V.U.: Johan De Jonghe, Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende
Het bierblad van De Oostendse Bierjutters
herfst 2011
w e b s i t e ( S ) : http://www.deoostendsebierjutters.org NIEUW: scan de QR-code e - m a i l ( E ) :
[email protected] of
[email protected] met uw smartphone! F a c e b o o k o f t e w e l ‘ s m o e l e n p a g i n a ’ : De Oostendse Bierjutters (DOB) a d m i n i s t r a t i e f a d r e s ( A ) : De Oostendse Bierjutters, p/a Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende
DOB-bestuur Johan De Jonghe, Voorzitter, Penningmeester & Secretaris-Ledenadministratie A Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende | M +32 (0)473 29 41 61 | E
[email protected] Koen Debrabandere, Bestuurslid, Linguïst & Afgevaardigde Cultuurraad Oostende A Sint-Catharinaplein 33 bus 4, B-8400 Oostende | T +32 (0)59 80 38 50 | E
[email protected] Francis De Smet, Bestuurslid, Webmaster & Afgevaardigde Zythos-confederatievergaderingen A Generaal Lemanlaan 151, B-8310 Brugge (Assebroek) | M +32 (0)475 52 93 82 | E
[email protected] Christophe Pelfrène, Bestuurslid A Vindictivelaan 22, B-8400 Oostende | M +32 (0)473 73 48 01 | E
[email protected]
UK-contact: Sue Thirlaway (Dutch speaker too): DOB/UK-Treasurer & Membership Administration A 21 Snowberry Close, UK-Wokingham Berkshire RG41 4AQ | E
[email protected] Alle mogelijke bierinfo voor DEN DOBBER mag naar d o b r e d a c t i e @ s k y n e t . b e van Freddy ‘Wacho’ Debels,
Redacteur/Editor | A Eigenhaardstraat 49, B-8870 Izegem | T +32 (0)51 31 88 75 | E
[email protected]
DOB-doelstellingen -
behouden en bevorderen van de Belgische biercultuur in alle facetten zoals traditie, levensstijl en gastronomie; organiseren van activiteiten en/of participeren aan projecten die de Belgische bieren en hun waaier van alle mogelijke smaken kenbaar maken; aanbieden van correcte en objectieve bierinformatie om de onregelmatigheden ter zake te vermijden en te reduceren.
Word DOB-lid via overschrijving IBAN:
DOB-lidmaatschap
BE41 7374 2316 8910 - BIC: KREDBEBB
(per kalenderjaar) :
A - l i d : € 2 0 , - ( b u i t e n l a n d € 3 0 , - ) : Lid van DOB en Zythos en u ontvangt 4x het digitaal lokaal bierblad Den Dobber en 4x het nationaal tijdschrift De Zytholoog;
B - l i d : € 1 0 , - ( b u i t e n l a n d € 1 0 , - ) : Lid van DOB en u ontvangt 4x het digitaal lokaal bierblad Den Dobber; C - l i d : € 3 0 , - ( b u i t e n l a n d € 4 0 , - ) : Ere-A-Lid van DOB. Als steunend A-lid ontvangt u een DOBoorkonde, Den Dobber, de Zytholoog & u krijgt ook een vermelding in Den Dobber en op onze website!!! ======================================================================================================================================
TOB Objectives - preserving and encouragement of the Belgian beerculture, like tradition, the way of live and gastronomy; - organisation and stimulation of projects that make Belgian beer and their broad taste differences well known; - offering correctly and objective information on beer to provide and reduce irregularities. ©: All contributions to this issue can be reproduced without prior consent, provided that their source is acknowledged and that a copy is sent to the Editor. | DOB-figure in logo design (1995): Nathalie Vanden Haute. ======================================================================================================================================
Werkten mee aan deze uitgave (jaargang 16, 2011, nr. 4): Freddy Debels (redactie), Koen Debrabandere, Dave Jones, Mario Rubio, Gerrit Titeca, Rik Vernack (eindredactie). Johan De Jonghe (eindverantwoordelijke), Foto voorpagina: br. Vandenbossche ©: Alles uit dit nummer mag overgenomen worden zonder voorafgaande toestemming, mits bronvermelding en het toesturen van een exemplaar naar de verantwoordelijke uitgever. | Ontwerp DOB-figuur in logo (1995): Nathalie Vanden Haute. =====================================================================================================================
2
Gegroet beste DOB-vriend, Dit is alweer ons laatste bierblad van het jaar. Na een kwakkelzomer maar met een zinderend najaar in het geheugen, voelt het vreemd aan om al zo vroeg blijk te geven van onze kerstwensen. Er moeten nog veel heerlijke biertjes door onze kelen stromen voordat het zover is. Toch wens ik jullie nu reeds een bierheerlijke eindejaarsperiode! Lieselot Goemaere werd onlangs in Poperinge tot Hopkoningin verkozen. Zij draagt de komende drie jaar het kroontje en wenst jullie (hier fier naast mij of omgekeerd ?) fijne biermomenten toe. Terstond èn met interesse deze Den Dobber lezen, lijkt mij een uitstekende start om de aftelling naar het jaareinde in te zetten. Rik schreef een prachtig docu-artikel over het verdwenen kogelflesje. Een verslag van Wacho over een klein brouwerijtje in de Ardennen, de internationale erkenning van het beste bierrestaurant ter wereld De Bistronoom en talrijke mooie bierige verhalen maken weer deel uit van ons ‘boekske’. Waag ook zeker je kans en neem deel aan de 2de Quiz. Wie de winnaar was van de vorige editie, kun je nalezen op blz. 19. Proficiat CW (of is het omgekeerd?) ! Oostende, een stad van feesten en de grote kermis, toeristen en terrasjes, Halloween en schaatsplezier, maar bovenal ook een Oostende met een stevig verenigingsleven en voortreffelijke bierproeversactiviteiten ! Wij blijven doorgaan en zullen samen met jullie nog vaak met een bruisend glas op elkaars gezondheid ‘tikken’. Tot in één van de vele biergangen…
Johan De Jonghe, jullie Voorzitter
Vrijdag 28 oktober:
Voordracht witbieren met Geroen Vansteenbrugge, in Café Le Chatelet, Nieuwpoortsesteenweg 8, Oostende. Stipt om 19u45. Zie DOBflash 2011/02.
Zaterdag 10 december 2011: Op de 2de zaterdag van december biedt het DOB-bestuur aan de actieve DOB-leden een gratis pré-nieuwjaarsreceptie 2011 aan. Vooraf wordt een korte AV gehouden. We starten om 19u45, waarin het nieuwe DOBbestuur wordt verkozen. Kandidaten die wensen in het bestuur te komen, gelieve tijdig je naam op te geven. Niet allemaal tegelijk hé. DOBbers die enkel de gezellige nieuwjaarsreceptie met drank en spijs willen bijwonen, verwachten we vanaf 20:30 u. Een uitnodiging volgt.
DOB’s nieuwjaarsreceptie + DOB’s algemene vergadering -------------------------------------------------------------------------------------Vrijdag 2 maart 2012 : Noteer alvast deze datum van onze jaarlijkse DOB-maaltijd in je nieuwe 2012-agenda!!! Een ledenfeest om niet te missen!!!! Vorig jaar 49 aanwezigen!
DOB-DINER
-------------------------------------------------------------------------------------Vergeet je
DOB-lidmaatschap niet te vernieuwen voor 2012.
Liefst vóór het einde van dit jaar. Doe het nu! DOB je wel….
Will we meet & greet @1 7 D E . B I E R J U T T E R I J .0 7 J U L I 2 0 1 2 . ? 3
Inter-Pol; ‘t allerkleinste brij’tje? Tijdens mijn bezoek aan de Choufferie 2011 werd ik door Chris Bauweraerts (nvdr: één der stichters van de La Chouffe-brouwerij) uitgenodigd om iets te gaan drinken in een heel klein cafeetje, maar beter bekend als het allerkleinste brouwerijtje in ons land. Kleiner dan de brouwerij van Tine en Pol Ghekiere zal moeilijk te vinden zijn. De familie Ghekiere zijn al jaren een slagersgeslacht in de streek van Hooglede. Gezien Geert vader André zou opvolgen, maakte Pol (de jongste van het nest) van de gelegenheid gebruik om zijn horizon te verbreden en trok na een opleiding beeldhouwen aan Sint-Lucas en een tijdje het werk van restaurateur uitgeoefend te hebben, op wereldreis. 13.000 km liftend naar onder andere Nepal en India. Tine, die op haar 18de met Pol trouwde, vergezelde hem later naar Sri Lanka, Zimbabwe, Vietnam, Ecuador, Galapagoseilanden en zelfs Nieuw-Zeeland staat op het lange lijstje. Daarna begonnen ze een leurhandel in groenten en fruit en in de jaren ‘80 kon je in hun horecazaak Daiselnaere met rare fietsen rijden. Een zeer gezellig café was dit met een huisbier en zo’n 140 bieren op de kaart. Na een tijdje werd alles herbekeken en de cafénaam werd naar Spaans Dak veranderd. Na 18 jaar trouwe bierdienst was het tijd voor een nieuw verhaal. Tijdens een bezoekje aan Houffalize kreeg het echtpaar GhekiereVangheluwe hartkloppingen bij het zien van een leegstand pand, gelegen in dit prachtig landschap en met een uitgestrekte tuin. Die 300 jaar oude smidse werd door Pol en Tine volledig gerestaureerd en er werd een B&B met 5 kamers ingericht. La Vieille Forge (d’Oude Smisse) in La Vallée des Fées kreeg naam en faam. Chris Bauweraets van het nabijgelegen en bekende brouwerijtje d’Achouffe, met hun beroemde kabouterbiertjes, was op zoek naar een Nederlandstalige gids. Dit was een kolfje naar de hand van vaardige Pol die zich in mum van tijd inwerkte in het bedrijf. Tine, die in een vorig leven moderne talen had gestudeerd, ontfermde zich over de anderstaligen en stond ook borg voor de goede service tijdens de horeca- en andere festivals. ‘Er komen hier tijdens de Choufferieën tot 20.000 bezoekers over de vloer’, liet Tine ons weten. ‘Er worden door bezoekende bierkenners soms moeilijke vragen gesteld en ik besloot dan maar veel bierliteratuur te verslinden, waardoor de goesting om zelf eens wat te brouwen de bovenhand kreeg’, vervolledigt Pol. Pol kocht een kleine installatie, maar moest van Tine voor zijn brouwavonturen uit haar keuken verdwijnen. De ketel van 50 liter moest wel een plaatsje vinden. Met de hulp van zijn goede vriend Chris Bauweraerts deelde Pol het kleine bijgebouwtje in twee delen. Het ene deel gebruik ik als brouwzaal en het andere werd ingericht tot gezellig proeflokaal waar ook onze Tine haar plaatsje heeft veroverd. Het minicafeetje kreeg de naam Grand Café. De ingebouwde brouwerij kreeg de koddige naam Inter-Pol en met de raad uit zijn brouw- en bierlessen realiseerde hij twee prachtige bieren: Witte Pol en Zwarte Pol. Van dat eerste wist de onlangs overleden Hoegaardenprins Pierre Celis te
4
Het bierlied van Inter-Pol refrein: Witte Pol, Zwarte Pol, mijn pint is leeg doe ze nog eens vol. Witte Pol, Zwarte Pol, godendrank 't is genen brol. In d'Ardennen, diep verscholen, 'k weet het want ik was erbij daar wordt lekker bier gebrouwen, in een heel klein brouwerij. 't Is begonnen met La Vieille Forge, iedereen kwam op congé, dan een microbrouwerij en ineens was daar een Grand Café (refrein) 'k Was al voor ne tijd op reis en weet je wat ik altijd mis da bier op den vreemde smaakt zo rare, 't trekt precies op pierre pis, gene Chouffe of gene Duvel, ook geen bier van Inter-Pol, maar als ik terug ben in Belgiek, roep ik: doe zo nog eens vol met
vertellen dat het een prachtige creatie was, die ondermeer gedroogde citroen en sinaasappel bevat. De Zwarte Pol is een milkstout naar het voorbeeld van Ommegang Brewery, Cooperfield NY (in handen van het Moortgat-concern). Het is een speciaalbier dat naar echte fondantchocolade smaakt. ‘Ik hoop dat de passie zo zal blijven, want ik wil het graag klein houden. Wanneer ik aan het brouwen ben, staat de tijd en wereld stil en vergeet ik alles wat rondom mij leeft’, geeft Pol ons te kennen. Met amper dertig hecto’s per jaar zijn deze wonderbaarbaarlijke bieren enkel te koop en te drinken in het Grand Café dat enkel open is tijdens het weekend vanaf 17u00. Met de toenemende alcoholcontroles hoef je je ook geen zorgen te maken, want in het BBB (bed, breakfast & brewery) zit je safe. Intussen werd (om de gezellige sfeer nog wat op te schroeven) door Jan Van de Ven - de Willebroekse Bruce Springsteen -, een meezingertje gelanceerd die de bezoekers uit volle borst kunnen meezingen. (W)
(refrein) Proficiat avec votre anniversaire de la Vieille Forge et de la bonne bière. Je vous souhaite encore tant d'années, dans cette belle Vallée des Fées. J'éspère de revenir souvent car vous êtes tellement sympathique, mais svp brasser assez de votre bière fantastique. (4x refrein)
Pol in zijn minuscuul brouwerijtje.
Aan de toog zitten Chris Bauweraerts (La Chouffe), naast Jean-Pierre Severens (voorzitter-dirigent muzikale vriendenkring Melody Makers, Oostende) en mevrouw Van den Bogaert (De Koninck).
5
Oostende beste
heeft
’s
werelds
bierestaurant!!!
OOSTENDE - Het Oostendse restaurant De Bistronoom is door de website 'RateBeer.com' uitgeroepen tot beste bierrestaurant ter wereld. 'Er is niets lekkerder dan een streekbier degusteren bij een eerlijke keuken', zeggen Christophe Pelfrène en Stefanie De Vos. De Bistronoom bestaat pas 2,5 jaar, maar het concept streekbistronomie in combinatie met een ruim assortiment Belgische bieren, viel al meermaals in de prijzen. Het Oostendse restaurant behaalde al een tweede plaats op de Beer & Gastronomy Awards, kreeg een Quality Crown op de Horeca Awards en neemt in samenwerking met Vlaanderen Lekkerland deel aan Jong Keukengeweld waarbij 48 jonge chefs worden geselecteerd om de Vlaamse topgastronomie een gezicht te geven. Hun website = http://www.debistronoom.be/ . De erkenning als 'beste bierrestaurant ter wereld' door RateBeer.com, één van de meest gerenommeerde websites in de internationale bierwereld, is een nieuw hoogtepunt. 'Dit is een prachtige erkenning voor ons werk en voor de horecasector in Oostende, waar de kwaliteit niet altijd erkend wordt', zeggen zaakvoerders Christophe Pelfrène (44) en Stefanie De Vos (28). Het koppel verdringt Chris Lively, de Amerikaanse topchef die afgelopen jaar nog te gast was in De Bistronoom, van de eerste plaats. 'Vorige maand waren wij op onze beurt te gast bij Chris Lively, waar we samen met twee andere collega's instonden voor een 12-gangenmenu. Twee dagen later verzorgden we de catering tijdens de 1st Night of Great Thirst, de eerste Amerikaanse editie van het internationale geuze- en kriekfestival.' Stefanie en Christophe werkten vroeger in de Ostend Queen, maar realiseerden op 4 april 2009 hun droom: een eigen restaurant openen. Stefanie staat aan het fornuis en biersommelier Christophe doet de zaal. 'Mijn passie voor bier is begonnen toen ik in 1986 afstudeerde aan de hotelschool. Het was toen net het jaar van de bier, waarbij ieder dorp wel zijn eigen bier op de markt wou brengen. Vandaag is ons land niet chauvinistisch genoeg als het over streekbieren gaat. Het is een lekkernij waar we trots op mogen zijn.' (Dominique Jauquet via http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=NH3FHQTN dd. 13/09/2011)
Christophe Pelfrène en Stefanie De Vos (met zoontje Lúcka) drinken ook zelf graag een streekbiertje. (© foto: D. Jauquet) De bekende Amerikaanse website RateBeer.com, een der meest gerenomeerde beoordelers van onze internationale biercultuur, publiceerde een bericht waarin Het Beste Restaurant ter Wereld werd bekend gemaakt. De Bistronoom haalde het nipt van The Lion’s Pride, Brunswijk, Maine. Ook de Heeren van Liedekercke (Denderleeuw), Alvinne beershop/proefzolder (Moen) vonden een dichte ereplaats. (W) De rest van ’s Werelds Top 10: 2. The Lion’s Pride - Brunswick, Maine - 94.423 – Restaurant 3. The Drunk Monk - Mataró, Spain- 94.33 – Bar 4. Ebenezer Kezars Restaurant and Pub - Lovell, Maine - 93.961 – Restaurant 5. The Porter Beer Bar - Atlanta, Georgia - 91.941 – Bar 6. Craft Beer Co. - London, England - 91.630 – Bar 7. Sergio’s World Beers - Louisville, Kentucky - 91.590 – Restaurant 8. De Heeren van Liedekercke - Denderleeuw, Belgium - 91.367 – Restaurant 9 Brouwerij Alvinne, De Proefloft & beershop - Moen, Belgium - 91.233 – Brewery 10 In de Verzekering tegen de Grote Dorst - Eizeringen, Belgium - 91.120 – Bar
6
Over
het
kogelflesje
In 2008 bezochten de Medewerkers van De Bierjutterij onder andere een museum in Geraardsbergen. Velen van hen zagen daar voor het eerst zo’n flesje. Nu mocht ik de voorpublicatie lezen van het nieuwe boek van Frank Becuwe: Het Gerief van de Bierbrouwer. Dat werk gaat over firma’s die materialen leverden aan de brouwerijen. Hoeft het gezegd dat de paragraaf over de enkele Oostendse firma Usines Ach. De Cock & Cie S.A. meteen mijn gehele interesse wekte? Na een e-contactname met Stadsarchivaris mevrouw Claudia Vermaut, en een cc’tje naar Voorzitter Johan, kwam van hem de vraag om het eens wat op een rijtje te zetten. Bij deze... Voor we er echt aan beginnen: inderdaad, flesje. Wanneer we er Van Dale op naslaan lezen we bij het woord kogelflesje: (het) flesje voor (resp. met) een koolzuurhoudende drank, door een glazen bolletje afgesloten. Terwijl het woord kogelfles aangeeft: (de) glazen vat met wijde buik en lange hals. De Cock Achille Norbert Cornelis (° Oostende, 06 januari 1864 - † 26 november 1932) vestigde zich als apotheker, na zijn studies te Gent. Hij werd een liberaal gemeenteraadslid en schepen en was tevens kapitein bij de burgerwacht en lid van het Willemsfonds. Met zijn bovenvermelde firma leverde hij zeker flesjes aan Camiel Moens uit OostEeklo, aan August Moens uit Oost-Eeklo, aan Victor Renard uit Gentbrugge, aan de gebroeders H.J. Caethoven uit Borgerhout en aan Fr. Vermeeren-De Mulder uit Ledeberg. Als producent van bierafvulinstallaties en volledige installaties voor de fabricatie van spuitwaters leverde hij vooral aan de West-Vlaamse brouwbedrijven. Zijn machines vielen meermaals in de prijzen op binnen- en buitenlandse beurzen. Zo kaapte hij ondermeer medailles weg te Saint-Louis in 1904, te Milaan en Tourcoing in 1906, te Spa, Madrid, Amsterdam en Bordeaux in 1907 en te Gent in 1913. Jarenlang heeft men gezocht naar een manier om sprankelende dranken zoals limonade, spuitwater of bier1 in een gesloten fles te bewaren, zonder dat de dop er onder de druk van het gas kan afspringen en om het ongemak van indrogende kurken te voorkomen. Het kogel- of knikkerflesje uit 1870 of 1872 van Hiram Codd was één van de meer succesvolle ontwerpen. Er volgden snel een groot aantal patenten waarvan er een tiental ook langdurig geproduceerd werden. Veranderingen zaten hoofdzakelijk in de inkepingen of instulpingen in zowel de hals, de schouder en ook in de bodem. Bekende namen hierbij zijn het Reliance Patent van Rylands, het Nigara, het Beavis, het Snowdrop en het Barrett & Elers Patent. Om de herkenbaarheid te vergroten, werd later de
1
Er dient vermeldt te worden dat slechts één door mij gevonden bron het kogelflesje ook aan bier verbindt!
7
Coddbottle in kleur of met gekleurde top uitgevoerd. In Engelssprekende landen dan ook wel Coddneck bottles genoemd. Een ander gangbaar woord daar is globe-stoppered bottle. In andere talen: die Kugelflasche (Duits), une bouteille à bille (Frans), bottiglia di gassosa (Italiaans) en botella oblonga of botella frasco (Spaans). In Gent spreken de mensen nooit over een kogelflesje, wel over een safarke. Wellicht gaat dat terug op Chaffart, de naam van een Gents familiebedrijf dat drinkwater verhandelde. Nochtans is er tot nu nooit een flesje teruggevonden met de naam Chaffart erop. Het blijft voorlopig dus een onbevestigde hypothese. Wat voor Europa het kogelflesje was, was de Hutchinson met de in 1875 uitgevonden patentsluiting voor de USA (zie de foto hiernaast). Een kogelflesje is een zwaar, niet lichtbreekbaar en herbruikbaar flesje, vaak voorzien van opdrukken in de vorm van letters of symbolen, die afgesloten wordt door een glazen knikker en een rubberen ring. Het bestaat uit twee, niet helemaal gescheiden volumes. Onderaan zat de vloeistof, bovenaan zat de prik en een dikke knikker. Het gas zorgde ervoor dat de knikker hard tegen een rubberen ring in de hals van het flesje werd gedrukt. Zo konden het gas en de vloeistof niet ontsnappen. Na vulling was het eigenlijk gemakkelijk om tot de afsluiting te komen: je draait het flesje gewoon om en maakt dan wat koolzuur vrij. Dat is voldoende om de kogel op de plaats te houden. Het flesje wordt geopend door de knikker naar beneden te duwen. Dat kon worden gedaan met de vinger of met een speciale houten Codd-bottleopener. Een kogelflesje heeft vaak een eigenaardig gevormde hals die de naar beneden gedrukte knikker opvangt en zo verhindert dat de knikker terugrolt als het flesje aan de mond wordt gezet. Eens er een deel van het gas ontsnapt was, bleef de kogel gewoon op de glazen bodem van het bovenste volume rusten. Voor het begin van de Tweede Wereldoorlog werden kogelflesjes ook in Nederland veel gebruikt. De uitvinding van dit systeem werd zo geslaagd bevonden, dat elke sodafabrikant er gebruikt van maakte tot de komst van kroonkurken in 1891; een nog betere vondst door de Amerikaan van Ierse afkomst William Painter. Intacte kogelflesjes zijn vandaag eerder uitzondering; kinderen maakten de flesjes stuk om met de knikker te kunnen spelen. Een uitzondering is Japan, waar ze gebruikt worden voor een ouderwets-nostalgisch soort limonade genaamd ramune (
ラムネ),
vooral te krijgen tijdens tempelfestivals (waar ook veel andere nostalgische lekkernijen verkocht worden). Groot was echter ook onze verwondering toen we onlangs een vol flesje zagen bij Iwein Scheer van ’t Kroegske, Oostende. En nog gevuld ook. Onze eerste gedachte ‘Opgezet spel!’ bleek echter serieus voorbarig! Het flesje werd eind augustus door Pol Viaene meegebracht uit India. Daar gebruiken ze het niet alleen nog, maar ze maken de flesjes nog ! (zie het jaartal ‘2004’ op de onderkant van de foto).
8
Ook niet te verwarren met de knikker(inkt)fles. Dat is een inktflesje met in de (lange) hals een glazen knikker, teneinde daar een reservoirtje te laten ontstaan voor het vullen van een pen. Types bij Gimborn zijn: Langhals en Babylanghals. Ook in gebruik bij de firma Waterman. (RV) Bronnen: Becuwe F. 2011 Het gerief van de bierbrouwer. Producenten van brouwerijmachines en –benodigdheden in Vlaanderen, Brussel en Wallonië, Het Vlaamse brouwbedrijf in historisch perspectief 16, Mout- & Brouwhuis De Snoek, Westhoek-Monumenten v.z.w., Alveringem: 64 pp. Van Dale, Groot woordenboek van de Nederlandse taal, 2005, veertiende en herziene druk, Utrecht/Antwerpen. http://www.oostende.be/product.aspx?id=3453 (dd 15.08.2011) http://nl.wikipedia.org/wiki/Kogelflesje (dd 15.08.2011) http://www.huisvanalijn.be/product/kogelfles (dd 15.08.2011) http://www.muntenbodemvondsten.nl/index.php?PHPSESSID=af328631da37bef10f1b9bb5f6b466b d&topic=75802.0;prev_next=prev (dd 15.08.2011) http://blog.seniorennet.be/camillefox_antiek/archief.php?ID=34 (dd 15.08.2011) http://www.deoudeflesch.nl/de%20flessenloods.htm (dd 15.08.2011) http://www.kookboekenshop.nl/woordenboek/vertaal.php?id=826 (dd 15.08.2011) http://www.miat.gent.be/object/kogelflesje-camiel-moens-oost-eeklo (dd 15.08.2011) http://www.miat.gent.be/object/kogelflesje-victor-renard-gentdbrugge?page=1 (dd 15.08.2011) http://www.lokaalerfgoed.be/gallery/www.lokaalerfgoed.be/documents/ws-530.doc (dd 15.08.2011) http://www.miat.gent.be/object/kogelflesje-fr-vermeeren-de-mulder-ledeberg (dd 15.08.2011) http://www.miat.gent.be/object/kogelflesje-august-moens-oost-eeklo (dd 15.08.2011) http://www.erfgoedkring-ernestschepens.be/oostende/ledenlijst-oostende-1892.pdf (dd. 15.08.2011)
www.dobberswereldwijd.bier Hallo allemaal,
Hierbij een fotooje van ons verlof in juni-juli. Als volwaardige Bierjutters hebben we toch een pintje kunnen bemachtigen. Zelfs in een moslimland!
Groetjes vanwege Mady, Monique, Gerrit & Ronny
Onze leuze luidt dan ook:
Met een frisse Tiger in de hand was deze zomer de vochtige warmte in Maleisië minder ambetant.
9
Op de vlooienmarkt... … , het Vossenplein in Bussel, vond Walter Crombez een receptenboekje uit 1940. We willen het receptje voor biersoep, tijdens de oorlog, niet voor ons alleen houden; Zie hieronder enkele scans uit het betreffend handboekje voor de huisvrouwen. Is 6 Belgische fank veel? Zie marktprijzen in januari 1940 als referentie.
10
Vlaemschen
kost
g e m o a k t
m ê
b i e r
Gereedgemakt en gepreuft deur den Wacho
Wuk dajje moe âl’n Volgens mien mênienge kan da in 20 minuutjes gerid zyn (‘t Is wel voe 4 menschen zulle, ojje der mô 3 êt vroag me ‘t moar hé…). 600 gram gekokte mussels, wa blome, 7 dradjes safran, ne groten andjoen, zunnebloemolie, vesch knoflook (ojje da wenst), 2 botteltjes Keyte Tripel, 5 soepelepels crème-fraiche, wa perselle, zout en pepre (da latste liefst gemal’n).
En oe goan we da nu greemoaken? Eerst gon we ê bottel Keyte Tripel opendoen, utschienken en er al nen goeien slok van pakken. Nu moeje de mussels bestûv’n mê de blome. De zunnebloemolie (4 soepelepels) straf warme mak’n in een koekepanne. Smiet er de mussels in en bak ze zo rap mogelijk om en omme brun. Pak zeere nog een slokstje Keyte Tripel. Nu meugde die andjoen fyn kappen en dâ mê die safranbladjes en meugelijks den knoflook aan de mussels toevoeg’n. Joen vuur wa minder zetten ent twêde botteltje opendoen en dat skoon bier aan de mussels schienken. Goe roeren nu. Ge moet dasop een bikke laten verdampen en er ton de crème-fraiche deureroeren. Brieng nu olles op smâke met pepre en zout. Schept de mussels in ê verwarmde telloore en versiert êm mê fyn gekapte perselle. Drienkt nu de reste van da botteltje Keyte Tripel. Smakelik! Tip: het beste (volgens mien) is da gerechtje updienen mê stokbrôd of mê ê toastje en da tegoare me nen hêrlikken Keyte Tripel. Oorsprong: in 2004 herdacht de stad Oostende het Beleg van Oostende. De Oostendse Bierjutters hebben al kort na de oproep van de Cultuurdienst beslist om ook een activiteit te organiseren in het kader van het Belegjaar. Op hun verzoek, en met hun richtlijnen, maakte de ambachtelijke en familiale brouwerij Strubbe uit Ichtegem drie verschillende proefbrouwsels. De keuze en het resultaat: Keyte, een blond origineel bier van 7,5 vol.%alc. van hoge gisting en met smaakevolutie. Ingrediënten: bronwater, pils- en Münichgerstemout, hoppellets, verse gist en bleke kandij. Eigenschappen: blond bier van 7,5 %vol.alc. van hoge gisting met nagisting op fles. Wie dit recept in het Nederlands wil, kan dit gewoon aanvragen via
[email protected].
11
Wt*;
a
1/2
a
Barrel
Plant???
Dave Jones wrote in his monthly 'R.A.T. Tales' Newsletter on Beer about a 1/2 a barrel plant. Does that mean those guys have to do 2 brews just to fill 1 single barrel of let's says 40-50 litres? I guess I did not understand the word barrel, so I wrote to Dave. You can find his explications below. I will do my very best, but mathematics is not my strongest subject! Although there are several 'barrel' sizes (see list below)... only one (a 'Barrel') is the actual one to describe the 'brewing' size a brewing plant operates at. So if a micro brewery has a 5 x Barrel brew length... they can brew 5 x 36 Gallons = 180 gallons (or 1,440 pints, which equals 818.2962 litres). So a 1 x Barrel brew length would equate to1 x 36 gallons = 36 gallons (or 288 pints, which is like 163.65925 litres). So a Half Barrel plant would be 81.82962 litres. I don't think that any brewery actually fills a 'Barrel' any more - it's usually the 'Firkin' (9 Gallons / 72 Pints or 40.91481 litres). So theoretically he could fill 2 x Firkins (total 81.82962 litres) from a Half Barrel plant assuming there's no wastage. (DJ & RV) Barrel Name Pin or Polypin Firkin Kilderkin Barrel Hogshead Butt Tun
Size (Gallons) 4.5 9 18 36 54 108 216
± liter 20 41 82 164 327 655 1309
If interested, one can contact Dave through
[email protected]. More info on this great alternative Beer Lovers Club?: www.the-rats.org.
Bier
in
de
strip
Uit: De Wolf van Sint-Pieter, Edward de Maesschalck en Ron van Riet, Leuven, Davidsfonds, 1998, 44 blz.
12
Handelsvertretung für echte Bierspezialitäten Een duitstalig artikel , voor DOB’s Duits lid en voor allen die hun Duits willen bijschaven! Um dem Konsumenten besondere Biere näherbringen zu können, und damit diese zu einem echten Erlebnis werden, braucht es das richtige Know-how und viel Leidenschaft. Da ich beides mitbringe, leite ich, Markus Harms, eine Handelsvertretung für Bierspezialitäten. Wenn Sie als Gewerbekunde also Interesse daran haben, erfolgreich auserlesene internationale Biersorten zu verkaufen, berate ich Sie gern. Besondere Biere können, auch ohne einen „affektiert" wirken zu lassen, ein wahres Genusserlebnis sein. Sie sind immer mal wieder etwas anderes. Hier werden Neugier und Wagemut belohnt. Die Angebotsvielfalt ist dabei schon heute nahezu unerschöpflich - und es gibt stets etwas Neues für sich zu entdecken. Die richtige Bierauswahl kann also auch ein bereits gut sortiertes Sortiment weiterhin bereichern. Natürlich muss die Bierspezialität auch als solche wahrgenommen werden können. Deshalb steht der Konsument im Mittelpunkt. Das Bier, das er wählen wird, ist Teil seiner Natur, seiner Kultur und seines sozialen Umfeldes. Eine Bierspezialität muss also den individuellen Faktoren und den Ansprüchen des Kunden gerecht werden. In einem normalen Getränkemarkt wird in der Regel keine echte Bierspezialität zu finden sein. Wahrscheinlich würde man aber auch gar nicht auf die Idee kommen, sie dort zu suchen. Mit einer durchschnittlichen Auswahl von rund 25 Hell- oder Pilsbieren wird hier Einheitsbier verkauft, das von der Brauindustrie auf den kleinsten gemeinsamen geschmacklichen Nenner der Bierkonsumenten zusammengestrichen worden ist. Lediglich durch entsprechende Werbung oder Markenstrategien versuchen die Brauereien, ihre Biere voneinander abzuheben. Und auch die mittlerweile viel kopierten Biermixgetränke auf Basis stärkehaltiger Rohstoffe unter Auslobung geschmacksgebender Substanzen sind kein Ersatz für echte Biervielfalt. Grundvoraussetzung für eine echte Bierspezialität ist ihr exklusiver Charakter, die im Volksmund bekannte „besondere Note" oder andere individuelle Merkmale.Dies können unter anderem folgende Eigenschaften sein: zeitlich begrenzte Verfügbarkeit (z.B. Saisonbiere),mengenmäßig begrenzte Verfügbarkeit, Herkunft aus einer bestimmten Region und Abstimmung auf spezielle Zielgruppen. Zweifellos spielen auch andere Faktoren wie der besondere Genuss, eine authentische und glaubwürdige Vermarktung sowie eine allgemein hohe Wertschätzung eine ebenso wichtige Rolle. Ein neues Etikettendesign allein macht unserem Verständnis nach also keine echte Bierspezialität aus. Ob mit oder ohne Reinheitsgebot, es gibt genügend traditioneller Bierstile - oft genug ausländischer Herkunft - die ein wahres Geschmacksfeuerwerk zünden und somit als Bierspezialtäten bezeichnet werden können. Das glauben Sie nicht? Dann sehen und staunen Sie. Wo? Fragen Sie danach, beim Einzelhändler, im nächsten Getränkefachmarkt, in der Biergastronomie, eventuell sogar beim Weinhändler. Es gibt sie, die erfolgreichen Anbieter von Bierspezialitäten. Und wenn Ihnen dies zu aufwendig sein sollte oder Sie beim Anbieter des Vertrauens nicht fündig werden: Melden Sie sich bei uns. Wir helfen Ihnen gern weiter. (W, via http://www.braupaul.de/)
Op bezoek op het Dams Bierfestival Op zondag 2 oktober 2011 organiseerde de vzw Vlaamse Confrerie van de Gastronomie, de vzw West-Vlaamse Streekproducten en het 'TONafhankelijk Biergeno(o)tschap samen met de beroepsorganisatie van de horeca voor Brugge & Ommeland het 8ste Streekproductenfestival 'Damme Culinair' en het 4de Dams Bierfestival. Het bierfestival ging door in de hallezalen van het mooie stadhuis uit 1464. Dank zij het mooie weer stonden ook enkele standen buiten. Er werden een 40-tal specialiteitbieren aangeboden. Met een jeton (1,5 euro) en een BAB-glas (2,5 euro huur) kon je lekkere biertjes proeven, zoals Adelardus Trudoabdijbier (br. Kerkom), Alpaïde (br. Nieuwhuys), Brugse Bok (br. De Halve Maan), Gouyasse Triple (Br. Des Legendes), …. . Johan aka ‘Beasty’, de hopkoningin Lieselot en eredames Anouk Bruneel en Maïté Maekelberg (Trio 'Aureus') en vele andere bierliefhebbers hadden een mooie namiddag. Zeker te herdoen,… en dan weer met het zelfde weer!
13
DOBberend
na
de
Mercator
(deel
II)
In de vorige Den Dobber kregen de meesten al een duidelijk antwoord op hun vragen die aan de Ichtegemse brouwmeester Marc Strubbe werden gesteld tijdens die fantastische activiteit op het benedendek van de Oostendse trots Mercator. Ik hoop dat met deze aflevering alle moeilijkheden betreffende het brouwen worden opgelost. En anders mag u gerust brouwer Marc Strubbe contacteren. Verscheidene vragen gingen over het bewaren en opslaan van bier. Volgens de meeste brouwers moet bier worden opgedronken en niet (al te) lang bewaard worden. Sommige bieren zijn evenwel zeer goed in staat om lange tijd in de kelder of andere opslagplaatsen voor de toekomst bewaard te blijven of zelfs beter de worden. Na de gisting wordt het bier aan een lagering of rijping onderworpen. Ook hier zijn er vrij veel uiteenlopende opvattingen wat betreft de tijdsduur en temperaturen. Wanneer volgens de mening van de brouwer het bier rijp is, wordt het wel of niet gefilterd en vervolgens in flessen of vaten afgetrokken. Hier onderscheidt men twee methoden. Bij alle lagegistings- en sommige hogegistingsbieren wordt het bier verzadigd met koolzuur. Bij sommige hogegistingsbieren wordt een weinig suiker en gist toegevoegd om een saturatie op fles of vat te verkrijgen. De tips en raadgevingen die hier beschreven worden gelden voor de kleine verbruiker die thuis wat bier opslaat voor direct of later gebruik. Hoe en waar te bewaren? Bier is een natuurproduct en daarom is de houdbaarheid ervan niet onbeperkt. Bewaar bier altijd op een koele en donkere plaats. Een donkere kast of een kelder zijn ideale opbergplaatsen. De inwerking van zonlicht kan oxidatie bewerkstelligen, waardoor het bier troebel kan worden en van smaak veranderen. Wil men een aantasting door het licht vermijden, dan moeten de bieren dus op een donkere plaats bewaard worden. Het is niet voor niets dat brouwers, op de ene of andere uitzondering na, hun bieren afvullen in een donkerbruine of -groene fles. De ideale opslagplaats voor bewaarbieren is een kelder waar een constante temperatuur heerst tussen 10 en 15 °C. Een koudere temperatuur van 4 tot 10 ºC is wel beter voor zeer lange rijpingstijden. Bieren die lang bewaard kunnen worden, worden het best ondergebracht in een kelder met een relatief hoge vochtigheidsgraad, omdat het vocht de stopsels vochtig moet houden. De vochtigheid is ideaal als deze ±60 à 65% bedraagt. De vochtigheidsgraad heeft uitsluitend een invloed op de luchtdichtheid van de fles. Een té vochtige omgeving tast echter kurk en kroonkurk aan, zodat na een tijdje lucht (en dus ook wilde gisten en/of bacteriën) de fles binnendringt en het bier ondrinkbaar maakt... Welke opslagpositionering? Bewaar de flessen, bij wat men zou noemen een normale bewaartijd, gewoon rechtop op een koele en donkere plaats. Ook in de koelkast de flessen steeds rechtop bewaren! Laat het bier minimum enige dagen tot rust komen alvorens het te drinken. Het gistdepot kan dan naar de bodem zinken. Nog beter is een twee- à drietal weken rusttijd te kunnen inlassen. Bij langere opslagtijden kan men de flessen met kroonkurk (capsule) zowel verticaal als horizontaal bewaren. Flessen met kurk kunnen het best horizontaal bewaard worden. Horizontale bewaring heeft de volgende voordelen: •
14
de kurk kan niet uitdrogen - en dus krimpen -, zodat infecties van buitenaf vermeden worden;
•
de kurk kan een drager zijn van diverse micro-organismen. De onderkant van de kurk bevindt zich echter in een luchtvrij milieu (bier) en de organismen krijgen daaroor veel minder kans zich te ontwikkelen; • de spreiding van de gist is veel groter, zodat de gisting gelijkmatiger verloopt; • de smaakverdeling van het bier in de fles is gelijkmatiger. Het eerste glas van een verticaal bewaarde fles kan anders smaken dan het tweede vanwege de hogere gistconcentratie op de bodem. Breng bij langdurige liggende bewaring steeds een merkteken aan op de flessen om deze steeds in dezelfde stand te kunnen herplaatsen na een eventuele behandeling. Een verflik of krijtstreep is beter dan het etiket omdat dit in een vochtige omgeving snel kan loskomen. Bij een eventuele nagisting op fles en/of ontwikkeling van een droesem of neerslag zinkt deze dan altijd naar dezelfde kant van de fles. Men kan hiermee dan rekening houden bij het openen en degusteren van het bier. Bij het opslaan van de geopende fles in een mandje, moet dit merkteken dan ook altijd naar boven gericht zijn. Deze werkwijze wordt ook toegepast bij bewaarwijnen. Bewaartemperatuur? Bier op gist kan vele jaren bewaard worden. Veel langer dan aangegeven als de ‘tenminste houdbaar tot’-datum. De ideale bewaartemperatuur hangt eigenlijk af van uw persoonlijke smaak en wens. Wilt u dat de smaak van het bier traag evolueert, dan is de beste bewaarplaats een koele kelder (4 à 10 °C). Daardoor zal de eventuele derde gisting trager verlopen en de oxydatie langer worden uitgesteld. Wilt u snel een portosmaakje, of wilt u dat de derde gisting het bier bijvoorbeeld snel minder zoet maakt, dan zijn hogere kamertemperaturen (18 à 22 °C) beter geschikt. Wil men echter een bieroteek aanleggen, dan kan men dit het best doen op keldertemperatuur (temperaturen rond 10 à 15 °C), omdat dan de smaakevoluties het best in de hand te houden zijn. Deze temperatuur is ook de normale verbruikstemperatuur van de meeste bieren zodat niet meer moet gekoeld of gechambreerd worden. Ongecontroleerde schommelingen van de temperatuur moeten vermeden worden omdat men dan niet kan voorspellen hoe het bier gaat smaken. Het is tevens een grote oorzaak van vlokvorming of vertroebeling van bieren (zeer grote eiwitcombinaties). Houdbaarheid? Bier is beperkt houdbaar. Raadpleeg gerust de brouwer van wie u het bier betrekt hoe lang het houdbaar is en leg nieuw aangekochte flesjes altijd onderin. Men kan de flessen ook appart stockeren met vermelding van de productie-datum (niet de opslagdatum!). Bijna alle brouwerijen hebben een website. Hierop zijn meestal ook alle noodzakelijke gegevens beschikbaar. Ook op de etiketten of de capsules van de flessen staat gewoonlijk de normale ‘houdbaar tot’datum vermeld. Bij echte bewaarbieren kan men deze datum gemakkelijk enige jaren overschrijden indien het het bier gerijpt wordt onder de geschikte opslagmethode. Er zijn mensen die geen bier drinken dat voorbij of over de houdbaarheidsdatum is (dat is een verplichte vermelding op het bier). Dat is dan zeer spijtig voor hen. Héél véél bieren kunnen verassend van smaak veranderen en zolang het bier goed smaakt is alles toch in orde???!!! Wat houdbaarheid betreft, kan je de volgende algemene regels hanteren voor de gewone opslag van bieren zonder nagisting op fles: • pilsner en laagalcoholische bieren kunnen onder bovenstaande condities moeiteloos zes tot negen maanden goed blijven; • tarwebieren zijn zo jong mogelijk te drinken; • zurige bieren best minstens een half jaar laten liggen; • donkergekleurde bieren van rond 5 vol.%alc. drinken tussen 1 à 6 maanden; • lichtgekleurde bieren rond 5 vol.%alc. drinken tussen 1 à 12 maanden; • donkergekleurde bieren tussen 5 en 7 vol.%alc. drinken tussen 1,5 à 12 maanden; • lichtgekleurde bieren tussen 5 en 7 vol.%alc. drinken tussen 1,5 à 12 maanden; • donkergekleurde bieren tussen 7 en 9 vol.%alc. drinken tussen 2 à 18 maanden; • lichtgekleurde bieren tussen 7 en 9 vol.%alc. drinken tussen 2 à 18 maanden; • meer dan 9 vol.%alc. drinken tussen 2 à 24 maanden. Uitzonderingen hierop vormen bier met gist in de fles. Die kunnen een houdbaarheid hebben van 12 maanden tot zelfs meer dan 10 jaren, afhankelijk van de bewaaromstandigheden.
15
Smaakevolutie? Het is moeilijk om te voorspellen hoe een bier na een jaar, of nog langer, zal smaken. Na een jaar zijn de meeste gistcellen dood, zodat dan de zoetheid van bier niet meer verder verandert. Wel is het zo dat met het verloop van de tijd er een zogenaamde smaakevolutie plaatsvindt. Dit resulteert meestal in een zachtere, en dus rondere, smaak van het bier. Zo raadt brouwerij De Schaapskooi bijvoorbeeld aan om hun Quadrupel 6 jaar te bewaren alvorens te consumeren. Het bier zou dan een portachtige smaak krijgen. Bier zonder gist kent geen positieve smaakevolutie en dient zo spoedig mogelijk gedronken te worden. De smaak ervan gaat na verloop van tijd sterk achteruit, maar toch zal echt bederf niet snel optreden. Ook niet na de ‘tenminste houdbaar tot’-datum. Hieronder enkele algemene richtlijnen voor opslagtijden van bier met het item ‘smaak’ als oogmerk: • laagalcoholische bieren moeten binnen de 6 maanden à maximum 1 jaar opgedronken worden. Daarna gaan bij deze bieren de eiwitten uitvlokken en krijgen ze een onsmakelijke en afgevlakte smaak. • hoogalcoholische bieren, en dan vooral die met veel hop, ontwikkelen zich in de richting van sherry! Ik praat hier dan ook over een bewaartijd van enige jaren (± 4 tot zelfs 10 jaar). De meeste zwaardere bieren met nagisting op fles zoals trappist- en abdijbieren hebben meestal hun top bereikt na een 4 à 5-tal jaren rijping op fles. • scherpe hopsmaken en sterke geuren (zelfs die van zwavel) kunnen vervlakken, of, na een jaartje of twee, zelfs volledig verdwijnen. Heb je zelf een bier gebrouwen, die wat smaak of geur betreft afwijkend is, maar niet zuur, bewaar die dan een jaar en proef het bier dan opnieuw. Het loont vaak de moeite om dit te doen. De bewaartijd hangt natuurlijk eveneens af van uw persoonlijke smaak. Wil men een nootachtig smaakje of wil men het bier iets minder zoet (dit laatste is enkel mogelijk bij bieren met nagisting op de fles), dan moet het bier langer bewaard worden. Voor een porto- of nootsmaak moet men minstens 4 jaar wachten, maar het kan ook 10 jaar zijn. Bieren waarvan u wilt dat ze dezelfde smaak moeten hebben als toen ze de brouwerij verlieten, moeten snel gedronken worden (meestal binnen 6 maanden). In ieder geval is het zinvol om jaarlijks elk biertje eens te proeven om de evolutie op de voet te volgen. Dat laatste is natuurlijk iets dat wij allen graag opvolgen. En als het moet zelfs alle dagen... Hahaha! Waarom zijn gist en gerst wel onderdelen van de biotechnologie, maar hop niet? Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten we eerst vaststellen wat gist, gerst en hop zijn. Gist is een eencellig micro-organisme die behoort tot de fungi; de schimmels. Gistcellen kunnen net zoals bacteriën zich in tweeën splitsen. Deze manier van vermenigvuldigen noemt men vegatieve groei of voortplanting. Gerst ofte hordeum vulgare is een graangewas met lange, stijve kafnaalden die gerstebaarden genoemd worden. Mouterijen willen ook altijd gerst met een hoge kiemkracht. Hop ofte humulus lupulus is een plantensoort uit de hennepfamilie. Hop is samengesteld uit bepaalde stoffen zoals: eiwitten, water, cellulose, humulonen, lupulonen, hopolie, aminozuren,... Gist en gerst zijn wel onderdelen van de biotechnologie omdat zij bestaan uit micro-organismen en hop niet. Gist en gerst veranderen ook. De atomen van gist en gerst krijgen een andere functie doordat ze in aanraking zijn gekomen met andere stoffen. In de volgende Dobber gaan we nog verder in op de vragenlijst vanuit ‘De Mercator’. (W)
16
Gluten-free
Beer
revisited
A few months back, I talked a little bit about gluten-free options for beer drinkers. At the time, none of the beers really overwhelmed me but some stood up as decent options. Since then I’ve been on the hunt for more gluten free options, especially since my wife has been diagnosed with Celiacs. As I go along in my hunt for gluten-free beer, I’ll be sure to provide sporadic updates here. After the last tasting, I began to contemplate the idea of gluten-free beer. In most cases, the beer was aimed at the industrial lager drinker, and why not? A small percentage of the population suffers from gluten sensitivities of various forms. If you have a small percentage to deal wirth, are you interested in catering to a market that only serves a small percentage of the beer market as it is? Regardless, the idea of a craft brewed gluten-free was intriguing. Would hops help cover the “odd” aftertaste associated with gluten-free beers? Would the brewers who have shown expertise with malt be just as skilled with other nongluten containing grains? The first example I’ve been able to try that gets into this realm isn’t actually an American craft beer but one from Belgium. Leireken Lager is an organic and gluten-free lager brewed in the pilsner style (as it begins to arrive on the American shores, look for label to refer to the beer as Pils instead of Lager). A golden straw colored beer with a rich fizzy head, Leireken looks the part. Even with a grassy hop aroma, you’ve got a solid pilsner in your hands. The one drawback is in the malt. Great pilsners have a certain brightness to the malt, a zing that comes out of a bready background and, in my opinion, brings the beer to life. The Leireken lacks that and it may be from the use of different types of grains. Tasting this beer over the 4th of July weekend, I sampled some to a trusted beer drinker and we both noted that had we not known this was a gluten-free beer we likely wouldn’t have guessed. Upon learning of this fact, you become more critical and search for inconsistencies. Even then, I found Leireken to be a satisfying beer and one I would recommend to people with gluten sensitivities or without. I’m still in search of a gluten-free IPA or other craft brewed styles. Do you have any local examples of gluten-free beer that has been tasty? Please, share your suggestions in the comments on: http://mariorubio.hoppress.com/2011/07/14/gluten-free-beer-revisited/ below. (MR via John Vanloo)
Kenjedobje De
Torre
Een kleine reünie met een ex-collega uit De Haan was een mooie gelegenheid om Daniël van café De Torre in De Haan nog eens een bezoekje te brengen. De bierkaart werd weliswaar een tijdje geleden een heel stuk ingekrompen, maar biedt nog steeds mooie bieren aan. We mogen zelfs zeker stellen dat maar weinig bierkaarten met dit aantal bieren ook zo een hoge kwaliteit halen. De reden voor de inkrimping ligt weerom in Daniël’s eigenzinnige benadering van het betere bier: ‘Het is hier uiteindelijk toch meer een pintencafé en als ze dan toch eens een sidekick maken, komt het er op neer dat die uitzonderlijke bieren letterlijk tot parels voor de zwijnen verworden.’. Als dat geen lovenswaardig initiatief is... Starten doe ik hier eigenlijk altijd met de onvermijdelijke Moinette van het vat. Op een gegeven moment neemt Daniël ons mee naar zijn bierkelder. We gaan voor een 75’er Reinaert Flemish Wild Ale (vroeger gekend als Vlaamse Primitief) van De Proef, Lochristi. Op een gegeven moment beginnen we te spreken over La Chouffe (hier tevens op vat). Daniël deelt mijn mening dat dit bier totaal verwaterd is, in vergelijking met hetgeen twintig jaar geleden te proeven viel. Wordt het niet hoog tijd dat er een La Chouffe Grand Cru uitgebracht wordt !!? We zitten aan de toog, rechtover de tap. Toch heerlijk om te merken dat er nog cafés bestaan waar ze na ieder leeg vat (zelfs voor pils en zelfs op héél drukke avonden) de leidingen spoelen? (RV)
17
Uitslag
DOBkwis
#1
De eerste uitgave van de DOBkwis was geen grandioos succes. Het is dankzij een bijnasmeekbede van Voorzitter Johan De Jonghe dat er dan toch nog een tiental moedige quizers, Den Dobber opzochten en eindelijk ook eens hun quizkans instuurden. In dit nummer ga ik het nog eens proberen en op aanraden van enkele trouwe DD-fans de vragen wat makkelijker maken. Hieronder alvast de antwoorden op de eerste DOB kwis. De juiste code was: A A B B C A B 6 4 0 . Vraag 1: In welke brouwerij wordt het amberkleurige huisbier Harlekijn gebrouwen? De Harlekijn is het huisbier van Het Koelschip, de fantastische bierwinkel gelegen in de Van Iseghemlaan 11 in Oostende. Het Venetiaans blondje van 6 vol.%alc. Wordt gebrouwen in de ketels van Strubbe, Ichtegem. Het heeft een moutig, zoet aroma met een beetje citrus in de smaak. De gebruikte Saazhop brengt wat bitterheid in het mondgevoel. Vraag 2: Wat is de echte naam van schlagerzangeres Laura Lynn? Schlagerzangeres Laura Lynn werd geboren op 18 juni 1976 als Sabrina Tack en is woonachtig te Ardooie. Ze kreeg vanaf jonge leeftijd de Vlaamse muziek al uitgelepeld via haar ouders en grootouders. Beiden stonden jarenlang op de planken. Ze volgde een opleiding aan de Showbizzschool in Oostende. Net als Christoff, Gunther Levi, Filip D’Haeze, Davy Gilles, Vannessa Chinitor, Kate Ryan, Mario Lan,... Vraag 3: Aan welk keurmerk zijn de Fairtradeproducten in Belgie en Nederland herkenbaar? Fairtradeproducten zijn in Nederland en België herkenbaar aan het Max Havelaar-keurmerk en worden verkocht in wereldwinkels, supermarkten, warenhuizen en natuurvoedingswinkels. Vraag 4: In de 19de eeuw ontstond in Gavere een boerderij/brouwerij. Wie leidde toen dit bedrijf? Op het hoogste punt van Gavere stond in de 19de eeuw het landbouwbedrijf van de familie Latte. Het omvatte, naast de boerderij, ook een windmolen en een brouwerij. Vraag 5: Fotovraag: Van welke Belgische brouwerij is dit een bovenaanzicht? Het bovenaanzicht is van de Brugse De Halve Maan die gelegen is op het pittoreske Walplein en reeds in 1856 en nu wordt geleid door de zesde generatie onder Xavier Vanneste. Vraag 6: Wat welke rederij hoort niet in het rijtje thuis? Het schip was eigendom van rederij Townsend Thoresen die in januari 1987 gekocht was door P&O Ferries; de werknaam Townsend Thoresen werd een week na de ramp afgeschaft. Gezien het dossier van de ramp nog niet is afgehandeld bestaat deze oude naam wettelijk nog steeds. De Pride of Free Enterprise (heet nu Oleander) en de Spirit of Free Enterprise (heet nu Anthi Marina) zijn zusterschepen. Norfolk Line is een veerboot tussen Duinkerke en Dover. Vraag 7: Welk biermerk werd ooit door Bios , Strubbe en Clarysse gebrouwen? Alle drie de brouwerijen hebben ooit een Ajax-bier gebrouwen. Schiftingsvraag: Hoeveel flessen staan er uitgestald in het bier- en praatcafé Kroegske, Emelgem? Uitbaatster Nadine van praat-, eet- en biercafé Kroegske, Vijfwegenstraat 35 te Izegem-Emelgem, heeft ze meermaals geteld en haar getal is met zekerheid 640 uitgestalde bierflesjes.
En… THE WINNER IS,----- zie de volgende Den Dobber, eueuh nee de volgende pagina. ---
18
Winnaar
DOBkwis
#1
De winnaar is Walter Crombez (Oostende) met zes (6 op 7) juiste antwoorden en een getal van 450. Casimir Elsen (Nieuwerkerken) had er eveneens zes juist, maar zijn getal was 350. Proficiat vanwege het DOB-Quizteam en doe opnieuw mee….!. (W) Op de foto links Walter Crombez, de ‘happy’ winnaar van de toffe, allereerste Dobberquiz, met een lekker fles WOLF 7 van de bierfirma Brouwerij Lupus bvba, geschonken door uitbater Ive Mostrey van ‘beershop ’t Koelschip’, (waarvoor een hartelijke DOBdank).
DOBkwis
#2
In iedere Den Dobber zal een ‘kwisje’ staan met als prijs een heerlijke fles bier geschonken door biershop ’t Koelschip, Oostende. Na het mindere succes van de eerste aflevering gaan we ons toch nog eens wagen aan een volgende aflevering. Graag wil ik benadrukken dat werkelijk iedereen die Den Dobber in handen krijgt aan deze kwis mag meedoen. Ook het DOB-bestuur weet niks, maar ze hebben besloten om niet mee te doen wegens mogelijke brabbels bij eventuele winst. Ik wens iedereen succes toe en hoop jullie in grotere getale te zien op
[email protected]. Dus met code en getal. Vergeet ook niet uw naam, adres en telefoonummer mee te sturen. Dank in naam van De Oostendse Bierjutters. De winnaar zal persoonlijk verwittigd worden wanneer hij zijn prijs kan komen afhalen bij, en volgens afspraak met, Ive in de Van Iseghemlaan 101 te Oostende. Veel succes en kwisplezier (inzendingen ten laatste tegen 30 december 2011 om middernacht)! Vraag 1: Waar bevindt zich het Nationaal Hopmuseum? A = Aalst | B = Poperinge | C = Watou Vraag 2: Hoe heet het tarwebier dat Hoegaarden-brouwer Pierre Celis in Amerika? A = Celis White | B = Hoegaarden US | C = Belgian White Vraag 3: Met wie wordt Felix Leiter in verband gebracht?
A = James Bond | B = Oudenaards witbier | C = doelman van Ajax in het seizoen 1962/63 Vraag 4: In welk jaar werden De Oostendse Bierjutters gesticht? A = 1996 | B = 1994 | C = 1995 Vraag 5: Hoeveel brouwerijen waren er ooit in Oostende? A = 12 | B = 17 | C = 23 Schiftingsvraag: Hoeveel flessen staan er uitgestald boven de toog van biercafé ’t Brugs Beertje, Brugge? DUS, antwoord mailen naar
[email protected], met lettercode en een getal + naam, enz. (W)
19
E R E L E D E N . . .
eetkaffee
o n z e
S T E U N p i l a r e n
taverne-tapasbar
biercafé
POSEIDON
PADO
LE CHATELET
hoek Van Iseghemlaan/Hertstraat 11 8400 Oostende
Stationsstraat 68 8700 Tielt
Nieuwpoortsesteenweg 8 8400 Oostende
traiteur
kaffeethuis
STUDIO STYVES
DEN TOOGOLOOG
9800 Deinze 0495 56 83 11
Kerkstraat 7 8430 Middelkerke
Claude Waterlot
‘CLOCLO’ 8400 Oostende
praatcafé Johan Vanryckeghem
’T KROEGSKE
Johan Dewulf
(Iwein Scheer)
‘BLACK BEASTY’
’WULF‘
Sint-Paulusstraat 78-80 8400 Oostende
8490 Jabbeke-Varsenare
8400 Oostende
volkscafé
café
biercafé
LAFAYETTE
BOTTELTJE
Spoormakersstraat 52 1000 Brussel
Langestraat 12 8400 Oostende
Louisastraat 19 8400 Oostende
biercafé
I ♥ BvH
DE DOLLE MOL
vzw
’T BRUGS BEERTJE Kemelstraat 5 8000 Brugge
RIK VERNACK 8400 Oostende
(textiel)drukwerk
WALTER HERMANT 8400 Oostende
PRINT & SCREEN (Paul Schaek) Vrijboomstraat 39 8460 Oudenburg
JOHN VANLOO 8400 Oostende for: WATERLOO BEVERAGES LLC 1000 Jarboe Avenue | San Francisco CA-94110 | USA
brown-café
ZEEGEUZEN Kapucijnenstraat 38 8400 Oostende
chambres & tables d'hôtes beershop
’T KOELSCHIP Van Iseghemlaan 101 8400 Oostende
café-restaurant
DE VLASSCHAARD Oudstrijdersplein 5 8400 Oostende
20
L'ANGE GARDIEN
beer-dine-wine
(André & Nicole)
DE BISTRONOOM
Lieu-dit Nivoliers F-48150 Hures la Parade - Lozère Frankrijk
Vindictivelaan 22 8400 Oostende
café
KUNSTEMAECKER Steengracht West 1 8630 Steenkerke-Veurne
drankenhandel
VANDE WOUDE Brouwerijstraat 5 8600 Pervijze-Diksmuide