Verzuimprotocol WILLEM BLAEU
Inhoudsopgave Vooraf ......................................................................................................................................................... 2 A. Toelichting .............................................................................................................................................. 3 1.
Leer- en kwalificatieplicht............................................................................................................... 3 Leerplicht en startkwalificatie............................................................................................................... 3 Kwalificatieplicht .................................................................................................................................. 3 Definiëring begrip voortijdig schoolverlater.......................................................................................... 3
2.
Verzuim.......................................................................................................................................... 4 Verschillende vormen van ongeoorloofd verzuim................................................................................ 4 Geoorloofd verzuim ............................................................................................................................. 4 Signaalverzuim (zowel geoorloofd als ongeoorloofd) .......................................................................... 5 Verzuimbegeleiding in het geval van lichamelijke en /of psychische klachten .................................... 5
3.
Verantwoordelijkheid van de school .............................................................................................. 5 Omgaan met verzuim .......................................................................................................................... 5 Sluitend verzuimbeleid ........................................................................................................................ 6
4.
Meldingsplicht scholen................................................................................................................... 7 Melden verzuim, digitaal verzuimloket................................................................................................. 7 Ziekteverzuim ...................................................................................................................................... 7
5.
Ondersteuning Overheid, Leerplicht en RMC Noord-Kennemerland ............................................ 7 Kerntaken van de (kwalificatie) leerplichtambtenaren......................................................................... 8 Strafoplegging ..................................................................................................................................... 8
B.
LVS, stroomschema’s en contactadressen..................................................................................... 9 1.
Leerlingvolgsysteem Magister ....................................................................................................... 9
2.
Geoorloofde - Ongeoorloofde Afwezigheid.................................................................................. 11
3.
Verzuim vaststellen en afhandelen.............................................................................................. 12
4.
Procedure afwezigheid leerlingen................................................................................................ 15
5.
Stroomschema aanpak ziekteverzuim op school JGZ........................................................... 17
6.
Stroomschema Ongeoorloofd en Geoorloofd Verzuim ............................................................... 19
7.
Stroomschema Verzuim: Rol Leerplichtambtenaar ................................................................... 20
8.
Contactadressen ......................................................................................................................... 21
9.
Sociale kaart / afkortingen ........................................................................................................... 22
1 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
Vooraf Het bestrijden van voortijdig schoolverlaten is in het convenant: “Aanval op schooluitval 20082011”, vastgelegd tussen RMC regio’s en alle scholen voor voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs in diezelfde regio’s en de staatssecretaris van OC&W. In NoordKennemerland is het convenant in mei 2008 getekend. Eén van de programmaonderdelen er van is de maatregel Noord-Kennemerland Verzuimt Niet. Binnen deze maatregel is een protocol schoolverzuim opgesteld. Er is getracht een zo eenvoudig en volledig mogelijk protocol te schrijven voor het voortgezet onderwijs, in dit geval de OSG Willem Blaeu. Wanneer er eenduidige en doorlopende afspraken binnen het onderwijs gelden, wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het terugdringen van verzuim. Het bestaat uit twee delen: een toelichting (deel A) en een stappenplan, stroomschema’s en contactadressen (deel B). Dit protocol biedt een aanpak voor verzuimmaatregelen, waarmee regiobreed op eenduidige wijze gewerkt kan worden.
D. van Asperen, Rector OSG Willem Blaeu (Kenniskring Verzuimcoördinatoren VO/MBO en RMC Noord-Kennemerland)
2 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
A. Toelichting Het is algemeen bekend dat jongeren die regelmatig verzuimen een grotere kans hebben om voortijdig schoolverlater te worden. Ook is een verband aangetoond tussen regelmatig verzuim en het ontwikkelen van afwijkend en/of crimineel gedrag. Om die redenen is het terugdringen van ongeoorloofd schoolverzuim van groot belang. Scholen hebben een zeer belangrijke rol bij het terugdringen van schoolverzuim. Middels dit protocol willen we het volgende inzichtelijk maken: - wanneer sprake is van verzuim; - wat van de school wordt verwacht bij het bestrijden van verzuim; - hoe de samenwerking is georganiseerd tussen de andere bij verzuim betrokken partijen; - wat er van een leerplichtambtenaar verwacht kan worden.
1.
Leer- en kwalificatieplicht
Leerplicht en startkwalificatie Ieder kind heeft recht op onderwijs en heeft tegelijk een leerplicht. Kinderen zijn volledig leerplichtig vanaf de 1e schooldag van de maand na de 5e verjaardag tot aan het einde van het schooljaar waarin de jongere 16 jaar wordt. Sinds 1 augustus 2007 geldt dat de jongere verplicht is onderwijs te blijven volgen totdat hij een startkwalificatie heeft behaald of tot het moment waarop hij de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt. Deelnemers vanaf 18 jaar vallen onder de afspraken gemaakt bij de Regionaal Meld- en Coördinatiefunctie (voortijdig schoolverlaten), en de afspraken gemaakt in de Wet Studiefinanciering (uitschrijving). De Informatie Beheer- groep (DUO) heeft hierin een registrerende taak en verspreidt de informatie aan de woongemeenten van de jongeren. Een startkwalificatie is behaald bij het verkrijgen van: - HAVO of VWO diploma; - MBO diploma niveau 2 (of hoger) BOL of BBL. Heeft een jongere zijn schoolloopbaan beëindigd zonder startkwalificatie, dan is hij een voortijdig schoolverlater.
Kwalificatieplicht Er vallen veel leerlingen uit in het onderwijs. Per 1 augustus 2007 is de kwalificatieplicht tot 18 jaar ingevoerd, een extra hulpmiddel in de strijd tegen schooluitval. Met de invoering van de kwalificatieplicht is de partiële leerplicht afgeschaft. Leerlingen blijven volledig leerplichtig tot einde schooljaar waarin ze zestien worden. Alle jongeren die dan nog geen startkwalificatie hebben, zijn daarna tot hun 18e of tot het moment waarop ze een startkwalificatie hebben behaald, kwalificatieplichtig.
Start leerplicht 1e schooldag van de maand na de vijfde verjaardag
Volledige leerplicht tot Einde schooljaar waarin de jongere 16 jaar is geworden of nadat de jongere 12 volledige schooljaren heeft doorlopen.
Kwalificatieplicht • Havo of Vwo diploma behaald • MBO diploma niveau 2 behaald • Bereiken leeftijd 18 jaar
Definiëring begrip voortijdig schoolverlater Volgens de huidige wetgeving wordt onder een voortijdig schoolverlater verstaan: - iemand die de leeftijd van 23 jaar nog niet heeft bereikt en niet in het bezit is van een startkwalificatie en 3 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
-
het onderwijs aan de school gedurende een aaneengesloten periode van tenminste een maand zonder geldige reden niet meer volgt of niet meer bij een school of instelling is ingeschreven, of van de school wordt verwijderd.1 Volgens de Leerplichtwet van 1969 en RMC wetgeving is de school verplicht verzuimers en voortijdig schoolverlaters tot 23 jaar bij de RMC van de regio te melden. De praktische uitwerking daarvan in Noord-Kennemerland is dat de leerplichtambtenaren de jongeren van het VO en deelnemers van het MBO < 18 jaar bij de RMC melden die langer dan vier weken verzuimen. \ Kwalificatieplichterplicht Volledige leerplicht tot Kwalificatieplicht 2. Verzuim
Leerlingen kunnen ongeoorloofd of geoorloofd verzuimen. Hieronder worden de verschillende vormen van verzuim weergegeven zoals beschreven in de leerplichtwet van 1969. Verschillende vormen van ongeoorloofd verzuim Op basis van de Leerplichtwet zijn scholen verplicht ongeoorloofd verzuim te melden. - Absoluut verzuim. Hiervan is sprake als een leerplichtige jongere niet ingeschreven staat bij een school of onderwijsinstelling. De school meldt binnen zeven dagen de inof uitschrijving, opdat de leerplichtambtenaar (RMC) kan controleren of de jongere al dan niet onderwijs volgt. - Luxeverzuim. Hiervan is sprake als een leerplichtige jongere zonder toestemming van de directeur wegblijft vanwege extra vakantie of familiebezoek. Deze vorm van verzuim moet altijd gemeld worden. - Relatief verzuim. Hiervan is sprake als een leerplichtige jongere wel op een school staat ingeschreven, maar zich onttrekt aan regels van de aanwezigheidsplicht. Zoals bijvoorbeeld spijbelen of veelvuldig te laat komen. Relatief verzuim moet gemeld worden als: • de jongere in een periode van vier opvolgende lesweken meer dan 16 lesuren van het aantal lesuren verzuimt; • de jongere regelmatig te laat op school of in de les verschijnt; • regionale afspraken tussen RMC en scholen in de regio niet nagekomen worden. Scholen moeten eerder tot melding over gaan als zij vermoeden, dat door de school getroffen maatregelen onvoldoende effect hebben. Geoorloofd verzuim Er zijn twee soorten geoorloofd verzuim: verzuim op basis van een ziekmelding en verzuim op basis van aangevraagd verlof (met toestemming) - (Langdurig) ziekteverzuim en verzuim op basis lichamelijke en /of psychische klachten waarbij de reden van het verzuim nog onvoldoende duidelijk is. Ziekteverzuimbegeleiding is er op gericht om leerlingen, die bovengemiddeld ziekteverzuim hebben, zo snel mogelijk in contact te laten komen met de jeugdarts. Er is een groeiend aantal leerlingen, dat verzuimt op basis van lichamelijke en /of psychische klachten. Schoolverzuim door leerlingen met lichamelijke en/of psychische klachten vraagt om een doelmatig verzuimbeleid en heldere signalering door deskundigen. Op schoolniveau betekent dit een nauwe samenwerking tussen de mentor, Zorg- en adviesteam (ZAT), met de verslavingszorg op afroep, Jeugdgezondheidszorg (JGZ), Schoolmaatschappelijk Werk, leerlingenbegeleider en leerplichtambtenaar. Het doel is de leerling door te verwijzen naar de juiste hulpverlening. 1
4 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
-
Aangevraagd verlof • verhuizing; • familieomstandigheden (ziekte, geboorte, sterfgeval, huwelijk, jubileum); • vakantie buiten de schoolvakantie (omdat de aard van de werkzaamheden van ouders / verzorgers niet stroken met de schoolvakantie); • religieuze feestdagen; • behalen van rijbewijs (kopie van oproep in school afgeven).
Signaalverzuim (zowel geoorloofd als ongeoorloofd) Verzuim is vaak een uitvloeisel van een achterliggende problematiek. Is dat het geval, dan spreken we ook wel van ‘zorgwekkend verzuim’ of ‘signaalverzuim’. Dit is het geval als het verzuim een signaal is voor problemen als: - leerproblemen, leerstoornissen; - sociaal-emotionele problemen of stoornissen; - (ernstige) gedragsproblemen of gedragsstoornissen; - gezondheidsproblemen (fysiek en psychisch/psychiatrisch; wordt vaak gemeld als ziekteverzuim); - gezinsproblemen. De school stelt de leerplichtambtenaar in kennis van het verzuim en de vermoedelijke achterliggende problematiek. Verzuimbegeleiding in het geval van lichamelijke en /of psychische klachten Er wordt in een vroeg stadium, in ieder geval binnen drie dagen, door de mentor contact met thuis opgenomen. Dit contact wordt voortgezet door mentor bij een aaneengesloten verzuim van vijf schooldagen. In geval van zorgelijk verzuim (doorgaans een combinatie van problemen) wordt door de mentor en de verzuimcoördinator overleg gevoerd met de afdelingsleider en/of de zorgcoördinator. Er wordt een afweging gemaakt of de betrokken leerling besproken moet worden in het zorg- en advieteam (ZAT). Toestemming van de ouders is daarvoor noodzakelijk. De verzuimcoördinator houdt overzicht over het ziekteverzuim gedurende het hele schooljaar en neemt bij regelmatig terugkerend ziekteverzuim contact op met de afdelingsleider, mentor en / of zorgcoördinator. 3.
Verantwoordelijkheid van de school
Geen enkele VO-school mag een leerplichtige leerling uitschrijven, tenzij er sprake is van inschrijving op een andere school of onderwijsinstelling. Omgaan met verzuim Elke school krijgt te maken met verzuim. Het is voor de leerling en zijn omgeving van groot belang, dat de school snel stappen onderneemt om de leerling duidelijk te maken dat het onderwijs weer gevolgd moet worden. Daarvoor hanteert de school een leerlingenadministratiesysteem waarmee snel en nauwkeurig gesignaleerd en geregistreerd wordt. De school zal vervolgens tot actie moeten overgaan. Een strikte handhaving van afspraken en regels is daarvoor noodzakelijk. Elke school doet dat op zijn eigen wijze met inachtneming van een aantal algemeen geldende afspraken die in dit protocol beschreven staan. Communicatie met ouders/verzorgers is daarbij van groot belang.
5 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
De formele handhaving van de leerplicht ligt in handen van de leerplichtambtenaar. Voor de 18+leerlingen die het onderwijs langer dan vier weken niet bezoeken heeft de RMC-functie een begeleidende taak die gericht is op terugkeer naar een opleiding. Binnen de zorgstructuur van de school wordt aangegeven hoe de leerplichtambtenaar met andere interne- en externe hulpverleners overleg voert over leerlingen. Daarnaast wordt gekeken hoe en op welke wijze voortdurende verzuimproblematiek kan worden aangepakt. Daarbinnen past het ook om een telaat-spreekuur in te stellen, waarin de lpa de school kan ondersteunen. De school blijft vanzelfsprekend verantwoordelijk voor de leerling en kan een beroep doen op diverse zorg- en welzijnsinstanties indien noodzakelijk. Hiervoor beschikt de school over een goede zorgstructuur, uitgewerkt in het zorgplan. Ouders worden op de hoogte gesteld van het zorgplan via de schoolgids. De school is verantwoordelijk voor het organiseren van een zorgen adviesteam (ZAT), waarin diverse vertegenwoordigers van o.a. jeugdzorg, politie, jeugdgezondheidszorg, schoolmaatschappelijk werk en leerplicht. In de regel komt dit zorgadviesteam eens in de vier weken bijeen. Sluitend verzuimbeleid Samenvattend gaat het om de inzet van de volgende instrumenten / maatregelen. - Zorgbeleid: • de begeleiding van leerlingen start bij de mentor; • de mentor wordt daarbij ondersteund door anderen binnen de school (zorgcoördinator, afdelingsleider, schoolmaatschappelijk werk, leerlingenbegeleiders, enz.); • de school en/of instelling organiseert het ZAT-overleg waarin interne- en externe zorgverleners zijn vertegenwoordigd. Het ZAT ontwikkelt nauwe contacten met de Centra voor Jeugd en Gezin. - Intern verzuimbeleid: • schriftelijk vastgelegd • met vermelding in de schoolgids; • betrokken functionarissen. - Verzuimregistratie, met daarin vermeld: • datum; • aantal lesuren of hele dagen; • vorm en reden van het verzuim; • legitimiteit van het verzuim (geldige reden of niet); • melder, naam van de ouder / verzorger; • ondernomen acties/maatregelen; • resultaat. - Communicatie met leerlingen, ouders/verzorgers en personeel: • bij inschrijving op school schoolregels en verzuimbeleid kenbaar maken; • eerstejaars leerlingen aan het begin van het schooljaar door de mentor te laten voorlichten waar, hoe laat en bij wie gemeld moet worden bij afwezigheid; • aanbieden van verzuimwijzer aan alle leerlingen (staan alle afspraken op); • geregeld aandacht aan verzuim schenken in de schoolkrant voor leerlingen en in een nieuwsbrief bestemd voor ouders.: • leerling direct aanspreken op zijn verzuimgedrag, eventueel interne maatregel opleggen (lik-op-stukbeleid); • ouders/verzorgers bijtijds schriftelijk op de hoogte brengen van verzuim; • eventueel een persoonlijk gesprek (mentor, afdelingsleider) aangaan met leerling en ouders/verzorgers. - Het tijdig consulteren dan wel inschakelen van de leerplichtambtenaar: • als het verzuim nog binnen de perken is, maar er wel problemen verwacht worden; 6 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
• • •
ongeoorloofd verzuim conform de afspraken; instellen van een te-laat-kom spreekuur in overleg met de LPA; eventueel instellen van een verzuimspreekuur.
Het is cruciaal dat verzuim, inclusief te laat komen, goed wordt geregistreerd. Alleen zo ontstaat er inzicht in verzuimgedrag en er is een stevige basis om actie te ondernemen. Het bijhouden van de administratie is in de allereerste plaats een verantwoordelijkheid van de school. 4.
Meldingsplicht scholen
De school heeft een aantal verplichtingen wat betreft melden van ongeoorloofd verzuim. Melden verzuim, digitaal verzuimloket De school meldt ongeoorloofd verzuim bij de leerplichtambtenaar door middel van de digitale melding bij het verzuimloket van de DUO. Om gemeenten en scholen te ondersteunen, is er een digitaal verzuimloket ingesteld. Vanaf 1 augustus 2009 is het melden via het digitaal loket verplicht.2 De termijn voor het melden van schoolverzuim is de vermoedelijke ongeoorloofde afwezigheid van maximaal 16 uren les- of praktijktijd in een periode van vier weken. Vindt de school het nodig eerder te melden vanwege bijzondere omstandigheden of afspraken met de leerplichtambtenaar, kan dat altijd. Met de toevoeging ‘over een periode van vier weken’ wordt strategisch verzuim3 van leerlingen ondervangen. Deze meldtermijn geldt voor alle leerplichtigen in het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs, het speciaal onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Ziekteverzuim Bij ziekteverzuim kan sprake zijn van: - geoorloofd verzuim: ziekte, huisarts - en specialistenbezoek; - signaalverzuim. In de praktijk zijn beide categorieën niet altijd even duidelijk van elkaar te scheiden. Praktijkervaring leert verder dat onder geoorloofd verzuim veel signaalverzuim schuilgaat. De aanpak van schoolverzuim op basis van ziekte staat beschreven in stap 4. Het betreft het veelvuldige of langdurige verzuim van leerlingen in het Voorgezet Onderwijs, waarvan de achterliggende oorzaak ligt op het terrein van gezondheid (fysiek, sociaal en psychosociaal). De lichamelijke ziekte wordt vaak aangegeven als reden van het verzuim. 5.
Ondersteuning Overheid, Leerplicht en RMC Noord-Kennemerland
De opdracht van de leerplichtambtenaar is het tegengaan van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten (VSV). Hierbij wordt ingezet op de maatschappelijke zorg en handhaving indien nodig. Sinds 2002 zijn scholen verplicht niet-leerplichtige jongeren zonder startkwalificatie te melden bij de gemeente als ze de school verlaten of als ze langer dan een maand zonder reden van de school wegblijven. De gemeente / RMC is verplicht om deze jongeren te volgen totdat ze een startkwalificatie hebben, of de leeftijd van 23 jaar hebben bereikt. De gemeente/RMC moet zich inspannen om de jongeren alsnog een startkwalificatie te laten behalen. Regio Noord-Kennemerland beschikt over trajectbegeleiders die trajecten voor voortijdig schoolverlaters uitzetten zodat zij alsnog hun startkwalificatie kunnen behalen. De leerplichtambtenaar ziet er op toe dat ouders, leerlingen en scholen de leerplichtwet waaronder ook de kwalificatieplicht valt, naleven. We onderscheiden de volgende functionarissen:
2 3
Lees ook de folder Verzuim melden: http://www.DUO-IB-Groep.nl Strategisch verzuim: dusdanige periodieke afwezigheid zodat melding aan lpa ontlopen wordt
7 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
-
Leerplichtambtenaar (18- en voortgezet onderwijs, gekoppeld aan de woongemeente van de jongere); MBO-leerplichtambtenaar (kwalificatieleerplichtambtenaar, 18- en MBO; gekoppeld aan de regio Noord-Kennemerland); RMC-trajectbegeleider (18+), gekoppeld aan de regio Noord-Kennemerland
Kerntaken van de (kwalificatie) leerplichtambtenaren - Preventief controleren en adviseren; - Toezicht houden op naleving van de Leerplichtwet/kwalificatieplicht; - Verwijzen naar (jeugd)hulpverlening; - (Bevorderen) de samenwerking met alle bij een leerling betrokken partijen; - Handhaven en sanctioneren. Het traject van start (verzuimmelding door de school) tot eind (straf opgelegd door de rechter) is schematisch weergegeven in bijgevoegde stroomschema’s. Alle acties door de leerplicht/kwalificatie ambtenaar ondernomen, worden vastgelegd. Strafoplegging Er zijn diverse mogelijkheden: - Voor beginnende spijbelaars zonder ernstige achterliggende problematiek kan een Halt Proces Verbaal worden opgemaakt. Dat kan alleen als er niet eerder een Haltafdoening heeft plaatsgevonden. - Bij aanhoudend verzuim waarbij eerdere interventies geen resultaat hebben gehad kan een justitieel Proces Verbaal worden opgemaakt. Dat kan tegen ouders en/of de jongere vanaf 12 jaar. Bij een justitieel Proces Verbaal tegen de jongere wordt altijd een Raadsonderzoek gestart. - Luxe verzuim (school stelt lpa op de hoogte): • bij 1 dag krijgen de ouders een waarschuwingsbrief; • bij 2 dagen volgt een uitnodiging voor een gesprek bij de leerplichtambtenaar; • bij 3 dagen of meer wordt een Proces Verbaal opgemaakt; • bij herhaling wordt altijd een Proces Verbaal opgemaakt.
8 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
B.
LVS, stroomschema’s en contactadressen
Dit tweede onderdeel van dit verzuimprotocol bevat de dagelijkse omgang met het verzuim. -
-
-
1.
Het schooladministratiesysteem Magister, speelt in de registratie van schoolverzuim een cruciale rol. Het gaat daarbij vooral om rechtstreeks invoeren zonder uitgebreide tussenliggende administratie. Het belangrijkste is dát overzichtelijk geadministreerd wordt, waarbij de legitimering om in actie te komen als vanzelf plaatsvindt. In de stroomschema's van de school en van leerplicht zijn de werkwijze en de afspraken kort beschreven. Met het doorlopen van het stroomschema kan men checken of men niets vergeet in de gemaakte afspraken van het protocol. Op de sociale kaart kan men de instanties vinden waarmee wordt samengewerkt in het verzuimprotocol. Voor een uitgebreide sociale kaart kan men ook kijken op de website van RMC NoordKennemerland.
Leerlingvolgsysteem Magister
Het Willem Blaeu gebruikt het programma Magister als registratiesysteem. Het registratiesysteem voldoet aan de volgende criteria: Uitgangspunten: - verzuim zichtbaar maken; - patronen in het verzuimgedrag laten zien; - het mogelijk maken om snel en adequaat te handelen; - het mogelijk maken om tijdig te kunnen melden aan de leerplichtambtenaar en JGZ Wat registreren: Bij iedere leerling die verzuimt - persoonsgegevens - datum - lesuur - vorm van verzuim: (ogenschijnlijk) geoorloofd/ongeoorloofd - reden van verzuim - ondernomen maatregelen/acties bv. contact ouders, sancties, contact hulpverleners Bij iedere leerling die te laat komt: - persoonsgegevens - datum - lesuur - wel/geen geldige reden - ondernomen acties/maatregelen bv. sancties (melden 8.00 uur) Welke gegevens moet het opleveren? Per klas/leerjaar: - dagelijks actueel overzicht van leerlingen die verzuimen + te laatkomers. - overzicht van verzuimers + te laatkomers per periode ( bijvoorbeeld: per week, maand, zes weken en per jaar).
9 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
Wijze van verzuim registreren Registreren is het fundament onder de aanpak van verzuim. Iedere vervolgstap is ervan afhankelijk. Een tot twee keer per dag wordt er een overzicht gemaakt van afwezige leerlingen en leerlingen die te laat gekomen zijn. Dit gaat als volgt; Telefonische afmeldingen worden op een centraal punt, de receptie, door de receptioniste in Magister geregistreerd . Ouders/verzorgers melden tot 8.30 uur hun kind af. Leerlingen van achttien jaar en ouder kunnen dit zelf doen. De receptioniste neemt de telefoon aan en voert de melding in Magister in met bijbehorende code. (Indien de leerling minderjarig is en zichzelf ziek meldt, dan wordt dit als ongeoorloofd verzuim geregistreerd) Elke docent neemt aan het begin van de les de aanwezigheid van de leerlingen door en voert dat in Magister in. De verzuimfunctionaris controleert via Magister of het verzuim al dan niet gemeld is. Het tweede uur gaat de verzuimfunctionaris de ouders bellen van de leerlingen met OO (ongeoorloofd onbekend). Dit doet de verzuimfunctionaris ook in de loop van de dag. Tijdens het derde uur (vaak meerdere malen per dag) maakt de verzuimfunctionaris een ronde door de school, zoekt deze OO leerlingen op en bepaalt of werkelijk sprake is van ongeoorloofde absentie en maakt vervolgens met leerlingen die gespijbeld hebben afspraken over de inhaalmomenten. Iedere week plaatst de verzuimfunctionaris een overzicht op het beveiligde deel van de website met het aantal keren te laat/absent/huiswerk niet gemaakt/boeken vergeten/eruit gestuurd. Mentoren kunnen dit soort overzichten zelf ook maken in Magister en wel voor iedere willekeurige periode. Bij spijbelen (3e keer) neemt de mentor contact op met ouders en leerling. Daarnaast worden afdelingsleider en zorgfunctionaris door de mentor op de hoogte gesteld. Bij herhaling wordt het verzuim via het digitaal verzuimloket aan de LPA gemeld. Te laat komen: Te laat komen is hinderlijk voor de docent en de klasgenoten. Het lesproces wordt immers verstoord. Het te laat komen zonder geldige reden ontmoedigen wij door de volgende regel. Een leerling die te laat komt, meldt zich de schooldag erna om 8.00 uur bij de conciërgerie. Voor de eerste en de tweede keer te laat komen maken we nog een uitzondering, omdat de leerling dan nog geen meldingsplicht heeft. Leerlingen die te laat komen, ongeacht welk uur, halen een briefje bij de verzuimfunctionaris. De leerling kan nadat hij een briefje van de verzuimfunctionaris heeft gehad, toegelaten worden tot de les. Als een leerling voor de derde keer te laat komt moet hij zich de volgende dag vóór 08.00 uur melden bij de conciërgerie. Vanaf nu moet de leerling voor elke keer dat hij te laat is zich voor 08.00 uur melden bij de conciërge. Leerlingen die een Te-Laat-Pas hebben melden zich in de middag bij verzuimfunctionaris en halen daar 1 uur in. Bij 5, 10 en 15 keer te laat komen wordt door verzuimfunctionaris middels een uitdraai uit Magister melding gedaan aan de mentor en de afdelingsleider en gaat er een brief naar huis. Naast het voor 8.00 uur melden bij de conciérgerie, gelden de volgende zaken: 5 X te laat brief naar ouders gesprek mentor met ouders en leerling 10 X te laat brief naar ouders met folder HALT-procedure, gesprek afd.leider met ouders en leerling, evt. naar te-laat-komspreekuur van LPA. 15 X te laat melding bij LPA, ouders worden op de hoogte gebracht van deze melding en krijgen oproep voor gesprek. 10 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
De verzuimfunctionaris ontvangt de leerlingen die zich voor 8.00 uur moeten melden. De verzuimfunctionaris verwerkt het gelijk in het terugkomscherm van Magister. Leerlingen die zich niet melden worden door de verzuimfunctionaris tijdens zijn ronde opgeroepen en er volgt een passende straf; i.p.v. één keer moet de leerling zich nu twee keer melden voor 8.00 uur. Bij weigering wordt de afdelingsleider erbij betrokken. Verwijderingen: Verwijderen van een leerling is een uiterste maatregel. Als de voortgang van de les, door het gedrag van een leerling, in ernstige mate wordt verstoord kan een leerling worden verwijderd. De docent geeft dit aan met VU (verwijderd uitgestuurd) in Magister. De uitgestuurde leerling krijgt van de docent een uitstuurformulier mee en meldt zich altijd/direct na de verwijdering in de conciërgerie. Daar verricht hij corvee of werkt in de kantine aan een door de docent opgegeven opdracht. Aan het einde van de les gaat de leerling terug naar de docent en bespreekt de verwijdering. De docent bepaalt de sanctie en lost dit in eerste instantie zelf op met de leerling (in het uiterste geval regelt de docent het met de conciërges) en levert het uitstuurformulier in bij de conciërgerie. Bij de 4e en 8e verwijdering gaat er een melding naar de afdelingsleider. Het uitstuurformulier gaat naar de mentor. Ziek (naar huis): Leerlingen die zich ziek voelen kunnen bij de receptie naar huis bellen om toestemming te vragen van hun ouders/verzorgers om ziek naar huis te gaan. Als dat akkoord is, mag de leerling naar huis. Als de leerling thuis is aangekomen belt de leerling / ouder de school om dit door te geven. Als er geen telefoontje komt neemt de receptie contact op met thuis. Dokter/tandarts/ortho.: Dit wordt aangegeven met de code M1 of M 3. Leerlingen die naar de dokter/ tandarts/ortho moeten, kunnen daarvoor verlof krijgen door een verzuimkaart in te leveren, ondertekend door ouders. Afsprakenkaarten zijn niet voldoende. Per Periode De verzuimfunctionaris maakt iedere week voor de mentoren, afdelingsleiders, zorgfunctionarissen per klas een overzicht van: absentie (geoorloofd/ongeoorloofd), uitgestuurde leerlingen, te laatkomers, boeken vergeten en huiswerk niet gemaakt. Dit wordt geplaatst op het beveiligde deel van de website en verstuurd aan de mentoren per mail. Incidenteel Bij frequent verzuim, ziekteverzuim voor langere tijd of andere opvallende zaken neemt de verzuimfunctionaris contact op met de mentor. 2.
Geoorloofde - Ongeoorloofde Afwezigheid
We hebben als school soms te maken met problematische gezinsomstandigheden. Deze kunnen een negatieve invloed uitoefenen op de dagelijkse schoolgang. Of dat de afspraken rond verzuim niet goed nakomen worden. Uitgangspunt bij verzuimbestrijding op het Willem Blaeu: - Handhaaf de afspraken, registreer en confronteer. - Ga de dialoog aan (mentor / verzuimcoördinator) om de verhouding niet te verbreken. - De registratie moet alle items bevatten (datum, aantal lesuren, vorm en reden van het verzuim, legitimering van het verzuim, naam van ouders verzorgers, melder ondernomen acties en maatregelen en het resultaat). 11 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
Reden afwezigheid
Registreren als
Spijbelen: • betreft hele uren of dagen; • reden onbekend of niet legitiem;
Ongeoorloofd verzuim
Te laat komen: (te laat is officieel te laat) • bij aanvang van de schooldag en/of bij aanvang van een tussentijds lesuur; • reden onbekend of niet legitiem.
Ongeoorloofd verzuim; te laat
Vrije dag/vakantie zonder toestemming (= luxeverzuim).
Ongeoorloofd verzuim
Bezoek (huis)arts, specialist en dergelijke. Niet conform gemeld.
Ongeoorloofd verzuim
Ziekte niet gemeld conform afspraak (= ongedekt ziekteverzuim): • niet bijtijds gemeld; • niet gemeld door één van de ouders/verzorgers; • gemeld door de leerling zelf, behalve 18+; • geen schriftelijke verklaring afgegeven (afsprakenkaart niet ingevuld).
Ongeoorloofd verzuim
Interne schorsing
Schorsing, registreren als schorsingintern Schorsing (ook melden aan inspectie en leerplichtambtenaar)
Externe schorsing
Ziekte gemeld conform afspraak (= gedekt ziekteverzuim) • ‘s morgens (telefonisch) gemeld door één van de ouders/verzorgers; • bij hervatten onderwijs schriftelijke verklaring afgegeven.
Geoorloofd verzuim, ziekte
Bezoek (huis)arts, specialist e.d. Gemeld conform afspraak.
Geoorloofd verzuim; bezoek arts
Vrije dag/vakantie met toestemming van directeur of leerplichtambtenaar
Geoorloofd verzuim; registreren als vakantieverlof
Verlof gewichtige omstandigheden: vrij verleend i.v.m. begrafenis, bruiloft, jubileum; verlof aangevraagd conform afspraak
Geoorloofd verzuim; verlof gewichtige omstandigheden
3.
Verzuim vaststellen en afhandelen
Rol van de gemeenten Gemeenten gaan er vanuit dat iedere school beschikt over een goed functionerend verzuimprotocol, waarin precies omschreven staat welke actie wordt ondernomen bij welke mate van verzuim. Het actueel houden van een sluitende leerlingen- en verzuimadministratie is een wettelijk vastgelegde verantwoordelijkheid van iedere school. Scholen mogen zelf bepalen op welke wijze ze leerlingengegevens en verzuim registreren. Leerplichtambtenaren kunnen de verzuimadministratie controleren
Hoe werkt de leerplicht 12 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
De school is wettelijk verantwoordelijk voor het melden van alle soorten schoolverzuim bij de leerplichtambtenaar van de woongemeente van de betreffende leerling. Dat gebeurt door middel van melding bij het digitale verzuimloket via ( www.duo-ib-groep.nl). In geval van verlofaanvragen tot maximaal 10 schooldagen beslist de directeur, al dan niet in overleg met de leerplichtambtenaar. Bij meer dan 10 dagen beslist de leerplichtambtenaar. Als verzuim is gemeld, neemt de leerplichtambtenaar contact op met de school en de ouders. Vanaf 12 jaar is een leerling medeverantwoordelijk voor het schoolverzuim. Bij achterliggende problematiek kan de leerplichtambtenaar helpen bij het zoeken naar een oplossing. Als een school het vermoeden heeft dat er sprake is van achterliggende problematiek, zal de school de betreffende leerling inbrengen in het Zorg en Advies Team van de school. De leerplichtambtenaar kan ook al in een eerder stadium ingeschakeld worden. Voor dit laatste is geen toestemming van ouders nodig. Alle ongeoorloofd schoolverzuim is sanctioneerbaar. Scholen: - verzuimbeleid in schoolgids; - nauwkeurig bijhouden in schooladministratiesysteem; - handelen naar aanleiding van dit protocol; - adequaat klachtenprotocol; - een goed functionerende zorgstructuur; - melden binnen gestelde termijnen aan DUO; - lesroosters zo veel mogelijk aansluitend; - afwikkelen bezwaarschriften van ouders m.b.t. sanctionering van verzuim. Scholen en leerplicht: - zorgen dat leerlingen en hun ouders op de hoogte zijn van geldende procedures; - periodiek verzuim doornemen en aanvullend maatregelen treffen; - in overleg acties houden ter voorkoming van verzuim en te laat komen (zoals te-laatkom spreekuur). Leerplicht: - behandelen verzuimmeldingen; - afhandelen volgens regels geoorloofd of ongeoorloofd verlof; - opleggen Halt-straf en opmaken Proces Verbaal. n: Soort verzuim Absoluut verzuim
Melden Als een leerplichtige jongere niet (meer) staat ingeschreven bij een onderwijsinstelling.
Hoe? In- of uitschrijving binnen zeven werkdagen bij de DUO-IB-groep.
Relatief verzuim
Bij ongeoorloofd verzuim van meer dan 16 uren les- of praktijktijd in een periode van 4 weken. Bij geoorloofd ziekteverzuim na 40 uur aansluitend/100 uur cumulatief
Verzuimloket.
Luxe verzuim
Als een leerplichtige jongere zonder toestemming van school wegblijft vanwege extra vakantie of familie-bezoek.
Per omgaande LPA op de hoogte brengen via het verzuimloket.
Voortijdig schoolverlaten 18+
> 4 weken verzuim (ongeoorloofd)
Verzuimloket /exit procedure
Te laat
In eerste instantie eigen registratie. Bij 10 maal of meer, of herhaling melden bij leerplicht te-laat-kom-spreekuur
Te-laat-kom spreekuur op school
13 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
4.
Procedure afwezigheid leerlingen
Algemeen: de verzuimfunctionaris stuurt wekelijks een overzicht met absentie, te laatkomen en uitstuurgegevens naar mentoren, afd. leiders en zorgfunctionarissen. A Geoorloofd afwezig Aantal Gevolg
Sanctie
Actie
Op de derde dag
Telefoontje naar huis
Geen
Mentor
Langere tijd (na één week) 100 uur cumulatief en bij 40 uur aaneengesloten (uitdraai VZC)
Contact met ouders
Geen
Mentor
Melding DUO en zorgfunctionarissen
Geen
Afd. leider Inbreng in het zorgteam
Mentor noteert in logboek Afd. leider noteert in logboek
Sanctie Leerling haalt gemiste tijd in volgens afspraken school (voor elk gemist uur 2 uur inhalen)
Actie door Verzuimfunctionaris maakt inhaalafspraak met ll. en controleert of die is nagekomen
Dossier Verzuimfunc. noteert in absentie-overzicht Magister
B Ongeoorloofd afwezig Aantal Gevolg Elk lesuur Contact met de ouders (brief, mail, tel.) door verzuimfunctionaris
Dossier
Bij 3e keer spijbelen
Contact mentor met leerling en ouders.
Leerling haalt gemiste tijd dubbel in
Mentor brengt afdelingsleider en zorgfunctionaris op de hoogte
Mentor noteert in logboek
16 uur cumulatief (in vier weken)
Brief naar ouders Melding DUO-IB-groep Verzuimspreekuur
Leerling krijgt sanctie op maat
Afd.leider meldt aan LPA en brengt ll. in in KZT LPA neemt contact op met de ouders
Afd.leider noteert in logboek
Bij herhaling
Ouders worden op de hoogte gesteld Melding DUO-IB-groep gesprek en waarschuwing Justitiële afhandeling (onderhoud, PV / Halt afdoening) melding aan ZAT
Leerling krijgt sanctie op maat
Afd.leider meldt LPA en Zorgcoördinator LPA nodigt ouders uit ZAT bespreekt de leerling
Afd.leider noteert in logboek
14 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
C
Te laat
Aantal 3e en opeenvolgende keren
Gevolg Melden bij conciërgerie
Sanctie Melden bij de conciërgerie voor 8.00 uur
Actie Verzuimfunc.
Dossier Verzuimfunc.noteert in Magister
Melden 8.00 uur en corvee en/of pedagogische maatregel
Verzuimfunc. verstuurt namens Afd.leider de brief. Mentor heeft contact met ll. en ouders
Mentor noteert in logboek
Melden bij conciërgerie Brief en folder HALT aan de ouders Inschakelen Te-laat-kom spreekuur (als dat in die periode gepland is
Melden 8.00 uur en Corvee en/of pedagogische maatregel
Afd.leider verstuurt brief met uitnodiging voor gesprek met ouders en ll.
Afd.leider noteert in logboek
Melden bij conciërgerie Direct melden via DUO bij LPA Brief naar ouders
Halt-waarschuwing via LPA + verscherpte regeling voor de leerling (d.w.z. elke keer te laat is 1 uur verzuim)
Start met het stappenplan Te laat komen Melden bij conciërgerie 5 keer Brief aan ouders
10 keer
15 keer
Afd.leider meldt aan mentor en zorgfunctionaris
Afd. leider verstuurt brief over melding aan LPA.
Afd.leider noteert in logboek
LPA nodigt leerling en ouders uit en deelt de sancties mee. LPA informeert Afd. leider
Vervolgens treedt 3B (ongeoorloofd verzuim, zie vorige bladzijde) in werking.
15 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
5. Stroomschema aanpak ziekteverzuim op school Contactpersoon ZAT: Zorgcoördinator
Zorgen nee, volgen en afsluiten
JGZ
Dagelijkse registratie van verzuim entor: eerste begeleiding, legt contact met de deelnemer en of ouder en informeert binnen de wettelijk gestelde termijn van drie dagen. a. Vraagt na: Hoe gaat het, ik heb je gemist, maak me zorgen, wat is er aan de hand, wat heb je eraan gedaan, ben je bij de huisarts geweest b. Wanneer weer op school
Zorgen ja
De mentor bespreekt met afdelingsleider / zorgcoördinator bij Zorgen (niet pluis-gevoel): - geen afdoende of onduidelijke verklaring voor het ziekteverzuim - zorgwekkend ziekteverzuim (40 uur) - Signaalverzuim na bespreking met leerling en ouders en informeert leerling en ouders hierover (Schriftelijk bevestigen, rekening houden met leerlingen van 16 jaar en ouder)
JGZ - De zorgcoördinator raadpleegt ( telefonisch, digitaal of structureel moment) afhankelijk van de aard van het probleem jeugdarts van de JGZ - School informeert de leerling en ouders ( 12-16 jaar) of de leerling 16 jaar over de voorgestelde actie.
Werkwijze JGZ - Binnen twee weken uitnodigen van de leerling voor een gesprek, zonodig 2e uitnodiging, indien niet verschenen zonder bericht, school informeren, die de lpa informeert; Leerplicht en JGZ worden naast elkaar ingezet, niet ná elkaar - inventariseren en verhelderen van het probleem(verzuimoverzicht ) - Zo nodig met toestemming overleg met anderen - Zo nodig zorgen voor een adequate verwijzing - Plan van aanpak maken - Terugkoppeling met de verzuimcoördinator en het ZAT na toestemming - Telefonisch contact met de leerling om na te gaan hoe het gaat
ZAT : multidisciplinaire bespreking
Terugkoppeling: in het eerstvolgende ZAT
Inzet andere discipline bv SMW, BJZ, LPA
16 Verzuimprotocol wb 2011-10-26 JGZ informeert school en verzorgt de follow- up en rondt af .
Terugkeer op school na ziekte Wie
Doet wat
Wanneer
Hoe
Ouders
De ll een briefje meegeven naar school waarop staat: duur en reden afwezigheid
Op de eerste dag dat de ll. weer op school komt.
Meegeven aan de leerling.
Leerling
Levert het briefje in.
Aan het begin van de eerste dag dat ll weer op school komt.
Persoonlijk. In de schoolgids staat bij wie.
School
Neemt briefje in ontvangst en maakt afwezigheid ongedaan. Reden afwezigheid vermelden, reden veranderen in ziek
Aan het begin van de eerste dag dat ll weer op school komt.
Afhankelijk van systeem (handmatig/ geautomatiseerd
Aanvullend
Maakt afspraken met docenten om oplopende achterstand in te halen
17 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
6.
Stroomschema Ongeoorloofd en Geoorloofd Verzuim
Afwezig; reden te laat
< 5 keer
Registratie
Contact Ouders
5/10/15 keer
Registratie
Melding LPA (bij15 keer)
= Ziek < 3 dagen
Registratie
Ongeoorloofd verzuim Afwezig; ziekteverzuim niet gemeld
= Niet ziek Verzoek extra schoolverlof, afgewezen
Ziekmelding
Toch afwezig; registratie
Registratie Altijd melden LPA afhandelen
< 3 dagen hersteld
Registratie
> 5 schooldagen aaneengesloten
Registratie
Toestemming
Registratie
Geoorloofd verzuim Aangevraagd verlof < 10 dagen
> 16 uren les- of praktijktijd in een periode van 4 weken. Melden bij het Verzuimloket.
Contact Ouders
Evt. GGD (melding); op advies GGD melden bij LPA & zorgmelding
Melding LPA Afwijzing, ga naar ongeoorloofd verzuim
18 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
7.
Stroomschema Verzuim: Rol Leerplichtambtenaar
Spreekuur op school Adviseert de school bij …
Alternatief traject, GGD andere school en / of opleiding
Verwijst naar….
Centrum Jeugd en Gezin, Huisarts, hulpverleningsinstanties
Meldt bij…
Verwijsindex (CJG)
Via verzuimloket LPA
Melding verzuim aan LPA ZorgAdvies Team
Overige communicatiemiddelen (e-mail, telefoon etc.)
Openbaar Ministerie
HALT: strafmaatregelen
Zorgmelding
Procesverbaal voor jongere en /of ouders
Raad voor de Kinderbescherming
19 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
8.
Contactadressen
Leerplicht (RMC regio) contactadres voor Middelbaar Beroeps Onderwijs Leerplicht contactadressen Voortgezet onderwijs RMC regio Noord-Kennemerland.
Alkmaar Postbus 53 1800 BC
Bergen Postbus 175 1860 AD Castricum Postbus 1301 19900 BH
Mw H. Piepenbrink Mw J. Schenkeveld Mw A. van Leeuwen Mw S. Gonggrijp Mw Y. de Jong Mw W. Gilles
072-5488132 072-5488133 072-5488135 072-5488297 072-5488103 072-8880114
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Mw J. Kalverda
0251-661312 0251-661355 0251-661314
[email protected]
Mw P. Schotten
[email protected] Graft de Rijp Heerhugowaard Postbus 390 1700 AJ
Zie lpa Alkmaar Mw K. Kuijs Mw M. Tolman Mw H Stork
Heiloo Postbus 1 1850 AA Langedijk Postbus 15 1723 ZG Nrd Scharwoude Schermer RMC Nrd Kennemerland Postbus 53 1800 BC Alkmaar
Mw M. Krol
072-5755287 072-5755333 072-5755280 0611351139 072-5356683
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Mw A Wester
0226-334519
[email protected]
Zie lpa Alkmaar Mw R. Agterof
072-5488140
[email protected]
20 Verzuimprotocol wb 2011-10-26
9.
Sociale kaart / afkortingen
Mogelijk betrokken Instanties - Schoolmaatschappelijk werk - Samenwerkingsverbanden VO/permanente commissies leerlingenzorg - Bureau Jeugdzorg: jeugdbescherming en -reclassering - Geestelijke Gezondheidszorg - MEE - GGD / JGZ; jeugdarts, sociaal verpleegkundigen, gezinscoaches - Raad voor de Kinderbescherming - Politie - Halt - Openbaar Ministerie - Centrum voor Jeugd- en Gezin Lijst met Afkortingen - AMK Advies- en Meldpunt Kindermishandeling - AMW Algemeen Maatschappelijk Werk - Arr. Arrondissement - BBL Beroepsbegeleidende leerweg - BJZ Bureau Jeugdzorg - BOL Beroepsopleidende leerweg - CJG Centrum Jeugd & Gezin - DUO Dienst Uitvoering Onderwijs - GGD Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst - GGZ Geestelijke Gezondheidszorg - Halt Het alternatief - IBG Informatie Beheergroep - JGZ Jeugd Gezondheidszorg - Lpa Leerplichtambtenaar - Lpw Leerplichtwet - OM Openbaar Ministerie - PCL Permanente Commissie Leerlingzorg - PV Proces-verbaal - RMC Regionaal Meldpunt Coördinatiefunctie - ROC Regionaal Opleidingscentrum - RvdK Raad voor de Kinderbescherming - SWV Samenwerkingsverband Noord-Kennememerland VO - VIR Verwijsindex Risicojongeren - VNN Verslavingszorg Noord Nederland - VSV Voortijdig schoolverlaten - VZC Verzuimcoördinator - WVO Wet Voortgezet Onderwijs - WSf Wet Studiefinanciering - ZAT Zorg- en adviesteam
21 Verzuimprotocol wb 2011-10-26