Voortgangsrapportage Jeugd

Voortgangsrapportage Jeugd ‘Van Beleid naar Praktijk 6’ Periode: maart 2011 tot oktober 2011

INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE________________________________________________________________ 2 Samenvatting_____________________________________________________________________ 5 Inleiding: Van Beleid naar Praktijk 6 ___________________________________________________ 8 1. Beleid Algemeen ________________________________________________________________ 9 1.1 Uitvoeringsprogramma 2011 ____________________________________________________ 9 1.1.1 BJZ ____________________________________________________________________ 9 1.1.2 Zorgaanbieders ___________________________________________________________ 9 1.1.3 Cliëntenorganisaties ______________________________________________________ 10 1.2 Uitvoeringsprogramma 2012 ___________________________________________________ 11 1.3 Uitvoering afsprakenkader IPO-Rijk (2010-2011) ___________________________________ 12 1.4 Decentralisatie van de jeugdzorg _______________________________________________ 13 1.5 Relatie met Sociaal Beleid_____________________________________________________ 15 2. Onderwijs (Versterking voorliggende voorzieningen) ___________________________________ 16 2.1 Hoofdlijnen beleid ___________________________________________________________ 16 2.1.1 Samenvattend overzicht stand van zaken: _____________________________________ 16 2.2 Aansluiting Zorg en Onderwijs__________________________________________________ 17 2.2.1 Passend Onderwijs _______________________________________________________ 17 2.2.2 Afstemmingsoverleg Passend Onderwijs - Zorg voor Jeugd Groningen ______________ 18 2.3 Een doorlopende Onderwijscarrière _____________________________________________ 18 2.3.1 SpraakMakend __________________________________________________________ 18 2.3.2 Verhogen kwaliteit onderwijs________________________________________________ 18 2.3.3 Pilotproject Duurzaam Leren in de Veenkoloniën________________________________ 19 2.3.4 Onderwijsprojecten rond de doorlopende leerlijn ________________________________ 20 2.4 Voorkomen Voortijdig Schoolverlaten ____________________________________________ 20 2.5 Onderwijs en arbeidsmarkt ____________________________________________________ 21 2.5.1 Versnellingsagenda_______________________________________________________ 21 2.5.2 Associate Degree Stadskanaal ______________________________________________ 21 2.6 Demografische ontwikkelingen _________________________________________________ 22 2.6.1 Inleiding ________________________________________________________________ 22 2.6.2 Samenwerking onderwijs Noord Groningen (voorloper van het experiment) ___________ 22 2.6.3 Het experiment geïntegreerde kindvoorziening op het Groninger platteland ___________ 23 2.6.4 Voortgezet onderwijs in de Eemsdelta ________________________________________ 23 3 Jongerenparticipatie _____________________________________________________________ 24 3.1 Hoofdlijnen beleid ___________________________________________________________ 24 3.1.1 Samenvattend overzicht stand van zaken _____________________________________ 24 3.2 Educatiepakket _____________________________________________________________ 26 4. Aansluiting jeugdzorg en jeugdbeleid _______________________________________________ 27 4.1. Hoofdlijnen beleid ___________________________________________________________ 27 4.1.1 Samenvattend overzicht stand van zaken _____________________________________ 27 4.2 Realisatie goede informatievoorziening in de jeugdketen _____________________________ 29 4.3 Provinciale verwijsindex (ZvJG)_________________________________________________ 30 4.3.1 Voortgang ZvJG _________________________________________________________ 30 4.3.2 Ontwikkelingen ZvJG _____________________________________________________ 30 4.3.3 Samen Slimmer Werken in de Jeugdzorgketen _________________________________ 31 4.4 Realisatie van de Centra voor Jeugd en Gezin _____________________________________ 32 4.5 Aanpak kindermishandeling en huiselijk geweld ____________________________________ 32 4.5.1 Protocol Sluitende aanpak kindermishandeling _________________________________ 32 4.5.2 Voortgang invoering aanpak kindermishandeling (RAAK) _________________________ 33 4.5.3 Huiselijk geweld__________________________________________________________ 33 4.6 Zorgaanbod niet-geïndiceerde jeugdzorg _________________________________________ 33 4.6.1 Toepassing Eigen Kracht Conferenties (EKC's) _________________________________ 33 4.6.2 Realisatie van passend aanbod voor Multi-problem gezinnen ______________________ 33 4.7 Afstemming justitie___________________________________________________________ 34 4.8 Decentralisatie Jeugdzorg _____________________________________________________ 35 5. Bureau Jeugdzorg: versterking organisatie en uitvoering taken ___________________________ 36 5.1 Hoofdlijnen beleid: versterking organisatie Bureau Jeugdzorg _________________________ 36 5.1.1 Samenvattend overzicht organisatieversterking BJZ _____________________________ 36 5.2 Uitvoering taken BJZ _________________________________________________________ 38

2

5.2.1 Hoofdlijnen beleid provincie inzake uitvoering taken BJZ__________________________ 5.2.2 Samenvattend overzicht uitvoering taken ______________________________________ 5.3 Toegang___________________________________________________________________ 5.3.1 Aantal aanmeldingen (vrijwillig en op signalen van derden) ________________________ 5.3.2 Aantal indicatiebesluiten ___________________________________________________ 5.3.3 Uitstroom van toegang naar zorgaanbod ______________________________________ 5.3.4 Doorlooptijd tussen aanmelding en afgeven van het eerste indicatiebesluit. ___________ 5.3.5 Organisatie en overige zaken _______________________________________________ 5.4 AMK ______________________________________________________________________ 5.4.1 Aantal Adviezen en consulten AMK __________________________________________ 5.4.2 Aantal Onderzoeken AMK__________________________________________________ 5.4.3 Ontwikkeling wachtlijst in afwachting start onderzoek ____________________________ 5.4.4 Ontwikkeling doorlooptijd tussen melding en afsluiting onderzoek___________________ 5.4.5 Organisatie en overige zaken _______________________________________________ 5.5 Jeugdbescherming___________________________________________________________ 5.5.1 Aantal cliënten met ondertoezichtstelling (OTS) en voogdijmaatregelen ______________ 5.5.2 Ontwikkeling wachtlijst jeugdbescherming _____________________________________ 5.5.3 Organisatie en overige zaken _______________________________________________ 5.6 Jeugdreclassering ___________________________________________________________ 5.6.1 Aantal jeugdreclasseringcliënten ____________________________________________ 5.6.2 Ontwikkeling wachtlijst jeugdreclassering ______________________________________ 5.6.3 Organisatie en overige zaken _______________________________________________ 5.7 Kindertelefoon ______________________________________________________________ 5.7.1 Aantal telefoontjes (inclusief chatgesprekken) __________________________________ 5.7.2. Organisatie en overige zaken ______________________________________________ 6. Zorgaanbod jeugdzorg __________________________________________________________ 6.1 Ontwikkeling zorgaanbod______________________________________________________ 6.1.1 Hoofdlijnen beleid provincie inzake het aanbod van geïndiceerde jeugdzorg __________ 6.2 Samenvattend overzicht ontwikkeling omvang van inzet van geïndiceerde jeugdzorg_______ 6.3 Elker______________________________________________________________________ 6.3.1 Algemeen ______________________________________________________________ 6.3.2 Aantal cliënten in zorg_____________________________________________________ 6.3.3 Capaciteit en bezettingsgraden______________________________________________ 6.3.4 Wachttijden _____________________________________________________________ 6.3.5 Voortgang Elker inzake overbruggingshulp en ambulante spoedhulp ________________ 6.3.6 Organisatie en overige zaken _______________________________________________ 6.4 CWZW Noord_______________________________________________________________ 6.4.1 Algemeen ______________________________________________________________ 6.4.2 Aantal cliënten in zorg_____________________________________________________ 6.4.3 Capaciteit en bezettingsgraden______________________________________________ 6.4.4 Wachttijden _____________________________________________________________ 6.4.5 Voortgang CWZW Noord inzake flexibilisering zorgaanbod, overgangshulp, ambulante spoedhulp en crisishulp ________________________________________________________ 6.4.6 Organisatie en overige zaken _______________________________________________ 6.5 Pleeg-Maat-Zorg Boerderijen (PMZb) ____________________________________________ 6.5.1 Algemeen ______________________________________________________________ 6.5.2 Aantal cliënten in zorg_____________________________________________________ 6.5.3 Capaciteit en bezettingsgraad_______________________________________________ 6.5.4 Wachttijden _____________________________________________________________ 6.5.5 Voortgang beleidszaken PMZb ______________________________________________ 6.6 MJD ______________________________________________________________________ 6.6.1 Algemeen ______________________________________________________________ 6.6.2 Aantal cliënten in zorg_____________________________________________________ 6.6.3 Capaciteit en bezettingsgraad_______________________________________________ 6.6.4 Wachttijden _____________________________________________________________ 6.6.5 Voortgang beleidszaken MJD _______________________________________________ 6.7 NOVO/Toevluchtsoord________________________________________________________ 6.7.1 Algemeen ______________________________________________________________ 5.7.2 Aantal cliënten in zorg_____________________________________________________ 6.8 Landelijk werkende instellingen (LWI's)___________________________________________

38 38 42 42 43 43 43 44 45 45 45 45 45 46 46 46 47 47 48 48 48 48 48 48 48 49 49 49 50 52 52 52 53 54 54 54 55 55 55 55 56 56 56 57 57 57 57 57 57 58 58 58 58 58 59 59 59 59 59

3

6.8.1 Aantal cliënten in zorg LWI's ________________________________________________ 6.8.2 Capaciteit en bezettingsgraden LWI's_________________________________________ 6.8.3 Voortgang beleidszaken LWI's ______________________________________________ 7. Nazorg _______________________________________________________________________ 7.1 Ontwikkeling van de nazorg____________________________________________________ 7.1.1 Beleid provincie inzake nazorg voor jeugdzorgcliënten ___________________________ 7.1.2 Samenvattend overzicht stand van zaken nazorg _______________________________ 7.1.3 Stand van zaken van nazorg door gemeenten __________________________________ 7.1.4 Kamers met Kansen ______________________________________________________ 8. Versterken van de informatievoorziening ____________________________________________ 8.1 Ontwikkeling van de informatievoorziening ________________________________________ 8.1.1 Beleid provincie inzake versterken van de informatievoorziening ___________________ 8.1.2 Samenvattend overzicht voortgang realisatie versterking informatievoorziening________ 8.1.3 Verbreding van Jeugd- en Onderwijsmonitor ___________________________________ 8.1.4 Academische werkplaats C4Youth ___________________________________________ 9. Cliënten- en kwaliteitsbeleid ______________________________________________________ 9.1 Ontwikkeling cliënten- en kwaliteitsbeleid _________________________________________ 9.1.1 Overzicht Stand van zaken realisatie versterking cliënten- en kwaliteitsbeleid _________ 9.1.2 medezeggenschap en klachtrecht ___________________________________________ 9.1.3 Protocol klachtenafhandeling Jeugdzorg ______________________________________ 9.1.4 Toezicht Inspectie Jeugdzorg _______________________________________________ 10. Samenvattend overzicht financiën ________________________________________________ 10.1 Ontwikkeling financiële positie van instellingen jeugdzorg ___________________________ 10.1.1 BJZ (exploitatieresultaat, eigen vermogen, solvabiliteit, liquiditeit)__________________ 10.1.2 Elker _________________________________________________________________ 10.1.3 CWZW Noord __________________________________________________________ 10.1.4 PMZB_________________________________________________________________ 10.1.5 MJD __________________________________________________________________ 10.1.6 NOVO ________________________________________________________________ 10.2 Stand van zaken nieuw financieringssystematiek volgens Kaiser______________________ 10.3 Stimuleringsfonds zorg ______________________________________________________ 10.3.1 NOVO/Toevluchtsoord ___________________________________________________ 10.3.2 Eigen kracht conferenties _________________________________________________ Afkortingenlijst ___________________________________________________________________

60 60 60 61 61 61 61 61 62 63 63 63 63 64 64 65 65 65 65 66 66 68 68 68 68 68 68 69 69 69 69 69 70 71

4

Samenvatting Twee keer per jaar geven wij een voortgangsrapportage jeugd uit. De onderwerpen jeugdzorg, onderwijs en jongerenparticipatie staan hierin centraal. Ten aanzien hiervan wordt de stand van zaken gegeven rond proces, resultaten (voortgang) en nieuwe ontwikkelingen. In onderliggende rapportage wordt dit beeld gegeven op basis van de 1e en 2e kwartaalrapportages 2011 van BJZ en de zorgaanbieders en op basis van de meest actuele beleidsontwikkelingen. Beleid Algemeen De voorbereidingen voor het Uitvoeringsprogramma 2012 zijn gestart. Het IPO en Rijk maken jaarlijks afspraken in een 'afsprakenkader'. Ten aanzien van het afsprakenkader 2010-2011 ligt de provincie Groningen op koers met de uitvoering. Helaas zijn wij voor 2012 (nog) niet tot afspraken gekomen. Er is (nog) geen overeenstemming bereikt. Het inkoopbeleid is in uitvoering. Wij zitten in fase 4 (contracteren) voor de inkoop van 2012. Daarnaast zijn er met gemeenten afspraken gemaakt rondom de samenwerking in de decentralisatie. Onderwijs (Versterken voorliggende voorzieningen) Binnen het onderwijs vindt er actieve afstemming plaats tussen het passend onderwijs en Zorg voor Jeugd Groningen. Het kwaliteitsakkoord Basisonderwijs is ondertekend en uit het bijbehorende fonds zijn er in drie rondes subsidies verleend aan projecten die de kwaliteit van onderwijs verbeteren. Projecten uit de beleidsnotitie zoals I-kwadraat, Duurzaam Leren in de Veenkoloniën, Onderwijscampus Winschoten, Actieplan Voortijdig Schoolverlaten en MFA Onstwedde lopen volgens planning, waarvan een aantal in het najaar van 2011 worden afgerond. Ook worden projecten rond de aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt in het kader van de versnellingsagenda, die wij als antwoord op de economische crisis hebben opgesteld, uitgevoerd. In het kader van het provinciaal actieplan bevolkingsdaling is een experiment geïntegreerde kindvoorziening op het Groninger platteland in uitvoering. Jongerenparticipatie De beleidsnotitie 2010-2012 Talk-Talk is vastgesteld en de activiteiten voor 2011 zijn in uitvoering. In week 7 van 2011 is in kader van de Provinciale Statenverkiezingen het educatiepakket voor middelbare scholen gelanceerd. In februari heeft VARA's 'Op weg naar het Lagerhuisdebat' plaatsgevonden. Aansluiting Jeugdzorg en Jeugdbeleid In 2008 hebben de Groninger gemeenten (verenigd in de Vereniging Groninger Gemeenten) en de provincie een bestuursakkoord ondertekend. De meeste afspraken uit het akkoord zijn inmiddels in uitvoering. Hiertoe zijn een aantal werkgroepen actief. Het project Zorg voor Jeugd Groningen (ZvJG) is in juli 2008 gestart. Het project heeft in volle vaart de planning doorlopen en is in april 2010 overgedragen aan de beheersorganisatie (platform jeugd). De provinciale verwijsindex is ingevoerd. BJZ neemt vanaf januari 2010 actief deel in de backoffice van de CJG (en de verwijsindex). De RAAK methodiek is geïntegreerd in ZvJG. Begin 2010 is er een conferentie rond zorginnovatie geweest, welke heeft geleid tot een reeks aan verleende aanvragen. De eerste (brede) jeugd monitor is gereed en de JONG monitor is hierin opgenomen. Tot slot hebben wij met de Groninger gemeenten op 7 juli 2011 een intentieverklaring getekend over de decentralisatie van de jeugdzorg. De thema’s van deze Intentieverklaring zijn; het ontwikkelen van een visie op opvoeding en jeugdzorg; het afronden, implementeren en beheren van afspraken uit het Bestuursakkoord Jeugd 2008-2012; het inrichten van het proces decentralisatie jeugdzorg en het opzetten van een regie- en communicatiemodel. Bureau Jeugdzorg In 2011 is het proces binnen Bureau Jeugdzorg van versterking van de organisatie voortgezet en heeft het zodanig vorm gekregen dat nu sprake is van een continue proces. Zowel administratief als beheertechnisch heeft het bureau wederom een stap voorwaarts gezet door zijn werkprocessen uit te werken en financieel in control te komen. Om die reden is in mei 2011 het toezichthouderschap door de provincie beëindigd. Voor 2011 heeft BJZ een begroting ingediend waarin voor de jeugdbescherming en de jeugdreclassering de rijkstarieven worden gehanteerd hetgeen betekent dat, mocht BJZ het boekjaar 2011 afsluiten met nul of positief, het bureau de bezuiniging van € 1,2 miljoen e die voor 2012 is opgelegd reeds in 2011 heeft gerealiseerd. Echter presenteert BJZ in de 2 kwartaalrapportage een negatieve jaarprognose van € 294.000 en geven de onderliggende signalen (o.a. het aantal fte's, de gemiddelde loonsom en de productiecijfers) geen eenduidig beeld ten aanzien

5

van de bezuinigingen. Het feit dat de daadwerkelijke inkomsten/productie 2011 lager zijn dan begroot vertroebeld dit beeld. Onduidelijk blijft of de daling van het kostenniveau 2011 het gevolg is van het efficiënter werken (lees: bezuinigen) of het gevolg is van de lagere productie In het 1e en 2e kwartaal 2011 kent BJZ organisatiebreed geen wachtlijsten. Wel wijst BJZ in de 2e kwartaalrapportage op de toenemende instroom bij de Toegang en de te lage rijkstarieven voor de jeugdbescherming en de jeugdreclassering waardoor in de toekomst wachtlijsten kunnen gaan ontstaan. Over dit laatste hebben wij op 14 juni jl. een brief gestuurd aan V&J, waarin wij de problematiek aan de orde hebben gesteld en een beroep doen op de incidentele middelen die V&J voor acute knelpunten beschikbaar heeft. BJZ heeft bij jeugdbescherming en jeugdreclassering de doorlooptijd voor het opstellen van een plan van aanpak weten terug te brengen maar werkt nog niet in alle gevallen binnen de wettelijke doorlooptijd. Financiën Het resultaat van Bureau Jeugdzorg bedraagt tot en met het 2e kwartaal 2011 € 84.000,- negatief. De prognose over geheel 2011 wordt in het 2e kwartaal becijferd op ca. € 294.000,- negatief. Deze negatieve prognose zal naar verwachting nog positief beïnvloed worden wanneer de OVA voor 2011 definitief wordt vastgesteld op 3,11%. Wij hebben van het Rijk nog geen definitieve bevestiging hiervan ontvangen. Mocht de OVA worden vastgesteld op 3,11% dan betekent dit een extra inkomst voor BJZ van ruim € 370.000. Het eigen vermogen van BJZ is als gevolg van het negatieve resultaat t/m het 2e kwartaal afgenomen en kan worden gekwalificeerd als gemiddeld. De liquiditeit en de solvabiliteit zijn door het resultaat t/m het 2e kwartaal enigszins verslechterd en zijn respectievelijk te kwalificeren als voldoende en onvoldoende. Zorgaanbod jeugdzorg In voorgaande jaren is het jeugdzorgaanbod geflexibiliseerd, onder meer door residentiële bedden om te bouwen naar ambulante vormen van zorg en pleegzorg. De inzet van autonome middelen van de provincie Groningen is in 2010 afgebouwd zodat het zorgaanbod volledig uit de doeluitkering gefinancierd wordt. Het Rijk en IPO zijn voor de jaren 2010 en 2011 een afsprakenkader overeengekomen. De belangrijkste punten ten aanzien van het zorgaanbod uit dit afsprakenkader zijn: intensivering van eerstelijnszorg met als doel stabilisatie en zelfs daling van de vraag naar geïndiceerde jeugdzorg; efficiencyverbetering van de tweedelijnszorg, waardoor meer jeugdigen sneller geholpen worden voor hetzelfde budget; verbetering van de uitstroom tweedelijnszorg, zodat jeugdigen die niet langer tweedelijnszorg nodig hebben maar wel nazorg, aansluitend zonder wachttijd worden opgevangen in de eerstelijnszorg, waardoor de druk op de tweedelijnszorg daalt; inzet is dat jeugdigen binnen 9 weken geholpen worden; langer wachten kan als dat volgens BJZ voor de betreffende jeugdige verantwoord is. De subsidieverleningen 2011 zijn in de geest van de punten uit het afsprakenkader tot stand gekomen. Wel is ons streven er op gericht dat alle jongeren in Groningen binnen 9 weken zorg krijgen. Wij hebben geconstateerd dat er aan het eind van het tweede kwartaal 2011 24 jeugdigen langer dan 9 weken op de wachtlijst staat. Door middel van de aanwending van de reserve zorginkoop in de tweede helft van 2011 verwachten wij dat voorkomen wordt dat jeugdigen langer dan 9 weken moeten wachten. Voor 2011 gelden dezelfde afspraken met betrekking tot de wachtlijstaanpak. Wij verwachten dat dit mogelijk is, zolang de vraag naar geïndiceerde jeugdzorg niet excessief stijgt. De MJD is in 2010 toegetreden als nieuwe zorgaanbieder van provinciaal gefinancierde jeugdzorg. De Inspectie Jeugdzorg heeft de kwaliteit van deze zorgaanbieder eind 2010 getoetst en is tot de conclusie gekomen dat MJD zorg van voldoende kwaliteit biedt. De aanbevelingen die de Inspectie Jeugdzorg doet zullen worden opgevolgd. Uit de inventarisatiefase in het kader van de zorginkoop 2011 is gebleken dat er een hiaat in het zorgaanbod voor de specifieke doelgroep LVG-ouders met kind bestaat. Voor 2011 hebben wij met NOVO en Toevluchtsoord afspraken gemaakt over een zorgaanbod voor deze doelgroep.

6

De provincie Groningen heeft hiermee ruimschoots voldaan aan de prestatieafspraken in het kader van het afsprakenkader. In september 2011 heeft een externe visitatiecommissie de provincie Groningen bezocht om te beoordelen of de provincie Groningen de afspraken uit het afsprakenkader is nagekomen. Wij verwachten rond november de uitkomsten. Bureau Jeugdzorg Groningen (BJZ) heeft, ten behoeve van fase 1 van het inkoopbeleid, vanuit zijn expertise een analyse gemaakt waaruit blijkt welke vormen van zorg uitgedrukt in specifieke doelgroepen in onze provincie ontbreken. Om nog meer recht te doen aan het uitgangspunt dat de jeugdzorg meer vraaggericht georganiseerd en uitgevoerd moet worden, is deze analyse vervolgens besproken met cliëntenorganisatie Zorgbelang. De vraaganalyse van BJZ wordt door ons gebruikt om wijzigings- en uitbreidingsvoorstellen voor 2012 van de zorgaanbieders te beoordelen. Afschaffen 10% regeling In mei 2010 hebben de provincies en stedelijke regio’s Amsterdam, Rotterdam en Haaglanden binnen het IPO afgesproken de 10% regeling voor buitenregionale plaatsingen per 1 juli 2010 stop te zetten. De tweede helft van 2010 is als overgangsperiode gebruikt en met ingang van 1 januari 2011 is er door de provincie Groningen een eigen regeling in het leven geroepen voor de uitwisseling van jeugdzorgcliënten met andere provincies. Het uitgangspunt hierbij is dat de provincie Groningen alleen betaalt voor jeugdigen die afkomstig zijn uit de provincie Groningen. Prestatie-indicatoren Het meten van kwalitatieve aspecten van handelen van zorgaanbieders is vastgelegd in de landelijke prestatie-indicatoren “Mate van doelrealisatie”, “Mate van cliënttevredenheid over resultaten” en “Mate van reguliere beëindiging van de hulp”. Met ingang van 2011 rapporteren de zorgaanbieders Elker, CWZW Noord en MJD over de uitkomsten van deze prestatie-indicatoren. Tender zorginnovatie Het krediet zorginnovatie jeugdhulp 2010 is een krediet bestemd voor de Groninger gemeenten. Het krediet is bedoeld om de jeugdhulpverlening, uitgevoerd door gemeenten in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, te versterken met als uiteindelijk doel de instroom in de tweedelijns jeugdzorg te beperken. De provincie heeft hiervoor een bedrag van € 276.000,- beschikbaar gesteld en subsidiering vindt plaats op basis van cofinanciering door gemeenten (provincie 50% en gemeenten 50%). De subsidieverlening aan gemeenten heeft in de tweede helft van 2010 plaatsgevonden; afrekening vindt in de tweede helft van 2011 plaats. In de volgende voortgangsrapportage zullen wij aandacht besteden aan de resultaten. Afbouw subsidie PMZB Sinds 2008 is benadrukt dat de provincie van de Stichting Pleeg-Maat-Zorgboerderijen (PMZb) meer zekerheid wenst ten aanzien van de inhoudelijke en financiële continuïteit om de financiële en kwalitatieve risico's te beperken. In 2009 is de capaciteit van PMZb met 2 plaatsen uitgebreid onder de voorwaarde dat PMZb nauw gaat samenwerken met een financieel sterke partner. Omdat het niet gelukt is deze samenwerking, ondanks diverse pogingen daartoe, van de grond te krijgen is besloten de subsidierelatie met PMZb met ingang van 1 januari 2011 af te bouwen. Na het volgen van de bezwaarprocedure is in de subsidiebeschikking 2010 vastgelegd dat met ingang van 1 januari 2011 zal worden gestart met de afbouw van de subsidie aan PMZb indien de beoogde samenwerking in 2010 niet tot stand komt. Zelfs tot op heden is bij ons niets bekend over borging van de inhoudelijke en financiële continuïteit. In de eerste helft van 2011 zijn er geen jeugdigen bij PMZb vertrokken. Naar verwachting zal de eerste jeugdige in de tweede helft van 2011, vanwege het bereiken van de 18jarige leeftijd, vertrekken. Financiën In de 2e kwartaalrapportage 2011 hebben de zorgaanbieders financiële informatie over 2011 verstrekt. Op basis van de prognoses van de zorgaanbieders is de verwachting dat Elker, CWZW Noord en PMZb over 2011 een voordelig resultaat zullen realiseren en dat de MJD, conform de begroting, een negatief resultaat zal realiseren. De financiële ratio’s, solvabiliteit, liquiditeit en eigen vermogen laten lichte fluctuaties zien ten opzichte van het niveau van eind 2010. Het samenwerkingsverband NOVO/Toevluchtsoord ontvangt in 2011 incidenteel subsidie voor de specifieke doelgroep kinderen van LVG-ouders. Omdat het een incidentele subsidie betreft valt dit samenwerkingsverband niet onder het Rapport Professionalisering Subsidierelaties.

7

Inleiding: Van Beleid naar Praktijk 6 Twee keer per jaar wordt de voortgang van het beleidskader 2009-2012 beschreven in de voortgangsrapportage jeugd, van beleid naar praktijk (verschijnt na de 2e en 4e kwartaalrapportages). Hierin wordt synchroon aan de opzet van het beleidskader inzichtelijk gemaakt waar we in het proces staan, wat de resultaten tot nu toe zijn (voortgang) en welke ontwikkelingen de komende tijd spelen. Voor u ligt de tweede rapportage van 2011, welke de periode bestrijkt van maart 2011 tot en met september 2011. In het hoofdstuk Zorgaanbod zijn de nieuwe onderdelen tender zorginnovatie en buitenprovinciale plaatsingen toegevoegd. En voor het eerst zijn in deze voortgangsrapportage gegevens over de prestatie-indicatoren van zorgaanbieders opgenomen. Ten aanzien van deze rapportage merken wij het volgende op. De financiële gegevens in deze rapportage zijn gebaseerd op de 1e en 2e kwartaalrapportages, aangevuld met actuele informatie zoals die op basis van ambtelijke en bestuurlijke overleggen voor handen is. We kunnen concluderen dat er wederom grote stappen zijn gezet in de vertaling van het beleid naar de praktijk. Het inhoudelijk en financieel kader voor de jaren 2010-2011 is bekend en vertaald in de beleidsafspraken met de jeugdzorginstellingen voor 2011. De uitvoering van de doelstellingen uit het afsprakenkader IPO-Rijk 2010-2011 ligt op schema en er is hard gewerkt aan de uitvoering van het bestuursakkoord VGG-provincie 2008-2012. In juli 2011 is door gemeenten en provincie een intentieverklaring ondertekend, waarin de gezamenlijke ambitie staat voor de komende jaren, deze wordt komend jaar vertaald in een nieuw bestuursakkoord. Het project Samen Slimmer Werken is afgerond. Het gaat kortom goed, maar er blijven genoeg aandachtspunten. Zo is er voor 2012 duidelijkheid over het financiële kader, maar is er nog geen overeenstemming over het afsprakenkader voor de periode 2012 en er na. De toekomst is wat dat betreft duidelijk de jeugdzorg is uiterlijk 1 januari 2016 gedecentraliseerd naar gemeenten. Hoe is nog in nevelen gehuld. Maar de gemeenten in Groningen zitten niet stil en verkennen samen met de provincie hoe dat ze dat in onze regio gezamenlijk kunnen doen. De beheersorganisatie Zorg voor Jeugd Groningen (ZvJG) heeft wat aanloop vertraging gehad en loopt nu volgens bijgestelde planning. Kinderziektes worden aangepakt, maar de afgesproken werkwijze die verbonden is aan de verwijsindex vraagt van alle instellingen een cultuuromslag. Een niet te onderschatten factor. Tenslotte wordt de slagkracht van niet alleen de provincie, maar ook die van de gemeenten slechter, nu het financieel perspectief er slecht uitziet. Dit heeft gevolgen voor de sterkte van de voorliggende voorzieningen. Leeswijzer Zoals gezegd is deze rapportage opgebouwd volgens de structuur van het beleidskader jeugd. Elk hoofdstuk begint met de belangrijkste conclusies, waardoor de kern van het hoofdstuk in één oogopslag helder is. Vervolgens wordt in de inleiding de hoofdlijnen van het provinciale beleid samengevat. Hierdoor kunnen de ontwikkelingen die beschreven worden in het hoofdstuk gerelateerd worden aan het beleidskader. Daarna wordt de stand van zaken samengevat in een overzicht. Zo 'smart' als mogelijk wordt de voortgang beschreven. Onderwerpen die een nadere toelichting vergen, worden vervolgens inhoudelijk uitgebreid toegelicht.

8

1. Beleid Algemeen 1.1 Uitvoeringsprogramma 2011 Oorspronkelijk was het de bedoeling dat vanaf 2010 de jeugdzorg gefinancierd zou gaan worden op basis van de Kaiser Systematiek. Begin 2009 concludeerde de Commissie Financiering Jeugdzorg (CFJ) echter dat het ontwerpen van deze systematiek meer tijd zou vragen. Naar aanleiding van deze situatie is de invoering van de Kaiser Systematiek tot nader order uitgesteld en zijn er, net zoals voor de jaren 2008 en 2009, onderhandelingen over de hoogte van het beschikbare budget geweest tussen het IPO en het Rijk voor de jaren 2010-2011. Deze onderhandelingen hebben veel tijd gekost. Het definitieve afsprakenkader is gedateerd op 11 november 2010. De subsidieverleningen 2011 zijn in de geest van het afsprakenkader 2010-2011 tot stand gekomen. De provincie Groningen is alleen afgeweken van punt 5 (zie 1.3). Het uitgangspunt voor 2011 in Groningen blijft dat binnen het geraamd aantal gebruikers (2.964) zorg binnen 9 weken wordt geleverd. Op basis van het bovenstaande zijn eind 2010 de beschikkingen aan de instellingen verstuurd.

1.1.1 BJZ Voor BJZ zijn voor 2011 bij de Toegang, de jeugdbescherming, de jeugdreclassering en het AMK dezelfde productie aantallen gehanteerd als in 2010 met dien verstande dat voor OTS<1 jaar en voorlopige voogdij de productie neerwaarts is bijgesteld omdat deze nu is bepaald op basis van het 12 maandsgemiddelde. Deze neerwaartse bijstelling is het gevolg van de plausibiliteitcontrol die het Rijk in 2010 heeft uitgevoerd en als gevolg waarvan genoemde onderdelen nu door het Rijk op basis van 12 maandsgemiddelde worden gesubsidieerd. Deze wijziging in de financiering heeft geleid tot een claim van het Rijk aan de provincie van € 2,1 miljoen. Voor ontwikkelingen rondom deze claim zie hoofdstuk 5 paragraaf 5.5.3. De vermindering van de inkomsten die BJZ als gevolg van deze gewijzigde financiering treft worden door de provincie gedurende de jaren 2011 t/m 2013 in afbouwende zin gecompenseerd. Met ingang van 2011 ontvangt BJZ structureel een subsidie voor de uitbreiding van de formatie informatievoorziening van 1 fte. Naast de structurele middelen ontvangt BJZ voor 2011 € 531.963,aan incidentele middelen voor een aantal activiteiten die verband houden met Zorg voor Jeugd Groningen, positionering in de keten en het veiligheidshuis en de implementatie van flexwerken binnen de organisatie. In lijn met 2010 doteert de provincie ook in 2011 een bedrag van € 121.000,aan het eigen vermogen van BJZ opdat het weer een gezonde organisatie kan worden. In 2010 is BJZ op een aantal onderdelen compensatiemiddelen toegezegd zodat het bureau in staat gesteld wordt met ingang van 2012 een structurele bezuiniging van € 1,2 miljoen te realiseren. In totaal gaat het voor 2011 om een bedrag van € 120.500,-. In de begroting die BJZ voor 2011 bij de provincie heeft ingediend hanteert BJZ reeds met ingang van 2011 de rijkstarieven voor de jeugdbescherming en de jeugdreclassering hetgeen inhoudt dat de bezuiniging van € 1,2 miljoen die BJZ is opgelegd per 2012 reeds in 2011 wordt gerealiseerd. Het totaalbedrag voor BJZ voor 2011 bedraagt € 15.845.096,-.

1.1.2 Zorgaanbieders Voor alle genoemde bedragen geldt dat ze exclusief OVA 2011 en pleegoudervergoeding 2011 zijn. Deze bedragen worden in de 2e helft van 2011 beschikbaar gesteld. Elker De subsidie aan Elker ten behoeve van de voorzieningen voor jeugdhulpverlening is voor het jaar 2011 niet gewijzigd en bedraagt maximaal € 22.049.956,-. Afgesproken is dat Elker in 2011 totaal 2.629 jeugdigen van zorg zal gaan voorzien. Dit is een stijging van 8 jeugdigen ten opzichte van 2010. Uit de reserve extra zorginkoop is de subsidie aan Elker in de 2e helft van 2011 met € 125.000,verhoogd voor de uitbreiding van ambulante hulp. De subsidie aan Elker bedraagt hierdoor in 2011 maximaal € 22.174.956,-. Het aanbod van Elker dat uit de doeluitkering jeugdzorg wordt gesubsidieerd omvat momenteel 24-uurshulp (residentiële observatie en behandelgroepen), pleegzorg, daghulp en ambulante hulp.

9

CWZW Noord De subsidie aan CWZW Noord ten behoeve van de voorzieningen voor jeugdhulpverlening is voor het jaar 2011 niet gewijzigd en bedraagt maximaal € 3.482.315,-. Afgesproken is dat CWZW Noord, evenals in 2010, in 2011 totaal 290 jeugdigen van zorg zal gaan voorzien. Ten opzichte van de uitvoering van de jeugdhulpverlening in 2010 is de residentiële afdeling Jensemaheerd (voor jonge kinderen) in de stad Groningen, met een capaciteit van 9 plaatsen, omgebouwd naar lichte vormen van residentiële zorg in combinatie met ambulante hulp en begeleid wonen vanuit de AWBZ. Pleeg-Maat-Zorg boerderijen (PMZb) De subsidie aan PMZb ten behoeve van de voorzieningen voor jeugdhulpverlening is voor het jaar 2011 niet gewijzigd en bedraagt maximaal € 537.093,-. Het aanbod van PMZb dat uit de doeluitkering provinciale jeugdzorg wordt gefinancierd omvat momenteel 8 plaatsen residentiele specialistische hulpverlening. Van deze plekken maken jaarlijks 8 jeugdigen gebruik. MJD De subsidie aan de MJD ten behoeve van de voorzieningen voor jeugdhulpverlening is voor het jaar 2011 met € 200.000,- verhoogd en bedraagt maximaal € 400.000,-. Afgesproken is dat de MJD in 2011 totaal 95 jeugdigen van zorg zal gaan voorzien. Dit is een stijging van 48 jeugdigen ten opzichte van 2010. Het aanbod van de MJD dat uit de doeluitkering provinciale jeugdzorg wordt gefinancierd omvat trajecten Intensief Ambulante Jeugdhulp en Ambulante Gezinshulp. WSSP De subsidie aan WSSP ten behoeve van de voorzieningen voor jeugdhulpverlening is voor het jaar 2011 verhoogd met € 6.404,- en bedraagt maximaal € 167.216,-. Afgesproken is dat WSSP in 2011 totaal 19 jeugdigen van zorg zal gaan voorzien. Dit is een stijging van 3 jeugdigen ten opzichte van 2010. Het aanbod van WSSP dat uit de doeluitkering provinciale jeugdzorg wordt gefinancierd omvat pleegzorgtrajecten aan kinderen met een verstandelijke beperking en aan kinderen van ouders met een verstandelijke beperking. SGJ De subsidie aan SGJ ten behoeve van de voorzieningen voor jeugdhulpverlening is voor het jaar 2011 niet gewijzigd en bedraagt maximaal € 19.000,-. Afgesproken is dat SGJ in 2011 in totaal 4 jeugdigen van zorg zal gaan voorzien. Dit is een stijging van 1 jeugdigen ten opzichte van 2010. Uit de reserve extra zorginkoop is de subsidie aan SGJ in de 2e helft van 2011 met € 38.000,- verhoogd voor uitbreiding van ambulante hulp. De subsidie aan SGJ bedraagt voor 2011 dan maximaal € 57.000,-. Het aanbod van SGJ dat uit de doeluitkering provinciale jeugdzorg wordt gefinancierd omvat pleegzorgtrajecten en trajecten ambulante hulpverlening. NOVO/Toevluchtsoord De subsidie aan het samenwerkingsverband NOVO/Toevluchtsoord ten behoeve van de voorzieningen voor jeugdhulpverlening bedraagt voor het jaar 2011 maximaal € 200.000,-. Afgesproken is dat NOVO/Toevluchtsoord in 2011 in totaal 28 jeugdigen van zorg zullen gaan voorzien. Uit de inventarisatiefase in het kader van de zorginkoop 2011 is gebleken dat er een hiaat in het zorgaanbod voor de specifieke doelgroep LVG-ouders met kind bestaat. Voor 2011 hebben wij met NOVO en Toevluchtsoord afspraken gemaakt over een zorgaanbod voor deze doelgroep. Dit zorgaanbod bestaat uit het geven van extra ondersteuning in gezinnen in de vorm van ouderbegeleiding met als doel het verstevigen van de ouderschapscompetentie, het optimaliseren van de ontwikkelingsmogelijkheden van de jeugdige en het voorkomen van gedragsproblemen. Door deze vroege interventie wordt langdurige en dure hulpverlening in de toekomst zoveel mogelijk voorkomen.

1.1.3 Cliëntenorganisaties Stichting Zorgbelang Stichting Zorgbelang wordt gefinancierd voor de onafhankelijke collectieve belangenbehartiging van de jeugdzorg met het doel de positie van de cliënt in de jeugdzorg te versterken. Hiervoor wordt in 2011 een subsidie beschikbaar gesteld van maximaal € 44.765,-. Daarnaast financieren wij Stichting Zorgbelang voor de Vertrouwenspersoon in de reguliere jeugdzorg. De vertrouwenspersoon, een wettelijke functie in het kader van de Wet op de Jeugdzorg, biedt informatie, advies en ondersteuning

10

aan cliënten bij klachten over de provinciaal gefinancierde instellingen voor de jeugdzorg. Wij stellen hiervoor een subsidiebedrag beschikbaar van maximaal € 140.740,- inclusief accres 2011 (1,5%). Stichting Pleegwijzer Stichting Pleegwijzer behartigt als onafhankelijke stichting de individuele en collectieve belangen van de pleegouders in de provincies Groningen en Drenthe. Basis voor de financiering vormt het werkplan en de begroting van de Stichting. Voor 2011 stellen beide provincies maximaal € 59.050,beschikbaar. Het aandeel in de kosten van de provincie Groningen bedraagt € 26.812,- inclusief accres 2011 (1,5%). Stichting Minderjarigen Noord Nederland (SMN) De Stichting SMN behartigt als onafhankelijke stichting de belangen van de (minderjarige) cliënten van de jeugdzorg van de drie noordelijke provincies. De SMN wordt beschouwd als aanvulling op de collectieve en individuele belangenbehartiging van jeugdzorgcliënten door Stichting Zorgbelang Groningen. Voor 2011 wordt maximaal € 4.781,- subsidie beschikbaar gesteld inclusief 1,5% accres 2011. Met ingang van 2012 wordt de subsidie aan SMN stopgezet omdat de rol van SMN gaandeweg overgenomen is door Stichting Zorgbelang. SMN is in staat gesteld de voor de provincie Groningen lopende zaken af te ronden en/of over te dragen aan Zorgbelang.

1.2 Uitvoeringsprogramma 2012 Het cluster jeugd is druk bezig met het uitvoeringsprogramma 2012. Dit doen wij op basis van het door ons vastgestelde kader voor het inkoopbeleid jeugdzorg van de provincie. Het ontwikkelde inkoopprocesmodel bestaat uit 7 samenhangende fasen: Inventariseren - Specificeren - Selecteren Contracteren - Bestellen - Bewaken - Nazorg. De fasen 1 tot en met 4 van het inkoopproces worden gezien als het tactische deel van het inkoopproces. Het betreft de fasen inventarisatie, specificeren, selecteren en contracteren. De eerste twee fasen (inventariseren en specificeren) zijn momenteel gereed en de fase selecteren is in uitvoering. Op 1 juli 2011 hebben Bureau Jeugdzorg en de zorgaanbieders de beleidsvoornemens ingediend en deze zijn beoordeeld. Met alle betrokken partijen worden gesprekken gevoerd om te komen tot contracteringen. De fasen 5 tot en met 7 van het inkoopproces worden gezien als het operationele deel van het inkoopproces. Het betreft de fasen bestellen, bewaken en nazorg. In de tijd ziet het proces voor 2012 er als volgt uit. Inventariseren maart 2011 Specificeren mei 2011 Selecteren september 2011 Contracteren oktober 2011 Bestellen 29 november 2011 We hebben BJZ verzocht vanuit haar expertise een analyse te maken waaruit blijkt hoe groot (kwantitatief) de capaciteit voor de verschillende vormen van zorgaanbod (pleegzorg, ambulant, residentieel en daghulp) in onze provincie in 2012 moet zijn en welke vormen van zorg uitgedrukt in specifieke doelgroepen in onze provincie ontbreken. Om nog meer recht te doen aan het uitgangspunt dat de jeugdzorg meer vraaggericht georganiseerd en uitgevoerd moet worden, is de analyse vervolgens besproken met Zorgbelang (cliëntvertegenwoordiging). De vraaganalyse van BJZ wordt door ons gebruikt om wijzigings- en uitbreidingsvoorstellen van zorgaanbieders te beoordelen. In deze voortgangrapportage komt zowel de stand van het inkoopproces 2012 aan de orde als het bewaken en de nazorg van de bestelde voor 2011 (monitoring beschikkingen 2011 zorgaanbod en bureau jeugdzorg door middel van kwartaalrapportages). Stand van zaken landelijk beleidskader en afsprakenkader 2012 Er is nog geen overeenstemming bereikt tussen Rijk en IPO over het Landelijk Beleidskader Jeugdzorg 2012 (LBK). De huidige bijstelling van het landelijke beleidskader heeft grote financiële gevolgen voor provincies en er ontbreekt een financieel kader. Het Rijk verwacht van alles van de provincie, maar stelt daar geen financiële middelen voor beschikbaar. Tegelijkertijd zijn de mogelijkheden om met eigen autonome middelen kosten jeugdzorg te dekken sterk verminderd. Zo

11

mogen er in 2012 geen wachtlijsten zijn, terwijl er geen tegemoetkoming is voor de stijging van de instroom bij de jeugdzorg. Ook stelt het Rijk voor de nieuwe ontwikkelingen binnen de jeugdreclassering en jeugdbescherming geen extra middelen beschikbaar. Terwijl het Rijk wel wil dat de caseloadnormen binnen Delta worden gehaald en er veel veranderingen verwacht worden die vaak een intensievere inzet van BJZ vereist. Verwacht wordt dat het Rijk het LBK zonder toereikende middelen wel vaststelt. Het financiële kader voor 2012 is op dit moment nog niet bekend. In relatie tot het Afsprakenkader Jeugdzorg 2010-2011 zijn op basis van het verdeelmodel van het Sociaal Cultureel Planbureau in 2010 en 2011 de eerste stappen gezet in het traject om tot een meer geobjectiveerde (her)verdeling te komen van de doeluitkering jeugdzorg, In 2012 wordt hierin een volgende stap gezet waardoor er, naar verwachting, voor de provincie Groningen een geringe uitbreiding van de doeluitkering tot stand zal komen. De effecten van het landelijke Hoofdlijnenakkoord en een eventuele korting op de doeluitkering die hieruit voortvloeit zijn op dit moment nog niet helemaal bekend. Waarschijnlijk wordt de doeluitkering 2012 even hoog als in 2011, dit is dan exclusief de Jeugdreclassering en inclusief de korting -5% op de Jeugdbescherming. Desondanks zijn de financiële middelen in de jeugdzorg nog steeds beperkt en de vraag naar jeugdzorg neemt (nog) niet significant af (in 2010 is een stijging van 2,5% te zien). Door doelmatiger te werken moeten meer cliënten voor hetzelfde geld van zorg worden voorzien. Wij focussen de afgelopen jaren richting de zorgaanbieders en BJZ reeds op doelmatigheid en zullen dit de komende jaren continueren. Wij hebben zorgaanbieders verzocht om bij de beleidsvoornemens 2012 aan te geven op welke wijze zij een bijdrage kunnen leveren aan het verminderen van de spanning tussen vraag naar - en aanbod van jeugdzorg.

1.3 Uitvoering afsprakenkader IPO-Rijk (2010-2011) Voor 2010-2011 zijn er tussen het IPO en het Rijk wel aparte financieringsafspraken gemaakt. Deze worden samengevat onder de noemer IPO-Rijk deal en behelzen samengevat: 1. de intensivering van eerstelijnszorg en het ontwikkelen van een referentiekader ambulante zorg met als doel stabilisatie en zelfs daling van de vraag naar geïndiceerde jeugdzorg; 2. een efficiencyverbetering van de tweedelijnszorg, waardoor meer jeugdigen sneller geholpen worden voor hetzelfde budget; 3. een verbetering van de uitstroom tweedelijnszorg, zodat jeugdigen die niet langer tweedelijnszorg nodig hebben maar wel nazorg, aansluitend zonder wachttijd worden opgevangen in de eerstelijnszorg, waardoor de druk op de tweedelijnszorg daalt; 4. voor de uitvoering hiervan is voor 2010 een structureel budget beschikbaar van € 1.115 miljoen (waarvan Groningen € 33 miljoen) en een incidenteel budget van € 20 miljoen (waarvan Groningen € 0,24 miljoen). In 2011 is een structureel budget beschikbaar van € 1.156 miljoen (waarvan Groningen € 34,5 miljoen); 5. de inzet is dat jeugdigen binnen 9 weken geholpen worden. Langer wachten kan als dat volgens BJZ voor de betreffende jeugdige verantwoord is. De tussenresultaten van de verschillende provincies zijn in IPO verband bekend, maar hebben nog de status van concept. Het betreft de kwalitatieve onderdelen van het afsprakenkader. Daarom wordt in deze rapportage volstaan met een algemene stand van zaken. Bij deze stand van zaken is door het IPO een selectie gemaakt van de afspraken die een bestuurlijke invalshoek hebben en samenhangen met de inzet van budget. Ten aanzien van de afgesproken prestaties lijkt Groningen de afspraken goed na te komen. Deels komt dat doordat wij in Groningen het bestuursakkoord jeugd hebben waaraan al twee jaar is gewerkt en waaraan ook vanuit het afsprakenkader nieuwe afspraken zouden moeten worden toegevoegd. In het Afsprakenkader is afgesproken dat de provincies/stadsregio’s een extern onafhankelijke visitatie laten uitvoeren om te beoordelen of de provincie Groningen de afspraken uit het afsprakenkader is nagekomen. De provincie Groningen is in september 2011 bezocht door de visitatiecommissie en uiterlijk in november 2011 zal de rapportage hiervan beschikbaar te zijn. Gekozen is voor een lichte aanpak met een beperkte landelijke uitwerking van het traject, zodat ruimte wordt gecreëerd voor meer specifieke provinciale accenten en aandachtspunten.

12

ad.1 In het kader van punt 1 zijn met de Groninger gemeenten zijn resultaatsafspraken gemaakt in de vorm van een bestuursakkoord dat van kracht is en waarin het beleid er op gericht is om de producten en diensten van de tweede lijn goed aan te laten sluiten bij de ontwikkelingen in het voorliggende veld. Hierin zijn onder meer de oprichting van de CJG's en het vormgeven zorgcoördinatie geregeld. Op basis hiervan zijn door de provincie en alle Groninger gemeenten besluiten genomen over de minimale vereisten in de BO van CJG’s en kwaliteit, werkwijze en fte’s aan zorgcoördinatie. Tevens heeft de provincie Groningen via regionale afspraken budget beschikbaar gesteld voor eerstelijnszorg. De verwachting is, dat deze extra inspanning in de hulp aan jeugdigen in het gemeentelijk domein, zal leiden tot een verminderde instroom in de geïndiceerde jeugdzorg in de toekomst. De provincie stimuleert de gemeenten die een lagere instroom willen realiseren vooraf door middel van het krediet zorginnovatie. Tot slot stelt de provincie de provinciale aanbieders van geïndiceerde ambulante zorg vanaf 2010 in staat tegen betaling door gemeenten indien gemeenten daar behoefte aan hebben lichte pedagogische hulp ten behoeve van gemeenten uit te voeren. ad. 2 De provincie maakt het mogelijk dat zorgaanbieders door tussenkomst van Bureau Jeugdzorg ambulante jeugdzorg zonder indicatiebesluit kunnen leveren. Hiermee wordt experimenteerruimte gerealiseerd waarbinnen deze ambulante jeugdzorg in samenhang kan worden gebracht met lichtere vormen van pedagogische begeleiding zoals deze in het kader van de WMO wordt geboden. Doel hiervan is het ontwikkelen van vernieuwend, laagdrempelig en intersectoraal ambulant zorgaanbod op het raakvlak van lokale en provinciale jeugdzorg om het beroep op zwaardere vormen van geïndiceerde jeugdzorg te beperken. Hierover maken provincies en gemeenten concrete afspraken voor 2010 en 2011. De provincie Groningen heeft in dit kader afspraken gemaakt met de grootste zorgaanbieder en BJZ over de inzet van TripleP. Tevens doen wij een uiterste inspanning om bovenop de efficiencyverbetering nog een verdere efficiencywinst te behalen. Het beoogd resultaat is in 2010 en 2011 behaald en is vastgelegd in de subsidiebeschikkingen. Hierdoor worden meer kinderen voor hetzelfde geld geholpen. In het kader van efficiency spannen provincie en instellingen zich onder meer in een omschakeling van residentiële zorg naar goedkopere vormen van zorg mogelijk te maken. Monitoring vindt plaats via de kwartaalrapportages van de zorgaanbieders. Tot slot stimuleren wij middels het kwaliteitsbeleid (HKZ) dat zorgaanbieders meer inzetten op het werken met evidence based en practice based methoden. ad. 3 Voor het oplossen van de knelpunten bij de uitstroom uit de geïndiceerde jeugdzorg maken provincies concrete afspraken met gemeenten over de beschikbaarheid van de noodzakelijke vormen van nazorg in het gemeentelijke veld. De provincie Groningen heeft met de Groninger gemeenten afspraken gemaakt over woonbegeleiding. Dit is tevens opgenomen in het bestuursakkoord met de Groninger gemeenten. ad. 4 Voor het financiële kader verwijzen wij naar hoofdstuk 10 van deze rapportage. ad. 5 Informatie over dit onderdeel is opgenomen in hoofdstuk 6 van deze rapportage (paragraaf 6.1.1).

1.4 Decentralisatie van de jeugdzorg Uit de evaluatie van de Wet op de jeugdzorg (Wjz) is gebleken dat de vraag van de cliënt centraler is komen te staan. De wet heeft ertoe bijgedragen dat meer jeugdigen en hun ouders de zorg krijgen waar zij recht op hebben. Ook is sinds de inwerkingtreding van de Wjz een betere aansluiting ontstaan tussen de (vrijwillige) jeugdzorg en de (verplichte) jeugdbescherming en is de aansluiting tussen het gemeentelijke preventieve jeugdbeleid en de provinciale jeugdzorg verbeterd. In het evaluatieonderzoek zijn kanttekeningen geplaatst bij de integratie van de toegang tot provinciale jeugdzorg. De integratie met de jeugd-LVG en jeugd-GGZ is niet tot stand gekomen. Hierdoor is de integrale aanpak voor jeugdigen met een meervoudige problematiek nauwelijks van de grond gekomen.

13

Het vorige kabinet Balkenende heeft in zijn visie ‘Perspectief voor jeugd en gezin’ een richting aan waarin de jeugdzorg zich zou moeten ontwikkelen in de komende jaren. In hoofdlijn komt de visie van het vorige kabinet neer op een ingrijpende stelselwijziging waarin gemeenten financieel en beleidsmatig verantwoordelijk worden voor alle jeugdzorg (behalve de jeugd GGZ) en een regionaal inkoopbeleid zorg realiseren. Verder zou de toegang en de jeugdbescherming en jeugdreclasseringstaken van BJZ onderdeel moeten worden van het CJG. De AMK taken advies en consult zouden onderdeel moeten worden van het steunpunt Huiselijke geweld en kindermishandeling en de AMK taak onderzoek wordt ondergebracht bij de Raad voor de Kinderbescherming. Voortbordurend hierop stelde de parlementaire werkgroep 'Toekomstverkenning jeugdzorg' in zijn rapport wel de noodzaak dat ook de jeugd GGZ betrokken wordt in de operatie om de jeugdzorg financieel en beleidsmatig in één hand te leggen. Het huidige kabinet Rutte heeft besloten de lijn van het vorige kabinet voort te zetten en heeft in het regeerakkoord vastgelegd dat de jeugdzorg gedecentraliseerd wordt naar de gemeenten. Dit houdt in dat gemeenten inhoudelijk, financieel en uitvoeringstechnisch verantwoordelijk worden voor de uitvoering van alle jeugdzorg die nu onder het Rijk, de provincies, de gemeenten, de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Zorgverzekeringswet (ZvW) valt. Synchroon aan het decentraliseren van de provinciale jeugdzorgtaken richting gemeenten krijgen zij in de periode van 2014 tot en met 2016 ook te maken met de fasegewijze overgang van de jeugd-GGZ, jeugd-LVG en de gesloten jeugdzorg die nu door respectievelijk de AWBZ en VWS gefinancierd worden. De decentralisatie van de jeugdzorg gaat gepaard met een efficiencykorting van 300 miljoen. Het CJG gaat functioneren als Front Office voor de jeugdzorg in de gemeenten en er wordt jeugdzorg breed een eigen bijdrage ingevoerd. Naar aanleiding van het regeerakkoord is voor de zomer van 2011 een Bestuursakkoord 2011-2015 (ook wel Hoofdlijnenakkoord) tussen Rijk, VNG, IPO en Waterschappen opgesteld. In dit Hoofdlijnenakkoord is vastgelegd dat de huidige financieringsstromen (AWBZ, provincie, gemeenten, Rijk) worden samengevoegd naar gemeenten. De verantwoordelijkheid die gemeenten hierin krijgen wordt neergelegd in een nieuw wettelijk kader, dat enerzijds recht doet aan gemeentelijke beleidsvrijheid en anderzijds jeugdigen en hun opvoeders die ondersteuning garandeert die nodig is. Het Rijk blijft toezicht houden op de gesloten jeugdzorg, jeugdbescherming, jeugdreclassering en mogelijk specialistische vormen van jeugdzorg. De afzonderlijke gemeenten worden direct verantwoordelijk voor alle jeugdzorg, maar op deeltaken is voldoende bestuurskracht nodig door samenwerking bij de uitvoering. Uiterlijk in 2016 moet de decentralisatie van alle onderdelen van de jeugdzorg gerealiseerd zijn; in de periode van 2014 tot en met 2016 zal fasegewijs de provinciaal gefinancierde ambulante hulp overgaan, de dag-, pleeg- en residentiële hulp en de overige onderdelen van de provinciale jeugdzorg (kindertelefoon, diagnostiek, indicatiestelling, casemanagement, advies en meldpunt kindermishandeling), de jeugd-GGZ en jeugd-LVG en gesloten jeugdzorg. De jeugdreclassering en de jeugdbescherming zullen aan het einde van deze periode overgaan. Er wordt een landelijk en provinciaal transitieplan gemaakt met daarin de landelijke afspraken over fasering en transitie, deze staat momenteel echter ter discussie. Vanuit het IPO is constructief meegewerkt aan een verantwoorde overheveling van jeugdzorg naar gemeenten waarbij een zorgvuldig transitieplan met een heldere fasering de basis moet zijn. Hierbij is het van belang dat alle jeugdzorgaanbod gelijktijdig onder één financiering wordt gebracht (zonder uitzonderingen). Verder heeft het IPO ingezet op behoud van de kwaliteit van de jeugdzorg en ook een nieuwe Wet op de zorg voor jeugd. Hiermee kunnen er enerzijds voldoende vrijheden voor gemeenten worden geboden om de bezuinigingen te halen, maar zorgt er tegelijk voor dat nadere eisen aan gemeenten gesteld kunnen worden voor specifieke onderdelen van de jeugdzorg. Alle financiering zal lopen via de afzonderlijke gemeenten, maar voor de zwaardere zorg en gedwongen zorg zal samenwerking van gemeenten nodig zijn. Daarmee is de vereiste schaal en stuurkracht beter te verzekeren. De uitname van de € 90 miljoen uit het provinciefonds is in het onderhandelakkoord door het IPO geaccepteerd als onderdeel van de brede financiële overeenkomst die het gehele akkoord behelst. De provincie Groningen heeft ingestemd met het hoofdlijnenakkoord, maar heeft op de volgende onderdelen een aantekening laten plaatsen: één financieringstroom als doel van de decentralisatie moet het uitgangspunt zijn en blijven en er zijn geen escapes voor sectoren als de GGZ en Jeugdbescherming/Jeugdreclassering

14

de invoeringskosten/ transitiekosten en de te maken frictiekosten voor de afbouw van instellingen en provinciale activiteiten moeten zijn gegarandeerd geen kortingen op of een minimaal gelijkblijvende doeluitkering. Ons doel is om de jeugdzorg, tot het moment van overdracht, kwalitatief goed uit te blijven voeren. We streven naar een zorgvuldige, 'warme' overdracht van onze wettelijke taak richting de gemeenten waarbij we toewerken naar het principe van één financieringsstroom in intensieve samenwerking met de gemeenten en andere financiers van jeugdzorg en waarbij we ervoor zorgen dat de continuïteit van de zorg aan jeugdigen geborgd is. In de provincie Groningen vindt onder de vlag van het Bestuursakkoord Jeugd 2008-2012 reeds een constructieve samenwerking tussen gemeenten onderling en de provincie (het Platform Jeugd) plaats. Hiermee sturen wij gezamenlijk ons zogenaamde Groningse model aan van een regionale verwijsindex Zorg voor Jeugd Groningen gekoppeld aan de Centra voor Jeugd en Gezin. De voorgenomen decentralisatie van de jeugdzorg naar de gemeenten is voor de partijen reden om het bestuursakkoord Jeugd 2008-2012 te herijken middels een intentieverklaring. Met het ondertekenen van deze intentieverklaring 'Doorkijk naar een nieuw Bestuursakkoord Jeugd' (juli 2011) door alle gemeenten en provincie is vastgelegd dat wij in gezamenlijkheid willen komen tot een “warme” en zorgvuldige overdracht van taken en verantwoordelijkheden van provincie naar (samenwerkende) gemeenten. In de intentieverklaring wordt een gezamenlijke ambitie gehanteerd van waaruit, ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid, we gezamenlijk sturing gaan geven aan de jeugdzorg en het proces van de stelselherziening jeugdzorg. Het proces volgend op deze intentieverklaring is het breed delen van informatie zodat alle partijen volledig geïnformeerd zijn, de uitwerking van een visie op de jeugdzorg en op basis hiervan het opstellen en uitvoeren van een nieuw Bestuursakkoord Jeugd.

1.5 Relatie met Sociaal Beleid Op basis van de provinciale sociale agenda 2009-2012 zijn er acht gebiedsprogramma's opgesteld. In deze programma's zijn een groot aantal concrete projecten opgenomen die gebaseerd zijn op de programmalijnen Jeugd, Participatie en Volksgezondheid en Wonen, Welzijn, Zorg. Binnen de programmalijn Jeugd zijn een aantal projecten opgenomen. In maart 2011 bent u middels een brief (nummer 2011-07933) op de hoogte gesteld van de inhoud van de gebiedsprogramma's. De eerste tussenevaluatie wordt in april 2012 verwacht.

15

2. Onderwijs (Versterking voorliggende voorzieningen) Conclusies: - Afstemming onderwijs en zorg in uitvoering - Kwaliteitsakkoord Basisonderwijs is ondertekend en er hebben drie subsidierondes uit het Kwaliteitsfonds plaatsgevonden - Concrete projecten rond doorlopende leerlijn en aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt zijn in uitvoering - Experiment geïntegreerde kindvoorziening op het Groninger platteland is in uitvoering

2.1 Hoofdlijnen beleid Op basis van het beleidskader jeugd en de Beleidsnotie onderwijs kunnen de volgende hoofdlijnen van beleid onderscheiden worden: - Aansluiting zorg en onderwijs (o.a. CJG). - Een doorlopende onderwijscarrière. - Voorkomen voortijdig schoolverlaten. - Onderwijs en Arbeidsmarkt. - Demografische ontwikkelingen.

2.1.1 Samenvattend overzicht stand van zaken: Onderwerp Onderwijs

Doel periode 2009 - 2012 Voorbereiding invoering wet passend onderwijs per 2013

Aansluiting zorg en onderwijs

Realisatie aansluiting onderwijszorgstructuur op CJG/ZVJG per 2011

Onderwijs

Resultaat t/m nu Door de bewindspersonen van OCW is in een brief temporisering van passend onderwijs voorgesteld. Dit voorstel brengt geen verandering in de doelstelling. Het model voor de verbinding tussen onderwijs en zorg is met Zorg voor Jeugd Groningen gereed en het provinciale afstemmingsoverleg Passend Onderwijs Zorg voor Jeugd Groningen vindt periodiek plaats.

Aanpak onderwijsachterstanden

Conform het door partijen ondertekende kwaliteitsakkoord en subsidieregeling hebben de alle drie subsidieronden plaatsgevonden.

Kwaliteitsverbetering onderwijs

Eerste voortgangsoverleg heeft in juni 2010 plaatsgevonden. De derde tender is gesloten op 1 maart 2011. De eerste resultaten worden verwacht in het najaar van 2011.

Projecten rond doorlopende leerlijn

Financieel ondersteunen van projecten als Duurzaam leren in de Veenkoloniën, I-kwadraat en het project SpraakMakend. Deze projecten zijn momenteel in uitvoering. Projecten SpraakMakend en Duurzaam leren in Veenkoloniën lopen af en worden in het najaar van 2011 afgerekend.

Terugdringen aantal voortijdig schoolverlater. Verhogen van het aantal herplaatsingen.

Het actieplan is in uitvoering. De resultaten zijn in 2 van de 3 regio's behaald (zie tabel bij 2.4).

Doorlopende onderwijscarrière

Onderwijs Voorkomen voortijdig schoolverlaters

16

Onderwijs Onderwijs en arbeidsmarkt Onderwijs Registratie, Monitoring en demografie

Stimuleren activiteiten ten behoeve van aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt en marktgericht opleiden

Arbeidsmarkt - Scholingsprogramma opgenomen in de Versnellingsagenda. De arbeidsmarktregio's en het UWV voeren het programma uit.

Registratie en monitoring van alle 0-23 jarigen

In maart 2011 is de eerste jeugdmonitor uitkomen waarin de JONG monitor in geïntegreerd is.

In stand houden jeugd- en onderwijsvoorzieningen (bevolkingsdaling)

In Noord-Groningen is een onderzoek naar samenwerkingsmogelijkheden van schoolbesturen en kinderopvang afgerond. De partijen blijven voor het vervolg in een regiegroep bij elkaar komen. In het kader van het provinciale actieplan bevolkingsdaling is een experiment geïntegreerde kindvoorziening op het Groninger platteland opgezet.

Onderwijs

Uitreiken onderwijsprijs

Onderwijsprijs en opening VMBOjaar. Openen VMBO-jaar

In de Eemsdelta zijn partijen in een vergevorderd stadium omtrent een fusie van het voortgezet onderwijs. In november 2010 is de onderwijsprijs uitgereikt aan openbare Basisschool de Holm uit Den Andel en aan het Groene Lyceum uit Winsum. In september 2011 heeft de commissaris van de Koningin op feestelijke wijze het VMBOjaar geopend op het Noorderpoortcollege, locatie Zuid.

2.2 Aansluiting Zorg en Onderwijs 2.2.1 Passend Onderwijs De minister van onderwijs heeft in haar brief van 31 januari 2011 haar plannen rondom het primair onderwijs aan de Tweede Kamer meegedeeld. Deze plannen zijn besproken en hebben de steun verworven van de meerderheid van de Kamer. De invoering van de plannen zullen onder meer gevolgen hebben voor de zorgplicht, de wettelijke wijziging samenwerkingsverbanden, het speciaal onderwijs, passend toezicht door de inspectie en de beleidsvoornemens voor overige partners. Het basis-, speciaal- en voortgezet onderwijs hebben in de provincie vier netwerken gevormd, overeenkomstig het rijksbeleid. Binnen deze netwerken werd uitwerking gegeven aan de doelstellingen van het Passend Onderwijs. Eind 2009 is een heroverweging van kracht geworden die heeft geleid tot een wettelijke zorgplicht voor de schoolbesturen. Zij moeten zorgen voor passend onderwijs voor alle leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte die op de school worden aangemeld of al staan ingeschreven. De bewindspersonen van OCW hebben met een brief van 13 april 2011 een temporisering op het passend onderwijs voorgesteld. Het voorstel brengt geen verandering in de doelstelling voor passend onderwijs, wel geeft dit voorstel de mogelijkheid om personele gevolgen van de bezuiniging beter op te vangen zodat bestaande expertise behouden kan worden en geeft de temporisering onderwijsorganisaties tijd om in overleg te treden over de manier van toepassing en invoering van het passend onderwijs. Er wordt voorlopig door vertegenwoordigers vanuit de Regionale Netwerken gewerkt aan het afstemmen van de onderwijszorg met de zorgstructuur zoals die wordt ontwikkeld in Zorg voor Jeugd

17

Groningen (ZvJG). Afspraken (op hoofdlijnen) over deze afstemming worden gemaakt in het daarvoor ingestelde 'Provinciaal Afstemmingsoverleg Passend Onderwijs – ZvJG'.

2.2.2 Afstemmingsoverleg Passend Onderwijs - Zorg voor Jeugd Groningen Door het platform jeugd, de bevoegde gezagen van PO en VO, de REC’s 2, 3 en 4 is afgesproken de ontwikkeling en vormgeving van het Passend Onderwijs (en hier met name het onderwijszorgstelsel) direct af te stemmen op de ontwikkeling en vormgeving van ZvJG (het stelsel van algemene jeugdzorg). In de periode tot 2013/2015 worden beide zorgstelsels hervormd door het platform jeugd en de bevoegde gezagen vanuit het onderwijs. In dit overleg wordt afstemming gezocht tussen de beide zorgstelsel, zodat de doelstelling 1 kind - 1 gezin - 1 plan gerealiseerd kan worden. Ook wordt in het afstemmingsoverleg gesproken over de aansluiting van het onderwijsveld op de verwijsindex risicojongeren (VIR), de wijze waarop het onderwijs (via een ZAT) relatie heeft met het CJG en de organisatie van het overleg van het onderwijsveld met de gemeenten op (sub)regionaal niveau.

2.3 Een doorlopende Onderwijscarrière 2.3.1 SpraakMakend Onderwijsachterstanden hebben hun oorsprong veelal in de eerste levensjaren en hebben een sterke relatie met achterblijven van de taalontwikkeling. Door een vroegtijdige aanpak moeten deze achterstanden bij jonge kinderen worden voorkomen. Om dit te bereiken en om na te gaan op welke wijze dit het meest effectief kan worden bereikt, werken en financieren we mee aan het taalontwikkelingsprogramma SpraakMakend voor 0-4 jarigen in Oost-Groningen. Het doel van het pilotproject is het opheffen en voorkomen van achterstanden in de taalontwikkeling van alle doelgroepleerlingen, zodat deze kinderen een goede start in groep 1 kunnen maken. Daarom wordt in dit project gestreefd een 100% bereik te realiseren van de kinderen met een (taal)achterstand. Dit project is met behulp van middelen van het Ministerie van OCW, de provincie Groningen en de gemeenten Bellingwedde, Menterwolde, Oldambt, Pekela, Stadskanaal, Veendam en Vlagtwedde gestart in 2008. De verantwoording 2010 laat zien dat er sprake is van een duidelijke progressie. Het streven naar 100% doelgroepbereik wordt in de praktijk echter nog niet gehaald: momenteel bezoekt 89% van de doelgroepkinderen een voorschoolse voorziening. Het realiseren van derde en waar mogelijk vierde dagdelen voor doelgroeppeuters is het tweede speerpunt van het project. Het aantal gerealiseerde VVE-plaatsen is inmiddels in alle gemeenten op niveau; dat betekent dat alle doelgroeppeuters nu minimaal 3 dagdelen gebruik (kunnen) maken van een VVE-voorziening. Het aantal doelgroeppeuters dat ook gebruik maakt van een vierde dagdeel is veel kleiner. De invoering van de Wet OKE zal er echter toe leiden dat meer kinderen gebruik zullen maken van het vierde dagdeel. Ook in de professionalisering is de afgelopen drie jaar volop geïnvesteerd en de uitvoering van de deelprojecten Leesmeter en Boekenpret door Biblionet verlopen naar wens. De professionele begeleidingsstructuur rond voorschoolse voorzieningen laat ook een stijgende lijn zien. Sardes en Etoc leggen op dit moment de laatste hand aan de derde onderzoeksrapportage. Sardes is opdracht gegeven nog vóór 1 januari 2012 de totale eindverantwoording van het project en de onderzoeksresultaten 1 januari 2012 op te leveren. Dit rapport dient als basis voor de eindafrekening van het project SpraakMakend. Het project SpraakMakend is op verzoek van het projectbureau meegenomen in de inspectieronde van de onderwijsinspectie in het voorjaar 2011. De resultaten hiervan zullen in oktober 2011 bekend zijn. In september 2011 heeft er een afsluitende conferentie plaatsgevonden vanuit het project SpraakMakend. Deze conferentie had een wetenschappelijke en beleidsmatige insteek (onderzoek en inspectie). Gemeenten bekijken op dit moment hoe de resultaten uit het project kunnen worden geborgd.

2.3.2 Verhogen kwaliteit onderwijs In opdracht van de staatssecretaris heeft de Onderwijsinspectie in 2009 een regioanalyse uitgevoerd naar de kwaliteit van het onderwijs in Noord-Nederland. Uit deze analyse blijkt dat het aantal zeer zwakke basisscholen in onze provincie 2% hoger ligt dan landelijk gemiddeld. Voor het aantal zwakke basisscholen scholen gaat het om 1% meer. Voor het hele Noorden is dit respectievelijk 4% en 13%.

18

Op 14 december 2009 is het Kwaliteitsakkoord Basisonderwijs provincie Groningen ondertekend door 34 (van de 35) schoolbesturen in onze provincie, alsmede door het Rijk en de provincie. Dit naar aanleiding van de analyse van de staatssecretaris met als resultaat om een extra impuls te geven aan de kwaliteitsverbetering van de basisscholen in Noord Nederland. Met het kwaliteitsakkoord Basisonderwijs 2010-2011 willen de schoolbesturen, het Rijk en de provincie: - Het verbeteren van zwakke en zeer zwakke scholen en het systeem van vroegsignalering; - Het verbeteren van opbrengstgericht werken, taal- en rekenprestaties. De bijdrage van de provincie aan dit Kwaliteitsakkoord is het instellen van een Krediet Kwaliteitsfonds Basisonderwijs 2010 - 2011. De financiële bijdrage aan dit kwaliteitsfonds van de provincie bedraagt € 450.000,-. Het Ministerie van OCW levert een bijdrage van € 200.000,-. De activiteiten waarvoor aanvragen ingediend kunnen worden moeten passen binnen het kwaliteitsbeleid van het schoolbestuur. Hoewel het hier geen basistaak van de provincie betreft wordt medewerking verleend vanwege het aanbod van het rijk en omdat het gaat om een specifieke doelgroep. Wij leveren daarom een bescheiden bijdrage. Conform het kwaliteitsakkoord en de bijbehorende subsidieregeling hebben alle drie subsidierondes plaatsgevonden. De eerste projecten zijn gestart aan het begin van het schooljaar 2010/2011 en eindigen aan het einde van dat schooljaar. De eerste resultaten van de projecten worden in het najaar van 2011 verwacht.

2.3.3 Pilotproject Duurzaam Leren in de Veenkoloniën In de Veenkoloniale gemeenten wordt er met het project Duurzaam Leren in de Veenkoloniën een stap gezet om de kwaliteit van het onderwijs in dat gebied te verhogen. Bij de ontwikkeling van het project is gebruik gemaakt van de expertise van de Canadese onderwijswetenschapper Michael Fullan. Fullan heeft in verschillende landen een succesvolle aanpak voor duurzame schoolontwikkeling en onderwijsvernieuwing ontwikkeld. De ambitie van het project is om in 2011 veranderingen en verbeteringen in het onderwijs aan te brengen zodat er sprake is van duurzame verbeteringen en verhoogde leerling-resultaten met name op taalgebied. Binnen het project staat leren en kennisdeling binnen de regio centraal op drie niveaus: tussen de schoolbesturen, tussen de scholen en tussen de leerkrachten. Het project is gestart in 2008 en liep tot einde schooljaar 20102011. Zowel de Agenda voor de Veenkoloniën, de provincies Drenthe en Groningen en het ministerie van OCW en de schoolbesturen dragen financieel bij. Er namen 119 basisscholen (11 schoolbesturen) uit de Veenkoloniën uit het primair onderwijs deel aan het project. Bij de start van het project (start schooljaar 2008/2009) is gestart met het vormen van zeven Professionele Leer Gemeenschappen (PLG) voor schoolleiders. De centrale doelstelling voor deze PLG's is om op alle scholen de schoolresultaten zodanig te verbeteren dat de scholen door de onderwijsinspectie allemaal minimaal een 'voldoende' beoordeling ontvangen. De betere schoolresultaten moeten tot uitdrukking komen in een sterk verbeterde taalvaardigheid en leesvaardigheid, wat zich doorvertaalt in hogere opbrengsten bij rekenen en wereld oriënterende vakken en uiteindelijk in betere redzaamheid in onze maatschappij. De uiteindelijke resultaten zullen blijken naar aanleiding van de inspectierapporten van de onderwijsinspectie die scholen binnen dit project in 2011 beoordeeld hebben. Resultaten daarvan zullen meegenomen worden in de eindverantwoording, die vóór 1-1-2012 zal plaatsvinden. In schooljaar 2009-2010 heeft een verbreding plaatsgevonden naar het Voortgezet Onderwijs (VO), door naast de 7 Professionele Leer Gemeenschappen in het primair Onderwijs, nu ook met de scholengemeenschappen Ubbo Emmius en Noorderpoortcollege te Stadskanaal te starten met twee professionele leergemeenschappen. Vanuit de schoolbesturen is een roep om de borging van het project te stimuleren en te blijven bewaken, ook na schooljaar 2010-2011. Daartoe is op dit moment overleg met de Agenda van de Veenkoloniën en de provincie Drenthe. De scholen waarschuwen voor het verloren gaan van de kennis, ervaring en de goede netwerken die tot dusver zijn ontstaan vanuit het project.

19

2.3.4 Onderwijsprojecten rond de doorlopende leerlijn Project I-kwadraat Middels het beschikbaar stellen van een subsidie stimuleren wij voor de periode 2010-2013 dit project. In dit project werken het Noorderpoortcollege, het Aletta Jacobscollege en de metaal- en scheepsbouwopleidingen nauw samen. Het project moet zorgen voor een doorlopende leerlijn van het VMBO naar het MBO voor de opleiding Metaal/Werktuigbouwkunde. De samenwerking met het regionale bedrijfsleven staat hierbij centraal. Het stimuleren van technisch onderwijs, het voorkomen van voortijdig schoolverlaten en het vergroten van de maatschappelijke betrokkenheid van vmbo- en mbo-leerlingen zijn nevendoelstellingen. Daarnaast krijgen de jongeren een bredere kijk op de samenleving door betrokkenheid bij de doelgroepen van de producten. MFA Onstwedde Middels het beschikbaar stellen van een subsidie stimuleren wij de MFA in Onstwedde. Verschillende partijen hebben het plan voor een multifunctionele accommodatie voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs, kinderopvang en sport in Onstwedde ontwikkeld. Deze partners zien mogelijkheden een - voor Nederland - unieke school te bouwen, die gebaseerd is op onderwijs zoals in Finland en Duitsland. Het gaat dan om het realiseren van een doorlopende leer- en zorglijn van 4 t/m 17 jaar. De samenwerking met de peuterspeelzaal maakt een nog verdere sluitende aanpak mogelijk. SKSG Gilde In 2010 hebben wij een financiële bijdrage geleverd aan het meerjarige project SKSG Gilde. Dit project gaat over het opleiden van 20 studenten Helpende Zorg/Welzijn niveau 2 van het Noorderpoort bij Stichting Kinderopvang Stad Groningen (SKSG) in Groningen. De studenten lopen tijdens deze opleiding een jaar stage bij een aantal locaties van SKSG. Hiermee worden nieuwe opleidingsplaatsen gecreëerd voor studenten Helpende Zorg/Welzijn in het SKSG Gilde waarbij de studenten kennismaken met de kinderopvang. Er wordt zo een kweekvijver gecreëerd voor toekomstige (tijdelijke) werknemers op niveau 2 en voor toekomstige leerlingen en medewerkers op niveau 3 Pedagogisch Medewerker (doorstroom). Het gaat om een meerjarig project wat loopt tot en met 2011.

2.4 Voorkomen Voortijdig Schoolverlaten In het Lissabon-akkoord dat in 2000 door de toenmalige EU-regeringsleiders werd gesloten, is afgesproken om het aantal voortijdig schoolverlaters fors terug te dringen. In Nederland is dit vertaald naar het streven om het aantal schooluitvallers van 2002 met de helft terug te brengen naar 35.000 in 2010. Het huidige kabinet wil verder gaan en actief beleid voeren om het aantal schoolverlaters voor volgend jaar te reduceren tot 35.000 en 25.000 nieuwe voortijdig schoolverlaters in 2016. Door middel van tijdige en volledige meldingen, uniforme registratie en uniforme definities moeten alle jongeren in beeld zijn. De Jeugdmonitor (maart 2011) waarin ook de onderwijsmonitor in is opgenomen is hiervoor een belangrijk instrument. Bij verzuim of uitval onderneemt de gemeente/RMC actie richting de jongere met als doel de jongere te bewegen alsnog een startkwalificatie te halen door volledige terugkeer naar school of door een combinatie van leren en werken. In samenwerking met de onderwijsinstellingen en de gemeenten zetten wij ons in om het aantal voortijdig schoolverlaters verder terug te dringen en het aantal herplaatsingen te verhogen. Hiertoe hebben in januari 2008 de RMC-contactgemeenten en de provincie zich aan het actieplan Bestrijden Voortijdig Schoolverlaten gecommitteerd. De contactgemeenten hebben een regievoerende rol. De ketenpartners uit het onderwijs zijn hierbij nauw betrokken. De provincie vervult een faciliterende rol. Het actieplan Bestrijden Voortijdig Schoolverlaten bevat een zevental maatregelen om het aantal schoolverlaters terug te dringen en het aantal herplaatsingen te verhogen. Het aantal voortijdig schoolverlaters is de afgelopen jaren beter in beeld gekomen en de reductie van het aantal vroegtijdig schoolverlaters is op koers ten opzichte van de landelijk gestelde normen.

20

Aantal voortijdig schoolverlaters per schooljaar, per RMC gebied (afname in %) 2005/2006 2007/2008 2008/2009 2009/2010

Noord Oost Centraal

327 492 830

290 410 782

236 396 721

239 321 696

% afname t.o.v. 2005/2006 26,9 34,8 16,1

De doelstelling van het kabinet was om vanaf 2007/2008 ieder jaar een reductie van 10% voortijdig schoolverlaters per jaar te realiseren ten opzichte van de nulmeting in 2005/2006. De scholen en de RMC contactgemeenten werken hier hard aan en stemmen dit af met de andere partijen die deelnemen aan het actieplan.

2.5 Onderwijs en arbeidsmarkt Er is duidelijk behoefte aan een goede afstemming van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. In ons Actieprogramma Arbeidsmarkt 2008 – 2012 hebben wij aangegeven dat het verder ontwikkelen van het menselijk potentieel de belangrijkste voorwaarde is om kennis en innovatie te verhogen en daarmee de economische groei en de werkgelegenheid te bevorderen. In de huidige economische omstandigheden zullen wij ons nog meer moeten inspannen om door opleiding en scholing de economie van onze provincie te versterken en de werkgelegenheid te vergroten. Belangrijke voorwaarden hierbij zijn marktgericht opleiden en een actievere betrokkenheid van het bedrijfsleven bij het onderwijs.

2.5.1 Versnellingsagenda Als antwoord op de economische crisis hebben wij een Versnellingsagenda opgesteld. Deze agenda bestaat enerzijds uit het versneld uitvoeren van een aantal grote projecten en anderzijds uit een Arbeidsmarkt - Scholingsprogramma. In dit programma werken wij met drie programmalijnen, te weten: 1. jongeren; 2. mobiliteitscentra; 3. gemeenschappelijke opleidingsactiviteiten. Met de programmalijn jongeren willen wij extra inzet plegen op het tegengaan van de jeugdwerkloosheid. Naast het regionaal Actieplan Jeugdwerkloosheid Groningen, hebben de arbeidsmarktregio's Groningen Centraal, Groningen Noord en de regio Groningen Oost ieder een plan bij de provincie ingediend om samen met andere partijen op gebied van onderwijs, werkgevers, UWV werkbedrijf, kenniscentra de gevolgen van de crisis zo veel mogelijk te dempen en de groei van de jeugdwerkloosheid te bestrijden. Door deze regionale aanpak met accent op (bestaande) activiteiten (op en vanuit de Werkpleinen) waarbij wordt aangesloten op de bestaande/reguliere infrastructuur wordt een antwoord geformuleerd op lokale/regionale knelpunten. Doelstelling van het Mobiliteitscentrum regio Groningen van het UWV Werkbedrijf is de concentratie, coördinatie en intensivering van de publieke en private dienstverlening aan bedrijven en aan ondernemers om daardoor het ontslag te vermijden van zoveel mogelijk werknemers. Door bestaande en nieuwe maatregelen gezamenlijk uit te voeren, het verbeteren van de inzetbaarheid van werkenden en een substantiële verruiming van het aanbod van werk-naar-werk trajecten. Kenmerkend voorde aanpak van het Mobiliteitscentrum is het bij elkaar brengen van publieke en private diensten en dienstverleners, het inrichten van een gemeenschappelijke projectorganisatie en het op elkaar afstemmen van de dienstverlening door ontschotting.

2.5.2 Associate Degree Stadskanaal Sinds het studiejaar 2006-2007 bestaat een nieuw type hoger onderwijs: het Associatedegreeprogramma. Dit is een tweejarige studie met een eigen wettelijke graad: de Associate degree (Ad). De Ad is ingevoerd op aandringen van diverse sectoren binnen de arbeidsmarkt. De Ad is vooral bedoeld voor werkenden die weer een studie willen oppakken en voor degenen die na hun mbo-4opleiding best nog willen doorstuderen, maar niet voor een vierjarige HBO-Bachelor opleiding willen kiezen.

21

In opdracht van de Hanzehogeschool, het Noorderpoortcollege, de gemeente Stadskanaal en de provincie Groningen zijn de mogelijkheden een Associate Degree in Stadskanaal onderzocht. De belangrijkste uitkomsten van dit onderzoek zijn: A. De bekendheid van de Associate Degree is zowel bij het werkveld als bij de MBO-studenten erg laag; B. De meeste MBO-studenten zien wel meerwaarde in de Associate Degree ten opzichte van het huidige opleidingenaanbod, bij het werkveld reageert men behoudender; C. De gezamenlijke instroom van studenten voor Ad-onderwijs vanuit het werkveld en de ondervraagde scholen ligt tegen de 200 tot 300 studenten aan. Dit gaat echter niet om 1 specifieke opleiding of 1 specifieke locatie; D. Met name voor de Ad Engineering is interesse vanuit zowel het werkveld als de MBOstudenten. Vanuit het werkveld is er ook veel interesse voor Bouwkunde, Small Business & Retailmanagement en Financiële Dienstverlening. Vanuit de MBO-studenten is er na Engineering ook nog interesse voor opleidingen in de richting van Zorg; E. De gezamenlijke instroom van studenten voor Ad-onderwijs in Stadskanaal vanuit het werkveld en de ondervraagde scholen ligt rond de 45 tot 80 studenten. Op 4 juli 2011 zijn de resultaten in het overleg van de Hanzehogeschool, het Noorderpoortcollege, de gemeente Stadskanaal en de provincie besproken. Uit het onderzoek blijkt dat een technische opleiding het best past binnen het marktpotentieel. Afgesproken is dat in de gesprekken met het betrokken bedrijfsleven nagegaan wordt welke garanties zij kunnen en willen geven voor een aantal opleidingsplaatsen. De stuurgroep zal eind 2011/begin 2012 opnieuw bijeenkomen.

2.6 Demografische ontwikkelingen 2.6.1 Inleiding Het aantal jeugdigen zal de komende jaren dalen. Uit prognoses blijkt dat wij de komende 20 jaar een daling van 20% - 25% van de jeugdigen van 0 - 12 jaar en van 13 - 18 jaar kunnen verwachten. De regio Delfzijl laat zelfs een daling van circa 50% zien. De sterkste daling concentreert zich in de leeftijdsgroep 0 -12 jarigen in 2010 - 2020 en voor de 13 - 18 jarigen in 2015 - 2030. Per individuele kern/gemeente kunnen er nog verschillen zijn. Over het algemeen is het beeld voor kleine kernen somberder dan voor de grotere kernen. De provincie Groningen heeft mede op basis van de adviezen van het TopTeam Krimp een Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling Groningen opgesteld waarin men met een brede, integrale aanpak samen met alle betrokken partijen uit de krimpregio's wil komen tot regionale Woon- en Leefbaarheidsplannen. In Noord-Groningen is een experiment opgezet; het experiment geïntegreerde kindvoorziening op het Groninger platteland. In de Jeugdmonitor is de JONGmonitor opgenomen. Op het gebied van onderwijs onderzoeken wij hoe vanaf 2011 monitoring plaats vindt.

2.6.2 Samenwerking onderwijs Noord Groningen (voorloper van het experiment) In de gebiedsprogramma's Noordoost-Groningen en Noordwest-Groningen is het project "Samenwerking onderwijsinstellingen, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk NoordGroningen"opgenomen. In dit gebied is zoals hierboven genoemd sprake van bevolkingsdaling, hetgeen een belangrijke impact heeft op de aanwezigheid van bestaande voorzieningen. De vier grote schoolbesturen in Noord-Groningen en de kinderopvanginstelling Kids2b hebben in samenwerking met gemeenten in september 2008 voorgesteld iets te doen aan de problemen als gevolg van een teruglopend aantal kinderen in het onderwijs, peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Hiertoe wilden zij gezamenlijk innovatieve concepten ontwikkelen voor een geïntegreerd aanbod van opvang, zorg en onderwijs voor kinderen van 0 tot 13 jaar met een volledig dagarrangementen, met ontwikkelingsstimulering in de breedste zin van het woord. In de structuur voor de komende jaren is het overleg van de 5 besturen omgezet naar een regiegroep waarin de voortgang besproken (en zo nodig bevorderd) wordt en goede voorbeelden uitgewisseld worden. In het project is een regiokaart ontwikkeld, welke een goed beeld geeft van Noord-Groningen voor wat betreft (te ontwikkelen) onderwijs- en kinderopvangvoorzieningen. Verder zijn er kaders ontwikkeld voor een geïntegreerde kindvoorziening die ook richting kan geven aan het experiment geïntegreerde kindvoorziening (zie hieronder).

22

2.6.3 Het experiment geïntegreerde kindvoorziening op het Groninger platteland In het Provinciaal Actieplan Bevolkingsdaling zijn onder meer experimenten opgenomen die als lokale oplossingsstrategieën kunnen genereren die bijdragen aan de kwaliteit van de voorzieningen in het gebied waar het experiment plaatsvindt. Tegelijkertijd moet het voorgestelde experiment een voorbeeldfunctie hebben voor andere gebieden die in de toekomst mogelijk met vergelijkbare problematiek worden geconfronteerd. Omdat bij de gemeenten en schoolbesturen de bevolkingsdaling hoog op de agenda staat is het experiment geïntegreerde kindvoorziening op het Groninger platteland opgezet. Het is een unieke samenwerkingsvorm van diverse partijen in een regiegroep.

voorbeeldprojecten

Het experiment geïntegreerde kindvoorziening op het Groninger platteland zoekt antwoorden op het vraagstuk hoe met de verminderde instroom van 0 tot 12 jarigen in het onderwijs in de komende decennia toch kwalitatief, betaalbaar en bereikbaar onderwijs blijvend kan worden geboden in Noord Groningen. Vergaande samenwerking tussen verschillende denominaties van het primair onderwijs, peuterspeelzalen en kinderopvang is noodzakelijk om een financieel en kwalitatief verantwoord aanbod te kunnen blijven aanbieden. In het experiment worden in twee pilots ervaringen opgedaan met ontwerpen voor geïntegreerde kindvoorzieningen met doorlopende leer- en ontwikkelingslijnen. Hierbij onderzoeken vier onderwijskoepels samen met kinderopvang en peuterspeelzalen een voor allen geaccepteerde vorm van samenwerking om organisatorisch een kindvoorziening vorm te geven. In samenwerking met het ministerie van OCW wordt onderzocht welke regelgeving in het onderwijs en kinderopvang belemmerend werkt voor integrale oplossingen. Uiteraard worden demografische ontwikkelingen verzameld en/of onderzocht en wordt de bestaande gebouwenvoorraad van basisscholen in het gebied in ogenschouw genomen.

2.6.4 Voortgezet onderwijs in de Eemsdelta Door de bevoegde gezagen van het Fivelcollege te Delfzijl, het Ommelander College te Appingedam en het Noorderpoortcollege, vestiging Appingedam, is op 15 mei 2009 de intentie vastgelegd dat zij gezamenlijk één nieuwe scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs zullen vormen, onder een nieuw te vormen bevoegd gezag. Deze intentie is tot stand gekomen na voorbereidend overleg met het provinciaal bestuur en de drie gemeentebesturen. Door het vormen van één scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs waardoor, op basis van voldoende leerlingen, een breed en kwalitatief hoogstaand onderwijsaanbod in de toekomst blijft gewaarborgd. Het Fivelcollege en het Ommelander College fuseren en het VO onderwijs van het Noorderpoort in Appingedam wordt overgedragen aan de nieuwe scholengemeenschap. Door het ministerie is toestemming verleend voor de omzetting van de identiteiten van de beide scholen. De besturenfusie van de beide scholen is met ingang van het schooljaar 2011 – 2012 een feit en ook de overdracht van het VO en het praktijkonderwijs van het Noorderpoort in Appingedam is daarbij geregeld. Door de gemeente Appingedam is het schoolgebouw Eelwerd van het Noorderpoort gekocht. Hierbij hebben alle betrokken partijen een financiële bijdrage geleverd om dit mogelijk te maken.

23

3 Jongerenparticipatie -

Beleidsnotitie Jongerenparticipatie 2010-2012 vastgesteld. Educatiepakket is in gebruik.

3.1 Hoofdlijnen beleid In het laatste kwartaal van 2009 is het beleidsplan 2010-2012, TalkTalk genaamd, vastgesteld. De notitie houdt in dat de voorlichting naar jongeren over de provincie als bestuurslaag gehandhaafd blijft en dat er meer ingezet gaat worden op participatie tussen de provinciale organisatie en jongeren. Het beleidsterrein valt sinds de hernieuwde portefeuille indeling naar aanleiding van de verkiezingen onder de verantwoordelijkheid van de Commissaris van de Koningin en is hiermee onderdeel geworden van de afdeling communicatie. In het Collegeprogramma 2011-2014 is besloten dat jongerenparticipatie onderdeel moet uitmaken van het communicatiebeleid, waarbij de focus op participatie zal afnemen. Tot 2012 worden de activiteiten zoals omschreven in het meerjarenplan Talk Talk gehandhaafd. Daarna zal gekeken moeten worden in welke vorm het verder moet.

3.1.1 Samenvattend overzicht stand van zaken Onderwerp Communicatie Educatiepakket

Doel periode 2010 – 2012 Brede voorlichting over de provincie

Communicatie Communicatieproducten

Het ontwikkelen van een educatiepakket voor scholen in samenwerking met docenten en jongeren. - Hyves - Facebook - Online game www.koningvangroning.nl - Online educatiepakket - Voorlichtings-DVD

Communicatie Scholentour CdK

Communicatie Rondleidingen door PS

Resultaat t/m rapportage Reeds uitgevoerd en gelanceerd in week 7 2011. Het is gekoppeld aan de Provinciale Statenverkiezingen. Bereik: ca. 1000 jongeren Alle producten zijn operationeel. De eigen website is gestopt als gevolg van de nieuwe provinciale website. Met het aantreden van een nieuw PS & GS dient de voorlichtings-DVD geactualiseerd te worden. Startdatum: augustus 2011

Brede voorlichting over de provincie

Bereik: ca. 1500 jongeren Continue twee maandelijkse activiteit

Ondersteuning van CdK bij scholenbezoeken

Bereik: ca. 500 jongeren

Brede voorlichting over de provincie

Continue activiteit

Het geven van voorlichting en rondleidingen aan scholen op het provinciehuis

Zowel ambtenaren als PS-leden geven rondleidingen of gastlessen op scholen Bereik: 256 jongeren

24

Interactie Op weg naar het Lagerhuisdebat

Jaarlijks organiseren

Participatie Aanleg fietspad

Matchmaking tussen beleid en jongeren.

Participatie Verkeersveiligheid

Matchmaking tussen beleid en jongeren.

Participatie Huiselijk geweld

Matchmaking tussen beleid en jongeren

Participatie Seksueel geweld

Matchmaking tussen beleid en jongeren

Participatie Internet surveillance

Matchmaking tussen beleid en jongeren

Participatie Gast redactie personeelsblad Gronoloog

Matchmaking tussen beleid en jongeren

Heeft plaatsgevonden op 4 februari 2011 Bereik: ca. 300 jongeren Laatste kwartaal 2010 is er samen met de afdeling Verkeer & Vervoer en jongeren van het Werkmancollege gebrainstormd over het fietspad GroningenBedum. Dit traject loopt nog steeds, er is vertraging geweest ivm aanleg van een rotonde. Mensumaweg te Grootegast: er wordt bemiddeld tussen instanties verkeersveiligheid en het Voortgezet Onderwijs inzake de aanpak van verkeersveiligheid. Vooral de beleving van jongeren komt centraal te staan. Laatste kwartaal 2010 vaststelling plan van aanpak door gemeenten. Plan van aanpak is in juni 2011 gelanceerd. De acties met jongeren beginnen in het najaar van 2011. Samen met Stichting Huiselijk Geweld jongeren raadplegen over digitale bereikbaarheid van het meldpunt. Startdatum: augustus 2011 Spreken met jongeren over hoe er meer aandacht kan komen voor de 'tour of love bus". Dit is een rondrijdende bus van de GGD (voorheen gefinancierd door provincie), waar jongeren leren praten over dit onderwerp om zo de taboe op te heffen. Startdatum: augustus 2011 Samen met de politie Groningen spreken met jongeren over hoe de jongeren de meldpunten op internet kan vinden in geval van hulpvraag. Ook hoe jongeren benaderd moeten worden door politie is aan de orde. Startdatum: augustus 2011 Jongeren Trendteam schrijven 4 pagina's over hun zelf, met als doel meer bekendheid te krijgen en dus meer participatie opdrachten. Startdatum: augustus 2011

25

3.2 Educatiepakket Na een grondig onderzoek door bureau Youngworks is besloten om een online educatiepakket te maken die docenten kunnen gebruiken in de lessen maatschappijleer/staatsinrichting. Dit pakket is op 1 februari 2011 opgeleverd en gelanceerd op diverse middelbare scholen onder leiding van Victoria Koblenko in week 7 en is erg goed ontvangen op de scholen. Het pakket is te vinden via de website van de provincie Groningen. De thema's die worden behandeld zijn: energie, leefbaarheid, mobiliteit, milieu en jeugdzorg in het pakket terug te vinden. Het pakket is uit te breiden met extra modules, maar gezien de omvang van zoals het nu is, is het voor 2011 niet meer nodig om het pakket uit te breiden. In 2012 zal er opnieuw gekeken moeten worden of er behoefte is aan een nieuwe module.

26

4. Aansluiting jeugdzorg en jeugdbeleid Conclusies: - Het grootste deel van de afspraken uit het bestuursakkoord is uitgevoerd. - De provinciebrede verwijsindex (ZvJG, www.zorgvoorjeugd.nu) is in werking. - Er zijn instellingen uit meerdere domeinen aangesloten en het aantal meldingen groeit. - Afstemming met justitiële keten is gestart. - Het project Samen Slimmer Werken (SSW) loopt volgens planning.

4.1. Hoofdlijnen beleid In 2008 is het platform jeugd in gezamenlijkheid door de Vereniging Groninger Gemeenten (VGG) en de provincie Groningen opgericht. Het doel hiervan was om de problemen in de jeugdzorg in gemeenschappelijkheid op te pakken. De opdracht van het platform is verwoord in het Bestuursakkoord Jeugd 2008-2012. Dit akkoord vervangt de eerdere ambitie van de provincie om met alle afzonderlijke gemeenten een convenant af te sluiten. Het bestuursakkoord is in 2008 opgesteld, bediscussieerd, aangepast en uiteindelijk door alle Colleges onderschreven. Hierin is onze gezamenlijke ambitie opgenomen, te weten: - optimale signalering van problematiek; - het bieden van zorg zo dicht mogelijk bij huis; - snelle doorgeleiding naar geïndiceerde zorg; - realisatie goede informatievoorziening. Bovenstaande ambities zijn in het Bestuursakkoord vertaald in inspanningsverplichtingen en resultaten. Deze zijn samengevat onder onderstaande noemers: A. B. C. D. E. F. G. H. I.

Informatie Bestrijden wachtlijsten Provinciale verwijsindex Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) Bureau Jeugdzorg Methoden en instrumenten Afbouw ambulante hulpverlening door Bureau Jeugdzorg Kindermishandeling\ Raad voor de Kinderbescherming

Onder ieder van deze noemers vallen verschillende afspraken (in totaal 34). Er is na de zomer van 2008 gestart met de uitvoering van deze afspraken.

4.1.1 Samenvattend overzicht stand van zaken Onderwerp

Doel periode 2009 – 2012

Resultaat t/m nu rapportage

Informatie

Inzicht in voorliggende voorzieningen (lokale zorgaanbod) voor afstemming totale zorgaanbod.

Voorstudie Meten van de Jeugdketen gemaakt + overzichtsmatrix en toelichting. Als vervolg op de 0-meting is begin januari 2011 gestart met een hernieuwde inventarisatie van het zorgaanbod bij de Groninger Gemeenten.

Onderzoek naar vraagontwikkeling.

Onderzoek is uitgevoerd. De conclusies en aanbevelingen zijn actief gecommuniceerd met de gemeenten.

Er worden afspraken gemaakt over de manier van tellen en het gebruik van bepaalde definities

Project Samen Slimmer werken is uitgevoerd.

27

(ontwikkelen één taal). Wachtlijsten

Voorkomen van wachtlijsten en verbeteren van de doorstroom.

De wachtlijsten bij BJZ zijn weggewerkt (zie hoofdstuk 5), waardoor de taskforce niet meer nodig was. Indien weer nodig wordt de taskforce weer in het leven geroepen

Verwijsindex Zorg voor Jeugd Groningen (ZvJG)

In 2010 moest iedere gemeente zijn aangesloten op de Landelijke Verwijsindex Risicojongeren (VIR). De provincie Groningen is in dit kader samen met alle 23 Groninger gemeenten gestart met het project Zorg voor Jeugd Groningen om een provinciebrede, regionale verwijsindex in te voeren.

De verwijsindex ZvJG is in januari 2010 in werking getreden. Problemen bij jongeren en kinderen worden hiermee zo vroeg mogelijk gesignaleerd, zodat op tijd hulp geboden kan worden. De verwijsindex zorgt voor een betere samenwerking tussen hulp- en zorgverleners.

Centra voor Jeugd en Gezin (CJG)

Iedere gemeenten moet uiterlijk in 2010 minimaal één plek hebben waar ouders, kinderen en jongeren met al hun vragen terecht kunnen (het Centrum voor Jeugd en Gezin).

Handreiking gemaakt voor invoering CJG + kader aansluiting BJZ in 8 backoffices CJG. Implementatie vindt plaats in de gemeenten.

Gemeenten zorgen ervoor dat instellingen, teams en andere betrokkenen goed samenwerken in de (backoffice) CJG. BJZ en GGD voeren zorgcoördinatie uit in de backoffice CJG.

Met de invoering van de verwijsindex Zorg voor Jeugd Groningen sluit Bureau Jeugdzorg en de GGD aan bij 8 regionale backoffices CJG; Bureau Jeugdzorg en de GGD vervullen hierin de rol van zorgcoördinator.

Ontwikkelen uniforme, gestandaardiseerde dossieropbouw.

Bureau Jeugdzorg

Methoden en instrumenten

Binnen het project 'Samen Slimmer werken in de jeugdzorgketen' wordt gewerkt aan uniforme gestandaardiseerde dossieropbouw.

Bureau Jeugdzorg neemt vanaf januari 2010 actief deel in de backoffice van de CJG (en aan de verwijsindex).

Bureau Jeugdzorg neemt vanaf januari 2010 actief deel in de backoffice van de CJG (en aan de verwijsindex).

Zie verder hoofdstuk 5.

Zie verder hoofdstuk 5.

Inventariseren bestaand zorgaanbod en d.m.v. pilots instrumenten toetsen op efficiëntie en effectiviteit.

Gemeenten en provincie hebben met Bureau Jeugdzorg, GGD, de lokale en provinciale zorgaanbieders een werkconferentie zorginnovatie gehad over de structurele versterking van het voorliggende veld. Als vervolg op deze conferentie heeft de provincie een krediet Zorginnovatie ingesteld (zie paragraaf 6.2).

28

Afbouw ambulante hulpverlening door Bureau Jeugdzorg (BJZ).

Afbouw ambulante hulpverlening door BJZ.

BJZ heeft alle mogelijke ambulante hulpverlening in 2009 afgebouwd. De provincie heeft tot 1 januari 2011 een overbruggingsregeling getroffen voor nog tijdelijk uitvoeren van de ambulante hulpverlening Begeleide Omgangs Regeling door Humanitas. Gemeenten bepalen hoe zij het aanbod Begeleide omgangsregeling (BOR) op lokaal niveau willen uitvoeren. De Groninger gemeenten hebben vanuit hun verantwoordelijkheid voor de aanpak van huiselijk geweld het rapport van de commissie Hamel uitgewerkt in een Groninger aanpak van (huiselijk) geweld in afhankelijkheidsrelaties die vanaf 1 januari 2011 wordt uitgevoerd.

Kindermishandeling

RAAK-aanpak invoeren.

RAAK is geïntegreerd met ZvJG. Invoering RAAK-methode en werkplan is gereed. Trainers zijn getraind, trainingen aan professionals in uitvoering. Website Raak beschikbaar.

Raad voor de Kinderbescherming

Verbeteren samenwerking tussen gemeenten en de RvdK.

Gemeenten zijn periodiek in gesprek met de Raad over samenwerking en hoe te informeren/communiceren. Er is hierbij ook aansluiting gezocht bij politie en justitie.

Aansluiting van de zorgketen bij de justitiële keten zoals het Veiligheidshuis.

Afstemmingsoverleg Justitie Jeugd

4.2 Realisatie goede informatievoorziening in de jeugdketen In het bestuursakkoord Jeugd 2008-2012 is als afspraak opgenomen dat de voorliggende voorzieningen geïnventariseerd worden. Aanleiding hiertoe was het gegeven dat er slecht zicht was op het totale aanwezige jeugd(zorg)aanbod en er geen analyse was van de omvang van de jeugdproblematiek. In 2008 is het onderzoek 'Meten van de Jeugdketen' uitgevoerd. Met dit onderzoek getracht het gemeentelijk deel van de jeugdketen in beeld te brengen. Dit heeft samen met aanvullende matrices over het aanbod in het voorliggende veld (zorgaanbod lokaal) een 0-meting opgeleverd. Deze 0-meting is input voor de afstemming van het totale zorgaanbod binnen de provincie. De belangrijkste conclusie in het rapport is dat over de meeste voorliggende voorzieningen de gevraagde cijfers niet bekend zijn of door de instellingen niet worden geregistreerd. Daarnaast wordt door gemeenten en instellingen verschillende definities gehanteerd voor licht pedagogische hulp. De conclusie is toen getrokken dat er een vervolgactie nodig is op het gebied van de voorliggende voorzieningen (o.a. prestatie-indicatoren voor in het Programma van Eisen) zodat er onder meer gewerkt kan worden met uniforme taal voor definities en tellingen. Als vervolg op de 0-meting is begin januari 2011 gestart met een hernieuwde inventarisatie van het jeugdzorgaanbod bij de Groninger Gemeenten. Hierbij werd aangesloten bij de ontwikkeling van de CJG’s die begin 2011 afgerond zouden zijn. Omdat nog niet alle (frontoffices) CJG’s volledig operationeel en omdat er binnen de beheersorganisatie ZvJG andere prioriteiten zijn gesteld is het niet gelukt om tot een volledig overzicht van de eerstelijnsvoorzieningen te komen. Het overzicht van tweedelijnszorg is wel volledig en beschikbaar via de informatievoorziening van onze instellingen (zie hoofdstuk 5 en 6) en de ontsluiting van deze gegevens in de Jeugdmonitor (zie hoofdstuk 8).

29

4.3 Provinciale verwijsindex (ZvJG) 4.3.1 Voortgang ZvJG De projectfase van het project Zorg voor Jeugd Groningen, de verwijsindex risicojongeren, is afgerond en in januari 2010 is het systeem van start gegaan. Het systeem ZvJG is nu ruim anderhalf jaar in gebruik. Met ingang van 1 juli 2010 is de aansluiting op de Landelijke Verwijsindex Risicojongeren (VIR) gerealiseerd. Het project ZvJG is aan de beheersorganisatie (ambtelijk platform Jeugd) overgedragen. Het project is inmiddels geëvalueerd en de eindverantwoording is aan M&ICT (beoordeelt samen met het ministerie onze verantwoordingen) opgeleverd. De verbeterpunten uit de evaluatie zijn meegenomen in het implementatieplan voor de beheerorganisatie. De eindrapportage en de financiën zijn inmiddels door de accountant gecontroleerd en goedgekeurd. Hiermee is het project ook administratief en subsidietechnisch afgerond. In de projectfase was er een projectleider en waren voor iedere regio kwartiermakers ingesteld. Deze hebben hun werkzaamheden inmiddels afgerond. Om continuïteit te bewerkstellingen en de verdere implementatie goed te laten verlopen is tot 1 juli 2011 een projectleider vanuit de VGG door de gemeenten aangenomen. De beheersorganisatie is voornemens om weer een procestrekker in de arm te nemen. Het blijkt namelijk lastig te zijn om in groepsverband als ambtelijk platform alle uitvoerende en overkoepelende activiteiten binnen de beperkte capaciteit uit te kunnen voeren. Voor de instellingen die hulp verlenen aan jeugdigen als kernactiviteit hebben is een impactanalyse uitgevoerd en zijn de technische koppelingen gerealiseerd. Voor de instellingen die contact hebben met jeugdigen (vindplaatsen) en deelnemen aan ZvJG door signalen af te geven zijn er bij de start brede en nu maandelijkse aansluitbijeenkomsten geweest. Op 30 juni 2011 waren 421 instellingen uit allerlei verschillende domeinen (onderwijs, maatschappelijk werk, kinderopvang) aangesloten op het systeem. Op de website www.zorgvoorjeugd.nu staat een actueel overzicht van de instellingen die zijn aangesloten op ZvJG (zowel per gemeente als per domein). Per kwartaal stelt het ambtelijk platform (de beheersorganisatie) een kwalitatieve rapportage op over het gebruik van ZvJG. In het eerset half jaar van 2011 is er sprake geweest van in totaal 2495 meldingen, waarvan 1167 signaalregistraties en 1328 ketenregistraties. In het laatste geval gaat het om signalen van een hulpverlenende instelling; deze instelling geeft hiermee aan een jeugdige (nieuw) in de hulpverlening te hebben opgenomen. Gedurende het jaar 2010 is het aantal signalen flink gegroeid en het aantal meldingen stijgt nog steeds. Vanaf het begin van ZvJG tot nu zijn er in totaal 970 matches geweest, wat inhoudt dat er zorgcoördinatie heeft plaatsgevonden. De domeinen jeugdzorg en maatschappelijk werk geven de meeste ketenregistraties en de domeinen gezondheidszorg, leerplicht en onderwijs de meeste meldingen.

4.3.2 Ontwikkelingen ZvJG Het is evident dat bij zo'n majeure ontwikkeling als de provinciale verwijsindex met daaraan gekoppeld de zorgcoördinatie er kinderziektes en aanloopperikelen optreden. De gemeenten hebben een nieuwe sturingsrol moeten invullen waarbij nog niet overal planmatig gewerkt wordt. De overgang van de projectperiode naar de beheersfase betekende verder minder middelen en minder ondersteuning (van bijvoorbeeld een externe projectleider of kwartiermakers), waardoor de beheersorganisatie niet alle ontwikkelpunten voortvarend heeft op kunnen pakken. De beheersorganisatie werd tijdeljik inhoudelijk en procesmatig door de VGG ondersteund; hier wordt nu een vervolg aan gegeven. Daarnaast heeft het project Samen Slimmer werken in de Jeugdzorgketen de doorontwikkeling van ZvJG ondersteund (zie paragraaf 4.3.3). De werkprocessen volgend uit Zorg voor Jeugd Groningen hebben een cultuuromslag tot gevolg gehad die niet van de een op de andere dag gerealiseerd is. Bovendien heeft men veel inzet moeten plegen om op alle verschillende niveaus van bestuur tot uitvoering dezelfde interpretaties en uitgangspunten te laten gelden. Knelpunten van technische en procesmatige aard en onduidelijkheden en interpretatiekwesties zijn met de betrokken partijen (gemeenten, Bureau Jeugdzorg en de GGD) veelal opgelost. Voor een meer planmatige en structurele sturing is een implementatieplan opgesteld door de beheersorganisatie. In het plan zijn de onderdelen communicatieplan, het beheer van het systeem ZvJG, het beheer van de de website ZvJG, (periodieke oplevering van) de sturingsinformatie opgenomen. Ook is voorzien in het stimuleren van

30

signaleerders om te melden en worden de signaleerders inhoudelijk ondersteund. Dit plan wordt door gemeenten op regionaal niveau doorvertaald in concrete sturing en ontwikkeling van de CJG's. Binnen het project ZvJG is veel aandacht geweest voor het aansluiten van onderwijsinstellingen op de verwijsindex, als een zeer belangrijke (vroeg)signaleerder van problemen bij jeugdigen. De JGZ vervult een consultatierol binnen de ZAT's en het onderwijsveld kan hun vragen via de frontoffice CJG stellen. Indien de medewerkers van de frontoffice vragen niet kunnen beantwoorden is er een steunpuntfunctie bij de JGZ beschikbaar met als terugvaloptie een steunpunt bij BJZ (in de backoffice CJG). De processen in de jeugdzorgketen en het (passend) onderwijs vereisen een goede regionale en provinciale afstemming tussen gemeenten en onderwijs. De provinciale afstemming wordt gerealiseerd in het afstemmingsoverleg passend onderwijs/ ZvJG (zie paragraaf 2.2.2).

4.3.3 Samen Slimmer Werken in de Jeugdzorgketen De verwijsindex ZvJG en de CJG's zijn nog volop in ontwikkeling en dóórontwikkeling. Daarom is er gezamenlijk door de gemeenten, BJZ en de GGD een vervolgproject gestart met middelen uit een subsidie van het Europees Sociaal Fonds Actie E (sociale innovatie). De doelstelling van het project 'Samen Slimmer Werken in de Jeugdzorgketen' is, te komen tot een implementatieplan voor de aanpak van een drietal geconstateerde knelpunten die te maken hebben met sociale innovatie, oftewel, innovatie van de wijze waarop arbeid is georganiseerd. Het betreffen de volgende werkprocessen: 1) Werkproces signalering; 2) Werkproces indicatiestelling; 3) Werkproces casusoverleg, zorgcoördinatie en informatie-uitwisseling. Het implementatieplan is een weerslag van de analyse van de geconstateerde knelpunten en oplossingen daarvoor, een verslag van de resultaten van het in de praktijk uittesten van die oplossingen en een oordeel over de kosten-baten van die oplossingen. Om dat implementatieplan te maken, is nodig dat er analyses worden gemaakt van knelpunten en oplossingen en dat die ook daadwerkelijk in de praktijk worden getest middels pilots. Het verslag van dat testen maakt vervolgens weer onderdeel uit van het op te leveren implementatieplan. Het project kent twee werkgroepen, te weten: werkgroep signalering en werkgroep informatie-uitwisseling, indicatiestelling, casus overleg en zorgcoördinatie. In de werkgroepen hebben diverse experts uit het veld zitting genomen. De eerste bijeenkomsten zijn in september 2010 gestart. In de werkgroepen zijn als eerste knelpunten behandeld en daarna hebben de twee werkgroepen zich gebogen over mogelijke oplossingen voor de knelpunten. Werkgroep signalering Zo heeft de werkgroep signalering zich gebogen over vraagstukken als: 1. Wanneer moet er worden gesignaleerd; 2. welke rol spelen professionals uit het veld in het proces van signaleren binnen ZvJG en Kindermishandeling; 3. Wat te doen bij acute noodsituaties (situatie waarin binnen 24 uur ingegrepen moet worden). Hiervoor moeten tussen alle betrokkenen afspraken gemaakt worden en moet een handelwijze, een uniform en provinciebreed werkproces, worden ontwikkeld. Daarnaast is door professionals gemeld dat zij moeite hebben met het duiden van het ‘onderbuik’ gevoel en wanneer zij moeten signaleren binnen het huidige systeem. De analyse van mogelijke oplossingen heeft geresulteerd in een zogenaamde digitale signaalgids. Dit is een digitaal stroomschema waarbij uiteindelijk de gebruiker een advies krijgt of er een signaal afgegeven moet worden. Deze gids bevat ook de RAAK-meldcode (zie 4.5.2) en is gebaseerd op de landelijke meldcode kindermishandeling zoals die door het Ministerie is opgesteld. Werkgroep indicatiestelling, informatie-uitwisseling, casus overleg en zorgcoördinatie. De werkgroep indicatiestelling, informatie-uitwisseling, casusoverleg en zorgcoördinatie heeft zich gebogen over verschillende knelpunten. Alle hulpverlenende instellingen starten het hulpverleningsproces met een probleemanalyse ofwel indicatie van de problematiek. Op basis van deze probleemanalyse wordt een hulpverleningsproces ingericht. In de praktijk blijkt dat instellingen dat proces verschillend inrichten en onvoldoende gebruik maken van de informatie die door andere betrokken instellingen al is vastgelegd. Daarnaast blijkt in de praktijk dat het communicatieproces tussen instellingen lastig verloopt. De betrokken instellingen hebben geen inzicht in de informatie die andere instellingen hebben opgeslagen over de jongere. Het overdragen van informatie en kennis

31

wordt daardoor bemoeilijkt. Niet alleen is sprake van een verschillende wijze van opbouw van dossiers, ook is sprake van verschillen in “taal” waardoor de uitwisseling van kennis, ervaring en informatie bemoeilijkt wordt. Een oplossing hiervoor kan gevonden worden in een digitale zorgroutekaart. Dit is een digitale zorgkaart waarvan de cliënt eigenaar is. Alle gegevens van de cliënt worden opgenomen in deze kaart, hiermee wordt de cliënt ontlast want hij/zij hoeft niet bij doorverwijzing steeds weer NAW-gegevens op te geven en zijn of haar situatie steeds opnieuw te vertellen. Voor de zorgverleners betekent dit een enorme tijdwinst, want de voorgeschiedenis plus de gegevens van cliënt zijn aanwezig. Alleen de eerste hulpverlener voert samen met de cliënt alle gegevens in. Naast de efficiency winst wordt er door deze routekaart het communicatieprobleem van de instellingen onderling verholpen. Middels deze routekaart spreken zij immers allen dezelfde taal dus indiceren betekent voor instelling X nu hetzelfde als voor instelling Y. Beide producten (signaalgids en zorgroutekaart) zijn in het voorjaar van 2011 gedurende 6 weken breed gepilot door diverse instellingen in de provincie. Op basis van de resultaten uit de evaluatie is geconcludeerd dat de signaalgids een duidelijke meerwaarde heeft voor professionals in de keten; de deelnemers geven aan dat het instrument een duidelijke tijdwinst oplevert. Uit onderzoek blijkt dat de hulpverlening het meeste effect heeft als problemen in een vroegtijdig stadium worden aangepakt. Met de invoering van de zorgroutekaart kunnen voordelen worden behaald in het eenmalig opslaan en meervoudig gebruik van basisgegevens. Ook beschikken professionals over de probleemanalyses en de behandelhistorie die door andere instellingen zijn uitgevoerd. De kwaliteit van het intakeproces wordt geoptimaliseerd waardoor de inzet van gerichte hulpverlening nadrukkelijk wordt verbeterd. De samenwerking tussen professionals in de keten wordt bevorderd en de cliënt kan sneller en adequater geholpen worden omdat zij zelf professionals toegang kunnen geven tot de probleemanalyses en behandelhistorie. Voor beide instrumenten geldt dat er een kostenbatenanalyse is opgeleverd waar de beheersorganisatie nu meer verder gaat en bepaalt wat de vervolgstappen zijn.

4.4 Realisatie van de Centra voor Jeugd en Gezin De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de realisatie van de CJG’s. In het bestuursakkoord Jeugd 2008-2012 hebben gemeenten en provincie afgesproken dat gemeenten dit voor 01-01-2011 doen. Vanuit de wet is de verplichting om voor 1 januari 2012 een CJG te hebben. Ter ondersteuning van de realisatie van de CJG's heeft de provincie voor de invoering van de verwijsindex en de CJG’s inzet van kwartiermakers aangeboden. Door de projectgroep ZvJG en de kwartiermakers is een handreiking front offices CJG en een uitvoeringsnotitie zorgcoördinatie door JGZ en BJZ opgeleverd. Hierin staat onder andere hoe zorgcoördinatie wordt ingericht en wat het kader voor de 8 regionale backoffices, waarin de toegang van BJZ wordt gedecentraliseerd, inhoudt. In de gehele provincie Groningen zijn er 8 regionale backoffices (meerdere gemeenten delen een backoffice). De backoffice is een netwerkorganisatie in de regio waar instellingen (in ieder geval JGZ en BJZ in hun hoedanigheid als zorgcoördinatoren) overleg voeren over casussen. Met de invoering van het signaleringsysteem Zorg voor jeugd Groningen (ZVJG) in januari 2010 en de inwerkingtreding van zorgcoördinatie zijn in 2010 de back offices CJG operationeel geworden. Deze regionale back offices staan in verbinding met de front offices. In de Centra voor Jeugd en Gezin in Groningen dient elke gemeente vanuit haar wettelijke verplichting een frontoffice (laagdrempelig inlooppunt voor direct klantcontact) te hebben. Deze front offices worden in verschillend tempo in alle gemeentes operationeel. De gemeenten Groningen, Haren, Stadskanaal, Vlagtwedde, Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn, Bedum, de gemeenten De Marne, Winsum, Veendam, Pekela Eemsmond (CJG sluiten aan op bestaande contactpunten) hebben de frontoffice van de CJG geopend. De gemeente Menterwolde heeft een digitale frontoffice. Gemeente Hoogezand- Sappemeer heeft een netwerkorganisatie CJG. In september openen de CJG in Veendam, Pekela en Delfzijl.

4.5 Aanpak kindermishandeling en huiselijk geweld 4.5.1 Protocol Sluitende aanpak kindermishandeling Met alle betrokken partijen (Bureau Jeugdzorg (Advies- en Meldpunt Kindermishandeling), lokaal, provinciaal en AWBZ-gefinancierde jeugdzorginstellingen) is een convenant en handelingsprotocol 'hulpverlening bij kindermishandeling' over een sluitende aanpak kindermishandeling ontwikkeld en afgesloten. Eind 2009 hebben wij de monitoring van dit protocol beëindigd. Het handelingsprotocol 'hulpverlening bij kindermishandeling' sluit goed aan bij de werkwijze van Zorg voor Jeugd. In overleg met Bureau Jeugdzorg en Zorg voor Jeugd Groningen is besloten het handelingsprotocol te integreren in de werkwijze van Zorg voor Jeugd Groningen.

32

4.5.2 Voortgang invoering aanpak kindermishandeling (RAAK) Het Ministerie van Jeugd en Gezin heeft de aanpak van kindermishandeling tot speerpunt van beleid gemaakt. In april 2008 is een start gemaakt met de landelijke invoering van het project van de Reflectie- en Actiegroep Aanpak Kindermishandeling (RAAK). Dit project is eerder met succes in vier verschillende regio's in het land uitgevoerd. De bestuurders van 35 centrumgemeenten en de provincies en de grootstedelijke regio's, de minister van Justitie en de minister van Jeugd en Gezin hebben hiertoe een actieverklaring ondertekend. De invoering van de RAAK-aanpak in onze provincie vindt plaats onder eindverantwoordelijkheid van de centrumgemeente Groningen en wordt uitgevoerd door de GGD. Het project is opgenomen in het Bestuursakkoord Jeugd 2008-2012 en geïntegreerd met de aanpak en signalering in het kader van Zorg voor Jeugd; zo wordt ZvJG in de trainingen RAAK opgenomen en andersom. Landelijk vindt er vanuit het Nederlands Jeugdinstituut monitoring plaats. Het is de bedoeling dat per regio de volgende doelen worden behaald: - opzetten van een regionale projectstructuur met een regionale stuurgroep; - aanstellen van een regiocoördinator; - uitvoeren van een startfoto Regionale aanpak kindermishandeling; - opstellen en uitvoeren van een werkplan regionale aanpak kindermishandeling; - opstellen en in uitvoering nemen van een regionaal handelingsprotocol kindermishandeling; - opstellen en in uitvoering nemen van een regionaal scholingsplan kindermishandeling; In Groningen zijn deze doelen behaald en er is een website RAAK- Groningen gestart met informatie over de regionale aanpak kindermishandeling en het regionale handelingsprotocol. Het regionaal scholingsplan is op dit moment in uitvoering. De trainers in Groningen hebben de landelijke basistraining over de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling afgerond en geven nu de basistraining aan professionals die met kinderen werken om hen te leren een vermoeden van kindermishandeling tijdig te signaleren, effectief te handelen en deze zorgen te bespreken met ouders.

4.5.3 Huiselijk geweld De gang van zaken bij de regiopolitie Groningen is dat gezinnen waarin huiselijk geweld speelt, worden aangemeld bij het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld Groningen (ASHG). De politie geeft hierbij aan of er sprake is van kinderen die getuige waren van huiselijk geweld. Als het ASHG beoordeelt dat er sprake is van crisissituaties waarin de kinderen worden bedreigd wordt BJZ (AMK) per direct ingeschakeld en ontfermen zijn zich over het kind. Wanneer geen sprake is van crisissituaties voor kinderen hebben de Groninger gemeenten in hun Groninger aanpak van (huiselijk) geweld in afhankelijkheidsrelaties afgesproken dat de hulpverlening aan de kinderen dan via het eigen maatschappelijk werk verloopt. Naast het reguliere financieren van de wettelijke taak van het AMK heeft de provincie verder geen financiele verplichtingen meer voor huiselijk geweld.

4.6 Zorgaanbod niet-geïndiceerde jeugdzorg 4.6.1 Toepassing Eigen Kracht Conferenties (EKC's) Het doel van de EKC's is dat de gezinsproblemen, indien mogelijk, door het gezin zelf in samenwerking met het netwerk rondom het gezin worden opgelost. De hulpverlening speelt hierin een beperkte rol. De provincie heeft in het platform jeugd de gemeenten aangeboden EKC's te financieren. Zeven gemeenten hebben positief op dit verzoek gereageerd, maar uiteindelijk is alleen de gemeente Groningen erin geslaagd een aantal van 4 EKC's uit te voeren. Hiermee is het resultaat beperkt gebleven en kunnen we geen goed antwoord geven op de vraag of de Eigen Kracht Conferenties een goede aanvulling zijn op het hulpaanbod in het gemeentelijk domein. Omdat het wel een beproefde methode is, zijn er binnen het krediet zorginnovatie en in de gebiedsprogramma's EKC aanvragen opgenomen. Daarnaast gaat een consortium van de centrumgemeente Groningen, de Hanzehogeschool Groningen, de Eigen Kracht Centrale in Zwolle, Lentis, Verslavingszorg NoordNederland (VNN) en de provincie Groningen een tweejarig onderzoek doen naar de mogelijkheden voor de toepassing van Eigen-Kracht Conferenties binnen de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz). De provincie financiert met een eenmalige stimuleringssubsidie een deel van de uitvoering van de EKC's die in de zogenaamde pilots onderzocht worden.

4.6.2 Realisatie van passend aanbod voor Multi-problem gezinnen Wij zien de aanpak van gezinnen met meervoudige problematiek vooral als een taak van de gemeentelijke overheden. Wel bieden wij via projecten hiervoor ondersteuning aan gemeenten met het doel de gemeentelijke hulpverlenende voorzieningen te versterken. Zo hebben wij eerder aan het succesvolle tweejarige pilotproject gezinsbegeleiding Noord Groningen van de gemeenten De Marne,

33

Winsum en Eemsmond bijgedragen met als doel om kinderen en ouders met opgroei- en opvoedproblemen te ondersteunen voor wie op dat moment geen passende hulp beschikbaar is. Dit is een samenwerking tussen Elker en de lokale hulpverleningsinstellingen waarbij Elker de expertise leverde voor de hulp aan deze gezinnen en deze expertise vervolgens overgedragen heeft aan de lokale hulpverleningsinstellingen. Pilot gezinscoaches gemeente Veendam Het doel van het project is de ontwikkeling van gezinscoaching voor multiproblemgezinnen. Elker levert de expertise voor dit project. Het project liep in 2008 en 2009. De gemeente informeert ons via kwartaalrapportages over de voortgang van het project. De projectresultaten zijn tevens besproken in het platform jeugd. Wij hebben dit project gesubsidieerd met € 70.000,- voor twee jaar. Het project is in februari 2010 succesvol afgesloten. Het project is uitgevoerd door Compaen en Elker. Cofinancier was Wooncorporatie Acantus. In het project zijn 18 multiproblemgezinnen geholpen. De resultaten van het project zijn als volgt samengevat: - verbetering en versterking van de samenwerking tussen de partners (eerste en tweede lijn) - een methodiekbeschrijving - reductie van het aantal multiproblemgezinnen in Veendam. Het project kent nog een aantal open einden zoals de lange termijneffecten van de inzet van de gezinscoaches, de financiële gevolgen van de inzet van de gezinscoaches (inverdieneffecten) en de inbedding van de methodiek gezinscoaching in het lokale en provinciale veld. De gemeente Veendam heeft daarom besloten een vervolgpilot uit te voeren, waarvoor vanuit de provincie subsidie is verleend uit het krediet zorginnovatie. Het doel van de aanvraag van de gemeente Veendam is het project gezinscoaching, dat wij twee jaar lang hebben meegefinancierd, af te ronden en in te bedden zodat uiteindelijk het aantal multiproblemgezinnen gereduceerd wordt door gezinnen te versterken en te voorkomen, dat de kinderen/jeugdigen in de geïndiceerde zorg terecht komen. De uitvoering van het vervolgproject vindt plaats van 1 juni 2010 - 1 juni 2011 en wordt in de 2e helft van 2011 geevalueerd en verantwoord. Pilot project Aanpak multiproblemgezinnen in de zgn. krachtwijken in de stad Groningen De gemeente Groningen heeft Elker gevraagd een bijdrage te leveren aan bovengenoemd project in de vorm van het leveren van een gezinscoach. Elker heeft hiervoor toestemming gevraagd bij de provincie. Wij hebben eind 2007 met dit verzoek ingestemd. Wij hebben hiervoor voor de duur van twee jaar een bijdrage van € 37.000,- per jaar gereserveerd. Het project is op 1 april 2009 gestart. De gemeente Groningen heeft een projectgroep Take 5 ingesteld, die de opdracht heeft gekregen een methodiek te ontwikkelen voor de aanpak van multiproblemgezinnen die effectief en kostenbesparend is en kan worden ingezet in de hele stad Groningen. Voor de evaluatie van het project is een begeleidingscommissie ingesteld onder voorzitterschap van de Rijksuniversiteit Groningen waarin de provincie ook vertegenwoordigd is. De pilot is geëvalueerd door onderzoeksbureau Intraval. In augustus 2010 is de voortgangsnotitie van de pilot in de begeleidingscommissie besproken. De conclusie is dat het project tot nu toe niet aan de beoogde doelstellingen heeft voldaan. Een belangrijk knelpunt in het project is, dat er onvoldoende instroom van multiproblemgezinnen is, die door het project volgens hun te ontwikkelen methodiek kan worden geholpen. De betrokken hulpverlenende instellingen volgden nog hun eigen werkwijze in de aanpak van MP-gezinnen en de gezinscoaches van Take 5 hadden geen mandaat. Na bespreking van de conclusies is afgesproken dat de gemeente Groningen met betrokken partijen een overzicht van de voorwaarden voor een doorstart zal opstellen en afspraken zal maken met de partijen over de doorstart van het project. De provincie blijft betrokken in de begeleidingscommissie. In september staat de volgende vergadering van de begeleidingscommissie gepland.

4.7 Afstemming justitie Eind 2009 heeft bestuurlijk overleg plaatsgevonden tussen het OM, de VGG en de provincie over het organiseren van een goede onderlinge afstemming na het beëindigen van het platform jeugdcriminaliteit. Begin 2010 is het initiatief genomen om het afstemmingsoverleg ketens (jeugd)Justitie en Jeugd(zorg) te organiseren; een bestuurlijk overleg ten behoeve van een goede afstemming tussen jeugdjustitie, de jeugdhulpverlening en de jeugdzorg. Dit afstemmingsoverleg vindt minimaal tweemaal per jaar plaats. De volgende partijen zijn aangesloten: het Openbaar Ministerie, Korpsbeheer Regiopolitie, Vereniging Groninger Gemeenten (VGG) vertegenwoordigd door minimaal 2 en maximaal 6 gemeenten, Raad voor de Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg en provincie Groningen (voorzitter). Vast agendapunt in het overleg is de laatste stand van zaken van Zorg voor Jeugd Groningen en de aansluiting van justitie en politie op de verwijsindex. Andere agendapunten

34

die op dit moment actueel zijn, zijn ondermeer de nazorg voor jeugdigen die uit gedwongen kader komen en begeleid wonen en leerplicht.

4.8 Decentralisatie Jeugdzorg De door het kabinet Rutte aangekondigde decentralisatie van de jeugdzorg naar gemeenten was voor de samenwerkende partijen in het platform Jeugd aanleiding om het huidige bestuursakkoord Jeugd te herijken. de eerste stap hiertoe is het tekenen van een intentieverklaring 'Doorkijk naar een nieuw Bestuursakkoord'. In deze intentieverklaring wordt uitgesproken dat gemeenten en de provincie samen optrekken in de overdracht van de jeugdzorg en dat de gemeenten de opdracht van uitvoering en verantwoordelijkheid voor de gehele jeugdzorg in gezamenlijkheid oppakken en voortbouwen op de gerealiseerde intergemeentelijke samenwerkingsstructuur in Groningen. De ambitie is neergelegd om is om een meer samenhangend en eenvoudiger jeugdzorgstelsel te vormen waarbij de uitdaging is om de nieuwe ontwikkelingen zo vorm te geven dat jongeren zo vroeg mogelijk, zo snel mogelijk, zo goed mogelijk, zo licht en zo dicht mogelijk bij huis worden geholpen en dat in het geval van escalatie de jongere zo snel mogelijk doorgeleid worden naar de best passende zorg. Voor het uitvoeren van de decentralisatieopgave en de overdracht van de provinciale jeugdzorg naar gemeenten zal er een nadere uitwerking plaatsvinden, in het bijzonder op het organisatorisch vormgeven van de samenwerking. In de verdere uitwerking van deze opdracht wordt onder meer bepaald hoe de jeugdzorg ingericht wordt (lokaal, regionaal en provinciaal) en welke samenwerkingsstructuur daarvoor benodigd is. Dit wordt in eerste instantie opgepakt in het platform Jeugd, de regio-overleggen Jeugd en het portefeuillehoudersoverleg Jeugd en waar nodig in plenaire sessies, De eerste stappen die wij zetten zijn brede informatiedeling en het komen tot een gezamenlijke visie en uitgangspunten voor de nieuwe jeugdzorg.

35

5. Bureau Jeugdzorg: versterking organisatie en uitvoering taken Conclusies: - Binnen de Toegang, AMK , jeugdbescherming en jeugdreclassering kent BJZ in deze rapportageperiode geen wachtlijsten. - de aansluiting in de keten wordt onder meer met het project ZvJG, Samen Slimmer Werken (SWW) en de zorgcoördinatie verder doorontwikkeld. - de organisatorische en financiële beheerssituatie van Bureau jeugdzorg is steviger maar vergt gelet op een negatieve jaarprognose sturing en aandacht. - het Rijk heeft een terugvordering voor justitiële maatregelen opgelegd en hiertegen is bezwaar aangetekend.

5.1 Hoofdlijnen beleid: versterking organisatie Bureau Jeugdzorg Bureau Jeugdzorg (BJZ) dient als schakel in de keten te opereren en een bijdrage te leveren aan het uitgangspunt dat iedere jeugdige zo snel mogelijk, zo dicht mogelijk bij huis en zo licht mogelijk wordt geholpen. Een voorwaarde hiervoor is dat de (interne) organisatie van BJZ goed functioneert. Voor het verbeteren van de financiële situatie van BJZ is van eind 2007 tot aan mei 2011 een toezichthouder actief geweest bij BJZ. De toezichthouder heeft zich in deze periode gericht op de uitvoering van de aanbevelingen die door Gedeputeerde Staten zijn vastgelegd naar aanleiding van het onderzoeksrapport van eind 2007. Tevens heeft de toezichthouder erop toegezien dat alle acties uit het rapport professionalisering subsidierelaties zijn uitgevoerd en alle documenten zijn aangeleverd. In mei 2011 hebben Gedeputeerde Staten op advies van de toezichthouder besloten het toezichthouderschap te beëindigen omdat de interne organisatie en financiële positie van BJZ zodanig was dat beëindiging verantwoord was. In het beleidskader 'Jong in Groningen' zijn te verrichten acties voor de periode 2009-2012 beschreven om BJZ als organisatie te versterken. Deze versterking is in 2008 gestart en is een continu proces waarin voortdurend stappen in de goede richting worden gezet. In het beleidskader 2009-2012 zijn dit de belangrijkste onderwerpen ten aanzien van de organisatie BJZ: - Bureau Jeugdzorg voert met een interne reorganisatie de inrichting van een Front Office (FO) en een Back Office (BO) door; - BJZ helpt alle cliënten met beschikbare middelen; - BJZ werkt volgens de wettelijke doorlooptijden; - De aansluiting van Bureau Jeugdzorg op het voorliggende veld en de (toekomstige) CJG's; - Realisatie van een systeem van goede informatievoorziening.

5.1.1 Samenvattend overzicht organisatieversterking BJZ Onderwerp Positie BJZ in keten

Doel periode 2009 - 2012 Aansluiting keten en decentralisatie indicatiebesluiten

Resultaat t/m nu Rapportage BJZ is per 2010 aangesloten op het systeem ZVJG en voert hierbinnen de registraties en de zorgcoördinatie uit. Dit proces is blijvend in ontwikkeling. BJZ heeft deelgenomen aan de werkzaamheden binnen het project Samen Slimmer Werken. Hiervoor verwijzen wij naar paragraaf 4.3.3. BJZ opereert binnen het veiligheidshuis door deelname aan verschillende casusoverleggen. BJZ voert structurele overleggen met de RvdK en kinderrechters om de instroom bij de jeugdbescherming en jeugdreclassering te managen.

36

BJZ werkt samen met Jonx/Lentis en Accare via een bestuurlijk akkoord om de instroom bij BJZ vanuit de psychiatrische kant te managen. BJZ werkt mee en anticipeert actief op de toekomstige transitie van de jeugdzorg en de positie van BJZ hierin. BJZ heeft op 1 juli 2011 een notitie ingediend waarin zij aangeeft hoe ze de getrapte indicatiestelling binnen de CJG’s wil gaan realiseren. Deze notitie moet nog door ons beoordeeld worden. Zie voor de stappen die in het kader van ZVJG zijn gezet paragraaf 4.3 Doorlooptijden

BJZ werkt binnen alle wettelijke doorlooptijden

In de beschikking 2011 is gesteld dat BJZ voor zowel de Toegang, als het AMK en de jeugdbescherming en jeugdreclassering moet voldoen aan de wettelijk gestelde doorlooptijden. Zie paragraaf 5.2.2. voor de behaalde resultaten.

Prestaties versus financiën

BJZ helpt alle cliënten met beschikbare middelen

In 2011 moeten alle cliënten geholpen worden met de beschikbare middelen. Zie paragraaf 5.2.2. voor de resultaten die zijn behaald binnen de Toegang, het AMK, de jeugdbescherming en de jeugdreclassering.

Informatievoorziening

Informatievoorziening naar ketenpartners, prognose en trendontwikkeling

De informatievoorziening tussen BJZ en de provincie is georganiseerd middels kwartaalrapportages. Sinds de beëindiging van het toezichthouderschap ontvangen wij geen maandrapportages meer. Via het platform Jeugd vindt informatievoorziening richting gemeenten plaats. Sinds het 1e kwartaal 2011 hanteert BJZ een, in overleg met de provincie ontwikkeld, prognosemodel om de verwachtingen zo goed mogelijk te kunnen managen. In de informatievoorziening tussen BJZ en de zorgaanbieders komt steeds meer overeenstemming, maar de gegevens zijn in het eerste half jaar van 2011 nog niet sluitend. (zie ook 5.3.3) BJZ heeft een vraaganalyse voor het zorgaanbod opgesteld die door de provincie wordt gebruikt bij de inkoop van het zorgaanbod voor 2012. Met de ontwikkeling van de CJG's zal de informatievoorziening groter worden. Ondermeer hiervoor heeft BJZ voor 2011 een structurele formatie-uitbreiding van 1 fte voor informatievoorziening gekregen.

37

Beheersorganisatie BJZ

De organisatie BJZ is beheersbaar middels administratieve processen en interne controle (AO/IC’s)

BJZ werkt sinds 2010 voor alle onderdelen met AO/IC’s waarvan de werking door de accountant is gecontroleerd. De AO/IC’s worden periodiek gecontroleerd en gereviseerd. Het plan van aanpak dat BJZ in 2010 heeft opgesteld om ‘in control’ te komen is in 2010 geïmplementeerd en is als continue proces opgenomen in de jaarplannen van de verschillende afdelingen en in de planning en control kalender van 2011.

5.2 Uitvoering taken BJZ 5.2.1 Hoofdlijnen beleid provincie inzake uitvoering taken BJZ BJZ voert verschillende taken uit waarvan de meeste staan beschreven in de Wet op de jeugdzorg. Daarnaast verricht BJZ ook nog een aantal andere taken. In het beleidskader 'Jong in Groningen' staan de verschillende taken beschreven. Het beleid is erop gericht BJZ díe taken te laten uitvoeren die in de Wet beschreven staan. Taken die BJZ buiten de wet om verricht dienen zoveel mogelijk afgebouwd te worden of te worden overgedragen naar andere partijen. Hieronder is een samenvattend overzicht weergegeven van zowel de wettelijke taken als de overige taken.

5.2.2 Samenvattend overzicht uitvoering taken Onderwerp Toegang Kwaliteit indicatiestelling

Doel periode 20092012 Goede kwaliteit indicatiestellingen

Resultaat t/m nu Rapportage BJZ werkt volgens de uitgangspunten van de VIB methode (Verbetering Indicatiestelling BJZ) en is hiervoor gecertificeerd. Deze werkwijze wordt toegepast op alle indicatiestellingen bij de Toegang (incl. de PGB's). In het belang van een goede aansluiting op de CJG’s is de wijze van de indicatiestellingen tevens aan de orde. BJZ heeft in dit kader in juli 2011 een notitie over getrapt indiceren gepresenteerd gericht op snelle en adequate indicatiestelling. In de lijn van het afsprakenkader IPO-Rijk zijn tussen BJZ en Elker afspraken gemaakt over het leveren van ambulante hulpverlening waarbij de indicatiestelling door BJZ korter en bondiger plaatsvindt en ook informatie van de zorgaanbieder wordt betrokken.

Toegang Vraaggericht indiceren

Vraaggericht indiceren

BJZ geeft indicatiebesluiten af zonder omvang en duur van de zorg te vermelden. Dit is onderdeel geworden van het werkproces van de zorgaanbieders. Hiermee indiceert BJZ meer vraaggericht. Ook stemt BJZ voortdurend de doelrealisatie af met de zorgaanbieders.

38

Toegang Doorlooptijden

Werken binnen doorlooptijden

BJZ werkt in het 1e en 2e kwartaal van 2011 ruim binnen de landelijke doorlooptijd (77 dagen) voor het afgeven van indicatiebesluiten. Dit geldt ook voor het afgeven van Persoons Gebonden Budgetten. Wel brengt BJZ de grote instroom bij de Toegang onder de aandacht waardoor de doorlooptijd zowel voor de Toegang als de PGB’s naar verwachting onder druk komt te staan. Wij hebben BJZ en Elker in juli 2011 gevraagd te kijken naar mogelijkheden om de instroom en indicatiestelling bij de Toegang zodanig te stroomlijnen dat zowel BJZ als de zorgaanbieders de verhoogde instroom kunnen hanteren.

Jeugdbescherming Methodiek

Invoering landelijke methodieken

Per 1-07-2010 is de invoering van de Deltamethodiek afgerond. De uitvoering hiervan is een continu proces. BJZ geeft reeds lange tijd, aansluitend bij de landelijke ontwikkeling, het signaal af dat de tarieven voor JB en JR te laag zijn. Dit leidt er ondermeer toe dat BJZ de opgelegde Deltanormen niet volledig kan hanteren. De provincie heeft het knelpunt van de tarieven en de deltanormering per brief voorgelegd aan de Staatssecretaris van Justitie. Hierover heeft in juli 2011 een gesprek plaatsgevonden. Het besluit van Justitie op het verzoek van de provincie is nog niet ontvangen. Invoering van de nieuwe methodiek voogdij wordt al langere tijd verwacht maar landelijk is de besluitvorming nog steeds niet afgerond. In afwachting van de landelijke besluitvorming zijn in de beschikking 2011 hierover afspraken gemaakt.

39

Jeugdbescherming Doorlooptijden

Werken binnen twee doorlooptijden

1. Aan de eis dat BJZ gemiddeld binnen vijf dagen nadat ze als (gezins)voogd is aangewezen contact met de cliënt moet opnemen wordt zowel bij de ondertoezichtstellingen als bij voogdij voldaan (gem. doorlooptijd OTS 1e en 2e kwartaal 0,6 dagen en voogdij 2,6 dagen) 2. BJZ heeft een forse verbeterslag gemaakt in de doorlooptijd voor het opstellen van plannen van aanpak. Voor de OTS ligt de gem. doorlooptijd in het 2e kwartaal op 34,2 dagen, terwijl het 1e kwartaal nog 123,2 dagen telde. Voor voogdij ligt de doorlooptijd in het 2e kwartaal op 125,6 dagen en in het 1e kwartaal op 328,7 dagen. De wettelijke doorlooptijd bedraagt (6 weken/30 dagen). De overschrijdingen hebben nog te maken met registratie- en instructieonvolkomenheden, waarvoor binnen BJZ aandacht is.

Jeugdbescherming Wachtlijst

Wegwerken wachtlijst

Vanaf april 2010 kent de jeugdbescherming geen wachtlijst meer.

Jeugdreclassering Nazorg

Ketensamenwerking en goede nazorg

BJZ participeert in het Veiligheidshuis en voert zonodig taken in het kader van de nazorg uit (trajectberaad).

Jeugdreclassering Doorlooptijden

Werken binnen doorlooptijden

1. De doorlooptijd van de jeugdreclassering binnen 5 dagen een jeugdreclasseerder toe te wijzen worden in het 1e en 2e kwartaal gehaald (1,9 en 3,5 dagen) 2. De wettelijke termijn om binnen 6 weken een plan van aanpak op te stellen is ten opzichte van 2010 verbeterd maar ligt nog e niet binnen de norm van 30 dagen. ( 1 e kwartaal 63,3 dagen en 2 kwartaal 60,9 e dagen) 100 dagen en 4 kwartaal 92,5 dagen). Reden voor de huidige overschrijding is dezelfde als bij de jeugdbescherming.

Jeugdreclassering Wachtlijst

Wegwerken wachtlijst

Vanaf april 2010 heeft BJZ geen wachtlijst meer bij de jeugdreclassering.

40

AMK Wettelijke termijnen

Werken binnen wettelijke termijnen

BJZ werkt binnen de wettelijke termijn van vijf dagen na de melding een onderzoek te starten (beide kwartalen is de gemiddelde doorlooptijd 5 dagen). De doorlooptijd tussen melding en de beëindiging van een onderzoek ligt wettelijk op 91 dagen. In de lijn met de afspraak IPO-Rijk hanteren wij voor 2011 een verkorte norm van 75 dagen. In het 1e en 2e kwartaal werkt BJZ binnen deze verkorte norm (1e kwartaal 62 dagen, 2e kwartaal 57 dagen). BJZ meldt dat als gevolg van weinig instroom in het 1e kwartaal en een hoge instroom in de zomer gecombineerd met het moeilijk kunnen verkrijgen van informatie voor een onderzoek tijdens de zomerperiode vanuit het onderwijs er druk op het halen van de doorlooptijd in het volgende kwartaal kan ontstaan.

AMK Wachtlijst

een wachtlijst

Sinds eind 2008 kent BJZ geen wachtlijst meer bij het AMK. BJZ werkt hiermee al lange tijd binnen de wettelijke normen en binnen de afspraken die zijn gemaakt in de IPO-Rijk deal.

Kindertelefoon

Aansluiting vinden met Toegang van BJZ

De kindertelefoon maakt integraal onderdeel uit van het bureau. Hierdoor kunnen cliënten intern doorverwezen worden. Vanaf 2011 zijn sluitende afspraken gemaakt met de provincie Drenthe dat BJZ Groningen met de kindertelefoon ook diensten verleent aan inwoners van Drenthe.

Ambulante hulp

Verstrekken ambulante hulpverlening

Conform het plan van aanpak 'afbouw ambulante hulp' van BJZ is in 2009 de ambulante hulpverlening van BJZ afgebouwd. Het plan is medio januari 2010 volledig uitgevoerd, waarmee BJZ werkt volgens de nieuwe afspraken. Het aanbod van ambulante hulp door BJZ is hiermee geminimaliseerd.

Deskundigheidsbevordering

Inzet BJZ voor aansluiting met voorliggend veld

De uitvoering van de RAAK trainingen zijn ondergebracht bij de GGD en samen met GGD en ASHG is gewerkt aan een trainerspool. Verder zijn trainingen ‘gespreksvoering met ouders van kinderen met zorgen’ voor het voorliggend veld voorbereid en is uitvoering gegeven aan de trainingen LPH 12+ aan de MJD. Ook zijn medewerkers in Signalering Polarisatie en Rechtsradicalisering opdat zij professionals in het voorliggend veld hierop kunnen trainen.

41

Zorgcoördinatie

Inzet BJZ voor aansluiting met voorliggend veld

Vanaf begin 2010 is gestart met de uitvoering van zorgcoördinatie. Voor de uitvoering hiervan hebben wij BJZ 2 fte extra toegekend boven op hun bestaande formatie casemanagement van 17 fte. Uit informatie van BJZ over het 1e en 2e kwartaal blijkt dat de beschikbare formatie van 19 fte voldoende is geweest.

Eigen Kracht Conferentie (EKC)

preventie op geïndiceerde jeugdzorg

Vanaf 2010 ontvangt BJZ geen geld meer voor de uitvoering van EKC’s. In verband met de afbouw van taken in dit kader zijn met BJZ afspraken gemaakt over frictiekosten tot en met 2011.

Prestatie Indicatoren

Invoering prestatie indicatoren jeugdzorg

De invoering van de prestatie-indicatoren wordt landelijk weer ter discussie gesteld vanwege de toekomstige stelselwijziging en de overdracht naar de gemeenten. Met BJZ is afgesproken dat ze pas gaan invoeren wanneer de digitale ondersteuning hiervoor aanwezig is.

Leerfabriek/zorgvisie

ontwikkelde zorgvisie in de praktijk toetsen door inzet Leerfabriek

In 2011 hebben wij BJZ subsidie gegeven voor de Leerfabriek. Doel hiervan is om de werking van de door 8 zorgpartijen opgestelde zorgvisie via casuïstiekbesprekingen te toetsen en aan te scherpen. In 2011 staan 8 leerfabrieken gepland. Het model van de leerfabriek is een succes en wordt veel gebruikt om binnen een CJG of tussen organisaties vanuit het primaire proces de juiste dingen voor een cliënt te doen en dit samen te doen.

Aansluiting veiligheidshuis op CJG's

processen in veiligheidshuis en CJG op elkaar laten aansluiten

In de huidige situatie is de aansluiting tussen de CJG’s en het veiligheidshuis nog niet gerealiseerd. Omdat BJZ met beide partijen samenwerkt vormt BJZ nu de linking pin. Daarom heeft BJZ voor 2011 subsidie ontvangen om onder meer deel te nemen aan verschillende casusoverleggen binnen het veiligheidshuis. Deze casusoverleggen lopen of zijn in ontwikkeling.

5.3 Toegang 5.3.1 Aantal aanmeldingen (vrijwillig en op signalen van derden) In de begroting 2011 is rekening gehouden met een totaal van aanmeldingen van 4769, dit zijn gemiddeld 1192 per kwartaal. Dit is een forse verhoging ten opzichte van de begroting van 2010 waarin de prognose lag op gemiddeld 710 zaken per kwartaal. De realisatie lag in 2010 fors boven de begroting. De eerste twee kwartalen van 2011 laten zien dat de realisatie, ondanks de verhoogde prognose, boven de gemiddelde begroting per kwartaal uitkomt ( 1e kw: 1311, 2e kw: 1225). De financiering bij de Toegang is op basis van een lump sum bedrag afgesproken. Bureau Jeugdzorg heeft aangegeven de verhoogde instroom niet binnen deze lump sum financiering te kunnen verwerken. Dit heeft risico’s tot gevolg op het gebied van ontstaan van wachtlijsten of op het gebied van de kwalitatieve werkwijze. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van het aantal aanmeldingen zichtbaar gemaakt. 42

ontwikkeling aantal aanmeldingen BJZ vrijwillig kader 1400 1200 1000 800 600 400 200 0

Realisatie Begroting

kw1 2010

kw2 2010

kw3 2010

kw4 2010

kw1 2011

kw2 2011

5.3.2 Aantal indicatiebesluiten In de begroting voor 2011 is rekening gehouden met het afgeven van 1960 indicatiebesluiten (IB’s) in het vrijwillige kader. Dat is gemiddeld 490 per kwartaal (in 2010 lag dit gemiddelde op 562 per kwartaal). De realisatie lag in het 1e kwartaal met 779 IB’s in het vrijwillige kader fors boven de prognose (159% ten opzichte van de gemiddelde kwartaalprognose). In het 2e kwartaal lag de realisatie op 633 IB’s ( 129% ten opzichte van de gemiddelde kwartaalprognose). Deze ontwikkeling is in lijn met het verhoogde aantal aanmeldingen. Het aantal indicatiebesluiten genomen in het gedwongen kader lag in het 1e kwartaal op 278 en in het 2e kwartaal op 214 ( 3e kw. 2010: 291, 4e kw. 2010: 267).

5.3.3 Uitstroom van toegang naar zorgaanbod Bureau Jeugdzorg registreert het aantal cliënten dat vanuit de Toegang en de jeugdbescherming wacht op zorg. In 2009 is geconstateerd dat er verschillen zijn in de registratie van BJZ en de zorgaanbieders over het aantal cliënten dat wacht op zorg. Als gevolg hiervan zijn er afspraken gemaakt tussen BJZ en de zorgaanbieders om tot sluitende cijfers te komen. Naar voren kwam dat er sprake was van registratieverschillen door het gebruik van verschillende wachtlijstdefinities. De cijfers laten in het 1e en 2e kwartaal van 2011 sterke verbeteringen zien, maar zijn nog steeds niet optimaal. In de loop van het 2e kwartaal is besloten één definitie te hanteren voor het aantal cliënten dat wacht op zorg. Uitgangspunt voor de provincie hierbij is het aantal cliënten dat wacht op zorg vanaf de datum inwerkingtreding van het indicatiebesluit. BJZ en de zorgaanbieders zijn hierover (schriftelijk) geïnformeerd. De cijfers over het 2e kwartaal zijn hier nog niet volledig op gebaseerd. De cijfers laten nog enig verschil zien. De verwachting is dat dit met het hanteren van één definitie bij het 3e kwartaal opgelost is. In het 2e kwartaal 2011 rapporteert BJZ een aantal van in totaal 53 cliënten dat langer dan 9 weken wacht op zorg.

5.3.4 Doorlooptijd tussen aanmelding en afgeven van het eerste indicatiebesluit. Sinds eind 2008 werkt BJZ bij de Toegang binnen de landelijke doorlooptijden (dit betreft alle zaken exclusief de PGB's). Van wachtlijsten is sindsdien geen sprake meer, wel van een werkvoorraad van cliënten die wachten op de start van een analyse die nodig is om een indicatiebesluit af te kunnen geven. Alle indicatiebesluiten worden binnen de landelijke doorlooptijd van 77 dagen afgegeven. In het eerste kwartaal van 2011 lag de doorlooptijd van aanmelding tot het afgeven van het eerste e indicatiebesluit op 28,58 dagen en in het 2 kwartaal op gemiddeld 32,69 dagen. Hiermee werkt BJZ ruim binnen de landelijke norm. Onderstaande grafiek laat de ontwikkeling zien van doorlooptijd van aanmelding naar het indicatiebesluit.

43

aantal dagen

Ontwikkeling doorlooptijden Toegang 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

DLT per kw artaal landelijke norm

kw 1 2010

kw 2 2010

kw 3 2010

kw 4 2010

kw 1 2011

kw 2 2011

kw artalen

5.3.5 Organisatie en overige zaken Persoons Gebonden Budget (PGB’s) Vanaf februari 2010 werkt BJZ binnen de landelijke normen die gelden voor het afgeven van een PGB indicatie. Bij een aantal wachtenden van 180 of minder kan BJZ het afgeven van een indicatiebesluit binnen de doorlooptijd behalen. BJZ heeft de provincie tot en met maart 2011 geïnformeerd over het aantal cliënten dat wacht op een PGB. De cijfers geven aan dat afgifte binnen de normtijd van 8 weken gebeurd. Met het aflopen van het toezichthouderschap per 1 mei 2011 is de uitgifte van deze maandcijfers komen te vervallen. Middels kwartaalgegevens blijft BJZ hierover informeren. BJZ meldt in het 2e kwartaal van 2011 ook binnen de normtijd te werken. Toename complexe problematiek bij aanmeldingen en casemanagement BJZ meldt dat naast een erg hoge instroom bij de Toegang, de problematiek van de cliënten die instromen complex is. De cliënten die bij de Toegang instromen zijn allen cliënten die behoren tot de (complexe) geïndiceerde jeugdzorg en zijn niet terug te verwijzen naar voorliggende voorzieningen. Het aantal casemanagementzaken groeit waarbij de stijging van het aantal zware casemanagementzaken sterker is dan de toename van het aantal lichte casemanagementzaken. In het 2e kwartaal ligt de verhouding op 45% - 55%. Hiermee neemt de intensiteit van het werk toe. Actief is ingezet op het verbeteren van het proces om binnen de formatie het werk op te kunnen blijven vangen. Indicatiestelling cliëntengroep Lentis/Jonx Onder meer als uitvloeisel van een bestuurlijk akkoord tussen BJZ en Lentis/Jonx is in het eerste kwartaal van 2011 gestart met het veranderen van de indicatiestellingen van cliënten van Lentis/Jonx die naast psychiatrische hulp ook geïndiceerde zorg nodig hebben. Anders dan voorheen zullen deze cliënten nu direct bij BJZ worden aangemeld en zal BJZ de analyse en het opstellen van het indicatiebesluit in het geheel uitvoeren. Voorheen bracht Lentis/Jonx een eerste conceptindicatie uit. Volgens planning zal eind augustus 2011 deze aanpassing volledig zijn doorgevoerd. Zorg voor Jeugd Groningen (ZvJG) en zorgcoördinatie Met ingang van 26 januari 2010 is de feitelijke aansluiting van BJZ op het systeem ZvJG gerealiseerd. BJZ is gestart met het afgeven van ketenregistraties voor nieuwe cliënten. De ontwikkeling van het aantal meldingen binnen ZvJG is in lijn met die van 2010, evenals het aantal gevallen van zorgcoördinatie. In het 2e kwartaal van 2011 is de samenwerking tussen de GGD en BJZ op het gebied van zorgcoördinatie structureel verbeterd. Met alle zorgcoördinatoren is in een gezamenlijk overleg en daaropvolgende overleggen per regioteam ( de 8 backoffices regio’s) constructief en intensief de samenwerking geëvalueerd en zijn verbeteracties benoemd. De uitvoering van deze verbeteracties is deels al opgestart. De verdere uitwerking van het servicepakket, gezamenlijk m et de GGD, is in ontwikkeling. In samenwerking met de provincie is uitvoering gegeven aan het project ‘Samen Slimmer Werken’. 44

5.4 AMK 5.4.1 Aantal Adviezen en consulten AMK1 In de begroting 2011 is rekening gehouden met een totaal van 1400 adviezen (gemiddeld 350 per kwartaal) en 500 consulten (125 per kwartaal gemiddeld). In de eerste twee kwartalen van 2011 ligt de realisatie onder het begrootte aantal (1e kw: adviezen 325, consulten 141; 2e kw: adviezen 344, consulten 150). Voor het AMK geldt een p*q financiering waarbij BJZ de totaal gerealiseerde aantallen gefinancierd krijgt.

5.4.2 Aantal Onderzoeken AMK2 Het aantal onderzoeken door het AMK is begroot op een totaal 570 in 2011. Dit levert een gemiddelde kwartaalprognose op van 142,5. De realisatie blijft in de 1e twee kwartalen achter bij de begroting (1e kw: 108, 2e kw: 129). Als gevolg van de aanhoudende lagere instroom bij het AMK is de personele inzet in balans gebracht met de instroom.

5.4.3 Ontwikkeling wachtlijst in afwachting start onderzoek Voor de periode van melding tot de start en een onderzoek heeft BJZ maximaal 5 dagen. Als de start van een zaak langer duurt dan deze 5 dagen is er sprake van een wachtlijst. Volgens de afspraken moet deze wachtlijst te allen tijde op 0 staan. Dit doel realiseert BJZ al geruime tijd. Ook in de 1e twee kwartalen van 2011 registreert BJZ geen wachtlijst bij het AMK.

5.4.4 Ontwikkeling doorlooptijd tussen melding en afsluiting onderzoek Wettelijk mag er tussen een melding en het einde van een onderzoek een periode van 91 dagen (13 weken) zitten, waarvan 5 dagen tussen melding en start onderzoek. In 2008 en 2009 is in de afspraken tussen het IPO en het Rijk opgenomen dat de doorlooptijd vanaf 2010 teruggedrongen moet worden naar 70 dagen voor het onderzoek. Met de 5 dagen die staat voor de periode van aanmelding tot de start van het onderzoek brengt dat de totale doorlooptijd op 75 dagen. Als vervolg op deze afspraak hebben wij in onze beschikking 2010 en in 2011 de verplichting opgenomen dat BJZ dient te werken binnen de verkorte doorlooptijd van 10 weken (70 dagen). Tussen de melding tot beëindiging van het onderzoek meldt BJZ in het 1e kwartaal een gemiddelde doorlooptijd van 62 dagen en in het 2e kwartaal een doorlooptijd van 57 dagen. Hiermee werkt BJZ ruim binnen de afgesproken norm van 75 dagen. BJZ rapporteert in de eerste twee kwartalen van 2011 een aantal van 0 zaken die langer dan 5 dagen wacht op de start van het onderzoek. Dit is conform de wettelijke afspraken. Wel rapporteert BJZ in beide kwartalen een gemiddelde doorlooptijd van melding tot aanvang onderzoek van 6 dagen. Dit is niet conform het gegeven dat niemand langer dan 5 dagen wacht op de start van een onderzoek. Navraag bij BJZ heeft aangegeven dat er hier sprake is van een registratiefout. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de doorlooptijden zichtbaar gemaakt van alle kwartalen 2010 en de eerste 2 kwartalen van 2011. Zichtbaar is dat er binnen de norm wordt gewerkt, met e uitzondering van de periode in het 1 kwartaal 2010. In deze periode was sprake van een plotseling forse toename van het aantal zaken en personele tekorten om deze weg te werken.

1

Adviezen: eenmalige contacten tussen AMK en professionals Consulten: wanneer meerdere vervolgcontacten tussen AMK en professionals nodig zijn over een kind. 2 Een onderzoek start wanneer het vermoeden bestaat dat sprake is van kindermishandeling. In deze gevallen neemt BJZ de verantwoordelijkheid voor de zaak over. 45

Ontwikkeling doorlooptijd AMK

aantal dagen

100 80

DLT melding tot aanvang onderzoek

60

DLT melding tot einde onderzoek

40 20

Norm melding -start onderzoek

0 kw1 2010

kw2 2010

kw3 2010

kw4 2010

kw1 2011

kw2 2011

Norm melding einde onderzoek

kwartalen

5.4.5 Organisatie en overige zaken Inspectierapport AMK In 2010 heeft de Inspectie Jeugdzorg een landelijk onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de adviesen consultfunctie van het AMK. Doel van het onderzoek was inzicht te bieden in de wijze waarop het AMK er voor zorgt dat de medewerkers bruikbare adviezen en consulten geven aan beroepskrachten. Naar aanleiding van het onderzoek van de Inspectie heeft het BJZ Groningen op basis van de aanbevelingen van de Inspectie een verbeterplan AMK opgesteld en dit verbeterplan is op 21 april 2011 door de positief Inspectie beoordeeld. Het plan van aanpak is in het 2e kwartaal door BJZ geïmplementeerd.

5.5 Jeugdbescherming 5.5.1 Aantal cliënten met ondertoezichtstelling (OTS) en voogdijmaatregelen3 De prognose voor het aantal jeugdigen in 2011 met een ondertoezichtstelling (OTS) ligt op totaal 590. Ten opzichte van de prognose van 2010 (700) is deze flink verlaagd. Aan het einde van het 2e kwartaal van 2011 zijn er 502 jeugdigen met een OTS- maatregel (einde 1e kw: 496). Dit ligt ruim onder de begroting. Er is met name sprake van een sterk verlaagde instroom. Deze instroom aan nieuwe zaken is kleiner dan de uitstroom bij de OTS-zaken. Het aantal jeugdigen met een (voorlopige) voogdijmaatregel is voor 2011 geprognosticeerd op 205. Er zijn aan het einde van het 2e kwartaal 250 jeugdigen met een (voorlopige) voogdij maatregel (einde 1e kw: 248). De realisatie na het eerste half jaar ligt op dit onderdeel boven de prognose. Omdat de jeugdbescherming p*q gefinancierd wordt betekent een lagere realisatie bij de ondertoezichtstellingen dat BJZ minder inkomsten ontvangt. De ontwikkelingen rondom de jeugdbescherming worden maandelijks door BJZ gemonitord. Onderstaande grafiek laat het aantal jeugdigen met een OTS, voogdij of jeugdreclasseringmaatregel zien ten opzichte van de begroting.

3

ondertoezichtstelling (OTS): de ouder(s) wordt in het gezag beperkt voogdij: het volledige gezag ligt bij Bureau Jeugdzorg

46

aantallen

aantal jeugdigen in OTS, voogdij en jeugdreclassering Realisatie OTS

800 700 600 500 400 300 200 100 0

Begroting OTS Realisatie (voorlopige) voogdij Begroting (voorlopige) voogdij Realisatie jeugdrelassering Begroting jeugdreclassering

kw1 2010

kw2 2010

kw3 2010

kw4 2010

kw1 2011

kw2 2011

kwartalen

5.5.2 Ontwikkeling wachtlijst jeugdbescherming Volgens de beschikking 2011 mag er geen wachtlijst bij de jeugdbescherming zijn. BJZ dient hiervoor binnen de wettelijke doorlooptijd (binnen 5 dagen een (gezins)voogd) te werken. In het eerste half jaar van 2011werkt BJZ volledig binnen deze normen. Voor een overzicht van de overige doorlooptijden bij de jeugdbescherming wordt verwezen naar 5.2.2.

5.5.3 Organisatie en overige zaken Nieuwe methodiek voogdij In navolging van de jeugdbescherming is landelijk ook gewerkt aan een nieuwe methodiek voor de voogdij. De planning is landelijk dat deze methodiek eind 2011/ begin 2012 ingevoerd zal worden. Dit zal gepaard gaan met een caseloadverlaging binnen de voogdij zaken. In afwachting van landelijke besluitvorming is met BJZ afgesproken dat ze tot het moment van implementatie van de nieuwe methodiek de caseload van 1:28 blijven hanteren. Samenwerking Raad voor de Kinderbescherming Ten behoeve van het traject ter versnelling van de doorlooptijden in de gehele keten van de jeugdbescherming (RvdK, BJZ en Rechtbank) zijn in 2009 afspraken gemaakt. Hiervoor is een casusoverleg bescherming tussen BJZ en de RvdK ingevoerd. Het versnellen van de doorlooptijd in de keten moest er eind 2010 toe leiden dat in 75% van de gevallen binnen twee maanden een besluit wordt genomen over de inzet van jeugdbescherming. Wij hebben in onze beschikking 2011 in dit kader de voorwaarde opgenomen dat BJZ werkt binnen de landelijk gemaakte afspraken. e Bureau jeugdzorg laat na het 2 kwartaal weten dat zij met hun huidige doorlooptijd (45,3) meer dan de beoogde 75% binnen de norm realiseren. Dit is een aanwijzing dat er in de keten een goed resultaat op dit gebied wordt neergezet. Hoe dit zich ontwikkelt moet nader worden bekeken over heel 2011. Nieuwe kinderbeschermingswetgeving Om te kunnen bereiken dat kinderen beter beschermd worden tegen ouders die er onvoldoende in slagen hun kind op een gezonde en evenwichtige manier op te voeden ligt er een voorgenomen beleidstuk bij het Rijk voor een aanpassing in de kinderbeschermingswetgeving. Het doel hiervan is dat het voor de kinderbescherming eenvoudiger wordt maatregelen te kiezen die het meest aansluiten bij de omstandigheden van het kind. Landelijk wordt er gewerkt aan een verdere uitwerking van een wetsontwerp en aan een nadere uitwerking. Dit wordt afgewacht. Mogelijke terugvordering door Rijk van subsidie Jeugdbescherming en jeugdreclassering Jaarlijks doen wij opgave aan het Rijk over de gerealiseerde justitiële maatregelen (jeugdbescherming en jeugdreclassering) gedurende het afgelopen jaar. Voor de jaren 2005 t/m 2009 heeft het Rijk een plausibiliteitcontrole uitgevoerd op de aantallen cliënten van de jeugdbescherming en jeugdreclassering en heeft hierin een verschil geconstateerd tussen de cijfers zoals de provincie die via een accountantsverklaring jaarlijks heeft aangeleverd bij de jaarafrekening en de wijze waarop het Bureau Jeugdzorg de cliënten registreert in de periodieke kwartaalrapportages. 47

Dit heeft er toe geleid dat het Rijk ons eind 2010 een terugvordering van € 2,1 miljoen heeft opgelegd voor de jaren 2006 t/m 2010. Wij hebben tegen dit besluit bezwaar aangetekend en wachten de uitkomsten van de hoorzitting hierover af. In de beschikking aan BJZ voor 2011 zijn wij uitgegaan van de registratie zoals het Rijk dit nu heeft aangegeven.

5.6 Jeugdreclassering4 5.6.1 Aantal jeugdreclasseringcliënten De prognose voor het aantal reguliere jeugdreclasseringcliënten in 2011 is gesteld op 331 trajecten. Aan het einde van het 2e kwartaal zijn er 360 jeugdigen met deze maatregel. Deze realisatie ligt boven de prognose. In de grafiek onder 5.5.1. is de ontwikkeling van het aantal jeugdreclasseringmaatregelen ten opzichte van de begroting zichtbaar.

5.6.2 Ontwikkeling wachtlijst jeugdreclassering Volgens de beschikking 2011 mag er geen wachtlijst bij de jeugdreclassering zijn. BJZ dient hiervoor binnen de wettelijke doorlooptijd (binnen 5 dagen een jeugdreclasseerder) te werken. In het eerste half jaar van 2011werkt BJZ volledig binnen deze normen. Voor een overzicht van de overige doorlooptijden bij de jeugdreclassering wordt verwezen naar 5.2.2.

5.6.3 Organisatie en overige zaken Inspectierapport In 2010 heeft de Inspectie Jeugdzorg een landelijk onderzoek gedaan naar de uitvoeringspraktijk van de jeugdreclassering. Het voorkomen van recidive is het belangrijkste doel van de jeugdreclassering. De problematiek van de individuele jongere staat derhalve centraal. In het oriënterende onderzoek heeft de Inspectie om deze reden vooral gekeken naar de wijze waarop de jeugdreclassering in de praktijk handelt vanuit het cliëntperspectief, dat wat de jongere nodig heeft. De bevindingen van de inspectie waren positief. De Inspectie heeft geconstateerd dat er landelijk een grote mate van eenduidigheid bestaat in het uitvoeren van de jeugdreclasseringsmaatregel. Daarnaast werd geconstateerd dat er soms een spanning bestaat tussen de straf- en de pedagogische invalshoek. Aandachtspunt zijn de bij de jeugdreclassering de naar verhouding veel begeleidingen naar aanleiding van schoolverzuim.

5.7 Kindertelefoon 5.7.1 Aantal telefoontjes (inclusief chatgesprekken) In 2011 heeft BJZ evenals in 2010 een bedrag ontvangen waarvoor zij hun activiteiten voor de kindertelefoon moeten verrichten binnen Groningen en Drenthe. In het eerste half jaar van 2011 zijn er 13.762 telefoontjes verricht en 6.991 chatgesprekken. In totaal woont 5,78% van de Nederlandse jeugd in de provincies Groningen en Drenthe. Alle telefonische contacten en chat contacten vanuit heel Nederland worden centraal gedistribueerd over de verschillende vestigingen van de kindertelefoon. De kindertelefoon Groningen en Drenthe verricht met een percentage van 6,43% van alle in geheel Nederland verrichte telefoontjes en 10,23% van alle chat gesprekken een bijdrage van ruim boven de norm.

5.7.2. Organisatie en overige zaken In het eerste kwartaal van 2011 is een pilot gestart met het gelijktijdig uitvoeren van meerdere chats door één vrijwilliger. De doelstelling van deze pilot is om met hetzelfde aantal vrijwilligers een groter aantal contacten af te handelen, of hetzelfde aantal chats af te handelen met minder vrijwilligers; een verbetering van de efficiëntie. Dit landelijke plan heeft een looptijd van drie jaar waarbij in 2011 de acties gericht zijn op de trainingen aan de vrijwilligers. In het tweede kwartaal van 2011 is, als onderdeel van een landelijk plan van aanpak, extra aandacht geweest voor het inventariseren en borgen van de kwaliteit.

4

Jongeren worden aangemeld bij de jeugdreclassering nadat ze met politie en justitie contact hebben gehad. De begeleiding van de jeugdreclassering is erop gericht herhaling te voorkomen. 48

6. Zorgaanbod jeugdzorg Conclusies: in de tweedelijnszorg is de efficiency verder verbeterd waardoor meer jeugdigen voor hetzelfde geld geholpen worden in 2011; de wachtlijst langer dan 9 weken aan het eind van het tweede kwartaal 2011 is gestegen tot 24 wachtenden, hiervan staan geen jeugdigen onverantwoord op de wachtlijst; aan het eind van het tweede kwartaal 2011 staan er 151 jeugdigen korter dan 9 weken op de 6.1 Hoofdlijnen wachtlijst;beleid de bezettingspercentages voor de daghulp en de pleegzorg zijn onverminderd hoog; het bezettingspercentage op de residentiële plaatsen is lager; de subsidie aan PMZB wordt met ingang van 1 januari 2011 afgebouwd; er is een tendens zichtbaar naar lichtere vormen van (ambulante) zorg (flexibilisering van het aanbod); de financiering van de LWI’s gebeurt in 2011 nog via de penvoerders; met ingang van 2012 zal de financiering gedecentraliseerd worden naar de provincies.

6.1 Ontwikkeling zorgaanbod 6.1.1 Hoofdlijnen beleid provincie inzake het aanbod van geïndiceerde jeugdzorg In de provincie Groningen zijn 5 jeugdzorgaanbieders werkzaam die worden gefinancierd vanuit de doeluitkering Jeugdzorg en waarover in deze voortgangsrapportage uitgebreid wordt gerapporteerd. Dit zijn Elker, CWZW Noord (Leger des Heils), de Pleeg-Maat-Zorg Boerderij, de MJD en NOVO/Toevluchtsoord. De MJD is met ingang van 1 januari 2010 toegelaten als nieuwe zorgaanbieder. Met ingang van 1 januari 2011 is het samenwerkingsverband van NOVO en Toevluchtsoord toegelaten als zorgaanbieder specifiek voor de doelgroep LVG-ouders met kind. Lentis en Accare bieden eveneens jeugdzorg aan maar dan gericht op de psychiatrische hulp die gefinancierd wordt uit de AWBZ. Aangezien deze instellingen niet onder de provinciale verantwoordelijkheid vallen, maken zij verder geen deel uit van deze rapportage. Naast de vijf jeugdzorgaanbieders zijn er nog een aantal zogeheten LWI's (landelijk werkende instellingen) actief ten behoeve van Groninger jeugdigen, te weten: - William Schrikker Groep; - SGJ; - Leger des Heils jeugdzorg en reclassering; - Hoenderloo groep; - Harreveld. Deze voortgangsrapportage bevat in paragraaf 5.8 globale gegevens over de voortgang bij deze instellingen. Aangezien wij van deze instellingen geen kwartaalrapportages ontvangen zijn wij afhankelijk van hetgeen wij aan cijfermateriaal van de zogeheten penvoerende provincies en IPO ontvangen. In de beschikking 2011 hebben wij bij de LWI’s, met wie wij een rechtstreekse subsidierelatie hebben (SGJ en de William Schrikker Groep), opgenomen dat wij afzonderlijk geïnformeerd worden over de werkelijke gebruikscijfers ten behoeve van Groninger jeugdigen per LWI. LWI’s De positie van de Landelijk Werkende Instellingen (LWI's) vraagt nadere aandacht vanwege de decentralisatie van de financiering (van landelijke penvoerders naar provincies) per 1 januari 2012 (effectief 1 januari 2013). Met ingang van 1 januari 2012 wordt het landelijk budget van de LWI's per LWI verdeeld over alle provincies naar rato van de werkelijke vraag over de provincies. Voor de provincie Groningen betekent dit dat hiervoor een bedrag van € 2.917.610,- beschikbaar is en de LWI's voor dit bedrag (gedwongen winkelnering en budgetgarantie) gecontracteerd moeten worden. Met ingang van 2013 is er niet langer sprake van gedwongen winkelnering en budgetgarantie. De middelen worden dan ongeoormerkt aan de provinciale doeluitkering toegevoegd. In verband hiermee

49

is de verdeling gebaseerd op de algemene verdeelsleutel van de doeluitkering jeugdzorg (dit is overeenkomstig het aantal gewogen jeugdigen volgens een model van het Sociaal Cultureel Planbureau), Voor de provincie Groningen betekent dit dat hiervoor een bedrag van € 1.504.940,beschikbaar is. Het staat de provincies dan vrij om hiermee op basis van een eigen planning zorg in te kopen bij LWI's of andere zorgaanbieders. De inhoudelijke en financiële gevolgen van de overheveling in het algemeen en het afschaffen van de gedwongen winkelnering in het bijzonder zijn wij aan het onderzoeken. Prestatie-indicatoren Het meten van kwalitatieve aspecten van handelen van zorgaanbieders is vastgelegd in de landelijke prestatie-indicatoren “Mate van doelrealisatie”, “Mate van cliënttevredenheid over resultaten” en “Mate van reguliere beëindiging van de hulp”. Met ingang van 2011 rapporteren de zorgaanbieders Elker, CWZW Noord en MJD, zoals vastgelegd in de subsidiebeschikking, over de uitkomsten van deze prestatie-indicatoren. De uitkomsten over het eerste halfjaar 2011 laten het volgende beeld zien: CWZW Prestatie-indicator Elker Noord MJD Doelrealisatie doel niet gehaald doel deels gehaald doel gehaald Cliënttevredenheid jeugdigen ouders/verzorgers Reguliere beëindiging van de hulp jeugdige eenzijdig afgebroken zorgaanbieder voortijdig afgebroken positieve beëindigingreden

10% 44% 46%

27% 27% 46%

9% 33% 58%

7,8 8,4

8,4

8,5 8,3

7% 10% 83%

9% 3% 88%

10% 10% 80%

Met de afzonderlijke zorgaanbieders zullen wij in de bestuurlijke overleggen stil staan bij de uitkomsten van de prestatie-indicatoren en bekijken welke punten eventueel verbetering behoeven.

6.2 Samenvattend overzicht ontwikkeling omvang van inzet van geïndiceerde jeugdzorg In onderstaande tabel zijn de gegevens over de uitvoering van de geïndiceerde jeugdzorg door jeugdzorgaanbieders in 2011 opgenomen. Per zorgvorm is per zorgaanbieder weergegeven hoeveel cliënten in 2011 geholpen zijn en tegen welk bezettingspercentage (indien van toepassing) dat is gebeurd. In de laatste twee kolommen staan de gegevens over de wachtlijst langer dan 9 weken op 30 juni 2011 vermeld. De gegevens zijn afkomstig uit opgaven van de zorgaanbieders en (voor de LWI's) van de penvoerende provincies/stadsregio's. In onderstaande tabel staat Elker voor Elker, CWZW voor CWZW Noord, PMZB voor de Pleeg-MaatZorg Boerderij, MJD voor MJD en LWI voor Landelijk Werkende Instellingen. Uitvoering geïndiceerde jeugdzorg door zorgaanbieders in 2011 Zorgvorm Welke Aantal Bezettingscliënten percentage

Aantal cliënten op wachtlijst op 30 juni 2011

Daghulp

Elker CWZW MJD LWI Elker

1244 50 54 pm 178

nvt nvt nvt nvt 100,5%

< 9 weken 107 1 4 pm 14

> 9 weken 16 0 0 1 4

Pleegzorg

Elker

589

99,0%

11

3

Intensief Ambulant

50

24 uurs hulp

CWZW LWI Elker CWZW

28 pm 323 90

99,0% pm 92,9% 92,0%

0 pm 14 0

0 0 1 0

PMZB

8

100,0%

0

0

pm

pm

pm

0

2198 178 8 54 pm 2438

nvt nvt nvt nvt nvt nvt

146 1 0 4 pm 151

24 0 0 0 1 24

LWI Totaal

Elker CWZW PMZB MJD LWI Totaal

In het kort worden hieronder een aantal opvallende zaken in de uitvoering van het geïndiceerde jeugdzorgaanbod in de provincie Groningen in 2011 opgemerkt. Wachtlijst Op de wachtlijst langer dan 9 weken op 30 juni 2011 bij de Groninger zorgaanbieders staan 24 jeugdigen, waarvan 16 op ambulante hulp wachten. Wij hebben geconcludeerd dat wachten voor deze jeugdigen niet onverantwoord is. Op de wachtlijst langer dan 9 weken bij de LWI's staat nog 1 Groninger jeugdige. Deze jeugdige staat bij SGJ op de wachtlijst en wacht op ambulante zorg. Wij hebben geconcludeerd dat wachten voor deze jeugdige niet onverantwoord is. Hiermee voldoet de provincie Groningen, overeenkomstig eerdere verwachtingen, aan de uitgangspunten van het afsprakenkader IPO-Rijk. De wachtlijst korter dan 9 weken is in het eerste halfjaar van 2011 toegenomen, namelijk van 90 tot 151. Deze toename is met name zichtbaar bij de wachtlijst voor intensieve ambulante zorgverlening. Voor de zorgvormen pleegzorg, daghulp en 24-uurshulp zijn de wachtlijsten korter dan 9 weken licht dalend tot stabiel. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de wachtlijst vanaf eind 2008 grafisch weergegeven. De wachtlijst is in 2009 gedaald van bijna 250 jeugdigen tot 79 jeugdigen aan het eind van 2009. Omdat de beschikbare capaciteit eind 2009 volledig bezet was, liet de wachtlijst in de eerste helft van 2010 een stijgende lijn zien. In de tweede helft van 2010 is de wachtlijst sterk gedaald en aan het eind van 2010 uitgekomen op het nivo van eind 2009. Ook in de eerste helft van 2011 zien we weer een stijging van het aantal wachtenden. Wij verwachten dat de wachtlijst langer dan 9 weken in de loop van het tweede kwartaal van 2011 wordt weggewerkt (met uitzondering van residentieel), mede als gevolg van de inzet van de Reserve Extra Zorginkoop. In dit kader hebben wij besloten aan Elker een bedrag van € 125.000,- beschikbaar te stellen voor ambulante hulp onder de voorwaarde dat voorkomen wordt dat er in de tweede helft van 2011 wachtlijsten langer dan 9 weken ontstaan. Ontwikkeling wachtlijsten jeugdzorg provincie Groningen 2008/2009/2010/2011 300 250

Totale wachtlijst

200 Wachtlijst < 9 weken

150 100

Wachtlijst > 9 weken

50 0 2008

2009

2009

2010

2010

2011

Q4

Q2

Q4

Q2

Q4

Q2

51

Bezettingspercentages De bezettingspercentages voor de zorgvormen daghulp en pleegzorg zijn erg hoog. Voor de 24-uurs zorg geldt dat er bij zowel Elker als CWZW Noord sprake is van een lager bezettingspercentage. Voor de (intensief) ambulante hulp kan geen bezettingspercentage bepaald worden omdat voor deze zorgvorm geen capaciteit in de vorm van aantallen plaatsen van toepassing is. Bezettingspercentage 24-uurs hulp crisis Voor deze vorm van zorg valt op dat de bezettingspercentages van de zorgaanbieders lager is dan de bezettingspercentages op de reguliere 24-uurs plekken. Reden hiervoor is dat er te allen tijde crisisbedden noodzakelijk zijn om snelle opname van jeugdigen in geval van crisis mogelijk te maken. Een overcapaciteit, met als gevolg een lager bezettingspercentage, is daarom onvermijdelijk. Voor deze vorm van zorg bestaan er op 30 juni 2011 geen wachtlijsten. Wel hebben wij uit de vraaganalyse van Bureau Jeugdzorg geconstateerd dat het in het afgelopen jaar een aantal maal is voorgekomen dat voor jonge kinderen geen crisisplek aanwezig was. Wij hebben de zorgaanbieders verzocht hier bij de indiening van de beleidsvoornemens 2012 aandacht aan te besteden. De inzet van de provincie is dat er voldoende crisiscapaciteit is om, in geval van crisis, direct tot plaatsing over te kunnen gaan. Wij hebben geconstateerd dat er in 2010 geen sprake is van een structureel tekort aan crisiscapaciteit, maar dat de crisiscapaciteit voor de groep jonge kinderen niet altijd voldoende is. De gegevens uit het totaaloverzicht worden in de volgende paragrafen (6.3 tot en met 6.7) per zorgaanbieder nader gespecificeerd. Hier zal ook nader worden ingegaan op opvallende trends die zich bij de zorgaanbieders voordoen. Overige beleidszaken Tender zorginnovatie Het krediet zorginnovatie jeugdhulp 2010 is een krediet bestemd voor de Groninger gemeenten. Het krediet is bedoeld om de jeugdhulpverlening, uitgevoerd door gemeenten in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, te versterken met als uiteindelijk doel de instroom in de tweedelijns jeugdzorg te beperken. De provincie heeft hiervoor een bedrag van € 276.000,- beschikbaar gesteld en subsidiering vindt plaats op basis van cofinanciering door gemeenten (provincie 50% en gemeenten 50%). De subsidieverlening aan gemeenten heeft in de tweede helft van 2010 plaatsgevonden; afrekening vindt in de tweede helft van 2011 plaats. In de volgende voortgangsrapportage zullen wij aandacht besteden aan de resultaten. Buitenprovinciale plaatsingen In mei 2010 hebben de provincies en stedelijke regio’s Amsterdam, Rotterdam en Haaglanden binnen het IPO afgesproken de 10% regeling voor buitenregionale plaatsingen per 1 juli 2010 stop te zetten. De tweede helft van 2010 is als overgangsperiode gebruikt en met ingang van 1 januari 2011 is er door de provincie Groningen een eigen regeling in het leven geroepen voor de uitwisseling van jeugdzorgcliënten met andere provincies. Het uitgangspunt hierbij is dat de provincie Groningen alleen betaalt voor jeugdigen die afkomstig zijn uit de provincie Groningen. Het beleid van de provincie Groningen is er op gericht dat jeugdigen uit de provincie Groningen, met een aanspraak op de door de provincie Groningen gefinancierde jeugdzorg, gebruik maken van jeugdzorg die door een zorgaanbieder in de provincie Groningen wordt verzorgd. Eventuele redenen voor buitenprovinciale plaatsingen kunnen zijn het waarborgen van veiligheid of het ontbreken van of onvoldoende zorgaanbod.

6.3 Elker 6.3.1 Algemeen Elker is een organisatie voor jeugdzorg in de provincie Groningen. De hulp die Elker biedt aan kinderen, jongeren en ouders bij opvoedings-, ontwikkelings- en/of gedragsproblemen is afhankelijk van de aard en de ernst van de problemen. Deze kan variëren van hulp aan huis, diverse trainingen of daghulp tot en met plaatsing in een pleeggezin of leefgroep in een 24-uursvoorziening. Elker biedt naast jeugdzorg ook zorg in het domein van de GGz.

6.3.2 Aantal cliënten in zorg In onderstaande tabel zijn de gegevens over de uitvoering van de geïndiceerde jeugdzorg door Elker in 2011 opgenomen.

52

Per zorgvorm (1) is weergegeven hoeveel cliënten er op 1 januari 2011 in zorg waren (2) en wat de instroom aan nieuwe cliënten in 2011 is geweest (3). Dit resulteert in het aantal unieke gebruikers per zorgvorm (4). In kolom 5 is de uitstroom in 2011 opgenomen. Kolom 6 bevat het aantal cliënten dat op 30 juni 2011 in zorg is bij Elker (= aantal gebruikers (4) minus de uitstroom (5)). De gegevens in kolom 7 stammen uit de begroting 2011 die door Elker bij de provincie Groningen is ingediend. Het betreft hier het aantal gebruikers dat Elker bij het opstellen van de begroting over 2011 verwachtte in zorg te nemen. De gegevens zijn afkomstig uit opgaven van Elker. Zorgvorm (1)

Stand per 1 januari 2011 (2)

Instroom 2011 (3)

Gebruikers van zorg 2011 (4)

Uitstroom 2011 (5)

Stand per 30 juni 2011 (6)

Begroting 2011 (7)

Intensief ambulant Daghulp Pleegzorg 24-uurs hulp 24-uurs crisis Totaal

480

764

1.244

714

530

1.420

131 501 88

47 88 99

178 589 187

53 92 113

125 497 74

240 694 275

1.200

998

2.198

972

1.226

2.629

Een aantal opvallende ontwikkelingen die uit bovenstaande tabel zichtbaar worden zijn: Aantal cliënten in zorg Op 1 januari 2011 bedroeg het aantal cliënten in zorg 1.200 en dit is op 30 juni 2011 gestegen tot 1.226. Dit betekent dat Elker op 30 juni 2011 26 cliënten meer in zorg heeft dan op 1 januari. De stijging van het aantal cliënten is alleen zichtbaar bij de (intensief) ambulant hulp. Voor de overige vormen van zorg geldt dat het aantal in zorg zijnde cliënten gedaald is. Wij concluderen hieruit dat er sprake is een tendens naar lichtere vormen van zorg (flexibilisering van het aanbod) als gevolg waarvan de efficiency van de tweedelijnszorg verbeterd en meer jeugdigen sneller geholpen kunnen worden voor hetzelfde budget. Aantal gebruikers Evenals in voorgaande jaren is er ook in 2011 weer sprake van een groei van de cliëntaantallen. In 2010 hebben 2.957 jeugdigen gebruik gemaakt van de provinciaal gefinancierde jeugdzorg van Elker, in de eerste helft van 2011 zijn dit er al 2.198. Bij een gelijkblijvende instroom in de tweede helft van 2011 zal het totale cliëntenaantal rond de 3.200 uitkomen. Dit is een groei van 8 % ten opzichte van 2010. Het grootste aantal cliënten is geholpen binnen de Ambulante Hulp; hiervan maakten in totaal 1.244 (afspraak 2011 1.400 jeugdigen) gebruik. Bij de pleegzorg zijn in de eerste helft van 2011 589 (afspraak 2011 694 jeugdigen) geplaatst. De cliënten die gebruik maken van overbruggingshulp, een vorm van niet geïndiceerde zorg, zijn niet in deze totalen meegenomen. Voor een nadere toelichting op de Intensief Ambulante hulp en de relatie met overbruggingshulp wordt u verwezen naar paragraaf 6.3.5.

6.3.3 Capaciteit en bezettingsgraden Ook voor deze gegevens geldt dat ze afkomstig zijn uit opgaven van Elker. Zorgvorm Intensief ambulant Daghulp Pleegzorg 24-uurs hulp 24-uurs crisis Totaal

Capaciteit 2011 nvt 118 479 84 8 689

Bezetting % nvt 100,5 99,0 92,9 69,1 nvt

53

Wat opvalt, is dat de bezettingsgraad van de capaciteit van Elker bij zowel de daghulp als de pleegzorg ruim boven de met de provincie Groningen afgesproken norm van 97% is. Bij de residentiële zorg is juist sprake van een lager bezettingspercentage. Gezien de huidige instroom verwacht Elker dat de bezetting op de residentiële plaatsen het komend kwartaal weer zal stijgen maar niet zodanig dat de 97% norm gehaald zal worden. De lagere bezetting op de crisiscapaciteit wordt veroorzaakt door het feit dat er voor deze zorgvorm te allen tijde capaciteit beschikbaar moet zijn om snelle opname van jeugdigen in geval van crisis mogelijk te maken. Een overcapaciteit met als gevolg een lager bezettingspercentage is daarom onvermijdelijk. Wat noemenswaardig is, is dat Elker in 2010 een deel van de crisiscapaciteit omgezet heeft naar reguliere 24-uurszorg en ambulante zorg. Wij hebben geconstateerd dat deze omzetting niet geleid heeft tot een tekort aan crisiscapaciteit.

6.3.4 Wachttijden Ook voor deze gegevens geldt dat ze afkomstig zijn uit opgaven van Elker. Zorgvorm

Intensief ambulant Daghulp Pleegzorg 24-uurs hulp 24-uurs crisis Overig Totaal

Aantal cliënten wachtend op zorg 1 januari 2011 < 9 weken > 9 weken 61 0 14 0 2 0 9 1 nvt nvt 0 0 86 1

Aantal cliënten wachtend op zorg 30 juni 2011 < 9 weken > 9 weken 103 14 14 4 10 2 14 1 nvt nvt 0 0 141 21

Op 30 juni 2011 is de wachtlijst van Elker ten opzichte van eind 2010 gestegen van 87 zorgaanspraken naar 162 zorgaanspraken. Het aantal wachtende langer dan 9 weken is gestegen van 1 eind 2010 tot 18 30 juni 2011. Door de inzet van de Reserve Extra Zorginkoop 2011 verwachten wij dat de wachtlijst langer dan 9 weken eind 2011 op 0 uitkomt (met uitzondering van de residentiële zorg). Wanneer de stijging van het aantal wachtenden korter dan 9 weken nader bekeken wordt dan zien we dat de stijging zich met name bij Intensief ambulant voordoet.

6.3.5 Voortgang Elker inzake overbruggingshulp en ambulante spoedhulp Overbruggingshulp en Ambulante Spoedhulp Evenals in voorgaande jaren vindt de provincie Groningen het belangrijk dat zorgaanbieders beschikken over een flexibel budget waarmee zorg op maat kan worden geleverd als de zorg vanuit het reguliere zorgaanbod net niet toereikend is. Ook Elker beschikt over een dergelijk budget voor overbrugginghulp en ambulante spoedhulp. Elker verantwoordt dit budget bij de jaarverslaglegging over 2011. Elker meldt in de tweede kwartaalrapportage 2011 dat ondermeer een coach en een vorm van Hulp op Maat vanuit de Traumabehandeling zijn ingezet. Onder de instroom ‘Jeugdhulp thuis individueel’ vallen ook de jeugdigen die vanuit het flexbudget een vorm van zorg op Maat ontvangen. Overbruggingshulp is een vorm van hulp waarbij cliënten die op de wachtlijst staan tijdelijk worden geholpen in afwachting op de geïndiceerde zorg. Uit evaluatieonderzoek is gebleken dat cliënten overbruggingshulp als positief ervaren. Ambulante Spoedhulp is een kortdurende hulpverleningsvorm die wordt ingezet bij crisissituaties in gezinnen en is erop gericht de regie in het gezin te herstellen.

6.3.6 Organisatie en overige zaken In de tweede helft van 2011 zal Elker starten met de tweede fase van het Masterplan huisvesting, dat voorziet in de nieuwbouw van drie GGZ-groepen op het Haydnlaan-terrein in Groningen. Elker is actief bezig met een verdere optimalisering van verzuimbeheersing en realisatie van het ambitieniveau van het verzuim. Over het eerste halfjaar van 2011 is het ziekteverzuimpercentage op 4,28% uitgekomen. 54

6.4 CWZW Noord 6.4.1 Algemeen Centra voor Wonen, Zorg en Welzijn Noord (CWZW Noord) te Groningen is een werkeenheid van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Deze werkeenheid exploiteert in de provincie Groningen twee jeugdhuizen (Groningen en Veendam) en een crisisgroep Binnen 6 Weken thuis (B6T) en biedt daarnaast pleegzorg en intensief ambulante zorg.

6.4.2 Aantal cliënten in zorg In onderstaande tabel zijn de gegevens over de uitvoering van de geïndiceerde jeugdzorg door CWZW Noord in 2011 opgenomen. Per zorgvorm (1) is weergegeven hoeveel cliënten er op 1 januari 2011 in zorg waren (2) en wat de instroom aan nieuwe cliënten in 2011 is geweest (3). Dit resulteert in het aantal unieke gebruikers per zorgvorm (4). In kolom 5 is de uitstroom in 2011 opgenomen. Kolom 6 bevat het aantal cliënten dat op 30 juni 2011 in zorg is bij CWZW Noord (= aantal gebruikers (4) minus de uitstroom (5)). De gegevens in kolom 7 stammen uit de begroting 2011 die door CWZW Noord bij de provincie Groningen is ingediend. Het betreft hier het aantal gebruikers dat CWZW Noord bij het opstellen van de begroting over 2011 verwachtte in zorg te nemen. Zorgvorm (1)

Stand per 1 januari 2011 (2)

Instroom 2011 (3)

Gebruikers van zorg 2011 (4)

Uitstroom 2011 (5)

Stand per 30 juni 2011 (6)

Begroting 2011 (7)

Intensief ambulant Pleegzorg 24-uurs hulp 24-uurs crisis Flexbudget Totaal

6

44

50

8

42

91

12 24 4 0 46

16 23 39 10 132

28 47 43 10 178

8 19 34 10 79

20 28 9 0 99

40 89 55 15 290

Een aantal opvallende ontwikkelingen die uit bovenstaande tabel afgeleid kunnen worden zijn: Aantal cliënten in zorg Op 1 januari 2011 bedroeg het aantal cliënten in zorg 46 en dit is op 30 juni 2011 gestegen tot 99. Dit betekent dat CWZW Noord op 30 juni 2011 ruim 50 cliënten meer in zorg heeft dan op 1 januari 2011.

Aantal gebruikers De productie van zowel de pleegzorg als de intensief ambulante zorg ligt iets boven de jaarprognose. De productie van de residentiële zorg blijft daar bij achter. Geconcludeerd kan worden dat de instroom in de eerste helft van 2011 ten opzichte van de uitstroom in de eerste helft van 2011 is toegenomen. De toename van de instroom is met name toe te schrijven aan de intensief ambulante hulp en de pleegzorg.

6.4.3 Capaciteit en bezettingsgraden Ook voor deze gegevens geldt dat ze afkomstig zijn uit opgaven van CWZW Noord. Zorgvorm Intensief ambulant Pleegzorg 24-uurs hulp 24-uurs hulp crisis Totaal

Capaciteit 2010 nvt

Bezettings % nvt

16 35 nvt

99,0 92,0 nvt

51

nvt

55

De bezettingsgraden per zorgvariant laten zien dat de residentiële opvang met een capaciteit van 36 plaatsen op 92,0 % zit. Met ingang van 1 januari 2011 is de residentiële capaciteit in de groep van 5 tot 13-jarigen omgezet in onder andere capaciteit voor Jeugd RIBW. Deze ombouw heeft plaatsgevonden omdat de vraag vanuit deze doelgroep langere tijd achter bleef bij de beschikbaarheid aan plaatsen. De bezettingsgraad is laag omdat de afdeling Jeugd RIBW net is gestart. Door gestage opbouw in de groep wordt er gewerkt aan een duurzaam samenspel op de afdeling. Er zijn geen aparte bedden gereserveerd voor crisisopvang zodat ook geen aparte bezettingsgraad voor deze vorm van zorg gegeven kan worden. Het aantal crisisaanvragen heeft zich gestabiliseerd tot circa 30 per kwartaal. Van deze 30 kan doorgaans de helft geplaatst worden. Voor wat betreft de pleegzorg valt op dat het relatief lage bezettingspercentage van 82,7% in het 1e kwartaal na afloop van het tweede kwartaal gestegen is tot 96%. De blijvende toename in de vraag naar intensieve pleegzorg is ook bij andere zorgaanbieders zichtbaar.

6.4.4 Wachttijden Ook voor deze gegevens geldt dat ze afkomstig zijn uit opgaven van CWZW Noord. Aantal cliënten Zorgvorm Aantal cliënten wachtend op zorg wachtend op zorg 30 juni 2011 1 januari 2011 < 9 weken > 9 weken < 9 weken > 9 weken Intensief ambulant 2 0 1 0 Pleegzorg 0 0 0 0 24-uurs hulp 1 0 0 0 3 0 1 0 Totaal De wachtlijst van CWZW Noord laat zien dat het aantal cliënten dat eind 2010 langer dan 9 weken op zorg wacht net als eind 2010 op 0 staat. Het totaal aantal wachtenden is ten opzichte van eind 2010 met 2 gedaald van 3 tot 1. CWZW Noord kan, zowel voor de pleegzorg als de 24-uurshulp, nieuwe jeugdigen direct in zorg nemen. Ook bij de aanvraag van ambulante trajecten kon de zorg door CWZW Noord vrijwel direct worden ingezet.

6.4.5 Voortgang CWZW Noord inzake flexibilisering zorgaanbod, overgangshulp, ambulante spoedhulp en crisishulp Overbruggingshulp Aan CWZW Noord is in 2011 een bedrag van € 40.000,- verleend voor het leveren van overbruggingshulp. De verantwoording van deze subsidie zal plaats vinden in de jaarrekening over 2011. Flexbudget Het flexbudget heeft als doel om de duur van het residentiële traject te verkorten. CWZW Noord zet hiervoor extra trainingen in, pleegt interventies en biedt een alternatief om de zorg te intensiveren.

6.4.6 Organisatie en overige zaken CWZW Noord is geen aparte juridische entiteit maar maakt onderdeel uit van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg te Almere. Het ziekteverzuimpercentage binnen CWZW Noord is enige tijd onverantwoord hoog geweest waardoor onder andere veel uitzendkrachten ingeschakeld moesten worden. De provincie Groningen heeft aangedrongen op een plan van aanpak om het ziekteverzuim te verminderen. De getroffen maatregelen hebben ertoe geleid dat het ziekteverzuimpercentage is gedaald van 11% naar 4% in 2009 en 5% in 2010. Het ziekteverzuimpercentage in 2011 is voor het geheel van de jeugdzorgafdelingen 3%. Het product Pleegzorg van het Leger des Heils is momenteel organisatorisch ondergebracht bij de werkeenheid LJ&R (Jeugdzorg en Reclassering) van het Leger des Heils. Dit is de landelijk werkende werkeenheid van het Leger des Heils die zich kenmerkt door een dwang en drang karakter. Het is de bedoeling dat de pleegzorg van LJ&R voor 1 januari 2012 wordt ondergebracht bij CWZW Noord.

56

6.5 Pleeg-Maat-Zorg Boerderijen (PMZb) 6.5.1 Algemeen PMZb is een longstay voorziening voor jongeren met ernstige gedragsproblemen. Er wordt 24uurshulp geboden met woon-, werk- en leerbegeleiding. De capaciteit is 8 plaatsen.

6.5.2 Aantal cliënten in zorg In onderstaande tabel zijn de gegevens over de uitvoering van de geïndiceerde jeugdzorg door PMZb in 2011 opgenomen. Per zorgvorm (1) is weergegeven hoeveel cliënten er op 1 januari 2011 in zorg waren (2) en wat de instroom aan nieuwe cliënten in 2011 is geweest (3). Dit resulteert in het aantal unieke gebruikers per zorgvorm (4). In kolom 5 is de uitstroom in 2011 opgenomen. Kolom 6 bevat het aantal cliënten dat op 30 juni 2011 in zorg is bij PMZb (= aantal gebruikers (4) minus de uitstroom (5)). De gegevens in kolom 7 stammen uit de begroting 2011 die door PMZb bij de provincie Groningen is ingediend. Het betreft hier het aantal gebruikers dat PMZb bij het opstellen van de begroting over 2011 verwachtte in zorg te nemen. Instroom 2011 (3)

Zorgvorm (1)

Stand per 1 januari 2011 (2)

24-uurs hulp

8

0

Totaal

8

0

Uitstroom 2011 (5)

Stand per 30 juni 2011 (6)

Begroting 2011 (7)

8

0

8

8

8

0

8

8

Gebruikers van zorg 2011 (4)

Op 1 januari 2011 waren er 8 cliënten in zorg bij PMZb. In de eerste helft van 2011 zijn er geen cliënten ingestroomd en zijn er ook geen cliënten uitgestroomd zodat er op 30 juni 2011 nog steeds 8 cliënten in zorg waren. De ontwikkeling van het aantal cliënten is conform de opgave uit de begroting.

6.5.3 Capaciteit en bezettingsgraad Ook voor deze gegevens geldt dat ze afkomstig zijn uit opgaven van PMZb. Zorgvorm Capaciteit Bezetting 2011 % 24-uurs hulp 8 100 Uit deze tabel valt af te leiden dat de bezettingsgraad van de capaciteit van PMZb in 2011 met 100% maximaal is geweest. Er hebben zich in 2011 geen mutaties voorgedaan.

6.5.4 Wachttijden Er zijn op 30 juni 2011 geen wachtenden langer dan 9 weken. Dit is overeenkomstig de opgave per 31 december 2010.

6.5.5 Voortgang beleidszaken PMZb Sinds 2008 is door de provincie benadrukt dat de provincie van PMZb meer zekerheid wenst ten aanzien van de inhoudelijke en financiële continuïteit om de financiële en kwalitatieve risico's te beperken. In 2009 is de capaciteit van PMZb met 2 plaatsen uitgebreid onder de voorwaarde dat PMZb nauw gaat samenwerken met een financieel sterke partner. In 2008, 2009 en 2010 heeft de instelling met verschillende potentiële samenwerkingspartners gesproken, maar deze gesprekken hebben niet tot samenwerkingsafspraken geleid. Na het volgen van de bezwaarprocedure is in de subsidiebeschikking 2010 vastgelegd dat met ingang van 1 januari 2011 zal worden gestart met de afbouw van de subsidie aan PMZb indien de beoogde samenwerking in 2010 niet tot stand komt. Ten aanzien van de afbouw wordt een termijn in ogenschouw genomen waarbij pas bij vertrek van een jeugdige na 1 januari 2011 de vrijkomende plek niet meer wordt gefinancierd. De continuïteit van de zorg aan de huidige jeugdigen is hiermee gewaarborgd zolang zij bij PMZb verblijven. Hierbij staat de kwaliteit van de zorg voorop. Indien de kwaliteit van de zorg bij het wegvallen van door de provincie gefinancierde plaatsen niet langer gewaarborgd is, zullen er in overleg met de instelling en Bureau Jeugdzorg Groningen nadere afspraken gemaakt worden over de herplaatsing van de resterende 57

jeugdigen. Hierbij zal er ook aandacht zijn voor de financiële afwikkeling van de subsidie. In de eerste helft van 2011 zijn er geen jeugdigen bij PMZb vertrokken. Naar verwachting zal de eerste jeugdige in de tweede helft van 2011, vanwege het bereiken van de 18-jarige leeftijd, vertrekken.

6.6 MJD 6.6.1 Algemeen Stichting MJD is een Groningse welzijnsorganisatie die iedereen stimuleert om mee te doen in de maatschappij. De MJD heeft een breed aanbod voor jong en oud, uiteenlopend van advies & informatie, activering & ontmoeting tot en met hulp & zorg en is actief in de stad Groningen en de gemeenten Eemsmond, Grootegast en Ten Boer. Per 1 januari 2010 is de MJD gestart als nieuwe zorgaanbieder voor geïndiceerde jeugdzorg met de modules Ambulante Gezinshulpverlening (AGH) en Intensieve Ambulante Jeugdhulp (IAJ).

6.6.2 Aantal cliënten in zorg In onderstaande tabel zijn de gegevens over de uitvoering van de geïndiceerde jeugdzorg door de MJD in 2011 opgenomen. Per zorgvorm (1) is weergegeven hoeveel cliënten er op 1 januari 2011 in zorg waren (2) en wat de instroom aan nieuwe cliënten in 2011 is geweest (3). Dit resulteert in het aantal unieke gebruikers per zorgvorm (4). In kolom 5 is de uitstroom in 2011 opgenomen. Kolom 6 bevat het aantal cliënten dat op 30 juni 2011 in zorg is bij MJD (= aantal gebruikers (4) minus de uitstroom (5)). De gegevens in kolom 7 stammen uit de begroting 2011 die door de MJD bij de provincie Groningen is ingediend. Het betreft hier het aantal gebruikers dat MJD bij het opstellen van de begroting over 2011 verwachtte in zorg te nemen. Uitstroom 2011 (5)

Stand per 30 juni 2011 (6)

Begroting 2011 (7)

38

10

28

64

5

16

6

10

31

26

54

16

38

95

Instroom 2011 (3)

Zorgvorm (1)

Stand per 1 januari 2011 (2)

Amb. gezins hulpverlening

17

21

Intensief amb. hulp

11

Totaal

28

Gebruikers van zorg 2011 (4)

Op 1 januari 2011 waren er 28 cliënten in zorg bij MJD. In de eerste helft van 2011 zijn er 26 jeugdigen ingestroomd en zijn er 16 jeugdigen uitgestroomd zodat er op 30 juni 2011 in totaal 38 cliënten in zorg waren. De ontwikkeling van het aantal cliënten loopt iets achter bij de opgave uit de begroting. Na een aarzelende start van de instroom in het eerste kwartaal is de instroom in het tweede kwartaal weer gestaag toegenomen.

6.6.3 Capaciteit en bezettingsgraad Voor de Ambulante Gezinsbegeleiding en de Intensief Ambulante Hulp kan geen bezettingspercentage bepaald worden omdat voor deze ambulante zorgvormen geen capaciteit in de vorm van aantallen plaatsen van toepassing is.

6.6.4 Wachttijden Ook voor deze gegevens geldt dat ze afkomstig zijn uit opgaven van de MJD. Aantal cliënten Zorgvorm Aantal cliënten wachtend op zorg wachtend op zorg 30 juni 2011 1 januari 2011 < 9 weken > 9 weken < 9 weken > 9 weken Ambulante 0 0 4 0 gezinsbegeleiding Intensief 0 0 0 0 ambulante hulp 0 0 4 0 Totaal 58

Er zijn op 30 juni 2011 geen wachtenden langer dan 9 weken. Dit is overeenkomstig de opgave per 1 januari 2011.

6.6.5 Voortgang beleidszaken MJD Eind december 2010 heeft, in opdracht van de provincie een bezoek van de Inspectie Jeugdzorg bij de MJD plaatsgevonden naar de kwaliteit van de geleverde jeugdzorg. Het eindoordeel van de Inspectie is dat de MJD zorg levert van voldoende kwaliteit. Op een tweetal punten doet de Inspectie een aanbeveling ter verbetering. De aanbevelingen van de Inspectie aan de MJD zijn verwerkt in een verbeterplan. Na analyse van het verbeterplan zal de provincie besluiten over toelating van de MJD als structurele jeugdzorgaanbieder. Het ziekteverzuimpercentage in het eerste halfjaar van 2011 bedraagt 3,56%.

6.7 NOVO/Toevluchtsoord 6.7.1 Algemeen Uit de inventarisatiefase in het kader van de zorginkoop 2011 is gebleken dat er een hiaat in het zorgaanbod voor de specifieke doelgroep LVG-ouders met kind bestaat. Voor 2011 hebben wij aan het samenwerkingsverband NOVO/Toevluchtsoord (TVO) een bedrag van € 200.000,- beschikbaar gesteld voor een zorgaanbod ten behoeve van deze doelgroep.

5.7.2 Aantal cliënten in zorg Tot en met het tweede kwartaal zijn in totaal 16 nieuwe cliënten ingestroomd. Bij NOVO zijn hiervan 12 jeugdigen ingestroomd waarvan er tot en met het tweede kwartaal 3 zijn uitgestroomd. Afgesproken is dat NOVO over heel 2011 in totaal 18 trajecten uitvoert. Ten opzichte van de afspraken heeft NOVO 65% gerealiseerd. Bij TVO zijn tot en met het tweede kwartaal 4 jeugdigen ingestroomd. Hiermee heeft TVO ten opzichte van de afspraken voor 2011 (10 trajecten) 40% gerealiseerd.

6.8 Landelijk werkende instellingen (LWI's) Algemeen Sinds de Wet op de jeugdzorg van kracht is, is de financiering van de jeugdzorg gedecentraliseerd naar de provincies. In de provincie Groningen zijn de volgende Landelijk Werkende Instellingen (LWI's) actief (tussen haakjes is de financierende provincie/stadsregio vermeld): - William Schrikker Groep (financiering via stadsregio Amsterdam); - SGJ (financiering via provincie Utrecht); - Leger des Heils jeugdzorg en reclassering (financiering via provincie Overijssel); - Hoenderloo groep (financiering via provincie Zuid-Holland); - Harreveld (financiering via provincie Zuid-Holland). Voor de financiering van de LWI's zijn bij de inwerkingtreding van de Wet op de jeugdzorg bestuurlijke convenanten gesloten tussen alle provincies/stadsregio's, het Rijk en de betreffende LWI's, omdat in de wet geen grondslag meer aanwezig was voor de landelijke financiering door het Rijk. Op grond van deze convenanten loopt de financiering van de landelijke capaciteit voor de LWI's via enkele penvoerende provincies. De genoemde convenanten liepen eind 2009 af en zijn in 2010 verlengd omdat een definitief besluit over al dan niet decentralisatie van de financiering van de LWI's is uitgesteld tot na de evaluatie van de Wet op de Jeugdzorg (2009/2010). Recent is het convenant ook voor 2011 verlengd. Met ingang van 2012 zal de financiering van de LWI’s gedecentraliseerd worden (zie 6.1.1). De penvoerende provincies ontvangen het budget dat bij de inwerkingtreding van de Wet op de Jeugdzorg voor de instellingen gold. Dit bedrag is door het Rijk gefixeerd. De groei van de jeugdzorg van de LWI's dient door de provincies te worden gefinancierd. Daarvoor is het zogeheten trekkingsrecht in het leven geroepen dat aangeeft welk deel van de landelijke capaciteit voor iedere provincie/stadsregio beschikbaar is. Dit trekkingsrecht is bepaald voor 50% op basis van gewogen jeugdigen en voor 50% op basis van het feitelijk historisch gebruik plus de wachtlijsten. Voor alle LWI's, met uitzondering van het Leger des Heils jeugdzorg en reclassering (LJ&R), geldt dat de vastgestelde trekkingsrechten tezamen met de extra inkoop die de provincie Groningen al verricht, redelijk overeenkomt met het gebruik door Groninger jeugdigen van de desbetreffende LWI's.

59

Voor LJ&R geldt dat het trekkingsrecht is vastgesteld op 68 pleegzorg gebruikers terwijl het feitelijk gebruik de afgelopen jaren op rond de 140 ligt; een overproductie van circa 70 pleegzorggebruikers dus. Met LJ&R zijn wij in gesprek over de wijze waarop het financiële risico dat met ingang van 2013 ontstaat, kunnen inperken. In 2011 heeft de provincie Groningen bij verschillende LWI's, bovenop de vastgestelde trekkingsrechten, extra zorg in de vorm van een aanvullende subsidie ingekocht. Via rapportages over de wachtlijstcijfers van de penvoerders worden de wachtlijstgegevens gemonitored. In onderstaande tabel zijn per LWI zijn de trekkingsrechten 2011, aanvullende subsidie 2011 en de wachtlijstgegevens per 31 december 2010 en 3 juni 2011 weergegeven. Instelling

WSSP Hoenderloo Harreveld SGJ LdH Totaal

Trekkingsrechten

Aanvullende Subsidie 2011

48 9 3 6 68 134

16 0 0 4 0 20

Wachtlijst per 31 december 2010 0 1 0 0 0 1

Wachtlijst per 30 juni 2011

0 0 0 1 0 1

De wachtlijst bij SGJ bestaat uit 1 jeugdige die wacht op ambulante zorg. Wij hebben aan SGJ een bedrag beschikbaar gesteld uit de Reserve Extra Zorginkoop 2011 onder de voorwaarde dat er in de tweede helft van 2011 geen wachtenden langer dan 9 weken zijn.

6.8.1 Aantal cliënten in zorg LWI's De provincie Groningen wordt door de penvoerende provincies/stadsregio's niet geïnformeerd over betrouwbare gegevens over het aantal gebruikers per LWI. Vandaar dat hierover geen gegevens zijn opgenomen. Via het IPO ontvangen wij gebruikscijfers maar deze zijn tot stand gekomen via een theoretische benadering en geven geen beeld van de werkelijkheid. In de beschikkingen 2011 aan de LWI’s met wie wij een directe subsidierelatie hebben, hebben wij opgenomen dat wij in 2011 periodiek geïnformeerd willen worden over de gebruiks- en wachtlijstcijfers van de LWI's. Een totaaloverzicht kan echter niet gegeven worden.

6.8.2 Capaciteit en bezettingsgraden LWI's De provincie Groningen wordt door de penvoerende provincies/stadsregio's niet geïnformeerd over de bezettingsgraden per LWI. Vandaar dat hierover geen gegevens zijn opgenomen.

6.8.3 Voortgang beleidszaken LWI's Behoudens hetgeen bij het algemene deel gemeld is wordt de provincie Groningen door de penvoerders/stadsregio's niet geïnformeerd over de voortgang van beleidszaken bij de LWI's.

60

7. Nazorg Conclusies: - Begeleid wonen opgenomen in diverse gebiedsprogramma's. - Een provinciale ondersteuningsfunctie begeleid wonen, leren, werken ingericht bij CMO.

7.1 Ontwikkeling van de nazorg 7.1.1 Beleid provincie inzake nazorg voor jeugdzorgcliënten De ambitie voor 2009-2012 is het verbeteren van het teruggeleiden van jongeren uit de geïndiceerde jeugdzorg naar huis. In het voorliggend veld zijn de gemeenten verantwoordelijk voor voldoende en adequate nazorg. De provincie draagt hieraan bij in onder meer het creëren van een warme overdracht vanuit het zorgaanbod en het financieren van een aantal woonpilots. Het thema nazorg is opgenomen in de acties van het Bestuursakkoord Jeugd en in de dynamische agenda van het Afstemmingsoverleg Justitie-Jeugd (zie ook hoofdstuk 4). Daarnaast zijn in de (nieuwe) gebiedsprogramma's diverse begeleid woontrajecten opgenomen. Om een extra impuls te geven aan deze projecten hebben wij bij het CMO een provinciale ondersteuningsfunctie begeleid wonen leren werken ingericht.

7.1.2 Samenvattend overzicht stand van zaken nazorg Onderwerp

Doel periode 2009 2012

Resultaat t/m nu

Nazorg na geïndiceerde jeugdzorg

verbeteren nazorg na geïndiceerde jeugdzorg

Vijf van de acht regio's hebben begeleid wonen opgenomen in het gebiedsprogramma 2009-2010, verdere uitbreiding in 2011 (m.u.v. de regio Centraal waar veel operationele voorzieningen zijn). Om een extra impuls te geven aan deze projecten is bij het CMO een provinciale ondersteuningsfunctie begeleid wonen leren werken ingericht.

Nazorg na justitieel kader

ketensamenwerking en goede nazorg

BJZ speelt hierin een rol met de uitvoering van jeugdreclasseringtaken en aansluiting bij veiligheidshuis. In overleg met Justitie en gemeenten wordt gewerkt aan stroomlijning, hierin spelen de trajectberaden onder meer een rol.

Kamers met Kansen voor jongeren 18 t/m 23 jaar

Kamers met Kansen in gebruik nemen

In februari 2010 is Kamers met Kansen door Campus Diep gestart in de stad Groningen met twee voorzieningen.

7.1.3 Stand van zaken van nazorg door gemeenten Het thema Begeleid Wonen was opgenomen in de gebiedsprogramma's 2009-2010 van Stadskanaal/Vlagtwedde, Veendam/Pekela/Menterwolde, Oldambt/Bellingwedde en Noord-Oost Groningen. De gebieden Stadskanaal/Vlagtwedde , Noord Oost Groningen, Veendam/Pekela/Menterwolde, Oldambt/Bellingwedde zetten dit voort in het gebiedsprogramma 2011-2012. De regio Centraal heeft meerdere operationele voorzieningen (o.a. Kamers met Kansen), waardoor begeleid wonen niet in het gebiedsprogramma is opgenomen. Hetzelfde geldt voor de regio Hoogezand-Sappemeer/Slochteren. Voor 2011 t/m 2012 zijn nieuwe gebiedsprogramma's in voorbereiding, waarin de projecten begeleid wonen worden voortgezet. Bij het CMO is een ondersteuningsfunctionaris aangesteld voor de periode 2010 tot in ieder geval 2012. Deze werkzaamheden worden gefinancierd vanuit de exploitatiesubsidie aan CMO Groningen.

61

Het doel hiervan is: - bijdragen aan een provinciedekkend aanbod op het gebied van begeleid wonen leren werken voor jongeren van 18 t/m 23 jaar; - realiseren van een grotere samenhang tussen de diverse regionale projecten en initiatieven voor Begeleid wonen leren werken; - versnellen van het proces en verhogen van de kwaliteit van de projecten en initiatieven.

7.1.4 Kamers met Kansen In het kader van het bieden van nazorg aan jongeren van 18 t/m 23 jaar die dat nodig hebben ten aanzien van wonen, leren en werken hebben wij bijgedragen aan het project Kamers met Kansen. Kamers met Kansen is een woon-werk-leervoorziening in de stad Groningen voor jongeren tussen 18 en 25 jaar die buiten de boot dreigen te vallen. Voor deze jongeren wordt een zogenaamde campus opgezet die een aantal woon-werk-leervoorzieningen omvat, met verschillende intensiteit en niveaus van begeleiding. We hebben hiervoor een subsidie verleend van € 20.000,- onder voorwaarde dat de opgebouwde kennis en ervaring wordt gedeeld met instellingen die elders in de provincie actief zijn. Kamers met Kansen wordt uitgevoerd door Campus Diep. Campus Diep is een samenwerkingsverband van verschillende organisaties: woningcorporatie Nijestee, Stichting Huis, ROC Alfacollege, ROC Noorderpoort, Werkpro, MJD Groningen, Elker en de gemeente Groningen met het Jongerenloket en afdeling leerlingzaken. Voorzieningen van Kamers met Kansen zijn gestart in het Noorderplantsoen en aan het Damsterdiep.

62

8. Versterken van de informatievoorziening Conclusies: - De reguliere processen in het kader van de informatievoorzieningen verlopen goed. - De (brede) Jeugdmonitor over de staat van de jeugd in Groningen is uitgebracht. - Het onderzoek Take Care (C4youth) is gestart met de onderzoeksfase.

8.1 Ontwikkeling van de informatievoorziening 8.1.1 Beleid provincie inzake versterken van de informatievoorziening Om goed te kunnen sturen moet de provincie beschikken over juiste, volledige en tijdige informatie. Om dit te bereiken wordt gebruikt gemaakt van informatiebronnen als provinciale verwijsindex, kwartaalrapportages en onderzoeksresultaten.

8.1.2 Samenvattend overzicht voortgang realisatie versterking informatievoorziening Onderwerp Verwijsindex

Doelperiode 2009 - 2012 Invoering ZvJG begin 2010

Resultaat t/m nu De verwijsindex Zorg voor Jeugd Groningen is in werking getreden in januari 2010. In 2011 is het project Samen Slimmer Werken (SSW) als vervolg hierop afgerond. Zie voor verder informatie over de verwijsindex en SSW hoofdstuk 4.3.

Kwartaalrapportages

Op basis van landelijke en provinciale ontwikkelingen de inhoud van de rapportages aanscherpen

Zorgaanbieders en BJZ leveren per kwartaal hun rapportages aan. Dit is een continu proces.

Wachtlijstcijfers

Inzicht in de wachtlijsten in de provinciale jeugdzorg

De zorgaanbieders leveren per maand hun wachtlijstcijfers aan. Met het aflopen van het toezichthouderschap per 1 mei 2011 bij BJZ is de afspraak voor het aanleveren van maandcijfers voor BJZ beëindigd. Middels de kwartaalrapportages blijven wij geïnformeerd.

Vraagontwikkeling

Inzicht in totale vraagontwikkeling in Groningen

Bureau Initi8 heeft in het belang van de beschikkingen 2011 een vraaganalyse jeugdzorg gemaakt. Voor de inkoop van het zorgaanbod voor 2012 heeft BJZ een vraaganalyse opgesteld.

Verbreding monitor

Informatieverzameling onderwijs. Verbreden van deze informatie

Op 1 maart 2011 is de eerste ‘brede’ jeugdmonitor vastgesteld. De reeds bestaande JONGmonitor is hier integraal in opgenomen.

C4Youth/ Take Care

Onderzoek naar korte en lange termijn uitkomsten van zorg voor kinderen en adolescenten

Begin 2011 is gestart met de uitvoering van de onderzoeksfase. Medio 2012 worden de eerste uitkomsten verwacht.

63

Transitie van de jeugdzorg

Voor periode 2011 en verder: Realiseren van een warme overdracht van de jeugdzorg

De eerste stappen zijn het breed delen van informatie rondom de jeugdzorg. Hieraan wordt gewerkt.

8.1.3 Verbreding van Jeugd- en Onderwijsmonitor Door de evaluatie van de website jeugdinformatie is gebleken dat er behoefte bestaat aan goede stuurinformatie. Er zijn verschillende monitors en onderzoeken, maar één interface met stuurinformatie voor jeugd in Groningen bestond nog niet. Vanaf 2006 werd onder meer al wel de Jeugd- en Onderwijsmonitor (JONGmonitor) uitgebracht waarin de onderwijsloopbanen van alle jongeren tot 23 jaar in beeld worden gebracht en gevolgd. Vanuit de behoefte aan goede stuurinformatie is gewerkt aan het ontwikkelen van een brede jeugdmonitor. Het CMO Groningen heeft de opdracht gekregen de Brede Jeugdmonitor 2010 uit te voeren. Op 1 maart 2011 is deze monitor opgeleverd. Het resultaat is een jeugdmonitor die de ‘staat van de jeugd in Groningen’ schets in de leeftijd van 0-23 jaar over de onderwerpen: gezondheid, jeugdzorg, arbeid inkomen en vrijetijdsbesteding, criminaliteit en veiligheid, onderwijs. De gegevens over de periode 2005-2009 worden op gemeentelijk en regionaal niveau weergegeven en vergeleken met de jeugd in Nederland. De JONGmonitor is integraal opgenomen binnen de jeugdmonitor. Bekeken wordt hoe de monitor een vervolg krijgt.

8.1.4 Academische werkplaats C4Youth Op vrijdag 9 oktober 2009 heeft de aftrapbijeenkomst plaatsgevonden van de Academische Werkplaats Zorg voor Jeugd Noord Nederland (C4Youth). De werkplaats C4Youth is een samenwerkingsverband van alle relevante partijen in de zorg voor jeugd met als doel de zorg voor kinderen en jongeren met gedragsmatige en emotionele problemen te verbeteren door bruggen te slaan en te versterken tussen praktijk, onderzoek en onderwijs en beleid. Een belangrijk onderzoek binnen C4youth is ‘Take Care’, een onderzoek naar de korte en lange termijn uitkomsten van de zorg voor kinderen en adolescenten met gedrags- en emotionele problemen. De provincie Groningen heeft een eenmalige subsidie ad. € 200.000,- beschikbaar gesteld voor dit onderzoek dat binnen de academische werkplaats plaatsvindt. Voorwaarde hierbij is dat er antwoord wordt gegeven op de volgende beleidsvraag: "Wie is waar in zorg, waarvoor en wat zijn de uitkomsten?". Het eerste jaar is gewerkt aan alle voorbereiding voor het onderzoek. Ook zijn een aantal kenniskringen gestart. Het onderzoek is in 2011 verder gegaan met de start van de onderzoeksfase. Circa 3000 kinderen en jongeren in de leeftijd van 4-18 jaar worden voor en periode van 3 jaar gevolgd. Naast het onderzoek Take Care is een belangrijke doelstelling binnen C4youth de kennisuitwisseling tussen professionals die werken in de zorg voor kinderen en adolescenten met gedragsmatige en emotionele problemen. In 2010 is in dit kader op gezamenlijk initiatief van acht jeugdzorgorganisaties de Leerfabriek opgezet. Aan de hand van twaalf gezamenlijk geformuleerde zorgprincipes werken professionals aan hun samenwerking binnen de jeugdzorg.

64

9. Cliënten- en kwaliteitsbeleid Conclusies: - Het provinciale cliëntenbeleid wordt gecontinueerd. - De Inspectie Jeugdzorg bewaakt via het toezicht de kwaliteit van de Jeugdzorg in de provincie Groningen.

9.1 Ontwikkeling cliënten- en kwaliteitsbeleid Doel van het provinciaal cliëntenbeleid jeugdzorg is de versterking van de positie van de cliënt (jongere en ouder/opvoeder) in de jeugdzorg en aansluiting van de jeugdzorg op de werkelijke behoefte van de jongeren. Zorgbelang wordt betrokken bij de doorontwikkeling van het toetsingskader voor de beoordeling van de huidige en nieuwe zorgaanbieders en bij de ontwikkeling van het inkoopbeleid jeugdzorg voor 2011. In dit kader ontvingen wij medio 2009 van Zorgbelang Groningen een notitie "Signalen/beleidoverwegingen jeugdzorg". In deze notitie wordt een weergave gegeven van signalen, trends en beleidsadviezen vanuit het oogpunt van collectieve belangenbehartiging jeugdzorg.

9.1.1 Overzicht Stand van zaken realisatie versterking cliënten- en kwaliteitsbeleid Cliënten- en kwaliteitsbeleid: stand van zaken per maand/jaar Onderwerp Doel periode 2009 - 2012 Resultaat t/m nu Onafhankelijk cliëntenbeleid jeugdzorg

Versterking positie van cliënt in de jeugdzorg

Continuering bestaand beleid protocol klachtafhandeling jeugdzorg

Versterking kwaliteitsbeleid

Doorontwikkeling toetsingskader voor beoordeling huidige en nieuwe zorgaanbieders

In uitvoering

Toezicht Inspectie jeugdzorg

Landelijke en provinciale toezichtwensen uitvoeren

De inspectie heeft rapporten utigebracht over veiligheid van pleegkinderen in pleeggezinnen, risicomanagement bij de Bureaus Jeugdzorg en de advies en consultfunctie van het AMK. Dit heeft geleid tot een door de Inspectie goedgekeurd verbeterplan van BJZ dat in uitvoering is genomen.

9.1.2 medezeggenschap en klachtrecht In de Wet op de jeugdzorg is de medezeggenschap en het klachtrecht van de cliënt geregeld. De jeugdzorginstellingen dienen in het kader van de Wet op de jeugdzorg een cliëntenraad te hebben en een onafhankelijke klachtencommissie. Cliëntenraden De provinciaal gefinancierde jeugdzorgaanbieders in Groningen beschikken alle over een cliëntenraad. Bij Zorgbelang is een collectieve belangenbehartiger jeugdzorg werkzaam. Zorgbelang Groningen en Bureau jeugdzorg Groningen zijn op 11 november 2008 het project Noordelijke Cliëntenparticipatie jeugdzorg gestart dat een aantal doelstellingen heeft, waaronder de oprichting van een cliëntenraad bij Bureau Jeugdzorg, en een verbetering van de cliëntenparticipatie in de jeugdzorg. In het najaar van 2009 heeft BJZ Groningen een cliëntenraad geïnstalleerd. Daarnaast is het de bedoeling dat jeugdzorgcliënten, zowel de jongeren als ouders/opvoeders, structureel mee kunnen praten over de ontwikkeling en uitvoering van de (verschillende vormen van) jeugdzorg. Hiervoor wil Zorgbelang Groningen een ondersteuningsstructuur bieden. Zorgbelang Drenthe en Zorgbelang Friesland zijn uitgenodigd hieraan mee te doen. De collectieve belangenbehartiger jeugdzorg richt zich tevens op de inventarisatie van signalen over de jeugdzorg uit het veld en op het verbeteren van de informatievoorziening over de jeugdzorg via de website van Zorgbelang. Via deze website worden jongeren opgeroepen mee te werken aan een jongeren e-Panel.

65

Vertrouwenspersonen jeugdzorg Bij Zorgbelang zijn twee onafhankelijke vertrouwenspersonen werkzaam, één met name voor de jongeren en een met name voor de ouders/opvoeders. Zij bieden de cliënten (jeugdigen en hun ouders/verzorgers) ondersteuning bij het bespreken van klachten met de instellingen en bij het indienen van een formele klacht bij de onafhankelijke klachtencommissie van de instelling. Het Poortje, de afdeling Wilster, is vanaf 1-1-2008 een instelling voor gesloten jeugdzorg en valt daarmee onder de Wet op de jeugdzorg. Het Poortje heeft in overleg met de drie noordelijke provincies via Zorgbelang Groningen een vertrouwenspersoon voor 30 uur per maand aangesteld. In 2010 t/m 2012 wordt de financiering van deze vertrouwenspersoon gefinancierd door het Ministerie. Onafhankelijke klachtencommissies Zowel Bureau jeugdzorg als de jeugdzorgaanbieders hebben een onafhankelijke klachtencommissie die ons jaarlijks over haar werkzaamheden informeert. Voor 1 juli 2011 hebben de klachtencommissies hun jaarverslagen over 2010 bij ons aangeleverd. Hiermee dragen de instellingen zorg voor de jaarlijkse openbare verslaglegging, zoals verplicht in de Wet op de Jeugdzorg. Contacten met het Landelijk Cliëntenforum jeugdzorg (LCFJ) Het Landelijke Cliëntenforum Jeugdzorg (LCFJ) behartigt eveneens de belangen van de cliënt in de jeugdzorg. Het LCFJ heeft vier regionale adviseurs aangesteld die cliëntenraden van zorginstellingen en BJZ willen ondersteunen. De noordelijke provincies hebben met het LCFJ afgesproken, dat de regioadviseurs hun werkzaamheden afstemmen met de regionale Zorgbelangorganisaties. Zorgbelang Groningen heeft eens in de zes weken overleg met de adviseur voor regio Noord van het LCFJ. Hierin worden de wederzijdse activiteiten op elkaar afgestemd. Stichting Pleegwijzer Stichting Pleegwijzer behartigt op een enthousiaste wijze de belangen van pleeggezinnen in de provincie Groningen en Drenthe. De Stichting ontplooit hiertoe diverse activiteiten voor de pleeggezinnen, onderhoudt contacten met de pleegzorgaanbieders, de Bureaus jeugdzorg en de provincies. Twee keer per jaar vindt er in onze provincie een pleegzorgoverleg met bovengenoemde partijen plaats. Stichting Pleegwijzer informeert ons minimaal eens per kwartaal via de nieuwsbrief over haar activiteiten. Stichting Minderjarigen Noord Nederland (SMN) De Stichting SMN behartigt als onafhankelijke stichting de belangen van de (minderjarige) cliënten van de jeugdzorg van de drie noordelijke provincies. De SMN wordt beschouwd als aanvulling op de collectieve en individuele belangenbehartiging van jeugdzorgcliënten door Stichting Zorgbelang Groningen. Met ingang van 2012 wordt de subsidie aan SMN stopgezet omdat de rol van SMN gaandeweg overgenomen is door Stichting Zorgbelang. SMN is in staat gesteld de voor de provincie Groningen lopende zaken af te ronden en/of over te dragen aan Zorgbelang.

9.1.3 Protocol klachtenafhandeling Jeugdzorg Met enige regelmaat komen rechtstreek klachten van jeugdzorgcliënten bij de provincie binnen. De klachten uit 2010 hebben allen betrekking op het functioneren van Bureau Jeugdzorg. Voor de afhandeling van deze klachten hebben wij een klachtenprotocol opgesteld. Bureau Jeugdzorg, de provinciale jeugdzorgaanbieders en de Inspectie jeugdzorg hebben dit protocol ontvangen. Bureau jeugdzorg, en de provinciaal gefinancierde jeugdzorgaanbieders werken mee aan de door de provincie gevraagde informatie over de klacht, zodat wij de klacht op een goede manier kunnen afhandelen. Bij de behandeling van een aantal klachten is ook de vertrouwenspersoon jeugdzorg van Zorgbelang betrokken.

9.1.4 Toezicht Inspectie Jeugdzorg De Inspectie Jeugdzorg houdt toezicht op de kwaliteit van de jeugdzorg door het doen van onderzoek bij de Bureaus Jeugdzorg, de jeugdzorgaanbieders en de landelijk werkende instellingen. De Inspectie heeft op basis van haar jaarplan 2010 begin 2011 een rapport uitgebracht over de advies- en consultfunctie van het AMK. Bureau Jeugdzorg Groningen heeft op basis van de aanbevelingen een verbeterplan opgesteld dat na goedkeuring door de Inspectie in uitvoering is genomen.

66

De Inspectie heeft het calamiteitentoezicht in 2011 gewijzigd. De nieuwe aanpak houdt in dat de Inspectie een scherper onderscheid maakt in de meldingen; prioriteit hebben de calamiteiten dat wil zeggen de ernstige en fatale incidenten. Hierover neemt de Inspectie de regie. De nieuwe werkwijze is per maart 2011 gefaseerd ingevoerd. Naar verwachting zal de ambulante jeugdzorg de komende jaren een steeds prominentere plaats in de jeugdzorg innemen. In 2011 start de Inspectie een verkennend onderzoek, die als input voor vervolgonderzoek kan dienen in de volgende jaren. In juni 2011 is de Inspectie onderzoeken gestart bij BJZ en Elker betreffen 2 thema’s rond de pleegzorg: - de implementatie van het Schematisch protocol netwerkpleegzorg; - de begeleiding van ouders/verzorgers waarvan de kinderen in een pleeggezin zijn ondergebracht. Deze beide onderzoek zijn gestart met een schriftelijke uitvraag aan beide genoemde instellingen. In het jaarwerkprogramma 2011 van de Inspectie Jeugdzorg staan nieuwe toezichtprojecten op de rol. Het gaat daarbij om projecten op het terrein van de ambulante jeugdzorg, de begeleiding van ouders/verzorgers in de periode dat hun kinderen in een pleeggezin verblijven, de bejegening van jeugdzorgcliënten en hun ouders/verzorgers, leven op de groep in residentiele instellingen, de kwaliteit van het exitbeleid van jeugdzorginstellingen, de veldnormen vertrouwensartsen AMK (met IGZ). Er vinden in 2011 geen specifieke onderzoeken door de Inspectie Jeugdzorg enkel voor de provincie Groningen plaats. Een aantal van de voorgenomen onderzoeken van de Inspectie zal verschuiven naar 2012.

67

10. Samenvattend overzicht financiën 10.1 Ontwikkeling financiële positie van instellingen jeugdzorg De informatie in de paragrafen 10.1.1 tot en met 10.1.6 zijn gebaseerd op de financiële gegevens t/m het 2e kwartaal 2011.

10.1.1 BJZ (exploitatieresultaat, eigen vermogen, solvabiliteit, liquiditeit)

Het resultaat tot en met het 2e kwartaal 2011 bedraagt € 84.000,- negatief. De prognose over geheel 2011 wordt becijferd op circa € 294.000,- negatief. Dit is exclusief onze bijdrage voor opbouw van het eigen vermogen van € 121.000,-, welk bedrag door BJZ rechtstreeks ten gunste van het vermogen wordt geboekt. Deze negatieve jaarprognose zal naar verwachting nog positief beïnvloed worden wanneer de OVA voor 2011 definitief wordt vastgesteld op 3,11%. Wij hebben van het Rijk nog geen definitieve bevestiging hiervan ontvangen. Mocht de OVA worden vastgesteld op 3,11% dan betekent dit een extra inkomst voor BJZ van ruim € 370.000. Het negatieve resultaat tot en met het 2e kwartaal wordt veroorzaakt door een lagere productie dan begroot bij met name het AMK en Jeugdbescherming. De gerealiseerde inkomsten tot en met het 2e kwartaal 2011 zijn hierdoor € 168.000,- lager dan begroot. De gerealiseerde uitgaven tot en met het 2e kwartaal 2011 zijn € 84.000,- lager dan begroot hetgeen met name wordt veroorzaakt door lagere personeelskosten. Het eigen vermogen bedraagt per 30 juni 2011 € 1.012.594,- (exclusief bovengenoemde € 121.000,-). Hierin is niet opgenomen een negatief bedrag van € 72.875,- dat is gecorrigeerd naar aanleiding van het niet correct vermelden van het aantal adviestrajecten voor de gedragsbeïnvloedende maatregelen in de jaarrekening 2010 van BJZ. Het eigen vermogen tot en met het 2e kwartaal 2011 is ten opzichte van eind 2010 gedaald. In relatie tot de exploitatieomvang is de omvang van het eigen vermogen te kwalificeren als gemiddeld. De solvabiliteit ten opzichte van eind 2010 is verslechterd tot 0,19 in het 2e kwartaal 2011. Dit wordt veroorzaakt door toename van de schulden. Dit is door ons aan te merken als slecht. De liquiditeit is ten opzichte van eind 2010 iets verslechterd tot 1,20 in het 2e kwartaal 2011. Ook hieraan zijn de toenemende schulden debet. De liquiditeit is te kwalificeren als voldoende.

10.1.2 Elker

Het resultaat tot en met het 2e kwartaal 2011 bedraagt € 111.172,- positief. De prognose over geheel 2011 is een positief resultaat van tussen € 50.000,- en € 150.000,-. In de kwartaalrapportage is geen e informatie over het eigen vermogen aan het eind van het 2 kwartaal opgenomen. De budgetratio is in e e het 2 kwartaal met 8,9% gelijk aan het eerste kwartaal. De liquiditeit is ten opzichte van het 1 e kwartaal licht gedaald van 1,43 naar 1,39 en de solvabiliteit is eveneens licht gedaald in het 2 kwartaal, van 0,24 naar 0,22. Deze waarden worden respectievelijk als goed en onvoldoende aangemerkt.

10.1.3 CWZW Noord Bij CWZW Noord was er over 2010 sprake van een negatief resultaat ter hoogte van € 28.583,-. De moedermaatschappij heeft een bijdrage aan CWZW Noord gedaan ter hoogte van € 287.232,-, waarna het uiteindelijke resultaat 2010 € 258.649,- positief is. Het resultaat over het tweede kwartaal is € 31.668,- positief voor wat betreft het aandeel Groningen. De prognose voor geheel 2011 is een resultaat van € 24.885,-, terwijl een positief resultaat van € 102.400,- was begroot. De oorzaak hiervan is gelegen in de ontwikkelingen van de residentiële afdelingen. Daarnaast geeft CWZW aan te maken te hebben met frictiekosten wegens het niet kunnen herplaatsen van een medewerker en met het feit er binnen RBW wegens tijdelijke huisvesting slechts 10 plaatsen beschikbaar zijn, terwijl in de begroting is gerekend met 15 plaatsen. Het eigen vermogen en de solvabiliteit ontwikkelen zich positief ten opzichte van de vorige rapportage. De liquiditeit is licht verslechterd. Beide ratio's worden nog steeds als onvoldoende/slecht beschouwd.

10.1.4 PMZB Bij PMZB is er sprake van een negatief resultaat tot en met het tweede kwartaal ter hoogte van

68

€ 3.472,-. Het exploitatiesaldo dat was begroot tot en met het 2e kwartaal was € 27.450,- positief. De oorzaak hiervan is met name gelegen in hogere personeelskosten. Uit de prognose voor 2011 kan geconcludeerd worden dat deze kosten niet direct in het geheel invloed hebben op het resultaat dat voor 2011 wordt geprognosticeerd. De prognose voor 2011 is ten opzichte van de begroting 2011 naar beneden bijgesteld met een bedrag € 19.625,-, maar het exploitatieresultaat is nog steeds positief met een bedrag van € 35.275,-. Het eigen vermogen ontwikkelt zich negatief ten opzichte van het 1e kwartaal. Op basis van de prognose voor 2011 verwacht PMZB dat het eigen vermogen zal toenemen. De liquiditeitsratio laat een lichte verbetering zien van 0,48 in het 1e kwartaal tot 0,56 in het 2e kwartaal. De solvabiliteit is verslechterd van 0,21 tot 0,15 in het 2e kwartaal. Beide ratio's worden als slecht aangemerkt.

10.1.5 MJD

De MJD heeft het tot en met het 2e kwartaal een negatief resultaat van € 19.090,-, dit is vrijwel gelijk aan het negatieve resultaat ter hoogte van € 19.500,- dat was begroot. De solvabiliteit bedraagt aan het eind van het 2e kwartaal 0,43, ten opzichte van 0,36 aan het eind van het 1e kwartaal. Dit wordt als gemiddeld beschouwd. De liquiditeit is eveneens gestegen van 1,41 aan het eind van het 1e kwartaal, naar 1,48 aan het eind van het 2e kwartaal en wordt daarmee als goed aangemerkt.

10.1.6 NOVO NOVO/TVO ontvangt in 2011 incidenteel subsidie ten aanzien van de specifieke doelgroep kinderen van LVG-ouders. Omdat het een incidentele subsidie betreft valt NOVO niet onder het Rapport Professionalisering Subsidierelaties.

10.2 Stand van zaken nieuw financieringssystematiek volgens Kaiser De verwachting was dat de zogeheten Kaisersystematiek in de jeugdzorg met ingang van 1 januari 2010 in enige vorm ingevoerd zou worden. Onder de noemer Kaiser wordt de landelijke afspraak bedoeld waarin is vastgelegd op welke wijze de doeluitkering jeugdhulpverlening wordt vastgesteld. Hiervoor is onder andere informatie nodig op het niveau van de 8 bekostigingscategorieën die worden samengesteld op basis van de 20 bekostigingseenheden van Deloitte. Landelijk is de invoering hiervan tot onbepaalde tijd uitgesteld en liggen de ontwikkelingen hieromtrent stil. Van de zorgaanbieders hebben wij een begroting in bekostigingscategorieën ontvangen. Deze vormt voor de zorgaanbieders echter nog geen basis voor de financiering. De landelijke ontwikkelingen zullen ook in 2011 gevolgd en, indien nodig, in overleg met de zorgaanbieders geïmplementeerd worden.

10.3 Stimuleringsfonds zorg 10.3.1 NOVO/Toevluchtsoord Tijdens de inventarisatiefase van het inkoopbeleid voor de jeugdzorg in 2010 is gebleken, dat er binnen de jeugdzorg geen aanbod is voor de doelgroep Licht Verstandelijk Gehandicapte (LVG) ouders met kinderen. Bij de zorg aan verstandelijk beperkte (veelal LVG) ouders met kinderen is naast de begeleiding die bekostigd wordt uit de ABWZ ook begeleiding bij het invullen van de ouderrol vereist. Omdat binnen de jeugdzorg niet in dit aanbod werd voorzien hebben wij jeugdzorgaanbieders uitgenodigd op dit zorgaanbod in te schrijven. Daarna hebben wij hiervoor aan het samenwerkingsverband NOVO/Toevluchtsoord in 2011 een incidentele subsidie ter beschikking gesteld. Naast een bijdrage uit het stimuleringsfonds zorg van € 100.000,- is ook een bijdrage van € 100.000,- uit het budget wonen, welzijn en zorg in krimpgebieden verstrekt. De provinciale bijdrage komt hiermee in totaal op € 200.000,-. De zorg aan LVG ouders wordt in de hele provincie geleverd, waarbij aannemelijk is dat een deel van de zorg aan bewoners in krimpgebieden ten goede komt. De subsidie van de provincie voor de jeugdzorg voor deze specifieke doelgroep is aanvullend op de financiering vanuit de AWBZ. Hierdoor wordt aan de voorwaarde van 50% cofinanciering voldaan. Hier is sprake van een kwetsbare doelgroep waarvoor binnen de jeugdzorg een passend aanbod ontbreekt. Door de inzet van de middelen wordt gerealiseerd dat de ouders samen met hun kind als gezin in de maatschappij kunnen blijven functioneren. NOVO/Toevluchtsoord dient het inhoudelijk en financieel verslag over 2011 uiterlijk 1 april 2012 bij de provincie Groningen in te dienen. Hierna zal de subsidie definitief vastgesteld worden. e Daarnaast levert NOVO/Toevluchtsoord per kwartaal een kwartaalrapportage aan. Uit de 2 kwartaalrapportage 2011 hebben wij geconcludeerd dat de uitvoering van het project op schema ligt.

69

Tot en met het tweede kwartaal 2011 zijn in totaal 16 nieuwe cliënten ingestroomd. Bij NOVO zijn hiervan 12 jeugdigen ingestroomd. Afgesproken is dat NOVO over heel 2011 in totaal 18 trajecten uitvoert. Ten opzichte van de afspraken heeft NOVO 65% gerealiseerd. Bij Toevluchtsoord zijn tot en met het tweede kwartaal 4 jeugdigen ingestroomd. Hiermee heeft TVO ten opzichte van de afspraken voor 2011 (10 trajecten) 40% gerealiseerd.

10.3.2 Eigen kracht conferenties Het doel van de EKC's is dat de gezinsproblemen, indien mogelijk, door het gezin zelf in samenwerking met het netwerk rondom het gezin worden opgelost. De hulpverlening speelt hierin een beperkte rol. Een consortium van de centrumgemeente Groningen, de Hanzehogeschool Groningen, de Eigen Kracht Centrale in Zwolle, Lentis, Verslavingszorg Noord-Nederland (VNN) en de provincie Groningen gaat een tweejarig onderzoek doen naar de mogelijkheden voor de toepassing van EigenKracht Conferenties binnen de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz). Als onderdeel van het onderzoek worden 40 Eigen Kracht Conferenties in de provincie Groningen georganiseerd. Voor de uitvoering van 5 Eigen Kracht Conferenties heeft de provincie Groningen een subsidie verleend van € 20.000,-. De gemeente Groningen financiert de overige 35 conferenties (ad. € 160.000,-). De overige partijen van het consortium leveren een bijdrage in natura. De looptijd van het project is 2011 en 2012. In de eerste helft van 2013 wordt het project afgesloten met een eindrapport, studiemiddagen, artikelen en een conferentie. Een inhoudelijk verslag en een financiële verantwoording moeten per 30 juni 2013 bij ons binnen zijn.

70

Afkortingenlijst A AGH: Ambulante Gezins Hulpverlening AMK: AdviesMeldpunt Kindermishandeling AMW: Algemeen Maatschappelijk Werk ASHG: Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld AWBZ: Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten B BJZ: Bureau Jeugdzorg BO: Back Office BOR: Begeleide Omgangs Regeling C CJG: Centra voor Jeugd en Gezin CMO: Centrum Maatschappelijke Ontwikkeling CWZW: Centra voor Wonen Zorg en Welzijn E EKC: Eigen Kracht Centrale EKD: Elektronisch Kinddossier ETV: Educatie Televisie F FO: Front Office G GBM: Gedragsbeïnvloedingen Maatregel GGD: Gemeenschappelijke Gezondheids Dienst GGZ: Geestelijke Gezondheids Zorg GS: Gedeputeerde Staten I IAJ:Intensieve Ambulante Jeugdhulp J JB: Jeugdbescherming JR: Jeugdreclassering L LCFJ: Landelijk Cliëntenforum Jeugdzorg LPH: Licht Pedagogische Hulpverlening LWI: Landelijk Werkende Instelling M MFA: Multi Functionele Accommodatie O OTS: Onder Toezicht Stelling OVA: Overheidsbijdrage in de Arbeidsontwikkeling P PGB: Persoons Gebonden Budget PMZB: Pleeg Maat Zorg Boerderij PO: Primair Onderwijs

71

R RAAK: Reflectie en Actiegroep Aanpak Kindermishandeling RvdK: Raad voor de Kinderbescherming REZ: Reserve Extra Zorginkoop S SGJ: Stichting Gereformeerde Jeugdzorg SSW: Samen Slimmer Werken in de jeugdketen V VGG: Vereniging van Groninger Gemeenten VO: Voortgezet Onderwijs VOG: Verklaring Omtrent Gedrag VIR: Verwijsindex Risicojongeren VIB: Verbeteren Indicatiestelling Bureau Jeugdzorg VVE: Voor- en Vroegschoolse Educatie W WSG: William Schrikker Stichting WSSP: William Schrikker Stichting Pleegzorg Z ZAT: Zorg Advies Team ZVJG: Zorg voor Jeugd Groningen

72