Waarom blijven aannemers steeds al die aanbestedingen achterna lopen?
Inhoudsopgave Missie van CBT-BOUW De bouwwereld anno 2014 Waarom blijven aannemers steeds al die aanbestedingen achterna lopen? Quotes van de auteur van dit E-book
3 4 5 7
Reacties in LinkedIn groep op de vraagstelling Traditioneel aanbesteden zou wettelijk verboden moeten worden Hoe nu verder? Stichting Promotie Bouwteam Programma ‘van Faalkosten naar Klantkansen’ Mijn nieuwe Ferrari
8 13 14 15 15 16
Hilvarenbeek, juni / juli 2014.
CBT-BOUW Het Doel 3 5081 PW Hilvarenbeek
T: E: W:
06 13139707
[email protected] www.cbt-bouw.nl
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 2
Missie van CBT-BOUW CBT-BOUW wil haar bijdrage leveren in de vorm van consultancy / verandermanagement, trainingen en opleidingen, ten behoeve van de volledig en noodzakelijk veranderende cultuur en structuur van de bouwwereld in de periode 2010 -2020. Resultaat: Om van de bouwwereld een structureel gerespecteerde en klantgerichte bedrijfstak te maken
winstgevende,
LEIDENDE THEMA’S CBT – Bouw laat zich voor leiden door de volgende uitspraken en gedachtegangen: 1. In de bouw is alles anders. Juist ten opzichte van de industriële productieomgevingen. 2. In de industrie wordt gemiddeld genomen 10% winst gemaakt, ten opzichte van 2% faalkosten. In de bouw is het omgekeerd: 2% winst tegenover 10% faalkosten. Wat dan het meest rare is: Bouwmensen uit de dagelijkse praktijk zijn vaak van mening dat 10% faalkosten nog aan de lage kant is! Tegelijk willen deze bouwmensen dit eigenlijk niet weten, en zijn er op geen enkele manier mee bezig om dit structureel te gaan veranderen. Alsof dit een standaard gegeven en vaststaand feit is. 3. De periode van 2010 tot 2020 zal sterk gekenmerkt worden door voortdurende maatschappelijke en technologische veranderingen en gedachten. Dat zal ook haar invloed hebben op de bouwwereld. Of, beter gesteld: Dat is nu al sterk gaande. De structuur en cultuur van de bouwwereld zullen in deze periode diepgaand en structureel gaan veranderen. Bouwbedrijven en bouwgerelateerde organisaties die hierin willen overleven, moeten zich aanpassen. De traditionele aanpak en manier van werken wordt niet langer geaccepteerd. De bouw zal evolueren van een productiegerichte bedrijfstak naar een klantgerichte bedrijfstak. Dat vraagt een andere mentaliteit, en bij- of omscholing van vele medewerkers.
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 3
De bouwwereld anno 2014 De bouwwereld anno 2014:
Te weinig aanwas van nieuwe projecten, uw orderportefeuille is slecht gevuld De bedragen waarvoor u projecten aanneemt zijn eigenlijk onverantwoord Daarnaast is iedereen er van overtuigd dat de bouwwereld diepgaand zal veranderen!
Herkent u de volgende problemen:
U kunt niet verder kijken dan de termijn waarin uw orderportefeuille gevuld is Uw projecten vragen alle energie, U houdt geen tijd over voor uw gezin U kunt nauwelijks aan de toekomst van uw onderneming werken
Is uw bouworganisatie toekomstbestendig in de veranderende bouwwereld?
U heeft geen zicht op wat op u afkomt met alle veranderingen in de cultuur en structuur van de bouwwereld U heeft geen idee hoe u hier op in kunt spelen U heeft geen idee hoe uw bestaan over enkele jaren er uit zal zien
Wat doet je dan als aannemer? Van aanbesteding naar aanbesteding hollen. Want iedere aanbesteding is een bouwkans. Ongeacht alle nadelen die er aan verbonden zijn. Het werkt nu eenmaal zo in de bouw. Er lijkt licht te komen aan het eind van de tunnel!!!!!
De voorspellingen van de ontwikkeling van de bouwomzet voor de jaren 2015 en verder zijn positief. Forse groeicijfers worden voorspeld. Al zal de topomzet van het jaar 2008 niet meer behaald worden Maar dan nog, de bouwomzet zal geheel anders verdeeld zijn, en anders georganiseerd worden Door allerlei LEAN technieken en prefabricage kan het gebeuren dat de arbeid op de bouwplaats gehalveerd wordt. Een rijtjes woning niet meer in 800 uren bouwen, maar voor minder dan 300 manuur! Dit is een voorbeeld van een ingrijpende verandering!
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 4
Waarom blijven aannemers steeds al die aanbestedingen achterna lopen? Die vraag stel ik me steeds vaker. Vooropgesteld: ik heb het zelf ook jarenlang gedaan. Grofweg in de periode van 1990 tot 2005. De eerste jaren als 50% aandeelhouder in het familiebedrijf, later vanuit andere functies wederom. De honger naar projecten en omzet binnenhalen is continu. Had je het een keer druk, bijvoorbeeld een paar maanden, nam je extra personeel aan. Zodat de druk om wederom projecten en omzet binnen te halen versneld ontstond. Eigenlijk is dat de primaire dagtaak van een aannemer, zij het dat de gemiddelde aannemer ook nog wat tijd moet spenderen aan de algemene bedrijfsleiding, contacten tijdens projecten, bouwvergaderingen, acquisities, babbel met personeel, enzovoorts enzovoorts enzovoorts. Aannemers zijn altijd druk. Zo druk dat ze alweer voor de volgende aanbesteding staan. De opdrachtgever is dan mogelijk een misselijk ventje, misschien ook nog niet goed van betalen, het project ligt ons eigenlijk niet, maar toch: Meedoen aan die aanbesteding!!
Iedere aanbesteding = Een bouwkans = Een mogelijk project = Omzet = Potentieel winst = Bestaansrecht = Wel het project realiseren en na oplevering zo snel mogelijk de biezen pakken = Op naar de volgende aanbesteding = Een bouwkans = Een mogelijk ……
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 5
Waarom blijven aannemers steeds al die aanbestedingen achterna lopen? Zie onderstaande cijfers: hoe verwerven aannemers hun projecten. Bovenste tabel B&U (Informatie gebaseerd op onderzoeken van EIB, Economisch Instituut Bouwnijverheid)
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 6
Conclusie De cijfers van de laatste jaren leren ons dat er eerder meer dan minder wordt aanbesteed, en het ontwikkelen in bouwteam een sterke terugval kent. Daarmee is het logisch dat aannemers nog steeds achter al die aanbestedingen aan lopen.
De opdrachtgever = de markt = de opdrachtgever bepaalt hoe hun bouwprojecten worden aanbesteed = de markt heeft altijd gelijk = een door aannemers te accepteren gegeven
Quotes van de auteur van dit E-book:
In mijn ogen is het centrale probleem van de bouwwereld het gegeven dat we in de bouw een productiecapaciteit aanbieden in plaats van een product. Traditioneel aanbesteden zou bij de wet verboden moeten worden BIM en LEAN zijn materieel. Net als kruiwagens, bouwliften en steigers. Nuttig materieel. Dat zijn kruiwagens, bouwliften en steigers ook De cultuur en structuur van de bouw gaan tussen 2010 en 2020 compleet over de kop. Dat proces is gaande. Aanhaken is een must, over enkele jaren afhaken het niet gewenste alternatief
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 7
Reacties in LinkedIn groep op de vraagstelling Onderstaand een korte bloemlezing van diverse personen als geplaatst in het LinkedIn platform. Reflecteren dat het altijd zo geweest is:
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 8
Het waarom van aanbesteden:
Via de voordelen de nadelen nog een keer benoemen en omgekeerd:
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 9
Voorzichtige stapjes naar het kan anders, maar waarom nog niet:
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 10
Het bouwteam komt als perfect alternatief in beeld:
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 11
De essentie van de discussie:
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 12
Traditioneel aanbesteden zou wettelijk verboden moeten worden Dit is de titel van hoofdstuk 11 van mijn boek ‘Is de bouwwereld klaar voor de nieuwe werkelijkheid?’ De titel alleen al maakt al duidelijk hoe ik er over denk. Over de alternatieve mogelijkheden valt te discussiëren. Zoals bovenstaand blijkt, wat nog geen volledig overzicht is van de vele reacties. Duidelijk is echter wel dat diverse personen uitdrukkelijk van mening zijn dat het traditionele systeem van aanbesteden geen toekomst heeft. Dat we ons in een fase van transitie bevinden. De overgang van de Oude economie naar de Nieuwe Economie. Of de Nieuwe Werkelijkheid, geef het een naam. Een nieuwe tijd waarin samenwerken en vertrouwen centraal staan. Respect en transparantie. Dit vraagt een diepgaande ander mindset. Van bouwprofessionals. Van bouwopdrachtgevers. Van bouworganisaties. De bouwprofessional zal het af moeten leren om naar boven (= richting opdrachtgever) te slijmen en naar onder (= richting onderaannemer) te trappen. Het begrip onderaannemer zou uit het bouw woordenboek geschrapt moeten worden. Zodat we verder alleen over gelijkwaardige bouwpartners spreken. Opdrachtgevers zullen zich niet langer moeten laten leiden door de focus op prijskaartje. Dit straft zich altijd. Houdt een structureel ongezonde branche in stand, die niet klantgericht werkt en niet serieus gerespecteerd wordt. Let wel: hoe projecten aanbesteed worden is de keuze van opdrachtgevers. Hoe aannemers zich opstellen en gedragen bij de uitvoering van hun projecten, daar is ook veel aan te verbeteren. Deze vertaalslag is mogelijk nog ingrijpender van aard dan het doen veranderen van opdrachtgevers!
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 13
Hoe nu verder? Een discussie op LinkedIn organiseren is leuk, belangrijker is wat we er mee gaan doen.
Enige cijfermatige onderbouwing Veel bouworganisaties scoren dramatisch laag in het creëren van rendement op hun calculaties. Het gemiddelde bouwbedrijf weet tussen de 15 en 20% van alle gecalculeerde projecten om te zetten in een opdracht. Dit betekent dat ruim 80% van de projecten gratis en voor niets worden gecalculeerd, zonder rendement. Bij sommige onderaannemers loopt dat op tot meer dan 90%. Het is afhankelijk van de berekeningsmethodiek, maar landelijk zou de bouwwereld hiermee een kostendruk hebben van Euro 800 Miljoen. PER JAAR! Dit bedrag wordt verspild van de meerkosten verbonden aan aanbestedingen, tegenover de situatie dat deze aanbestede projecten in bouwteam ontwikkeld zouden worden. Niet dat een opdrachtgever van project K die calculatiekosten op enige wijze vermeld ziet staan op de termijnfacturen van project K. Via de Algemene Bedrijfskosten worden de calculatiekosten van de voorgaande projecten zonder resultaat wel bij deze opdrachtgever in rekening gebracht. Iedere opdrachtgever betaalt een deel van deze calculatiekosten zonder rendement! Een serieus deel van de faalkosten in de bouw zijn ook een gevolg van het systeem van aanbesteden. Het bovengenoemde bedrag kan als zodanig zeker verdubbeld / verdriedubbeld worden ten opzichte van de situatie dat de aanbestede projecten in bouwteam ontwikkeld zouden worden. Het is theoretisch, maar bij een jaaromzet in de bouw van Euro 50 Miljard, en stel dat we daarop 2 Miljard kunnen besparen doordat we projecten in bouwteam ontwikkelen in plaats van openbaar / onderhands aanbesteden, kunnen op alle bouwprojecten voor 4% minder gerealiseerd worden. Tegelijk zijn de rendementen van bouworganisaties vele malen bedrijfszekerder. Kunnen bouwers in bouwteams zich direct richten op de wensen van hun opdrachtgevers, want er is geen angst voor de concurrentie en de contacten zijn veel directer. Met veel meer respect. Dan heeft CBT-BOUW haar missie bereikt: Om van de bouwwereld een structureel winstgevende, gerespecteerde en klantgerichte bedrijfstak te maken
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 14
Stichting Promotie Bouwteam Gaandeweg de discussie is het idee ontstaan om een Stichting Promotie Bouwteam op te richten. Als het landelijk bouwwezen jaarlijks 1 promille van de calculatiekosten ZONDER rendement in de kas van deze stichting stoppen, beschikt deze Stichting over een budget van Euro 800.000,00 per jaar om deze boodschap actief te kunnen promoten. Los van eventuele bijdragen uit andere fondsen. Het resultaat voor iedere bouworganisatie zal zijn dat binnen 1 jaar deze beperkte investering terug verdiend kan worden doordat opdrachtgevers minder gaan aanbesteden en meer in bouwteam gaan ontwikkelen. Graag verneem ik hoe uw gedachten zijn omtrent het oprichten en laten functioneren van deze Stichting. Uw reactie(s) te sturen naar
[email protected] Deze Stichting is momenteel in oprichting. Wie doet er mee?
Programma ‘van Faalkosten naar Klantkansen’ Los van de oprichting van deze Stichting, heeft CBT-BOUW voor uitvoerende bouworganisaties het programma ‘Van Faalkosten naar Klantkansen’ ter beschikking. Hierbij worden bouworganisaties begeleid in het herformuleren van hun bestaansrecht, en het ontwikkelen van een eigen concept / product, gerelateerd aan de passie en talenten van de organisatie. Dat is de basis voor een succesvol en toekomstbestendig bestaan in de veranderende cultuur en structuur van de bouwwereld.
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 15
Mijn nieuwe Ferrari Het gedachtegoed van CBT-BOUW vertaald in een blog! Gisteren dacht ik mijn nieuwe Ferrari Testarossa bij de regionale Ferrari dealer te gaan bestellen. Zoals je dat vandaag de dag doet bij auto’s: even kijken op de website, juiste kleur bepalen, de mooiste velgen en de gewenste accessoires (incl. trekhaak) uitkiezen, en vervolgens aftikken bij de dealer. Dan ga je er van uit, zoals daar in de moderne tijd alle autofabrikanten op ingesteld zijn, dat je binnen een week of 3 het contactsleuteltje van de nieuwe Ferrari om kunt draaien. Maar volgens de verkoper was dat niet zo: ruim 6 maanden levertijd. Ik zette nog even een verbaasde blik op van ‘begrijp jij de wereld niet?’. Maar nee: ík bleek de Ferrari - wereld niet te begrijpen!! Vóór mij vele andere Russische energie – industriëlen of zoontjes van Arabische oliesjeiks; desnoods Chinese alleskunners, maar ondergetekende kon gewoon achter in de rij aansluiten. Zes maanden levertijd zijn zes maanden rustig afwachten. Volgers van mijn blogs, die weten dat het altijd over de bouwwereld gaat, vragen zich nu af wat dit in hemelsnaam met de bouw te maken heeft?.......... Best veel. Wat maakt het dat ik van Ferrari deze mega - kapsones accepteer, terwijl een gemiddelde opdrachtgever van een bouwbedrijf verwacht dat deze onmiddellijk aan de bouwuitvoering begint? Het liefst zonder voorbereiding! Het antwoord op deze vraag is helder: bouworganisatie A is voor de gemiddelde opdrachtgever inwisselbaar voor bedrijf B, bedrijf C, en de rest van het alfabet. Er is op dit moment voor een opdrachtgever altijd wel weer een gegadigde te vinden die onder nog meer onverantwoorde eisen een project aanneemt. Een gevolg van niet – onderscheiden; een gevolg van het alléén een productiecapaciteit aanbieden. Dit ongeacht het gegeven of de opdrachtgever een particulier is, of de professionele inkoper van een middelgroot / groot bouwbedrijf. Beste bouwers: werk aan je eigen bedrijf en ontwikkel een eigen product / concept. Vertrouw niet op brancheorganisaties, politiek, overheid of vakbonden. Die lossen jouw marketing - probleem niet op, dat mag je zelf doen. Met een consultant van CBT-BOUW. Je bent zelf het hart, de ziel en het brein van je eigen bouwonderneming, samen met je team van medewerkers. Jullie zullen zelf vanuit je unieke DNA je organisatie gestalte moeten geven. Anders dan anderen. Beschouw je DNA en creëer vanuit je diepste bouwdrijfveren je unieke eigen product of concept. Dát bouwproduct, waar je helemaal enthousiast van wordt. Waar je passie in verscholen zit. Een product waar je vervolgens zo ontzettend goed in wordt, dat je door vele opdrachtgevers gezien wordt als dé specialist, dé expert. Opdrachtgevers kiezen jóuw product. Zoals ik, ondanks de genoemde bezwaren, toch voor die Ferrari
Testarossa gekozen heb.
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 16
Autofabrikanten uit alle delen van de wereld slagen er in om ook in Nederland hun naam en product zo neer te zetten dat ook Nederlandse consumenten voor hun product kiezen. Waarom niet omgekeerd? In China willen ze alleen nog maar babymelkpoeder uit Nederland, vanwege onze fantastische en hoogwaardige georganiseerde melkindustrie. Gerelateerd aan de bouw: De wereld kijkt met jaloezie naar de Bentley’s van de baggerindustrie. Dat zijn Nederlandse bedrijven, die wereldwijd worden gevraagd! Welk bouwbedrijf wordt in Nederland de Rolls Royce van de rotondes, de Lamborghini van de logistieke centra, de BMW van de bedrijfshallen, de Ferrari van de snelwegen, de Mercedes van de passief woningen, de Audi van de voorgespannen bruggen? Verder zullen er dan ook nog de Opels van de woningbouw nodig zijn, Volkswagens van de sloopwerken en asbestsaneringen en Fiats van de renovatie. Misschien iets minder allure, maar nog steeds degelijke organisaties met een product waar consumenten en opdrachtgevers voor willen kiezen. Waar een expert - boterham te verdienen is. We kunnen het, we hebben het al bewezen. Blijf niet achter met jouw bouworganisatie!!
PS: Al te doen gebruikelijk zijn mijn blogs volledig op feiten gebaseerd. Aan deze blog is echter een kleine fantasie toegevoegd. Inderdaad: een trekhaak onder mijn Ferrari is niet meer nodig als ex – aannemer.
** CBT-BOUW helpt bouworganisaties gezond te worden en te blijven in het veranderende landschap van de bouw **
Pagina 17