afspraken met
zogenaamde overgangsregeling. Deze regeling houdt in dat
bureau Jeugdzorg zijn 26 februari jl. ondertekend.
gemeenten voor de benodigde functies (toegang, JB, JR, AMK en crisis) van de huidige Bureaus Jeugdzorg, voor 2015 een budgetgarantie verlenen van minimaal 80% van de begroting BJZ voor 2014 aan de BJZ's en/of hun rechtsopvolgers (inclusief afspraken over overname van medewerkers). Om te komen tot afspraken tussen regio Arnhem en Bureau Jeugdzorg Gelderland, heeft voorbereidend bestuurlijk overleg plaatsgevonden tussen de directie van Bureau Jeugdzorg en twee wethouders van regio Arnhem. Naar aanleiding van dit overleg heeft Bureau Jeugdzorg op basis van een budgetgarantie van 80% een inhoudelijk voorstel gedaan, dat recht doet
COLOFON Deze digitale nieuwsbrief is ook te vinden op www.wageningen.nl/samenredzaam Wilt u zich aan- of afmelden voor deze nieuwsbrief, mail dan naar:
[email protected]. Ook suggesties voor onderwerpen zijn welkom via dit adres.